II K 9/20 - wyrok Sąd Okręgowy w Częstochowie z 2022-04-29

Sygn. akt II K 9/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 kwietnia 2022r.

Sąd Okręgowy w Częstochowie II Wydział Karny w składzie:

Przewodnicząca: SSO Urszula Adamik

Protokolant: Emilia Bojanowska

Przy udziale prokuratora Prokuratury Rejonowej Częstochowa - Północ w Częstochowie Mirosławy Kaczmarzyk

po rozpoznaniu w dniach 25.06.2020r., 6.08.2020r., 22.10.2020r., 19.11.2020r., 17.12.2020r., 28.01.2021r., 9.03.2021r., 15.04.2021r., 20.05.2021r., 24.06.2021r., 3.08.2021r., 7.10.2021r., 26.10.2021r., 7.12.2021r., 18.01.2022r., 1.03.2022r., 12.04.2022r., 22.04.2022r. w C.

sprawy:

1. J. M.

s. B. i U. z d. W., ur. (...) w C.

2. E. F. E.

s. C. i T. z d. A., ur. (...) w T. A. (W.)

3. C. E.

s. E. i M. F. z d. M., ur. (...) w N. (W.)

oskarżonych o to, że:

I.  w okresie od sierpnia 2017 r. do 5 września 2017 r. w C. i innych miejscowościach, działając wspólnie i w porozumieniu z innymi nieustalonymi osobami, w krótkich okresach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru osiągnięcia korzyści majątkowej, za pomocą wypisów aktów notarialnych nieruchomości położonej w C. przy ul. (...), uzyskanych na skutek posłużenia się podrobionym upoważnieniem do ich odbioru, wprowadził w błąd A. K. (1) co do prawa rozporządzania wymienioną nieruchomością należącą do (...) Sp. z o.o. z siedzibą w C., czym usiłował doprowadzić wymienionego do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 700 000 zł, lecz zamierzonego celu nie osiągnął z uwagi na rezygnację A. K. (1) z zawarcia umowy zakupu przedmiotowej nieruchomości

tj. o czyn z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 286 § 1 kk przy zast. art. 294 § 1 kk w zw. z art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk i art. 12 kk

II.  w nieustalonym okresie czasu do 22 września 2017 r. w T. i innych miejscowościach, działając wspólnie i w porozumieniu z innymi nieustalonymi osobami, w krótkich okresach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru osiągnięcia korzyści majątkowej, wprowadził w błąd osobę upoważnioną w imieniu (...) S.A. z siedzibą w T. do zawarcia umowy pożyczki, za pomocą wypisów aktów notarialnych nieruchomości położonej w C. przy ul. (...), uzyskanych na skutek posłużenia się podrobionym upoważnieniem do ich odbioru co do uprawnienia do reprezentowania (...) Sp. z o.o. z siedzibą w C., będącego właścicielem wymienionej nieruchomości oraz zamiaru i możliwości spłaty zobowiązania, a także opróżnienia lokali wskazanych w umowie i na tej podstawie zawarł umowę pożyczki, czym doprowadził (...) S.A. z siedzibą w T. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem znacznej wartości w kwocie 688 073,39 złotych

tj. o czyn z art. 286 § 1 kk przy zast. art. 294 § 1 kk w zbiegu z art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk i art. 12 kk

orzeka:

1.  uznaje oskarżonych J. M. i E. F. E. za winnych popełnienia czynu zarzuconego im w pkt I aktu oskarżenia wyczerpującego znamiona przestępstwa z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zw. z art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk i art. 12 § 1 kk i za to przestępstwo na mocy art. 294 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk wymierza im kary po 1 (jednym) roku pozbawienia wolności;

2.  uznaje oskarżonego J. M. za winnego popełnienia czynu zarzuconego mu w pkt II aktu oskarżenia wyczerpującego znamiona przestępstwa z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zw. z art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 § 1 kk i za to przestępstwo na mocy art. 294 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk wymierza mu karę 3 (trzech) lat pozbawienia wolności i na mocy art. 33 § 1, 2, 3 kk orzeka grzywnę w wymiarze 200 (dwustu) stawek dziennych ustalonych na kwotę po 50 (pięćdziesiąt) złotych;

3.  na mocy art. 85 § 1 i 2 kk oraz art. 86 § 1 kk według stanu prawnego obowiązującego przed dniem 24 czerwca 2020r. łączy wymierzone oskarżonemu J. M. kary pozbawienia wolności i orzeka karę łączną pozbawienia wolności w wymiarze 4 (czterech) lat;

4.  na mocy art. 46 § 1 kk zasądza od oskarżonego J. M. na rzecz (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w T. kwotę 688.073,39 złotych (sześćset osiemdziesiąt osiem tysięcy siedemdziesiąt trzy złote trzydzieści dziewięć groszy) tytułem naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem;

5.  uniewinnia C. E. od popełnienia zarzuconych mu przestępstw;

6.  uniewinnia E. F. E. od popełnienia przestępstwa zarzuconego mu w pkt II aktu oskarżenia;

7.  na mocy art. 44 § 2 kk orzeka przepadek dowodów opisanych w wykazie dowodów rzeczowych na karcie 1771 akt - zarządza pozostawienie dowodów rzeczonych w aktach sprawy jako integralnej części materiału dowodowego;

8.  na mocy art. 627 kpk, art. 630 kpk, art. 633 kpk oraz art. 2 ust. 1 pkt 3, 5 i art. 3 ust. 1 ustawy o opłatach w sprawach karnych zasądza na rzecz Skarbu Państwa od oskarżonego J. M. kwotę 2.400 złotych (dwa tysiące czterysta złotych) opłaty sądowej i kwotę 1.500 złotych (jeden tysiąc pięćset złotych) tytułem zwrotu części wydatków postępowania oraz od oskarżonego E. F. E. kwotę 180 (sto osiemdziesiąt) złotych opłaty sądowej i kwotę 1.000 (jednego tysiąca) złotych tytułem zwrotu części wydatków postępowania;

9.  na mocy art. 627 kpk zasądza od oskarżonych J. M. i E. F. E. – solidarnie na rzecz oskarżyciela posiłkowego spółki (...) sp. z o. o. w C. kwotę 5.000 (pięć tysięcy) złotych tytułem zwrotu poniesionych wydatków;

10.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. A. W. kwotę 3.247,20 złotych (trzy tysiące dwieście czterdzieści siedem złotych dwadzieścia groszy) tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu wraz z podatkiem VAT.

UZASADNIENIE

Formularz UK 1

Sygnatura akt

II K 9/20

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

III.  USTALENIE FAKTÓW

Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

J. M.

E. F. E.

C. E.

ZARZUTY AKTU OSKARŻENIA

IV.  W okresie od sierpnia 2017 r. do 5 września 2017 r. w C. i innych miejscowościach, działając wspólnie i w porozumieniu z innymi nieustalonymi osobami, w krótkich okresach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru osiągnięcia korzyści majątkowej, za pomocą wypisów aktów notarialnych nieruchomości położonej w C. przy ul. (...), uzyskanych na skutek posłużenia się podrobionym upoważnieniem do ich odbioru, wprowadził w błąd A. K. (1) co do prawa rozporządzenia wymienioną nieruchomością należącą do (...) Sp. z o.o. z siedzibą w C., czym usiłował doprowadzić wymienionego do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 700 000 zł, lecz zamierzonego celu nie osiągnął z uwagi na rezygnację A. K. (1) z zawarcia umowy zakupu przedmiotowej nieruchomości

tj. o czyn z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 286 § 1 kk przy zast. art. 294 § 1 kk w zw. z art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk i art. 12 kk

V.  W nieustalonym okresie czasu do 22 września 2017 r. w T. i innych miejscowościach, działając wspólnie i w porozumieniu z innymi nieustalonymi osobami, w krótkich okresach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru osiągnięcia korzyści majątkowej, wprowadził w błąd osobę upoważnioną w imieniu (...) S.A. z siedzibą w T. do zawarcia umowy pożyczki, za pomocą wypisów aktów notarialnych nieruchomości położonej w C. przy ul. (...), uzyskanych na skutek posłużenia się podrobionym upoważnieniem do ich odbioru co do uprawnienia do reprezentowania (...) Sp. z o.o. z siedzibą w C., będącego właścicielem wymienionej nieruchomości, oraz zamiaru i możliwości spłaty zobowiązania, a także opróżnienia lokali wskazanych w umowie i na tej podstawie zawarł umowę pożyczki, czym doprowadził (...) S.A. z siedzibą w T. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem znacznej wartości w kwocie 688 073,39 złotych

tj. o czyn z art. 286 § 1 kk przy zast. art. 294 § 1 kk w zbiegu z art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk i art. 12 kk

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

USTALONY W SPRAWIE STAN FAKTYCZNY

L. P. i S. B. założyli spółkę o nazwie (...) z siedzibą w C., która zajmowała się handlem i wynajmem nieruchomości. W skład majątku spółki wchodziła kamienica usytuowana przy ul. (...) w C.. Właściciele firmy na stałe mieszkają we W., a sprawy związane z bieżącą obsługą spraw spółki zostały powierzone I. K.-N., która pełni stanowisko managera. Zgodnie z ustalonymi zasadami, decyzje dotyczące zobowiązań spółki wymagają uchwały wspólników.

Stosunkowo dobre rozeznanie w sprawach dotyczących funkcjonowania spółki miał E. F. E., który zawarł związek małżeński z kuzynką I. K.-N. i bywał w biurze siedziby firmy. Za pośrednictwem E. F. E., informacje dotyczące spółki, uzyskał również jego znajomy J. M..

Latem 2017r. J. M. i E. F. E. nawiązali porozumienie, którego celem było zdobycie korzyści majątkowej poprzez nieuprawnione posłużenie się majątkiem spółki (...). Zaplanowane przez nich przedsięwzięcie wymagało współpracy innych osób, którym powierzone zostały zadania mające upozorować legalny charakter wystawienia do sprzedaży kamienicy należącej do spółki (...), w szczególności uzyskanie wypisów z dokumentów zdeponowanych w Kancelarii Notarialnej J. S., oprowadzenie po nieruchomości zainteresowanego zakupem A. K. (1), a także załatwienie innych spraw związanych z oszukańczą transakcją. W ramach porozumienia zawartego ze wspólnikami, J. M. miał za zadanie m.in. spotkanie z potencjalnym nabywcą i przekonanie go o legalności transakcji, zaś E. F. E. podjął się załatwienia dokumentów koniecznych do sfinalizowania sprzedaży nieruchomości. Ostatecznie działania podjęte przez oskarżonych nie przyniosły oczekiwanego rezultatu, ponieważ zainteresowany ofertą A. K. (1) zorientował się w manipulacjach, co skutkowało powiadomieniem o oszustwie właścicieli spółki (...).

zeznania I. K.-N.

zeznania L. P.

- wyjaśnienia J. M.

- wyjaśnienia E. F. E.

- zeznania J. S.

- zeznania A. K. (1)

- zeznania P. Z.

k.2-4, 35-36, 41-42, 86-87, 2162-2165

k.80-82

k.610-612, 683-684, 701, 984-985, 2350-2353

k.694-695, 2092

k.115-117, 1614-1615, 2167-2168

k.123-125, 1254-1255, 2192-2197

k.787-789, 2319-2320

Wspólnicy nie zniechęcili się niepowodzeniem podjętych przez nich starań i postanowili posłużyć się kamienicą należącą do spółki (...) jako zabezpieczeniem pożyczki. W tym celu złożyli wymagane dokumenty w (...) spółce (...), uzyskując środki w kwocie 688.073,39 zł. W dniu 25 września 2017r. pieniądze zostały przelane na konto rzekomo przypisane do obsługi spraw (...) spółki (...), które faktycznie zostało założone do wyłudzenia pożyczki. Następnego dnia pobrana została z rachunku gotówka w kwocie 50.000 zł, a reszta zasobów przelana na rachunek spółki (...) Sp. z o. o. z siedzibą w W. i w kilku transzach wypłacona przez właściciela firmy (...) lub osobę posługująca się jego danymi personalnymi.

Formalności wymagane w procedurze ubiegania się o pożyczkę, były załatwiane przez radcę prawnego D. K., która działała jako pełnomocnik właściciela spółki (...), przy czym udzielone jej upoważnienie faktycznie nie miało legalnego umocowania.

- wyjaśnienia J. M.

- zeznania P. C.

- zeznania D. K.

- dokumenty

k.610-612, 683-684, 701, 984-985, 2350-2353

k.335-339, 2282

k.1206-1208, 2200

k.146-220, 223, 345-448, 1285-1290, 1304-1328, 1459-1473; k.920-927, 1230, 1496-1497

Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

C. E.

E. F. E.

C. E.

ZARZUT I – brak dowodów potwierdzających udział oskarżonego w popełnieniu przestępstwa

ZARZUT II – brak dowodów potwierdzających udział oskarżonych w popełnieniu przestępstwa

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

Szczegółowe ustalenia zostały omówione w dalszej części uzasadnienia.

VI.  OCena DOWOdów

1.1.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

Wyjaśnienia J. M. k.610-612, 683-684, 701, 984-985, 2350-2353

Oskarżony J. M. w postępowaniu przygotowawczym przyznał się do winy, jednak przed Sądem zmienił linię obrony.

Podczas pierwszego przesłuchania w śledztwie, J. M. ujawnił istotne okoliczności stanu faktycznego przestępstw objętych zarzutami, z tym że cały ciężar odpowiedzialności przerzucił na współoskarżonych. Według jego twierdzeń, C. E. i jego syn E. F. E. podjęli działania mające na celu oszukanie właścicieli kamienicy usytuowanej przy ul. (...) w C., w szczególności starszy z nich podrobił dokument „właściciela kamienicy” (k.611), a następnie korzystając z pomocy „takiego małego pana w okularach” (k.611), chcieli sprzedać nieruchomość. Oskarżony bronił się twierdzeniem, że C. E. i jego syn, posłużyli się nim do realizacji swoich przestępczych zamiarów i dopiero po spotkaniu z A. K. (1), ujawnili nielegalny charakter swoich poczynań („O tym, że coś jest nie tak dowiedziałem się od tego pana K.” – k.611). W nawiązaniu do zarzutu wyłudzenia pożyczki od spółki (...), oskarżony potwierdził, że posiada wiedzę o okolicznościach tego zdarzenia. Powołując się na informacje zasłyszane od współoskarżonych, J. M. ujawnił, że C. E. i jego syn zwerbowali do pomocy „mężczyznę w okularach”, który miał przybrać fałszywą tożsamość właściciela spółki (...).

J. M. starał się wyeksponować wiodącą rolę współoskarżonych, jednak w końcowej fazie przesłuchania zdecydował się przyznać „do większości z postawionych zarzutów” (k.611verte).

Składając kolejne wyjaśnienia nawiązał do wersji podanej przed prokuratorem i zadeklarował gotowość współpracy z organami ścigania. W uzupełnieniu ujawnił szczegóły przestępstw popełnionych na szkodę spółek (...). Oskarżony przedstawił mechanizm przestępczych manipulacji, podając fakty, które mogły być znane wyłącznie osobie uczestniczącej w realizacji zamierzeń wspólników zaangażowanych w nielegalne działania. Według jego twierdzeń, „za namową C. E.”, wspierał ich poczynania mężczyzna o imieniu I. i nazwisku D. lub D., który m.in. uzyskał wypisy aktów notarialnych od notariusza J. S., a nadto udzielił im wsparcia niski mężczyzna w okularach podający się za właściciela spółki (...) oraz K., który zgodził się oprowadzić A. K. (1) po kamienicy podstępnie wystawionej przez nich do sprzedaży.

W końcowej fazie śledztwa, J. M. podtrzymał wcześniej złożone wyjaśnienia, przy czym wypytywany przez przesłuchującego, zdecydował się potwierdzić współpracę z P. Z., który zgodził się wesprzeć ich plany i miał oprowadzić po kamienicy przy ul. (...) w C. mężczyznę zainteresowanego zakupem tej nieruchomości. Oskarżony zaprzeczył, by miał jakieś powiązania z właścicielem spółki (...) i nie zdecydował się ujawnić okoliczności wyłudzenia pożyczki od spółki (...).

Oskarżony nie wyraził gotowości udziału w rozprawie, jednak w toku procesu Sąd uzyskał informację o jego tymczasowym aresztowaniu w innej sprawie i zarządził doprowadzenie w celu umożliwienia złożenia wyjaśnień. Na rozprawie J. M. zaprzeczył stawianym mu zarzutom i przedstawił nową linię obrony opartą na twierdzeniu, że jedynie zgodził się pomóc swojemu koledze F. E. i nie miał świadomości nielegalnego charakteru działań podjętych przez współoskarżonych. Według jego twierdzeń, zgodził się spotkać z A. K. (1) jako „pośrednik sprzedającego” (k.2350), zaś okoliczności przestępstwa popełnionego na szkodę spółki (...) znane mu są wyłącznie z relacji F. E.. Nawiązując do wcześniejszych wyjaśnień, J. M. podjął próbę zdyskredytowania złożonego w śledztwie oświadczenia o przyznaniu się do winy – aktualnie podniósł zarzut, że w toku postępowania przygotowawczego towarzyszyły mu duże emocje i „ w pewnym sensie była to jakaś linia obrony przed zastosowaniem najostrzejszego środka zapobiegawczego” (k.2351).

W nawiązaniu do wyjaśnień J. M. zwraca uwagę niespójność linii obrony prezentowanej przed Sądem z wyjaśnieniami złożonymi w postępowaniu przygotowawczym. Nawet jeśli świadomość wszczęcia śledztwa była dla oskarżonego czynnikiem stresogennym, to przecież miał czas i możliwości by świadomie poprowadzić swoją obronę, w szczególności zaś skorzystać z porady ustanowionego przez siebie obrońcy. Na etapie śledztwa J. M. był kilka razy przesłuchiwany i pozostał konsekwentny w swoich wyjaśnieniach, co dowodzi przemyślanej linii obrony. Zmiana postawy przed Sądem może zatem być uznana jedynie za nieudolną próbę wycofania się z wyjaśnień, które aktualnie kolidują z jego interesami.

Wyjaśnienia E. F. E. k.694-695, 2092

Oskarżony E. F. E. , podobnie jak jego wspólnik J. M., początkowo skłonny był podjąć współpracę z organami ścigania, jednak przed Sądem wyparł się udziału w zarzuconych mu przestępstwach.

Przesłuchiwany przez prokuratora nadzorującego śledztwo, ujawnił istotne okoliczności stanu faktycznego, z tym że starał się ukryć swój rzeczywisty udział w przestępstwach poprzez eksponowanie wiodącej roli J. M.. Według jego twierdzeń „zgodził się na udział w przestępczych planach, by spełnić prośbę J. M., który miał problemy finansowe i obmyślił sposób ich rozwiązania”. W planach J. M. była uwzględniona spółka (...), którą chciał wykorzystać do uzyskania pożyczki, za co obiecał przekazanie korzyści w kwocie 100.000 zł. W rozmowach z J. M. oskarżony zdołał uzyskać informacje, które świadczyły o próbie sprzedaży kamienicy należącej do spółki (...), a potem o kredycie udzielonym przez jakąś firmę z T..

Na rozprawie E. F. E. nie przyznał się do winy i skorzystał z prawa odmowy składania wyjaśnień, z tym że nie zakwestionował treści zapisanych w protokole jego pierwszego przesłuchania.

Ustalając okoliczności stanu faktycznego w ramach zarzutu z pkt I aktu oskarżenia, Sąd miał w polu widzenia zeznania świadków I. K.-N., L. P., J. S., A. K. (1), P. Z., E. S., E. B., R. K., D. D. (2). Depozycje świadków były rzeczowe i spójne, a przeprowadzone postępowanie nie wykazało okoliczności podważających ich wiarygodność.

Zeznania L. P. k.80-82

L. P. jest prezesem zarządu spółki (...) z siedzibą w C., przy czym na stałe mieszka we W. i z tego powodu jego aktywność w zarządzaniu firmą jest ograniczona. Z jego zeznań wynika, że pracownica spółki (...) powiadomiła go o próbie podstępnej sprzedaży budynku usytuowanego przy ul. (...) w C.. W nawiązaniu do uzyskanej informacji polecił złożenie zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa, ponieważ żaden z właścicieli spółki nie wydał dyspozycji sprzedaży majątku, jak również nie było uchwały akceptującej pobranie pożyczki z ustanowieniem zabezpieczenia w postaci hipoteki na nieruchomości. Świadek zaprzeczył, by podejmował działania dotyczące spraw spółki, których celem byłaby sprzedaż kamienicy czy zaciągnięcie zobowiązań.

Zeznania I. K.-N. k.2-4, 35-36, 41-42, 86-87, 2162-2165

Dokumenty k.906-911, 1708-1709, k.920-927, 1230, 1496-1497

I. N. pełni funkcję managera w spółce (...), należącej do wspólników posiadających włoskie obywatelstwo. Z depozycji świadka wynika, że firma prowadzi działalność w zakresie handlu i wynajmu nieruchomości. Na początku września 2017r. uzyskała informację, że na rynku pojawiała się oferta sprzedaży kamienicy należącej do spółki (...). Po telefonicznym skonsultowaniu problemu z prezesem zarządu L. P., świadek podjęła czynności sprawdzające okoliczności wystawienia nieruchomości do sprzedaży, w szczególności nawiązała kontakt z A. K. (1), który zgłosił zainteresowanie ofertą. Z jej ustaleń wynikało, że w sprawę zaangażowana była adwokat E. K., która powoływała się na umocowanie udzielone jej przez L. P.. Świadek ujawniła również nieuprawione pobranie wypisów z aktów notarialnych zakupu nieruchomości i aktu założycielskiego spółki. W rozmowie z notariuszem J. S. ustaliła, że wypisy pobrał mężczyzna podający się za D. D. G., który nigdy nie był pracownikiem spółki (...) i nie posiadał umocowania do podejmowania jakichkolwiek czynności w jej imieniu. Na podstawie swojej wiedzy o sprawach spółki, I. N. zwróciła uwagę, że na podrobionych dokumentach wskazane jest konto w Banku (...) i w (...) SA, które nigdy nie obsługiwały czynności finansowych tej firmy. Zastrzegła również, że na profilu społecznościowym pojawił się wizerunek mężczyzny (k.5), który podszywa się pod prezesa zarządu spółki (...). Krótko po ujawnieniu próby sprzedaży kamienicy należącej do spółki (...), świadek została powiadomiona przez pracownika firmy (...) o pożyczce w kwocie 600 000 zł pobranej przez mężczyznę podającego za L. P., przy czym zabezpieczeniem zobowiązania była nieruchomość należąca do spółki (...). W uzupełnieniu świadek podała, że oskarżony F. E. jest mężem jej kuzynki i bywał w biurze spółki (...), zaś J. M. pojawiał się w jego towarzystwie i sprawił wrażenie osoby z nim zaprzyjaźnionej (zeznania k.87).

Zeznania E. B. k.1176-1177, 2170-

Świadek E. B. zajmowała się bieżącą obsługą spraw księgowych spółki (...), z tym że nie jest pracownikiem tej firmy, a świadczone przez nią usługi wynikają z umowy zlecenia. Z depozycji świadka wynika, że nie ma bezpośredniego udziału w sprawach dotyczących zarządu majątkiem spółki, z tym że monitoruje problemy z tym związane poprzez kontakty z I. K.-N., w szczególności m.in. sprawę obciążeń wynikłych z umów podpisywanych z bezprawnym wykorzystaniem firmy. Świadek kategorycznie stwierdziła, że I. K.-N. uważa za jedynego pracownika spółki (...) posiadającego prawo do uzyskiwania od niej dokumentów księgowych i wykluczyła możliwość udostępnienia materiałów innej osobie. Wyjaśniła, że świadczyła usługi księgowe również E. F. E., który prowadził działalność pod szyldem firmy (...), a wcześniej był udziałowcem spółki (...) należącej do mężczyzny o nazwisku D., która została sprzedana I. G., pochodzącemu z A.. Z jej obserwacji wynikało, że E. F. E. utrzymywał znajomość m.in. z J. M..

Analizując zeznania E. B., Sąd zwrócił uwagę na zbieżność informacji dotyczących kręgu znajomych oskarżonego E. F. E. z danymi ujawnionymi przez J. M..

Działania podjęte przez oskarżonych miały na celu stworzenie pozorów umocowania do reprezentowania firmy (...), przy czym sukces ich zamierzeń był uzależniony od uzyskania dokumentów pozwalających uwiarygodnić rzekome prawo do zarządzania majątkiem spółki. Jak wynika z zeznań E. B., wspólnicy nie mogli liczyć na uzyskanie dostępu do dokumentów spółki, a zatem musieli opracować plan wyłudzenia materiałów od osób, które były w ich posiadaniu, w szczególności z B. N..

Zeznania J. S. k.115-117, 1614-1615, 2167-2168

Przesłuchana w charakterze świadka notariusz J. S. prowadziła czynności dotyczące spółki (...), w szczególności sporządziła umowę utworzenia spółki. Na początku 2017r. zgłosił się do jej Kancelarii mężczyzna podający się za D. G. i powołując się na pełnomocnictwo udzielone przez prezesa spółki (...) (dowód k.122), zażądał wydania wypisów aktów notarialnych dotyczących tej firmy. W ocenie świadka, dokument upoważniający do działania w imieniu L. P., nie nosił widocznych cech sfałszowania i w związku z tym brak było podstaw by odmówić wnioskowi – w dniu 2 sierpnia 2017r. wydane zostały wypisy aktów notarialnych m.in. umowy utworzenia spółki (...) (dowód k.117). Świadek nie znała mężczyzny, który podawał się za pełnomocnika L. P., z tym że wykluczyła by był nim J. M. lub E. F. E. (k.1614-1615).

Zeznania R. K. k.1379-1380, 2189-2190

Depozycje J. S. znalazły potwierdzenie w zeznaniach pracownika Kancelarii Notarialnej R. K. , która wykonywała czynności związane z obsługą petenta zainteresowanego uzyskaniem wypisów aktów notarialnych spółki (...).

W nawiązaniu do depozycji J. S. i R. K. wymaga zauważenia, że podane przez świadków informacje korespondują z wyjaśnieniami oskarżonego J. M. złożonymi na etapie śledztwa. Wersja tego oskarżonego znalazła wsparcie również w zeznaniach P. Z. i A. K. (1).

Zeznania P. Z. k.787-789, 2319-2320

P. Z. – jak wynika z jego zeznań – stał się przypadkowym wspólnikiem oskarżonych w podjętej przez nich próbie sprzedaży majątku spółki (...). Nie mając rozeznania odnośnie motywu działania J. M. i jego wspólników, zgodził się udzielić pomocy w prezentacji kamienicy, która rzekomo miała być wystawiona do sprzedaży. Z prośbą o pokazanie nieruchomości osobie zainteresowanej ofertą, zwrócił się do świadka E. F. E.. Świadek stawił się w umówionym terminie, jednak nie zgłosiła się osoba, która wyraziła chęć obejrzenia kamienicy.

Zeznania A. K. (1) k.123-125, 1254-1255, 2192-2197

A. K. (1) prowadzi w C. biuro handlu nieruchomościami, a w ramach reklamy swojej działalności wykorzystuje założoną w tym celu stronę internetową. Z jego zeznań wynikało, że w sierpniu 2017r. skontaktował się z nim telefonicznie mężczyzna podający się za P. S. i powołując się na pełnomocnictwo do reprezentowania spółki (...), przedstawił ofertę sprzedaży kamienicy usytuowanej przy ul. (...) w C., przy czym w ramach zachęty do skorzystania z propozycji, podał cenę, która na rynku mogła być uznana za atrakcyjną. Świadek był zainteresowany przedstawioną mu ofertą, jednak przed podjęciem decyzji, chciał obejrzeć nieruchomość i sprawdzić formalną stronę złożonej mu propozycji. Na pierwsze z umówionych spotkań, nie stawił się mężczyzna podający się za P. S., jednak przeprosił telefonicznie za zaistniałą sytuację, uzgodnił termin kolejnego spotkania i przesłał mailem żądne dokumenty spółki (...), a nawet podał kontakt do właściciela spółki (...) w celu uzyskania akceptacji ceny. W ramach uzgodnienia warunków transakcji, świadek spotkał się z rzekomym pełnomocnikiem spółki (...), którym okazał się J. M. i ostatecznie uzyskał zapewnienie, że transakcja zostanie sfinalizowana w biurze notarialnym w K., a sporządzenie umowy odbędzie się z udziałem L. P.. W planowanym terminie zawarcia umowy, świadek wraz ze swoim wspólnikiem M. M. udali się do kancelarii adwokackiej (...), gdzie miały być poczynione ostatnie ustalenia warunków transakcji, jednak osobisty kontakt z mężczyzną występującym pod nazwiskiem L. P., wzbudził podejrzenie manipulacji. W celu zweryfikowania legalności transakcji, A. K. (1) skontaktował się telefonicznie z J. M. vel. P. S. i zażądał przedstawienia ksiąg handlowych spółki (...), do których dostęp mogły mieć wyłącznie osoby upoważnione – nie otrzymał żądanych dokumentów, co było potwierdzeniem jego obaw odnośnie legalności transakcji. By utwierdzić się w swoich podejrzeniach, świadek sprawdził w internecie profile społecznościowe i wtedy okazało się, że mężczyzna podający się za L. P. bezprawnie skradł cudzą tożsamość. W dalszych czynnościach, udało mu się nawiązać kontakt z pracownicą spółki (...), która jednoznacznie stwierdziła, że kamienica nigdy nie była wystawiona do sprzedaży.

Okoliczności podane przez A. K. (1) zostały potwierdzone przez świadków, którzy mieli wiedzę o czynnościach zainicjowanych ofertą sprzedaży nieruchomości należącej do spółki (...), w szczególności M. M. i E. S..

Zeznania M. M. k.1249-1250, 1251-1252, 2197-2199

Z zeznań M. M. wynika, że miał okazję osobiście uczestniczyć w kilku sytuacjach wynikłych z manipulacji oskarżonych, których celem było bezprawne wprowadzenie na rynek nieruchomość należącą do spółki (...). Według twierdzeń świadka, nieznany mu mężczyzna skontaktował się z nim telefonicznie i przedstawił propozycję sprzedaży kamienicy w C.. Świadek nie był zainteresowany ofertą, jednak postanowił przekazać uzyskane informacje swojemu wspólnikowi A. K. (2), który zajmuje się handlem nieruchomościami. W późniejszym czasie, na prośbę A. K. (1), towarzyszył mu podczas oględzin nieruchomości, a także podczas spotkania w (...) kancelarii adwokackiej, gdzie miały być ustalone warunki transakcji. Ostatecznie A. K. (1) nie zdecydował się sfinalizować transakcji, ponieważ dopatrzył się oszukańczych manipulacji. Z ustaleń A. K. (3) wynikało, że udział w tym nielegalnym projekcie miał J. M..

Zeznania E. S. k.1108-1113, 1504, 2240-2241

E. S. prowadzi w K. kancelarię adwokacją. Z jej depozycji wynika, że we wrześniu 2017r. skontaktował się z nią telefonicznie mężczyzna, który przedstawił się nazwiskiem S. i zlecił reprezentowanie prezesa zarządu spółki (...) w czynnościach związanych ze sprzedażą nieruchomości. Na umówione spotkanie stawił się rzekomy L. P. w towarzystwie młodego mężczyzny – świadek rozpoznała osobę podającą się za L. P. (dowód k.1110). W późniejszym czasie mężczyzna występujący jako S. jeszcze kilka razy kontaktował się z nią telefonicznie by ustalić datę kolejnego spotkania, jednak ostatecznie nie doszło ono do skutku. Okazało się, ze A. K. (1) wycofał się z projektu, ponieważ ujawnił podstęp, który świadczył o nielegalnym charakterze działań podjętych przez rzekomego S. – a właściwie J. M. i jego wspólników. Na uwagę zasługuje, że mężczyzna, który zainicjował sprawę, kontaktował się ze świadkiem z telefonu zarejestrowanego pod numerem (...), którym posłużył się również w kontaktach z M. M. (zeznania k.1251verte).

Zeznania M. S. k.1482, 2290-2291

Świadek M. S. uczestniczył jako tłumacz języka włoskiego w czynnościach notarialnych, zleconych przez E. S., działającą w imieniu i na rzecz mężczyzny podającego się za L. P., a faktycznie świadczącą usługi na zlecenie mężczyzny posługującego się nazwiskiem (...). Z depozycji świadka wynika, że nie posiadał wiedzy, która mogłaby przyczynić się do ustalenia okoliczności stanu faktycznego sprawy – zapamiętał jedynie kontekst sytuacji, jednak nie był w stanie udzielić bardziej szczegółowych informacji.

Zeznania W. Z. k.1717-1718, 2447

Podobnie świadek W. Z. nie potrafił podać okoliczności pozwalających odtworzyć przebieg spotkania z mężczyzną podającym się za L. P.. W pamięci świadka został jedynie ogólnikowy zapis czynności notarialnego potwierdzenia podpisu rzekomego właściciela spółki (...), przy udziale M. S., który pośredniczył w rozmowie jako tłumacz języka włoskiego.

Ustalając okoliczności zarzutu z pkt II aktu oskarżenia, Sąd miał na uwadze m.in. zeznania świadków: P. C., D. K., P. F. i T. O.. Ujawnione przez świadków informacje korelują z wersją zdarzeń podaną w śledztwie przez J. M.. Jakkolwiek żaden ze świadków nie miał okazji spotkać się z osobami, które wyłudziły kredyt, to jednak podane przez nich okoliczności stanowią spójny obraz sytuacji, która umożliwiła stworzenie przez sprawców pozorów legalnej procedury ubiegania się o wsparcie finansowe firmy (...) S.A.

Zeznania P. C. k.335-339, 2282

Dokumenty k.345-448, 1285-1290, 1304-1328, 1459-1473

P. C. , działając jako pełnomocnik spółki (...) z siedzibą w T., złożył zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa polegającego na wyłudzeniu pożyczki w kwocie 688.073,39 zł na mocy umowy zawartej w dniu 22 września 2017r. między pożyczkodawcą a osobą, która bezprawnie powoływała się na umocowanie do działania w imieniu spółki (...) z siedzibą w C. (zawiadomienie k.1-3, umowa pożyczki k.10-39). Świadek nie brał udziału w czynnościach dotyczących umowy, jednak jako radca prawny świadczący usługi na rzecz spółki (...), miał możliwość zebrania informacji odnośnie przeprowadzonej procedury. Według jego wiedzy, formalności obciążające pożyczkobiorcę, zostały przeprowadzone przez D. K., działającą jako pełnomocnik właściciela spółki (...). Przesłuchiwany na rozprawie dodatkowo ujawnił, że procedura udzielenia pożyczki została zainicjowana przez mężczyznę podającego się za P. S., który w rozmowie telefonicznej dopytywał o wymagania, które musi spełnić podmiot ubiegający się o wsparcie finansowe. Do zawarcia umowy potrzebne były dokumenty dotyczący spółki (...) i wymóg ten został dopełniony, z tym że pracownicy spółki (...) nie weryfikowali ich rzetelności. Kwota pożyczki została przelana na rachunek, który – rzekomo – miał obsługiwać czynności (...) spółki (...). Zabezpieczeniem wierzytelności miała być nieruchomość położona w C.. Dopiero brak wpłaty raty pożyczki skłonił pracowników firmy (...) do telefonicznego monitu i rozmowy z pracownikiem spółki (...), która ujawniła popełnione oszustwo.

Zeznania D. K. k.1206-1208, 2200

D. K. wykonuje zawód radcy prawnego, a jej kancelaria ma siedzibę w T.. Przesłuchiwana w charakterze świadka podała, że sprawy związane z czynnościami na rzecz spółki (...) zostały jej zlecone za pośrednictwem P. C., który podał dane kontaktowe mężczyzny o nazwisku P. S. występującego jako pełnomocnik spółki. Świadek nie miała okazji osobiście poznać P. S., a wszystkie ustalenia były konsultowane telefonicznie bądź mailowo – P. S. korzystał z dwóch numerów telefonów, w tym (...), który służył mu również do załatwiania spraw wynikających z próby nielegalnej sprzedaży kamienicy nalężącej do firmy (...), m.in. do kontaktów z A. K. (1). Na podstawie dokumentów przesłanych przez P. S., świadek uzyskała potwierdzone przez notariusza P. F. pełnomocnictwo do podejmowania czynności na rzecz spółki (...), a w szczególności podpisania umowy pożyczki z przedstawicielem spółki (...).

Zeznania P. F. k.1458, 2287

Zeznania T. O. k.1489-1490, 2396

Zeznania D. D. (2) k.1450-1451, 2349-2350

Depozycje D. K. znalazły potwierdzenie w zeznaniach P. F. , który w formie aktu notarialnego potwierdził jej pełnomocnictwo do działania w imieniu spółki (...) (dowód k.1459-1473), a także T. O. , który obsługiwał formalną stronę umowy pożyczki między spółką (...) a spółką (...) (dowód k.1304-1328).

Wymaga podkreślenia, że żadna z osób zaangażowanych do czynności obciążenia pożyczką firmy (...), nie miała okazji spotkać się z właścicielem lub pełnomocnikiem tej spółki, a mężczyzna podający się za P. S. deklarował jedynie kontakt telefoniczny lub mailowy. Zarówno D. K., jak i P. F. prowadzili rozmowy jedynie z rzekomym pełnomocnikiem znanym im jako P. S., w szczególności ustalali szczegóły procedury, precyzowali warunki umowy, w tym odnośnie wymaganych dokumentów. Nie może być uznana za przypadkową zbieżność danych kontaktowych mężczyzny podającego się za P. S. w zakresie spraw będących przedmiotem obu stawianych zarzutów – ta sama fałszywa tożsamość, ten sam numer telefonu i ten sam adres mailowy.

Analiza treści aktu notarialnego sporządzonego w dniu 12 września 2017r. przez P. F., upoważnia do zakwestionowania rzetelności tego dokumentu odnośnie zapisu dotyczącego osobistego udziału w czynności L. P.. Z zeznań P. F. wynika, że zatarły się w jego pamięci szczegóły dotyczące pełnomocnictwa, które rzekomo L. P. udzielił radcy prawnemu D. K., jednak uczestniczący w tej czynności tłumacz języka włoskiego D. D. (2) potwierdził spotkanie w Kancelarii Notarialnej, w którym brał udział mężczyzna podszywający się pod L. P. (zeznania k.2349, dokumentacja fotograficzna k.1451).

Zeznania M. W. (1) k.1485, 2348

Dokumenty k.1273-1275

Dokumenty k.906-911, 1708

Dokumenty k.920-927, 1116-1117, 1496-1497

Dokumenty k.1116-1117

Protokół oględzin k.1169-1175

Zeznania Ł. K. k.1757-1758, 2317

Z. B. B. (2) k.1745-1746, 2495-2496

Opinia z zakresu kryminalistycznej ekspertyzy dokumentów k.1640-1703

Powodzenie przedsięwzięcia było uzależnione nie tylko od pozytywnego zaopiniowania wniosku o udzielenie pożyczki, ale również niewzbudzającego podejrzeń zagospodarowania uzyskanych środków. Wsparcie finansowe miało być udzielone firmie, a zatem konieczne było przekierowanie gotówki na rachunek, który od strony formalnej nie budziłby zastrzeżeń, przy czym z oczywistych względów nie mógł być legalnym kontem spółki (...). Wspólnicy dostrzegli ten problem i podjęli procedurę otwarcia rachunku w (...) oddziale (...). Przesłuchana w charakterze świadka M. W. (1) potwierdziła obsługę klienta podającego się za L. P., który podpisał umowę założenia rachunku dla spółki (...). Świadek zapamiętała, że mężczyzna odbył dwie wizyty w banku i ostatecznie po dopełnieniu wymaganych formalności, w dniu 15 września 2017r. uruchomił konto dla swojej firmy. Świadek dysponowała kserokopią dowodu osobistego, którym posłużył się mężczyzna zakładający konto i nie miała wątpliwości, że był nim ten sam osobnik, który podawał się za L. P. również w kontaktach z innymi osobami (zeznania k.2349, fotografia k.1451).

W nawiązaniu do zeznań M. W. (1), wymaga zwrócenia uwagi, że sprawy (...) spółki (...) były obsługiwane z wykorzystaniem rachunku prowadzonego przez (...) SA. Ubiegając się o pożyczkę w spółce (...), wspólnicy zastrzegli przelew gotówki na konto, które w dniu 15 września 2017r. zostało otwarte przez mężczyznę posługującego się fałszywą tożsamością L. P. (dowód: umowa pożyczki k.155, potwierdzenie operacji bankowej k.185, wyciąg z rachunku k.921). Z zapisu czynności przeprowadzonych na rachunku wynika, że kwota 508.800 zł następnego dnia po zaksięgowaniu na koncie, została przelewem przekazana na rachunek spółki (...) i tego samego dnia dokonano jeszcze wypłaty kwoty 50.000 zł (dowód k.921).

Z załączonych do akt dokumentów wynika, że podmiot działający pod szyldem spółki (...) z siedzibą w W., został zarejestrowany w KRS w kwietniu 2017r. jako spółka należąca do Ł. K., przy czym prezesem zarządu był B. B. (2), który m.in. zawarł umowę prowadzenia rachunku w Banku (...) (dowód k.1116-1117).

W celu wyjaśnienia okoliczności zadysponowania kwoty pożyczki obciążającej konto spółki (...), uzasadnione było przesłuchanie osób, które niewątpliwie miały wiedzę w tym przedmiocie, jednak Ł. K. nie zdecydował się ujawnić żadnych okoliczności mogących wyjaśnić sprawę przelewu, zaś B. B. (2) wyparł się jakichkolwiek czynności związanych z funkcjonowaniem spółki (...).

Prokurator dostrzegł potrzebę ustalenia tożsamości osób, które podejmowały czynności ukierunkowane na uzyskanie dokumentów dotyczących spółki (...) w celu ich wykorzystania do czynności bezprawnego rozporządzania majątkiem firmy. Biegły z zakresu badania pisma ręcznego i dokumentów otrzymał zlecenie przeprowadzenia badań porównawczych pisma odnośnie treści naniesionych ręcznie na upoważnienie z dnia 3 sierpnia 2017r. do odbioru wypisów aktów notarialnych dla D. D.-G. i podpisu naniesionego na umowę o świadczenie usług z dnia 8 marca 2017r. między spółką (...) a P. S.. Z opinii biegłego wynika, że zapis o treści (...) nie został nakreślony przez E. F. E. ani przez C. E., przy czym analiza graficzno-porównawcza nie wykluczyła ani nie potwierdziła wykonania podpisu przez J. M., natomiast zapis o treści (...) nie zawierał wystarczającej ilości elementów na ujawnienie cech piśmienniczych.

Zeznania świadków przesłuchanych na okoliczność zdarzeń objętych ramami zarzutu z pkt II, nie zawierały treści, które mogłyby wzbudzać wątpliwości odnośnie rzetelności i wiarygodności depozycji. W ocenie Sądu, opinia biegłego z zakresu ekspertyzy dokumentów, stanowi miarodajne odniesienie do badanej materii.

1.2.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów

(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

Wyjaśnienia oskarżonego C. E. k.1056-1057 t.6

Oskarżony C. E. został przesłuchany w dniu 3 lipca 2018r. przez prokuratora nadzorującego śledztwo. Nie przyznał się do winy i odmówił składania wyjaśnień. Oskarżony nie brał udziału w rozprawie.

Zeznania M. W. (2) k.723-726, 2236-2237

Zeznania M. D. k.1343-1344, 2242

Zeznania D. B. k.1512-1514, 2465

Zeznania S. G. k.1073-1074

Zeznania J. P. k.1507

Zeznania K. I. k.1518-1520

Zeznania P. M. k.2515-2517

W toku postępowania przygotowawczego przesłuchane zostały w charakterze świadków osoby, które nie posiadały wiedzy odnośnie faktów objętych ramami aktu oskarżenia, w szczególności M. W. (2), M. D., D. B., S. G., J. P., K. I..

Na wniosek obrońcy oskarżonego J. M., Sąd dodatkowo przeprowadził dowód z zeznań P. M., który nie ujawnił żadnych okoliczności mogących przyczynić się do wyjaśnienia stanu faktycznego zarzutów.

Dowody pomięte w uzasadnieniu nie miały wpływu na ustalenia dotyczące meritum sprawy.

VII.  PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

1.3.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

pkt 1, 2 wyroku

pkt 1 wyroku

J. M.

E. F. E.

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

Postępowanie dowodowe wykazało bezprawne wykorzystanie spółki (...) do manipulacji obliczonych na korzyść majątkową. Pomysł opierał się na założeniu, że podmiot należący do cudzoziemców, będzie stanowił łatwo dostępne zaplecze nielegalnych działań. Z racji powiązań rodzinnych i towarzyskich, E. F. E. mógł niepostrzeżenie zebrać informacje, które ułatwiały powodzenie przedsięwzięcia. Skrupulatnie obmyślony plan przewidywał wejście w posiadanie dokumentu, który byłby dowodem legalnego umocowania do reprezentowania spółki, a nadto dokumentów potwierdzających funkcjonowanie firmy w obrocie gospodarczym. Wykonaniem poszczególnych zadań zajęli się E. F. E. i J. M., a także ich znajomy podający się za L. P.. Incydentalne sprawy powierzone zostały innym jeszcze osobom, w szczególności konieczne okazało się zdobycie wypisów aktów notarialnych spółki (...), a nadto pokazanie potencjalnym kupcom nieruchomości wystawionej – rzekomo – na sprzedaż.

Z uwagą Sąd przeanalizował protokoły przesłuchań w śledztwie J. M. i E. F. E.. Jakkolwiek żaden z oskarżonych nie zdecydował się na ujawnienie wszystkich szczegółów nielegalnych poczynań, to jednak nie wyparli się udziału w przestępstwie opisanym w pkt I i skłonni byli podać pewne informacje w tym przedmiocie. Nie ulega wątpliwości, że tylko osoby zaangażowane w przestępcze manipulacje posiadały wiedzę o mechanizmie planowanego wyłudzenia. Nawet jeśli J. M. starał się umniejszyć swój udział, to przecież jednoznacznie zostało wykazane jego zaangażowanie w negocjacjach z potencjalnymi kupcami, m.in. A. K. (1).

Odnośnie zarzutu z pkt II, z ustaleń Sądu wynika, że inicjatorem i organizatorem przedsięwzięcia był J. M., podający się za P. S.. Mimo, iż żadna z osób podstępnie uwikłanych w intrygę nie miała okazji osobiście spotkać rzekomego P. S., to jednak były prowadzone z nim rozmowy telefoniczne i korespondencja mailowa, a dane, które podał do kontaktu są zbieżne z danymi kontaktowymi J. M.. Nie ulega wątpliwości, że J. M. był osobiście zaangażowany w działania ukierunkowane na bezprawne zadysponowanie majątkiem spółki (...) i planując sprzedaż kamienicy (zarzut I) zdołał zebrać komplet dokumentów umożliwiających stworzenie pozorów umocowania do reprezentowania tej firmy. W procedurze wymaganej przez spółkę (...), miał okazję wykorzystać tę dokumentację do wykazania zdolności kredytowej i zaplecza finansowego gwarantującego spłatę pożyczki. Uprawniona jest teza, że gdyby inna osoba korzystała z numeru telefonu i adresu mailowego J. M., ten dochodziłby swoich praw i zablokował kontakt. Stąd logiczny wniosek, że czynności przypisane osobie podającej się za P. S., były faktycznie realizowane przez J. M..

Opisane w akcie oskarżenia przestępstwa polegały na podjęciu czynności zmierzających do uzyskania przez wspólników korzyści majątkowej, poprzez stworzenie pozorów legalnych działań w imieniu i na rzecz spółki (...). Przedmiotem manipulacji była kamienica stanowiąca własność tej firmy. W odniesieniu do zdarzenia opisanego w pkt I aktu oskarżenia, nielegalne działania zmierzały do sprzedaży nieruchomości na podstawie zdobytych podstępem dokumentów, w tym niezgodnego ze stanem faktycznym pełnomocnictwa do rozporządzenia majątkiem spółki, zaś zarzutem z pkt II objęte zostały poczynania ukierunkowane na uzyskanie pożyczki pod pozorem zabezpieczenia spłaty m.in. poprzez przeniesienie prawa własności kamienicy, którą w rzeczywistości sprawcy nie mieli prawa rozporządzać. Generalnie oba przestępstwa opierały się na planie posłużenia się cudzą własnością do wyłudzenia mienia. W przypadku czynności objętych ramami zarzutu z pkt I, zamiarem sprawców była sprzedaż kamienicy należącej do spółki (...), z tym że cel nie został osiągnięty z powodu wycofania się potencjalnego kupca w osobie A. K. (1). Działania ukierunkowane na uzyskanie pożyczki od spółki (...), przyniosły wspólnikom oczekiwaną korzyść.

Ustalony przez Sąd stan faktyczny, uzasadnia ocenę prawną zdarzeń w kontekście normy art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk, a nadto 270 § 1 kk, przy czym ze względu na wielość czynności podjętych w zamiarze realizacji zamiaru wyłudzenia korzyści, celowe było również powołanie art. 12 § 1 kk.

W odniesieniu do zarzutu z pkt II, Sąd poczynił również ustalenia w kontekście przepisu art. 297 § 1 kk, który penalizuje wyłudzenie korzyści od „banku lub jednostki organizacyjnej prowadzącej podobną działalność gospodarczą na podstawie ustawy albo od organu lub instytucji dysponujących środkami publicznymi”. Oskarżony J. M. i jego wspólnicy wyłudzili pożyczkę od podmiotu działającego według zasad spółki akcyjnej, a zatem na podstawie ustawy z dnia 15 września 2000r. Kodeks spółek handlowych, która nie zawiera uregulowania odnoszącego się do działalności „podobnej” do bankowej. Odnosząc się do materii uregulowanej ustawą z dnia 29 sierpnia 1997r. prawo bankowe, wymaga zwrócenia uwagi przepis art. 4 pkt 33, który zawiera definicję „instytucji pożyczkowej” i odsyła do uregulowania zawartego w art. 5 pkt 2a ustawy z dnia 12 maja 2011r. o kredycie konsumenckim. Spółka (...) nie mieści się w katalogu instytucji pożyczkowych, a zatem nie ma zastosowania przepis art. 297 § 1 kk.

Sąd nie stwierdził zaistnienia przesłanek uzasadniających przyjęcie ciągu przestępstw w rozumieniu art. 91 § 1 kk. Jakkolwiek oba zarzuty polegały na posłużeniu się w sposób nieuprawniony cudzą własnością, to jednak sprawcy w odmienny sposób realizowali zamiar uzyskania korzyści majątkowej – w przypadku przestępstwa opisanego w pkt I aktu oskarżenia, nielegalne poczynania wspólników ukierunkowane były na sprzedaż nieruchomości należącej do spółki (...), zaś występek z pkt II polegał na wyłudzeniu pożyczki poprzez bezprawne posłużenie się podmiotem gospodarczym uprawnionym do ubiegania się o pożyczkę od spółki (...) i majątkiem tego podmiotu jako zabezpieczeniem spłaty zobowiązania. Zawarte w normie art. 91 § 1 kk znamię „wykorzystania takiej samej sposobności” odnosi się do okoliczności towarzyszących wypełnieniu poszczególnych zachowań, dotyczących warunków obiektywnych, w których dochodzi do ich realizacji. Uprawniona jest teza, że nie tworzą takiej samej sposobności okoliczności składające się na stan świadomości sprawcy czynu zabronionego, jak również kierujące jego zachowaniem intencje, motywacje czy zamierzenia (komentarz, kodeks karny, red. Jacek Giezek). Warunek „wykorzystania takiej samej sposobności” jest spełniony wówczas, gdy sposobność jest taka sama albo każde z przestępstw składających się na ciąg, popełnione zostanie z wykorzystaniem sposobności takiej samej, tj. charakteryzującej się tymi samymi cechami czy też właściwościami, jednak nie trwa w sposób nieprzerwany, lecz jest powtarzalna.

Okoliczności popełnienia przestępstw objętych aktem oskarżenia, nie zawierają tego rodzaju cech podobieństwa, by uprawnione było zastosowanie art. 91 § 1 kk.

1.4.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

1.5.  Warunkowe umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

1.6.  Umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

1.7.  Uniewinnienie

pkt 5 wyroku

pkt 6 wyroku

C. E.

E. F. E.

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

Wyjaśnienia J. M. zawierały informacje obciążające nie tylko E. F. E., który skłonny był przyznać – w ograniczonym zakresie – okoliczności stanu faktycznego, ale również wskazywały udział C. E., przypisując mu rzekome zaangażowanie w zwerbowaniu wspólnika podszywającego się pod L. P.. Nie sposób jednoznacznie stwierdzić wiarygodności J. M. w odniesieniu do udziału wspólników, w szczególności zaś nie można wykluczyć celowego uwikłania przypadkowych osób w jego wersję zdarzeń w myśl przyjętej linii obrony. Wymaga zaakcentowania, że pomówienia obciążające C. E. nie zostały poparte żadnym dowodem i w ocenie Sądu nie mogą być uznane za miarodajny dowód jego winy.

Z okoliczności stanu faktycznego zarzutu z pkt II aktu oskarżenia wynika, że w ciągu zdarzeń składających się na manipulacje wyłudzenia pożyczki, brał udział J. M. podajacy się za P. S. i mężczyzna posługujący się fałszywą tożsamością L. P., którego danych personalnych prokurator nie zdołał ustalić. Konieczne również okazało się zaangażowanie właściciela spółki (...) i prezesa zarządu tej firmy – B. B. (2), z tym że ich udział nie został jednoznacznie wyjaśniony i prokurator nie zdecydował się na postawienie im zarzutów. Nawet jeśli J. M. podczas przesłuchań w śledztwie podjął próbę obciążenia współoskarżonych winą za wyłudzenie pożyczki, to jednak faktem pozostaje, że niewątpliwie miał na względzie własne interesy i uzasadnione powody by uwolnić się od podejrzeń poprzez przeniesienie odpowiedzialności na inne osoby.

Popełnienie przestępstwa na szkodę spółki (...) było możliwe przy współpracy osób podających się za P. S. i L. P., zaś przypisanie jakiejkolwiek roli C. E. i E. F. E. opierałoby się wyłącznie na nieuprawnionych spekulacjach.

Z uzasadnienia aktu oskarżenia wynika, że prokurator zwrócił szczególną uwagę na bilingi połączeń telefonicznych między numerami, którymi posługiwali się J. M. i E. F. E., a także przeanalizował logowania do stacji BTS (dowody: k.1216-1217, 1582-1603), jednak w opinii Sądu, poczynione ustalenia nie mogą być uznane za miarodajny dowód winy C. E. i jego syna odnośnie zarzutu z pkt II.

VIII.  KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i środki związane z poddaniem

IX.  sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia

z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się

do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

J. M.

E. F. E.

J. M.

pkt 1, 2, 3

pkt 1 wyroku

pkt 4 wyroku

pkt 7 wyroku

Oskarżony J. M. był w przeszłości wielokrotnie karany, w tym za umyślne przestępstwa podobne (k.2533-2535, k.2545, k.2570 tom XIII). Przestępstwa objęte aktem oskarżenia cechuje wysoki stopień społecznej szkodliwości, a sposób ich popełnienia świadczy o wyrafinowanym sposobie poszukiwania okazji do uzyskania korzyści majątkowej z pokrzywdzeniem innych osób. Mając na uwadze dotychczasowy tryb życia, w szczególności uprzednie skazania, uprawniona jest teza, że wcześniejsze wyroki skazujące nie odniosły oczekiwanego rezultatu i J. M. nie zrezygnował z przestępczej działalności.

Oskarżony E. F. E. nie był dotychczas karany (k.2536 tom XIII) i na podstawie ustalonych okoliczności należy uznać za prawdopodobne, że aktualnie przypisane mu przestępstwo miało charakter incydentalny, jednak okoliczności przypisanego mu zarzutu, w tym znaczący udział w realizacji nielegalnych zamierzeń, przemawiają za surowym ukaraniem.

Wymierzając kary, Sąd miał na względzie rodzaj i okoliczności popełnienia przestępstw, w tym wysokość korzyści majątkowej, która była przedmiotem przestępczych manipulacji, a nadto dotychczasowy tryb życia oraz warunki i właściwości osobiste oskarżonych.

Orzekając wobec J. M. karę łączną, Sąd miał w polu widzenia zasadę, że instytucja określona w art. 85 kk nie ma na celu łagodzenia dolegliwości kar jednostkowych i nie powinna skutkować przeświadczeniem sprawcy o korzyści wynikającej z popełnienia w krótkim czasie kilku przestępstw.

W piśmie z dnia 26 czerwca 2020r. (k.2056) spółka (...) złożyła wniosek o orzeczenie obowiązku naprawienia w całości wyrządzonej szkody. Przestępstwo opisane w pkt II aktu oskarżenia polegało na wyłudzeniu od tego podmiotu kwoty 688.073,39 zł (umowa k.155-183). W treści dokumentu opisanego jako załącznik nr 1, strony ustaliły zabezpieczenie pożyczki w formie m.in. przewłaszczenia lokali w kamienicy usytuowanej przy ul. (...) w C., którą pożyczkobiorcy nie mieli prawa rozporządzać, a nadto sprawcy złożyli weksel, który rzekomo został wystawiony przez spółkę (...) i poręczenie wekslowe bezprawnie obciążające L. P.. W realiach niniejszej sprawy nie ulega wątpliwości, że sprawcy nie mieli zamiaru wywiązać się ze zobowiązania spłaty pożyczki, przy czym przyjęte przez spółkę (...) zabezpieczenie nie może być wykonane ze względu na nielegalny charakter tych czynności. W zaistniałej sytuacji, Sąd uznał za uzasadniony wiosek spółki (...) w przedmiocie orzeczenia obowiązku naprawienia szkody w trybie art. 46 § 1 kk.

W toku śledztwa zabezpieczone zostały dokumenty, które miały związek z przestępstwami objętymi aktem oskarżenia (wykaz dowodów rzeczowych k.1771). Stosownie do przepisu art. 44 § 2 kk, uzasadnione było orzeczenie przepadku dokumentów wydanych przez I. K.-N. (poz. 1 wykazu dowodów rzeczowych), albowiem dotyczyły rachunku służącego sprawcom do nielegalnych czynności.

W wyniku informacji udzielonych przez notariusza J. S., policja zatrzymała „upoważnienie”, które sprawcy uzyskali w wyniku przestępczych manipulacji i wykorzystali do popełnienia czynów zabronionych – dokument nie ma mocy prawnej i należało orzec jego przepadek (poz. 2 wykazu dowodów rzeczowych).

W aktach sprawy znajduje się również dokumentacja dotycząca rachunków bankowych, które zostały wykorzystane do przestępczych działań, a zatem stanowią dowód popełnienia czynów zabronionych i podlegają przepadkowi (po. 3, 4, 5 wykazu dowodów rzeczowych).

Wszystkie dowody rzeczowe stanowią integralną część materiału dowodowego i powinny być załączone do akt sprawy.

X.  1Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia

z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

1.6. inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,

a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

7.  KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Oskarżeni J. M. i E. F. E. nie wykazali, by zachodziły obiektywne okoliczności uzasadniające zwolnienie ich od kosztów procesu, a dodatkowo należy mieć na względzie, że są zdolni do wykonywania pracy zarobkowej i zdobycia środków pozwalających ponieść ciężar tych należności. W toku postępowania przygotowawczego Skarb Państwa poniósł wydatki w kwocie 5.254 zł (k.1819), a w trakcie procesu dodatkowo należało uwzględnić m.in. opłaty za karty karne, należności wypłacane świadkom, a nadto w odniesieniu do J. M. koszty związane z doprowadzaniem na rozprawę z aresztu śledczego, zaś w przypadku E. F. E. wynagrodzenie biegłego tłumacza języka włoskiego (karta wydatków – pierwsze karty tomu X). Sąd obciążył J. M. i E. F. E. opłatami sądowymi, a nadto częścią wydatków postępowania miarkując wysokość tych należności do czynności odnoszących się do każdego z oskarżonych.

Ustalając wysokość wynagrodzenia obrońcy z urzędu oskarżonego C. E., Sąd uwzględnił uregulowania zawarte w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu, w szczególności § 17 ust. 2 pkt 5, § 20, § 4 ust. 3 – przy uwzględnieniu nakładu pracy adw. A. W. i udziału w 18 terminach rozprawy.

XI.  1Podpis

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Urszula Bachniak
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Częstochowie
Osoba, która wytworzyła informację:  Urszula Adamik
Data wytworzenia informacji: