Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 17 października 2018 r.

SĄD OKRĘGOWY w ŁOMŻY w WYDZIALE I CYWILNYM

w składzie:

PRZEWODNICZĄCA: ANNA KACPRZYK,

PROTOKOLANTKA: KATARZYNA MILEWSKA,

po rozpoznaniu w dniu 17 października 2018 r. w Łomży

sprawy z wniosku J. C.

z udziałem A. T.

o zakazanie rozpowszechniania, sprostowanie, przeproszenie i zapłatę,

postanawia:

I.  nakazać uczestnikowi A. T. sprostowania nieprawdziwych informacji dotyczących wnioskodawcy J. C., poprzez umieszczenie na własny koszt ogłoszeń na stronach internetowych zambrow.org, zambrowiacy.pl i szumowo.pl w terminie 24 godzin od uprawomocnienia się niniejszego postanowienia do dnia 21 października 2018 r. do godziny 24 ⁰⁰ następującej treści: „Ja A. T. oświadczam, że w dniu 7 października 2018 r. podczas konwencji wyborczej „Komitetu Wyborczego Wyborców Stabilizacja i (...)” podałem nieprawdziwą informację, że wnioskodawca J. C. jest popierany tylko przez posłów partii „ (...)” B. K. i J. B., podczas gdy w rzeczywistości wnioskodawca J. C. kandydując z „Komitetu Wyborczego Wyborców Razem dla Gminy S.” w wyborach samorządowych w 2018 r. na stanowisko Wójta Gminy S. legitymuje się poparciem partii „ (...)” (wyrażonym w piśmie z 20 września 2018 r. Zarządu Okręgowego w B.), ujawnionym w protokole rejestracji kandydata przez Gminną Komisję Wyborczą w S. z 26 września 2018 r.”;

II.  zakazać A. T. rozpowszechniania opisanej powyżej nieprawdziwej informacji w przyszłości;

III.  oddalić wniosek w pozostałej części.

UZASADNIENIE

J. C. we wniosku skierowanym przeciwko A. T. zażądał nakazania uczestnikowi przeproszenia wnioskodawcy poprzez opublikowanie na pierwszej stronie Kontaktów tygodnik (...), stronach internetowej zambrow.org, zambrowiacy.pl, www.S..pl oświadczenia o następującej treści: „A. T. przeprasza J. C. - kandydata na Wójta Gminy S. za to, że podczas konwencji wyborczej Komitetu Wyborczego Wyborców Stabilizacja i (...) pana R. R. w dniu 7 października 2018 r. powiedział nieprawdziwą informację, iż partia „ (...)” popiera kandydaturę R. R., a J. C. jest popierany tylko przez panią (...) i pana posła B..

Ponadto domagał się zakazania rozpowszechniania nieprawdziwych informacji dotyczących wnioskodawcy J. C., żepartia „ (...)” popiera kandydaturę R. R., a J. C. jest popierany tylko przez panią (...) i pana posła B. oraz nakazania sprostowania nieprawdziwych informacji odnośnie wnioskodawcy J. C. poprzez umieszczenie na stronie internetowej zambrów.org, zambrowiacy.pl, www. S..pl przez okres od dnia następnego od dnia uprawomocnienia się postanowienia do północy do dnia 21 listopada 2018 r. ogłoszenia o treści: „A. T. oświadcza, iż rozpowszechnione przez niego informacje podczas konwencji wyborczej Komitetu Wyborczego Wyborców Stabilizacja i (...) w dniu 7 października 2018 r., iż partia „ (...)” popiera kandydaturę R. R., a J. C. jest popierany tylko przez panią (...) i pana posła B. są nieprawdziwe i nie znajdują żadnego uzasadnienia. (...) popiera na Wójta Gminy S. tylko kandydaturę J. C.. Wniósł także o nakazanie uczestnikowi wpłaty kwoty 1.000 zł na rzecz Ochotniczych Straży Pożarnych Rzeczypospolitej Polskiej, nr KRS (...) (wskazanie na rzecz OSP O.).

W uzasadnieniu wniosku podał, że w dniu 7 października 2018 r. podczas konwencji wyborczej Komitetu Wyborczego Wyborców Stabilizacja i (...) uczestnik wypowiedział nieprawdziwą informację iż w imieniu „ (...)” popieramy kandydaturę R. R.. I tu chcę powiedzieć jeszcze jedną rzecz pan Wójt C. na swoich bilbordach tam napisał też ,że popiera go, jest popierany przez (...), co jest nieprawdą bo popiera tylko jego pani (...) i pan poseł B..” Wypowiedź ta została zarejestrowana na nagraniu od minuty 30.51 do 31.22).

Tymczasem R. R. nie jest oficjalnie popierany przez partię „ (...)”. Natomiast wnioskodawca posiada poparcie tej partii, a nie tylko posłów B. K. i J. B.. Informacja powiedziana podczas powyższej konwencji wprowadza w błąd wyborców, jest nieprawdziwa i nie znajduje żadnego uzasadnienia. Sąd Apelacyjny w Rzeszowie w postanowieniu z dnia 7 września 2013 r, sygn. I Acz 775/13 orzekł, że ratio legis przepisu art. 111 §1 kodeksu wyborczego polega na dążeniu do zapobieżenia zniekształceniu wyniku wyborów przez rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji.

Na rozprawie wnioskodawca ograniczył swoje żądanie poprzez pominięcie umieszczenia ogłoszeń w tygodniku (...) oraz nie poparł wniosku o zapłatę.

Uczestnik A. T. przyznał fakt wypowiedzi na temat popierania kandydata na Wójta Gminy S. R. R. przez partię „ (...)” oraz posiadania poparcia posłów B. K. i J. B. przez wnioskodawcę. Wyjaśnił, że poparcie partii dotyczyło środowiska lokalnego i zarządu gminnego partii „ (...)”, której jest członkiem. Wnioskodawca miał poparcie wymienionych powyżej posłów, których zapraszał na różne uroczystości. W związku z powyższym nie oponował żądaniom z pkt II i III wniosku. Domagał się natomiast oddalenia wniosku o przeproszenie wnioskodawcy.

Po rozpoznaniu sprawy Sąd Okręgowy ustalił i zważył co następuje:

W dniu 7 października 2018 r. w sali Gminnego Ośrodka (...) w S. odbyła się konwencja wyborcza Komitetu Wyborczego Wyborców Stabilizacja i (...) popierającego R. R. jako kandydata na stanowisko Wójta Gminy S.. Uczestniczyło w niej około 100 osób. Podczas zebrania glos zabrał kandydata na radnego z tego samego komitetu – uczestnik A. T.. Powiedział wówczas, że kandydat Komitetu Stabilizacja i (...) ma poparcie partii „ (...)”, zaś kandydat J. C. jest popierany tylko przez posłów panią (...) i pana B. (reprezentujących partię „ (...)”). Nagranie całej konwencji było transmitowane w internecie i umieszczone na stronach lokalnych portali informacyjnych. Uczestnik nie negował treści wypowiedzi nagranej na płycie Cd, złożonej przez wnioskodawcę.

Jak podał wnioskodawca, docierały do niego informacje od jego zwolenników na temat wypowiedzi uczestnika dotyczącej braku popierania go przez partię „ (...)”, a jedynie personalnie przez posłów tej partii B. K. i J. B., podczas gdy nie polegały one na prawdzie. Niewątpliwie wnioskodawca posiada poparcie partii „ (...)”, chociaż nie jest jej członkiem. Uzyskał bowiem poparcie organu statutowego partii, tj. zarządu okręgowego partii „ (...)”, wyartykułowane w piśmie z 20 września 2018 r., podpisanym przez prezesa Zarządu Okręgowego K. J.. Pismo to było podstawą ujawnienia poparcia partii podczas rejestracji kandydata przez Gminną Komisję Wyborczą w S.. Na tej podstawie wnioskodawca był uprawniony do ujawniania poparcia partii w materiałach wyborczych, np. na bilboardach.

Uczestnik nie przeczył treści protokołu rejestracji wnioskodawcy jako kandydata w wyborach samorządowych 2018 r., ani nie negował pisma podpisanego przez K. J.. Wyjaśnił jedynie, że lokalny, gminny zarząd partii „ (...)” poparł jako kandydata na wójta R. R.. Na dowód złożył niedatowane pismo podpisane przez prezesa zarządu. Dokument ten nie dowodzi jednak, że kandydat Komitetu Wyborczego Wyborców Stabilizacja i (...) uzyskał formalne poparcie partii „ (...)”.

Wbrew twierdzeniom wnioskodawcy, który podał, że R. R. nie miał poparcia partii „ (...)”, okoliczność ta nie została wykazana w sposób niewątpliwy. Wobec nieprzedstawienia innych dowodów, np. protokołu rejestracji R. R. jako kandydata stanowisko wójta, Sąd nie miał podstaw do kategorycznego stwierdzenia, że kandydat ten uzyskał lub nie uzyskał takiego poparcia.

Powyższe okoliczności Sąd ustalił na podstawie wyjaśnień wnioskodawcy i uczestnika, nagrania dźwiękowego na płycie CD oraz złożonych dokumentów, w szczególności protokołu rejestracji wnioskodawcy jako kandydata w wyborach i pisma Zarządu Okręgowego (...) w B. z 20 września 2018 r., a także niedatowanego pisma z załącznikami złożonego przez uczestnika.

W kontekście wyjaśnień zainteresowanych i treści nagrania Sąd uznał, że wypowiedź uczestnika nie polegała na prawdzie. Jego przekonanie, że wnioskodawca nie miał poparcia partii (...) w sposób oczywisty było błędne.

Zgodnie z art. 111 §1 kodeksu wyborczego – ustawy z 5 stycznia 2011 r. (tekst jedn. Dz. U. z 2018 r., poz. 754 z późn. zm.) jeżeli rozpowszechniane, w tym również w prasie w rozumieniu ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. – prawo prasowe (Dz. U. poz. 24, z późn. zm.), materiały wyborcze, w szczególności plakaty, ulotki i hasła, a także wypowiedzi lub inne formy prowadzonej agitacji wyborczej, zawierają informacje nieprawdziwe, kandydat lub pełnomocnik wyborczy zainteresowanego komitetu wyborczego ma prawo wnieść do sądu okręgowego wniosek o wydanie orzeczenia:

1) zakazu rozpowszechniania takich informacji;

2) przepadku materiałów wyborczych zawierających takie informacje;

3) nakazania sprostowania takich informacji;

4) nakazania publikacji odpowiedzi na stwierdzenia naruszające dobra osobiste;

5) nakazania przeproszenia osoby, której dobra osobiste zostały naruszone;

6) nakazania uczestnikowi postępowania wpłacenia kwoty do 100.000 złotych na rzecz organizacji pożytku publicznego.

Roszczenie wnioskodawcy objęło żądanie sprostowania nieprawdziwych informacji dotyczących braku poparcia jego kandydatury przez partię (...), a jedynie personalnego poparcia przez niektórych posłów, zakazu dalszego rozpowszechniania tych informacji, a także przeproszenia z tytułu podania tychże nieprawdziwych informacji, które podważały jego wiarygodność, gdyż mógł być uznany za kłamcę.

Jak już zostało stwierdzone, uczestnik na konwencji wyborczej kontrkandydata wnioskodawcy podał nieprawdziwe informacje w przedmiocie braku poparcia partii (...) dla wnioskodawcy. Jego twierdzenia odnośnie takowego poparcia przez partię (...) kandydata R. R. oparte były na przekonaniach uczestnika i stanowisku członków lokalnego koła, którego jest członkiem i które nie miały sformalizowanego charakteru. W toku postępowania nie zostały jednak przedstawione dowody na istnienie lub brak formalnego poparcia przez powyższą partię dla R. R., w szczególności ani wnioskodawca, ani uczestnik nie przedłożyli protokołu rejestracji tegoż kandydata.

Mając na względzie powyższe okoliczności oraz treść art. 111 §1 pkt 3 i 1 kodeksu wyborczego Sąd orzekł jak w pkt I postanowienia oraz zakazał uczestnikowi rozpowszechniania opisanej powyżej nieprawdziwej informacji (pkt II postanowienia), a dalej idące żądanie w tym zakresie zostało oddalone jako nieudowodnione.

W wypadku naruszenia dobra osobistego na podstawie art. 111 §1 pkt 5 kodeksu wyborczego. można domagać się nakazania przeproszenia osoby, której dobra osobiste zostały naruszone. Tego rodzaju roszczenie winno realizować przesłanki o jakich mowa w art. 24 §1 k.c., czyli powinny być spełnione takie przesłanki ochrony dobra osobistego jak istnienie dobra osobistego, naruszenie powyższego dobra oraz bezprawność tego naruszenia.

Zdaniem Sądu Okręgowego w rozpatrywanym stanie faktycznym nie można mówić o naruszeniu dóbr osobistych wnioskodawcy. Oświadczenie innej osoby (uczestnika), dotyczące tego czy został lub nie został poparty w wyborach przez partię polityczną nie łączy się z ujemną oceną wnioskodawcy jako człowieka czy kandydata na urząd wójta. Nie mógł być na tej podstawie przez wyborców oceniany jako kłamca. Tym bardziej stwierdzenie uczestnika, że poparcie konkretnej partii uzyskał kandydat innego komitetu wyborczego nie narusza godności lub wiarygodności wnioskodawcy. Nie było więc potrzeby oceny z punktu widzenia bezprawności naruszenia dobra osobistego. Z tych przyczyn żądanie przeproszenia wnioskodawcy zostało oddalone.

Żądanie zapłaty na cel społeczny (art. 111 §1 pkt 6 kodeksu wyborczego) Sąd uznał za niezasadne i zbyt daleko idące w proporcji do zaistniałego zdarzenia. W toku rozprawy wnioskodawca nie poparł wyraźnie tego roszczenia, ani formalnie go nie cofnął.

Wobec powyższego orzeczono jak w sentencji.