Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 28 listopada 2013 roku

Sąd Okręgowy w Szczecinie Wydział II Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Dorota Gamrat-Kubeczak

Sędziowie: SO Małgorzata Grzesik (spr.)

SO Karina Marczak

po rozpoznaniu w dniu 28 listopada 2013 roku w Szczecinie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) Bank Spółki Akcyjnej w W.

przeciwko małoletniemu D. R. reprezentowanemu przez przedstawiciela ustawowego M. A.

o zwolnienie od egzekucji

na skutek zażalenia pozwanego na postanowienie o kosztach sądowych zawarte w punkcie II wyroku Sądu Rejonowego Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie z dnia 2 maja 2013 roku, w sprawie I C 312/11

zmienia zaskarżony wyrok w punkcie II w ten sposób, że odstępuje od obciążania pozwanego D. R. kosztami procesu należnymi powodowi (...) Bank Spółce Akcyjnej w W..

Sygn. akt II Cz 1170/13

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 2 maja 2013 r. Sąd Rejonowy Szczecin-Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie zwolnił od egzekucji samochód marki J. (...) o nr. rej. (...), nr. nadwozia (...), rok prod. 1999, wyszczególniony w protokole zajęcia z dnia 5 stycznia 2011 r. sporządzonym w sprawie (V) KMP 2063/09 w postępowaniu egzekucyjnym toczącym się z wniosku małoletniego wierzyciela D. R. reprezentowanego przez przedstawicielkę ustawową M. A. przeciwko dłużnikowi A. R. (pkt I); zasądził od pozwanego D. R. na rzecz powoda (...) Bank S.A. w W. kwotę 450 zł tytułem zwrotu opłaty sądowej (pkt II).

Sąd I instancji po analizie zebranego w sprawie materiału dowodowego uznał, iż powództwo jest zasadne. W konsekwencji Sąd orzekł o zwrocie opłaty sądowej na podstawie art. 98 i 108 k.p.c. zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu. Stosownie do art. 98 k.p.c. strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. W rozpoznawanej sprawie pozwany przegrał proces w całości, stąd Sąd obciążył go obowiązkiem zwrotu poniesionej przez powoda opłaty sądowej w wysokości 450 zł. W pozostałym zakresie Sąd nie uwzględnił żądań powoda jako nie mieszczących się w dyspozycji przepisu ustawy.

Sąd nie uwzględnił także wniosku pełnomocnika pozwanego o odstąpieniu od obciążania pozwanego od zwrotu należnych stronie powodowej kosztów z uwagi na małoletniość powoda, która to okoliczność nie może być i nie jest jedyną podstawą uzasadniającą zastosowanie przepisu art. 101 k.p.c. Innych powodów uzasadniających możliwość zastosowania w/w przepisu pozwany nie przytoczył, co umożliwiało kontrolę tego wniosku.

Powód przed wytoczeniem powództwa wystąpił do przedstawiciela ustawowego małoletniego o zwolnienie pojazdu od egzekucji, na co on nie zareagował. Okoliczność ta dodatkowo nie przemawiała za wnioskiem pozwanego.

Pozwany wywiódł zażalenie na powyższe rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów sądowych i wniósł o jego zmianę poprzez zwolnienie pozwanego od ponoszenia opłaty sądowej w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego zwrotu 30 zł tytułem opłaty od zażalenia.

Pełnomocnik skarżącego podniósł, iż ważnym powodem przemawiającym za uwzględnieniem zażalenia jest okoliczność, że pozwany jest osobą małoletnią, a sprawa dotyczy sytuacji prawnej, o której matka małoletniego ani komornik nie posiadali żadnej wiedzy, natomiast w ramach wszczętej egzekucji egzekwowane były alimenty należne pozwanemu od właściciela pojazdu – ojca małoletniego. Zachodzi uzasadniona wątpliwość, z jakich przyczyn własność banku nie została ujawniona w rejestrze i na dzień 5.01.2011 r. w rejestrze figurował dłużnik A. R.. Dopiero na zarzut pozwanego bank przedłożył dokumenty, z których wynikało, że zgodnie z umową własność samochodu przeszła na bank już w 2009 r. Taka sytuacja niewątpliwie wprowadziła w błąd komornika.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie okazało się zasadne.

Zgodnie z art. 98 § 1 k.p.c., strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). W przytoczonym przepisie wyrażone zostały dwie podstawowe zasady rozstrzygania o kosztach procesu: zasada odpowiedzialności za wynik procesu oraz zasada kosztów niezbędnych i celowych. Pierwsza oznacza, że strona, która przegrała sprawę, zobowiązana jest zwrócić przeciwnikowi poniesione przez niego koszty procesu, druga natomiast, że strona przegrywająca sprawę zobowiązana jest zwrócić przeciwnikowi tylko te poniesione koszty procesu, które były niezbędne do celowego dochodzenia praw lub celowej obrony.

Wyjątek od tej zasady przewiduje art. 102 k.p.c. Przepis ten stanowi, że w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami. Przepis ten urzeczywistnia zasadę słuszności i pozostawia w gestii sądu orzekającego ocenę, czy w danej, konkretnej sprawie zachodzi wypadek szczególnie uzasadniony. Przy ocenie przesłanek z art. 102 k.p.c. zwykle brane są pod uwagę takie okoliczności, które zarówno odnoszą się do faktów związanych z samym przebiegiem procesu, jak i takie, które dotyczą stanu majątkowego i sytuacji życiowej strony z uwzględnieniem zasad współżycia społecznego.

Odnosząc powyższe rozważania na grunt przedmiotowej sprawy przede wszystkim należy zauważyć, iż pozwany w postępowaniu egzekucyjnym dochodzi alimentów, a zatem sprawa dotyczy podstaw jego egzystencji. Ponadto jak słusznie wskazano w zażaleniu własność przedmiotowego samochodu nie została ujawniona w żadnych rejestrach pomimo tego, że już od lutego 2009r. powodowy bank wiedział o tym, że własność przeszła na niego. W świetle powyższych okoliczności zasady współżycia społecznego sprzeciwiają się obciążaniu małoletniego powoda kosztami procesu należnymi stronie przeciwnej.

W świetle powyższych okoliczności, Sąd Okręgowy doszedł do przekonania, iż zaskarżone postanowienie jako prawidłowe musi się ostać. Stąd też na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. i art. 13 § 2 k.p.c. orzeczono jak w sentencji.

(...)

(...)

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

(...)

(...)

(...)

1.  (...)

2.  (...)

(...)