Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

(...), dnia 22 czerwca 2016 r.

Sąd Rejonowy dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi XVIII Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący: SSR Krzysztof Kurosz

Protokolant: Magdalena Skonieczka

po rozpoznaniu w dniu 22 czerwca 2016 r. Łodzi na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w L.

przeciwko Z. J. (1)

- o zapłatę 646,27 zł

oddala powództwo.

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 16 listopada 2015 r. powód (...) z siedzibą w Ł. wniósł o zasądzenie od Z. J. (1) kwoty 646,27 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 3 czerwca 2015 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie od pozwanego zwrotu kosztów procesu. W uzasadnieniu pełnomocnik powoda wskazał, że pozwany zawarł umowę o przyłączenie do sieci i nie spełnił swojego świadczenia.

[pozew k. 3-4]

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwany wniósł o oddalenie powództwa, kwestionując jego zasadność i powołując się na rozwiązanie umowy.

[sprzeciw k. 20 – 21]

Sąd Rejonowy ustalił co następuje:

W dniu 5 maja 2015 r. między Z. J. (1) a (...) S.A. Oddział Ł. – Miasto została zawarta umowa nr (...) o przyłączenie do sieci dystrybucyjnej budynku mieszkalnego, położonego w Ł. przy ul. (...).

Zgodnie z § 2 umowy – na stronie powodowej nie ciążył obowiązek fizycznego podłączenia urządzeń, kabli itp. lecz jedynie podania napięcia do miejsca dostarczenia energii elektrycznej, dokonania odbioru końcowego robót oraz zakupu i zainstalowania układu pomiarowo – rozliczeniowego.

Zgodnie z § 3 to pozwany miał zrealizować własnym kosztem staraniem fizycznej podłączenie do sieci.

Strony ustaliły termin przyłączenia do sieci – do dnia 30 czerwca 2015 r.

Umowa przewidywała obowiązek zapłaty przez pozwanego kwoty 525,42 zł netto (§4). Umowa przewidywała, iż (...) S.A. zobowiązuje się wystawić fakturę dotyczącą opłaty za przyłączenie a termin płatności wynosić będzie 14 dni od wystawienia faktury. Umowa nie precyzowała jednak terminu wystawienia faktury. Termin wystawienia faktury wynikał jedynie ze zwyczajów praktykowanych w (...) S.A.

Umowa miała charakter bezinwestycyjny a (...) S.A. mogło pobrać opłatę za samą gotowość do przyłączenia.

/umowa k. 48 oraz k. 11, zeznania świadka S. S./

Umowa nie uzależniała obowiązku zapłaty od faktycznego przyłączenia do sieci.

Zgodnie z § 6 umowy każdej ze stron przysługiwało prawo wcześniejszego rozwiązania umowy z zachowaniem trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia.

/umowa k. 48 odw./

W dniu 19 maja 2015 r. powód wystawił fakturę na kwotę 646,27 zł, wskazując w niej datę płatności na 2 czerwca 2015 r.

/faktura k. 15/

W dniu 18 czerwca 2015 r. wystawiono wezwanie do zapłaty wobec Z. J. (1).

/wezwanie k. 16/

Z. J. (1) złożył oświadczenie o rozwiązaniu umowy w sprzeciwie od nakazu zapłaty, wniesionym w dniu 6 kwietnia 2016 r.

/sprzeciw k. 20-21/

Brak dowodu doręczenia pozwanemu faktury i wezwania do zapłaty.

/bezsporne, zeznania powoda Z. J. k. 49 odw./

(...) S.A. przyjęło praktykę, iż zawraca klientom dokonaną opłatę – w razie rozwiązania umowy.

/zeznania S. S. k. 50/

Stan faktyczny w niniejszej sprawie był bezsporny i został ustalony na podstawie dokumentów oraz uzupełniająco – zeznań świadka S. S. i Z. J..

Sąd Rejonowy zważył co następuje:

Oddalenie powództwa nastąpiło w wyniku ustalenia, iż na skutek rozwiązania umowy, ustał obowiązek zapłaty, wynikający z umowy o przyłączenie do sieci dystrybucyjnej. Wniosek taki wynika zarówno z wykładni samego tekstu umowy jak i sposobu jej rozumienia przez stronę powodową. Z zeznań świadka S. S. (2) – pracownika strony powodowej, wynika, iż przyjęta jest praktyka zwrotu pobranej opłaty w razie rozwiązania umowy.

Podstawą rozwiązania umowy jest § 6 ust. 1. Zgodnie z treścią zapisu każdej ze stron przysługuje prawo wcześniejszego rozwiązania umowy z zachowaniem 3 miesięcznego okresu wypowiedzenia.

Złożenie oświadczenia o rozwiązaniu umowy nie zostało uzależnione od spełnienia jakiegokolwiek warunku.

Jednocześnie zgodnie z § 9 umowy okres obowiązywania umowy wynosił 12 miesięcy powyżej terminu przyłączenia wskazanego w § 1 ust. 5. Oznacza to, iż umowa obowiązywała między stronami do dnia 30 czerwca 2016 r.

Oznacza to też, że do tego czasu umowa mogła być rozwiązana.

Skoro umowa nie przewidywała szczególnej treści i formy rozwiązania umowy, to uznać należało, iż rozwiązanie umowy mogło nastąpić również w piśmie procesowym. Innymi słowy – wyraźne powołanie się przez pozwanego w sprzeciwie z dnia 6 kwietnia 2016 r. na rozwiązanie umowy - należało potraktować jako rozwiązanie umowy przewidziane w § 6 ust. 1 umowy. Pisma procesowe, w tym sprzeciwy nie są wyłączone spod regulacji art. 65 k.c. dotyczącego wykładni oświadczeń woli.

W razie rozwiązania umowy – upadają wszelkie wynikające z niej obowiązki. Jeżeli nie zostały one zrealizowane do momentu rozwiązania – to po rozwiązaniu umowy nie można żądać ich spełnienia. Pogląd przeciwny pozostawałby w sprzeczności z art. 353 § 1 k.c. i definicją zobowiązania. Skoro nie ma zobowiązania – to były wierzyciel nie może żądać spełnienia świadczenia.

Oznacza to, że z chwilą skutecznego rozwiązania umowy – na pozwanym przestawał spoczywać obowiązek zapłaty kwoty 646,27 zł (a zatem kwoty netto525,42 zł netto z § 4 umowy – powiększonej o podatek).

§ 6 umowy ust. 2 umowy, przewidujący obowiązek zwrotu pobranej opłaty przez (...) S.A. w razie rozwiązania umowy – jak wskazuje treść tego puntu – dotyczy sytuacji szczególnej, polegającej na rozwiązaniu umowy dopiero po zapłacie przez przyłączanego do sieci. W takich sytuacjach spełnienie świadczenia następuje w trakcie obowiązywania umowy i bez tego punktu nie możnaby żądać zwrotu świadczenia, gdyż w momencie jego spełniania było ono należne.

Wymieniony punkt umowy dotyczy – jak już zostało wskazane – sytuacji szczególnej. W pozostałych wypadkach stosowana jest reguła ogólna – w razie upadku umowy – upada nie realizowany wcześniej obowiązek zapłaty. Nie można bowiem racjonalnie dowodzić, iż podstawą prawną żądania zapłaty jest umowa, która przestała obowiązywać. Innymi słowy: umowa, która uległa rozwiązaniu, nie może stanowić podstawy prawnej roszczenia o spełnienie świadczenia, określonego w rozwiązanej umowie.

Dodać należy, iż powyższy sposób wykładni umowy potwierdzony jest również praktyką przyjętą przez (...) S.A. (...) S.A S. S. (2) potwierdzi, iż (...) S.A. zwraca klientom pobraną opłatę – w razie rozwiązania umowy.

Podsumowując: skoro pozwany rozwiązał umowę, to brak jest podstaw do obciążania go obowiązkiem zapłaty z umowy, która nie obowiązuje.

Należy również dodać, iż umowa przewidywała zachowanie trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia na rozwiązanie umowy. Sprzeciw pochodzi z 6 kwietnia 2016 r. a umowa obowiązywać miała do 30 czerwca 2016 r. Oznacza to, iż umowa rozwiązała się właśnie w dniu 30 czerwca 2016 r. a zatem już po ogłoszeniu wyroku. W ocenie Sądu wydaje się jednak oczywiste, iż w razie złożenia oświadczenia o rozwiązaniu umowy – w okresie wypowiedzenia – nie jest możliwe skuteczne wyegzekwowanie obowiązku zapłaty. Pogląd przeciwny byłby sprzeczny ze zdrowym rozsądkiem (gdyż takie świadczenie należałoby zwrócić po upływie okresu wypowiedzenia) a nadto żądanie zapłaty należy uznać wówczas za przedwczesne.

Oznacza to, iż Sąd nie był zobowiązany do odraczania rozprawy do 30 czerwca 2016 r. po to by stwierdzić brak obowiązku zapłaty.

Wreszcie na koniec należy zauważyć, iż brak było podstaw do obciążenia pozwanego kosztami procesu w myśl rozumowania, iż w momencie wytoczenia powództwa umowa jeszcze obowiązywała. Po pierwsze powód nie załączył do akt sprawy dowodu doręczenia wezwania przedsądowego oraz doręczenia faktury pozwanemu – przed wytoczeniem powództwa. Oznacza to, iż pozwany nie dał żadnego pretekstu do wytoczenia przeciwko niemu powództwa.

Po drugie – postanowienia umowy dotyczące terminu spełnienia świadczenia są niejasne a ten brak jasności nie może obciążać konsumenta – pozwanego. Umowa nie określa precyzyjnie terminu spełnienia świadczenia pieniężnego. Wskazuje jedynie, iż ma to nastąpić w terminie 14 dni od wystawienia faktury, natomiast nie przewiduje kiedy faktura ma być wystawiona. Jednocześnie z umowy wynika, iż na konsumencie spoczywa obowiązek zapłaty w momencie upływu 14 dni od wystawienia faktury – a nie od jej doręczenia. Umowa przewiduje zatem nieuzasadnione związanie konsumenta obowiązkiem zapłaty – nawet wówczas jeżeli nie wie, że ma już zapłacić. W ocenie Sądu oznacza to, iż w toku wykładni postanowień umowy należałoby przyjąć, iż termin płatności to 14 dni od momentu doręczenia konsumentowi faktury. Jak już zostało wskazane - strona powodowa nie wykazała doręczenia faktury pozwanemu.

Niezależnie zatem od tego, że rozwiązanie umowy nastąpiło dopiero w sprzeciwie – samo w sobie wytoczenie powództwa było przedwczesne, gdyż nie zostało poprzedzone doręczeniem faktury i wezwania do zapłaty.

Biorąc powyższe pod uwagę – powództwo należało oddalić, nie obciążając pozwanego kosztami.