Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IX Ka 1055/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy-Śródmieścia w Warszawie z dnia 28 marca 2023 roku, sygn. akt X K 344/19

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego

rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,

jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub

niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

J. K.

Oskarżony nie był uprzednio karany

Informacja o osobie z KRK

k. 941

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.1.1.1.

Informacja o osobie z Krajowego Rejestru Karnego

Dowód ten pozyskany został zgodnie z obowiązującymi przepisami, wydany przez uprawniony do tego organ oraz nie zawiera sprzeczności, przez co brak było podstaw do podważania jego wiarygodności.

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów

(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Obrońca oskarżonego J. K., adw. M. L. w wywiedzionej apelacji zarzucił:

• obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na treść wyroku, tj. art. 4, 7, 410 oraz 424 § 1 pkt 1 k.p.k., wyrażającą się w ustaleniu okoliczności faktycznych sprawy na podstawie niekompletnego materiału dowodowego – z wyeliminowaniem szeregu dokumentów, które zostały przedłużone przez oskarżonego – bez umotywowania takiego stanowiska w uzasadnieniu wyroku;

• obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na treść wyroku, a w szczególności art. 7 kodeksu postępowania karnego poprzez:

- uznanie zeznań świadka – oskarżycielki prywatnej M. R. (1) i osoby z nią związanej – P. K. za wiarygodne w pełni, mimo że zeznania tych osób pozostają w sprzeczności z wyjaśnieniami oskarżonego i częściowo świadka M. S., a w konsekwencji przyjęcie wersji zdarzenia prezentowanej przez oskarżycielkę prywatną, przy jednoczesnej odmowie uznania za wiarygodne wyjaśnień oskarżonego i odrzuceniu wersji zdarzenia prezentowanej przez niego, przy jednoczesnym braku logicznego wykazania, że wersja zdarzenia prezentowana przez oskarżonego jest nieprawdopodobna w sytuacji, w której pozostaje ona częściowo zgodna z zeznaniami świadka M. S. złożonymi podczas pierwszego spontanicznego przesłuchania

- uznanie zeznań świadka – oskarżycielki prywatnej M. R. (1) za wiarygodne w pełni, pomimo że oskarżony pozostaje w głębokim konflikcie z M. R. (1) i oskarżycielka prywatna wielokrotnie, konsekwentnie obraża oskarżonego, grozi mu i nawołuje inne osoby do podejmowania podobnych działań przeciwko osobie J. K.

• błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia skazującego J. K., polegający na nieuprawnionym przyjęciu, że oskarżony wspominając o M. w materiale filmowym „M. – ugoda ws długu” wiedział, o kim mówi i działał w zamiarze bezpośrednim zniesławienia M. R. (1), podczas gdy:

- J. K. prowadzi działalność gospodarczą, produkuje i publikuje filmy na (...), działalność ta zajmuje mu bardzo dużo czasu,

- J. K. nie uczestniczy w dyskusjach na temat jego filmów, nie posiada czasu na reagowanie w przypadkach krytyki czy braku pochlebności jego działaniom,

- z zeznań świadka M. S. złożonych podczas pierwszego przesłuchania wynika, że oskarżony nie wiedział, o kim mówi i dodatkowo w sprawę zaangażowana była jeszcze inna M.

• obrazę przepisów postępowania, a w szczególności art. 5 k.p.k. poprzez rozstrzygnięcie nieusuwalnych wątpliwości na niekorzyść oskarżonego;

• obrazę prawa materialnego, tj. przepisu art. 212 § 1 i 2 k.p.k. poprzez błędne uznanie, że zachowanie oskarżonego wypełniło znamiona czynu zabronionego stypizowanego w tym przepisie;

• zastosowanie wadliwych kryteriów wymiaru kary.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzuty podniesione przez obrońcę oskarżonego w wywiedzionym środku odwoławczym nie zasługiwały na uwzględnienie. Analiza akt sprawy potwierdziła bowiem, iż orzeczenie sądu I instancji jest w pełni słuszne i nie zostało dotknięte jakimikolwiek błędami, czy uchybieniami. Wina oskarżonego została prawidłowo wykazana i uzasadniona. W sprawie przeprowadzono poprawnie postępowanie dowodowe, natomiast dostępny materiał dowodowy poddano gruntownej i rzetelnej ocenie. Zaskarżony wyrok nie budzi wątpliwości sądu odwoławczego, również w zakresie wskazanym przez stronę apelującą, której zarzuty nie zdołały w ocenie sądu podważyć przedstawionej w jego treści oceny okoliczności niniejszej sprawy.

Sąd odwoławczy nie podzielił stanowiska obrońcy oskarżonego, zgodnie z którym sąd I instancji naruszył przepisy postępowania karnego poprzez nieuwzględnienie dokumentów przedłożonych przez oskarżonego do niniejszej sprawy. Zważyć należy, iż zostały one przedstawione celem wykazania zachowań M. R. (1), bądź też słów opublikowanych przez nią w ramach trwającego od kilku lat konfliktu pomiędzy wyżej wymienioną a oskarżonym. Argumentacja zawarta w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku potwierdza zdaniem sądu odwoławczego taką intencję wnioskodawcy. Nie może jednak pozostać niezauważonym, iż przedmiotem analizy na gruncie niniejszej sprawy jest zachowanie J. K., przeciwko któremu toczyło się to postępowanie, nie zaś M. R. (1), dlatego też sąd I instancji nie uwzględnił dokumentów dostarczonych przez oskarżonego, albowiem nie są przydatne do ustalenia stanu faktycznego w niniejszej sprawie, poza potwierdzeniem okoliczności wystąpienia konfliktu pomiędzy stronami postępowania. Powyższe zostało jednak ustalone na podstawie innych dowodów utrwalonych w sprawie i uwzględnione przy ocenie dowodów dokonanej przez Sąd Rejonowy w uzasadnieniu wyroku. Dlatego też brak omówienia przedmiotowych dokumentów w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku nie stanowi tego rodzaju uchybienia, które miałoby wpływ na treść wyroku. Nadmienić wręcz należy, że obraza art. 424 k.p.k. nigdy nie jest naruszeniem prawa procesowego mającym wpływ na treść orzeczenia, bowiem do sporządzenia uzasadnienia dochodzi po wydaniu wyroku / por. wyr. SA w Łodzi z dnia 5 lutego 2015 roku, sygn. akt II AKa 85/14, Legalis/. Sporządzenie uzasadnienia wyroku jest czynnością wtórną wobec samego orzekania, a zatem sposób rozstrzygnięcia sprawy nie zależy od tego, czy treść pisemnego uzasadnienia wyroku odpowiada wymogom art. 424 k.p.k., dlatego niedostatki uzasadnienia wyroku nie dają podstaw do jego skutecznego podważenia. O trafności rozstrzygnięcia nie decyduje jego uzasadnienie, lecz materiał dowodowy stanowiący podstawę orzeczenia, zaś ewentualna wadliwość, w tym niepełność pisemnych motywów orzeczenia, jako sporządzanych po wydaniu i ogłoszeniu wyroku, nie może mieć wpływu na jego treść / por. wyr. SA w Krakowie z dnia 2 kwietnia 2014 roku, II AKa 35/14, Legalis/. Powyższe stanowisko nie zwalnia jednak sądu odwoławczego od analizy motywacyjnej części wyroku pod kątem ewentualnych braków argumentacyjnych, czy też błędów logicznych, które to uchybienia winny zostać poddane korekcie, natomiast nie prowadzą do wzruszenia zaskarżonego orzeczenia. Uzasadnienie zaskarżonego na gruncie niniejszej sprawy orzeczenia uznać należy za zredagowane w sposób nienaruszający reguł opisanych w treści art. 424 k.p.k. i pozwalający na jego kontrolę instancyjną.

Nie może ostać się stwierdzenie podniesione przez obrońcę w treści wywiedzionego środka odwoławczego, iż sąd I instancji analizując materiał dowodowy zgromadzony w niniejszej sprawie przekroczył granice swobodnej oceny dowodów. Podkreślić należy, iż zgodnie z przywołaną wyżej zasadą, wyrażoną w treści art. 7 k.p.k. organy procesowe oceniając dowody powinny kierować się własnym przekonaniem, opierając się na dowodach przeprowadzonych i ujawnionych zgodnie z przepisami procedury karnej oraz należycie uzasadnić dokonaną ocenę. Ocena powinna zaś uwzględniać pozaustawowe kryteria w postaci zasad logiki, wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego. Zatem, aby ocena dowodów przeprowadzona przez organ postępowania dokonana została zgodnie z wymienioną zasadą konieczne jest oparcie jej na wszystkich przeprowadzonych dowodach, mając na względzie, że podstawę orzeczenia może stanowić tylko całokształt okoliczności ujawnionych w toku postępowania, mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia danej kwestii. Ponadto, niezbędnym jest przestrzeganie zasad prawidłowego rozumowania, wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego / por. S. Kalinowski, Postępowanie karne. Zarys części ogólnej, Warszawa 1963, s. 122/. Sąd odwoławczy, w pełni przychylając się do przywołanego powyżej poglądu, stoi na stanowisku, iż ocena materiału dowodowego na gruncie niniejszego postępowania dokonana została przez sąd I instancji z uwzględnieniem wszystkich wymienionych kryteriów, a ich całokształt w pełni pozwalał na taką ich interpretację, jaka została zaprezentowana w treści uzasadnienia zaskarżonego orzeczenia. Nie było w związku z tym możliwości przychylenia się do stanowiska obrońcy oskarżonego, zdaniem którego w sposób wadliwy przeprowadzono ocenę zeznań M. R. (1) (k. 419-427, 754-755, 777-778, 858-861), P. K. (761-766), M. S. (k. 706-712, 751-753) oraz wyjaśnień oskarżonego (k. 403-407, 753-755, 776-777, 876-881). Odnosząc się do zeznań oskarżycielki prywatnej podkreślić należy, iż sąd I instancji słusznie uznał zeznania M. R. (1) za wiarygodne, albowiem były spójne, logiczne i konsekwentne, a przy tym, mimo dużej dozy negatywnych emocji, którymi naznaczona była duża część jej publicznych wypowiedzi na temat J. K., zeznania te miały wyważony charakter. Co istotne, ich treść korespondowała z innymi dowodami zgromadzonymi w sprawie, jak zeznania m.in. J. O., W. J., materiał filmowy „M. – ugoda ws długu”, dokumenty w postaci zrzutów z ekranu zawierających komentarze nt. filmów oskarżonego. Konfrontując zeznana M. R. (1) z kolei z zeznaniami M. S., zwrócić należy uwagę, iż przedstawione przez obie uczestniczki postępowania relacje, wbrew stanowisku obrońcy, również korespondują ze sobą oraz z treścią opublikowanych na (...) materiałów filmowych oraz zamieszczonych pod nimi komentarzy. Zwrócić należy uwagę na fakt, iż świadek wypowiedziała się w kwestii różnicy w treści obu swoich zeznań odnośnie wiedzy oskarżonego na temat tożsamości osoby o imieniu M. i w sposób przekonujący wyjaśniła powstanie tej różnicy. Wskazała na zbieżny sposób zachowania się oskarżonego w przypadku publikacji na temat M. R. (2) oraz zamieszczonych w późniejszym czasie wypowiedzi oskarżonego na temat świadka oraz skierowanych do świadka, co spowodowało u M. S. zmianę poglądu na temat wiedzy i intencji oskarżonego. Sąd odwoławczy podzielił również przedstawioną przez sąd I instancji ocenę zeznań P. K., albowiem przedstawiona przez niego relacja korespondowała z innymi dowodami zgromadzonymi w toku postępowania, jednakże nie tylko z zeznaniami M. R. (1), ale również z materiałem filmowym „M. – ugoda ws. długu” oraz treścią komentarzy znajdujących się na kanale (...) „Jak to ogarnąć?”. Świadek zwrócił uwagę na takie szczegóły jak reagowanie przez M. R. (1) na kierowane do niej personalnie przy użyciu imienia i nazwiska zarzuty w komentarzach pod filmami oskarżonego oraz posługiwanie się przez M. R. (1) w nicku internetowym własnym imieniem i nazwiskiem. Świadek wskazał również, że w materiałach publikowanych przez oskarżonego również podawane były dane wyżej wymienionej, jak również J. K. zamieszczał „serduszka” przy niepochlebnych dla niej komentarzach. Powyższe zeznania znajdują zatem odzwierciedlenie w publikacjach internetowych, co wskazuje, że relacja świadka nie stanowi jedynie własnej oceny zdarzeń, więc tym bardziej zasługuje na przyznanie waloru wiarygodności. Ponadto, potwierdzają po pierwsze fakt świadomości oskarżonego co do tożsamości osoby, pod której adresem kierował zniesławiające treści, a po drugie - przyczynienie się zachowania oskarżonego do eskalacji negatywnych opinii i komentarzy wobec pokrzywdzonej. Odnosząc się do uwagi poczynionej przez obrońcę oskarżonego na temat toczącego się postępowania karnego przeciwko świadkowi o czyn popełniony z pokrzywdzeniem J. K., podkreślenia wymaga, iż niejednokrotnie pomiędzy uczestnikami postępowania toczą się również inne sprawy, co oczywiście, skłania do wzmożonej ostrożności przy ocenie składanych depozycji, jednakże wobec wskazanego powyżej korespondowania zeznań P. K. m.in. z nieosobowymi dowodami, a przy tym spójnej i logicznej relacji przedstawionej w tych zeznaniach, brak jest podstaw do odmówienia im wiarygodności. Podkreślenia wymaga, że również J. K. jest uczestnikiem wskazanego przez obrońcę postępowania, więc, podążając tokiem rozumowania autora apelacji, również należałoby pozbawić wyjaśnienia oskarżonego waloru wiarygodności jedynie z uwagi na jego interes procesowy związany z innym postępowaniem. Z posiadaniem statusu strony, czy też innego uczestnika postępowania immanentnie związany jest fakt posiadania określonych interesów procesowych, co nie pozbawia wartości dowodowej złożonych przez taką osobę depozycji, w szczególności jeżeli korespondują z innymi dowodami uznanymi przez sąd za wiarygodne. Taka sytuacja miała miejsce w przypadku zeznań P. K.. Również wyjaśnienia oskarżonego zostały ocenione w ten sposób, czyli m.in. poprzez odniesienie ich do pozostałych dowodów zgromadzonych w sprawie, co pozwoliło na częściowe przyznanie im waloru wiarygodności. Nie znalazły one natomiast potwierdzenia w zakresie braku świadomości, że osobą, o której oskarżony mówił w materiale pt. „M. – ugoda ws długu”, była M. R. (1). Powyższe nie znajduje bowiem potwierdzenia w przywołanym materiale filmowym. Wynika z niego bowiem, że nawiązywał do negatywnych wypowiedzi tej osoby pod jego adresem w Internecie, a jak już podkreślono, używała ona imienia i nazwiska w nicku internetowym. Ponadto, oskarżony zwrócił w swoich produkcjach uwagę na pewne szczegóły działalności osoby o imieniu M., jak wyręczanie go w pomocy osobom bezdomnym, będącym bohaterami jego filmów. Ponadto, dane osobowe oraz wizerunek M. R. (1) znalazły się w filmie wyemitowanym na zaprzyjaźnionym kanale (...) „(...)”, a jak słusznie zwrócił uwagę sąd I instancji, zakres wiedzy oskarżonego na temat działalności oskarżycielki prywatnej wskazuje, iż zapoznał się on z treścią przedmiotowego materiału. Powyższe okoliczności nie pozwalają zatem na uznanie za wiarygodne wyjaśnień oskarżonego w zakresie, w jakim wskazywał, że nie miał świadomości tożsamości osoby o imieniu M., o której wypowiadał zniesławiające pokrzywdzoną treści. Sąd odwoławczy zwrócił również uwagę, iż skarżący w uzasadnieniu apelacji zakwestionował zasadność uznania za wiarygodne zeznań świadka J. O. (k. 758-761), podnosząc, iż świadek nie oglądał filmów produkowanych przez oskarżonego. Mimo powyższego podkreślenia wymaga, iż świadek jest pracownikiem (...), pod opieką którego znajdowała się M. P.. Zorientowany był zatem w jej sytuacji materialnej oraz zakresie udzielanej jej pomocy. Miał w związku z tym możliwość obserwacji zachowania zarówno M. P., jak i J. K., który przychodził wraz z wyżej wymienioną do (...), ale również i M. R. (1), która także spotykała się z M. P.. Dlatego też relacja świadka odnośnie okoliczności wskazanych spotkań była wartościowym dowodem pozwalającym poczynić ustalenia faktyczne w zakresie prawdziwości twierdzeń oskarżonego na temat pokrzywdzonej, które badane były w niniejszym postępowaniu pod kątem wypełnienia znamion z art. 212 § 1 i 2 k.k.. Kwestia, czy zapoznał się z materiałami publikowanymi przez oskarżonego, ma drugorzędne znaczenie przy ocenie wiarygodności jego zeznań, albowiem stanowiły one relację z ocen i opinii innych pracowników na temat filmów, a więc również były podstawą do ustaleń w zakresie oddziaływania ich treści na opinię publiczną.

Odnosząc się z kolei do kwestii konfliktu pomiędzy oskarżonym a oskarżycielką prywatną, poruszonej przez obrońcę w apelacji w związku z zarzutem obrazy art. 7 k.p.k., ponownego podkreślenia wymaga, iż okoliczność tę miał na uwadze Sąd Rejonowy dokonując oceny tego dowodu, czemu dał wyraz w części uzasadnienia poświęconej rozważaniom nad utrwalonym w sprawie materiałem dowodowym. Stwierdzenie wystąpienia tego rodzaju relacji pomiędzy stronami postępowania nakazuje podchodzenie do przekazywanych przez nie treści w ramach czynności procesowych z daleko idącą ostrożnością, albowiem wyzwalane w związku konfrontacją na gruncie procesowym emocje pozbawiać mogą przedstawioną wersję zdarzeń obiektywizmu. Nie można jednak pozbawiać złożonych przez strony konfliktu depozycji procesowych jedynie z uwagi na fakt pozostawania tych uczestników procesu w sporze. Dlatego też niezbędne jest konfrontowanie dostarczonych przez nich dowodów z pozostałymi utrwalonymi na potrzeby danego postępowania. Jak podkreślono i uzasadniono powyżej, ocena zeznań M. R. (1) została przeprowadzona prawidłowo, zgodnie z zasadą swobodnej oceny dowodów, a złożone przez nią depozycje zostały uznane za wiarygodne. Sąd odwoławczy nie aprobuje tym samym zachowania oskarżycielki prywatnej przejawiającym się w wypowiedziach na temat oskarżonego publikowanych w Internecie, jednakże przedmiotem oceny na gruncie niniejszego postępowania nie jest jej postawa i choć może wpłynąć na ocenę wiarygodności, to w przypadku potwierdzenia przedstawionej wersji zdarzeń z innymi dowodami w sprawie, uznanie za wiarygodne zeznań świadka zostało dokonane w sposób prawidłowy.

Sąd odwoławczy nie przychylił się do stanowiska obrońcy w zakresie zastrzeżeń wobec ustaleń faktycznych w sprawie, albowiem, mając na uwadze całokształt prawidłowo ocenionego materiału dowodowego, brak jest podstaw do ich kwestionowania, również w części, na którą zwrócił uwagę skarżący w treści zarzutów. Po pierwsze, sąd I instancji w sposób wyczerpujący przedstawił, na podstawie których dowodów i z jakich względów przyjął, iż oskarżony miał świadomość tożsamości osoby, o której wypowiadał niepochlebne treści, skutkujące eskalacją negatywnych opinii oraz agresji słownej wśród odbiorców jego produkcji. Ponadto, biorąc pod uwagę przedmiot jego działalności, nie jest możliwe przyjęcie, iż nie poświęcał czasu i uwagi na zapoznanie się z przyjęciem emitowanych treści. Powyższemu przeczy również aktywność oskarżonego w sieci w postaci oznaczania serduszkami negatywnych komentarzy pod adresem M. R. (1), co świadczy o tym, że musiał zapoznać się z ich treścią.

Obrońca zarzucił również naruszenie przez sąd I instancji art. 5 § 2 k.p.k., jednakże sąd odwoławczy nie stwierdził takiego uchybienia w zaskarżonym orzeczeniu. Po pierwsze, obrona nie wskazała jakie wątpliwości wymagają rozstrzygnięcia w oparciu o ten przepis, choć z lektury uzasadnienia apelacji wywodzić należy, iż wszelkie okoliczności dotyczące oskarżonego według obrony korzystać winny z ochrony art. 5 § 2 k.p.k.. Ponadto, wyrażona w art. 5 § 2 k.p.k. zasada in dubio pro reo, jest skierowaną do organów postępowania – nie zaś do jego stron – dyrektywą nakazującą rozstrzyganie niedających się usunąć wątpliwości na korzyść oskarżonego (obwinionego). Oznacza to, że do naruszenia tej zasady dojdzie wówczas, gdy organ procesowy (sąd) stwierdzi, po wyczerpaniu i przeprowadzeniu dostępnych dowodów, istnienie niedających się usunąć wątpliwości – najczęściej natury faktycznej – a mimo to nie rozstrzygnie ich na korzyść podsądnego. O obrazie art. 5 § 2 k.p.k. nie może więc być mowy w sytuacji, gdy – jak miało to miejsce w przedmiotowej sprawie – podnoszony zarzut wiąże się z wątpliwościami powziętymi przez stronę, a nie ze stwierdzonymi przez sąd, a ponadto rzecz sprowadza się nie do nieusuwalnych wątpliwości, a do oceny poszczególnych dowodów, których treść legła u podstaw poczynionych ustaleń faktycznych / por. wyrok SN z dnia 26 kwietnia 2010 r., sygn. SNO 15/10, LEX nr 1288796/. Innymi słowy – naruszenie zasady in dubio pro reo możliwe jest jedynie w sytuacji, gdy po przeprowadzonym prawidłowo postępowaniu dowodowym i odpowiadającej standardom wynikającym z art. 7 k.p.k. ocenie materiału dowodowego, nadal istnieją niedające się usunąć wątpliwości, które sąd rozstrzyga niezgodnie z kierunkiem określonym w przepisie art. 5 § 2 k.p.k. Oznacza to, że w przypadkach, w których skarżący kwestionuje ocenę poszczególnych dowodów, nie może być mowy o naruszeniu w/w reguły. Zarzuty obrazy art. 7 k.p.k. i art. 5 § 2 k.p.k. mają bowiem charakter rozłączny / por. post. SN z dnia 2 września 2020 r., sygn. V KK 298/20, LEX nr 3145176/. W przedmiotowej zaś sprawie, apelujący nie zgadzał się z dokonaną przez sąd I instancji oceną materiału dowodowego, podnosząc zarzut naruszenia art. 7 k.p.k., a zatem – nie mógł jednocześnie skutecznie podnieść zarzutu obrazy art. 5 § 2 k.p.k. Tym samym zarzut naruszenia tego ostatniego przepisu nie zasługuje na uwzględnienie.

Nie znalazł uznania sądu odwoławczego zarzut apelacji dotyczący obrazy prawa materialnego. Podkreślić należy, iż odwołanie się do zarzutu rażącego naruszenia prawa materialnego może mieć miejsce jedynie wówczas, gdy skarżący zarzuca dokonanie błędnej wykładni zastosowanego przepisu, zastosowanie nieodpowiedniego przepisu, lub niezastosowanie określonego przepisu w sytuacji, gdy jego zastosowanie jest obowiązkowe, ale pod jednym warunkiem – a mianowicie, że czyni to bez kwestionowania dokonanych przez sąd ustaleń faktycznych. Innymi słowy rzecz ujmując – obraza prawa materialnego może być przyczyną odwoławczą jedynie wtedy, gdy ma ona charakter samoistny / post. SN z dnia 4 maja 2005 roku, II KK 478/04, OSNwSK 2005, Nr 1, s. 894/. W rozpoznawanym w niniejszej sprawie środku odwoławczym obrońca oskarżonego podniósł jednocześnie oba wskazane powyżej zarzuty, co wskazuje na wadliwą ich konstrukcję. Niezależnie jednak od powyższego, odpowiadając na zastrzeżenia autora, podkreślić należy, iż zgodnie z treścią przywołanego przepisu odpowiada za zniesławienie ten, kto pomawia inną osobę, grupę osób, instytucję, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej o takie postępowanie lub właściwość, które mogą poniżyć ją w opinii publicznej lub narazić na utratę zaufania potrzebnego dla danego stanowiska, zawodu lub rodzaju działalności. Przedmiotem ochrony przepisu art. 212 § 1 i 2 k.k. jest cześć i godność osoby pomawianej o postępowanie lub właściwości, które są sprzeczne z prawem, z zasadami etyki zawodowej oraz np. o brak kompetencji lub zdolności do wykonywania danego zawodu. Wartość w postaci omówionego przedmiotu ochrony pozostawać oczywiście powinna w równowadze z koniecznością ochrony innych wartości, to jest prawa do swobody wypowiedzi, prawa do krytyki oraz możliwości działania różnych organów w ramach ich kompetencji. Przestępstwo zniesławienia jest przestępstwem umyślnym, a zatem sprawca takiego czynu musi mieć świadomość, że jego wypowiedź zawiera treści, które w przypadku rozpowszechnienia mogą narazić adresata na poniżenie w opinii publicznej, utratę zaufania czy naruszenie godności osobistej / por. Sobczak [w:] Kodeks karny. Komentarz pod red. R. A. Stefańskiego, CH Beck 2017, s. 1349-1351/. Podkreślenia równocześnie wymaga, że poniżenie, o jakim mowa w art. 212 § 1 kk, nie jest poniżeniem subiektywnym, lecz poniżeniem "w opinii publicznej". Tak więc nie ma znaczenia to, jak odbiera określoną wypowiedź konkretny podmiot, w szczególności zaś czy czuje się tą treścią poniżona, lecz to czy na takie poniżenie została ona narażona w opinii publicznej. Innymi słowy czy opinia publiczna może uznać określone sformułowania za poniżające. Jeżeli pomówienie wywołuje wyłącznie skutki w sferze osobistej danej osoby i nie wystawia na szwank jej publicznej reputacji, wówczas nie można mówić o odpowiedzialności karnej z art. 212 § 1 k.k. / por. post. SN z 14.10.2010 r., II KK 105/10, OSNwSK 2010, Nr 1, poz. 1963/. Niniejsze postępowanie dotyczyło zachowania J. K. polegającego na publikacji materiału filmowego, w którym wskazał, iż pokrzywdzona M. R. (1) doprowadziła do wizyty policji w mieszkaniu M. P. oraz napisała w Internecie, że chce umieścić tę ostatnią w szpitalu psychiatrycznym. Jak ustalono w toku postępowania, informacje przekazane przez oskarżonego nie były zgodne z prawdą. Ponadto, ich wydźwięk w kontekście całej publikacji, jak również prowadzonej przez M. R. (1) działalności społecznej, był negatywny i poniżający w odbiorze opinii publicznej, czego wyrazem były liczne niepochlebne i agresywne wypowiedzi zamieszczane w sieci przez odbiorców wypowiedzi oskarżonego. Treści te publikowane były na popularnym kanale (...), przez co trafiły do licznego grona osób. Z powyższego wynika zatem, że czyn przypisany oskarżonemu został prawidłowo zakwalifikowany przez sąd I instancji, albowiem zawierał wszystkie wskazane powyżej przesłanki, na co słusznie zwrócono już uwagę w treści uzasadnienia zaskarżonego orzeczenia.

Skarżący nie sformułował wprawdzie zarzutu rażącej niewspółmierności orzeczonej kary, niemniej jednak zakwestionował prawidłowość uwzględnienia zastosowania kryteriów jej wymiaru. Odnosząc się do argumentacji przedstawionej w uzasadnieniu na poparcie stanowiska obrońcy, podkreślenia wymaga, iż przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości czynu bierze się pod uwagę między innymi sposób i okoliczności popełnienia czynu, jak również postać zamiaru i motywację sprawcy, co wynika bezpośrednio z treści art. 115 par 2 k.k.. Odnosząc się z kolei do okoliczności przemawiających na korzyść J. K., wymienionych w uzasadnieniu apelacji, w ocenie sądu odwoławczego zostały one w szerokim zakresie uwzględnione przy kształtowaniu sankcji karnej wobec wyżej wymienionego, co znalazło odzwierciedlenie w rodzaju i wymiarze kary, zbliżonej do dolnej granicy ustawowego zagrożenia, biorąc pod uwagę treść art. 34 par 1 k.k. i 35 par 1 k.k..

Podsumowując powyższe rozważania, jeszcze raz podkreślić należy, że orzeczenie sądu I instancji jest w pełni słuszne i nie zawiera jakichkolwiek błędów natury prawnej ani faktycznej, w tym w zakresie wskazanym przez obrońcę w wywiedzionej apelacji. Również sposób procedowania Sądu Rejonowego nie budzi zastrzeżeń. Sąd nie podzielił tym samym przedstawionych w wywiedzionym środku odwoławczym argumentów, które stanowią polemikę z prawidłowymi ustaleniami faktycznymi, dlatego nie mogła przynieść oczekiwanego rezultatu. Wobec zaskarżenia wyroku sądu I instancji w całości podkreślenia wymaga, iż nie budzi zastrzeżeń sądu odwoławczego również wymiar orzeczonej wobec oskarżonego kary.

Wniosek

Obrońca oskarżonego wniósł o:

zmianę zaskarżonego wyroku poprzez

uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu w akcie oskarżenia czynu;

zasądzenie od oskarżycielki na rzecz oskarżonego zwrotu kosztów związanych z ustanowieniem w sprawie obrońcy z wyboru (k.956);

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Sąd Okręgowy w Warszawie nie podzielił zarzutów apelacyjnych, uznając poprawność rozstrzygnięcia przez sąd I instancji. Z uwagi na brak podstaw do uniewinnienia oskarżonego nie jest również uzasadnione zasądzenie zwrotu na jego rzecz kosztów związanych z ustanowieniem w sprawie obrońcy z wyboru.

OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

brak okoliczności podlegających uwzględnieniu z urzędu, także brak podstaw z art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

utrzymano w mocy zaskarżony wyrou

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

- niezasadność zarzutów apelacyjnych

- podzielenie ustaleń faktycznych i prawnokarnej oceny zdarzenia – wyrok Sądu Rejonowego jest w pełni zasadny

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2.

Wobec nieuwzględnienia środka odwoławczego wniesionego wyłącznie przez obrońcę oskarżonego, sąd odwoławczy zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa 120 złotych tytułem opłaty za postępowanie odwoławcze oraz obciążył go pozostałymi kosztami procesu.

PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy-Śródmieścia w Warszawie z dnia 28 marca 2023 roku, sygn. akt X K 344/19 – w całości

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany

w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,

jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana