Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Postanowienia z dnia 07 lutego 2025 r.

I.  Stanowiska stron i przebieg postępowania

1.  Wnioskiem datowanym na 04 października 2024 r., a złożonym w dniu 18 października 2024 r. B. P. – występująca w imieniu własnym, reprezentowana na dalszym etapie postępowania przez profesjonalnego pełnomocnika ( k. 211), wniosła o wydanie wobec uczestnika – jej męża, S. P., zakazu zbliżania się do osoby doznającej przemocy domowej oraz o wydanie wobec uczestnika zakazu kontaktowania się z B. P.. Wnioskodawczyni wskazała, że boi się, że zastanie męża S. P. w siedzibie ich wspólnej firmy (...) i wzbudza to w niej lęk powodowany dodatkowo tym, że uczestnik wcześniej miewał myśli natrętne i jego zachowanie może być spowodowane ich nawrotem. Wnioskodawczyni wskazała, że uczestnik ma stwierdzoną paranoję, której nie leczy i o którą obwinia żonę. Obecnie uczestnik nie mieszka wspólnie z wnioskodawczynią. Wyprowadził się w związku z pozostawaniem w separacji i trwaniem postępowania rozwodowego stron.

2.  Na rozprawie w dniu 10 grudnia 2024 r. wnioskodawczyni wskazała, że złożenie wniosku w tej sprawie jest motywowany tym, że mąż włamał się do piwnicy przynależnej do mieszkania, którego jest wyłączną właścicielką. W ocenie wnioskodawczyni takie zachowanie uczestnika wskazuje, że jest on zdolny do wszystkiego – może równie dobrze włamać się do mieszkania, w którym zamieszkuje wnioskodawczyni. Wnioskodawczyni twierdziła, że uczestnik stosuje wobec niej m. in. przemoc ekonomiczną.

3.  Uczestnik postępowania, S. P., reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika ( k. 74), wniósł o oddalenie wniosku, wskazując, że sytuacje przedstawione we wniosku albo nie miały miejsca albo ich znaczenie było inne od przedstawionego. Uczestnik wskazał, że wniosek B. P. zmierza do osiągnięcia własnych celów w innych postępowaniach toczących się z udziałem stron, nadto nie jest poparty żadnymi dowodami. Uczestnik wskazał, że strony mieszkają osobno, a nawet w innych miastach. Ponadto w 2024 r. strony wspólnie kilkakrotnie spędziły razem czas na wakacjach na Mauritiusie i w wilii na L. weF. i nie było między nimi przejawów przemocy ze strony uczestnika. Nie ma też podstaw do uznawania, aby uczestnik stanowił zagrożenie dla życia i zdrowia wnioskodawczyni. Uczestnik wniósł o zasądzenie na jego rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa prawnego ( k. 80-91).

4.  Z uwagi na pilny charakter sprawy oraz fakt, że na rozprawie w dniu 30 stycznia 2025 r. przeprowadzono wszystkie czynności w sprawie, oraz mając na uwadze fakt, że wszystkie rozprawy w sprawie były nagrywane, co umożliwiło bezpośrednią analizę zeznań składanych w tej sprawie przez wnioskodawczynię i uczestnika, przewodnicząca zarządziła na podstawie § 70 ust. 3 Regulaminu urzędowania sądów powszechnych przydzielić sobie do referatu sprawę rozpoznawaną w ramach dyżuru (k. 280v).

II.  Fakty ustalone w sprawie – w zakresie istotnym dla rozstrzygnięcia

5.  Przed przystąpieniem do opisania faktów, które sąd ustalił w sprawie, należy z całą mocą zaznaczyć, że przedmiotem niniejszego postępowania było zbadanie, czy w sprawie zaistniały przesłanki, o którym mowa w art. 11aa ust. 1 ustawy z 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy domowej. Istotne zatem było ustalenie, czy uczestnik stanowi zagrożenie dla życia i zdrowia wnioskodawczyni. Wykluczenie tej przesłanki czyniło wniosek bezzasadnym. Sąd nie ustalał zatem szczegółowego przebiegu poszczególnych zdarzeń, które miały miejsce w toku małżeństwa wnioskodawczyni i uczestnika, w szczególności tych z udziałem jedynie małżonków. Zagrożenie dla życia i zdrowia wnioskodawczyni, oceniane były w kontekście aktualnego – na dzień zamykania rozprawy, ale i we wcześniejszym okresie, w tym przed złożeniem wniosku – zachowania uczestnika.

Fakty istotne dla rozstrzygnięcia sprawy zostały ustalone w sposób następujący:

6.  B. P. i S. P. są małżeństwem od ponad trzydziestu lat i mają dorosłą córkę – 34 letnią L. P..

7.  Małżonkowie P. są wspólnikami w udziałach 50/50 w spółce (...) Sp. z o.o., która ma siedzibę przy ul. (...) w W.. Spółka ta była rozwijana od początku przez S. P., a następnie B. P. również podejmowała czynności zmierzające do dalszego rozwijania biznesu. Prezesem zarządu spółki jest S. P..

8.  Od 9 maja 2017 r. małżonkowie pozostają w ustroju rozdzielności majątkowej małżeńskiej, a w dniu 4 stycznia 2024 r. dokonali oni częściowego podziału swojego majątku wspólnego.

9.  B. P. złożyła do Sądu Okręgowego w W. pozew o rozwód, następnie w dniu 15 stycznia 2024 r. pozew wycofała. Następnie w grudniu 2024 r. pozew o rozwód wniósł S. P..

10.  Jako udziałowiec firmy (...) sp. z o.o. B. P. uzyskała w 2024 r. tytułem dywidendy wypłacanej przez męża S. P. (prezesa zarządu spółki) kwotę około 2 milionów złotych. B. P. uważa, że mąż nie wypłaca jej całości środków pieniężnych należnych jej z tytułu bycia wspólnikiem spółki.

11.  B. P. wraz z mężem S. P. w 2024 r. – w styczniu i w kwietniu przebywała na wakacjach na Mauritiusie, a w lipcu 2024 r. na L. weF.w wilii należącej do S. P.. Wówczas w domu tym przebywała też m. in. córka stron, L. P..

12.  Małżonkowie pozostają w separacji, a od czerwca 2024 r. S. P. nie zamieszkuje z B. P. pod wspólnym adresem. B. P. mieszka w tym samym budynku, w którym mieści się siedziba spółki (...).

13.  W okresie od 13 września 2024 r. do 27 września 2024 r. S. P. otrzymał policyjny zakaz zbliżania jak i kontaktowania się z B. P.. B. P. podała funkcjonariuszom Policji, że mąż stosuje wobec niej m. in. przemoc ekonomiczną.

14.  B. P. w dniu 18 października 2024 r. złożyła do tut. Sądu wniosek o zakaz zbliżania i kontaktowania się uczestnika S. P. z B. P..

15.  S. P. nie stanowi zagrożenia dla życia i zdrowia B. P.. S. P. nie stosuje wobec B. P. przemocy ekonomicznej.

16.  W opinii psychologicznej wydanej po badaniu przeprowadzonym 5 września 2017 r. psycholog stwierdził, że S. P. ujawnia wysoki poziom nieufności, zachowuje się w sposób nadmiernie podejrzliwy, co związane jest głównie z relacją małżeńską. Ujawnia predyspozycje paranoidalne. Ujawnia lęk przed chorobą psychiczną, obawia się utraty kontroli nad własnym umysłem i zachowaniem. S. P. przebywał w oddziale psychiatrycznym w okresie od 4 września do 26 września 2017 r., z rozpoznaniem zaburzeń adaptacyjnych – reakcje paranoidalne i rysem osobowości paranoicznej. Został wypisany do domu w poprawie stanu psychicznego, w wyrównanym nastroju i napędzie, bez cech niepokoju.

17.  Pomiędzy małżonkami istnieje konflikt, którego podłożem są m. in. spory o zarządzenie spółką (...) sp. z o.o. Pismem z 29 sierpnia 2024 r. S. P., jako prezes zarządu spółki, rozwiązał B. P. umowę o pracę (na podstawie której B. P. była zatrudniona w spółce na stanowisku zastępcy dyrektora zarządzającego), bez wypowiedzenia z winy pracownika. B. P. wniosła pozew o przywrócenie do pracy.

dowód: notatka urzędowa z 13.09.2024 r., k. 27; niebieska karta – k. 29-31; protokół przesłuchania, k. 32-37; pismo (...), k. 38; notatka urzędowa – k. 40; opinia psychologiczna, k. 71; karta informacyjna leczenia szpitalnego – k. 71v-72; umowa małżeńska majątkowa – k. 97-99; umowa o częściowy podział majątku wspólnego – k. 100-124; zdjęcie – k. 125; e-mail z 27 marca 2017 r. z załącznikami, k. 127-132; odpowiedź na pismo – k. 133; protokół, k. 134; pozew o rozwód -k. 135-151; cofnięcie pozwu o rozwód – k. 156; wezwanie – k. 157; wezwanie do dobrowolnego spełnienia świadczenia – 158-159 i odpowiedź, k. 164; pismo z 1.10.2024 r. – k. 160-161; potwierdzenie salda i potwierdzenia transakcji, k. 167197; rozwiązanie umowy – k. 227; wymiana e-maili, k. 228-231, pozew o przywrócenie do pracy, k. 242-248; pozew o rozwód – k. 249-258; częściowo przesłuchanie B. P. – k. 212-212v; częściowo przesłuchanie S. P. – k. 212v, k. 266; częściowo zeznania A. B. – k. 274v-275; częściowo zeznania J. B. – k. 276-277; zeznania M. R., k. 277-277v; zeznania R. M. – k. 277v-278; zeznania W. R. – k. 278-279; częściowo zeznania L. P. – k. 279-281v

III.  Ocena dowodów

18.  Ustalając fakty istotne dla rozstrzygnięcia sąd opierał się głównie na relacjach stron postępowania, dowodach z dokumentów oraz na zeznaniach świadków.

19.  Jeśli chodzi o dowody osobowe, to w sprawie tej należało mieć na uwadze, że – przede wszystkim strony tego postępowania, ale i związani z nimi świadkowie – nie przedstawiały obiektywnej rzeczywistości w całości, manipulowały wybranymi faktami i nie były do końca uczciwe. Dlatego też sąd oparł się tylko częściowo na relacjach składanych przez wszystkich świadków, jak również tylko częściowo na relacjach wnioskodawczyni i uczestnika. Już w tym miejscu należy jednak zwrócić uwagę, że tak naprawdę żadna z osób słuchanych w tej sprawie nie wskazywała na okoliczności, które uzasadniałyby twierdzenie, że uczestnik stanowi zagrożenie dla życia i zdrowia wnioskodawczyni. Sama wnioskodawczyni słuchana na rozprawie 10 grudnia 2024 r. nie potrafiła uzasadnić, dlaczego wniosek złożyła dopiero 18 października 2024 r., co spowodowało, że zaczęła obawiać się uczestnika po tym, jak w 2024 r. kilkakrotnie spędzała z nim wakacje na Mauritiusie oraz w domu we Francji. Nieracjonalne było twierdzenie, że uczestnik – po tym, jak włamał się do piwnicy (w której znajdowały się jego rzeczy) – będzie zdolny do tego, aby włamać się także do mieszkania wnioskodawczyni i zrobienia jej krzywdy. Świadek L. P. również nie wskazywała na takie okoliczności faktyczne sprawy, które potwierdzałyby tezę o tym, że uczestnik jest zagrożeniem dla życia i zdrowia jej matki. Jeśli świadkowie mówili o aktach przemocy fizycznej, których uczestnik miał dopuszczać się wobec wnioskodawczyni, to miały one miejsce kilka lat temu. Sam zaś fakt, że uczestnik jest osobą podejrzliwą, o stwierdzonych (w 2017 r.) zaburzeniach paranoidalnych, nie może – o czym szerzej niżej – uzasadniać wniosku o zakazanie mu zbliżania do wnioskodawczyni i kontaktowania się z nią.

20.  Sąd nie dał wiary wnioskodawczyni, w zakresie w jakim twierdziła, że S. P. dopuszczał się wobec niej przemocy ekonomicznej. Nie ma w materiale dowodowym dokumentów potwierdzających te zarzuty. Strony postepowania są osobami majętnymi i zarówno wnioskodawczyni jak i uczestnik niewątpliwie mają środki na zaspokajanie podstawowych potrzeb życiowych. Jak również wnioskodawczyni nie jest zależna finansowo od działań uczestnika w żadnym zakresie. Sąd nie dał wiary wnioskodawczyni również w zakresie, w jakim wskazywała na obawy o własne życie i zdrowie związane z działaniami męża. Wnioskodawczyni na około 3 miesiące przez złożeniem wniosku w niniejszym postępowaniu przebywała w mężem we wspólnym domu we Francji, zaś w styczniu i kwietniu 2024 r. na wakacjach za granicą. Nie uszło uwadze Sądu również to, że wnioskodawczyni niejako „przetrzymała” swój wniosek w niniejszym postępowaniu przez dwa tygodnie, zanim złożyła go do sądu, w żaden sposób nie potrafiąc uzasadnić takiego zachowanie. Działanie to skutkowało powzięciem przez Sąd istotnych wątpliwości co do zasadności obaw i strachu przed zachowaniem męża oraz prawdziwych intencji wnioskodawczyni.

21.  Sąd też wskazuje, że znaczna część składanych na rozprawach relacji nie dotyczyła w ocenie Sądu przedmiotu niniejszego postępowania. Strony, w związku z eskalacją istotnego konfliktu między nimi, relacjonowały przebieg ich małżeństwa i spraw związanych z firmą – nie skupiając się na okolicznościach istotnych i niezbędnych do wykazania w tym konkretnym postepowaniu, zainicjowanym na podstawie art. 11 aa ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie.

22.  Zeznania świadków – A. B. i J. B. Sąd ocenił jako częściowo wiarygodne, jednak Sąd miał na uwadze, że świadkowie jako siostra i szwagier wnioskodawczyni zeznawali w większości na korzyść wnioskodawczyni B. P.. Zeznania świadków – M. R., R. M., W. R. Sąd ocenił jako wiarygodne, jednakże nie miały one większego znaczenia dla rozstrzygnięcia w sprawie. Zeznania świadka – L. P. – córki stron Sąd ocenił jako wiarygodne jedynie w części, w jakiej pokrywały się z innymi dowodami zgromadzonymi w sprawie, jako że świadek jest skonfliktowana z ojcem – uczestnikiem postępowania, a przez to jej zeznania nie mogły zostać uznane za obiektywne i bezstronne. Świadek zresztą nie wskazywała (ani ona ani świadkowie A. B. i J. B.) na takie okoliczności, które uzasadniałyby twierdzenie o tym, że uczestnik stanowi zagrożenie dla życia i zdrowia wnioskodawczyni.

23.  Relacjami stron tego postępowania sąd kierował się przy ustalaniu faktów istotnych dla rozstrzygnięcia jedynie posiłkowo, w zakresie, w jakim pokrywały się z innymi wiarygodnymi dowodami zgromadzonymi w sprawie.

24.  Sąd oddalił wniosek pełnomocnika wnioskodawczyni o zakreślenie terminu na złożenie wniosku o dopuszczenie dowodu z zeznań świadka pracownika socjalnego. Wniosek ten zmierzał do przedłużenia postępowania. Nie było podstaw do składania tegoż wniosku dopiero na rozprawie w dniu 30 stycznia 2025 r. (k. 280v). Ponadto, skoro z dotychczas przeprowadzonych dowodów – w tym z zeznań świadków A. B., J. B., L. P. oraz z przesłuchania samej wnioskodawczyni – wynikało, że w sprawie nie zachodzą przesłanki, o których mowa w art. 11aa ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu przemocy domowej, to trudna uznać, aby ocenę tą zmieniły relacje świadka, pracownika socjalnego.

25.  Sąd pominął dowód z akt postępowania przygotowawczego jako niemożliwy do przeprowadzenia z uwagi na tajemnicę postępowania przygotowawczego (art. 156 k.p.k.) i zbędny dla rozstrzygnięcia.

IV.  Ocena prawna roszczeń

26.  Wniosek był oczywiście bezzasadny i podlegał oddaleniu. W sprawie nie ujawniły się żadne okoliczności, który uzasadniałyby twierdzenia wnioskodawczyni, że uczestnik stanowi zagrożenie dla jej życia i zdrowia w rozumieniu art. 11aa ust. 1 ustawy z 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy domowej.

27.  Należy z całą mocą podkreślić, zwłaszcza w świetle mowy końcowej pełnomocnika wnioskodawczyni, że zagrożenie dla życia i zdrowia, o którym mowa w analizowanym przepisie, musi mieć charakter zobiektywizowany. Sąd nie bada zatem, czy wnioskodawczyni boi się męża i czy uważa, że mąż stanowi zagrożenie dla jej życia i zdrowia, ale czy w sprawie zachodzą okoliczności, które taką obawę by w sposób racjonalny uzasadniały. Tak w tej sprawie nie było.

28.  Przemocą domową są jednorazowe albo powtarzające się umyślne działania lub zaniechania, wykorzystujące przewagę fizyczną, psychiczną lub ekonomiczną, naruszające prawa lub dobra osobiste doznającej przemocy domowej, w szczególności narażające tę osobę na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia lub mienia, naruszające jej godność, nietykalność cielesną lub wolność, w tym seksualną, powodujące szkody na jej zdrowiu fizycznym lub psychicznym, wywołujące u tej osoby cierpienie lub krzywdę, ograniczające lub pozbawiające tę osobę dostępu do środków finansowych lub możliwości podjęcia pracy lub uzyskania samodzielności finansowej, istotnie naruszające prywatność tej osoby lub wzbudzające u niej poczucie zagrożenia, poniżenia lub udręczenia, w tym podejmowane za pomocą środków komunikacji elektronicznej (art. 2 ust. 1 ustawy z 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy domowej).

29.  Osoba doznająca przemocy domowej może żądać, aby sąd, o którym mowa w art. 11a ust. 1, wydał wobec osoby stosującej przemoc domową zakaz zbliżania się do niej na wyrażoną w metrach odległość lub zakazał osobie stosującej przemoc domową kontaktowania się z nią, gdy osoba stosująca przemoc domową swoim zachowaniem polegającym na stosowaniu przemocy domowej stwarza zagrożenie dla życia lub zdrowia osoby doznającej tej przemocy (art. 11aa ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu przemocy domowej). Zagrożenie dla życia i zdrowia, o którym mowa w zacytowanym przepisie, musi mieć charakter bezpośredni i musi być to zagrożenie realne, poważne i konkretne.

30.  W niniejszym postępowaniu Sąd winien ustalać okoliczności które działy się w niedalekiej przeszłości przed złożeniem wniosku – nie są istotne zatem okoliczności, które działy się wcześniej, w szczególności te które działy się na początku małżeństwa S. i B. P.. Nie ulegało wątpliwości, że małżonkowie byli zarówno partnerami w życiu, jak i w prowadzonym wspólnie biznesie przez ponad trzydzieści lat. Działania podejmowane przez każdą ze stron przez ten wspólny czas spowodowały eskalację coraz to większych konfliktów pojawiających się pomiędzy stronami na różnych płaszczyznach. Jednak w ocenie Sadu wskazywane przez strony postępowania okoliczności, nie były istotne z punktu widzenia niniejszego postępowania. I tak na przykład, pojawiający się bardzo często element w wypowiedziach wnioskodawczyni, dotyczący pozbawienia jej przez męża funkcji prokurenta ich spółki – nie miał żadnego znaczenia w tej sprawie. Kolejno, wskazywanie przez wnioskodawczynię, że obawia się męża, który cierpiał wcześniej na myśli natrętne i leczył się w poradni zdrowia psychicznego w powiązaniu z okolicznością częstego przebywania na wspólnych zagranicznych wakacjach w 2024 r. w ocenie Sądu wykluczają się. wnioskodawczyni zapytana o to dlaczego udawała się z mężem którego się obawiała na wakacjach wskazywała, że była do tego przez męża zmuszona, a jej odmowa spotkałaby się z agresją z jego strony nie zostały uznane przez Sąd za wiarygodne i uzasadnione.

31.  W toku postępowania nie zostało wykazana i udowodnione ani jedno zachowanie uczestnika, które uzasadniałyby przesłanki orzeczenia wobec uczestnika zakazu zbliżania się do wnioskodawczyni i kontaktowania się z nią na podstawie art. 11aa ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu przemocy domowej. Dołączone do akt sprawy w toku całego postępowania dokumenty takie jak, kopie procedury zakładania Niebieskiej Karty, czy wydruki z korespondencji e-mailowej w żaden sposób nie wskazują na to, że wnioskodawczyni w uzasadniony sposób mogła obawiać się męża i martwić o swoje zdrowie czy życie. Podkreślenia wymaga, że omawiany przepis chroni jedynie życie i zdrowie, nie chroni mienia. Bez znaczenia jest w sprawie zatem to, że uczestnik dostał się do piwnicy, w której znajdowały się jego rzeczy, bez pozwolenia, wyważając drzwi. Sam fakt, że uczestnik dokonał takich czynności nie uzasadnia twierdzenia o tym, aby stanowił on zagrożenie dla czyjegoś zdrowia czy życia, skoro dostanie się do piwnicy motywowane było chęcią zabrania z niej swoich rzeczy, nie zaś wyrządzenia komuś krzywdy.

32.  Mając na uwadze powyższe, Sąd uznał, że przedstawione w materialne dowodowym dokumenty, zarówno przez stronę wnioskującą, jak i przez uczestnika oraz relacje obu stron i przesłuchanych w sprawie świadków – nie dają podstaw do wydania zakazu zbliżania i kontaktowania się uczestnika z wnioskodawczynią w świetle treści ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, a w szczególności wobec treści art. 11aa. Zachowanie uczestnika nie zagraża życiu i zdrowiu wnioskodawczyni B. P. . Nie ma zatem przesłanek do zastosowania w tej sprawie środka określonego w art. 11aa ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu przemocy domowej i zakazania uczestnikowi zbliżania się czy kontaktowania z wnioskodawczynią.

33.  Z tych wszystkich względów sąd oddalił wniosek w całości.

V.  Koszty procesu

34.  Sąd zasądził od wnioskodawczyni B. P. na rzecz uczestnika S. P. kwotę 257,00 zł – 240,00 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego (§ 8 ust. 1 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie) i 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. Sąd uznał, że sprawę tą należy kwalifikować jako sprawę, o której mowa w art. 520 § 3 k.p.c., w której interesy uczestników są sprzeczne.

35.  W związku z tym, że, w świetle art. 96 § 1 pkt. 15 u.k.s.c. wnioskodawczyni była zwolniona od uiszczania kosztów w niniejszym postępowaniu, koszty sądowe w postaci opłaty od wniosku sąd przejął na rachunek Skarbu Państwa.

ASR Agnieszka Pikała

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

ASR Agnieszka Pikała

W., 5 marca 2025 r.