Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 23 grudnia 2013 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi - Widzewa w Łodzi oddalił powództwo (...) S.A. w L. przeciwko M. L. o zapłatę kwoty 5.677 zł z odsetkami ustawowymi oraz kosztami procesu.

Jak wyjaśniono w uzasadnieniu rozstrzygnięcia powyższa kwota była dochodzona jako oplata z tytułu bezumownego poboru energii elektrycznej, stanowiącej nielegalny pobór energii elektrycznej w rozumieniu przepisu art. 3 pkt 18 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 roku Prawo energetyczne. Wysokość dochodzonej kwoty wywodzona była z przepisu § 40 Rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 2 lipca 2007 roku (Dz.U.2007.128.895) oraz z pkt 7 taryfy operatora systemu dystrybucyjnego.

Sąd Rejonowy ustalił, że w dniu 14 września 2009 roku strona powodowa zawarła z pozwanym umowę kompleksową sprzedaży energii elektrycznej. Umowa obowiązywała od dnia 3 września 2009 roku i zawarta została na czas nieokreślony. Jak wynika z treści umowy każdej ze stron przysługuje prawo rozwiązania jej, z zachowaniem miesięcznego okresu wypowiedzenia, pod warunkiem zachowania pisemnej formy takiego oświadczenia, pod rygorem nieważności,.

W dniu 7 maja 2012 roku przedstawiciele powoda przeprowadzili w miejscu zamieszkania pozwanego kontrolę, przy której pozwany był obecny. Kontrola wykazała, iż stan licznika różnił się od stanu rozliczenia końcowego. W związku z tym pracownicy strony powodowej zdemontowali licznik, zaplombowali przewody oraz spisali protokół. Pozwany nie usiłował zapobiec dokonywanym czynności, jednak zaprzeczał jakoby doszło do bezumownego poboru energii.

W oparciu o ustalenia zawarte w protokole kontroli strona powodowa oceniła, że korzystanie przez pozwanego z energii elektrycznej bez zawartej umowy na sprzedaż usług przesyłowych i energii elektrycznej było nielegalnym poborem w rozumieniu art. 3 pkt 18 ustawy Prawo Energetyczne. Powołując się na § 40 Rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 2 lipca 2007 roku oraz obowiązującą taryfę, pismem z dnia 27 czerwca 2012 roku wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 5.734,95 zł, obejmującej wartość zadłużenia wynikającej z wystawionej noty obciążeniowej (5.675,32 zł) oraz naliczone odsetki ustawowe (58,63 zł). Pozwany odebrał pismo w dniu 17 lipca 2012 r.

W świetle powyższych ustaleń Sąd Rejonowy ocenił, że powództwo nie jest zasadne. Ocenił, że w sprawie nie może być mowy o nielegalnym poborze energii elektrycznej, w rozumieniu przepisu art. 3 pkt 18 Ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 roku Prawo energetyczne (Dz. U. z 2006 roku, Nr 89, poz. 625 – tekst jednolity – dalej jako Prawo energetyczne). Nielegalny pobór energii jest ustawowo definiowany jako pobieranie energii bez zawarcia umowy lub niezgodnie z umową, tj. z całkowitym lub częściowym pominięciem układu pomiarowo-rozliczeniowego lub poprzez ingerencję w ten układ mającą wpływ na zafałszowanie pomiarów dokonywanych przez układ pomiarowo-rozliczeniowy. Tymczasem w sprawie nie wykazano, że zawarta przez strony umowa została rozwiązana. Wyklucza to w ocenie Sądu możliwość naliczenia kary, o której mowa w przepisie art. 57 ust. 1 Ustawy. Co prawda powód na dowód skutecznego doręczenia pozwanemu wypowiedzenia przedmiotowej umowy przedstawił wydruk z systemu internetowego ZBYT 2000, jednak taki wydruk nie świadczy o tym, iż nastąpiło podanie oświadczenia do wiadomości adresata. Jeżeli chodzi o dowód doręczenia przez pocztę, który w sposób wiarygodny wskazuje na złożenie oświadczenia woli, to powód załączył jedynie kserokopię jednej strony przesyłki pocztowej, dotyczącej wezwania do zapłaty, już po stwierdzonym przez stronę powodową wypowiedzeniu. Nie złożono żadnych dokumentów ani wniosków dowodowych na okoliczność skutecznego doręczenia pozwanemu oświadczenie o wypowiedzeniu umowy.

Sąd Rejonowy dostrzegł, że pozwany co do zasady nie kwestionował istnienia wierzytelności na rzecz strony powodowej, jednak przyznanie to dotyczyło należności wynikających z umowy i nie wskazywało kwoty. Natomiast istnienie roszczenia o zapłatę opłaty z tytułu nielegalnego poboru energii nie zostało wykazane. Sąd Rejonowy przedstawił i uzasadnił także zapatrywanie, zgodnie z którym (...) Obrót przed wstrzymaniem dostaw energii elektrycznej do lokalu pozwanego z powodu zwłoki w opłacaniu należności za energię nie wyczerpało procedury przewidzianej w art. 6 ust. 3a ustawy Prawo energetyczne, poprzedzającej wstrzymanie dostaw energii.

Powyższe rozstrzygnięcie zaskarżyła strona powodowa, wnosząc o jego zmianę, mającą się wyrażać w uwzględnieniu powództwa. Wniosła także o zasądzenie na swoją rzecz zwrotu kosztów postępowania w obu instancjach.

Apelująca spółka podniosła zarzuty naruszenia przepisów:

- art. 57 ust. 1 ustawy Prawo energetyczne, skutkujące przyjęciem, że skarżąca nie może dochodzić od pozwanego należności, choć korzystał z energii elektrycznej bez umowy w okresie 2 lat przez przeprowadzeniem kontroli,

- art. 3 ust. 18 ustawy Prawo energetyczne, poprzez przyjęcie, że nie doszło do nielegalnego poboru energii,

- art. 6 ust. 3a ustawy Prawo energetyczne poprzez przyjęcie, że wypowiedzenie nastąpiło z naruszeniem przepisów ustawy Prawo energetyczne,

- art. 62 § 1 k.c. poprzez przyjęcie, że oświadczenie o wypowiedzeniu umowy nie dotarło do pozwanego w sposób umożliwiający zapoznanie się z nim pozwanemu,

- art. 5 k.c. poprzez przyjęcie, że pozwany nie ponosi odpowiedzialności, choć przemawiają za tym zasady współżycia społecznego,

- art. 233 k.p.c. skutkujące dokonaniem w sprawie błędnych ustaleń faktycznych, co sprowadzało się do przyjęcia, że umowa stron nie została rozwiązana, choć istniały podstawy do przyjęcie, że tak było,

- art. 309 k.p.c. przez przyjęcie, że złożone do akt wydruki nie stanowią tzw. innego środka dowodowego w sprawie,

- art. 328 k.p.c. poprzez przyjęcie, że postępowanie dowodowe nie dało podstaw do przyjęcia, że podstawa faktyczna powództwa została wykazana, a wreszcie

- art. 98 k.p.c. poprzez wadliwe rozstrzygnięcie o kosztach procesu.

Pozwany wnosił o oddalenie apelacji.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

apelacja nie jest zasadna.

Sąd Okręgowy uznaje ustaloną przez Sąd Rejonowy podstawę faktyczną rozstrzygnięcia za poczynioną zgodnie z przepisami ustawy procesowej. Umożliwia to przyjęcie jej za podstawę rozstrzygnięcia w instancji odwoławczej.

Sąd odwoławczy podziela zapatrywanie Sądu I. instancji, zgodnie z którym w sprawie nie ma dostatecznych podstaw dowodowych, by poczynić ustalenie, iż pismo zawierające oświadczenie o wypowiedzeniu umowy zostało doręczone pozwanemu. Podstawą po temu nie mogą być wydruki z bazy danych prowadzonej przez powodową spółkę, gdyż dokumenty te świadczą jedynie o tym jaka była treść danych ujętych w tym systemie. Dokumenty te nie mają jednak waloru dowodowego dokumentu urzędowego, o którym mowa w przepisie art. 17 ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. Prawo pocztowe (Dz.U.2012.1529). W realiach obecnej sprawy, gdy pozwany zaprzecza jakoby otrzymał wypowiedzenie w zasadzie jedynie potwierdzenie nadania zwrotnego potwierdzenia odbioru przesyłki kierowanej do pozwanego, zawierającej wypowiedzenie umowy, mogłoby stanowić dowód na prawdziwość twierdzeń strony powodowej. Natomiast dowodzenie tych twierdzeń za pomocą wydruków z systemu prowadzonego przez samą stronę, z oczywistych względów kontrolujących treść zapisów w systemie, nie może przynieść skutków poszukiwanych przez skarżącą spółkę. Jest wyłącznie rzeczą strony powodowej to w jaki sposób gromadzi wiadomości dotyczące zawieranych umów – z tym jednak, że na gruncie postępowania sądowego nie przedstawienie dowodów popieranych twierdzeń przynosi określone w ustawie procesowej skutki.

Z powyższych przyczyn, jak trafnie ocenił Sąd Rejonowy, w sprawie nie można mówić o udowodnionym nielegalnym poborze energii elektrycznej. W konsekwencji nie ma podstaw do uwzględnienia dochodzonego powództwa. Ubocznie można jedynie zauważyć, że skoro treść umowy stron, opartej przecież na wzorcu umownym ustalonym przez powodową spółkę zakłada konieczność zachowania formy pisemnej dla wypowiedzenia umowy, to nie można przyjąć, że oświadczenie o wypowiedzeniu zostało złożone za pomocą czynności konkludentnych, sprowadzających się do odcięcia pozwanemu energii elektrycznej.

Omówienie powyższej kwestii czynni w zasadzie bezprzedmiotowym odnoszenie się do pozostałych zarzutów apelacji, a w szczególności zarzutów naruszenia przepisów prawa materialnego. Prawidłowość ich zastosowania można by rozważać jedynie po wykazaniu podstawy faktycznej powództwa, co w oczywisty sposób nie nastąpiło. Jedynie na marginesie można wskazać, że zarzut naruszenia przepisu art. 328 k.p.c. jest niezrozumiały, gdyż treść zarzutu w żaden sposób nie nawiązuje do normatywnej treści przepisu. Nadto nie można mówić o naruszeniu przepisów dotyczących rozstrzygania o kosztach procesu, gdyż nie uwzględnienie roszczenia o zwrot kosztów procesu koreluje z wyrażoną w przepisie art. 98 § 1 k.p.c. zasadą odpowiedzialności za wynik postępowania.

Z wszystkich przytoczonych względów apelacja podlegała oddaleniu, a to na podstawie przepisu art. 385 k.p.c.