Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Jelenia Góra, dnia 29.08.2013 r.

Sąd Rejonowy w Jeleniej Górze I Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący: SSR Jaromir Antoszewski

Protokolant: Mariola Olechno

po rozpoznaniu w dniu 29.08.2013 r. w Jeleniej Górze sprawy

z powództwa P. K.

przeciwko (...) S.A w W.

- o zapłatę

I.  zasądza od strony pozwanej (...) S.A w W. na rzecz powoda P. K. kwotę 14.533,98 zł (czternaście tysięcy, pięćset trzydzieści trzy złote, dziewięćdziesiąt osiem groszy) z ustawowymi odsetkami od dnia 29.10.2012 r. do dnia zapłaty;

II.  zasądza od strony pozwanej na rzecz powoda kwotę 3144 zł tytułem zwrotu kosztów procesu w tym kwotę 2400 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt I C 2241/12

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 29.10.2012r. powód P. K., działający przez zawodowego pełnomocnika, wystąpił o zasądzenie od strony pozwanej (...) S.A. w W. kwoty 14 533,98 zł wraz z ustawowymi odsetkami do dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu podniósł, iż w wyniku kolizji w dniu (...) kiedy jechał w kierunku granicy państwa w C. , spowodowanej przez sprawcę kierującego samochodem ciężarowym uszkodzeniu uległ należący do niego samochód osobowy marki J. nr rej. (...). Uszkodzenia pojazdu spowodowały konieczność jego odtransportowania lawetą. Wskazał , iż celem kontynuowania podróży wynajął samochód zastępczy na osiem dni w firmie w J. , a następnie jako że uszkodzony pojazd był jego jedynym środkiem transportu, w firmie (...) z o.o. w W. na czas likwidacji szkody wynajął kolejny pojazd zastępczy , umożliwiający mu codzienne poruszanie się oraz wykonywanie obowiązków w ramach prowadzonej działalności gospodarczej – prywatnej praktyce lekarskiej . Okres wynajmu trwał od 30.12.2010r. do 14.03.2011r. , wynajmujący wystawili trzy faktury na łączną kwotę 22 910 zł . Pozwany likwidując szkodę uznał roszczenie za wynajem pojazdu zastępczego w wysokości 8 376,02 zł argumentując to zasadnością wynajmu od dnia szkody – 30.12.2010r. do dnia wysłania informacji o wysokości szkody w dniu 26.01.2011r. plus siedem dni na zagospodarowanie i pismem z dnia 04.05.2011r. nie znajdując przesłanek do zmiany decyzji odmówił wypłaty należnego odszkodowania. Powód wyraził przekonanie , że należy uwzględnić niemożność korzystania z pojazdu przez cały okres likwidacji szkody : od jej powstania do wypłaty odszkodowania, bo nie można wymagać aby posiadał wolne środki finansowe umożliwiające natychmiastowy zakup kolejnego pojazdu . nadto współdziałał z pozwanym podczas likwidacji szkody udostępniając na wezwanie do oględzin uszkodzony pojazd i przedkładając wymagana dokumentację , informacje o przebiegu zdarzenia , a opóźnienie w wypłacie odszkodowania nie wynikało z winy powoda . Powołał się tu na istnienie szkody , art. 361 kc. oraz na uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 17.11.2011r.

Pozwany (...) S.A. w W., działający przez zawodowego pełnomocnika, na rozprawie w dniu 06.06.2013r. wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu (...) na skutek kolizji z innym samochodem kierowanym przez sprawcę ubezpieczonego w zakresie odpowiedzialności cywilnej w (...) S.A. w W., uszkodzeniu uległ należący do P. K. samochód osobowy marki J. nr rej. (...) służący mu do dojazdów do pracy w (...) w Z. i do pacjenta w ramach prywatnej praktyki lekarskiej . P. K. jechał wówczas na wcześniej opłacony pobyt sylwestrowy na S. i w tej sytuacji wynajął na okres do dnia 06.01.2011r. samochód zastępczy m-ki F. (...). Zgłosił on następnie szkodę w zakładzie ubezpieczeń sprawcy. W dalszym okresie wynajął z firmy (...) Sp. z o.o. w W. samochód m-ki R. (...) , którym jeździł do daty wypłaty odszkodowania tj. 14.03.2013r.

Wystawione za najem pojazdów faktury vat z dnia 07.01.2011r. na kwotę 2000 zł , z dnia 28.02.2011r. na kwotę 16 605 zł i z dnia 14.03.2011r. na kwotę 4 305 zł P. K. osobiście zapłacił.

Decyzją z dnia 11.03.2011r. (...) S.A. w W. przyznało P. K. odszkodowanie , bez kosztów najmu pojazdu zastępczego uznając naprawę pojazdu za ekonomicznie nieuzasadnioną.

Dowód: faktury vat k.9, 13, 14,

umowa najmu k. 10-12,

pismo pozwanego k. 15,

przesłuchanie powoda k. 49,

okoliczności bezsporne.

Wezwaniem z dnia 07.03.2011r. P. K. przez swojego pełnomocnika wystąpił do (...) S.A. w W. o zapłatę kwoty 18 605 zł za wynajem pojazdu zastępczego , tytułem faktur vat z dnia 07.01.2011r. na kwotę 2000 zł i z dnia 28.02.2011r. na kwotę 16 605 zł z ustawowymi odsetkami od dat wskazanych w fakturach .

Decyzją z dnia 18.03.2011r. (...) S.A. w W. uznając fakturę vat z dnia 07.01.2011r. w całości oraz fakturę vat z dnia 28.02.2011r. w części tj. do kwoty 6750 zł netto za 27 dni wynajmu przyznało P. K. odszkodowanie w kwocie 8376,02 zł. Wskazało , iż za zasadny czas wynajmu pojazdu zastępczego należy uznać okres od dnia wystąpienia szkody do dnia wysłania informacji o wysokości szkody tj. 26.01.2011r. plus siedem dni na zagospodarowanie pozostałości czyli okres trzydziestu pięciu dni.

Pismem z dnia 22.04.2011r. P. K. przez swojego pełnomocnika wezwał (...) S.A. w W. do zapłaty w terminie 14-u dni kwoty 4305 zł z ustawowymi odsetkami tytułem wynajmu samochodu m-ki R. (...) w dniach 28.01.2011r. – 14.03.2011r. z faktury vat z dnia 14.03.2011r.

W odpowiedzi z dnia 04.05.2011r. zakład ubezpieczeń podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko w sprawie i nie zapłacił żądanych kwot.

Dowód: pisma powoda k. 18-21, 22-24,

pisma pozwanego k. 25-27, 28,

przesłuchanie powoda k. 49,

okoliczności bezsporne.

Sąd zważył co następuje :

Zgodnie z art. 822§ 1 kc. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. § 2. stanowi : jeżeli strony nie umówiły się inaczej, umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, o jakich mowa w § 1, będące następstwem przewidzianego w umowie zdarzenia, które miało miejsce w okresie ubezpieczenia. W myśl art. 822§ 3. Strony mogą postanowić, że umowa będzie obejmować szkody powstałe, ujawnione lub zgłoszone w okresie ubezpieczenia. § 4 : Uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela.

Na gruncie art. 805 kc. i art. 824 ¹ kc. świadczenie ubezpieczyciela obejmuje zapłatę sumy pieniężnej odpowiadającej wysokości poniesionej przez poszkodowanego szkody. Odszkodowanie ustalane winno być wg. reguł wynikających z art. 363 §1 i §2 kc. i ma na celu pełne wyrównanie poniesionej przez poszkodowanego straty, przywrócenie rzeczy do stanu używalności takiego jaki istniał przed wyrządzeniem szkody. W przypadku wystąpienia zdarzania skutkującego odpowiedzialnością gwarancyjną zakładu ubezpieczeń, świadczenie ubezpieczyciela obejmuje więc zapłatę sumy pieniężnej odpowiadającej wysokości szkody, którą poniósł poszkodowany. Zobowiązany ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby szkody mu nie wyrządzono (art. 361§1 i §2 k.c.). Poszkodowany może zatem, zgodnie z zasadą pełnej kompensacji szkody, domagać się od zakładu ubezpieczeń nie tylko zwrotu kosztów, przywrócenia stanu poprzedniego swojego pojazdu lub zapłaty jego równowartości w razie szkody całkowitej ale też m.in. stanowiących normalne następstwo szkody komunikacyjnej kosztów wynajmu pojazdu zastępczego przez poszkodowanego na konieczny czas naprawy albo uzyskania odszkodowania pozwalającego na zakup innego pojazdu . W myśl art. 363 k.c. to do poszkodowanego należy wybór sposobu naprawienia szkody. Uprawnienia zawarte w tym artykule, dają mu możliwość wyboru warsztatu naprawczego, wyboru materiałów i części na jakich będzie jego samochód naprawiany ale też firmy z której wynajmie pojazd zastępczy. Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 13 czerwca 2003 r. (III CZP 32/2003) „Odszkodowanie przysługujące od ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej za uszkodzenie pojazdu mechanicznego obejmuje niezbędne i ekonomicznie uzasadnione koszty naprawy pojazdu, ustalone według cen występujących na lokalnym rynku.” Per analogiam zasada niezbędnych i koniecznych kosztów dotyczyć będzie również odszkodowania z tytułu najmu samochodu zastępczego. W wyroku z dnia 5 listopada 2004 r. sygn. akt II CK 494/03, podzielanym przez sąd orzekający w niniejszej sprawie, Sąd Najwyższy zaznaczył , że jeżeli uszkodzony pojazd nadaje się do naprawy w postaci wmontowania do niego nowej części zamiennej, to koszty najmu przez poszkodowanego tzw. samochodu zastępczego obejmować mogą tylko okres konieczny i niezbędny do naprawy pojazdu (art. 361 § 1 k.c.) ( opubl. LEX nr 145121, Biul.SN 2005/3/11). Ponadto w uchwale składu siedmiu sędziów z dnia 17 listopada 2011 r. (sygn. akt III CZP 5/11 ) Sąd Najwyższy wskazał , iż odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za uszkodzenie albo zniszczenie pojazdu mechanicznego niesłużącego do prowadzenia działalności gospodarczej obejmuje celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki na najem pojazdu zastępczego i nie jest ona uzależniona od niemożności korzystania przez poszkodowanego z komunikacji zbiorowej.

W przedmiotowej sprawie bezsporna była odpowiedzialność pozwanego z tytułu ubezpieczenia OC za szkodę spowodowaną przez sprawcę kolizji ubezpieczonego w pozwanym towarzystwie ubezpieczeniowym , postępowanie likwidacyjne i jego wynik ,zasadność wynajmu samochodu zastępczego przez poszkodowanego, brak zapłaty całości kosztów tego wynajmu. Sporne były okres najmu i wysokość należnego stąd z tego tytułu odszkodowania. Pozwany na rozprawie przyznając swoją odpowiedzialność gwarancyjną twierdził , iż zaspokoił w całości roszczenie odszkodowawcze na gruncie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 08.09.2004r. i wytycznych Polskiej Izby Ubezpieczeń.

W toku postępowania powód zgłosił , a sąd dopuścił dowody z zawnioskowanych dokumentów, w tym umowy wypożyczenia pojazdu , faktur VAT, korespondencji stron oraz przesłuchania powoda. Dowody te sąd uznał za wiarygodne albowiem nie były one kwestionowane przez strony ani nie budziły wątpliwości co do swojej autentyczności. Sąd oddalił wniosek pozwanego złożony na rozprawie w dniu 06.06.2013r. o dopuszczenie dowodu z akt szkody na okoliczność przeprowadzonego postępowania likwidacyjnego oraz jego wyniku i zakreślenie w tym celu terminu do ich przedłożenia. W pierwszej kolejności zauważyć należy , iż nie istnieje dowód z akt . Po wtóre sąd w zarządzeniu o wyznaczeniu rozprawy wezwał pozwanego do złożenia odpowiedzi na pozew , w tym wszelkich wniosków , twierdzeń i zarzutów , w terminie 14 dni pod rygorem ich pominięcia po terminie oraz do przedłożenia przedmiotowych akt w tymże terminie pod rygorem skutków z art. 233 §2 kpc. w kontekście ewentualnych dowodów z tych akt .Pozwany pomimo doręczenia wezwania w dniu 05.04.2013r. nie złożył odpowiedzi na pozew ani nie nadesłał przedmiotowych akt. Po trzecie wreszcie okoliczność na którą wymieniony dowód zawnioskowano nie była sporna .

Tym samym z wskazanych przyczyn oraz na gruncie art. 207 §5 i §6 kpc. wniosek nie zasługiwał na uwzględnienie, co skutkowało opisaną decyzją.

Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 8 września 2004 r. ( sygn. akt IV CK 672/03 ) za normalne następstwo zniszczenia pojazdu służącego poszkodowanemu do prowadzenia działalności gospodarczej należy uznać konieczność czasowego wynajęcia pojazdu zastępczego w celu kontynuowania tej działalności w okresie, gdy szkoda nie została jeszcze naprawiona. Postulat pełnego odszkodowania przemawia więc za przyjęciem stanowiska o potrzebie zwrotu przez ubezpieczyciela tzw. wydatków koniecznych, potrzebnych na czasowe używanie zastępczego środka komunikacji w związku z niemożliwością korzystania z niego wskutek zniszczenia, z tym że tylko za okres między dniem zniszczenia a dniem w którym poszkodowany może nabyć analogiczny pojazd, nie dłuższy jednak niż za czas do zapłaty odszkodowania ( LEX nr 146324 ). Utrata możliwości korzystania z rzeczy wskutek jej zniszczenia stanowi szkodę majątkową - normalnym następstwem w rozumieniu art. 361 § 1 k.c. jest niemożność korzystania z samochodu przez poszkodowanego, nie tylko w sytuacji jego uszkodzenia, ale również zniszczenia. Skoro więc poszkodowany poniósł w związku z tym koszty, które były konieczne, na wynajem pojazdu zastępczego, to mieszczą się one w granicach skutków szkodowych podlegających wyrównaniu. Postulat pełnego odszkodowania przemawia więc za przyjęciem stanowiska o potrzebie zwrotu przez ubezpieczyciela tzw. wydatków koniecznych, potrzebnych na czasowe używanie zastępczego środka komunikacji w związku z niemożliwością korzystania z niego wskutek zniszczenia, z tym że tylko za okres między dniem zniszczenia a dniem w którym poszkodowany może nabyć analogiczny pojazd, nie dłuższy jednak niż za czas do zapłaty odszkodowania.

Jakkolwiek powód zeznał ,iż nie miał możliwości odliczenia podatku VAT – pojazd służył mu jednie celem dojazdów do miejsca wykonywania pracy , powyższe orzeczenie znajduje zastosowanie także w niniejszej sprawie. Powód nie posiadał środków finansowych na zakup nowego samochodu i nie mógł zrezygnować z korzystania z samochodu zastępczego przed całkowitą likwidacja szkody w związku z koniecznością dojazdów z miejsca zamieszkania - S. , do miejsca pracy w Z.. Pozwany nie wskazał daty przelewu przyznanego decyzją z dnia 11.03.2011r. odszkodowania . W decyzji zaznaczył jedynie, iż jego kwota zostanie przelana na konto powoda. Pozwany nie przedstawił zarazem żadnych dowodów podważających twierdzenia , dowody i roszczenie zgłoszone przez powoda w jakimkolwiek zakresie . Zatem sąd uznał żądanie zapłaty odszkodowania obejmującego za zasadne .

W konsekwencji Sąd uznał, iż strona pozwana nie zrekompensowała doznanej szkody w ramach niezbędnych kosztów wynajmu pojazdu zastępczego w pełnej kwocie, za cały okres likwidacji szkody , co skutkowało orzeczeniem jak w pkt. 1. wyroku.

O odsetkach orzeczono w oparciu o art. 481 §1 i §2 kc. zasądzając je zgodnie z żądaniem , skoro powód jeszcze przed wytoczeniem powództwa wezwał pozwanego do zapłaty .

O kosztach procesu rozstrzygnięto na podstawie art. 98 kpc. zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu , obciążając nimi w całości stronę pozwaną .