Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

I C 24/15 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy we Wrocławiu z 2015-12-22

Sygn. akt I C 24/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 grudnia 2015 r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu Wydział I Cywilny
w składzie:

Przewodniczący: SSO Aneta Fiałkowska – Sobczyk

Protokolant: Aneta Łokaj

po rozpoznaniu w dniu 8 grudnia 2015 r. we Wrocławiu

sprawy z powództwa M. K.

przeciwko Wojewódzkiemu Szpitalowi (...) we W.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego Wojewódzkiego Szpitala (...) we W. na rzecz powoda M. K. kwotę 80 421,66 zł (osiemdziesiąt tysięcy czterysta dwadzieścia jeden zł i sześćdziesiąt sześć groszy) z ustawowymi odsetkami od dnia 13 listopada 2014 r. do dnia zapłaty;

II.  w pozostałej części postępowanie w sprawie umarza;

III.  zasądza od pozwanego Wojewódzkiego Szpitala (...) we W. na rzecz powoda M. K. kwotę 7 638 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Na oryginale właściwy podpis.

Sygn. akt I C 24/15

UZASADNIENIE

Powód M. K. w pozwie z dnia 4 grudnia 2014 r. wniósł o zasądzenie od pozwanego Wojewódzkiego Szpitala (...) we W. kwoty 84 427,67 zł z ustawowymi odsetkami.

W uzasadnieniu żądania powód wskazał, że w dniu 19 maja 2014 r. w wyniku przeprowadzonej procedury przetargowej w trybie przetargu nieograniczonego strony podpisały umowę obejmującą przebudowę Oddziału (...)oraz opracowanie dokumentacji projektowej i wykonanie wentylacji i klimatyzacji w pomieszczeniach Intensywnego Nadzoru (...) na Oddziale (...). Powód zgodnie z § 5a łączącej strony umowy zobowiązał się do zawarcia umowy z podwykonawcą (...) Sp. z o.o.z siedzibą w W.w zakresie dostawy i montażu mostów medycznych. W dniu 3 lipca 2014r. powód przedłożył pozwanemu wzór umowy o podwykonawstwo na dostawę i montaż mostów medycznych oraz dostawę i montaż systemu przyzywowego. Pozwany nie wniósł zastrzeżeń do przedłożonego wzoru umowy. W dniu 8 lipca 2014 r. powód podpisał umowę z podwykonawca (...) Sp. z o.o.z siedzibą w W.W dniu 9 lipca 2014 r. powód przedłożył do wglądu pozwanemu kserokopię umowy o podwykonawstwo potwierdzona za zgodność z oryginałem, aby upewnił się, że nie różni się ona od przekazanego wzoru umowy. Kserokopię umowy przedłożył również w dniu 14 lipca 2014 r. E. C.- osobie odpowiedzialnej za prowadzenie umowy stron. E. C.nie zgłosiła żadnych zastrzeżeń. Od
14 lipca 2014 r. podwykonawca uczestniczył czynnie w cotygodniowych naradach koordynacyjnych organizowanych przez pozwanego. Pozwany dopuszczał podwykonawcę do głosu, pozwalał dokonywać bezpośrednich ustaleń z inspektorem nadzoru, co zdaniem powoda świadczy o tym, że wiedział doskonale o podpisanej umowie i miał świadomość o realizowaniu prac zgodnie z zaleceniami pozwanego. Powód podał, ze w dniu
21 lipca 2014 r. pozwany dokonał odbioru części wykonanych robót zgodnie z harmonogramem robót. Podwykonawca wykonał instalacje przyzywową w ustalonym terminie. Za wykonana pracę podwykonawca zażądał zapłaty w kwocie 63 135,90 złotych brutto. Fakturą nr (...)z dnia 21 lipca 2014 r. pozwany wypłacił powodowi kwotę
40 000 zł. Powód podał, że pozwany nie zgłosił zastrzeżeń do wykonanych prac. Dostawa i montaż mostów medycznych wyceniona zgodnie z umową o podwykonawstwo wyceniona została na kwotę 343 032 zł brutto. Była to kwota niższa od umówionej przez strony w § 5 umowy stron. Pozwany dokonał zmian wymaganych parametrów technicznych w przedmiocie zamówienia w zakresie mostów medycznych o czym poinformował powoda, a wykonane prace przyjął bez zastrzeżeń . W dniu 22 października 2014 r. powód otrzymał pismo od pozwanego, wzywające powoda, w związku z dostarczoną przez niego fakturą VAT na kwotę 514 267,28 zł, do przedłożenia poświadczonej za zgodność z oryginałem kopii zawartej umowy o podwykonawstwo. Powód przekazał kopię zgodnie z wolą pozwanego w dniu 23 października 2014 r.

Pozwany zrealizował powyższą fakturę VAT kwotą niższą od wskazanej w fakturze o kwotę 80 427,67 zł dochodzoną w pozwie. Powód wezwał pozwanego do zapłaty należnej kwoty i wniósł o pilne przesłanie informacji kto, kiedy, na jakiej podstawie i według jakich wytycznych naliczył karę umowną w wysokości 80 427,67 zł. W dniu 13 listopada 2014 r. powód otrzymał od pozwanego notę księgową nr (...) z dnia 31 października 2014 r. z podana podstawą wystawienia, wskazując § 5a ust. 9 oraz § 11 ust. 1 pkt 7 jako podstawę do naliczenia kary umownej. Z treści noty oraz po spotkaniu z Główną Księgową pozwanego, powód uzyskał informację, że naliczenie kary umownej obejmuje okres 99 dni w wysokości 0.2% za każdy dzień zwłoki od kwoty wynagrodzenia przysługującego podwykonawcy w wysokości 406 167,90 zł brutto. Zdaniem powoda pozwany niesłusznie i nieprawidłowo naliczył karę umowną. Zdaniem powoda pozwany błędnie przyjął kwotę należną podwykonawcy za dostawę i montaż mostów medycznych. Przyjęta przez pozwanego kwota 406.167,90 zł nie została bowiem pomniejszona o kwotę 63 135,90 zł za wykonanie instalacji przyzywowej, której odbioru dokonał pozwany w dniu 21 lipca 2014 r. i dokonał za nią zapłaty.

Powód podniósł, że podstawę wyliczenia ewentualnej kary umownej powinna stanowić kwota za dostawę i montaż mostów medycznych, która zgodnie z umową o podwykonawstwo wynosi 343 032 zł brutto.

Jednakże, zdaniem powoda, pozwany nie mógł naliczyć kary w miesiącu październiku 2014 r. z uwagi na zapis §11 ust. 3 umowy stron. Pozwany posiadał wiedzę o zawartej z podwykonawcą umową już w miesiącu lipcu.

Stwierdzenie nienależytego wykonania umowy w postaci braku przedłożenia potwierdzonej za zgodność z oryginałem kopii zawartej umowy o podwykonawstwo powinno nastąpić według dobrych praktyk i przyjętych standardów najszybciej po dacie przedłożenia potwierdzonej za zgodność z oryginałem kopii zawartej umowy o podwykonawstwo w dniu
9 lipca 2014 r. Szczególnie, że przez cały okres trwania prac budowlanych, włącznie z kilkukrotnym dokonywaniem czynnościami odbiorowymi, pozwany ani razu nie poinformował o konieczności fizycznego złożenia przez powoda potwierdzonej za zgodność z oryginałem kopii zawartej umowy o podwykonawstwo.

W dniu 19 listopada 2014 r. powód złożył w siedzibie pozwanego ostateczne przesądowe wezwanie do zapłaty.

W odpowiedzi na pozew pozwany pozwana Wojewódzki Szpital (...) we W. wniósł o oddalenie powództwa.

W uzasadnieniu swojego stanowiska pozwany przyznał, że strony łączyła umowa z dnia 19 maja 2014 r. na wykonanie robót budowlanych, w ramach której między innymi powód dostarczył i zamawiał mosty medyczne. Pozwany przyznał również, że w dniu 7 października 2014 r. dokonał bezusterkowego odbioru robót objętych umową i z tego tytułu powodowi należało się wynagrodzenie w wysokości 514 267,28 zł, zgodnie z fakturą nr (...) z dnia 13 października 2014 r. Pozwany nie zapłacił powodowi pełnej należności, dokonując z niej potrącenia kwoty 80 427,67 zł z tytułu kar umownych naliczonych zgodnie z nota księgową nr (...) z dnia 31 października 2014 r.

W pozostałym zakresie pozwany zaprzeczył twierdzeniom pozwu.

Zdaniem pozwanego powód przed dniem 23 października 2014 r. nie przedłożył poświadczonej za zgodność z oryginałem kopii umowy o podwykonawstwo. W związku z naruszeniem zobowiązania wynikającego z § 5a ust. 9 umowy stron z dnia 19 maja 2014 r., pozwany miał prawo do naliczenia kary umownej w oparciu o postanowienie § 11 ust.1 pkt 7 tej umowy.

Pozwany zarzucił, że sam fakt wiedzy o funkcji (...) Sp. z o.o. w ramach realizowanej inwestycji nie jest równoznaczny z wiedzą pozwanego o fakcie zawarcia przez powoda umowy z tą firmą, a tym bardziej o jej treści, która to wiedza była pozwanemu niezbędna do prawidłowych rozliczeń z wykonawcą i podwykonawca. Pozwany zarzucił ponadto, że E. C., zgodnie z treścią § 13 łączącej strony umowy była jedynie osobą wyznaczoną do kontaktu ze strony pozwanego. Pozwany zaprzeczył również, aby powód przedłożył E. C. potwierdzoną za zgodność z oryginałem kopię umowy podwykonawstwo. Pozwany nie zgodził się tym samym z twierdzeniami powoda, iż sam fakt przedłożenia umowy do wglądu pracownikowi powoda P. T. (1) wyczerpywał wywiązanie się przez niego z określonego w § 5a ust. 9 umowy obowiązku przedłożenia pozwanemu poświadczonej za zgodność z oryginałem kopii zawartej umowy o podwykonawstwo. Obowiązkiem powoda było wydanie pozwanemu kopii umowy, a nie tylko jej okazanie.

W przedmiocie naliczenia kary umownej pozwany zarzucił, że dopiero po złożeniu przez powoda faktury nr (...) z dnia 13 października 2014 r. za zakończony etap prac dotyczący dostawy i montażu mostów medycznych, pracownik pozwanego E. C., zorientowała się że w dokumentacji dotyczącej rozliczenia inwestycji brak jest poświadczonej za zgodność z oryginałem kopii umowy z firmą (...) Sp. z o.o., która była podwykonawca właśnie w zakresie wykonania mostów medycznych.

Pozwany przyznał racje powodowi, że wyliczona kara umowna winna wynieść
80 421,66 zł, w związku z tym pozwany w dniu 3 marca 2014 r. przelał na konto bankowe powoda na poczet faktury (...) kwotę 7 zł niesłusznie potrąconą z tytułu naliczonej kary.

W przedmiocie dokonania potrącenia od kwoty 343 032 zł pozwany zarzucił, że z brzmienia § 11 ust.1 pkt 7 umowy stron w sposób jednoznaczny wynika, że podstawą liczenia w tym przypadku kary umownej jest pełne wynagrodzenie umowne podwykonawcy. Jednocześnie pozwany zarzucił, że w przypadku potrącenia dokonanego w ramach postanowień umowy było ono w pełni skuteczne w oparciu o dokonane operacje księgowe, bez potrzeby składania oświadczenia w tym przedmiocie.

Z ostrożności procesowej pozwany podniósł zarzut potracenia, oświadczając iż pozwany dokonuje potrącenia z należności powoda objętej fakturą nr (...) wierzytelności wzajemnej w kwocie 80 421,66 zł, z tytułu kary umownej za nieterminowe przedłożenie przez powoda poświadczonej za zgodność z oryginałem kopii umowy o podwykonawstwo z (...) Sp. z o. o.

W piśmie procesowym z dnia 25.08.2015 r. powód, podtrzymując dotychczasowe stanowisko w sprawie sprecyzował, że wnosi o zasądzenie od pozwanego kwoty 80 421,66 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 13 listopada 2014 r.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 19 maja 2014 r. pomiędzy zamawiającym Wojewódzkim Szpitalem (...)we W.a wykonawcą M. K. (...) Przedsiębiorstwo (...) - (...)we W.zawarta została umowa nr (...). Przedmiot umowy dotyczył wykonania robót budowlanych polegających na przebudowie Oddziału (...)oraz opracowaniu dokumentacji wykonaniu wentylacji z klimatyzacją w pomieszczeniach Intensywnego Nadzoru (...)na Oddziale (...)znajdującej się na (...)piętrze budynku (...)w Wojewódzkim Szpitalu (...)we W.przy ul. (...), zgodnie z kosztorysem ofertowym, dokumentacją projektową, specyfikacją techniczną wykonania i odbioru robót oraz harmonogramem rzeczowo-finansowym stanowiącymi załączniki nr (...)do umowy (§ 1). Uprawnioną do kontaktu ze strony zamawiającego została E. C.- kierownik D. (...)i (...) (...), natomiast nadzór inwestorski powierzony został G. G., A. P.i Z. S.(§ 13 ust. 1 i ust.2 umowy).

(dowód: umowa z dnia 19.05.2014 r., k. 15-21);

Zawarta umowa obejmowała dwa zadania inwestycyjne. W ramach pierwszego zadania wykonawca zobowiązany został do wykonania przebudowy instalacji przyzywowej oraz dostawy i montażu mostów medycznych. Natomiast drugim było zaprojektowanie i wykonanie instalacji wentylacyjnej z klimatyzacją, za które strony w §5 ust.1 umowy ustaliły wynagrodzenie ryczałtowe. Za wykonanie pierwszego etapu robót strony ustaliły wynagrodzenie za:

- wykonanie przebudowy - 923 399,03 zł netto,

- dostawę i montaż mostów medycznych - 418 103,48 zł netto.

Natomiast za wykonanie pozostałego etapu, czyli zaprojektowanie i wykonanie instalacji wentylacji z klimatyzacją ustalono wynagrodzenie w kwocie 133 101,42 zł.

(dowód: umowa z dnia 19.05.2014 r., k. 15-21);

Wykonawca przy realizacji przedmiotu umowy zobowiązał się do zawarcia umowy z podwykonawcami: (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. w zakresie dostawy i montażu mostów medycznych (§ 5a ust.1 umowy). Strony ustaliły ponadto, że wykonawca, podwykonawca lub dalszy podwykonawca zamówienia na roboty budowlane, jest obowiązany w trakcie realizacji zamówienia, do przedłożenia zamawiającemu projektu tej umowy, a także projektu jej zmiany. Przy czym podwykonawca lub dalszy podwykonawca został zobowiązany dołączyć zgodę wykonawcy na zawarcie umowy o podwykonawstwo o treści zgodnej z projektem umowy (§ 5a ust.3). Do zawarcia przez wykonawcę umowy z podwykonawcą wymagana jest zgoda zamawiającego. Jeżeli zamawiający w terminie 14 dni nie przedłożył zastrzeżeń do umowy o podwykonawstwo, umowę uważa się za akceptację projektu umowy lub akceptację umowy przez Zamawiającego ( §5 a ust. 5 umowy).

Zamawiający zgłasza na piśmie zastrzeżenia do projektu umowy z podwykonawcą lub dalszym podwykonawcą i do projektu jej zmiany lub sprzeciw do umowy o podwykonawstwo i do jej zmiany w terminie 14 dni od dnia ich doręczenia (§ 5a ust. 7 umowy). Nie zgłoszenie pisemnych zastrzeżeń do przedłożonego projektu umowy o podwykonawstwo, której przedmiotem są roboty budowlane lub sprzeciwu do umowy o podwykonawstwo, której przedmiotem są roboty budowlane, w terminie wskazanym w ust. 7 (14 dni) uważa się za akceptację projektu umowy lub akceptację umowy przez zamawiającego (§ 5a ust.8 umowy). Wykonawca, podwykonawca lub dalszy podwykonawca przedłoży zamawiającemu poświadczoną za zgodność z oryginałem kopię zawartej umowy o podwykonawstwo, której przedmiotem są roboty budowlane, w terminie 7 dni od jej zawarcia (§ 5a ust. 9 umowy). Zamawiający dokonuje bezpośredniej zapłaty wymagalnego wynagrodzenia przysługującego podwykonawcy lub dalszemu podwykonawcy, który zawarł zaakceptowaną przez zamawiającego umowę o podwykonawstwo, której przedmiotem są roboty budowlane, lub który zawarł przedłożoną zamawiającemu umowę o podwykonawstwo, której przedmiotem są dostawy lub usługi, wobec których zamawiający nie wyraził sprzeciwu w przypadku uchylenia się od obowiązku zapłaty odpowiednio przez wykonawcę, podwykonawcę lub dalszego podwykonawcę zamówienie ( § 5b ust. 3 umowy). Zgodnie z treścią § 5b ust. 4 wynagrodzenie o którym mowa w ust. 3 dotyczy wyłącznie należności powstałych po zaakceptowaniu przez zamawiającego umowy o podwykonawstwo, której przedmiotem są roboty budowlane lub po przedłożeniu zamawiającemu poświadczonej za zgodność z oryginałem kopii umowy o podwykonawstwo, której przedmiotem są dostawy lub usługi.

Natomiast w § 11 umowy określono w ust. 1 pkt 7, że za nie przedłożenie poświadczonej za zgodność z oryginałem umowy o podwykonawstwo lub jej zmiany zostanie naliczona kara umowna w wysokości 0,2 % wynagrodzenia umownego brutto przysługujące podwykonawcy lub dalszemu podwykonawcy lub dalszemu podwykonawcy za każdy dzień zwłoki. W § 11 ust. 3 wskazano, że zamawiający naliczy karę umowną najpóźniej w miesiącu następującym po miesiącu w którym stwierdzono nienależyte wykonanie umowy uzasadniające naliczenie kary.

(dowód: umowa z dnia 19.05.2014 r., k. 15-21);

Rozliczenie płatności za wykonanie przedmiotu umowy odbywało się poprzez faktury częściowe na podstawie harmonogramu rzeczowo- finansowego zatwierdzonego przez zamawiającego. Podstawą do wystawienia faktury stanowił protokół częściowy wykonania robót zgodnie z etapami objętymi umową ( § 9 ust.1 i 2 umowy).

(dowód: umowa z dnia 19.05.2014 r., k. 15-21);

Pismem z dnia 1 lipca 2014 roku Wojewódzki Szpital (...) poinformował, że nie wyraża zgody na wprowadzenie przez M. K. podwykonawców innych niż zgłoszonych w ofercie przetargowej i wpisanych do w/w umowy.

( dowód: pismo z dnia 1.07.2014 r., k.23);

W dnia 3 lipca 2014r. P. T. (1)- zastępca kierownika D. (...)i (...) (...) Wojewódzkiego Szpitala (...)- potwierdził odbiór wzoru umowy o podwykonawstwo na dostawę i montaż mostów medycznych wraz z instalacja systemu przyzywowego, zawartą z firmą (...) Sp. z o.o.z siedzibą w W..

( dowód: potwierdzenie odbioru wzoru umowy k. 24, protokół z narady koordynacyjnej z dnia 7 lipca 2014 r., k. 25-26);

W dniu 8 lipca 2014r. została zawarta umowa o podwykonawstwo pomiędzy powodem M. K., a podwykonawcą (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W.. Przedmiotem umowy było wykonanie instalacji systemu przyzywowego oraz dostawa i montaż mostów medycznych. Strony umowy ustaliły, że za wykonanie przedmiotu umowy podwykonawca otrzyma wynagrodzenie ryczałtowe w wysokości 406 167,90 zł brutto.

W dniu 9 lipca 2014 r. odpis tej umowy powód przedstawił P. Z.Kierownika D. (...)i (...) (...), bowiem E. C., - Kierownik D. (...)i (...) (...), przebywała wtedy na urlopie, który potwierdził zgodność umowy o podwykonawstwo ze złożonym i zaakceptowanym wzorem umowy. Jednocześnie na potwierdzeniu P. T. (1)uczynił wzmiankę „proszę o pokazanie w dniu 14.07.2014 r. kserokopii Pani E. C.”.

( dowód: umowa z dnia 08.07.2014 r. k. 27-28, potwierdzenie zgodności umowy o podwykonawstwo k. 36, zeznania świadka P. T. (2), k.147-148, przesłuchanie powoda M. K., k.148);

Na zebraniu w dniu 14 lipca 2014 r. M. K. okazał E. C. umowę z podwykonawcą, a po podpisaniu umowy podwykonawca uczestniczył w kolejnych naradach koordynacyjnych w dniach 14 lipca 2014r., 4 sierpnia 2014r. 11 sierpnia 2014r. i 1 września 2014r., na których obecni byli również pracownicy zamawiającego E. C., G. G., Z. S. i A. P. oraz powód .

(dowód: protokoły z narad koordynacyjnych k. 37-45, zeznania świadka G. G., k.147, przesłuchanie powoda M. K., k. 148);

Dnia 21 lipca 2014 r. dokonano odbioru robót budowlanych przy udziale przedstawicieli inwestora Szpitala Wojewódzkiego we W. i generalnego wykonawcy gdzie stwierdzono, że roboty zostały wykonane zgodnie z umową. Wartość robót określono na kwotę 452 118,41 zł netto.

W dniu 21 lipca 2014 r. powód M. K. wystawił Zamawiającemu szpitalowi fakturę VAT na kwotę 452 118,41 zł netto (556 105,64 zł brutto) za wykonanie robót budowlanych zgodnie z harmonogramem rzeczowo - finansowym etap 1 roboty rozbiórkowe oraz instalacje ulegające zakryciu. Faktura została przez Szpital Wojewódzki we W. zapłacona. Odbiór obejmował też czynności objęte pracami podwykonawcy (...) Sp. z o.o. Z faktury tej zapłacona została część wynagrodzenia dla podwykonawcy.

(dowód: protokół odbioru wykonanych robót k. 47, faktura (...) k. 46, zeznania świadka A. P., k. 147);

Kolejnym etapem prac podwykonawcy objęte było wykonanie dostawy i montażu mostów medycznych. Pismem z dnia 7 października 2014 r. zamawiający zmienił zestawienie parametrów technicznych mostów poprzez całkowitą rezygnację z oświetlenia nocnego. Pozostałe parametry pozostawił bez zmian. Decyzje o zmianach podpisała E. C.. W dniu 7 października 2014 r. dokonany został odbiór przedmiotowych prac. Ich wartość ustalono na 418 103,48 zł netto.

Dnia 13 października 2014 r. powód wystawił fakturę nr (...) na kwotę brutto 514 267,28 zł. Również do tych prac pozwany nie zgłaszał zastrzeżeń.

( dowód: pismo z dnia 7.10.2014 r., k. 49, faktura (...), k. 50, protokół odbioru wykonanych robót k. 51-52, zeznania świadka E. C. k. 148, przesłuchanie powoda, k. 148);

Pismem z dnia 20 października 2014 r. pozwany wezwał powoda do dostarczenia poświadczonej za zgodność z oryginałem kopii zawartej umowy o podwykonawstwo z (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W..

Przedmiotową umowę powód przedłożył 23 października 2014 r.

( dowód: pismo z 22.10.2014 r. k. 54);

W piśmie z dnia 31 października 2014 r. pozwany przesłał powodowi notę księgową nr (...) r. celem wyrażenia zgody, w terminie 7 dni, na jej zaksięgowanie obciążenia karą umowną w wysokości 80 427,67 zł. Notę doręczono do siedziby powoda 13 listopada 2014 r. Decyzja o naliczeniu kary umownej podjęto z uwagi na nieprzedłużenie pozwanemu potwierdzonej za zgodność umowy o podwykonawstwo. Jako podstawę naliczenia kary pozwany wskazał § 5a ust.9 oraz § 11 ust.1 pkt 7 umowy nr (...). Dnia
listopada 2014 r. pozwany przelewu kwoty 433 839,61 zł.

(dowód: pismo z dnia 31.10.2014r. k. 56, poświadczenie odbioru k. 84, potwierdzenie dokonania przelewu k. 86);

Pismem z dnia 12 listopada 2014 r. powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty
80 427,67 zł potrąconej z wynagrodzenia z tytułu kary umownej na podstawie noty (...)

Następnie pismem z dnia 14.11.2014 r. powód złożył wniosek o zwrot naliczonej kary umownej jako niesłusznie i nieprawidłowo naliczonej.

(dowód: pismo z dnia 12.11.2014 r. k. 57-60);

Pismem z dnia 18 listopada 2014 r. powód przesłał pozwanemu ostateczne przesądowe wezwanie do zapłaty kwoty 80 427,67 zł.

( dowód: pismo z dnia 18.11.2014r. k. 61);

Przed tutejszym Sądem toczy się również sprawa z powództwa M. K. przeciwko pozwanemu Wojewódzkiemu Szpitalowi (...) we W. w przedmiocie zapłaty za roboty budowlane objęte umową nr (...) z dnia 19 maja 2014r. będącej przedmiotem niniejszego postępowania, w przedmiocie zapłaty kwoty 133.10.1,42 zł wynikającej z faktury nr (...) z dnia 7 października 2014r. za zaprojektowanie i wykonanie instalacji wentylacji z klimatyzacją.

( dowód: dokumenty w aktach sprawy I C 1836/14);

Dnia 3 marca 2015r. pozwany dokonał zwrotu kwoty 7 zł tytułem błędnie naliczonej kary umownej.

(dowód: potwierdzenie przelewu z 03.03.2015r. k. 86).

Sąd zważył co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie.

Podstawą materialnoprawną dochodzonego przez powoda roszczenia jest art. 647 k.c., zgodnie z którym przez umowę o roboty budowlane wykonawca zobowiązuje się do oddania przewidzianego w umowie obiektu, wykonanego zgodnie z projektem i z zasadami wiedzy technicznej, a inwestor zobowiązuje się do dokonania wymaganych przez właściwe przepisy czynności związanych z przygotowaniem robót, w szczególności do przekazania terenu budowy i dostarczenia projektu, oraz do odebrania obiektu i zapłaty umówionego wynagrodzenia. Strona pozwana nie wypełniła w całości obowiązków wynikających z umowy albowiem nie zapłaciła całości wynagrodzenia za wykonane przez powoda roboty budowlane. Strona pozwana dokonała bowiem umownego potrącenia wierzytelności powoda z wierzytelnością wynikającą z naliczoną przez nią karą umowną. Dla oceny zasadności zgłoszonych przez powoda żądań było więc koniecznym ustalenie, czy naliczenie przez stronę pozwaną kary umownej i jej potrącenie z wynagrodzenia wykonawcy było zasadne.

Na wstępie należy wskazać, że większość okoliczności faktycznych przedmiotowej sprawy jest bezsporna. Przy czym ustalając stan faktyczny w przedmiotowej sprawie Sąd oparł się przede wszystkim na dokumentach przedstawionych przez strony postępowania. Dokumenty te nie budziły wątpliwości Sądu co do ich prawdziwości. Nie były one także kwestionowane przez strony. Sąd oparł się również na zeznaniach świadków A. P., P. T. (1), G. G., Z. S. oraz wyjaśnieniach powoda M. K.. Zeznania te były spójne, rzeczowe, logiczne i znajdowały odzwierciedlenie w przedstawionych przez strony dokumentach. Sąd częściowo nie dał wiary zeznaniom świadka E. C. a to w zakresie w jakim wskazała ona, że P. T. (1) nie przekazał jej informacji o przedłożeniu umowy z podwykonawcą (...) Sp. z o.o. przez M. K. oraz że nie wiedziała ona o fakcie podpisania umowy między M. K. a spółką (...). Zeznania te były sprzeczne z zeznaniami powoda w sprawie, który wyjaśnił, że przekazał do wglądu umowę E. T. na spotkaniu koordynacyjnym w 14 lipca 2014 r. Zeznaniom powoda Sąd dał wiarę w całości. W ocenie Sądu zeznania świadka E. C. służyły jedynie do obrony stanowiska strony pozwanej w zakresie prawidłowości naliczenia kary umownej wynikającej z umowy nr (...).

Bezspornym pozostaje fakt zawarcia pomiędzy stronami umowy, prawidłowego wykonania zobowiązania przez powoda w zakresie mostów medycznych oraz uczestniczenia podwykonawcy (...) Spółki z o.o. z siedzibą w W. w pracach budowlanych przy inwestycji wynikającej z umowy nr (...), jak też wypłacenia wynagrodzenia przez powoda temu podwykonawcy. Spornym natomiast pozostawał fakt, czy i w jaki sposób powód przedłożył podpisaną umowę z podwykonawcą zamawiającemu oraz czy na podstawie ustalonych okoliczności zasadnie naliczono powodowi karę umowną mając na względzie zapisy umowy nr (...).

W ocenie Sądu zebrany materiał dowodowy wskazuje na okoliczność, że powód w dniu 9 lipca 2014 r., a więc następnego dnia po zawarciu umowy ze spółką (...)przedłożył do wglądu tą umowę przedstawicielowi zamawiającego - P. T. (1), który wówczas zastępował będącą na urlopie E. C., która z kolei pełniła funkcję Kierownika D. (...)i (...) (...)i zgodnie z umową była osobą uprawnioną do kontaktu za strony Inwestora z wykonawcą. P. Z.Kierownika D. (...)i (...) (...)potwierdził zgodność tej umowy ze złożonym i zaakceptowanym wzorem umowy (k.56) i zeznając jako świadek w niniejszej sprawie potwierdził powyższą okoliczność. Bezspornym pozostawało również, że w dniu
9 lipca 2014 r. powód nie zostawił kserokopii umowy w siedzibie Zamawiającego, tak jak nie pozostawił fizycznie dokumentu kopii umowy E. T..

W tym miejscu, z uwagi na podnoszone zarzuty stron, Sąd winien dokonać wykładni postanowienia umowy tj. § 5a ust.9 w zakresie w jakim wskazuje on na konieczność przedłożenia kserokopii umowy Zamawiającemu przez pryzmat celu wprowadzenia tego zapisu. Niewątpliwie „przedłożyć” w literalnym brzmieniu odnosi się do okazania czegoś komuś, dania do wglądu bądź oceny. Celem wprowadzenia tego zapisu do umowy było zabezpieczenie interesów Zamawiającego w zakresie rozliczeń finansowych oraz spełnienia wymogów nałożonych przez zapisy ustawy o zamówieniach publicznych. Należy wziąć także pod uwagę przy wykładni § 5a ust. 9 umowy zasady działania w obrocie gospodarczym, wyważając interesy obu stron umowy. W ocenie Sądu powód dopełnił obowiązku wynikającego z umowy, albowiem w dniu 9 lipca 2014 r. (dzień po podpisaniu umowy z podwykonawcą) przekazał do wglądu osobie, która zastępowała E. C., umowę łączącą go z podwykonawcą. Przedstawiciel strony pozwanej zapoznał się z treścią tej umowy, skontrolował ją, albowiem w protokole z dnia 9 lipca 2014 r. zaznaczył, że treść umowy jest zgodna z treścią wzoru umowy, która znajduje się w posiadaniu Zamawiającego. Brak fizycznego złożenia dokumentów wynikało z faktu, że P. T. (1) był osobą, która jako zastępca, nie posiadała informacji na temat procedur przekazywania dokumentacji dotyczącej umów zawieranych z podwykonawcami. Dlatego też w notatce w protokole wskazano, aby kserokopię umowy pokazać E. C. po jej powrocie z urlopu. W ocenie Sądu to było głównym powodem, że kserokopia umowy nie została pozostawiona w zamawiającego. Następnie powód ponownie przedłożył do wglądu E. C. umowę z podwykonawcą na spotkaniu koordynacyjnym 14 lipca 2014 roku. Nie odebrała ona jednak od niego egzemplarza umowy i w tym dniu. Nie można wymagać więc, aby powód spełniając swój obowiązek przedłożenia umowy miał wpływ na to, czy druga strona umowy odbierze od niego egzemplarz umowy, skseruje go czy poświadczy za zgodność z oryginałem. Następnie, skoro celem wprowadzenia zapisu umownego jest zabezpieczenie interesów strony pozwanej, to należało wskazać, że z materiału dowodowego zebranego w sprawie wynika, że strona pozwana miała okazję zapoznać się z treścią uzgodnień między wykonawcą a podwykonawcą. Skoro umowa stanowiła odpowiednik wzoru umowy będącego w posiadaniu strony pozwanej, sprawdzonej i zaakceptowanej przez radcę prawnego nie było żadnego zagrożenia dla interesów finansowych i rozliczeniowych strony pozwanej.

Abstrahując od powyższych rozważań, nawet jeśli przyjąć, że sformułowanie „przedłożyć” wynikające z § 5a ust. 9 czysto formalnie dotyczyłoby fizycznego złożenia i pozostawienia kserokopii umowy z podwykonawcą u strony pozwanej, to i tak kara umowna nie mogłaby być skutecznie naliczona.

Odpowiedzialność z tytułu kar umownych pokrywa się z zakresem ogólnej odpowiedzialności dłużnika za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania. Takie ukształtowanie odpowiedzialności powoduje, że zobowiązany do zapłaty kary może - stosownie do treści art. 471 k.c. w związku z art. 472 k.c. - bronić się zarzutem, że niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania było następstwem okoliczności, za które nie ponosi odpowiedzialności. Zgodnie z zapisem § 11 ust. 1 pkt 7 za nie przedłożenie poświadczonej za zgodność kopii umowy o podwykonawstwo wykonawca miał zapłacić zamawiającemu karę umowną w wysokości 0,2 % wynagrodzenia umownego brutto przysługującemu podwykonawcy za każdy dzień zwłoki. Zgodnie natomiast z art. 476 k.c. przez zwłokę rozumie tylko takie opóźnienie, które jest następstwem okoliczności, za które dłużnik ponosi odpowiedzialność.

W ocenie Sądu natomiast powód wykazał w przedmiotowym postępowaniu, że nie ponosi winy w opóźnionym przedstawieniu kserokopii umowy dla zamawiającego. Żaden przedstawiciel pozwanego (P. T. (1) oraz E. C.) nie wskazali powodowi przy okazaniu im umowy konieczności jej fizycznego pozostawienia u zamawiającego. Można powiedzieć, że nie wyrazili oni żadnej woli pozostawienia tego dokumentu w swoim posiadaniu. Wykonawcę w świadomości dopełnienia wszelkich procedur wynikających z umowy utwierdziło dopuszczenie podwykonawcy do robót budowlanych, branie przez niego udziału w spotkaniach koordynacyjnych, częściowy odbiór prac wykonywanych także przez podwykonawcę oraz zapłata części wynagrodzenia dla wykonawcy z tytułu wykonanych robót. Dlatego nawet jeśli uznać, że wykonawca nie złożył w terminie kserokopii umowy zawartej z podwykonawcą, to jego zachowanie można oceniać jedynie w kontekście niezawinionego opóźnienia, które nie mogło być podstawą naliczenia kary umownej zgodnie z § 11 ust.1 pkt 7 umowy nr (...).

Zatem strona pozwana obniżyła należne powodowi wynagrodzenie z tytułu wykonanych prac o kwotę 80 421,66 zł. Dlatego też taką kwotę zgodnie z żądaniem należało zasądzić powodowi, o czym orzeczono w punkcie I sentencji wyroku.

Odnosząc się do roszczenia odsetkowego wskazać należy, że Sąd uwzględnił żądanie powoda, zgodnie z treścią art. 481 k.c. i przyjął, że odsetki ustawowe za opóźnienie winny być liczone od dnia 13 listopada 2014 r. Termin płatności faktury VAT nr (...) został oznaczony na dzień 12.11.2014 r. Dlatego po tym dniu pozwany pozostawał w opóźnieniu z zapłatą na rzecz powoda kwoty wynagrodzenia za wykonane roboty budowlane.

Z uwagi na błąd rachunkowy strona pozwana w trakcie procesu zapłaciła powodowi kwotę 7 złotych z tytułu zaległego wynagrodzenia. Powód w związku z tym „doprecyzował swoje powództwo’ zmniejszając żądaną od strony pozwanej kwotę o 7 złotych. W ocenie Sądu zachowanie to należało ocenić jako konkludentne cofnięcie powództwa w tym zakresie, i dlatego też, na podstawie art. 203 § 1 k.p.c. w zw. z art. 355 k.p.c., umorzono postępowanie co do kwoty 7 zł w punkcie II sentencji wyroku.

Konsekwencją uwzględnienia powództwa powoda w całości było zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu, na podstawie art. 98 § 1 i 3 w zw. z art. 108 § 1 k.p.c. i w zw. z § 6 pkt 6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia
28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu
.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Iwona Gertrudziak
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy we Wrocławiu
Osoba, która wytworzyła informację:  Aneta Fiałkowska – Sobczyk
Data wytworzenia informacji: