Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 października 2020 roku

Sąd Rejonowy w Piszu III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Katarzyna Zielińska

Protokolant: p. o. sekr. sądowego Magdalena Mrozowska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 19 października 2020 roku w P.

sprawy z powództwa małoletniej A. B. (1)

reprezentowanej przez przedstawicielkę ustawową M. K. (1)

przeciwko A. B. (2)

o podwyższenie alimentów

I.  Alimenty, zasądzone wyrokiem Sądu Rejonowego w Piszu z dnia 15 marca 2019 roku w sprawie III RC 81/18, od pozwanego A. B. (2) na rzecz małoletniej powódki A. B. (1) w kwocie po 300 (trzysta) złotych miesięcznie, z dniem 29 czerwca 2020 roku podwyższa do kwoty po 500 (pięćset) złotych miesięcznie, płatnej z góry do dnia dziesiątego każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku zwłoki w terminie płatności którejkolwiek z rat, do rąk przedstawicielki ustawowej małoletniej powódki – M. K. (1).

II.  Oddala powództwo w pozostałym zakresie.

III.  Nie obciąża stron opłatami sądowymi i wydatkami na rzecz Skarbu Państwa.

IV.  Zasądza od Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Piszu na rzecz adwokata M. K. (2) wynagrodzenie w kwocie 1200 (jeden tysiąc dwieście) złotych powiększone o podatek VAT w kwocie 276 (dwieście siedemdziesiąt sześć) tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przedstawicielce ustawowej małoletniej powódki z urzędu.

V.  Zasądza od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Piszu na rzecz adwokata J. G. wynagrodzenie w kwocie 1200 (jeden tysiąc dwieście) złotych powiększone o podatek VAT w kwocie 276 (dwieście siedemdziesiąt sześć) tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej pozwanemu z urzędu.

VI.  Wyrokowi w punkcie I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt III RC 60/20

UZASADNIENIE

W dniu 29 czerwca 2020 roku M. K. (1), jako przedstawicielka ustawowa małoletniej powódki A. B. (1), wniosła o podwyższenie alimentów zasądzonych wyrokiem Sądu Rejonowego w Piszu z dnia 15 marca 2019 roku w sprawie III RC 81/18 od pozwanego A. B. (2) na rzecz małoletniej A. B. (1) z kwoty po 300 złotych miesięcznie do kwoty po 900 złotych miesięcznie, poczynając od dnia wniesienia pozwu.

W uzasadnieniu pozwu wskazała, że małoletnia urodziła się (...) z nieformalnego związku (...). Ojcostwo małoletniej zostało ustalone sądownie.

Matka małoletniej w kwietniu 2020 roku zakończyła naukę i obecnie odbywa staż, z tytułu którego uzyskuje stypendium w wysokości 1 057,60 zł miesięcznie. Jej obecne dochody, oprócz stażu, to świadczenie wychowawcze 500+, zasiłek rodzinny w kwocie 95 zł i alimenty od pozwanego w wysokości 300 zł miesięcznie.

Wskazała, że pozwany A. B. (2) nieterminowo wypełnia swój obowiązek alimentacyjny. O każde alimenty matka małoletniej musi „walczyć”, upominać się. Zaznaczyła, że pozwany jest osobą młodą, wykształconą i o wielu umiejętnościach. Wyuczony przez niego zawód otwiera mu wachlarz możliwości znalezienia dobrze płatnej pracy. Pozwany podejmuje zatrudnienie na budowach w Polsce, jako kierowca również międzynarodowy oraz świadczy prace sezonowe poza granicami Polski. W okresach przestoju pracuje u wujostwa. Koszty utrzymania pozwanego nie są wysokie, gdyż zamieszkuje z rodzicami.

Matka małoletniej powódki wskazała, że do usprawiedliwionych wydatków związanych z utrzymaniem córki należą: opłata za wyżywienie w Zespole Szkolno-Przedszkolnym nr (...) w P. – ok. 250-300 złotych, koszty dojazdów małoletniej powódki i jej matki do P. – ok. 300 złotych, koszt zakupu leków, środków wzmacniających odporność, syropów, maści, pudrów – 150 złotych, koszt zakupu pampersów i chusteczek nawilżających – 100 złotych, koszt wizyt lekarskich i dojazdów – 800 złotych, koszt zakupu ubrań i obuwia – 200 złotych, koszt zakupu zabawek edukacyjnych – 50 złotych, koszt zakupu artykułów spożywczych – 400 złotych, koszt zakupu środków do prania i proszków antyalergicznych – 70 złotych. To wszystko stanowi kwotę 2 290 zł miesięcznie. Zaznaczyła, że do wydatków związanych z utrzymaniem małoletniej nie wliczyła kosztów utrzymania mieszkania, mediów, kosztów rozrywki małoletniej, a także wypoczynku wakacyjnego i zimowego.

W odpowiedzi na pozew pozwany A. B. (2) wniósł o oddalenie powództwa w całości.

W uzasadnieniu podał, że jest osobą bezrobotną bez prawa do zasiłku oraz potwierdził, że mieszka z rodzicami. Rodzice pozwanego pomagają mu w płaceniu alimentów. Podkreślił, że nie posiada żadnego majątku i jest na utrzymaniu rodziców. Wskazał, że w rejonie, w którym mieszka, ze znalezieniem pracy jest bardzo ciężko i wbrew twierdzeniom matki małoletniej powódki nie osiąga żadnych dochodów.

Sąd Rejonowy w Piszu postanowieniem z dnia 20 sierpnia 2020 roku zabezpieczył powództwo w ten sposób, że przez czas trwania procesu zobowiązał pozwanego A. B. (2) do łożenia na rzecz małoletniej powódki A. B. (1) tytułem alimentów kwotę po 450 złotych miesięcznie, płatną z góry do dnia 10. każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku zwłoki w terminie płatności którejkolwiek z rat, do rąk przedstawicielki ustawowej małoletniej powódki – M. K. (1), poczynając od dnia 29 czerwca 2020 roku, w miejsce alimentów zasądzonych wyrokiem Sądu Rejonowego w Piszu z dnia 15 marca 2019 roku w sprawie III RC 81/18.

Sąd ustalił, co następuje:

Małoletnia A. B. (1) urodziła się (...) i jest córką M. K. (1) oraz A. B. (2).

Wyrokiem z dnia 15 marca 2019 roku w sprawie III RC 81/18 Sąd Rejonowy w Piszu ustalił, że A. B. (2) jest ojcem małoletniej A. B. (1) oraz zasądził od A. B. (2) na rzecz małoletniej A. B. (1) alimenty w kwocie po 200 złotych miesięcznie poczynając od dnia 18 sierpnia 2018 roku do dnia 31 marca 2019 roku i w kwocie po 300 złotych miesięcznie poczynając od dnia 1 kwietnia 2019 roku.

(dowód: wyrok Sądu Rejonowego w Piszu k. 103 akt Sądu Rejonowego w Piszu III RC 81/18)

Małoletnia A. B. (1) miała wówczas rok. Była dzieckiem zdrowym, dobrze się rozwijała. Pozostawała w domu pod opieką babci, gdyż matka małoletniej uczyła się. M. K. (1) była uczennicą III klasy Technikum Fryzjerskiego Zakładu (...) w B. z siedzibą w E.. Otrzymywała wtedy świadczenie wychowawcze 500+, zasiłek rodzinny w wysokości 95 złotych i dodatek z tytułu samotnego wychowania dziecka w wysokości 193 złotych. Nie pracowała.

A. B. (2) nie posiadał żadnego majątku. Był uczniem III klasy Liceum Ogólnokształcącego Zakładu (...) w B. z siedzibą w E.. Mieszkał z rodzicami i był na ich utrzymaniu.

(dowód: ustalenia k. 110-114 akt Sądu Rejonowego w Piszu III RC 81/18)

Małoletnia powódka A. B. (1) ma obecnie dwa lata i siedem miesięcy. Była dwukrotnie hospitalizowana: w grudniu 2019 roku z powodu nieokreślonego zapalenia oskrzeli oraz w lutym 2020 roku z powodu zapalenia płuc. Obecnie jest zdrowa. Małoletnia uczęszcza do przedszkola prywatnego. Opłata za przedszkole w październiku 2020 roku wyniosła 702 złote. Konieczne również było uiszczenie wpisowego w wysokości 250 złotych.

Matka małoletniej M. K. (1) ma 20 lat. Jest zdrowa. Odbywa staż i z tego tytułu otrzymuje stypendium w wysokości 1 057,60 zł brutto miesięcznie. Po odbyciu stażu pracodawca zobowiązał się zawrzeć z nią umowę o pracę na okres 3 miesięcy. Ponadto M. K. (1) otrzymuje świadczenie wychowawcze z programu 500+, zasiłek rodzinny w kwocie 95 złotych. Po orzeczeniu zabezpieczającym roszczenie otrzymuje na rzecz małoletniej A. B. (1) alimenty w kwocie po 450 złotych miesięcznie.

Matka małoletniej pozostaje w nieformalnym związku. Obecnie mieszka ze swoim partnerem, który pracuje i zarabia około 2 500 złotych miesięcznie. Jej partner ponosi koszty utrzymania mieszkania, natomiast M. K. (1) ponosi wszystkie opłaty związane z utrzymaniem dziecka.

A. B. (2) obecnie ma 21 lat. Jest zdrowy. Jest kawalerem, ma jedno dziecko. Ukończył szkołę średnią – liceum mundurowe. Jest zarejestrowany w Powiatowym Urzędzie Pracy w P. jako osoba bezrobotna. Otrzymał dofinansowanie na zrobienie prawa jazdy kategorii C w wysokości 5 000 złotych. Po ukończeniu kursu firma (...) zatrudni go na okres 3 miesięcy, gdzie będzie pracował jako kierowca ciężarówki. Obecnie jest na utrzymaniu rodziców, z którymi mieszka. Wcześniej pracował dorywczo za granicą przy pracach sezonowych, z a także na budowie u wujka i z ojcem w lesie.

A. B. (2) nie widział się z córką od marca 2020 roku i od tego czasu nie przekazuje córce żadnych prezentów, co wcześniej czynił. Matka A. B. (2) deklaruje pomoc przy opiece nad małoletnią podczas, gdy matka małoletniej przebywa w pracy.

(dowód: decyzja o przyznaniu matce małoletniej powódki stypendium k.15; decyzja o przyznaniu matce małoletniej powódki świadczenia wychowawczego k.17-18; decyzja o przyznaniu świadczenia rodzinnego k. 19-20; dokumentacja medyczna k. 21-27; zaświadczenie o zarejestrowaniu pozwanego jako osoby bezrobotnej k. 68; zeznania przedstawicielki ustawowej małoletniej powódki k. 129v-130v; zeznania pozwanego k.131-131v; skierowanie na szkolenie k. 116;)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych wyżej dowodów, a w szczególności zeznań stron i dokumentów złożonych przez strony. Sąd dał wiarę w całości dowodom z dokumentów, zaś dowodom z zeznań stron w zakresie wyżej opisanym.

Sąd zważył, co następuje:

Podstawą prawną żądania małoletniej powódki jest art. 138 kro, zgodnie z treścią którego w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego.

Rozstrzygając niniejszą sprawę należy również odwołać się do treści przepisu art. 133 § 1 kro, który stanowi, że rodzice są obowiązani do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie oraz do treści przepisu art. 135 § 1 kro, który stanowi, że zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.

Potrzeby uprawnionego dziecka oraz możliwości zarobkowe
i majątkowe zobowiązanego mogą ulegać zmianom. Dlatego też, może powstać konieczność zmiany wysokości zasądzonych alimentów. Zarówno uprawiony jak i zobowiązany mogą żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Zmiana stosunków może prowadzić do uchylenia obowiązku alimentacyjnego bądź do obniżenia lub do podwyższenia alimentów. Podwyższenie alimentów następuje wówczas, gdy zwiększeniu uległy potrzeby uprawnionego albo wzrosły możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego.

Ustalenie zmiany stosunków następuje poprzez porównanie stosunków obecnych z warunkami i okolicznościami istniejącymi poprzednio. Dlatego też, Sąd przede wszystkim porównał, po pierwsze, jak kształtowały się usprawiedliwione potrzeby małoletniej powódki w dacie poprzedniego ustalenia obowiązku alimentacyjnego, a jak w czasie orzekania w niniejszej sprawie, a po wtóre - porównał możliwości zarobkowe i majątkowe pozwanego we wskazanych wyżej okresach.

Należy tutaj zauważyć, że od rozstrzygnięcia w przedmiocie konkretyzacji świadczenia alimentacyjnego na rzecz małoletniej powódki upłynęło półtora roku. W ocenie Sądu, należy stwierdzić, że usprawiedliwione potrzeby małoletniej powódki wzrosły. Ma to związek nie tylko z upływem czasu, ale również ze zmianami w życiu dziecka oraz z jego rozwojem psychofizycznym.

W chwili obecnej małoletnia powódka ma 2 lata i 7 miesięcy. Jest dzieckiem zdrowym. Znajduje się w fazie intensywnego rozwoju. Jej potrzeby są wyższe niż w czasie poprzedniego orzekania. Małoletnia potrzebuje co kilka miesięcy nowej odzieży, butów. Ponadto powstają zwiększone wydatki związane z rozpoczęciem przez małoletnią edukacji przedszkolnej.

Sytuacja matki małoletniej powódki również uległa zmianie. M. K. (1) odbywa obecnie staż i osiąga z tego tytułu dochód. Powyższe spowodowało konieczność zapewnienie opieki małoletniej w czasie pracy jej matki.

Sąd wziął pod uwagę, że przedstawicielka ustawowa małoletniej powódki bez konsultacji z pozwanym podjęła decyzję o zapisaniu córki do prywatnego przedszkola. Koszt przedszkola wynosi prawie 700 złotych miesięcznie. Matka małoletniej powinna przy podejmowaniu tego typu decyzji brać pod uwagę zdanie drugiego rodzica, a także podejmować je uwzględniając jego możliwości finansowe. Tym bardziej, że przedstawicielka ustawowa małoletniej powódki miała alternatywę, gdyż matka pozwanego zobowiązała się do nieodpłatnej opieki nad swoją wnuczką w czasie, w którym przedstawicielka ustawowa pozostawałaby w pracy.

Jeżeli chodzi zaś o możliwości zarobkowe i majątkowe pozwanego A. B. (2) to, zdaniem Sądu, uległy one poprawie. Pozwany ukończył szkołę średnią. Aktualnie pozostaje bezrobotny, jednak został skierowany na kurs na prawo jazdy kategorii C, po którym to otrzyma zatrudnienie na trzy miesiące na stanowisku kierowcy.

W tym miejscu należy wskazać, że przez ustawowe określenie ,,możliwości zarobkowe i majątkowe” rozumieć należy nie tylko zarobki
i dochody rzeczywiście uzyskiwane ze swojego majątku, lecz te zarobki i te dochody, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności i przestrzeganiu zasad prawidłowej gospodarki oraz stosownie do swoich sił umysłowych i fizycznych.

Osoba zobowiązana do alimentacji powinna w pełni wykorzystywać swoje siły, kwalifikacje i uzdolnienia w celu uzyskania niezbędnych dochodów na zaspokojenie usprawiedliwionych potrzeb osób uprawnionych do alimentów. Sąd dostrzega starania pozwanego w tym zakresie. Jednocześnie Sąd ma świadomość, że pozwany jest osobą młodą z niewielkim doświadczeniem zawodowym i początkowo trudno mu będzie otrzymywać wynagrodzenie pozwalające mu na partycypowanie w utrzymaniu małoletniej w kwocie wyższej niż 500 złotych.

W tym miejscu podkreślić należy, że obowiązek alimentacyjny obciąża oboje rodziców, choć nie zawsze w równym stopniu. Zatem obowiązek wymiernego finansowo udziału w wydatkach czynionych na małoletnią spoczywa także na matce małoletniej, przy uwzględnieniu przepisów kodeksu rodzinnego i opiekuńczego przewidujących także formę wykonania obowiązku alimentacyjnego, w całości lub w części w postaci osobistych starań o utrzymanie i wychowanie dziecka (art. 135 § 2 kro).

Mając na uwadze powyższe, Sąd na podstawie art. 138 kro w związku z art. 135 § 1 i 2 kro, uwzględnił w części powództwo o podwyższenie alimentów, zasądzając od pozwanego podwyższone alimenty na rzecz małoletniej powódki w kwocie po 500 zł miesięcznie, poczynając od dnia 29 czerwca 2020 roku tj. od dnia wniesienia pozwu. Zdaniem Sądu, aktualne usprawiedliwione potrzeby małoletniej powódki oraz możliwości zarobkowe i majątkowe pozwanego uzasadniają podwyższenie alimentów o kwotę 200 zł miesięcznie.

Uznając, że powództwo o podwyższenie alimentów zasługuje na uwzględnienie w części, Sąd orzekł jak w punkcie I. wyroku. W pozostałym zakresie powództwo, jako wykraczające poza zakres możliwości zarobkowych pozwanego podlegało oddaleniu, co skutkowało orzeczeniem jak w punkcie II. wyroku.

Orzeczenie o kosztach procesu oparto na podstawie art. 102 kpc. Uwzględniając aktualną sytuację zarobkową pozwanego, Sąd odstąpił od obciążenia go kosztami postępowania w niniejszej sprawie.

O wynagrodzeniu pełnomocników stron, ustanowionych z urzędu, Sąd orzekł na podstawie § 8 pkt 4 w związku z § 4 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu.

Wyrokowi w punkcie podwyższającym alimenty Sąd nadał rygor natychmiastowej wykonalności stosownie do treści art. 333 § 1 pkt 1 kpc.