Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

16 maja 2023 roku

Sąd Rejonowy w Toruniu Wydział II Karny w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Marek Tyciński

Protokolant: st. sekr. sąd. Marcin Szymczak

w obecności oskarżyciela publicznego – asp. A. O.

po rozpoznaniu: 16.02.2023 r., 30.03.2023 r., 11.05.2023 r.

sprawy:

M. P., córki Z. i R. z domu M., urodzonej (...) w T.

obwinionej o to, że:

w okresie od 25 maja 2021 do 09 listopada 2021 poprzez odtwarzanie głośnej muzyki, uderzanie w kaloryfer oraz krzyczenie na dzieci pokrzywdzonych w celu dokuczenia złośliwie niepokoiła ustalonych pokrzywdzonych

tj. o wykroczenie z 107 kw

orzeka:

I.  Obwinioną M. P. uznaje za winną popełnienia zarzucanego jej czynu, tj. wykroczenia z art. 107 kw i za to, na podstawie art. 107 kw wymierza jej karę 200 (dwustu) złotych grzywny

II.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adwokata S. A. 504 zł (pięćset cztery złotych) powiększone o stawkę podatku VAT tytułem zwrotu kosztów obrony z urzędu udzielonej obwinionej M. P.

III.  zasądza od obwinionej M. P. na rzecz oskarżycielki posiłkowej K. I. 504 zł (pięćset cztery złotych) tytułem zwrotu kosztów pomocy prawnej udzielonej z wyboru

IV.  zwalnia obwinioną z obowiązku uiszczenia opłaty sądowej, zaś wydatkami poniesionymi w toku postępowania obciąża Skarb Państwa

UZASADNIENIE

Obwiniona zamieszkuje na parterze w budynku wielorodzinnym w T. przy ul. (...). Jej sąsiadką jest pokrzywdzona K. I., która wraz z mężem i dwójką dzieci i psem zamieszkuje bezpośrednio nad mieszkaniem obwinionej na pierwszym piętrze w lokalu nr (...). Między stronami od dłuższego czasu trwa konflikt sąsiedzki.

U syna Pokrzywdzonej stwierdzono wadę genetyczną, która zaburza układ neurologiczny i powoduje problemy z chodzeniem oraz utrzymaniem równowagi, a ponadto syn pokrzywdzonej jest bardzo czuły na emisje dźwięku. Wymaga on stałej opieki, a jego problemy z utrzymaniem równowagi powodują, że czasami upada na podłogę i w wyniku tego płacze lub reaguje krzykiem. Córka pokrzywdzonej jest uczennicą w klasie sportowej – zdarza się, że wykonuje niektóre ćwiczenia w mieszkaniu. Dzieci Pokrzywdzonej bawią się w mieszkaniu, a pokrzywdzona z mężem korzysta z nieruchomości w ramach jej przeznaczenia wykonując powszechne czynności domowe, natomiast nie wykracza to poza zakres społecznie akceptowalnych granic. Pokrzywdzona wskazywała, że jej mąż dość głośno chodzi, natomiast, aby nie było to dla obwinionej zbyt uciążliwe, zakupili wykładzinę, która ma wygłuszać dźwięk.

Obwiniona z kolei każdy z odgłos dochodzący z mieszkania pokrzywdzonych traktuje jako asumpt do zasygnalizowania sąsiadom, że zasłyszane dźwięki przeszkadzają jej ponad wszelka miarę i w sposób nieprzystający reaguje na zaistniałą sytuację, odtwarzając głośno muzykę, uderzając w kaloryfer, a także krzycząc na dzieci pokrzywdzonych, przez co działając w celu dokuczenia pokrzywdzonym, złośliwie ich niepokoi.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie: częściowo wyjaśnień obwinionej (k. 72, 27v.-28), zeznań pokrzywdzonej K. I. (k. 73, k. 5), zeznań świadka J. S. (1) (k. 84v.-85, k. 14), zeznań świadka J. S. (2) (k. 85, k. 18), zeznań świadka J. W. (k. 85, k. 20), zeznań świadka M. N. (k. 85v.), zeznań świadka K. O. (k. 85v.-86), zeznań świadka K. P. (k. 86), zeznań świadka R. P. (k. 86), Ł. I. (k. 93v.-94), zeznań świadka M. A. (k. 94), protokół przyjęcia zawiadomienia o wykroczeniu (k. 2-3), dokumentacji medycznej (k. 15), nagrań (k. 16).

Obwiniona nie przyznała się do popełnienia zarzucanego jej czynu, natomiast jej wyjaśnienia wskazują na utrzymujący się między stronami konflikt sąsiedzki. Sąd nie dał wiary wyjaśnieniom obwinionej wskazującym, że nie dopuściła się ona zarzucanego jej czynu. Wyjaśnienia te zmierzają co najmniej do złagodzenia swojej odpowiedzialności.

Nie ma podstaw, by kwestionować prawdziwość zeznań świadków, z których wynika, że obwiniona w celu dokuczenia pokrzywdzonym złośliwie ich niepokoiła. Sąd dał wiarę zeznaniom świadków, bowiem ich depozycje odnośnie okoliczności nie budzą wątpliwości, tworzą logiczną i przekonywującą całość, uzupełniając w konsekwencji zgromadzony w sprawie materiał dowodowy. Ponadto przedmiotowe zeznania nie zawierają żadnych sprzeczności - ani wewnętrznych niespójności.

Nie budzi również wątpliwości prawdziwość dokumentów, które Sąd uznał za wiarygodne. Strony w tym zakresie nie wnosiły żadnych zastrzeżeń.

Zebrany w sprawie materiał dowodowy pozwolił na ustalenie, iż obwiniona w okresie od 25 maja 2021 do 09 listopada 2021 poprzez odtwarzanie głośnej muzyki, uderzanie w kaloryfer oraz krzyczenie na dzieci pokrzywdzonych w celu dokuczenia złośliwie niepokoiła ustalonych pokrzywdzonych. Czyn obwinionej wypełnia znamiona wykroczenie z 107 kw.

Zgodnie z art. 107 kw, kto w celu dokuczenia innej osobie złośliwie wprowadza ją w błąd lub w inny sposób złośliwie niepokoi, podlega karze ograniczenia wolności, grzywny do 1500 złotych albo karze nagany.

W orzecznictwie podkreśla się, że „Czyn stanowiący wykroczenie z art. 107 k.w. polega na działaniu kierunkowym - "w celu dokuczenia innego osobie", a zatem należy ustalić, że po stronie sprawcy tego wykroczenia zachodzi złośliwość. Nawet samo stwierdzenie umyślności działania nie daje podstawy do przyjęcia odpowiedzialności za wykroczenia penalizowane tym przepisem.” (Wyrok SN z 22.06.1995 r., III KRN 44/95, LEX nr 24579.).

W doktrynie podkreśla się, że „Znamię złośliwości oznacza szczególne nastawienie podmiotowe sprawcy przejawiające się w chęci dokuczenia, zrobienia przykrości, wyprowadzenia z równowagi (J. Bafia, D. Egierska, I. Śmietanka, Kodeks..., s. 250; M. Bojarski, W. Radecki, Kodeks wykroczeń. Komentarz..., 2006, s. 637; M. Mozgawa (w:) Kodeks..., red. M. Mozgawa, s. 366). W słowniku języka polskiego "złośliwie" jest definiowane jako w sposób złośliwy, sprawiający przykrość, nacechowany nieżyczliwością, niechęcią. (...) to skłonny do robienia komuś przykrości, lubiący dokuczyć, powiedzieć coś uszczypliwego; wyrażający takie intencje, sprawiający przykrość, nacechowany nieżyczliwością, niechęcią, dokuczliwy, uszczypliwy, zjadliwy (zob. Uniwersalny słownik języka polskiego, red. S. Dubisz, t. 5, Warszawa 2003, s. 694-695). (…) Niepokojenie może polegać na zakłóceniu spokoju lub innych zachowaniach wyprowadzających pokrzywdzonego z równowagi psychicznej, np. wysyłaniu przykrych listów, głuchych telefonach, pukaniu do drzwi i uciekaniu. Niepokojenie może nastąpić słowem, czynem, gestem, wizerunkiem itd. Istotne w zachowaniu sprawcy jest to, że kieruje się on chęcią dokuczenia innej osobie, sprawienia jej przykrości, przysporzenia trosk i zmartwień. Pobudką działania sprawcy jest nieżyczliwość, bowiem chodzi o "dotknięcie" ofiary, wyprowadzenie jej z równowagi, spowodowanie zdenerwowania.” (M. Zbrojewska [w:] Kodeks wykroczeń. Komentarz, wyd. II, red. T. Grzegorczyk, Warszawa 2013, art. 107.).

W ocenie Sądu zachowanie obwinionej cechowało się nieustępliwością, bowiem działając w celu dokuczenia pokrzywdzonym wielokrotnie dopuszczała się zachowań, które złośliwe niepokoiły pokrzywdzonych i zakłócały ich spokój (uderzała w kaloryfer, odtwarzała głośno muzykę oraz krzyczała na dzieci pokrzywdzonych). Takie zachowania niewątpliwie pozostają w sprzeczności z zasadami współżycia społecznego i nie zasługują w żadnym stopniu na usprawiedliwienie.

Sąd nie kwestionuje faktu, że wielokrotne upadki na podłogę chorego syna pokrzywdzonych, jak również jego płacz i krzyk, czy też zabawy dzieci mogły być dla obwinionej uciążliwe, a nawet w pewnych momentach zakłócać jej spokój czy odpoczynek. Z całą stanowczością należy jednak podkreślić, że uderzanie w kaloryfer, odtwarzanie głośno muzyki czy krzyczenie na dzieci pokrzywdzonych nie jest adekwatną reakcją na opisane wyżej zachowania. Nie ulega wątpliwości, że takie zachowania obwinionej utrudniały pokrzywdzonym normalne funkcjonowanie i były dla nich uciążliwe i nieprzyjemne. Obwiniona podejmowała bezprawne działania, zamiast skorzystać z legalnych i prawnie dopuszczalnych rozwiązań, które pozwalają na ochronę dóbr w razie stwierdzenia, że rzeczywiście doszło do ich naruszenia.

Nie jest wykluczone, że w ramach narastającego konfliktu sąsiedzkiego w rzeczywiści obie strony dopuszczały się zachowań nieakceptowalnych społecznie zakłócając wzajemnie swój spokój, w tym także spoczynek nocny. W przedmiotowej sprawie ocenie prawnokarnej poddawane było jednak zachowanie obwinionej, która jak wynika ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego w odpowiedzi na dochodzące z mieszkania pokrzywdzonych hałasy, w celu dokuczenia pokrzywdzonym, złośliwie ich niepokoiła, chcąc tym samym odpowiedzieć na niekomfortową dla niej sytuację, która w ocenie obwinionej nie pozostawała bez wpływu na jej zdrowie. Prawo nie powinno jednak ustępować przed bezprawiem, również w zakresie egzekwowania postępowania zgodnego z zasadami współżycia społecznego, w tym także w ramach wzajemnych stosunków społecznych.

Wymierzając karę Sąd kierował się stopniem społecznej szkodliwości czynu i wziął pod uwagę cele kary w zakresie społecznego oddziaływania oraz cele zapobiegawcze i wychowawcze, które ma ona osiągnąć w stosunku do osoby ukaranej (art. 33 § 1 k.w.).

Sąd wziął pod uwagę przede wszystkim umyślne, z zamiarem kierunkowym popełnienie przypisanego obwinionej wykroczenia oraz to, że zachowania obwinionej miały charakter nieustępliwy, co potęgowało niewątpliwe złośliwie niepokojenie pokrzywdzonych. Jako okoliczność łagodzącą Sąd przyjął uprzednią niekaralność obwinionej.

Biorąc powyższe rozważania pod uwagę oraz sytuację materialną obwinionej, Sąd na podstawie art. 107 kw wymierzył jej karę grzywny w kwocie 200 złotych. W ocenie Sądu wymierzona kara będzie stanowić realną dolegliwość dla obwinionej, uświadamiając jej karygodność jej zachowania, prowadząc jednocześnie do wdrożenia do poszanowania prawa i zapobiegnia w przyszłości podobnym zachowaniom sprzecznym z prawem.

Na podstawie § 17 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 18 z późn. zm.) Sąd zasądził od Skarbu Państwa adwokata S. A. 504 zł (powiększone o stawkę podatku VAT tytułem zwrotu kosztów obrony z urzędu udzielonej obwinionej M. P.. Sąd uwzględnił treść wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 23 kwietnia 2020 r., sygn. akt: SK 66/19, w którym Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że § 4 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu jest niezgodny z art. 64 ust. 2 w związku z art. 31 ust. 3, art. 32 ust. 1 zdanie drugie i art. 92 ust. 1 zdanie pierwsze Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

Uwzględniając wniosek oskarżycielki posiłkowej, Sąd stosując przepisy Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. poz. 1800 z późn. zm.), zasądził od obwinionej M. P. na rzecz oskarżycielki posiłkowej K. I. 504 zł (pięćset cztery złotych) tytułem zwrotu kosztów pomocy prawnej udzielonej z wyboru.

Uwzględniając aktualną sytuację rodzinną i finansową obwinionej, Sąd zwolnił obwinioną z obowiązku uiszczenia opłaty sądowej, zaś wydatkami poniesionymi w toku postępowania obciążył Skarb Państwa.