Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 grudnia 2016 r.

Sąd Rejonowy we Włocławku Wydział I Cywilny

Przewodniczący: SSR Tatiana Czajkowska

Sędziowie

Ławnicy

Protokolant: Karolina Skowrońska

po rozpoznaniu w dniu 8 grudnia 2016 r. we Włocławku na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego w W.

przeciwko E. G.

o zapłatę

1.  oddala powództwo;

2.  kosztami procesu obciąża powoda.

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym do Sądu Rejowego we W. w dniu 30 marca 2016r. powód (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty (...) z s. w W. wniósł o zasądzenie od pozwanej E. G. kwoty 8.052,87 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 10 marca 2016r. do dnia zapłaty oraz kosztów procesu.

W uzasadnieniu powód podniósł, że dochodzona wierzytelność powstała na skutek zawarcia przez pozwaną w dniu 28 października 1999r. z (...) Bank S.A. ( obecnie (...) Bank (...) S.A. ) umowy kredytowej, z której pozwana nie wywiązała się i do dziś nie uiściła kwoty dochodzonej pozwem. W dniu 29 stycznia 2015r. wierzytelność została nabyta przez (...) Finanse I (...) z s. w K. a następnie przez powoda. Powód wskazał także, że na kwotę dochodzoną pozwem składają się: należność główna w kwocie 1.763,95 zł, odsetki umowne naliczone w wysokości 5.934,73 zł przez pierwotnego wierzyciela, odsetki karne naliczone za opóźnienie w spłatach przez pierwotnego wierzyciela w kwocie 201,33 zł, odsetki ustawowe naliczone przez powoda od dnia 31 stycznia 2015r. do dnia 31 grudnia 2015r. w wysokości 129,52 zł, odsetki ustawowe za opóźnienie naliczone przez powoda od dnia 1 stycznia 2016r. do dnia 9 marca 2016r. w wysokości 23,34 zł.

Nakazem zapłaty z dnia 15 kwietnia 2016r. wydanym w postępowaniu upominawczym, Sąd nakazał pozwanej uiścić całą należność dochodzoną pozwem w terminie dwóch tygodni, wraz z odsetkami i kosztami postępowania.

W terminie ustawowym pozwana wniosła sprzeciw, w którym zaskarżyła nakaz w całości i wniosła o oddalenie powództwa w całości. Podniosła, że co do zobowiązania, którego dotyczy proces toczy się postępowanie egzekucyjne i wierzyciel poprzedni miał uzyskać zaspokojenie w jego toku. Komornik zajął jej świadczenie emerytalne w 2007r. i egzekucja jest w toku.

W piśmie przygotowawczym z dnia 6 września 2016r. zawierającym odpowiedź na sprzeciw pozwanego powód podtrzymując żądanie pozwu podniósł, że roszczenie przysługuje nadal powodowi, bowiem pierwotny wierzyciel pozwanej (...) Bank S.A. wystawił w dniu 6 listopada 2001r. bankowy tytuł egzekucyjny, któremu to postanowieniem z dnia 23 stycznia 2002r. tut. Sąd nadał klauzulę wykonalności. Bank w oparciu o powyższy tytuł wykonawczy wniósł o wszczęcie postępowania egzekucyjnego i było ono prowadzone przez Komornika przy SR we Włocławku pod sygn. KM 930/02. Postanowieniem z dnia 4 kwietnia 2012r. Komornik umorzył je jako bezskuteczne. Tym samym należy przyjąć, iż postepowanie egzekucyjne już się nie toczy, nie dochodzi do dublowania roszczeń, a powód nabył niespłaconą przez pozwaną wierzytelność. Powód wytaczając proces pozwanej uwzględnił kwoty wyegzekwowane przez Komornika i nie dochodzi ich od pozwanej. Ponieważ powód nie jest bankiem, nie ma możliwości egzekwowania nabytej wierzytelności bez orzeczenia sądowego.

Na rozprawy wyznaczone na dzień: 13 września, 11 października, 10 listopada i 8 grudnia 2016r. nie stawiła się żadna ze stron postępowania.

Pozwana w toku czynności w jej miejscu zamieszkania w dniu 7 grudnia 2016r. podniosła natomiast zarzut przedawnienia roszczenia.

S ą d ustali ł , co nast ę puje

W oparciu o umowę z dnia 28 października 1999r. pozwana uzyskała od (...) Banku (...) S.A. we W. kredyt na zakup towarów w wysokości 2.937,12 zł. Bank z uwagi na niewywiązywanie się przez pozwaną z zobowiązań w dniu 6 listopada 2001r. wystawił bankowy tytuł egzekucyjny przeciwko pozwanej, na który uzyskał w dniu 23 stycznia 2002r. i klauzulę wykonalności. Na podstawie tego tytułu w 2002r. została wszczęta przeciwko pozwanej egzekucja, którą prowadził Komornik przy Sądzie Rejonowym we Włocławku. Ponieważ jej skuteczność okazała się znikoma ( wierzycielowi do 2012r. wypłacono jedynie ok. 300 zł ), pismem z dnia 1 marca 2012r. bank wniósł o umorzenie egzekucji w trybie art. 824 § 1 pkt 3 k.p.c . Postanowieniem z dnia 4 kwietnia 2012r. Komornik umorzył postępowanie wskazując jako podstawę bezskuteczność egzekucji.

( dowód: umowa – k. 9 – 10

bte – k. 82

postanowienie – k. 83

akta egzekucyjne KM 930/02

okoliczno ś ci bezsporne )

W dniu 29 stycznia 2015r. (...) Bank (...) S.A. z s. we W. zawarł z (...) Finanse I (...) z s. w K. umowę przelewu wierzytelności, mocą której bank zbył na rzecz w/w Funduszu szereg wierzytelności, w tym i tę w stosunku do pozwanej. Cena sprzedaży została uiszczona, zatem warunek zawieszający cesji spełnił się w dniu 30 stycznia 2015r. Następnie w dniu 24 lutego 2015r. powód nabył od (...) Finanse I (...) z s. w K. sporną wierzytelność, która przeszła na niego z dniem spełnienia się warunku zawieszającego tj. w dniu 27 lutego 2015r.

( dowód: umowa – k. 21 – 24

o ś wiadczenie – k. 33

umowa – k. 35 – 37

o ś wiadczenie – k. 45

okoliczno ś ci bezsporne )

S ą d zwa ż y ł , co nast ę puje

Stan faktyczny sprawy był sporny między stronami. Pozwana kwestionowała przysługiwanie powodowi wierzytelności z tego względu, że w jej ocenie wierzytelność przysługuje bankowi oraz jest egzekwowana przez Komornika oraz z tego powodu, iż upłynął już ustawowy 3 – letni termin do domagania się od niej spełnienia świadczenia.

Zarzutom pozwanej nie można odmówić racji.

I tak jak wynika z dyspozycji przepisu art. 118 k.c. jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - trzy lata.

Sąd nie miał żadnych wątpliwości, iż pozwana w sposób ważny i skuteczny zaciągnęła zobowiązanie względem banku i zawarta przez strony umowa wiązała je pierwotnie najpóźniej do dnia 6 listopada 2001r. tj. do dnia wystawienia bankowego tytułu egzekucyjnego, bowiem żadna ze stron nie przedstawiła dowodu, z którego w sposób jednoznaczny można by ustalić, czy i kiedy – przed wystawieniem bte - doszło do wypowiedzenia umowy kredytowej przez bank. Tym samym należy przyjąć, iż do zakończenie ich węzła obligacyjnego łączącego pierwotnego wierzyciela z pozwaną doszło najpóźniej w dniu 6 listopada 2001r. Tego dnia całe roszczenie banku względem pozwanej z pewnością stało się wymagalne. Następnie w dniu 23 stycznia 2002r. tut. Sąd nadał bankowemu tytułowi klauzulę wykonalności.

Od tej daty należy w ocenie Sądu liczyć termin przedawnienia roszczenia, który w tym przypadku wynosi 3 lata, bowiem zarówno poprzednik prawy powoda jak i powód są przedsiębiorcami i dochodzone roszczenie jest związane z prowadzoną działalnością gospodarczą. Jak wynika z art. 117 § 2 k.c. po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia.

W niniejszej sprawie pozwana powołała się właśnie na dyspozycję w/w przepisu twierdząc, iż doszło do przedawnienia roszczenia dochodzonego w niniejszym procesie. Jeśli spojrzeć na daty, tj. datę wymagalności roszczenia i datę wniesienia pozwu do Sądu, to od razu należy pozwanej przyznać rację, bowiem pozew został wniesiony do Sądu w dniu 30 marca 2016r.

Wymagalne najpóźniej w dniu 6 listopada 2001r. roszczenie przedawniło się w dniu 6 listopada 2004r., zatem wniesienie pozwu po tej dacie i podniesienie przez pozwaną zarzutu przedawnienia skutkować musiałoby oddaleniem powództwa w całości, bowiem jak wynika z art. 117 § 2 k.c. po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia.

Jednak powód podnosił fakt przerwania biegu przedawnienia z powodu wszczęcia egzekucji. I tak powód wykazał, iż jego poprzednik prawny wystawił b.t.e. oraz uzyskał sądową klauzulę wykonalności. Wykazał także, że na podstawie powyższego b.t.e. została wszczęta egzekucja oraz że została ona umorzona.

W powyższym stanie faktycznym istotne dla rozstrzygnięcia sprawy okazały się dwie okoliczności. Po pierwsze zestawienie dat dokonania poszczególnych czynności, a po wtóre fakt dokonania cesji wierzytelności.

Jeśli chodzi o pierwsza kwestię, należy podkreślić, iż na skutek wystawienia b.t.e. oraz wydania przez tut. Sąd w dniu 23 stycznia 2002r. postanowienia, w którym doszło do nadania powyższemu tytułowi klauzuli wykonalności doszło do przerwania biegu przedawnienia roszczenia i tego dnia tj. 23 stycznia 2002r. zaczął on biec na nowo. Kolejny raz do przerwania biegu przedawnienia doszło jeszcze w 2012r., tj. dokładnie z chwilą złożenia wniosku egzekucyjnego w dniu 6 września 2002r. i przedawnienie nie biegło do czasu zakończenia postępowania egzekucyjnego. Następnie w dniu 4 kwietnia 2012r. Komornik sądowy przy SR we Włocławku w sprawie Km 930/02 umorzył postępowanie w sprawie egzekucyjnej z wniosku (...) Bank (...) S.A. przeciwko pozwanej, opartej na b.t.e. z dnia 6 listopada 2001r. na wniosek wierzyciela. Tym samym należy uznać, iż w okresie biegu przedawnienia mielibyśmy do czynienia z dwukrotnym przerwaniem biegu terminu przedawnienia, bowiem bieg przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia (vide: art. 123 § 1 pkt 1 k.c.).

Nie ulega zatem wątpliwości, iż najpóźniej w dniu 5 kwietnia 2012r. termin przedawnienia mógł ponownie rozpocząć swój bieg, bowiem jak wynika z dyspozycji art. 124 § 1 i 2 k.c. : „Po każdym przerwaniu przedawnienia biegnie ono na nowo. Jednak w razie przerwania przedawnienia przez czynność w postępowaniu przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym albo przez wszczęcie mediacji, przedawnienie nie biegnie na nowo, dopóki postępowanie nie zostanie zakończone.”

Termin przedawnienia, który rozpoczął swój ponowny bieg w dniu 5 kwietnia 2012r. upłynął w dniu 5 kwietnia 2015r., a pozew w niniejszej sprawie został wniesiony w 2016r., zatem po jego upływie. Już ta okoliczność stanowiła wystarczającą przesłankę do oddalenia żądania pozwu w całości.

Jednak w niniejszej sprawie nie mamy do czynienia z możliwością skutecznego dochodzenia roszczenia przed Sądem z dwóch jeszcze powodów.

W ocenie Sądu należy tu omówić dwie kwestie, a mianowicie wpływu cesji wierzytelności na bieg przedawnienia roszczenia oraz wpływu na bieg przedawnienia roszczenia umorzenia egzekucji na wniosek wierzyciela.

I tak jak słusznie podniósł Sąd najwyższy w wyroku z dnia 19 listopada 2014 r. ( II CSK 196/14, LEX nr 1622306 ) :

„ 1. Do przerwania biegu przedawnienia nie wystarczy identyczno ść wierzytelno ś ci, niezb ę dna jest identyczno ść osób, na rzecz których/przeciwko którym dana czynno ść , obiektywnie zdolna do przerwania przedawnienia, zosta ł a dokonana.

2. Po umorzeniu post ę powania egzekucyjnego, przedawnienie rozpocz ęł oby bieg na nowo (art. 124 k.c.) jednak w tych samych granicach podmiotowych (wynikaj ą cych z tytu ł u wykonawczego), co wynika z istoty przedawnienia. Brak wi ę c podstaw do twierdzenia, ż e skutek rozpocz ę cia biegu przedawnienia na nowo po umorzeniu post ę powania egzekucyjnego mo ż e odnosi ć si ę do sytuacji gdy uprawnionym do wszcz ę cia ponownej egzekucji jest ju ż inny ni ż wymieniony w pierwotnym tytule wykonawczym wierzyciel.”

Ponadto należy podnieść, iż jak wynika z dyspozycji przepisu art. 123 § 1 k.c. bieg przedawnienia przerywa się:

1) przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia;

2) przez uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której roszczenie przysługuje;

3) przez wszczęcie mediacji.

Z art. 124 § 1 k.c. wynika natomiast, że po każdym przerwaniu przedawnienia biegnie ono na nowo. Czynnością przerywającą bieg terminu przedawnienia jest więc niewątpliwie wniosek o wszczęcie egzekucji. Jest to bowiem czynność zmierzająca bezpośrednio do zaspokojenia roszczenia. Wniosek o wszczęcie egzekucji wywoła zatem skutek w postaci przerwy biegu przedawnienia roszczenia stwierdzonego tytułem wykonawczym co do zasady. Można zatem zasadnie twierdzić, że po umorzeniu postępowania egzekucyjnego, przedawnienie rozpoczęłoby bieg na nowo ( art. 124 k.c. ).

Natomiast z dyspozycji art. 203 § 2 k.p.c. wynika, że pozew cofnięty nie wywołuje żadnych skutków, jakie ustawa wiąże z wytoczeniem powództwa, zatem i tych, o których mowa w art. 123 k.p.c.

Zachodzi zatem wątpliwość, czy w przypadku cofnięcia wniosku egzekucyjnego, mamy do czynienia z taką samą sytuacją, jak w przypadku cofnięcia pozwu? Zatem czy należy uznać, iż złożenie wniosku egzekucyjnego nie przerywa biegu przedawnienia roszczenia.

W ocenie Sądu obie sytuacje są do siebie przystające i powodują, że powód ( wierzyciel ) nie może powoływać się na przerwanie biegu przedawnienia w przypadku umorzenia postępowania ( egzekucji ) na skutek cofnięcia pozwu ( wniosku egzekucyjnego ), bowiem jak wynika z dyspozycji w/w przepisu pozew ( wniosek ) cofnięty nie wywołuje żadnych skutków prawnych, jakie ustawa wiąże z wytoczeniem powództwa, zatem i tych , o których mowa w art. 123 k.p.c., zatem i nie przerywa biegu terminu przedawnienia.

Powyższe znajduje potwierdzenie w Uchwale Sądu Najwyższego z dnia 19 lutego 2015r. ( II CZP 103/14 ), z której to wynika, że: „ Umorzenie postępowania egzekucyjnego na wniosek wierzyciela - banku, prowadzącego egzekucję na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego zaopatrzonego klauzulą wykonalności - niweczy skutki przerwy biegu przedawnienia spowodowane złożeniem wniosku o wszczęcie egzekucji .” Z uzasadnienia powyższego orzeczenia wynika, że przez art. 13 § 2 k.p.c. zastosowanie w postępowaniu egzekucyjny znajduje przepis art. 203 k.p.c., a zwłaszcza sankcja przewidziana w jego § 2, zgodnie z którym pozew cofnięty nie wywołuje żadnych skutków, jakie ustawa wiąże z wytoczeniem powództwa i nie ma żadnych przeszkód, aby ta zasada znajdowała zastosowanie także w tym postępowaniu. Przewidziane w art. 203 § 2 zdanie pierwsze k.p.c. zastrzeżenie ma na celu przede wszystkim zapobieżenie możliwości manipulowania przez powoda terminami przedawnienia roszczenia . Brak tego przepisu prowadziłby do tego, że powód mógłby wielokrotnie składać pozew i cofać go ze skutkiem przewidzianym w art. 123 § 1 pkt 1 k.c. w postaci przerwania biegu przedawnienia roszczenia. Racja przyjęcia takiego rozwiązania i dążność do przeciwstawienie się możliwym nadużyciom jest tym bardziej uzasadnione na gruncie postępowania egzekucyjnego, w którym chodzi o zastosowanie wobec dłużnika środków przymusu . Prowadzi to do wniosku, że w postępowaniu egzekucyjnym ma, na podstawie art. 13 § 2 k.p.c., odpowiednie zastosowanie art. 203 § 2 zdanie pierwsze k.p.c., co oznacza, że umorzenie tego postępowania niweczy przerwę przedawnienia spowodowaną jego wszczęciem, jak to trafnie przyjął Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 19 listopada 2014r.( II CSK 196/14, niepubl.).

Akceptując powyższe stanowiska w całej rozciągłości i przenosząc je na grunt niniejszej sprawy, Sąd doszedł do przekonania, iż wierzytelność powoda uległa przedawnieniu już w dniu 4 kwietnia 2015r.

Skutecznie zatem pozwana zwolniła się od obowiązku spełnienia świadczenia, powołując się na zarzut przedawnienia roszczenia dochodzonego pozwem.

Oceniając zatem, że roszczenie powoda jest przedawnione, Sąd w oparciu o w/w przepisy wyrokiem z dnia 8 grudnia 2016r. powództwo oddalił, orzekając o kosztach procesu w oparciu o zasadę odpowiedzialności za jego wynik.