Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 25 września 2013 r.

Sąd Rejonowy w Środzie Śląskiej Wydział I Cywilny w składzie:

Przewodniczący: SSR Bartłomiej Rajca

Protokolant: Mirosława Mękarska

po rozpoznaniu w dniu 11 września 2013 roku w Środzie Śląskiej

na rozprawie

w sprawie z wniosku D. P. (1)

przy udziale P. I. (1)

o podział majątku wspólnego

postanawia :

I.  ustalić, że w skład majątku wspólnego wnioskodawczyni D. P. (1) i uczestnika P. I. (1) wchodzi:

1.  prawo własności nieruchomości lokalowej nr (...)znajdującej się w budynku wielolokalowym położonym w C., gmina Ś.przy ul. (...), wraz z udziałem w częściach wspólnych nieruchomości gruntowej zabudowanej tymże budynkiem wynoszącym 940/10.000, dla której Sąd Rejonowy w Środzie Śląskiej prowadzi księgę wieczystą nr (...), o wartości 120.000 zł,

2.  prawo własności nieruchomości gruntowej zabudowanej budynkiem użytkowym, położonej w C., gmina Ś., działka (...), dla której Sąd Rejonowy w Środzie Śląskiej prowadzi księgę wieczystą nr (...), o wartości 116.166 zł,

3.  prawo własności nieruchomości gruntowej zabudowanej budynkiem niemieszkalnym - garażem, położonej w C., gmina Ś., działka (...), da której Sąd Rejonowy w Środzie Śląskiej prowadzi księgę wieczystą nr (...), o wartości 3.700 zł,

4.  prawo własności motocykla D. 125 D., poj. silnika 124 cm3, o nr ramy (...), o wartości 500 zł,

5.  prawo własności kabiny prysznicowej z sauną parową o wartości 30 zł,

6.  prawo własności kotła dwufunkcyjnego m-ki V. o wartości 60 zł;

II.  ustalić, że udziały uczestników w majątku wspólnym są równe;

III.  dokonać podziału majątku wspólnego uczestników w ten sposób, że prawo własności rzeczy opisanych w pkt I.1.-I.6. przyznać uczestnikowi P. I. (1);

IV.  ustalić, że uczestnik P. I. (1) poniósł nakład z majątku osobistego na majątek wspólny w kwocie 34.961,90 zł;

V.  zasądzić od uczestnika P. I. (1) na rzecz wnioskodawczyni D. P. (1) kwotę 102.747,05 zł (słownie: sto dwa tysiące siedemset czterdzieści siedem złotych 05/100) tytułem rozliczenia spłaty udziału wnioskodawczyni w majątku wspólnym oraz opisanego w pkt IV nakładu poniesionego przez uczestnika, przy czym odroczyć termin zapłaty tej kwoty na okres 3 miesięcy od dnia prawomocności niniejszego postanowienia, w pozostałym zakresie oddalając wniosek uczestnika o zapłatę z tytułu rozliczenia nakładu opisanego w pkt IV;

VI.  nakazać wnioskodawczyni D. P. (1) uiszczenie na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Środzie Śląskiej kwoty 2.594,91 zł tytułem wydatków poniesionych w toku postępowania tymczasowo przez Skarb Państwa;

VII.  nakazać uczestnikowi P. I. (1) uiszczenie na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Środzie Śląskiej kwoty 2.594,91 zł tytułem wydatków poniesionych w toku postępowania tymczasowo przez Skarb Państwa;

VIII.  w pozostałym zakresie postępowanie umorzyć.

Z/:

1)  (...)

2)  (...)

3)  (...)

25.09.2013 r.

UZASADNIENIE

Wnioskodawczyni D. P. (1) wniosła do tutejszego Sądu wniosek o podział majątku wspólnego z rozliczeniem nakładów poczynionych z majątku odrębnego na majątek wspólny, zgromadzonego w czasie trwania jej małżeństwa z uczestnikiem P. I. (1). W zakresie żądania wnioskodawczyni wskazała, że w skład tego majątku wchodzi 1/ lokal mieszkalny nr (...) o pow. 57 m2 znajdujący się w budynku wielolokalowym w C. wraz z udziałem 907/10.000 w częściach wspólnych nieruchomości o wartości 200.000 zł, 2/ działka nr (...) o pow. 0,0497 ha zabudowana budynkiem gospodarczym, w którym znajduje się pizzeria o pow. użytkowej 127m2 o wartości 220.000 zł, 3/ działka gruntu nr (...) o pow. 0,0055 ha zabudowana segmentem garażowym z komórką o wartości 80.000 zł, 4/ motocykl o wartości 4.300 zł, 5/ kabina prysznicowa z sauną parową o wartości 1.600 zł, 6/ kocioł c.o. dwufunkcyjny firmy (...) o wartości 2.000 zł, 7) wyposażenie mieszkania o wartości 4.000 zł. Tym samym wnioskodawczyni wniosła o określenie wartości majątku wspólnego stron na kwotę 511.900 zł, a następnie o dokonanie jego podziału poprzez przyznanie wnioskodawczyni na własność składników wyliczonych w punkcie 1 i 3, a uczestnikowi postępowania składników wyliczonych w punktach 2 oraz 4-7. Nadto wnioskodawczyni wniosła o zasądzenie na jej rzecz od uczestnika postępowania kwoty 25.000 zł spłaty tytułem wyrównania udziałów w majątku wspólnym. W uzasadnieniu wnioskodawczyni wskazała, że wyrokiem rozwodowym Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 24 listopada 2009 r., który uprawomocnił się z dniem 12 lutego 2010 r. został rozwiązany zawarty pomiędzy nią a uczestnikiem postępowania związek małżeński. W czasie jego trwania, zgodnie ze stanowiskiem wnioskodawczyni, małżonkowie nabyli wyliczone powyżej rzeczy, z tym zastrzeżeniem, że motocykl został zniszczony w wypadku drogowym, a kabina prysznicowa z sauną parową, kocioł c.o. dwufunkcyjny firmy (...) oraz wyposażenie mieszkania zostały przez uczestnika wyprzedane w trakcie trwania sprawy rozwodowej. Nade wszystko wnioskodawczyni podniosła, że w trakcie trwania związku małżeńskiego zaciągnęła wraz z mężem kredyt w wysokości 15.772 Euro na zakup nieruchomości, z czego jedynie wnioskodawczyni spłaca wynikający z niego dług. Przyjmując, że kredyt w całości został zainwestowany we wspólną pizzerię, 50% pozostałej kwoty kredytu, określoną przez wnioskodawczynię na kwotę 25.000,00 zł, stanowi jej nakład z majątku odrębnego. Dodatkowo wnioskodawczyni wniosła o ustalenie, że strony ponoszą koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie.

W odpowiedzi na wniosek uczestnik postępowania wniósł o ustalenie, że w skład majątku wspólnego uczestników wchodzą jedynie składniki wyliczone w punktach 1-4 wniosku, o wartości odpowiednio 130.000 zł, 80.000 zł, 6.000 zł, 4.300 zł. Uczestnik wniósł także o ustalenie równych udziałów stron w majątku wspólnym. W związku z powyższym uczestnik zażądał zniesienia współwłasności majątku wspólnego poprzez przyznanie na jego wyłączną własność wszystkich wyliczonych przez niego składników z obowiązkiem spłaty na rzecz wnioskodawczyni kwoty 110.150 zł oraz zasądzenia na jego rzecz od wnioskodawczyni kwoty 95.000 zł tytułem zwrotu nakładów poczynionych na majątek wspólny, co pozostaje w związku także z wnioskiem o ustalenie łącznej wysokości tych nakładów na poziomie 190.000 zł. W uzasadnieniu uczestnik, poza tym, że na niższym poziomie oszacował wartość nieruchomości wymienionych w punktach 1-3 wniosku, to podniósł, że w skład majątku wspólnego, wbrew twierdzeniom wnioskodawczyni nie wchodzą kabina prysznicowa wraz z sauną parową oraz kocioł c.o. dwufunkcyjny V., gdyż zostały one zakupione przez rodziców uczestnika i są one obecnie składowane u rodziców uczestnika. Nadto wskazał on, że ze względu na zbyt ogólnikowy opis składnika określonego jako wyposażenie mieszkania, nie jest on w stanie merytorycznie ustosunkować się do twierdzeń wnioskodawczyni w jego zakresie. Odnosząc się do twierdzeń wnioskodawczyni w zakresie zaciągniętego wspólnie kredytu, uczestnik zaprzeczył dokonywaniu jego spłaty przez wnioskodawczynię i podstawie do rozliczenia nakładów. W ocenie uczestnik zobowiązanie to, jako spłacane w czasie trwania małżeństwa nie może stanowić nakładu którejkolwiek ze stron, a samo jego dodatkowe zgłoszenie, prowadzi do dwukrotnego rozliczenia kosztów z niego wynikających. Nade wszystko uczestnik stwierdził, że wnioskodawczyni od dawna nie interesowała się majątkiem wspólnym stron, a wszystkie sprawy związane z jego utrzymaniem spoczywały na uczestniku postępowania. Poczynione przez uczestnika nakłady, o których zwrot połowy wnosi, stanowią koszty związane z zakupem i remontem nieruchomości oraz utrzymaniem składników majątkowych. Uczestnik tym samym nie zgodził się z zaproponowanym przez wnioskodawczynię podziałem majątku. Stwierdził także, że przyznanie jej na własność składników majątkowych doprowadziłoby do ich sprzedania, co nie miałoby miejsca w przypadku zgodnym z wnioskiem uczestnika, gdyż on sam zamierza z nich samodzielnie korzystać.

Ustosunkowując się do powyższych twierdzeń wnioskodawczyni podtrzymała swoje dotychczasowe stanowisko, z tym zastrzeżeniem, że cofnęła wniosek o zasądzenie na jej rzecz od uczestnika kwoty 25.000 zł. Nadto wnioskodawczyni zgodziła się z uczestnikiem, że ich udział w majątku wspólnym jest równy i wniosła o oddalenie żądania uczestnika o zasądzenie od niej kwoty 95.000 zł. Odnosząc się zaś szczegółowo co do każdego ze składników majątkowych wnioskodawczyni w stosunku do pisma wszczynającego postępowanie cofnęła wniosek w zakresie ustalenia, że w skład majątku dorobkowego wchodzi również składnik określony jako wyposażenie mieszkania oraz zgodziła się ze stanowiskiem uczestnika co do wartości składnika określonego w punkcie 3 wniosku. Nadto wnioskodawczyni w zakresie składników wymienionych w punkcie 5-6 wniosku podniosła, że co prawda na fakturach za te urządzenia rzeczywiście mogły figurować dane rodziców uczestnika, ale środki na ich zakup pochodził z pieniędzy wspólnie zarobionych przez uczestników za granicą.

W dalszym toku postępowania uczestnik wniósł dodatkowo o ustalenie, że w skład majątku wspólnego wchodzi o wyposażenie mieszkania stron znajdującego się w Niemczech, w postaci (...), meble kuchenne, kuchenka z płytą ceramiczną, zmywarka, lodówka, pralka o wartości 6.000 euro, i że te przedmioty wnioskodawczyni zabrała bez wiedzy i zgody uczestnika postępowania. Uczestnik wniósł o przyznanie tych składników na wyłączną własność wnioskodawczyni z jednoczesnym obowiązkiem spłaty na rzecz uczestnika ½ ich wartości. Wnioskodawczyni zaprzeczyła by ww. składniki wyposażenia mieszkania w Niemczech wchodziły w skład majątku wspólnego uczestników, podnosząc, że mieszkanie w Niemczech, wynajmowane przez uczestników, było w momencie się ich wprowadzenia tam częściowo wyposażone w część tych składników, a reszta z nich pochodziła z tzw. wystawek zbędnych rzeczy a uczestnik nie wykazał, że zostały zakupione przez uczestników. Nadto wnioskodawczyni wskazała, że to uczestnik samodzielnie sprzedał ww. składniki wyposażenia mieszkania w Niemczech, dysponując tym mieszkaniem po wyprowadzce stamtąd wnioskodawczyni.

Dodatkowo uczestnik postępowania w jego toku zgłosił do rozliczenia poczynione z majątku osobistego na majątek wspólny nakłady, to jest kwoty 2.000 zł, 6.402,22 zł, 27.526,31 zł, 5.000 zł otrzymane przez uczestnika od jego rodziców z zawartych umów pożyczek i kredytów, kwotę 15.259,62 zł otrzymaną przez uczestnika od rodziców na zakup materiałów budowlanych, kwotę 6.000 Euro pożyczki od L. R., kwoty 2.052,64 zł, 1.455,84 zł, 2.503,80 zł, 10.023,95 zł poniesionych przez uczestnika wydatków na mieszkanie, kwoty 7.319,19 Euro i 542,16 Euro, stanowiące dokonaną przez uczestnika postępowania spłatę zaciągniętego kredytu.

Bezsporne pomiędzy uczestnikami było (jako wynikające z wyraźnego lub milczącego ich przyznania przez każdego z uczestników - art. 229 i 230 k.p.c.), że ich małżeństwo zostało rozwiązane przez rozwód wyrokiem Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 24 listopada 2009 r., sygn. akt (...), który uprawomocnił się z dniem 12 lutego 2010 r. W trakcie trwania związku uczestnicy nie zawierały żadnych małżeńskich umów majątkowych. Bezsporne było także to, że udział każdego z uczestników w majątku wspólnym wynosi ½. Nadto w postępowaniu bezsporne było, że w skład majątku wspólnego uczestników wchodzi prawo własności nieruchomości lokalowej nr (...)znajdującej się w budynku wielolokalowym położonym w C., gmina Ś.przy ul. (...), wraz z udziałem w częściach wspólnych nieruchomości gruntowej zabudowanej tymże budynkiem wynoszącym 940/10.000, dla której Sąd Rejonowy w Środzie Śląskiej prowadzi księgę wieczystą nr (...), prawo własności nieruchomości gruntowej zabudowanej budynkiem użytkowym, położonej w C., gmina Ś., działka (...), dla której Sąd Rejonowy w Środzie Śląskiej prowadzi księgę wieczystą nr (...), prawo własności nieruchomości gruntowej zabudowanej budynkiem niemieszkalnym, położonej w C., gmina Ś., działka (...), da której Sąd Rejonowy w Środzie Śląskiej prowadzi księgę wieczystą nr (...), prawo własności motocykla D.125 D., poj. silnika 124 cm3, o nr ramy (...).

Nadto w toku postępowania jego uczestnicy częściowo doszli do porozumienia w kwestii samego podziału majątku wspólnego. Porozumienie to obejmowało te składniki co do których uczestnicy byli zgodni, że wchodzą w skład majątku wspólnego, poza lokalem mieszkalnym nr (...) o pow. 57 m2 znajdujący się w budynku wielolokalowym w C. wraz z udziałem 907/10.000 w częściach wspólnych nieruchomości o wartości 200.000 zł oraz działką gruntu nr (...) o pow. 0,0055 ha zabudowana segmentem garażowym z komórką o wartości 80.000 zł. Składniki objęte porozumieniem, zgodnie z wolą wnioskodawczyni i uczestnika postępowania, winny zostać przyznane uczestnikowi postępowania.

Uczestnicy pozostawali w sporze co do samego sposoby dokonania podziału majątku wspólnego, co do wchodzenia w zakres majątku wspólnego prawa własności kabiny prysznicowej z sauną parową oraz prawa własności kotła dwufunkcyjnego m-ki V., wyposażenia mieszkania w Niemczech oraz co do wysokości nakładów poczynionych przez uczestnika postępowania z majątku osobistego na majątek wspólny.

Sąd ustalił ponadto następujący stan faktyczny:

W skład majątku wspólnego uczestników, poza bezspornymi jego składnikami, to jest:

- prawem własności nieruchomości lokalowej nr (...) znajdującej się w budynku wielolokalowym położonym w C., gmina Ś.przy ul. (...), wraz z udziałem w częściach wspólnych nieruchomości gruntowej zabudowanej tymże budynkiem wynoszącym 940/10.000, dla której Sąd Rejonowy w Środzie Śląskiej prowadzi księgę wieczystą nr (...)

- prawem własności nieruchomości gruntowej zabudowanej budynkiem użytkowym, położonej w C., gmina Ś., działka (...), dla której Sąd Rejonowy w Środzie Śląskiej prowadzi księgę wieczystą nr (...)

- prawem własności nieruchomości gruntowej zabudowanej budynkiem niemieszkalnym, położonej w C., gmina Ś., działka (...), dla której Sąd Rejonowy w Środzie Śląskiej prowadzi księgę wieczystą nr (...)

- prawem własności motocykla D. 125 D., poj. silnika 124 cm3, o nr ramy (...)

wchodzi także prawo własności kabiny prysznicowej z sauną parową oraz prawo własności kotła dwufunkcyjnego m-ki V.. Kocioł i kabina prysznicowa z sauną zostały zakupione ze środków z kredytu zaciągniętego na mamę uczestnika, który spłacali potem uczestnicy, którzy wówczas nie mogli zaciągnąć kredytu we własnym imieniu, bo oboje pracowali za granicą, w Niemczech i nie wszytko mogli kupić za gotówkę. Wartość każdego z poszczególnych składników majątkowych wynosi odpowiednio 120.000 zł, 116.166 zł, 3.700 zł, 500 zł, 30 zł i 60 zł, co daje łączną wartość majątku wspólnego uczestników postępowania wynoszącą 240.456 zł.

Dowód:

- odpis księgi wieczystej KW (...) – k. 11

- odpis księgi wieczystej KW (...) – k. 12

- odpis księgi wieczystej KW (...) – k. 13,

- odpis księgi wieczystej (...) – k. 180-182,

- opinie biegłego sądowego z zakresu szacowania nieruchomości – k. 308-362, 384-397

- opinia biegłego z zakresu wyceny ruchomości – k. 290-294,

- przesłuchanie wnioskodawczyni – k. 495-496

Nieruchomość lokalowa oraz nieruchomość gruntowa zabudowana lokalem użytkowym, które wchodzą w skład majątku wspólnego uczestników zostały zakupione w stanie, który wymagał znacznego remontu. Środki na zakup materiałów niezbędnych do tego celu pochodziły kredytów zaciągniętych przez uczestników postępowania oraz z uzyskiwanych przez nich zarobków, a także z darowizn poczynionych przez rodziców uczestnika postępowania na rzecz obojga uczestników jako współmałżonków. Środki te uzyskane zostały przez darczyńców bądź z własnych oszczędności, bądź z zaciągniętych pożyczek i kredytów. Same prace przy nieruchomościach wykonywane zaś były co do zasady przez uczestnika postępowania oraz przez członków jego rodziny, w tym jego ojca J. I. (1) i braci P. I. (2) i J. I. (2). Nadto pomoc w robotach świadczyły osoby trzecie dla uczestników postępowania, między innymi W. R., M. W., Z. G. oraz częściowo członkowie rodziny wnioskodawczyni. Prace te były również wykonywane na rzecz obojga uczestników jako współmałżonków.

Dowód: - zeznania świadka Z. I. – k. 169-170 odw.

- zeznania świadka J. I. (1) – k. 171-172

- zeznania świadka P. I. (2) – k. 170 odw.-171

- zeznania świadka W. R. – k. 172-172 odw.

- zeznania świadka S. J. – k. 184-184 odw.

- zeznania świadka M. W. – k. 184 odw.-185

- zeznania świadka D. P. (2) – k. 185-185 odw.

- zeznania świadka A. P. – k. 231 odw.-232

- zeznania świadka Z. G. – k. 232-232 odw.

- zeznania świadka J. I. (2) – k. 244 odw-245

- zeznania świadka Z. W. – k. 280-280 odw.

- zeznania świadka Z. W. – k. 280-280 odw.

- zeznania świadka B. P. – k. 284 odw.

- zeznania świadka Z. P. – k . 284-284 odw.

Uczestnicy w czasie trwania małżeństwa większość czasu zamieszkiwali w Niemczech. Obecnie wnioskodawczyni nadal mieszka za granicą i tam skupia swoją aktywność życiową, posiadając tam wynajęte mieszkanie i pracę. Wnioskodawczyni do kraju przyjeżdża w celu odwiedzin rodziny i wtedy przebywa u rodziców w M. Z.. Od 2008 roku wnioskodawczyni nie zajmuje i nie przebywa na terenie nieruchomości składających się na majątek wspólny uczestników postępowania. Uczestnik postępowania obecnie zamieszkuje w Polsce, czasowo jedynie wyjeżdża do pracy w Niemczech, jest zameldowany we wspólnym lokalu mieszkalnym uczestników. Jest osobą, która ponosi wydatki związane z utrzymaniem nieruchomości składających się na majątek wspólny uczestników postępowania. Uczestnik chce zamieszkać w nieruchomości lokalowej nr (...) znajdującej się w budynku wielolokalowym położonym w C., gmina Ś.przy ul. (...)oraz korzystać z nieruchomości gruntowej zabudowanej budynkiem niemieszkalnym, położonej w C., gmina Ś., działka (...). Z kolei na terenie nieruchomości gruntowej zabudowanej budynkiem użytkowym, położonej w C., gmina Ś., działka (...), uczestnik zamierza prowadzić pizzerię. Prace związane z jej otwarciem są obecnie na ukończeniu.

Dowód: - zeznania świadka Z. I. – k. 169-170 odw.

- zeznania świadka J. I. (1) – k. 171-172

- zeznania świadka P. I. (2) – k. 170 odw.-171

- zeznania świadka A. P. – k. 231 odw.-232

- przesłuchanie wnioskodawczyni D. P. (1) – k. 495-496

- przesłuchanie uczestnika P. I. (1) – k. 496-497

Uczestnik postępowania poniósł nakłady z majątku osobistego na majątek wspólny uczestników postępowania w łącznej kwocie 34.961,90 zł. Na jej wysokość składają się wydatki z tytułu spłaty zawartej wspólnie przez uczestników umowy pożyczki w łącznej wysokości 31.887,10 zł (równowartość sumy kwot 7.319,19 Euro według kursu z dnia 18 lipca 2011 r., który wynosił 4.0402 zł, oraz 542,16 Euro według kursu z dnia 3 września 2013 r., który wynosił 4.2720 zł) oraz wydatki z tytułu danin publicznych poniesione w związku z prawem własności nieruchomości wchodzących w skład majątku wspólnego uczestników w łącznej wysokości 3.074,80 zł.

Dowód:- uwierzytelnione tłumaczenie zaświadczenia o udzieleniu i spłacie pożyczki – k.23-24

- uwierzytelnione tłumaczenie pisma z dnia 26 lipca 2011 r. wraz z potwierdzeniem transakcji indywidualnej – k. 239-240

- zestawienie rozliczenia uzyskanych kwot w okresie od 01.01.2010 do 07.12.2010 z dnia 7 grudnia 2011 r. – k. 259-261

- pokwitowania nr (...), (...) – k. 262

- decyzja z dnia 18 lutego 2013 r. w sprawie wymiaru podatku od nieruchomości na 2013 rok – k. 463

- wydruki potwierdzenia wykonanej operacji w sesji kasjerskiej z dnia 27 marca 2013 r. i 10 czerwca 2013 r. – k. 464

- przesłuchanie uczestnika P. I. (1) – k. 496-497

Sąd zważył ponadto:

Wniosek okazał się częściowo zasadny.

Z uwagi na fakt, że małżeńska wspólność majątkowa pomiędzy uczestnikami ustała w wyniku wyroku rozwodowego, który uprawomocnił się w dniu 12.02.2010 r., do rozpoznawania wniosku zastosowanie miały właściwe przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 17.06.2004 r. o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych ustaw (Dz. U. z 2004 r., nr 162, poz.1691). Zgodnie bowiem z brzmieniem art. 5 ust.5 pkt 3 ww. ustawy przepisy dotychczasowe stosuje się tylko do podziału majątku wspólnego małżonków i do zwrotu wydatków i nakładów dokonanych z majątku wspólnego na majątek osobisty lub z majątku osobistego na majątek wspólny, jeżeli wspólność majątkowa małżeńska ustała przed wejściem w życie tej ustawy.

Zgodnie z art. 31 § 1 k.r.o. z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny), a przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków. Powyższy stosunek majątkowy jest więc stosunkiem ściśle związanym z okresem trwania związku małżeńskiego i jako taki, wraz z nim ulega rozwiązaniu. W myśl zaś art. 567 § 1 k.p.c. w postępowaniu o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej między małżonkami sąd rozstrzyga także o żądaniu ustalenia nierównych udziałów małżonków w majątku wspólnym oraz o tym, jakie wydatki, nakłady i inne świadczenia z majątku wspólnego na rzecz majątku osobistego lub odwrotnie podlegają zwrotowi. Powyższe regulacja stanowi jednak jedynie ogólny zarys postępowania prowadzonego w zakresie stosunków majątkowych byłych małżonków. Regulację szczegółową w tej kwestii stanowią zaś odpowiednio stosowane przepisy o dziale spadku, a więc art. 680-689 k.p.c., które nadto w swojej treści odwołują się do przepisów o zniesieniu współwłasności (art. 617-625 k.p.c.)

W zakresie określenia grupy składników stanowiących majątek wspólny uczestników postępowania Sąd uznał, że zaliczyć do nich należy, poza elementami bezspornymi, także prawo własności kabiny prysznicowej wraz z sauną parową oraz prawo własności kotła dwufunkcyjnego m-ki V.. Tym samym Sąd nie dał wiary zeznaniom świadków oraz przesłuchaniu uczestnika postępowania w tym w zakresie, w jakim miały one wskazywać, na okoliczność przeciwną. Należy bowiem uznać, że skoro przedmioty te zostały zakupione w celu montażu ich w nieruchomościach wchodzących w skład majątku wspólnego a nadto zostały zakupione dla obojga uczestników jako współmałżonków i im darowane (mimo że formalnie za pieniądze rodzica jednego z uczestników), to wchodzą one w jego skład, nawet wtedy, gdy nie zaczęły one jeszcze stanowić części składowych nieruchomości i niezależnie od tego czy zostały one darowane uczestnikom czy też przez ich samych zakupione. Sąd nie dał też wiary zeznaniom uczestnika, że w skład majątku wspólnego wchodziły wskazane przez niego składniki wyposażenia mieszkania w Niemczech, gdyż jak wynika z wiarygodnych zeznań wnioskodawczyni składniki te nie zostały nabyte za środki pochodzące z majątku wspólnego, lecz stanowiły jedynie już zastane przez uczestników i należące do kogoś innego wyposażenie mieszkania w Niemczech lub stanowiły efekt ich zebrania z tzw. wystawek rzeczy niepotrzebnych już innym. Uczestnik nie uprawdopodobnił też w żaden sposób ich wartości, ograniczając się do arbitralnego wskazania ich wartości na kwotę 6.000 euro, uniemożliwiając jakąkolwiek weryfikację wartości tych składników. Uczestnik nie wykazał też co ewentualnie stało z tymi składnikami, gdyż wnioskodawczyni zaprzeczyła twierdzeniom uczestnika również w tym zakresie i wskazała odmienną wersję zdarzeń.

Dokonując ustaleń faktycznych odnośnie wartości poszczególnych składników majątku wspólnego uczestników postępowania, Sąd oparł się na dowodach w postaci opinii biegłych, niekwestionowanych w ich ostatecznym kształcie przez uczestników.

Ich wiarygodność wynikała z faktu, że w granicach możliwej dla Sądu oceny tychże opinii, nie było podstaw do uznania ich za błędne lub wadliwe przez pryzmat logiki, wiedzy powszechnej i zasad oświadczenia życiowego. Brak było też podstaw uwzględnienia wniosku wnioskodawczyni z 18.06.2013 r. o przeliczenie wzrostu wartości nieruchomości z budynkiem użytkowym w chwili obecnej w związku z dokonanymi obecnie nakładami uczestnika, skoro w sprawach o podział majątku wspólnego ustala się wartość danej rzeczy wprawdzie wedle aktualnej wartości, lecz według stanu z chwili ustania wspólności majątkowej, co też biegły z zakresu szacowania nieruchomości uczynił. W związku z powyższym, Sąd ustalił, że w skład majątku wspólnego uczestników postępowania wchodzą składniki majątkowe o łącznej wartości 240.456 zł. Zalicza się do nich prawo własności nieruchomości lokalowej nr (...) znajdującej się w budynku wielolokalowym położonym w C., gmina Ś.przy ul. (...), wraz z udziałem w częściach wspólnych nieruchomości gruntowej zabudowanej tymże budynkiem wynoszącym 940/10.000, dla której Sąd Rejonowy w Środzie Śląskiej prowadzi księgę wieczystą nr (...)o wartości 120.000 zł, prawo własności nieruchomości gruntowej zabudowanej budynkiem użytkowym, położonej w C., gmina Ś., działka (...), dla której Sąd Rejonowy w Środzie Śląskiej prowadzi księgę wieczystą nr (...), o wartości 116.166, prawo własności nieruchomości gruntowej zabudowanej budynkiem niemieszkalnym, położonej w C., gmina Ś., działka (...), dla której Sąd Rejonowy w Środzie Śląskiej prowadzi księgę wieczystą nr (...)o wartości 3.700 zł, prawo własności motocykla D.125 D., poj. silnika 124 cm3, o nr ramy (...)o wartości 500 zł, prawo własności kabiny prysznicowej z sauną parową o wartości 30 zł oraz prawo własności kotła dwufunkcyjnego m-ki V.o wartości 60 zł.

W zakresie dokonania samego podziału majątku wspólnego uczestników postępowania, Sąd przyznał wszystkie składniki wchodzące w jego skład uczestnikowi. Rozstrzygając tę kwestię Sąd odmówił mocy dowodowej zeznaniom świadka A. P. w części, w jakiej wynika z nich, że świadek stale pomagał przy pracach związanych z remontem nieruchomości wchodzących w skład majątku wspólnego uczestników. Zeznania świadka w tym zakresie pozostają bowiem w sprzeczności nie tylko z zeznaniami członków rodziny uczestnika postępowania, ale także z zeznaniami osób trzecich dla obu rodzin, w tym z zeznaniami świadka Z. G.. Świadek ten wyraźnie wskazał, że nie widział, aby jakiekolwiek prac w mieszkaniu wykonywał ojciec wnioskodawczyni, i że jego wizyty ograniczały się do kontroli postępów w remoncie. Sąd biorąc oczywiście pod uwagę, że świadek Z. G. nie posiada wiedzy odnośnie całego czasu remontu, w pozostałym zakresie dał wiarę zeznaniom świadków, którzy przyznawali, że ojciec wnioskodawczyni sporadycznie pomagał przy remoncie. W ocenie Sądu przyznanie spornych składników majątkowych uczestnikowi, zgodne jest z wynikiem porównania wkładów osobistych starań każdego z byłych współmałżonków w utrzymanie składników majątkowych wchodzących w skład majątku wspólnego. W oparciu o materiał dowodowy należy bez wątpienia stwierdzić, że uczestnik postępowania wykazywał większą od wnioskodawczyni dbałość o utrzymanie spornych przedmiotów, to jest lokalu mieszkalnego oraz działki gruntowej zabudowanej segmentem garażowym. Nadto w przekonaniu Sądu powierzenie spornych składników majątkowych uczestnikowi postępowania, będzie czynić jednocześnie zadość jego potrzebom mieszkaniowym, które na chwilę obecną, w przeciwieństwie do potrzeb wnioskodawczyni, nie są zagwarantowane. Odnośnie kotła oraz kabiny prysznicowej Sąd przyznał te składniki uczestnikowi, gdyż jak wynika z jego informacji są one obecnie składowane u rodziców uczestnika, a wnioskodawczyni nie wnosiła o ich przyznanie dla siebie.

W kwestii przyznania uczestnikowi pozostałych przedmiotów, Sąd orzekł na podstawie art. 622 § 2 k.c., ze względu na zgodny wniosek współwłaścicieli.

Jednocześnie z uwagi na ustalenie równych udziałów w majątku wspólnym uczestników, Sąd w związku z brzmieniem art. 212 § 1 k.c. zobowiązany był do ustalenia wysokości dopłaty przysługującej wnioskodawczyni, w związku z przyznaniem uczestnikowi na własność składników majątkowych, wchodzących w uprzednio w skład majątku wspólnego. Dopłata ta, ze względu na ogólną wartość składników majątkowych wnoszącą 240.456 zł wynosi 120.228 zł. W ostatecznym rozliczeniu należało ją jednak skorygować o rozliczenie nakładów i wydatków dokonanych przez każde z małżonków z ich majątków osobistych na majątek wspólne. Po takiej też korekcie kwota ta występuje w pkt. V sentencji wyroku. W postępowaniu o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej następuje bowiem także rozliczenie nakładów i wydatków dokonanych przez każde z małżonków (lub byłych małżonków) w okresie od ustania wspólności do chwili podziału majątku wspólnego. Wówczas jednak nie ma zastosowania art. 45 Kro (który ma zastosowanie do rozliczenia nakładów i wydatków poczynionych z majątku wspólnego na majątek odrębny (osobisty) i z majątku odrębnego (osobistego) na majątek wspólny w czasie trwania wspólności ustawowej małżeńskiej) lecz do takich wydatków i nakładów mają odpowiednie zastosowanie przepisy Kodeksu postępowania cywilnego o współwłasności w częściach ułamkowych. Podstawę procesową dokonania rozliczeń stanowią art. 567 § 1 w zw. z art. 686 Kpc, zaś materialno-prawną podstawą tego rodzaju żądania stanowi art. 207 Kc. Zgodnie z tym przepisem pożytki i inne przychody z rzeczy wspólnej przypadają współwłaścicielom w stosunku do wielkości udziałów; w takim samym stosunku współwłaściciele ponoszą wydatki i ciężary związane z rzeczą wspólną. W świetle powyższego dla skuteczności żądań kreowanych na wskazanej podstawie prawnej w odniesieniu do ciężarów jest wykazanie, iż ów ciężar był związany z rzeczą wspólną. Roszczenie o rozliczenie długów spłaconych po ustaniu wspólności majątkowej ma przy tym charakter ściśle procesowy i obowiązuje tu z pełnymi tego konsekwencjami reguła dowodowa wyrażona w art. 6 Kc, zgodnie z którą ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z tego faktu wywodzi skutki prawne. Zgodnie bowiem z zasługującymi na aprobatę poglądami doktryny (tak np. T. Żyznowski, Komentarz do Kodeksu postępowania cywilnego, Lex, 2011) i orzecznictwem sądowym rozstrzygnięcie o roszczeniach określanych w art. 686 Kpc, pozostających w związku z przeprowadzanym działem, nie należą do zakresu podejmowanych z urzędu przez sąd w postępowaniu o dział spadku (np. postanowienie SN z dnia 27 stycznia 1970 r., III CRN 527/69, OSNCP 1970, nr 9, poz. 164 i uzasadnienie uchwały SN z dnia 13 lutego 1970 r., III CZP 97/69, OSPiKA 1971, z. 9, poz. 167, z glosą B. Dobrzańskiego).

Dokonując ustaleń faktycznych w zakresie poczynionych nakładów z majątków osobistych na majątek wspólny, Sąd odmówił wiarygodności zeznaniom świadka Z. I., w zakresie, w jakim zeznała ona, że dokonywane przez nią i przez J. I. (1)darowizny w czasie trwania małżeństwa uczestników, następowały jedynie na rzecz ich syna, to jest P. I. (1). W tej części zeznania świadka nie są spójne i cechują się dużą niedokładnością. Sąd zwrócił uwagę na to, że świadek w pierwszej części swojej wypowiedzi wielokrotnie stwierdza, że środki darowane były małżeństwu na zaspokojenie ich potrzeb lokalowych. Dopiero na etapie pytania pełnomocnika, świadek starał się korygować swoje wcześniejsze tezy, ostatecznie i tak wskazując, że celem darowania określonych środków, których zwrotu z tytułu nakładów z majątku osobistego na majątek wspólny domagał się uczestnik, był zakup i przeprowadzenie remontów nieruchomości wchodzących w skład majątku wspólnego. Z analogicznych przyczyn i w analogicznym zakresie Sąd nie dał wiary zeznaniom świadka J. I. (1). W ocenie Sądu darowizny przekazywane przez rodziców w czasie trwania małżeństwa na zakup i przeprowadzenie remontów nieruchomości czy zakup ruchomości wchodzących w skład majątku wspólnego były dokonywana na rzecz obojga małżonków. Ich celem było bowiem zagwarantowanie uczestnikom warunków bytowych po powrocie do kraju, co wynika z zeznań tych świadków oraz z przesłuchania uczestnika. Tym samym wartość tych darowizn nie mogła zostać uznana za nakład z majątku osobistego uczestnik na majątek wspólny. Sąd za nieudowodnioną też uznał okoliczność, że uczestnik postępowania spłacił zaciągniętą od L. R.pożyczkę w wysokość 6.000 Euro. Uczestnik postępowania w jego toku wykazał jedynie, że rzeczywiście takową umowę z wymienioną osobą zawarł i że jego świadczenie miało zostać wykonane z upływem 5 lat od tej chwili. Z żadnego jednak z środków dowodowych nie wynika aby uczestnik postępowania spełnił wymagane wobec niego świadczenie, o którym mowa. Wnioskodawczyni też stanowczo zaprzeczała tej okoliczności. W tym stanie rzeczy należy przyjąć, że uczestnik w związku zawartą umową pożyczki zaciągniętej od L. R.nie dokonał nakładu z majątku osobistego na majątek wspólny, choćby uzyskana kwota została przeznaczona na remont nieruchomości wspólnych. Rozliczeniu w postępowaniu o podział majątku wspólnego mogą podlegać bowiem jedynie dokonane wydatki i ciężary, a nie same zobowiązania (długi).

Odnośnie zgłoszonych przez uczestnika wydatków poczynionych na majątek wspólny, Sąd przychylił się jedynie do jego wniosku o rozliczenie ich w niniejszym postępowaniu w zakresie poczynionych danin publicznych. Uczestnik postępowania, posiadając możliwość dostępu do nieruchomości wchodzących w skład majątku wspólnego jego i wnioskodawczyni, był w rzeczywistości jedynym beneficjentem korzyści z tego faktu płynących. Jednocześnie jednak korzystanie z tych nieruchomości wiązało się z powstawaniem pewnych kosztów. W ocenie Sądu koszty te, takie jak koszty stanowiące opłaty za media winny obciążać w pełni osobę, w związku z której postępowaniem one powstały. Odrębnie sytuacja wygląda w przypadku opłat z tytułu podatku od nieruchomości. Opłaty te bowiem, jako jedyne wynikają tylko i wyłącznie z samego faktu istnienia danej nieruchomości. W związku z powyższym opłatami zgłoszonymi w tym przedmiocie i udowodnionymi przez uczestnika postępowania na łączną kwotę 3.074,80 zł należało obciążyć po połowie każdego z uczestników. Wyjaśniając takie rozwiązanie od drugiej strony, trzeba stwierdzić, że podatek od nieruchomości zostałby naliczony i byłby należny od obojga uczestników także wtedy, gdyby nikt nie korzystał z nieruchomości, lub gdyby z nich korzystała wnioskodawczyni. Biorąc pod uwagę, że uczestnik postępowania wykazał w postępowaniu dowodowym, że rzeczywiście opłacał podatek od nieruchomości, w tej kwestii należało rozstrzygnąć jak powyżej. Sąd uznał także za udowodnione okoliczności związane z wnioskiem uczestnika o rozliczenie jego wydatków poczynionych na spłatę długu wobec banku w wysokości 15.000 Euro. Uczestnik bowiem, przedstawiając kolejne pisma wierzyciela wykazał, że faktycznie spłacił to zadłużenie w dniu 18 lipca 2011 r. w wysokości 7.319,19 Euro i w dniu 3 września 2013 r. w wysokości 542,16 Euro. Stosując odpowiednio kurs Euro z dni spłaty, za sumę rozliczenia pomiędzy uczestnikami z tego tytułu należało uznać łączną kwotę 31.887,10 zł.

Biorąc pod uwagę powyższe Sąd uznał, że uczestnik poniósł na majątek wspólny nakłady ze swojego majątku osobistego w łącznej kwocie 34.961,90 zł (3.074,80 zł + 31.887,10 zł), co implikuje jego wierzytelność z tego tytułu przysługującą wobec wnioskodawczyni na kwotę 17.480,95 zł. Tym samym, w związku z tym, że uczestnikowi Sąd przyznał składniki majątku o łącznej wartości 240.456 zł, czego połowa wynosi 120.228 zł oraz ze względu na poczynione przez niego nakłady na ten majątek w łącznej kwocie 34.961,90 zł, czego połowa wnosi 17.480,95 zł, w pkt. V sentencji postanowienia należało zasądzić od uczestnika na rzecz wnioskodawczyni kwotę 102.747,05 zł (120.228 zł – 17.480,95 zł) tytułem rozliczenia spłat udziału wnioskodawczyni w majątku wspólnym. Kierując się art. 212 § 3 k.p.c. Sąd ustalił termin spłaty wartości udziału wnioskodawczyni w majątku wspólnym na okres 3 miesięcy od dnia prawomocności niniejszego postanowienia, uznając że ten okres będzie wystarczający dla uczestnika, by zgromadzić odpowiednie środki na spłatę wnioskodawczyni (np. poprzez zaciągnięcie kredytów hipotecznych na przyznanych mu nieruchomościach), a jednocześnie uwzględni interes wnioskodawczyni w uzyskaniu możliwie niezwłocznej spłaty jej udziału.

W pkt VI i VII postanowienia Sąd nakazał obojgu uczestnikom uiścić kwoty po 2.594,91 zł tj. po połowie kosztów wynagrodzenia opinii biegłych tymczasowo wyłożonych w sprawie przez Skarb Państwa – tut. Sąd, na podstawie art. 83 ust. 2 w zw. z art. 113 ust.1 ustawy z 28.07.2005 r. w sprawie kosztów sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 520 § 1 k.p.c, mając na uwadze że oboje uczestnicy byli w równym stopniu zainteresowani wynikiem postępowania.

W zakresie w jakim w toku postępowania wnioskodawczyni cofnęła wniosek o zasądzenie na jej rzecz kwoty 25.000 zł tytułem rozliczenia jej nakładu z majątku osobistego na majątek wspólny, postępowanie stało się bezprzedmiotowe i w tym zakresie w pkt VIII postanowienia Sąd umorzył postępowanie (art. 355 § 1 w zw. z art. 13 § 2 Kpc).

Z uwagi na powyższe orzeczono jak w sentencji.

Zarządzenie:

1. (...)

2. (...)

3. (...)