Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 20 czerwca 2018 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi- Widzewa w Łodzi II Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący SSR K. T.

Protokolant st. sekr. sąd. M. R.

po rozpoznaniu w dniu 6 czerwca 2018 roku w Łodzi

na rozprawie

sprawy z wniosku J. R.

z udziałem P. T.

o podział majątku wspólnego

postanawia

a)  ustalić, że w skład majątku wspólnego małżonków J. R. i P. T. wchodziły następujące składniki:

a)  samochód c. (...) o nr rej. (...) o wartości 5900 (pięć tysięcy dziewięćset) złotych ,

b)  żelazko philips (...)o wartości 100 (sto) złotych,

c)  aparat fotograficzny(...)z obiektywem 18- 55 i kartą pamięci- 8GB o wartości 1370 (tysiąc trzysta siedemdziesiąt) złotych,

d)  laptop lenovo idea pad o wartości 550 (pięćset pięćdziesiąt) złotych,

e)  dvd manta 057 lord 2 o wartości 40 (czterdzieści) złotych,

f)  miniwieża samsung (...)o wartości 180 (sto osiemdziesiąt) złotych,

g)  odkurzacz zelmer (...) o wartości 200 (dwieście) złotych

h)  samochód r. (...) o nr rej. (...) o wartości (...) (piętnaście tysięcy czterysta) złotych,

i)  lodówka electrolux intuition space plus o wartości 450 (czterysta pięćdziesiąt) złotych,

j)  pralka electrolux inspire o wartości 320 (trzysta dwadzieścia) złotych,

k)  kuchenka amica o wartości 250 (dwieście pięćdziesiąt) złotych,

l)  telewizor sweex 22 cale o wartości 300 (trzysta) złotych,

m)  meble pokojowe (witryna szklana, szafka wisząca przeszklona, 2 komody, kanapa rozkładana z pojemnikiem, kanapa 2 osobowa, pufa 2 osobowa z pojemnikiem, ława 3 częściowa rozkładana, lampa stojąca) o wartości 1700 (tysiąc siedemset) złotych,

n)  meble kuchenne (szafki: wiszące, stojąc i narożna) o wartości 600 (sześćset) złotych,

o)  meble w sypialni (biurko, szafa narożna, komoda) o wartości 600 (sześćset) złotych,

p)  meble w pokoju dziecięcym (kanapa z pojemnikiem, komoda, szafa narożna) o wartości 400 (czterysta) złotych,

b)  przyznać na rzecz:

a)  wnioskodawczyni składniki majątkowe opisane w punkcie 1. a)- g) postanowienia,

b)  uczestnika składniki majątkowe opisane w punkcie 1. h)- p) postanowienia,

c)  oddalić wniosek uczestnika postępowania o ustalenie nierównych udziałów w majątku wspólnym;

d)  zasądzić od uczestnika postępowania na rzecz wnioskodawczyni tytułem dopłaty i wzajemnych rozliczeń z tytułu nakładów i wydatków kwotę (...),23 (pięćdziesiąt sześć tysięcy osiemset osiemdziesiąt dziewięć 23/100) złotych, płatną w terminie sześciu miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia;

e)  oddalić żądanie wnioskodawczyni rozliczenia: nakładów i wydatków poczynionych na samochód c. (...); nakładu na majątek wspólny w postaci kwoty (...) (dziesięć tysięcy) złotych,

f)  oddalić żądanie uczestnika postępowania rozliczenie nakładów i wydatków poczynionych na samochód na samochód r. (...),

g)  zasądzić od uczestnika postępowania na rzecz wnioskodawczyni kwotę 500 (pięćset) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania i ustalić, że w pozostałej części wnioskodawczyni i uczestnik postępowania ponoszą koszty postępowania związane ze swoim udziałem w sprawie,

h)  obciążyć, tytułem tymczasowo wyłożonych wydatków, na rzecz Skarbu Państwa- Sądu Rejonowego dla Łodzi- Widzewa w Łodzi wnioskodawczynię i uczestnika postępowania kwotami po 736,40 (siedemset trzydzieści sześć 40/100) złotych,

i)  zwrócić wnioskodawczyni, tytułem różnicy między kosztami pobranymi a należnymi, kwotę 1000 (tysiąc) złotych uiszczoną w dniu 2 marca 2017 roku tytułem zaliczki na wynagrodzenie biegłego.

Sygnatura akt II Ns 2551/15

UZASADNIENIE

We wniosku złożonym 27 października 2015 roku J. R., reprezentowana przez pełnomocnika w osobie adwokata, wniosła o ustalenie składu i wartości majątku wspólnego, jaki zgromadziła z uczestnikiem P. T., w tym ustalenie, że w skład majątku wchodzi wierzytelność obciążająca uczestnika w wysokości 14743,55 zł z tytułu spłaconego przez nią kredytu (1/2 dokonanej przez wnioskodawczynię spłaty- na 30 kwietnia 2014 roku wnioskodawczyni uczestnik mieli wykorzystany kredyt odnawialny w(...), z którego środki zostały przeznaczone na wspólne potrzeby rodziny; kredyt, wynoszący w całości 29487,11 zł, został spłacony przez wnioskodawczynię 20 marca 2015 roku), a także o ustalenie, że udziały są równe. Wniosła nadto o:

a)  rozliczenia nakładu (w postaci kosztów remontu lokalu) z majątku wspólnego na osobisty uczestnika (lokal mieszkalny nr (...) w Ł. przy ulicy (...)), poprzez zasądzenie na jej rzecz kwoty 7500 zł (1/2 całego kosztu remontu, który wyniósł 15000 zł);

b)  rozliczenia nakładu (w postaci spłaty kredytu na zakup lokalu) z majątku wspólnego na osobisty uczestnika (lokal mieszkalny nr (...) w Ł. przy ulicy (...), nabyty przed zawarciem małżeństwa) w okresie od listopada 2009 roku do 30 kwietnia 2014 roku, poprzez zasądzenie na rzecz wnioskodawczyni kwoty 32975 zł (1/2 kosztu spłaty kredytu, który wyniósł 65950 zł, z czego w okresie od listopada 2009 roku do maja 2011 roku były spłacane z rachunku uczestnika, zaś w okresie od 1 czerwca 2011 roku do 29 kwietnia 2014 roku z rachunku wnioskodawczyni);

c)  rozliczenia nakładu z majątku osobistego wnioskodawczyni na majątek wspólny w postaci kwoty 10000 zł wniesionej do majątku wspólnego, poprzez zasądzenie tej kwoty na jej rzecz

d)  rozliczenia nakładu z majątku osobistego wnioskodawczyni na majątek wspólny w postaci kwoty 8000 zł jako równowartości wniesionego samochodu osobowego, poprzez zasądzenie tej kwoty na jej rzecz.

(wniosek i pełnomocnictwo k. 3- 7)

W odpowiedzi na wniosek złożonej 27 października 2015 roku uczestnik, reprezentowany przez pełnomocnika w osobie adwokata, przyłączając się do wniosku co do zasady, wniósł o ustalenie, że nakład: z majątku wspólnego na osobisty uczestnika wyniósł 30000 zł, z majątku osobistego uczestnika na majątek wspólny wyniósł 16518,65 zł oraz o zasądzenie od uczestnika na rzecz wnioskodawczyni kwoty 9266 zł tytułem rozliczenia nakładów z majątku wspólnego na osobisty. Co do nakładu w kwocie 16518,65 zł uczestnik wskazał, że jest to suma zadłużeń małżonków, na dzień ustania wspólności, z tytułu zaciągniętych w trakcie trwania wspólności zobowiązań: pożyczki w Pracowniczej Kasie Zapomogowo- Pożyczkowej przy (...) w kwocie 5625 zł, pożyczki w Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych (...) w kwocie 9144 zł i odnawialnego kredytu konsumpcyjnego w rachunku uczestnika (w Banku (...)) w kwocie 1749,65 zł. Zobowiązania te zostały zaciągnięte na zakup kolejnych samochodów i uregulowane przez uczestnika po ustaniu wspólności majątkowej. Nadto wskazano, że w 2011 roku rodzice uczestnika przekazali mu kwotę 50000 zł na (częściową) spłatę kredytu zaciągniętego na zakup mieszkania przy ul. (...). Uczestnik zaprzeczył, aby wnioskodawczyni wniosła do majątku wspólnego z majątku osobistego kwotę 10000 zł i podniósł, że wpłata ta pochodziła z kwoty 130000 zł przelanej na rachunek wnioskodawczyni przez rodziców uczestnika, a pochodzącej z kredytu w takiej wysokości zaciągniętego na zakup lokalu przy ul. (...).

(odpowiedź na wniosek wraz z pełnomocnictwem k. 44- 51 i 52)

W piśmie z 22 lutego 2016 roku (data pisma) pełnomocnik wnioskodawczyni wskazał, że domaga się zasądzenia od uczestnika kwoty 7167 zł tytułem ½ spłaconych przez wnioskodawczynię- po ustaniu wspólności majątkowej- rat kredytu na zakup samochodu c. (...). Następnie w piśmie z 8 marca 2016 roku (data pisma) pełnomocnik wnioskodawczyni wskazał, że od ustania wspólności wnioskodawczyni z powyższego tytułu zapłaciła kwotę 10176,90 zł, zatem uczestnik winien zwrócić wnioskodawczyni ½ tej kwoty, tj. 5088,45 zł. Zaprzeczyła także okoliczności przekazania uczestnikowi przez rodziców kwoty 50000 zł na spłatę kredytu hipotecznego wskazując, że raty tego kredytu były spłacane za pośrednictwem rachunku: uczestnika w Banku (...) w kwocie łącznej 22800 zł w okresie od listopada 2009 roku do maja 2011 roku; wnioskodawczyni w mBank w kwocie łącznej 43150 zł w okresie od czerwca 2011 roku do 29 kwietnia 2014 roku.

(pisma k. 60 i 64)

Na rozprawie 16 lutego 2017 roku pełnomocnik uczestnika wniósł o ustalenie nierównych udziałów w majątku wspólnym poprzez określenie udziałów w tym majątku: wnioskodawczyni 40% i uczestnika 60% uzasadniając wniosek uzyskiwaniem przez uczestnika zarobków w wysokości 2- 3 krotnie wyższej, niż wnioskodawczyni, która zrezygnowała z dodatkowego źródła utrzymania. Pełnomocnik wnioskodawczyni wskazał, że sama różnica w dochodach małżonków nie uzasadnia wniosku o ustalenie nierównych udziałów. Wniosek ten został następnie sformułowany na piśmie, w którym rozszerzono jego uzasadnienie wskazując nadto, że uczestnik oprócz pracy zawodowej zajmował się małoletnią córką, pracował w gospodarstwie domowym. Tymczasem wnioskodawczyni, mimo zatrudnienia opiekunki do dziecka, zrezygnowała z dodatkowej pracy w C. U. tłumacząc to zbyt dużym obciążeniem psychicznym. Nadto uszczuplała majątek wspólny dokonując przelewów na rachunek swojej matki. Reasumując, stopień przyczyniania się do powstania majątku był różny, a jeśli chodzi o wnioskodawczynię nie był on proporcjonalny do jej możliwości.

(protokół rozprawy k. 162, pismo z 2 marca 2017 roku data pisma k. 172- 174)

W piśmie z 18 października 2017 roku (data pisma) pełnomocnik uczestnika wniósł o ustalenie, że uczestnik poniósł nakłady z majątku osobistego na wspólny (ubezpieczenie samochodu r. (...)) w wysokości 3270,53 zł i ich rozliczenie.

(pismo k. 221 i 222)

W piśmie z 12 listopada 2017 roku (data pisma) pełnomocnik wnioskodawczyni wniosła o rozliczenie nakładu poniesionego przez wnioskodawczynię z majątku osobistego na majątek wspólny (ubezpieczenie samochodu c. w wysokości 2035 zł i coroczne przeglądy pojazdu 4x 100 zł), łącznie 2435 zł.

(pismo k. 240)

Na rozprawie w dniu 6 czerwca 2018 roku, poprzedzającej jej zamknięcie, wnioskodawczyni wniosła o podział rzeczy według stanu posiadania, zaś uczestnik postępowania wniósł o przyznanie wszystkich składników wnioskodawczyni- z uwagi na brak w jego ocenie chęci porozumienia się ze strony wnioskodawczyni.

(przesłuchanie wnioskodawczyni i uczestnika k. 334 i 336)

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni i uczestnik zawarli związek małżeński 17 października 2009, zaś 30 kwietnia 2014 roku podpisali umowę o rozdzielności majątkowej.

(umowa k. 9, 10)

Wnioskodawczyni na chwilę zawarcia małżeństwa nie posiadała już zadłużenia z tytułu kredytu studenckiego.

(pismo Banku (...) SA k. 80, przesłuchanie wnioskodawczyni k. 334)

W skład majątku wspólnego byłych małżonków (wg stanu z chwili ustania wspólności i cen aktualnych w dacie wyceny) wchodziły:

a)  samochód r. (...) o nr rej. (...) o wartości 15400 zł (niesporne- oświadczenia pełnomocników k. 290 i 291), w posiadaniu uczestnika (niesporne, przesłuchanie wnioskodawczyni i uczestnika k. 334 i 336),

b)  samochód c. (...) o nr rej. (...) o wartości 5900 zł (niesporne- pisma pełnomocników k. 92 i 94) w posiadaniu wnioskodawczyni (niesporne, przesłuchanie wnioskodawczyni i uczestnika k. 334 i 336),

c)  lodówka electrolux intuition space plus o wartości 450 zł, pralka electrolux inspire o wartości 320 zł, kuchenka amica o wartości 250 zł, telewizor sweex 22 cale o wartości 300 zł, meble pokojowe (witryna szklana, szafka wisząca przeszklona, 2 komody, kanapa rozkładana z pojemnikiem, kanapa 2 osobowa, pufa 2 osobowa z pojemnikiem, ława 3 częściowa rozkładana, lampa stojąca) o wartości 1700 zł, meble kuchenne (szafki: wiszące, stojąc i narożna) o wartości 600 zł, meble w sypialni (biurko, szafa narożna, komoda) o wartości 600 zł i meble w pokoju dziecięcym (kanapa z pojemnikiem, komoda, szafa narożna) o wartości 400 zł (opinia biegłego k. 187- 194)- w posiadaniu uczestnika (niesporne, przesłuchanie wnioskodawczyni i uczestnika k. 334 i 336),

d)  żelazko philips GC 4410 o wartości 100 zł, aparat fotograficzny sony nex 3KB z obiektywem 18- 55 i kartą pamięci- 8GB o wartości 1370 zł, laptop lenovo idea pad o wartości 550 zł, dvd manta 057 lord 2 o wartości 40 zł, miniwieża samsung MM- D 320 o wartości 180 zł i odkurzacz zelmer (...) o wartości 200 zł (opinia biegłego podstawowa k. 187- 194 i uzupełniająca k. 228, 229)- w posiadaniu wnioskodawczyni (niesporne, przesłuchanie wnioskodawczyni i uczestnika k. 334 i 336),

Przed zawarciem małżeństwa przez wnioskodawczynię i uczestnika, rodzice uczestnika kupili lokal mieszkalny nr (...) położony w Ł. przy ul. (...), z środków pochodzących z kredytu hipotecznego obciążającego inne, należące do nich mieszkanie, a następnie, jeszcze przed zawarciem małżeństwa, darowali lokal uczestnikowi. Rodzice uczestnika uzgodnili z nim oraz wnioskodawczynią, że w związku z tym małżonkowie będą spłacać kredyt, z którego sfinansowany został zakup mieszkania przy ul. (...).

(niesporne, zeznania świadka R. T. k. 164, przesłuchanie wnioskodawczyni i uczestnika k. 334 i 336)

W trakcie trwania małżeństwa, małżonkowie przeprowadzili remont lokalu przy ul. (...), finansując go z środków pochodzących z majątku wspólnego. Wartość nakładu z tego tytułu wyniosła 15000 zł.

(niesporne- pismo pełn. wnioskodawczyni k. 94, zeznania świadka G. R. k. 163- 165)

Z środków wspólnych wnioskodawczyni i uczestnika, w czasie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej, został spłacony kredyt zaciągnięty na zakup lokalu mieszkalnego przy ul. (...), za pośrednictwem rachunku: uczestnika w Banku (...) w kwocie łącznej 22800 zł w okresie od listopada 2009 roku do maja 2011 roku; wnioskodawczyni w mBank w kwocie łącznej 43150 zł w okresie od czerwca 2011 roku do 29 kwietnia 2014 roku. Łącznie została z tego tytułu spłacona kwota 65950 zł, z czego ½ stanowi kwotę 32975 zł.

(historia operacji na rachunku mBank 72-1140-2004-0000- (...)- (...)-8460 k. 12- 16; historia operacji na rachunku Banku (...) k. 17- 33, zeznania świadka R. T. k. 164, przesłuchanie wnioskodawczyni i uczestnika k. 334- 336 )

W trakcie małżeństwa uczestnik otrzymywał od rodziców miesięcznie 300 zł, nadto otrzymał 50000 zł darowizny od rodziców, o której wnioskodawczyni dowiedziała się dopiero po ustaniu wspólności majątkowej, przygotowując się do postępowania w sprawie i rozwód. Kwoty te nie zostały przeznaczone na spłatę kredytu zaciągniętego na zakup lokalu mieszkalnego przy ul. (...), lecz na inne cele.

(zeznania świadka R. T. k. 164, przesłuchanie wnioskodawczyni i uczestnika k. 334- 336 )

Uczestnik postępowania osiągał w czasie trwania wspólności dochód wyższy, niż wnioskodawczyni. Wnioskodawczyni pracowała co do zasady w jednym miejscu. Przez pewien okres, przed zajściem w ciążę, dodatkowo była zatrudniona w C. U.. Po wykorzystaniu urlopu macierzyńskiego nie powróciła do tego zatrudnienia, gdyż nie otrzymała propozycji pracy, natomiast wykładała w Wojewódzkim Centrum Zdrowia Publicznego, a także prowadziła zajęcia dydaktyczne ze studentami. Była zatrudniona opiekunka do dziecka.

(zeznania świadka R. T. k. 164, zestawienie operacji na rachunku wnioskodawczyni mBank nr 72-1140-2004-0000- (...)- (...)-8460 za okres 1 stycznia 2009- 30 kwietnia 2014 k. 95- 142, PITy uczestnika za okres 2010- 2014 k. 175- 179, PITy wnioskodawczyni za okres 2010- 2014 k. 295- 330, przesłuchanie wnioskodawczyni k. 165, 166 w zw. z k. 334- 336 )

Wnioskodawczyni dokonywała przelewów na rachunek matki w związku z tym, że rodzice wnioskodawczyni pożyczali w gotówce pieniądze na zakupy (bo mieli zawsze gotówkę przy sobie), gdy wnioskodawczyni była u nich.

(przesłuchanie wnioskodawczyni k. 334- 336 )

W czerwcu 2014 roku uczestnik postępowania powiedział wnioskodawczyni, aby zabrała swoje i dziecka rzeczy. W lipcu 2014 roku wnioskodawczyni wzięła: żelazko, aparat fotograficzny, laptop, dvd, miniwieżę i odkurzacz Zelmer, a ponadto samochód c.. Samochód r. pozostał u uczestnika postępowania.

(przesłuchanie wnioskodawczyni k. 334- 336 )

Od tej pory ani wnioskodawczyni, ani uczestnik nie kwestionowali stanu posiadania ww rzeczy, nie zgłaszali w tym zakresie uwag ani jakichkolwiek żądań, w tym w szczególności dotyczących kosztów utrzymania samochodów, wydatków z nimi związanymi.

(niesporne)

Wnioskodawczyni spłaciła, już po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej, do 20 marca 2015 roku, kwotę 29487,11 zł wynikająca z zadłużenia odnawialnym kredytem konsumpcyjnym zaciągniętym w trakcie trwania małżeństwa na potrzeby rodziny, która to kwota objęła: 26382,05 zł- kapitał, 2385,06 zł- odsetki i 720 zł- prowizja za odnowienie kredytu o okresie od 30 kwietnia 2014 roku do chwili jego spłaty (20 marca 2015 roku).

(zaświadczenie z mBank z 5 sierpnia 2015 roku dotyczące rachunku (...) k. 11)

Na 30 kwietnia 2014 roku uczestnik miał zadłużenie w: Pracowniczej Kasie Zapomogowo- Pożyczkowej przy UŁ z tytułu pożyczki w kwocie 5625 zł, Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych UŁ z tytułu pożyczki w kwocie 9144 zł. Nadto na ten dzień saldo na rachunku uczestnika w Banku (...) wynosiło 1749,65 zł.

(zaświadczenia z (...) oraz z ZFŚS z 10.12.2015 roku k. 54 i 55, zaświadczenie z Banku (...) z 17.11.2015 roku k. 56)

Uczestnik- po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej- poniósł koszt ubezpieczenia samochodu r. (...) w łącznej kwocie 3270,53 zł.

(potwierdzenia przelewów, polisa k. 223- 225)

Wnioskodawczyni poniosła- po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej wydatek na ubezpieczenie samochodu c. (...) w kwocie 1793 zł.

(potwierdzenia przelewów k. 241- 246)

Aktualnie wnioskodawczyni jest zatrudniona na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony z wynagrodzeniem netto 3500 zł. Poza majątkiem zgłoszonym w sprawie, ma jeszcze mieszkanie (odrębna własność lokalu), zakupione po ustaniu wspólności. Mieszkanie jest obciążone hipoteką, wnioskodawczyni płaci miesięcznie ratę w kwocie 820 zł (kredyt jest na 30 lat od 2015 roku). Innych własnych źródeł dochodów wnioskodawczyni nie ma, ma oszczędności rzędu kilkuset złotych. Wydatki są na utrzymanie mieszkania, żywność, utrzymanie córki, która chodzi do szkoły prywatnej. Na córkę są przyznane alimenty w wysokości 1100 zł miesięcznie; są regulowane w całości i terminowo.

(przesłuchanie wnioskodawczyni k. 334- 336 )

Obecnie uczestnik postępowania ma dwa źródła dochodu: umowę o pracę na czas nieokreślony na Uniwersytecie (...) z wynagrodzeniem netto 4000 zł, oraz działalność gospodarcza- jeszcze bez dochodu- działalność rozpoczęta w czerwcu 2018 roku. Poza mieszkaniem przy ul. (...) uczestnik ma motocykl. Nie ma oszczędności. Jeśli chodzi o wydatki, są to alimenty 1100 zł miesięcznie, kredyt 1500 zł miesięcznie na mieszkanie (do 2028 roku), czynsz i inne wydatki związane z bieżącym życiem.

(przesłuchanie uczestnika k. 334- 336 )

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków (art. 31 kro).

Zgodnie z art. 43§1 kro oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym; jak jednak stanowi art. 43§2 kro, z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać, ażeby ustalenie udziałów w majątku wspólnym nastąpiło z uwzględnieniem stopnia, w którym każdy z nich przyczynił się do powstania tego majątku.

Zgodnie z art. 45§1 kro każdy z małżonków powinien zwrócić wydatki i nakłady poczynione z majątku wspólnego na jego majątek osobisty, z wyjątkiem wydatków i nakładów koniecznych na przedmioty majątkowe przynoszące dochód. Może żądać zwrotu wydatków i nakładów, które poczynił ze swojego majątku osobistego na majątek wspólny. Nie można żądać zwrotu wydatków i nakładów zużytych w celu zaspokojenia potrzeb rodziny, chyba że zwiększyły wartość majątku w chwili ustania wspólności (§2 art. 45 kro). Jak stanowi §3 przepisy powyższe stosuje się odpowiednio w wypadku, gdy dług jednego z małżonków został zaspokojony z majątku wspólnego.

Zgodnie z art. 46 kro w sprawach nieunormowanych w artykułach poprzedzających od chwili ustania wspólności ustawowej do majątku, który był nią objęty, jak również do podziału tego majątku, stosuje się odpowiednio przepisy o wspólności majątku spadkowego i o dziale spadku. Z kolei te ostatnie przepisy odsyłają do przepisów o współwłasności w częściach ułamkowych (art. 1035 kc), tj. do art. 195 i następne kc. W sytuacji gdy jeden z małżonków otrzymuje w wyniku podziału majątku wspólnego składniki tego majątku o większej wartości aniżeli drugi małżonek wówczas od pierwszego z tych małżonków należy zasądzić na rzecz drugiego małżonka dopłaty mające wyrównać ich udziały (art. 212 § 1 kc w zw. z art. 1035 kc w zw. z art. 46 k.r.o).

Jak stanowi art. 567§3 kpc, do postępowania o podział majątku wspólnego stosuje się odpowiednio przepisy o dziale spadku; te ostatnie (art. 688 kpc) odsyłają zaś do przepisów o postępowaniu o zniesienie współwłasności, tj. do art. 617 i nast. kpc. Sąd w pierwszej kolejności ustala skład i wartość majątku wspólnego (art. 684 kpc). Zgodnie z ogólnie przyjętą zasadą Sąd ustala skład i stan majątku wspólnego na dzień ustania wspólności ustawowej małżeńskiej, zaś według cen obowiązujących w chwili orzekania (uchwała SN z 15 grudnia 1969 r., III CZP 12/69, OSNCP 1970, poz. 39).

Przenosząc wskazane w części wstępnej uzasadnienia żądania i ustalony stan faktyczny na przedstawione w poprzednich akapitach przepisy, należy przede wszystkim wskazać, że w trakcie trwania wspólności wnioskodawczyni i uczestnik postępowania zgromadzili składniki opisane w punkcie 1 a)- p) postanowienia o wskazanych tam wartościach. Suma wartości wszystkich tych składników wynosi 28540 zł. Sąd, co do sposobu podziału, uznał że właściwe będzie przyznanie stronom tych ruchomości, jakie są w ich posiadaniu. Za takim rozwiązaniem przesądza po pierwsze to, iż taki stan istnieje od czerwca 2014 roku, kiedy to wnioskodawczyni wyprowadziła się z mieszkania przy ul. (...). Co więcej, taki stan powstał w zgodnych okolicznościach, żadna ze stron nie dążyła do jego zmiany pomimo upływu 4 lat, nie żądała także (poza postępowaniem) partycypowania przez drugą stronę w kosztach związanych z rzeczami przez siebie posiadanymi. Po wtóre, na etapie do ostatniej rozprawy (6 czerwca 2018 roku), uczestnik także wnosił (od chwili złożenia odpowiedzi na wniosek- 11 grudnia 2015 roku) o podział według stanu posiadania (z jednym wyjątkiem w postaci małego AGD, tj. żelazka). Wreszcie po trzecie nieuzasadnione byłoby przyznawanie wnioskodawczyni rzeczy związanych z mieszkaniem (meble). W związku z taki podziałem składników i otrzymaniem przez wnioskodawczynię w naturze wartości 8340 zł, a przez uczestnika postępowania wartości 20200 zł, ze strony uczestnika postępowania winna nastąpić spłata w wysokości 5930 zł (28340 zł/ 2= 14270 zł- 8340 zł)

Co do wniosku uczestnika postępowania o ustalenie nierównych udziałów był on niezasadny. Przesłankami zastosowania art. 43§2 kro są jednoczesne wystąpienie: nierównomiernego (nieadekwatnego do możliwości) przyczynianiania się jednego z małżonków do powstania majątku wspólnego oraz ważnych powodów (np. uszczuplanie majątku, etc.) Ustalenie nierównych udziałów dotyczy przy tym wyjątkowych sytuacji. Z ustalonego stanu faktycznego nie wynika żadna z tych przesłanek. Oboje małżonkowie pracowali, choć osiągając inne dochody, co jednak nie świadczy jeszcze samo w sobie o nierównomiernym przyczynianiu się do powstawania majątku. Uczestnik, wskazując, że zajmował się córką i pracował w gospodarstwie domowym nie twierdził jednocześnie, aby nie robiła tego także wnioskodawczyni. Okoliczność wynajmowania opiekunki około 12 godzin dziennie nie może oznaczać odciążania w całości jednego z małżonków w zajmowaniu się dzieckiem, gdyż jest to zbyt mały wymiar czasu w tygodniu, aby przy małym dziecku było wystarczające dla pieczy nad nim. Uczestnik nie wykazał, aby uczestniczka uszczuplała majątek poprzez zlecanie przelewów na rachunek matki (co twierdził w piśmie z 2 marca 2017 roku (k. 173). Jak wynika z zeznań wnioskodawczyni, były to zwroty pożyczek od rodziców wnioskodawczyni na zakupy; nie jest nadto wiarygodne, aby wnioskodawczyni, chcąc wyprowadzać środki z majątku wspólnego, czyniła to z rachunku bankowego.

Co do żądań zgłoszonych przez wnioskodawczynię i uczestnika.

Jak ustalono, najpóźniej w lipcu 2014 roku doszło per facta concludentia do podziału do korzystania (quoad usum) części ruchomości, w tym obu samochodów. Wnioskodawczyni zabrała bowiem samochód c., z którego już uprzednio korzystała, a uczestnik postępowania dalej korzystał z samochodu r.. O tym, że nastąpił podział samochodów do wyłącznego korzystania świadczy to, że każdy z małżonków z wyłączeniem drugiego korzystał z samochodu, a nadto sam ponosił koszty związane z korzystaniem przez siebie z auta, nie zwracając się o współfinansowanie tych kosztów do drugiego małżonka i decydował o pojeździe. Jak się przyjmuje w orzecznictwie, podział rzeczy między współwłaścicielami do korzystania wyklucza roszczenie jednego z nich o zwrot wydatków i nakładów (uchwała Sądu Najwyższego z 8 stycznia 1980 roku w sprawie III CZP 80/ 79, opubl. OSN 1980/ 9/ 157). Żądania wnioskodawczyni i uczestnika o rozliczenie nakładów na samochody, zgłoszone w pismach odpowiednio z 12 listopada o 18 października 2017 roku (daty pism), a także żądanie wnioskodawczyni rozliczenia nakładu na samochód c. w postaci spłaty rat kredytu na zakup samochodu po ustaniu wspólności (zgłoszone i sprecyzowane w pismach z 22 lutego i 8 marca 2016 roku), podlegały oddaleniu.

Oddaleniu podlegało także żądanie wnioskodawczyni rozliczenia nakładu w postaci kwoty 10000 zł. Po pierwsze uczestnik postępowania zakwestionował już w odpowiedzi na wniosek, aby wnioskodawczyni taką kwotę do majątku wspólnego wprowadziła. Co więcej, w złożonych w toku postępowania zeznaniach (k. 334- 335 w zw. z k. 165 i 166), wnioskodawczyni podała, że ta kwota została na potrzeby rodziny, ew. częściowo na remont lokalu przy ul. (...). Co do pierwszej okoliczności, art. 45§1 zd. 3 kro wyklucza roszczenie małżonka o zwrot wydatków i nakładów (z majątku osobistego) zużytych w celu zaspokojenia potrzeb rodziny. Co do drugiej kwestii, we wniosku o podział majątku wnioskodawczyni podawała, że środki na remont pochodziły z majątku wspólnego; wnosząc jednocześnie w tym wniosku o rozliczenie rzeczonej kwoty 10000 zł nie wspominała, aby koszt remontu, którego rozliczenia się domaga (cały koszt 15000 zł), pochodził w jakiejkolwiek części z jej majątku osobistego. Żądanie rozliczenia kwoty 10000 zł (oznaczające żądanie zasądzenia od uczestnika ½ tej kwoty, tj. 5000 zł) nie zostało zatem udowodnione i podlegało oddaleniu.

Uwzględnieniu podlegało żądanie uczestnika rozliczenia kwoty 16518,65 zł, a więc zasądzenia ½ tej kwoty tj. 8259,32 zł, a to w oparciu o przytoczony art. 45§3 w zw. z §1 kro. Uczestnik złożył zaświadczenia o takiej wysokości zaległości na chwilę ustania wspólności (k. 54- 56), zaś jego twierdzenie o zapłaceniu łącznej kwoty w takiej wysokości po ustaniu wspólności nie zostało zaprzeczone przez wnioskodawczynię, wobec czego na podstawie art. 230 kpc należało tę ostatnią okoliczność uznać za wykazaną.

Uwzględnieniu podlegały pozostałe żądania wnioskodawczyni. Co do rozliczenia kwoty 8000 zł tytułem wartości samochodu jaki wnioskodawczyni miała jeszcze przed małżeństwem, i z którego sprzedaży pieniądze zostały wykorzystane przy zakupie samochodu już przez małżonków, uczestnik postępowania tej okoliczności nie zakwestionował, zatem winien on zwrócić ½ tej kwoty, tj. 4000 zł jako nakład z majątku osobistego wnioskodawczyni na majątek wspólny (art. 45§1 zd. 2 kro). Uwzględnieniu podlegało także żądanie rozliczenia nakładu z majątku wspólnego na osobisty uczestnika w postaci kosztów remontu 15000 zł, zatem uczestnik winien zwrócić wnioskodawczyni ½ tej kwoty, tj. 7500 zł (art. 45§1 zd. 1 kro). Ostatecznie wysokość nakładu był niesporny, co wskazano w ustaleniach stanu faktycznego. Uwzględnieniu na podstawie art. 45§3 w zw. z §1 zd. 2 kro podlegało żądanie wnioskodawczyni rozliczenia kwoty 29487,11 zł poprzez zasądzenie od uczestnika ½ tej kwoty, tj. 14743,55 zł, gdyż wnioskodawczyni wykazała dokumentem bankowym (zaświadczenie z k. 11), że po ustaniu wspólności spłaciła zadłużenie małżonków z okresu wspólności w wysokości 29487,11 zł. Wreszcie uwzględnieniu w całości, w oparciu o art. 45§3 w zw. z §1 zd. 1 kro podlegało żądanie wnioskodawczyni rozliczenia nakładu z majątku wspólnego na osobisty uczestnika postepowania w postaci spłaty rat kredytu, z którego rodzice uczestnika sfinansowali zakup mieszkania przy ul. (...), tj. kwoty 65950 zł poprzez zasądzenie od niego ½ tej kwoty, a więc 32975 zł. Na wstępie należy wskazać, że uczestnik, który podnosił w odpowiedzi na wniosek, iż część tej kwoty została spłacona z innych środków, niż majątek wspólny (bo z kwoty 50000 zł darowizny jaką otrzymał od rodziców i z kwot 300 zł, jakie miesięcznie otrzymywał od rodziców), nie udowodnił tej okoliczności. Co więcej, w zeznaniach złożonych już w toku postępowania, po złożeniu odpowiedzi na wniosek podał, że kwoty te były przeznaczone na inne cele, niż spłata kredytu, bo na potrzeby rodziny i inne wydatki. Jednocześnie wnioskodawczyni od początku twierdziła, że pieniądze na spłatę kredytu pochodziły z środków wspólnych i spłata była realizowana w formie przelewów, najpierw z rachunku uczestnika, a następnie z jej rachunku i złożyła historię tych rachunków. Co do podstaw rozliczenia omawianej kwoty w niniejszym postępowaniu należy wskazać, że kredyt, z którego został sfinansowany zakup lokalu przy ul. (...), został zaciągnięty przez rodziców uczestnika (i zabezpieczony na ich innym mieszkaniu, niż lokal przy ul. (...)). Następnie rodzice uczestnika darowali mu ten lokal. Ponieważ jednak istniała konieczność spłacania kredytu, ustalili z uczestnikiem i wnioskodawczynią, że małżonkowie będą spłacać raty, co było czynione aż do ustania wspólności, od którego to momentu wnioskodawczyni nie uczestniczyła już w spłacaniu rat. Od strony banku osobami zobowiązanymi do spłaty rat, jako kredytobiorcy, byli zatem rodzice uczestnika. W ocenie Sądu pomiędzy uczestnikiem a jego rodzicami doszło jednak do zawarcia umowy uregulowanej w art. 392 kc, ponieważ kredyt miał spłacać uczestnik, a bank miał się nie domagać rat od rodziców uczestnika (bo mieli oni być zwolnieni z rat wobec przejęcia tego obowiązku przez uczestnika). Skoro tak i skoro stan taki, że spłacali raty oboje małżonkowie do ustania wspólności, a później wnioskodawczyni już w tym nie uczestniczyła, należy przyjąć, że dług wynikający z zawarcia umowy w trybie art. 392 kc był długiem uczestnika, a jedynie przez czas trwania wspólności małżonkowie spłacali go oboje z majątku wspólnego jako zobowiązanie uczestnika, zatem podstawą żądania wnioskodawczyni rozliczenia kwot przeznaczonych z majątku wspólnego na spłatę długu uczestnika stanowi art. 45§3 w zw. z §1 zd. 1 kro. Obowiązek spłacania rat po stronie wnioskodawczyni ustał z chwilą ustania wspólności, co świadczy o tym, że obowiązek spłaty rat ciążył na uczestniku i taki dług, jednego z małżonków, spłacali w czasie wspólności oboje małżonkowie.

Reasumując, wnioskodawczyni winna zwrócić uczestnikowi kwotę 8259,32 zł, zaś uczestnik wnioskodawczyni kwotę 65148,55 zł (5930 zł+ 4000 zł+ 7500 zł+ 14743,55 zł+ 32975 zł). Po skompensowaniu tych sum, uczestnika postępowania obciąża obowiązek zapłaty kwoty 56889,23 zł. Biorąc pod uwagę interesy obu stron, a więc wnioskodawczyni uprawnionej do otrzymania powyższej kwoty, a także uczestnika postępowania zobowiązanego do zapłaty, uwzględniając okoliczności, iż postępowanie toczyło się niemal 3 lata i już we wniosku były sformułowane wszystkie roszczenia wnioskodawczyni, których uwzględnienie wiąże się z obowiązkiem poniesienia przez uczestnika powyższej kwoty, a zatem miał on wystarczająco dużo czas na przygotowanie sią finansowo na spłacenie uczestniczki, ale także wysokość kwoty do zapłaty i sytuację finansową uczestnika postępowania, w ocenie Sądu zasadne było odroczenie terminu zapłaty i określenie tej zwłoki na 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 520§2 kpc. W ocenie Sądu uczestnik postępowania winien zwrócić wnioskodawczyni połowę uiszczonej przez nią opłaty od wniosku, tj. 500 zł, gdyż ciężar tego kosztu powinni ponieść oboje małżonkowie, gdyż wynik sprawy dotyczy ich oboje w takim samym stopniu. Pozostałe koszty, tj. koszty pełnomocników, skoro obie strony korzystały z ich pomocy, winny zostać przy każdej ze stron.

Z uwagi na to, że Skarb Państwa wyłożył tymczasowo środki na wynagrodzenie biegłych: 786,46 zł (k. 198) i 686,34 zł (k. 217), w oparciu o art. 83 ust. 1 i 2 w zw. z art. 113 ust 1. i 2. ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, należało obciążyć wnioskodawczynię i uczestnika postępowania w równych częściach sumą powyższych kosztów.

Ponieważ nie została wykorzystana zaliczka na biegłego, uiszczona przez wnioskodawczynię, w oparciu o art. 80 ust. 1 w zw. z art. 84 ust. 1 i 2 cyt. ustawy należało dokonać jej zwrotu.