Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 9 listopada 2017 r.

Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy w Warszawie VI Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący : SSR Barbara Ciwińska

Protokolant : Joanna Piwowarska

po rozpoznaniu w dniu 9 listopada 2017 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z wniosku A. P.

z udziałem M. M.

o pozbawienie władzy rodzicielskiej M. M. nad małoletnią O. M.

postanawia :

1.  pozbawić władzy rodzicielskiej M. M. nad jego małoletnią córką O. M. urodzoną (...),

2.  wypłacić ze Skarbu Państwa kasa Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy Komendzie Wojewódzkiej Policji w R. kwotę 122,86 (sto dwadzieścia dwa złote osiemdziesiąt sześć groszy) tytułem pokrycia należności za konwojowanie w dniu 30.05.2017r uczestnika M. M. z Zakładu Karnego w Ż. do R. celem przeprowadzenia tam zleconych przez tutejszy Sąd badań przez biegłych sądowych,

3.  koszty postępowania przejąć na rachunek Skarbu Państwa.

UZASADNIENIE

Pismem z dnia 30 września 2014 roku (data prezentaty) A. P. wniosła o pozbawienie władzy rodzicielskiej M. M. nad małoletnią O. M. ur. w dniu (...) w Ł. (k. 1-2 wniosek)

Pismem z dnia 24 listopada 2014 roku (data prezentaty) uczestnik postępowania M. M. wniósł o oddalenie wniosku w całości oraz o obciążenie w całości wnioskodawczyni kosztami postępowania w sprawie (k. 21-23 odpowiedź na wniosek).

Ostatecznie w piśmie z dnia 22 czerwca 2017 roku (data prezentaty) uczestnik postępowania M. M. wniósł o uwzględnienie wniosku A. P. w całości. (k. 820 pismo)

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Małoletnia O. M. ur. w dniu (...) w Ł. pochodzi z nieformalnego związku (...). (k. 14 odpis zupełny aktu urodzenia).

Małoletnia O. M. w chwili osadzenia jej ojca w areszcie śledczym miała niecałe trzy lata i od tamtego czasu jest wychowywana wyłącznie przez matkę. Obecnie małoletnia ma 9 lat i uczęszcza do IV klasy szkoły podstawowej. O. wraz z matką mieszka w mieszkaniu własnościowym, które obciążone jest kredytem hipotecznym. Mieszkanie to składa się z trzech pokoi, kuchni i łazienki, jest umeblowane i posiada odpowiednie wyposażenie. Małoletnia nie uczęszczała do zerówki, gdyż do przyjęcia dziecka do placówki wymagana była zgoda obojga rodziców, a matka dziecka nie chciała ujawniać, że ojciec małoletniej przebywa w zakładzie karnym. Małoletnia urodziła się ze znamieniem na nodze, które rośnie i w przyszłości niezbędny będzie zabieg wycięcia tego schorzenia, na którego przeprowadzenie wymagana będzie zgoda obojga rodziców. Małoletnia od wielu lat nie widziała ojca, nie pamięta go i nie wie, że przebywa on w zakładzie karnym.Zgoda obojga rodziców jest także potrzeba aby małoletnia mogła zmienić szkołę, aby możliwe było opublikowanie jej wizerunku w związku z jej uczestnictwem w konkursach i olimpiadach szkolnych, aby uczestniczyła ona w wyjazdach pozaszkolnych, wycieczkach szkolnych, zielonej szkole, fluoryzacji czy też badaniu słuchu. O. M. nie posiada również paszportu, na którego wyrobienie potrzebna jest zgoda obojga rodziców. (e-protokół rozprawy z dnia 14 czerwca 2016 roku oraz z dnia 9 listopada 2017 roku zeznania A. P. , k. 36-37, 93-96 sprawozdanie kuratora sądowego, k. 861 zaświadczenie od wychowawcy)

Matka małoletniej A. P. ma 39 lat, wykształcenie wyższe, jest panną i poza małoletnią córką nie posiada innych dzieci. Zatrudniona jest w banku i jej wynagrodzenie miesięczne wynosi ok. 7000 zł brutto. Nie była karana. W opiece nad córką pomagają jej rodzice, a w razie potrzeby korzystała z pomocy opiekunki. Bezpośrednio po aresztowaniu odwiedzała ojca małoletniej w miejscu osadzenia i zdarzało się, że na widzenia przychodziła z córką. Nie chce jednak , aby jej dziecko miało kontakt ze środowiskiem, w jakim obracał się ojciec małoletniej. Nie informowała córki, że jej ojciec przebywa od wielu lat w zakładzie karnym. (e-protokół rozprawy z dnia 14 czerwca 2016 roku oraz z dnia 9 listopada 2017 roku zeznania A. P. , k. 36-37 sprawozdania kuratorów sądowych, k. 438-440 deklaracje podatkowe, k. 441 faktura VAT, k. 443 pismo z Urzędu Miasta Stołecznego W. , k. 448-452 informacje ze szkoły, k. 550 kserokopia zaświadczenia, k. 563-565, 586-587, 598-599, 601, 815 kserokopie postanowień, k. 573-579, 606-651, 687 kserokopia dokumentacji medycznej)

Ojciec małoletniej M. M. ma 46 lat. Jest kawalerem. Był wielokrotnie karany sądownie. W dniu 16 maja 2011 roku został przyjęty do Aresztu Śledczego W. – M.. Przed osadzeniem nie nadużywał alkoholu ani środków odurzających. Nie poinformował matki O. M. o tym, że zostanie osadzony. Aktualnie przebywa w Zakładzie Karnym w P. gdzie odbywa karę 7 lat pozbawienia wolności. Przewidywany koniec odbywania kary pozbawienia wolności przypada na dzień 16 czerwca 2020 roku. Przed ww. osadzeniem spędził w więzieniu ponad sześć lat. Po aresztowaniu sporadycznie kontaktuje się telefonicznie z A. P. z zakładu karnego i od ukończenia przez córkę trzeciego roku życia nie sprawuje bieżącej opieki nad dzieckiem, nie ma więzi z dzieckiem i nie bierze udziału w wychowaniu małoletniej. Biegli psychiatrzy nie rozpoznali u niego objawów choroby psychicznej lub upośledzenia umysłowego. Rozpoznali u niego cechy nieprawidłowej osobowości.. W czasie pobytu w zakładzie karnym był zatrudniony i wykonywał odpłatną pracę. Pomimo tego, że podczas osadzenia posiadał zdeponowane środki finansowe nie przekazał małoletniej córce prezentów okolicznościowych, poza prezentami na komunię świętą, które były niedostosowane do wieku małoletniej. (k. 17-20, 169-172 karta karna, k. 25-27, 166, 759, 822 dane z systemu NOE-SAD, k. 48 pismo z Zakładu Karnego, k. 93-95 sprawozdanie kuratora sądowego, k. 195-206 listy, k. 225-226, 233-257, 259-262, 269-281, 284, 289-290, 296-313, 324-349, 357-379, 382, 395-410 odpisy wyroków, k. 228-232, 285-286, 291-293, 314-316, 350-353, 355-356, 411-413 opinie sądowo-psychiatryczne, k. 319-320 opinia o skazanym, k. 385-391 wydruki zdjęć, k. 444 kserokopia świadectwa dojrzałości, k. 496-500 rejestr zawiadomień pocztowych, k. 501-535 historia rachunku bankowego, k. 536, 692, 700-718, 730-732 kserokopie zaświadczeń, k. 537-543, 666-681 deklaracje podatkowe, k. 545-549, 595-597, 661, 663-665, 729 wydruk karty depozytowej, k. 582-585 kserokopia orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, k. 593-594 pismo z aresztu śledczego, k. 15 o sygn. III Cps 20/17 opinia sądowo-psychiatryczna)

Powołany powyżej stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o wymienione dokumenty, które nie budziły wątpliwości. W ocenie Sądu na wiarę zasługiwały także przeprowadzone przez kuratorów wywiady środowiskowe, albowiem zostały przeprowadzone w sposób rzetelny i fachowy, a nadto znajdują potwierdzenie w zeznaniach uczestników.

Zeznania świadka A. M., która jest siostrą zakonną i wykonuje posługę na terenie Aresztu Śledczego W. – M. i świadka M. K., która z ramienia Kościoła (...) działa w Zakładzie Karnym w Ż., niewiele wniosły do sprawy, gdyż ojciec małoletniej nie przebywa w tym areszcie i zakładzie karnym od wielu lat i świadkowie ci nie mają z nim od tamtego czasu kontaktu i nie poznały również jego małoletniej córki.

Sąd dał również wiarę zeznaniom złożonym przez wnioskodawczynię A. P.. W ocenie Sądu powyższe zeznania były spójne, logiczne i korespondowały z pozostałym zebranym w sprawie materiałem dowodowym.

Uczestnik postępowania M. M. nie został przesłuchany w niniejszej sprawie, gdyż na termin rozprawy wyznaczonej na dzień 25 lutego 2016 roku nie uzyskał przepustki z zakładu karnego, a po tym jak na rozprawie sądowej w dniu 14 czerwca 2016 roku tutejszy Sąd zarządził doprowadzenie go na kolejny termin rozprawy z zakładu karnego, w którym przebywa, w piśmie z dnia 22 czerwca 2017 roku wycofał swój wniosek o przesłuchanie go w charakterze strony.

Sąd Rejonowy zważył co następuje.

Wniosek A. P. należało uwzględnić.

Zgodnie z art. 111 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego jeżeli władza rodzicielska nie może być wykonywana z powodu trwałej przeszkody albo jeżeli rodzice nadużywają władzy rodzicielskiej lub w sposób rażący zaniedbują swe obowiązki względem dziecka, sąd opiekuńczy pozbawi rodziców władzy rodzicielskiej. Pozbawienie władzy rodzicielskiej może być orzeczone także w stosunku do jednego z rodziców.

Pozbawienie rodziców władzy rodzicielskiej jest najostrzejszym środkiem ingerencji sądu opiekuńczego w sferę stosunków między rodzicami a dziećmi. Przez jego zastosowanie bowiem rodzice tracą całkowicie władzę. Sąd orzeka pozbawienie rodziców władzy rodzicielskiej wówczas, gdy zajdzie jedna z wymienionych powyżej przesłanek. Należy mieć na uwadze, iż jak wynika z orzecznictwa Sądu Najwyższego przez trwałą przeszkodę uniemożliwiającą wykonywanie władzy rodzicielskiej należy rozumieć taki układ stosunków, który wyłącza sprawowanie przez rodziców władzy rodzicielskiej na stałe w tym sensie, że albo według rozsądnego przewidywania nie można ustalić czasu istnienia tej przyczyny, albo będzie ona istniała przez długi czas (postanowienie SN z 2 czerwca 2000 r., II CKN 960/2000, L..pl nr (...)). Można tu wskazać takie sytuacje, jak pobyt rodzica w zakładzie karnym w celu odbycia wieloletniej kary pozbawienia wolności, wyjazd za granicę na stałe przy jednoczesnym całkowitym braku zainteresowania pozostawionym w kraju dzieckiem, choroba nierokująca ustąpienia lub remisji, wyłączająca możliwość wykonywania władzy rodzicielskiej. Natomiast rażące zaniedbywanie obowiązków to zaniedbywanie poważne lub wprawdzie zaniedbywanie o mniejszej wadze, lecz nacechowane nasileniem złej woli, uporczywością i niepoprawnością (postanowienie SN z 19 czerwca 1997, III CKN 122/97, niepubl.). Za naruszenie obowiązków wobec dziecka można uznać uchylanie się od świadczeń alimentacyjnych, nadużywanie alkoholu, uprawianie przestępczego procederu (postanowienie SN z 12 stycznia 2000 r., III CKN 834/99, Lexis.pl nr 1517567, w: G. Jędrejek, Komentarz do art. 111 k.r.o., SIP 2014). Rażące zaniedbywanie obowiązków może również polegać na całkowitym zerwaniu więzi z dzieckiem, braku zainteresowania jego losem, wieloletnim nieutrzymywaniu kontaktów z dzieckiem z przyczyn leżących po stronie rodzica. Należy mieć przy tym na względzie, iż w każdym przypadku okoliczności związane z możliwością pozbawienia jednego z rodziców władzy rodzicielskiej należy oceniać indywidualnie.

Przeprowadzone w sprawie postępowanie dowodowe wykazało, iż w przypadku M. M. występuje długotrwała przeszkoda w wykonywaniu władzy rodzicielskiej nad małoletnią córką O. M., gdyż ojciec małoletniej od 16 maja 2011 roku odbywa karę pozbawienia wolności, tj. od czasu, gdy jego małoletnia córka miała niecałe trzy lata a przewidywany koniec odbywania przez niego kary pozbawienia wolności przypada na dzień 16 czerwca 2020 roku. Przed osadzeniem ojciec małoletniej dopuścił się popełnienia czynów karalnych, które w efekcie skutkowały wydaniem wyroku sądowego orzekającego wobec niego karę pozbawienia wolności. W ocenie Sądu uczestnik postępowania powinien mieć świadomość jako przytomny obywatel, iż nie respektowanie prawa karnego może skutkować karą pozbawienie wolności uniemożliwiającą wykonywanie władzy rodzicielskiej i wychowanie dziecka. Popełnianie przez uczestnika licznych czynów karalnych świadczy więc o lekceważeniu przez niego norm prawnych oraz lekceważeniu dobra dziecka. Dziecko potrzebuje bowiem ojca na co dzień, a nie jest możliwe pełnienie roli ojca z więzienia. Uczestnik postępowania doprowadził więc przez czyny karne do tego, że nie może wychowywać córki i zajmować się nią, bowiem spędza czas w więzieniu. Nie są natomiast dla dobra dziecka celowe wizyty dziecka w więzieniu. W ocenie Sądu wizyta w więzieniu u małego dziecka mogłaby wywołać traumę, której skutki byłyby bardzo negatywne. Dziecko nie jest teraz emocjonalnie związane z ojcem i nawet nie wie, że jej ojciec odbywa karę pozbawienia wolności.

Wskazać ponadto należy, że w okolicznościach niniejszej sprawy matka małoletniej A. P. ma liczne trudności w wykonywaniu władzy rodzicielskiej przez to, że ojciec małoletniej jest w więzieniu. Ma duże trudności przy wyrażaniu zgody na czynności związane z podejmowaniem decyzji w sprawie dziecka, takie jak wyrobienie paszportu dla małoletniej czy też w kwestiach związanych z edukacją małoletniej, np. w uczestniczeniu dziecka w wyjazdach szkolnych, co do których wymagana jest zgoda obojga rodziców, którym przysługuje władza rodzicielska.

Sąd wziął również pod uwagę sporządzoną w toku niniejszego postępowania opinię sądowo-psychiatryczną, z której wynika, że biegli na podstawie dokumentacji medycznej i badania uczestnika postępowania, rozpoznali u niego cechy nieprawidłowej osobowości. W ocenie Sądu mając na uwadze powyższe cechy osobowości uczestnika postępowania, istnieje obawa, w jaki sposób funkcjonowałby on w przypadku posiadania pełnej władzy rodzicielskiej nad małoletnią córką, czy po opuszczeniu przez niego zakładu karnego nie chciałby naruszać jej prywatności i wolności, wkraczając w jej życie po tylu latach nieobecności. Sąd nie podziela opinii biegłych wydanej po jednorazowym badaniu uczestnika, iż fakt odbywania kary pozbawienia wolności nie stanowi przeszkody w wykonywaniu przez niego władzy rodzicielskiej – bowiem w sposób oczywisty przeszkodę taką stanowi. Uczestnik nie może wykonywać władzy rodzicielskiej, ponieważ jest zamknięty w ograniczonej przestrzeni i nie ma normalnego kontaktu z otaczającą go rzeczywistością ani żadnego rozeznania w sprawach swojego dziecka. Biegli napisali w wydanej opinii, że nie stwierdzili też u badanego cech, które byłby przeszkodą do wykonywania władzy rodzicielskiej, nie wskazując jakich cech. Biegli nie znaleźli bowiem informacji, aby uczestnik był agresywny do dzieci, czego sąd nie kwestionuje, ale osobowość nieprawidłowa nie polega na tylko na agresywnym stosunku do dzieci. Osobowość nieprawidłowa to osobowość psychopatyczna, która może wykazywać wiele różnych nieprawidłowych zachowań np obsesyjną koncentrację na punkcie jakieś osoby, a przez to może zagrażać tej osobie.

Zauważyć jednak należy, iż uczestnik M. M. wykazał się bardzo głęboką refleksją psychologiczną i duchową nad swoją osobą oraz swoją sytuacją i zauważył sam w piśmie z dnia 11.06.2017r., że bezcelowy i nie uzasadniony jest jego dotychczasowy upór w sprawie i konfrontacyjne nastawienie do byłej konkubiny i do tej sprawy. Uczestnik stwierdził, że nie odtrąca ani też nie wyrzeka się swojej córki uznając zasadność wniosku w tej sprawie. Podkreślił, że będzie ją zawsze wspierał i jej pomagał na każdym etapie jej życia. To właśnie oznacza dla sądu, iż M. M. naprawdę zrozumiał dobro swojej córki, i dobro dziecka postawił wyżej niż swoje dobro i swoje oczekiwania. Taka postawa powinna być oceniona moralnie bardzo pozytywnie i zasługuje na szacunek.

Zdaniem Sądu jeżeli w toku dalszego odbywania kary będą dalsze pozytywne efekty resocjalizacji, to uczestnik po opuszczeniu zakładu karnego sam będzie mógł podjąć decyzję czy będzie wnosił o przywrócenie mu władzy rodzicielskiej, gdy będzie mógł zaistnieć naprawdę jako ojciec dziecka i jeśli nie naruszy to poczucia bezpieczeństwa jego córki opartego obecnie wyłącznie na relacji z matką.

Z tych względów orzeczono jak w sentencji.

W pkt 2 postanowienia na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 28 lipca 2006 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. 2005 nr 167 poz. 1398.) tutejszy Sąd postanowił wypłacić ze Skarbu Państwa kasa Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy Komendzie Wojewódzkiej Policji w R. kwotę 122,86 złotych tytułem pokrycia należności za konwojowanie w dniu 30.05.2017 r. uczestnika M. M. z Zakładu Karnego w Ż. do R. celem przeprowadzenia tam zleconych przez tutejszy Sąd badań przez biegłych sądowych.

Na podstawie art. 113 ust. 4 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2016 r., poz. 623) Sąd nie obciążył uczestnika nieuiszczonymi kosztami sądowymi, które przejął na rachunek Skarbu Państwa.