Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 24 lutego 2020 roku.

Sąd Apelacyjny we Wrocławiu w II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSA Wiesław Pędziwiatr (sprawozdawca)

Sędziowie: SSA Andrzej Kot

SSA Witold Franckiewicz

po rozpoznaniu skargi wniesionej przez pełnomocnika pokrzywdzonego

K. T.

na naruszenie jego prawa do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki – postępowanie prowadzone przez Prokuraturę (...)w Ś.sygn. akt PR 3 Ds. 35.2016

na podstawie art. 12 ust. 2 i 4 ustawy z dnia 17 czerwca 2004r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. Nr 179, poz. 1843 z późn. zm.)

p o s t a n a w i a

I.  stwierdzić, że w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym przez Prokuraturę (...)w Ś.sygn. akt PR 3 Ds. 35.2016 (poprzednie sygn. akt2 Ds. 446/14, 3 Ds. 267/15) nastąpiła przewlekłość postępowania;

II.  przyznać skarżącemu K. T. od Skarbu Państwa – Prokuratury Okręgowej w Świdnicy sumę pieniężną w wysokości 15.000 (piętnastu tysięcy) złotych;

III.  kosztami postępowania skargowego obciążyć Skarb Państwa;

IV.  zwrócić skarżącemu K. T. 200 zł tytułem uiszczonej przez niego opłaty od skargi.

UZASADNIENIE

27 grudnia 2020 roku do Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu wpłynęła skarga z 17 stycznia 2019 pełnomocnika pokrzywdzonego K. T., jako strony postępowania przygotowawczego prowadzonego przez Prokuraturę (...)w Ś.w sprawie PR 3 Ds. 35.2016 na przewlekłość tego postępowania. Skarżący domagał się:

I.  stwierdzenie przewlekłości postępowania przygotowawczego prowadzonego przez Prokuraturę (...)w Ś., w sprawie o sygn. akt PR 3 Ds. 35.2016, toczącego się przeciwko M. W. (1), podejrzanemu o czyn z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k., przez co naruszone zostało prawo pokrzywdzonego K. T. do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym bez nieuzasadnionej zwłoki;

II.  zlecenie Prokuraturze (...)w Ś.dokonania odpowiednich i niezwłocznych czynności, ewentualnie rozważenia możliwości wyłączenia do odrębnego postępowania materiałów dotyczących A. M. (1) i J. K. (1) oraz skierowania do Sądu aktu oskarżenia przeciwko M. W. (1), celem niezwłocznego zakończenia postępowania przygotowawczego;

III.  zasądzenie od Skarbu Państwa na rzecz skarżącego K. T. kwoty 20 000 zł tytułem rekompensaty za krzywdę wynikającą z naruszenia jego prawa do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki;

IV.  zasądzenie od Skarbu Państwa - Prokuratury (...)w Ś.- kosztów niniejszego postępowania.

W odpowiedzi na skargę Prokurator (...)w Ś.wniósł o oddalenie skargi.

Sąd Apelacyjny ustalił, co następuje:

Zawiadomienie K. T. o przestępstwie na jego szkodę wpłynęło do Prokuratury (...)w Ś. 23 kwietnia 2014 roku i dotyczyło podejrzenia popełnienia przez M. W. (1) przestępstwa współdziałania w dokonaniu sprzedaży koparko – ładowarki ze świadomością i wiedzą, że pochodzi ona z kradzieży (t. I, k. 59).

Po przyjęciu zgłoszenia w sprawie przeprowadzono czynności sprawdzające w dniu 11 czerwca 2014 r. (k. 64, 65) oraz przesłuchano szereg świadków w dniach: 9 czerwca 2014r. (M. W. (1)), 12 czerwca 2014r. (Ł. Ż.) , 1 lipca 2014r. (G. K.), 20 września 2014r. (Z. i D. F.) , 22 września 2014r. (A. M. (2)) , 24 września 2014r. (K. T.) , 1 października 2014r. (I. J.) , 5 października 2014r. (M. W. (1)), 18 października 2014r. (K. K.), 3 listopada 2014r. (P. F. ), 11 listopada 2014r. (K. T.), 18 grudnia 2014r. (T. T. (1) ), 12 grudnia 2014r. (W. P.), 22 stycznia 2015r. (I. J.), 4 lutego 2015r. (D. G.),

W dniu 13 lutego 2015 roku w siedzibie Komisariatu Policji w Niemcach przeprowadzono oględziny wizerunku A. M. (2) z udziałem K. T.. (t. I k.94-95). Po czym przesłuchano w/w w charakterze świadka oraz pouczono go o uprawnieniach i obowiązkach pokrzywdzonego. (k. 96)

W dniu 25 marca 2015r. przesłuchano w charakterze świadka A. M. (1) oraz w sprawie nadano sygnaturę RSD-897/14.

W dniu 11 marca 2015r. przesłuchano w charakterze świadka M. W. (1) oraz dokonano okazania wizerunku A. M. (2) (k. 100).

W dniu 25 marca 2015r. ponownie przesłuchano w charakterze świadka: A. M. (1) oraz T. T. (1).

Ponadto słuchano także w charakterze świadka w dniach: 27 marca 2015r. W. S., 21 kwietnia 2015r. M. K. 6 maja 2015r. J. M., 14 maja 2015r. J. K. (1), 26 maja 2015r. P. K., 8 czerwca 2015r. M. Z. (1), 22 czerwca 2015r. M. Z. (2).

Wcześniej w dniu 23 maja 2015r. wezwano na przesłuchanie w charakterze świadka na 31 maja 2015r. M. W. (1) oraz A. M. (1).

W dniu 30 czerwca 2015r. przesłuchani w charakterze podejrzanego A. M. (2) (k. 121-123).

Po czym ponownie powadzono czynności związane ze słuchaniem w charakterze świadka następujących osób, w dniach: 2 lipca 2015r. P. K., 6 lipca 2015r. P. F.. 24 września 2015r. J. D. 19 września 2015r M. K..

W dniu 8 grudnia 2015r. przesłuchani w charakterze podejrzanego A. M. (2) (k. 130-13).

W dniu 23 grudnia 2015r. oficer prowadzący sprawę wydał postanowienie o umorzeniu śledztwa, które tego samego dnia zostało zatwierdzone przez Prokuratora Prokuratury (...)w Ś.postanowienie o umorzenie śledztwa w sprawie 3 Ds. 267/15 (k. 134-135).

W dniu 13 stycznia 2016r. wpłynęło do Prokuratury (...)w Ś.zażalenie K. T. na postanowienie o umorzeniu śledztwa (k. 136-140)

Sąd Okręgowy w Świdnicy postanowieniem z dnia 31 marca 2015r., sygn. akt III Kp 32/16 uwzględnił zażalenie pokrzywdzonego K. T. i uchylił zaskarżone postanowienie oraz zlecił Prokuratorowi (...)w Ś.kontynuowanie postępowania przygotowawczego w sprawie 3 Ds. 267/13.

W dniach: 14 kwietnia 2015r i 18 kwietnia 2015 roku na przesłuchanie w charakterze świadka nie stawa się J. K. (2).

Jednocześnie w dniu 28 kwietnia 2016r. oficer prowadzący dokonał ustaleń dotyczących podejrzanego A. M. (2) (k. 148).

W dniu 30 listopada 2015r. do Prokuratury (...)w Ś.wpłynęła Ekspertyza P. nr NR (...) (k. 149-181).

W dniu 11 maja 2016r. Prokurator Okręgowy w Świdnicy wydał na wniosek Prokuratora Rejonowego w Świdnicy z dnia 28 kwietnia 2016r. postanowienie o przedłużeniu śledztwa do dnia 30 czerwca 2016r. w w/w sprawie, prowadzonej już pod nową sygnaturą PR 3 Ds. 35.2016 (k. 182-183).

W dniu 23 maja 2016r. Naczelnik Wydziału dw. z Przestępczością Zurbanizowaną Komendy Powiatowej Policji w Ś. zwrócił się do Komisariatu Policji w Niemczech przesłuchanie w ramach pomocy pranej w charakterze świadka K. T..

W dniu 30 maja 2016r. przesłuchano w charakterze świadka A. M. (2) (k. k. 188-191).

W dniach 31 maja 2016r. , 3 czerwca 2016r. oraz 8 czerwca 2016r. funkcjonariusz prowadzący sprawę dokonywał czynności w sprawie, w tym czynności sprawdzających w sprawach powiązanych: PR 1 Ds. 1668/13 oraz PR 392/13, a nadto ustalił, że M. W. (2) jest osobą poszukiwaną.

W dniu 2 czerwca 2016r. Prokurator Prokuratury (...)w Ś.w sprawie PR 3 Ds. 266/15 wydał postanowienie o zawieszeniu postępowania w sprawie J. K. (1), podejrzanej o czyn z art. 270 § 1 k.k.

W dniu 6 czerwca 2016r. przesłuchano w charakterze świadka K. T..

W dniu 16 czerwca 2016r. Prokurator Prokuratury (...)w Ś.wydał postanowienie o postawieniu M. W. (1) zarzutów w sprawie o sygn. akt 3 Ds. 35.2016.

W dniu 17 czerwca 2016r. Naczelnik Wydziału dw. z Przestępczością Zorganizowaną Komendy Powiatowej Policji w Ś. zwrócił się do szeregu instytucji o udzielenie informacji dotyczących składników majątkowych M. W. (1)

W dniu 22 czerwca 2016r. przesłuchano M. W. (1) w charakterze podejrzanego w sprawie PR 3 Ds. 35.2016 (k. 205- 207).

W dniu 23 czerwca 2016r. oficer policji prowadzący sprawę dokonał ustaleń odnośnie poszukiwania A. M. (1).

W dniu 27 czerwca 2016r. Prokurator Prokuratury (...)w Ś.wydał postanowienie zawieszeniu śledztwa przeciwko M. W. (1) zarzutów w sprawie o sygn. akt 3 Ds. 35.2016. (k. 220-221) z uwagi na niemożliwość ustalenia miejsca pobytu J. K. (1).

Jednocześnie 1 lipca 2016r. dokonano rejestracji w Systemie Informacyjnym Schengen II danych dotyczących osoby A. M. (1) (K. 227-229) oraz J. K. (1) (k. 230 – 232).

W dniu 21 lipca 2016r. do Prokuratura (...)w Ś.wpłynęło zażalenie pokrzywdzonego K. T. na postanowienie prokuratora z dnia 27 czerwca 2016 r wydane w sprawie o sygn. akt PR 3 Ds. 35.2016 o zawiedzeniu śledztwa.

W dniu 28 września 2016r. Sąd Okręgowy w Świdnicy postanowienie w sprawie III Kp 358/16 nie uwzględnił zażalenia pokrzywdzonego i zaskarżone postanowienie utrzymał w mocy.

W dniach 5 października 2016r., 2 listopada 2016r., dokonano czynności sprawdzających w sprawie dotyczących ustalenia miejsca pobytu A. M. (1) oraz J. K. (1).

W dniu 28 października 2016r. ustalono miejsce pobyty A. M. (1).

W dniu 12 stycznia 2017r. ustalano, że A. M. (1) nie przebywa we wczesnej wskazanym miejscy pobytu to jest ul. (...) W., a ma przebywać w Anglii.

W dniu 30 stycznia 2017r. przesłuchano w charakterze świadka J. K. (1) (k. 275-276)

Z pisma Prokuratora (...)w Ś.z 9 lutego 2017r. wynika, że dokonano ustalenia miejsca pobytu A. M. (1) i usunięto wpisy z systemie (...) oraz w dniu 15 lutego 2017r. wezwano go na przesłuchanie – na które się nie stawił, nie uzyskano też relacji z czynności doręczenia wezwania. Ponownie wezwano A. M. (1) na przesłuchanie na dzień 10 marca 2017r.

W dniach 10 kwietnia 2017r., 24 kwietnia 2017r., dokonano kolejnych czynności poszukiwawczych dotyczących A. M. (1).

W dniu 12 września 2017r. przeprowadzono kolejne czynności dotyczące ustalenia składników majątkowych M. W. (1). Ponadto uzyskano oświadczenie J. K. (1) o miejscu pobytu (K. 341).

W dniu 21 września 2017r. Komenda Powiatowe Policji zwróciła się do Prokuratury (...)w Ś.po zwolnieni z zachowania tajemnicy służbowej dotyczącej Naczelnika Urzędu Skarbowego w O. w odniesieniu do M. W. (3).

W dniu 8 listopada 2017r. zwrócono się o zaświadczenie ze zbiory PESEL dotyczące A. M. (1) (k. 331).

W dniach: 2 maja 2018r., 15 listopada 2018r., 21marca 2019r., ponownie przeprowadzono czynności sprawdzające dotyczące miejsca pobytu A. M. (1).

W dniu 1 kwietnia 2019r. do Prokuratury (...)w Ś.wpłynął wniosek pełnomocnika pokrzywdzonego K. T. o podjęcie zawieszonego postępowania.

W dniu 25 września 2019r. Prokurator Prokuratury (...)w Ś.zwrócił się do Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Krzyków o wypożyczenie akt sprawy VII K 644/17 dotyczącej J. K. (1).

W dniu 25 września 2019r. Prokurator Prokuratury (...)w Ś.zwolnił Naczelnika Urzędu Skarbowego w O. z tajemnicy służbowej odniesieniu do M. W. (3) w zakresie danych o jego dochodach (k. 394)

W dniu 26 września 2019r. Prokurator Prokuratury (...)w Ś.zwrócił się do (...) sp. z o.o. o udostępnienie dokumentacji związanej z Kopiarko - ładowarką (...) (k. 396) oraz wydał kolejne postanowienie o zwolnieniu z tajemnicy służbowej Naczelnika Urzędu Skarbowego w O. w odniesieniu do M. W. (1), (...) M. W. (1) oraz (...) M. W. (1) Usługi (...) oraz (...) Bank SA w zakresie rachunku bankowego (...).

W dniu 17 października 2019 roku wpłynęły informacje z (...) Bank S.A.

W dniu 23 października 2019r. wpłynęły informacje od Naczelnika Urzędu Skarbowego w O..

W dniu 8 października 2019r. wpłynął do prokuratury odpis wyroku Sądu Rejonowego w Świdnicy z dnia 11 lutego 2016r. wydanego w sprawie A. M. (2), sygn. akt II K 22/16 wraz z wnioskiem prokuratora złożonym na podstawie art. 335 § 1 k.p.k.

W dniu 22 października 2019r. wpłynął do prokuratury odpis wyroku Sądu Rejonowego dla Wrocławia Krzyków z dnia 5 czerwca 2017r. wydanego w sprawie J. K. (1), sygn. akt VII K 644/17 wraz z wnioskiem prokuratora złożonym na podstawie art. 335 § 1 k.p.k.

W dniu 6 listopada 2019r. wpłynął ponowny wniosek pełnomocnika pokrzywdzonego K. T. o podjęcie zawieszonego postępowania.

W dniu 28 listopada 2019r. prokurator zwrócił się do Komisariatu Policji W. o ustalenie, czy A. M. (1) przebywa w miejscu zamieszkania, to jest ul. (...).

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Wniesiona przez pełnomocnika pokrzywdzonego skarga zasługuje na uwzględnienie.

Przy ocenie, czy doszło do naruszenia prawa strony do rozpoznania jej sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, trzeba – zgodnie z art. 2 ustawy z dnia 17 czerwca 2004r. – mieć na uwadze terminowość i prawidłowość czynności podjętych przez prokuratora prowadzącego lub nadzorującego postępowanie przygotowawcze w celu zakończenia postępowania przygotowawczego, uwzględniając charakter sprawy, stopień faktycznej i prawnej jej zawiłości, znaczenie dla strony, która wniosła skargę, rozstrzygniętych w niej zagadnień oraz zachowanie się stron, a w szczególności strony, która zarzuciła przewlekłość postępowania.

Nie każda zwłoka może być przyczyną stwierdzenia przewlekłości, lecz jedynie zwłoka nieuzasadniona. Ocena, czy postępowanie trwa dłużej niż to konieczne, dokonywana musi być na podstawie zarówno analizy charakteru dokonywanych czynności, jak i stanu faktycznego sprawy. Przewlekłość w postępowaniu przygotowawczym wiązana jest zawsze z działaniami prokuratora - albo z przewlekłym osobistym prowadzeniem postępowania, albo z dopuszczeniem do przewlekłości nadzorowanego postępowania.

W orzecznictwie wskazuje się, że „ przez przewlekłość postępowania rozumie się w praktyce brak czynności zmierzających do rozstrzygnięcia zachodzący dłużej niż jest to konieczne do rozważenia sprawy bądź zgromadzenia dowodów. Chodzi o to, by czynności zmierzające do wydania orzeczenia kończącego zabierały odpowiednią ilość czasu, to jest odbywały się bez zbędnej zwłoki (…). Taką zbędną zwłoką nie jest każdy upływ czasu, ale dopiero nadmierne odstępstwo od czasu zwykle koniecznego dla wykonania określonych czynności. Przewlekłość postępowania zachodzi wtedy tylko, gdy zwłoka w czynnościach jest nadmierna (rażąca) i nie znajduje uzasadnienia w obiektywnych okolicznościach sprawy” (postanowienie Sądu Apelacyjny w Krakowie z 23 listopada 2010 r. sygn. akt II S 28/10; por. również postanowienie Sądu Najwyższego z 07 października 2010 r. sygn. akt WSP 13/10; postanowienie Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 09 lutego 2005 r. sygn. akt II S 5/05; postanowienie Sądu Apelacyjnego w Krakowie z 07 kwietnia 2009 r. sygn. akt II S 4/09).

Nie można również pomijać treści art. 6 ust. 1 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka i rozumienia tego przepisu w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, a zwłaszcza użytego w nim pojęcia „ rozsądny termin zakończenia sprawy”. Zgodnie z tym przepisem każdy ma prawo do rozpoznania jego sprawy w rozsądnym terminie. Ocena, czy przewlekłość postępowania jest uzasadniona, musi być dokonywana w świetle szczególnych okoliczności sprawy i z uwzględnieniem takich kryteriów określonych w orzecznictwie Trybunału jak: stopień złożoności sprawy, zachowanie skarżącego i odpowiednich władz oraz znaczenie materii objętej skargą (zob. m.in. Kubiszyn v. Polska, wyrok ETPC 37437/97 z 30.01.2003; Jagiełło v. Polska, decyzja ETPC 61437/00 z 30.04.2002 r.; Jedamski v. Polska, wyrok ETPC 29691/96 z 26.07.2001 r.; Malicka-Wąsowska v. Polska, decyzja ETPC 41413/98 z 5.04. 2001 r.; Sobczyk v. Polska, wyrok ETPCz 25693/94 z 2000 r.).

Postępowanie w badanej sprawie dotknięte jest nieuzasadnioną przewlekłością. Na przewlekłość tego prowadzonego przez prawie 6 lat śledztwa składa się kilka czynników, a to przede wszystkim: nieuzasadniona i niezrozumiała bierność prokuratora w podejmowaniu decyzji procesowych dotyczących sprawy, w której pokrzywdzonym jest K. T. zaś podejrzanym M. W. (1) oraz jednoznacznie imitujące realne czynności poszukiwawcze działania policji.

Wystarczy przywołać choćby następujące okoliczności. Prokurator 16 czerwca 2016 roku wydaje wobec M. W. (1) postanowienie o przedstawieniu zarzutów, a jest on przesłuchany 22 czerwca 2016 roku jako podejrzany, aby następnie dziesięć dni później zawiesić postępowanie z powodu konieczności poszukiwania J. K. (1). Następnie dopiero 10 października 2016 roku dokonuje sprawdzenia miejsca pobytu A. M. (1), a dopiero 12 stycznia 2017 roku ustala, że może on przebywać w Anglii. Po upływie dopiero 3 dalszych miesięcy, bo 24 kwietnia 2017 roku podejmowane są dalsze czynności poszukiwawcze, ale kolejne dopiero po 7 miesiącach, bo 8 listopada 2017 roku, gdy występuje się o dane z systemu PESEL. Kolejne czynności poszukiwawcze 2 maja 2018 roku, 15 listopada 2018 roku i 21 marca 2019 roku zaś ostatnie to dopiero 28 listopada 2019 roku. Przy czym co nie mniej istotne dla oceny nierzetelności i finalnie nieskuteczności tych poszukiwań to mimo braku jednoznacznych danych o ustaleniu miejsca pobytu poszukiwanego i doręczenia mu wezwania na przesłuchanie, 9 lutego 2017 roku wykreślono go z systemu (...), aby po jakimś czasie znów go w tym systemie umieścić.

Nie sposób inaczej ocenić działania organów ścigania jak działanie przewlekłe i w istocie symulujące zaangażowanie w tej sprawie, która choćby z powodu jej nieskomplikowania winna być rozpoznana już dawno, a poszukiwania A. M. (1) to tylko pretekst, który uzasadnia stan zawieszenia tej sprawy.

Jest to tym bardziej widoczne, jeśli zważyć, że będąca przedmiotem przestępstwa na szkodę K. T. koparko – ładowarka wymieniona jest także, jako przedmiot przestępstwa A. M. (2) i za to przestępstwo tenże na wniosek nota bene Prokuratury (...)w Ś.został skazany wyrokiem z 11 lutego 2016 roku (k. 373, t. II). Co więcej, swoje postanowienie o zawieszeniu postępowania w sprawie, w której pokrzywdzonym jest K. T. uzasadniał koniecznością ustalenia miejsca pobytu powiązanej z tą sprawą J. K. (1) oraz A. M. (1). Po czym, choć i ona jest połączona z tą sprawą, a zatem także z A. M. (1) Prokurator Rejonowy w Świdnicy wyłączył jej sprawę do odrębnego rozpoznania i wystąpił z wnioskiem o jej skazanie w trybie art. 335 § 1 k.p.k., co też się stało 5 czerwca 2017 roku (k. 389, t. II).

W odniesieniu do tych osób prowadzący postępowanie podjął decyzje o wyłączeniu ich spraw do odrębnego rozpoznania oraz przekazania aktów oskarżenia do Sądu i sprawy te zostały prawomocnie zakończone, a nieobecność A. M. (1) i jego poszukiwanie, nie była konieczna w ocenie ich postępowania.

Nawet więc, jeśli prowadzone są działania poszukiwawcze za A. M. (1) to mają one jak się wydaje jedynie pozory właściwych czynności. Ograniczanie się do ustaleń policyjnych w miejscu uprzednio zamieszkiwanym przez poszukiwanego tylko tworzy wrażenie wykonywania właściwej i skutecznej pracy poszukiwawczej. Kryterium prawidłowości podjętych czynności oznacza, że Sąd Apelacyjny był uprawniony do zbadania zasadności wydawanych przez prokuratora w tym postępowaniu decyzji pod kątem ich zbędności. Przewlekłość postępowania uzasadniają bowiem nie tylko długotrwałe i nieuzasadnione zaniechania organu prowadzącego postepowanie, ale również nieefektywność podejmowanych czynności lub też działania, które podejmowanie czynności w sprawie jedynie pozorują (por. postanowienie Sądu Apelacyjnego w Krakowie z 4 września 2012 r., I S 83/12, LEX nr 1217714).

Gdy zaś spojrzeć na te czynności przez pryzmat wniosków Prokuratora Rejonowego w Świdnicy o skazanie dwóch innych osób ściśle powiązanych ze sprawą, w której jako podejrzany występuje M. W. (1) to zupełnie niezrozumiałe i nieprzekonujące jest niewystąpienie z aktem oskarżenia wobec tego podejrzanego nawet, jeśli nie jest możliwe ustalenie miejsca pobytu osoby, na którą tenże podejrzany się powołuje. W najbardziej pesymistycznym wariancie wszak nie można wykluczyć, że działania poszukiwawcze prowadzone w taki sposób jak czyni się w tej sprawie doprowadzą do sytuacji, że dojdzie do przedawnienia ścigania sprawcy, oczywistego i niebudzącego wątpliwości czynu bezprawnego, karalnego i karygodnego. Wszak niejednokrotnie zdarzają się w praktyce sądowej sytuacje, że z kilku sprawców sądy badają odpowiedzialność jednego lub kilku bez możliwości osądzenia innych jeszcze ukrywających się sprawców. Instytucja wyłączenia sprawy poszczególnych osób (art. 34 § 3 k.p.k.) i ich rozpoznania odrębnie przewiduje właśnie takie sytuacje i w tej konkretnej sprawie do A. M. (2) i J. K. (1) miała zastosowanie i tak też być powinno, co do M. W. (1). Trudności dowodowe będą w tej sytuacji rozstrzygane przez Sąd, który wykorzysta do tego celu instrumenty, o których mowa w art. 7, art. 391, art. 392 k.p.k. Jest tak tym bardziej, że przecież A. M. (1) został w tej sprawie przesłuchany 25 marca 2015 roku (akta RSD 897/14). Podstawą stwierdzenia przewlekłości w tej konkretnej sprawie jest nie tylko przedłużenie postępowania wynikające z opieszałości prokuratora, lecz także z podjęcia oczywiście błędnych decyzji procesowych i wywołania tym zwłoki (por. postanowienie Sądu Najwyższego z 29 listopada 2004 r., III SPP 48/04, OSNP 2005, nr 5, poz. 75). Jeśli bowiem ten uznał, że do dwóch innych osób powiązanych przedmiotowo z tą sprawą możliwe było wystąpienie do Sądu o rozpoznanie ich sprawy nic nie stało i nie stoi na przeszkodzie (zdaniem Sądu Apelacyjnego), aby decyzję identyczną podjąć wobec M. W. (1).

W ocenie Sądu Apelacyjnego omówione wyżej okoliczności świadczą bezsprzecznie o wystąpieniu nieuzasadnionej zwłoki w podejmowaniu przez prokuratora czynności na różnych etapach tego postępowania, co w sposób bezpośredni rzutowało na prawo T. T. (2) działającego w charakterze pokrzywdzonego do rozpoznania jej sprawy w rozsądnym terminie.

W tych omówionych wyżej okolicznościach, a także uwzględniając fakt, że postępowanie to toczy się od kwietnia 2014 roku (a zatem na chwilę obecną już prawie 6 lat) mając na uwadze cyklicznie powtarzające się informacje o nieustaleniu miejsca pobytu A. M. (1), prokurator winien dochować większej staranności w sprawowaniu kontroli nad działaniami policji, aby doprowadzić do intensyfikacji czynności przez nią podejmowanych i sprawić by podejmowane one były w sposób efektywny, a jeśli realne możliwości ustalenia miejsca pobytu poszukiwanego nie zostały wykorzystane to należało wyłączyć i odrębnie zdecydować o sytuacji prawnej nie tylko pokrzywdzonego, oczekującego od 2014 roku na rozstrzygnięcie, ale także podejrzanego, który od 2016 roku ma taką pozycję w tym postępowaniu.

Rolą prokuratora jest zorganizowanie postępowania przygotowawczego w taki sposób by doprowadzić do jego zakończenia w rozsądnym terminie. W przedmiotowej sprawie warunek ten nie został dochowany, co wywołało nieuzasadnioną przewlekłość postępowania naruszającą prawo strony – K. T. – do rozpoznania sprawy w rozsądnym terminie.

W tym stanie rzeczy należało uznać rację skarżącego pełnomocnika pokrzywdzonego i stwierdzić przewlekłość przedmiotowego postępowania przygotowawczego. Stwierdzenie przewlekłości postępowania w określonym wyżej zakresie uzasadnia uwzględnienie żądania skarżącego o przyznanie pokrzywdzonemu kwoty pieniężnej na podstawie art. 12 ust. 4 powołanej na wstępie ustawy. Biorąc pod uwagę przyczyny naruszenia prawa skarżącego do rozpoznania jego sprawy bez zbędnej zwłoki oraz uwzględniając wszystkie okoliczności tej sprawy, w ocenie Sądu Apelacyjnego kwotą właściwą, która zrekompensuje krzywdę wynikającą z naruszenia owego prawa, będzie kwota 15.000 zł, o czym orzeczono w pkt . II postanowienia, dalsze żądanie jako wygórowane nie zostało uwzględnione.

W tym stanie rzeczy – mając na uwadze powyższe – Sąd Apelacyjny orzekł jak na wstępie.

SSA Andrzej Kot SSA Wiesław Pędziwiatr SSA Witold Franckiewicz