VI GC 271/15 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Rzeszowie z 2015-10-19
Sygn. akt VI GC 271/15
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 19 października 2015 r.
Sąd Okręgowy w Rzeszowie VI Wydział Gospodarczy
w składzie następującym:
Przewodniczący: SSO Beata Hass-Kloc
Protokolant: st. sekr. sądowy Joanna Kościak
po rozpoznaniu w dniu 19 października 2015 r. w Rzeszowie
na rozprawie
sprawy z powództwa: B. S. prowadzący działalność gospodarczą pod firmą (...) w B.
przeciwko: (...) S.A. w W.
o zapłatę
I.
zasądza od pozwanego (...) S.A.
w W. na rzecz powoda B. S. kwotę 81.838,28 zł (słownie: osiemdziesiąt jeden tysięcy osiemset trzydzieści osiem złotych dwadzieścia osiem groszy) z ustawowymi odsetkami od kwot:
- 80.400,00 zł od dnia 07 lutego 2013r. do dnia zapłaty,
- 1.438,28 zł od dnia 03 lipca 2015r. do dnia zapłaty,
II. zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 7 .692,00 zł (słownie: siedem tysięcy sześćset dziewięćdziesiąt dwa złote) tytułem kosztów procesu w tym kwotę 3.600,00 zł (słownie: trzy tysiące sześćset złotych) tytułem kosztów zastępstwa procesowego.
Sygn. akt VI GC 271/15
UZASADNIENIE
wyroku z dnia 19 października 2015r.
Pozwem z dnia 3 lipca 2015r. (data stempla pocztowego k. 43) powód
B. S. wniósł przeciwko pozwanemu - (...) S.A. w W. o zapłatę kwoty 81.838,28 zł wraz z ustawowymi odsetkami od kwot: 80.400,00 zł od dnia 07.02.2013r do dnia zapłaty i od kwoty 1.438,28 zł od dnia 3.07.2015r. do dnia zapłaty oraz kosztami procesu.
W uzasadnieniu pozwu powód podniósł, iż dochodzi w/w kwoty tytułem odszkodowania z umowy ubezpieczenia AC zawartej pomiędzy stronami w ramach, której pozwany przejął na siebie odpowiedzialności za powstałą szkodę w zamian za uiszczaną na jego rzecz przez powoda składkę. Podał , że podpisując umowę ubezpieczenia AC zdecydował się na zakres rozszerzony o opcję ( klauzulę) stałej wartości pojazdu oraz nie pomniejszania sumy ubezpieczenia przez cały okres ubezpieczenia. Dalej naprowadził ,że pozwany orzekł w pojeździe szkodę całkowitą, jednakże mimo klauzuli stałej wartości pojazdu i sumy ubezpieczenia na kwotę 379.200,00 zł pozwany po powstaniu szkody zdecydował o dokonaniu korekty sumy ubezpieczenia do kwoty 295.200,00 zł. W ocenie powoda dokonanie takiej korekty jest niezgodne z zawartą umową ubezpieczenia i owu.
W sprzeciwie od nakazu zapłaty (k. 60-63) pozwany wniósł o oddalenie powództwa oraz zasądzenie od powoda kosztów postępowania według norm przepisanych. Pozwany zarzucił, że przy zawieraniu umowy ubezpieczenia określono niewłaściwą wartość przedmiotu ubezpieczenia ( uwzględniono wartość pojazdu z sierpnia 2011r ) w związku z tym likwidując szkodę ustalił rzeczywistą wartość pojazdu powoda na dzień zawierania umowy tj. na dzień 31.08.2012r i wynosiła ona na ten dzień 298.800 ,00 zł.
W odpowiedzi na powyższe powód, w piśmie procesowym
z dnia 8 października 2015. (k. 96-99) podtrzymał w całości roszczenie pozwu oraz jego uzasadnienie odnosząc się do w/w szczegółowych zarzutów pozwanego.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
Zgodnie z oświadczeniami stron zasadnicze okoliczności faktyczne, istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, są między stronami bezsporne.
Strony są przedsiębiorcami ( dowody: odpis powoda z CEiDG (k. 9); odpis pozwanego z KRS (k. 44,66-75).
W dniu 31.08.2012r. strony zawarły kolejną umowę ubezpieczenia potwierdzoną polisą seria (...) w zakresie ubezpieczenia pojazdu w zakresie AC – warunki szczegółowe (dalej umowa) na okres jednego roku
z warunkami stałej wartości pojazdu oraz niepomniejszania sumy ubezpieczenia (okoliczność bezsporna k- 16, zeznania powoda k-106 ).
Suma ubezpieczenia została wskazana na kwotę 379.200,00 zł i na taką samą kwotę ustalono wartość pojazdu ( Dowód: polisa k- 16, zeznania powoda
k- 106).
Zgodnie z treścią par 9 pkt. 1b owu za zapłatą dodatkowej składki ubezpieczeniowej umowa AC może zostać zawarta z zastosowaniem stałej wartości pojazdu w całym okresie ubezpieczenia bez pomniejszania sumy ubezpieczenia o wypłacone odszkodowanie z tym ,że stałej wartości pojazdu nie stosuje się w przypadku ustalania czy zachodzi przypadek szkody całkowitej, o którym mowa w par 18 ust.1 owu. Ponadto zgodnie z par 13 pkt. 1 owu określona w umowie AC wartość ubezpieczenia odpowiada wartości pojazdu brutto. W świetle zaś par 18 pkt 4 o.w.u. w razie powstania szkody całkowitej wysokość odszkodowania ustala się w kwocie pojazdu odpowiadającej wartości pojazdu w dniu ustalania odszkodowania pomniejszonej o wartość rynkową pozostałości, z uwzględnieniem warunków umowy AC (…).
(Dowód: Ogólne Warunki Ubezpieczenia k. 17-30).
W dniu 14.11.2012r został sporządzona przez pozwanego wycena pojazdu powoda L. na kwotę 295.200,00 zł wskazując ,że jest to wartość w/w pojazdu na dzień 15.12.2011r ( dowód: wycena k- 31).
W dniu 06.02.2013r r pozwany ustalił powodowi należne odszkodowanie w kwocie 246.764,30 zł i je wypłacił w dniu 07.02.2013r ( dowód: pismo pozwanego z dnia 06.02.2013r k- 32i z dnia 07.02.2013r k- 33- okoliczność bezsporna)
Pismem z dnia 01.02.2013r powód zwrócił się do pozwanego o weryfikację przestawionych wartości dotyczących wartości pojazdu wskazując ,że zawierając umowę ubezpieczenia przedstawiciel pozwanego określił wartość pojazdu na kwotę 379.200,00 zł i od takiej kwoty płacił on składki ( dowód: pismo z dnia 01.02.2013r. k- 34).
Pozwany pismem z dnia 14.03.2013r potrzymał swoje stanowisko w sprawie podnosząc ,że odszkodowanie zostało ustalone poprzez uwzględnienie rzeczywistej wartości pojazdu przez cały okres ubezpieczenia która wynosi na dzień zawierania umowy ubezpieczenia kwotę 295.200,00 zł ( dowód:pismo pozwanego k- 35).
W dniu 22 października 2014r powód skierował pismo do Rzecznika Ubezpieczonych ( k- 36 -37) na które otrzymał odpowiedź w postaci interwencji skierowanej do pozwanego ( k- 38).
Powód wezwał pozwanego o zapłatę kwoty 84.000.00 zł podtrzymując swoje dotychczasowe twierdzenia ( dowód: pismo powoda k- 39).
Pozwany pismem z dnia 09.01.2015r stwierdził ,że korekta w zakresie ustalenia wartości pojazdu jest zasadna i nie zmienił swojego stanowiska w sprawie ( dowód : pismo k- 41).
Powyższy stan faktyczny ustalono na podstawie powołanych powyżej dowodów z dokumentów, przy czym fakt ,iż podpisane pod dokumentami osoby złożyły literalnie oświadczenia jak w tych dokumentach nie był kwestionowany w toku sporu.
Ponadto Sąd dokonał również ustaleń w oparciu o dowód
z przesłuchania strony powodowej. Zeznaniom tym Sąd dał wiarę w całości, bo co do okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy są spójne, wzajemnie się uzupełniają z pozostałym materiałem dowodowym i dają pełny i logiczny obraz stanu faktycznego.
Sąd oddalił wnioski dowodowe strony pozwanej zawarte w sprzeciwie od nakazu zapłaty mając na uwadze treść art. 227 kpc i 233 kpc oraz rozważania poniżej podane.
Sąd Okręgowy mając na uwadze powyższe zważył co następuje:
Zasadnicze okoliczności faktyczne, istotne dla rozstrzygnięcia sprawy były między stronami bezsporne.
Spór w niniejszej sprawie sprowadzał się de facto do ustalenia czy pozwany miał prawo przy ustalaniu wysokości odszkodowania ponownie ustalić wartość pojazdu powoda niezgodnie z warunkami umowy ubezpieczenia.
Przechodząc do rozważań nad zasadnością żądania pozwu należy na wstępie podnieść ,że odpowiedzialność odszkodowawcza przejawia się w postaci stosunku zobowiązaniowego łączącego poszkodowanego (wierzyciel)
z podmiotem, któremu zostanie przypisana odpowiedzialność (dłużnik),
a przedmiotem zobowiązania jakim jest świadczenie odszkodowawcze.
System prawny uzależnia zaś nałożenie obowiązku naprawienia szkody od zaistnienia kumulatywnie poniższych przesłanek:
- -
-
zdarzenia, z którym na określonych zasadach normy prawne wiążą obowiązek naprawienia szkody przez dłużnika;
- -
-
szkody (zakres, wysokość);
- -
-
związku przyczynowego, pozwalającego ustalić, że zdarzenie jest przyczyną szkody.
Należy podkreślić, że szczegółowe zasady dotyczące sposobu w jaki odszkodowanie to winno być ustalone – wynikają z przepisów ogólnych warunków ubezpieczeń stanowiących integralną część przedmiotowej umowy ubezpieczenia i określenie wysokości szkody winno nastąpić przy uwzględnieniu kryteriów wynikających z OWU.
Dokonując analizy spornej treści zapisów owu Sąd miał na uwadze fakt, że postanowienia ogólnych warunków umów ubezpieczenia podlegają wykładni według reguł określonych w art. 65 § 2 k.c., a wykładnia taka nie może pomijać celu, w jakim umowa została zawarta, a także natury i funkcji zobowiązania
(tak też Sąd Najwyższy w wyroku z dnia14 lipca 2006 r., II CSK 60/06, LEX nr 450174).
Należy podkreślić, że umowa ubezpieczenia pełni funkcję ochronną i przy wykładni jej postanowień nie może tracić z pola widzenia tego jej zasadniczego celu. Poszukiwanie przez zakład ubezpieczeń
per fas et nefas możliwości uchylenia się od świadczenia na rzecz ubezpieczonego jest nie tylko niezgodne
z celem ubezpieczenia, lecz także stanowi akt nielojalności i złej wiary, który nie zasługuje na ochronę prawną (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia
26 stycznia 2006 r., V CSK 90/05, LEX nr 195430).
Poza tym owu i umowa ubezpieczenia powinny być formułowane jednoznacznie i w sposób zrozumiały. Postanowienia sformułowane niejednoznacznie interpretuje się na korzyść ubezpieczającego ( por. wyrok SN z dnia 12.01.2007r, IV CSK 307/06).
Mając na uwadze powyższe należy zauważyć ,że pozwany dokonał korekty wartości pojazdu powoda na podstawie par 9 ust 1 pkt 1 lit. b owu w związku z par 18 ust 4 owu ( k- 41 – pismo pozwanego, twierdzenia pozwanego zawarte w sprzeciwie od nakazu zapłaty k- 61). W ocenie Sądu przywołane uregulowania owu nie mogą stanowić podstawy zmiany warunków umowy ubezpieczenia , albowiem z literalnego brzmienia par 18 ust 4 wynika , że wartość pojazdu ustala się w kwocie odpowiadającej wartości pojazdu w dniu ustalania odszkodowania (…) - natomiast pozwany sam podaje ,że przyjmuje wartość pojazdu na dzień zawarcia umowy ubezpieczenia tj. na dzień 31.08.2012r (twierdzenia pozwanego w sprzeciwie od nakazu zapłaty k- 61) co ma się nijak do przywołanego zapisu owu i nie jest wykazaniem , że jest to wartość pojazdu z dnia ustalania odszkodowania. Poza tym podaje ,że wartość pojazdu powoda została błędnie ustalona, ale przy tym pobierał przez cały czas trwania umowy ubezpieczenia składkę w kwocie 16.542,00 zł od przedmiotu ochrony przyjętej w/w umowie ubezpieczenia. Pozwany przez cały czas trwania umowy ubezpieczenia nie wskazywał , że wartość pojazdu jest błędnie ustalona i winna ulec zmianie ; nie dokonywał żadnych zmian na piśmie warunków w/w umowy ubezpieczenia, choć przy ocenie powyższego należy mieć na uwadze treść art. 809 kc.
Nie może również umknąć uwadze treść par 3 pkt. 76 owu , który definiuje stałą wartość pojazdu , którą jest wartość pojazdu ustaloną według powyższych zasad w dniu zawarcia umowy AC. Również przywołana już treść par 18 ust 4 owu wprost stanowi ,że wysokość odszkodowania ustala się na warunkach tam podanych , ale z uwzględnieniem warunków umowy AC , a ta została zawarta z uwzględnieniem zapisu par 9 pkt. 1 ust 1b dotyczącego stałej wartości stałej pojazdu.
Z tych też względów Sąd uwzględnił żądanie pozwu w całości po myśli art. 805 kc oraz powołanych wyżej przepisów; orzeczenie o odsetkach znajduje uzasadnienie w art. 817 kc oraz 482 kc.
Rozstrzygnięcie o kosztach postępowania znajduje uzasadnienie w art. 98 § 1 kpc oraz § 6 pkt. 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu ( Dz. U. 2002, Nr 163, poz. 1349 ). Na zasądzoną kwotę składają się: kwota 3.600 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego, kwota 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Rzeszowie
Osoba, która wytworzyła informację: Beata Hass-Kloc
Data wytworzenia informacji: