II AKa 6/13 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Apelacyjny w Katowicach z 2013-02-28
- Tytuł:
- Sąd Apelacyjny w Katowicach z 2013-02-28
- Data orzeczenia:
- 28 lutego 2013
- Data publikacji:
- 27 marca 2013
- Data uprawomocnienia:
- 28 lutego 2013
- Sygnatura:
- II AKa 6/13
- Sąd:
- Sąd Apelacyjny w Katowicach
- Wydział:
- II Wydział Karny
- Przewodniczący:
- Barbara Suchowska
- Sędziowie:
-
Piotr Filipiak
- Protokolant:
- Agnieszka Przewoźnik
- Hasła tematyczne:
- "Ustawa Lutowa"
- Podstawa prawna:
- art. 8 ustawy z 23.02.1991r. o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego
- Teza:
- 1 (...) wysokość zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, także w przypadku, gdy jej źródłem jest bezprawne pozbawienie wolności osoby internowanej w okresie stanu wojennego, należy do sfery swobodnego uznania sędziowskiego. W pośredni i znamienny sposób potwierdził to Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 1 marca 2011 r. (sygn. P 21/09), w którym uznał niekonstytucyjność art. 8 ust. 1 cytowanej wcześniej ustawy, a więc przepisu limitującego kwotowo wysokość odszkodowania (zadośćuczynienia), które mogło być przyznane przez sąd osobie uprawnionej. 2. (...) krzywda jaka spotkała osoby represjonowane za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego, a więc za działalność podejmowaną z pobudek zasługujących na szczególne społeczne uznanie, ma wyjątkowy charakter i tym samym – z reguły – uzasadnia przyznanie relatywnie wyższego zadośćuczynienia. 3. (...) orzekając w oparciu o art. 8 ust. 1 cytowanej wyżej ustawy (tzw. ustawy lutowej) o zadośćuczynieniu przez Skarb Państwa krzywdy wyrządzonej osobie bezprawnie pozbawionej wolności nie można tracić z pola widzenia orzecznictwa sądowego dotyczącego innych przypadków, tj. takich, które są jednak – do pewnego stopnia – porównywalne. Jest to dopuszczalne, nie podważa indywidualnej oceny każdego przypadku i jednocześnie niezbędne ze względu na zasady sprawiedliwości, które muszą stanowić fundament każdego wyroku sądowego, zapewniając mu właściwy odbiór społeczny. Niewątpliwie chodzi między innymi o orzeczenia dotyczące osób represjonowanych w czasach stalinowskich, a więc w okresie, w którym – zgodnie z obecnie już powszechną wiedzą – warunki więzienia ludzi, często ogromnie zasłużonych w oporze przeciwko ówczesnemu totalitarnemu reżimowi, były jednak znacznie surowsze, niż warunki internowania, często powiązane z torturami, czy też nieludzką pracą przymusową. Nie ulega wątpliwości, że stopień pokrzywdzenia tych osób „mierzony” rozmiarem wyrządzonych im cierpień fizycznych i psychicznych, był jednak większy. 4. W ocenie Sądu Apelacyjnego oczywistym jest także, że określając w wyroku wysokość kwoty pieniężnej zasądzonej tytułem zadośćuczynienia, sądy muszą uwzględnić realia społeczne i ekonomiczne, w których ma to miejsce. Użyte przez ustawodawcę w art. 445 § 1 k.c. stwierdzenie, że ma to być suma odpowiednia oznacza, że decydując o jej wysokości sąd musi uwzględnić – poza okolicznościami, o których była mowa wcześniej – jej realną wartość, mierzoną przede wszystkim siłą nabywczą pieniądza w danym okresie, a także tak obiektywne i jednocześnie zmieniające się kryterium, jak przeciętny poziom miesięcznego wynagrodzenia otrzymywanego w Polsce w tym samym czasie. Tylko w takim bowiem przypadku, tj. przy uwzględnieniu także tych kryteriów, możliwe jest odpowiednie „wyważenie” wysokości przyznanego zadośćuczynienia i ukształtowanie go na poziomie stanowiącym właściwą rekompensatę, a zatem taką, która nie ma wyłącznie symbolicznego charakteru, a z drugiej strony nie przeradza się w źródło wzbogacenia.
Dodano:
,
Opublikował(a):
Renata Kopiec
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Katowicach
Osoba, która wytworzyła informację: Barbara Suchowska, Piotr Filipiak
Data wytworzenia informacji:
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Katowicach
Osoba, która wytworzyła informację: Barbara Suchowska, Piotr Filipiak
Data wytworzenia informacji: