Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 czerwca 2025 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie XXIII Wydział Gospodarczy Odwoławczy i Zamówień Publicznych w składzie:

Przewodniczący: sędzia Anna Żuława (spr.)

Sędziowie: Andrzej Kubica, Anna Janas

Protokolant: sekr. sądowy Weronika Banach

po rozpoznaniu w dniu 30 maja 2025 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy o udzielenie zamówienia publicznego

na skutek skargi: Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych

z udziałem

zamawiającego (...) Zakładów (...)spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W.,

przystępującego po stronie zamawiającego, wykonawcy: (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w B.,

wykonawcy: (...) S.L. w A. (Hiszpania)

od wyroku Krajowej Izby Odwoławczej w Warszawie z dnia 4 marca 2025 r.

(sygn. akt KIO 394/25, KIO 509/25)

1.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że w pkt. 1 zd. 1 unieważnia umowę zawartą w dniu 3 lutego 2025 r. przez zamawiającego (...) Zakłady (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w W. z wykonawcą (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w B., a w pozostałej części postępowanie skargowe umarza;

2.  odstępuje od obciążenia uczestników kosztami postępowania skargowego.

sędzia Andrzej Kubica sędzia Anna Żuława sędzia Anna Janas

Sygn. akt XXIII Zs 51/25

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 12 czerwca 2025 roku

Zamawiający (...) Zakłady (...)spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. prowadzi na podstawie przepisów ustawy z dnia 11 września 2019 roku – Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1320, dalej: ustawa PZP) postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego w trybie przetargu nieograniczonego pod nazwą „(...)” o numerze(...). Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w dniu 6 września 2024 roku pod numerem(...).

Do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w Warszawie w dniu 3 lutego 2025 roku wpłynęło odwołanie Wykonawcy (...)S.L. z siedzibą w A. (G.) w Hiszpanii i zostało zarejestrowane pod sygn. akt. KIO 394/25. Odwołanie złożono w zakresie zadania II wobec czynności zamawiającego polegających na dokonaniu wyboru najkorzystniejszej oferty w sposób naruszający ustawę Prawo zamówień publicznych i zasady jawności i przejrzystości postępowania, uznaniu za tajemnicę przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 roku o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1233, dalej „uznk”) informacji i dokumentów zastrzeżonych przez (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w B. w ofercie oraz w odpowiedzi na wezwanie zamawiającego z dnia 7 stycznia 2025 roku do złożenia podmiotowych środków dowodowych oraz braku przekazania odwołującemu dokumentów niezastrzeżonych jako tajemnica przedsiębiorstwa lub wadliwie zastrzeżonych.

Odwołujący zarzucił (...) S.L. zamawiającemu naruszenie następujących przepisów:

1)  art. 18 ust. 3 ustawy PZP w zw. z art. 11 ust. 2 uznk poprzez uznanie zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa za skuteczne wobec informacji i dokumentów zastrzeżonych przez (...) sp. z o.o. w ofercie oraz w odpowiedzi na wezwanie Zamawiającego z dnia 7 stycznia 2025 roku do złożenia podmiotowych środków dowodowych, pomimo że wykonawca ten nie wykazał przesłanek z art. 11 ust 2 uznk;

2)  art. 74 ust. 1 i ust 2 ustawy PZP poprzez zaniechanie przekazania Odwołującemu kompletnego protokołu postępowania wraz z wszystkimi dokumentami, w tym nieprzekazanie dokumentów







podmiotowych przedłożonych w odpowiedzi na wezwanie zamawiającego z dnia 7 stycznia 2025 roku przez (...);

3)  art. 18 ust. 1 i 2 ustawy PZP oraz art. 16 pkt 2 ustawy PZP poprzez prowadzenie postępowania w sposób rażąco naruszający zasady jawności i przejrzystości.

Odwołujący (...) S.L. wnosił o:

1)  uwzględnienie odwołania,

2)  nakazanie unieważnienia wyboru oferty najkorzystniejszej,

3)  nakazanie zamawiającemu ujawnienia informacji zastrzeżonych przez (...) sp. z o.o. jako tajemnicę przedsiębiorstwa,

4)  nakazanie przekazania odwołującemu dokumentów złożonych przez (...) sp. z o.o. wraz z ofertą oraz dokumentów podmiotowych i uzasadnienia zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa z dnia 7 stycznia 2025 roku,

5)  zasądzenie na rzecz odwołującego kosztów postępowania odwoławczego.

Kolejno w dniu 10 lutego 2025 roku do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w Warszawie wpłynęło odwołanie wykonawcy (...) sp. z o.o. z siedzibą w B.. Sprawa została zarejestrowana pod sygn. akt KIO 509/25. Odwołanie złożono wobec czynności zamawiającego w prowadzonym przez niego postępowaniu, a polegających na dokonaniu wyboru jako najkorzystniejszej w postępowaniu dla zadania I oferty złożonej przez wykonawcę (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W., podczas gdy oferta ta powinna podlegać odrzuceniu jako:

1.  nieważna podstawie odrębnych przepisów, tj. art. 387 § 1 k.c., ponieważ przedmiotem oferty w zakresie czynności obsługowych jest świadczeniem niemożliwym;

2.  niezgodna z warunkami zamówienia w związku z zaoferowaniem zaniżonej liczby roboczogodzin niezbędnych do wykonania czynności obsługowych oraz podanie niepełnego katalogu tych czynności;

3.  złożona w warunkach czynu nieuczciwej konkurencji, o którym mowa w art. 3 ust 1 uznk;

4.  złożona przez wykonawcę podlegającego wykluczeniu z postępowania.

Odwołujący (...) sp. z o.o. zarzucił zamawiającemu naruszenie następujących przepisów:

1)  art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. a ustawy PZP w zw. z art. 109 ust. 1 pkt 7 i 10 ustawy PZP w zw. z art. 16 ust. 1 ustawy PZP i art. 17 ust. 2 ustawy PZP poprzez dokonanie wyboru jako najkorzystniejszej w postępowaniu dla zadania I oferty złożonej (...) sp. z o.o., a tym samym zaniechanie odrzucenia oferty tego wykonawcy, pomimo, że wykonawca podlega wykluczeniu z postępowania, bowiem przedstawił informacje wprowadzające w błąd, co mogło mieć istotny wpływ na decyzje podejmowane przez Zamawiającego w postępowaniu, tj. w oświadczeniu, o którym mowa w art. 125 ust. 1 ustawy PZP wskazał, że nie znajdował się w sytuacji, w której nałożone zostało odszkodowanie bądź inne porównywalne sankcje w związku ze wcześniejszą umową w sprawie zamówienia publicznego - a następnie potwierdził aktualność złożonego zapewnienia w oświadczeniu o aktualności informacji zawartych w JEDZ składanym w odpowiedzi na wezwanie zamawiającego w trybie art. 126 ust 1 ustawy PZP - podczas gdy ze złożonych przez wykonawcę (...) sp. z o.o. referencji wystawionych przez zamawiającego - Miasto J. - wynika, że wobec tego wykonawcy zostały naliczone kary w wysokości 100 000,00 zł w związku z nieterminową dostawą autobusów elektrycznych;

2)  art. 226 ust. 1 pkt 4 ustawy PZP w zw. z art. 5 k.c. 1 i art. 387 § 1 k.c. poprzez dokonanie wyboru jako najkorzystniejszej oferty złożonej w postępowaniu dla zadania I przez wykonawcę (...) sp. z o.o., a tym samym zaniechanie odrzucenia oferty tego wykonawcy, pomimo że oferta złożona przez (...) sp. z o.o. jest nieważna na podstawie odrębnych przepisów, tj. art. 387 § 1 k.c. z uwagi na to, że przedmiotem oferty w zakresie czynności obsługowych jest świadczenie niemożliwe, nierealne do wykonania w świetle aktualnego stanu wiedzy i techniki, co w konsekwencji stanowi nadużycie prawa w zakresie kształtowania świadczenia usług obejmujących czynności obsługowe i jako takie nie może korzystać z ochrony;

3)  art. 226 ust. 1 pkt 5 ustawy PZP w zw. z art. 16 pkt 1 ustawy PZP oraz art. 17 ust. 2 ustawy PZP, a także w zw. z art. 239 ust 2 ustawy PZP poprzez dokonanie wyboru jako najkorzystniejszej oferty złożonej w postępowaniu dla zadania I przez wykonawcę (...) sp. z o.o., a tym samym zaniechanie odrzucenia oferty tego wykonawcy, pomimo że oferta (...) sp. z o.o. jest niezgodna z warunkami zamówienia w zakresie zadeklarowanej liczby roboczogodzin wymaganych do realizacji czynności obsługowych, które są nierealne do dotrzymania oraz katalogu czynności obsługowych, poprzez pominięcie niezbędnych do wykonania czynności obsługowych, co miało na celu nieuprawnione uzyskanie zawyżonej punktacji w kryterium „Liczba roboczogodzin w okresie 10 lat” i w konsekwencji do tego doprowadziło;

4)  art. 226 ust. 1 pkt 7 ustawy PZP w zw. z art. 3 ust. 1 uznk poprzez dokonanie wyboru jako najkorzystniejszej oferty złożonej w postępowaniu dla zadania I przez wykonawcę (...) sp. z o.o., a tym samym zaniechanie odrzucenia oferty tego wykonawcy, pomimo że (...) sp. z o.o. złożył ofertę w warunkach czynu nieuczciwej konkurencji w rozumieniu przepisów ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, tj. celowo zaoferował zaniżoną liczbę roboczogodzin wymaganych do realizacji czynności obsługowych, która jest nierealna do dotrzymania, oraz pominął w katalogu czynności obsługowych istotne czynności niezbędne do należytej realizacji usługi, co powoduje, że zadeklarowana liczba roboczogodzin ma charakter pozorny, niemożliwy do dotrzymania w świetle stanu wiedzy i techniki, niezgodny z dobrymi praktykami, a działanie (...) sp. z o.o. służyło wyłącznie uzyskaniu wyższej punktacji w kryterium „Liczba roboczogodzin w okresie 10 lat” oraz nieuczciwej przewagi konkurencyjnej i pozbawieniu możliwości uzyskania zamówienia przez odwołującego, który przygotował rzetelną ofertę w tym zakresie.

Odwołujący (...) sp. z o.o. wnosił o uwzględnienie odwołania w całości i nakazanie zamawiającemu:

1.  unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej w postępowaniu dla zadania I;

2.  przeprowadzenie ponownego badania i oceny ofert złożonych w postępowaniu dla zadania I, a w konsekwencji odrzucenie oferty złożonej przez (...) sp. z o.o. dla zadania I;

3.  dokonanie wyboru oferty najkorzystniejszej w postępowaniu dla zadania I spośród pozostałych ofert;

4.  dopuszczenie i przeprowadzenie dowodów z dokumentów załączonych do odwołania lub przedłożonych w toku postępowania przed Krajową Izbą Odwoławczą na okoliczności wskazane w uzasadnieniu odwołania lub w dacie powołania się na te okoliczności w postępowaniu przed Izbą;

5.  zasądzenie od zamawiającego na rzecz odwołującego kosztów postępowania odwoławczego, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przewidzianych przepisami prawa i zgodnie z fakturą przedstawioną na rozprawie.

W dniu 17 lutego 2025 roku zamawiający złożył w sprawie o sygn. akt KIO 394/25 pisemną odpowiedź na odwołanie wnosząc o jego oddalenie.

W sprawie o sygn. 394/25 przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego w ustawowym terminie zgłosił wykonawca (...) Sp. z o.o. z siedzibą w B.. Strony nie zgłosiły zastrzeżeń co do skuteczności przystąpienia tego wykonawcy do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego, ani opozycji. Izba postanowiła w związku z powyższym dopuścić wykonawcę (...) sp. z o.o. z

siedzibą w B. do udziału w postępowaniu odwoławczym po stronie zmawiającego.

W sprawie o sygn. akt KIO 509/25 przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego w ustawowym terminie zgłosił wykonawca (...) sp. z o.o. z siedzibą w W.. Strony nie zgłosiły zastrzeżeń co do skuteczności przystąpienia tego wykonawcy do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego, ani opozycji. Izba postanowiła w związku z powyższym dopuścić wykonawcę (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. do udziału w postępowaniu odwoławczym po stronie zamawiającego.

Krajowa Izba Odwoławcza w wyroku wydanym w dniu 4 marca 2025 roku w sprawach połączonych zarejestrowanych pod sygn. akt KIO 394/25 oraz pod sygn. akt KIO 509/25 po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 lutego 2025 roku odwołań wniesionych do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej:

A. w dniu 3 lutego 2025 roku przez wykonawcę (...)S.L. z siedzibą w A. (G.) w Hiszpanii,

B. w dniu 10 lutego 2025 roku przez wykonawcę (...) sp. z o.o. z siedzibą w B.

w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego (...) Zakłady (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. przy udziale uczestnika po stronie zamawiającego w postępowaniu o sygn. akt 394/25 wykonawcy (...) sp. z o.o. z siedzibą w B. oraz przy udziale uczestnika po stronie zamawiającego w postępowaniu o sygn. akt 509/25 wykonawcy (...) sp. z o.o. z siedzibą w W.

w zakresie sprawy o sygn. akt KIO 394/25 w punkcie pierwszym uwzględniła odwołanie i nakazała zamawiającemu unieważnienie na podstawie art. 554 ust. 3 pkt 2 lit. a w zw. z art. 457 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 264 ust. 1 ustawy PZP umowy z 3 lutego 2025 roku zawartej przez zamawiającego (...) Zakłady (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. z wykonawcą (...) sp. z o.o. z siedzibą w B., ujawnienie informacji zastrzeżonych przez wykonawcę (...) sp. z o.o. z siedzibą w B. jako tajemnicę przedsiębiorstwa, przekazanie odwołującemu dokumentów złożonych przez wykonawcę (...) sp. z o.o. z siedzibą w B. wraz z ofertą oraz dokumentów podmiotowych i uzasadnienia zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa z dnia 7 stycznia 2025 roku, powtórzenie czynności badania i oceny ofert; zaś w punkcie drugim kosztami postępowania obciążyła zamawiającego (...) Zakłady (...) sp. z o.o. z siedzibą w W.;

w odniesieniu do sprawy o sygn. akt KIO 509/25 w punkcie pierwszym oddaliła odwołanie, zaś w punkcie drugim orzekła o kosztach postępowania obciążając nimi wykonawcę (...) sp. z o.o. z siedzibą w B..

Biorąc pod uwagę stanowiska stron oraz uczestników obu postępowań i zgromadzony materiał dowodowy, Izba uznała, że odwołanie w sprawie o sygn. akt KIO 394/25 zasługiwało na uwzględnienie, zaś odwołanie w sprawie o sygn. akt KIO 509/25 nie zasługiwało na uwzględnienie i podlegało oddaleniu.

Dokonując ustaleń stanu faktycznego Krajowa Izba Odwoławcza podała, że zgodnie z rozdziałem 4 Specyfikacji Warunków Zamówienia postępowanie zostało podzielone na 2 zadania:

a) Zadanie I: 30 sztuk autobusów klasy maxi, ładowanych wyłącznie za pomocą gniazda plug- in, o długości całkowitej 11,8+12,2 m, trzydrzwiowych, z drzwiami w układzie 2-2-2;

b) Zadanie II: 50 sztuk autobusów przegubowych, ładowanych wyłącznie za pomocą gniazda plug-in, o długości całkowitej 17,5+18,2 m, czterodrzwiowych, z drzwiami w układzie 2-2-2.

Zamawiający dopuścił możliwość złożenia przez jednego wykonawcę oferty dla obu zadań. Postępowaniu oferty złożyli następujący wykonawcy:

a) dla Zadania I:



(...) Sp. z o.o. z siedzibą w B. (odwołujący w sprawie o sygn. akt KIO 509/25),



(...) sp. z o.o. z siedzibą w W. (przystępujący w sprawie o sygn. akt KIO 509/25),



(...) S.L. z siedzibą w A.;

b) dla Zadania II:



(...) sp. z o.o. z siedzibą w B. (przystępujący w sprawie o sygn. akt KIO 394/25),



(...) S.L. z siedzibą w A. (Odwołujący w sprawie o sygn. akt KIO 394/25).

Zgodnie z ustaleniami Krajowej Izby Odwoławczej (...) sp. z o.o. wraz z ofertą złożył uzasadnienie zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa względem następujących dokumentów składających się na treść oferty:

a)  Dane zawarte w formularzu oferty dla zadania I i zadania II dotyczące: sumarycznej liczby roboczogodzin, zużycia energii elektrycznej oferowanego autobusu, gwarantowanego zasięgu, gwarantowanej trwałości baterii trakcyjnych, deklarowanego minimalnego bezpiecznego poziomu SoC (State of charge) baterii trakcyjnych, liczby miejsc pasażerskich,

b)  Świadectwo homologacji typu pojazdu wraz z oświadczeniem,

c)  Homologacja EWG pojazdu odnośnie do palności materiałów użytych wewnątrz konstrukcji oferowanego autobusu uzyskana zgodnie z Regulaminem 118 EKG ONZ dla zadania I i zadania II,

d)  Opis techniczny dla zadania I i zadania II,

e)  Rozkład siedzeń dla zadania I i zadania II,

f)  Rysunek zewnętrzny dla zadania l i zadania II,

g)  Wyniki badania wielkości zużycia energii elektrycznej dla zadania I i zadania II,

h)  Oświadczenie o deklaracji gwarantowanego zasięgu wyrażonym w [km] dla zadania I i zadania II,

i)  Oświadczenie o trwałości ogniw bateryjnych dla zadania I i zadania II,

j)  Oświadczenie o wysokości rabatu na części zamienne,

k)  Wykaz narzędzi,

l)  Oświadczenie o minimalnym bezpiecznym poziomie SoC,

m)  Wykaz czynności obsługowych z rbh.,

n)  Oświadczenie o deklarowanej łącznej mocy paneli fotowoltaicznych,

o)  Oświadczenie wykonawcy o deklarowanej przez wykonawcę trwałość baterii trakcyjnych,

p)  Załączniki - dowody do niniejszego pisma.

Izba ustaliła, że w dniu 19 listopada 2024 roku Zamawiający dokonał wyboru ofert złożonych przez (...) S.L. jako najkorzystniejszych w postępowaniu zarówno dla zadania I, jak i zadania II.

Dalej ustalono, że dnia 29 listopada 2024 roku (...) sp. z o.o. i (...) sp. z o.o. wnieśli odwołania (sygn. KIO 4491/24 i KIO 4495/24).

W dniu 23 grudnia 2024 roku Krajowa Izba Odwoławcza uwzględniła odwołania w sprawach o sygn. KIO 4491/24 i KIO 4495/24 i nakazała unieważnienie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej w obu zadaniach, powtórzenie czynności badania i oceny ofert, odrzucenie oferty (...) S.L. w zakresie zadania I i zadania II oraz ponowne przyznanie punktów ofertom (...) sp. z o.o. i (...) sp. z o.o. w zadaniu I w kryteriach „Liczba roboczogodzin w okresie 10 lat” oraz „Liczba miejsc siedzących”.

Jak relacjonowała Izba, w dniu 7 stycznia 2025 roku zamawiający wezwał (...) sp. z o.o. do złożenia podmiotowych środków dowodowych. Tego samego dnia w odpowiedzi na wezwanie (...) sp. z o.o. przekazał zamawiającemu następujące dokumenty:

a)  Wykaz dostaw wraz z referencjami,

b)  Informacja banku potwierdzająca wysokość posiadanych środków finansowych lub zdolność kredytową Wykonawcy nie mniejszą niż 20 000 000,00 PLN,

c)  Dokumenty potwierdzające, że wykonawca jest ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności związanej z przedmiotem zamówienia na kwotę nie mniejszą niż: 10.000.000,00 PLN,

d)  Informacja z Krajowego Rejestru Karnego,

e)  Oświadczenie wykonawcy, w zakresie art. 108 ust. 1 pkt 5 ustawy PZP, o braku przynależności do tej samej grupy kapitałowej - według załącznika numer 6 do Specyfikacji Warunków Zamówienia,

f)  Zaświadczenie właściwego naczelnika urzędu skarbowego,

g)  Zaświadczenie właściwej terenowej jednostki organizacyjnej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych,

h)  Odpis z KRS,

i)  Oświadczenie wykonawcy o aktualności informacji zawartych w oświadczeniu, o którym mowa w art. 125 ust. 1 ustawy - według załącznika numer 6 do Specyfikacji Warunków Zamówienia,

j)  Oświadczenie wykonawcy art. 7a ustawy sankcyjnej oraz art. 5k rozporządzenia Rady (UE) nr 833/2024- według załącznika numer 6 do Specyfikacji Warunków Zamówienia,

k)  Wyjaśnienie tajemnicy przedsiębiorstwa.

Kolejno ustalono, że zamawiający uznał, że zastrzeżenie tajemnicy dotyczy wszystkich przekazanych dokumentów i nie udostępnił (...) S.L. żadnego z dokumentów złożonych w dniu 7 stycznia 2025 roku.

Następnie dnia 24 stycznia 2025 roku zamawiający dokonał wyboru oferty (...) sp. z o.o. jako najkorzystniejszej w zakresie zadania II. W związku z tym, że zamawiający

nie udostępnił (...) S.L. dokumentów, o które wnioskował (zastrzeżonych przez (...) sp. z o.o. jako tajemnica przedsiębiorstwa), (...)

S.L. dnia 3 lutego 2025 roku złożył odwołanie.

Zamawiający dnia 29 stycznia 2025 roku dokonał wyboru oferty (...) sp. z o.o. jako najkorzystniejszej w zakresie zadania I. Z decyzją Zamawiającego nie zgodził się (...) sp. z o.o. składając 10 lutego 2025 roku odwołanie.

Z kolei dnia 28 stycznia 2025 roku zamawiający skierował do (...) sp. z o.o. zaproszenie do zawarcia umowy w zakresie zadania II.

Zamawiający zawarł z (...) sp. z o.o. umowę dostawy dotycząca zadania II w dniu 3 lutego 2025 roku.

(...) S.L. w dniu 12 lutego 2025 roku złożył do Sądu Okręgowego w Warszawie - Sądu Zamówień Publicznych skargę na orzeczenie wydane przez Krajową Izbę Odwoławczą dnia 23 grudnia 2024 roku w sprawie o sygn. akt KIO 4491/24 w części tj. w zakresie punktu 2 dotyczącego unieważnienia wyboru oferty najkorzystniejszej, powtórzenia czynności badania i oceny ofert oraz odrzucenia oferty (...) S.L.

Przechodząc do analizy odwołania w sprawie sygn. akt KIO 394/25 w zakresie zarzutów o numerach 1 i 2 Izba wskazała, że zasadą w postępowaniu o udzielenie zamówienia jest jego

jawność. Dodatkowo zastrzeganie treści całych dokumentów jest dopuszczalne w bardzo wyjątkowych sytuacjach. Krajowa Izba Odwoławcza nie zgodziła się ze stanowiskiem zamawiającego, który podczas rozprawy wskazał, że jego działania były prawidłowe, ponieważ wykonawcy zastrzegli dokumenty w najszerszym możliwym zakresie, a on tę tajemnicę szanował. Zarówno w zakresie załączników do oferty, jak i przedłożonych podmiotowych środków dowodowych wykonawca (...) sp. z o.o. zastrzegł całe dokumenty. W ocenie Izby zamawiający uznając takie zastrzeżenie za skuteczne pozbawił wykonawcę chociażby możliwości zweryfikowania ich prawidłowości. Zdaniem Izby zasadne jest twierdzenie odwołującego, że zastrzeżenie przez wykonawcę (...) sp. z o.o. treści całych dokumentów miało na celu uniemożliwienie innym wykonawcom dokonanie kontroli złożonej przez niego oferty. Wykonawca (...)sp. z o.o. podczas rozprawy wskazał, że taka jest praktyka, że zastrzega się informacje oraz że uzasadnienie zastrzeżenia być może nie jest doskonałe, ale jest wystarczające. Izba wskazała, że to na zamawiającym spoczywał ciężar rzetelnego dokonania oceny uzasadnienia z uwzględnieniem podstawowych zasad udzielania zamówień publicznych. Krajowa Izba Odwoławcza stanęła na stanowisku, że w przedmiotowym postępowaniu (...) sp. z o.o. w zastrzeżeniu uzasadnienia tajemnicy przedsiębiorstwa załączonym do oferty nie

wykazał elementów niezbędnych do skutecznego zastrzeżenia tj. m.in. wartości gospodarczej zastrzeganych informacji. Poprzestał on na zacytowaniu wybranego orzecznictwa oraz gołosłownych, ogólnych stwierdzeniach, które nie pozwalają na określenie, jakie korzyści

przyniesie mu zastrzeżenie lub jakich strat pozwoli uniknąć. Podobnie wykonawca (...) sp. z o.o. nie wskazał, jakie dokładnie działania podjął w celu zachowania informacji w poufności. Przedłożył co prawda dowody, które również zostały w całości zastrzeżone jako tajemnica przedsiębiorstwa, nie powiązał ich jednak z dokumentami, które zastrzega w niniejszym postępowaniu. W opinii Izby (...) sp. z o.o. w zastrzeżeniu nie wykazał również tego, że informacje nie są powszechnie znane dla osób, które się nimi zajmują, jak również że nie mogą one ich z łatwością uzyskać. Poprzestał w tym zakresie ponownie na ogólnym i gołosłownym stwierdzeniu, że informacje nie są powszechnie znane. Zdaniem Izby słusznie wskazał (...) S.L., że (...) sp. z o.o. zastrzegł m.in. informacje dotyczące liczby miejsc pasażerskich, podczas gdy w treści wyjaśnień z 23 stycznia 2025 roku sam podał tę ilość.

Dodatkowo jak słusznie zauważył odwołujący, Izba wskazała, że niedopuszczalne jest zastrzeżenie tajemnicy uzasadnienia zastrzeżenia, co przedkładając podmiotowe środki dowodowe uczynił (...) sp. z o.o. Krajowa Izba Odwoławcza uważała, że dokument ten powinien umożliwiać innym wykonawcom badanie zasadności dokonanego zastrzeżenia. Izba zwróciła uwagę, że zastrzegając zastrzeżenie wykonawcy zostają pozbawieni możliwości weryfikacji tego, czy dane informacje (w przedmiotowej sprawie całe dokumenty) powinny być objęte tajemnicą przedsiębiorstwa. Nazwanie tego dokumentu „Wyjaśnienie tajemnicy przedsiębiorstwa” nie zmienia tego faktu. W przedmiotowej sprawie zamawiający zdaniem Izby bezrefleksyjnie utajnił wszystkie dokumenty złożone przez (...) sp. z o.o. zarówno wraz z ofertą, jak i w dniu 7 stycznia 2025 roku, nie podejmując nawet próby analizy i ewentualnie objęcia tajemnicą jedynie wybranych informacji, które jego zdaniem zasługiwałyby na ochronę. Za nieprawidłowe i sprzeczne w ocenie Izby z intencją (...) sp. z o.o. należało również uznać utajnienie przez zamawiającego dokumentów od punktu 1 do punktu 9 złożonych podmiotowych środków dowodowych.

Izba przyjęła, że zgromadzonego materiału dowodowego jednoznacznie wynika, że intencją tego wykonawcy nie było ich zastrzeżenie, bowiem wskazał on, że: (...) Sp. z o.o., w myśl art. 8 w związku żart. 18 ust. 3 ustawy Prawo Zamówień Publicznych oraz w związku z art. 11 ust. 2 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (tj. Dz. U. z 2020 r. poz. 1913) zastrzega, że informacje zawarte: w załączniku nr 10 - oświadczenie o dostawcy oraz w załącznikach do załącznika nr 11, stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa i nie mogą być udostępniane innym osobom, w tym innym uczestnikom postępowania przetargowego, oprócz osób rozpatrujących ofertę po stronie Zamawiającego”. Odnosząc się do nieudostępnienia przez zamawiającego protokołu postępowania wraz ze złożonymi przez wykonawcę (...) sp. z o.o. dnia 7 stycznia 2025 roku dokumentami Izba zauważyła, że zaniechaniem tym zamawiający pozbawił odwołującego możliwości skorzystania ze środków ochrony prawnej i ewentualnego zakwestionowania czynności zamawiającego.

Z uwagi na uwzględnienie przez Izbę odwołania w zakresie zarzutów o numerach 1 i 2, również zarzut numer 3 dotyczący prowadzenia postępowania w sposób rażąco naruszający zasady jawności i przejrzystości, będący zarzutem wynikowym uznano za zasadny.

Odnosząc się do odwołania wniesionego w sprawie o sygn. akt 509/25 Izba podała, że zarzut numer 1 dotyczył zaniechania odrzucenia oferty (...) sp. z o.o., pomimo że wykonawca ten podlegał wykluczeniu z postępowania, bowiem przedstawił informacje wprowadzające w błąd, co mogło mieć istotny wpływ na decyzje podejmowane w postępowaniu przez Zamawiającego. Odwołujący konieczności wykluczenia (...) sp. z o.o. upatrywał w tym, że wykonawca ten w formularzu JEDZ nie wykazał kary umownej zapłaconej na rzecz Miasta J.. Izba wskazała, że nie każda kara umowna musi zostać wskazana przez wykonawcę w formularzu JEDZ. Jak wynika z orzecznictwa zarówno Krajowej Izby Odwoławczej, jak i Sądu Okręgowego w Warszawie - Sądu Zamówień Publicznych, wskazana powinna zostać kara, która ma charakter odszkodowawczy, aby zostały wypełnione przesłanki z art. 109 ust. 1 pkt 7 ustawy PZP. W przedmiotowej sprawie (...) sp. z o.o. nie zataił tego, że podczas realizacji umowy została naliczona kara umowna. Zarówno fakt jej naliczenia, jak i wysokość wynikały z referencji wystawionych przez Miasto J., skąd informację pozyskał (...) sp. z o.o. Te same referencje potwierdzały należyte zrealizowanie umowy przez wykonawcę (z należytą starannością i zgodnie z jej warunkami). Naliczona kara stanowiła 0,18% wartości umowy.

Zdaniem Izby odwołujący nie wykazał, aby naliczona kara miała charakter odszkodowawczy, a jak wiadomo nie każda kara ma taki charakter. Z przedłożonych przez (...) sp. z o.o. dowodów o numerach od 4 do 7 wynika, że opóźnienie, w konsekwencji którego została naliczona kara było spowodowane czynnikami od niego niezależnymi (uszkodzenia autobusów). Mając na uwadze powyższe, nie znalazła podstaw do uznania, że (...) sp. z o.o. w wyniku lekkomyślności lub niedbalstwa przedstawił informacje wprowadzające w błąd zamawiającego, co mogło mieć wpływ na podejmowane przez niego w postępowaniu decyzje. Zamawiający dokonując wyboru oferty (...) sp. z o.o. jako najkorzystniejszej miał świadomość, że w trakcie realizacji przez tego wykonawcę umowy z Miastem J. została naliczona kara umowna.

Odnosząc się do zarzutu numer 2 to Izba wskazała, że sprowadzał się on do twierdzeń o niemożności wykonania czynności obsługowych w zadeklarowanym przez (...) sp. z

o.o. czasie co przesądzało o tym, że mamy do czynienia ze świadczeniem niemożliwym i nierealnym przez co oferta tego wykonawcy jest nieważna. W pierwszej kolejności Krajowa Izba Odwoławcza wskazała na rozdział 18 pkt 1.3 Specyfikacji Warunków Zamówienia, zgodnie z którym to na wykonawcach ciąży obowiązek wskazania czynności obsługowych włącznie z obsługą zimową (OZ) i obsługą letnią (OL) w danym okresie. Zamawiający pozostawił wykonawcom dowolność w określeniu, jakie czynności obsługowe wskażą w tabeli, przy czym dopuścił on wprowadzenie dodatkowych nie przewidzianych czynności określonych w tabeli, do 2% w stosunku do podanej liczby roboczogodzin w każdym roku osobno. Dodatkowo zaznaczył, że wszystkie czynności nieuwzględnione w katalogu czynności obsługowych będą podlegały refakturowaniu wraz ze wszystkimi użytymi materiałami eksploatacyjnymi do tej czynności. Jak przyjęła Izba z powyższego wynikało, że ryzyko za ewentualne niedokładności w obliczeniach lub pominięcie czynności spoczywało na wykonawcy. Zdaniem Izby argumentacja odwołującego sprowadzała się do polemiki z wartościami podanymi przez (...) sp. z o.o. oraz zestawieniem ich z wartościami podanymi przez odwołującego (przedłożony przez (...) sp. z o.o. dowód numer 1). Zgodnie z zapatrywaniami Izby już sam układ obu tabeli potwierdza, że zamawiający nie narzucił wykonawcom tego, jakie czynności obsługowe powinni oni uwzględnić. Różnice mogą bowiem wynikać chociażby z tego, że wykonawcy oferują różne pojazdy. Odwołujący zdaniem Izby nie podołał wykazaniu, że nie jest możliwe wykonanie czynności obsługowych w zadeklarowanym przez (...) sp. z o.o. czasie. Odwołujący powołał się na to, że niemożliwe jest wykonanie tych czynności w świetle stanu wiedzy i techniki, nie poparł jednak tego twierdzenia dowodami np. w postaci opinii technicznej uprawnionego rzeczoznawcy. Nie można za takie niewątpliwie uznać załączonych do odwołania instrukcji obsługi i instrukcji naprawczych, podczas gdy z przedłożonych przez (...) sp. z o.o. dowodów o numerach 1 i 3 jednoznacznie wynika realność wykonania kwestionowanych przez (...) sp. z o.o. czynności we wskazanym w tabeli czasie, co potwierdza zarówno producent, jak również użytkownicy autobusów.

Odnosząc się do zarzutu numer 3 dotyczącego zaniechania odrzucenia oferty (...) sp. z o.o. pomimo jej niezgodności z warunkami zamówienia Izba wskazała, że Odwołujący ową niezgodność odniósł do oferowanej liczby roboczogodzin oraz kompletności katalogu czynności obsługowych. Jak jednak wskazała Krajowa Izba Odwoławcza w uzasadnieniu zarzutu numer 2, Zamawiający nie narzucił w żadnym postanowieniu Specyfikacji Warunków Zamówienia (odwołujący również takiego postanowienia nie wskazał) katalogu czynności, które powinny zostać ujęte. W uzasadnieniu faktycznym zarzutu odwołujący wskazał na wagę kryterium oceny ofert, którym jest liczba roboczogodzin w okresie 10 lat. Nie podał on jednak w jaki sposób przekłada się ewentualne zaniżenie roboczogodzin za poszczególne czynności lub ich nie uwzględnienie na przyznaną punktację. W opinii Izby odwołujący nie wykazał wpływu na wynik postępowania. Co więcej zarzut dotyczył niezgodności oferty z warunkami zamówienia, a związku z nimi odwołujący nie wykazał. Dodatkowo należy Izba zauważyła, że Odwołujący w oparciu o przedłożony podczas posiedzenia dowód numer 2, podczas rozprawy podjął próbę wykazania, że oferta (...) sp. z o.o. jest niezgodna z warunkami zamówienia, ponieważ Zamawiający w rozdziale IV pkt 14 Specyfikacji Warunków Zamówienia wymagał zaoferowania agregatu grzewczego spalinowego, zasilanego ON, zastosowanego jako dodatkowe urządzenie grzewcze, którego (...) sp. z o.o. nie zaoferował, jednak Izba dostrzegła, że zarzut taki nie został postawiony w odwołaniu, którego zakresem podczas orzekania jest związana Krajowa Izba Odwoławcza.

Z uwagi na nieuwzględnienie przez Izbę odwołania w zakresie zarzutów u numerach 2 i 3, również zarzut numer 4 dotyczący złożenia przez (...) sp. z o.o. oferty w warunkach czynu nieuczciwej konkurencji poprzez celowe zaniżenie liczby roboczogodzin, będący zarzutem wynikowym również został uznany za niezasadny.

Orzekając o kosztach postępowania odwoławczego w sprawie o sygn. akt KIO 394/25 Izba orzekła na podstawie art. 574 ustawy PZP i art. 575 ustawy PZP oraz § 5 pkt 1 w zw. z § 5 pkt 2 lit. b) w zw. z § 7 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 roku w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz. U. z 2020r., poz. 2437 ze zmianami), orzekając w tym zakresie o obciążeniu kosztami postępowania odwoławczego stronę przegrywającą postępowanie, czyli zamawiającego.

Orzekając o kosztach postępowania odwoławczego w sprawie o sygn. akt KIO 509/25 Izba orzekła na podstawie art. 574 ustawy PZP i art. 575 ustawy PZP oraz § 5 pkt 1 w zw. z § 8 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 roku w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania, orzekając w tym zakresie o obciążeniu kosztami postępowania odwoławczego stronę przegrywającą postępowanie, czyli odwołującego.

Zrelacjonowany powyżej wyrok Krajowej Izby Odwoławczej zaskarżył Prezes Urzędu Zamówień Publicznych w części tj. w zakresie rozstrzygnięcia sprawy o sygn. akt KIO 394/25 z odwołania wykonawcy (...) S.L. z siedzibą w A. (G.) w Hiszpanii, w części, tj. w zakresie punktu 1 sentencji wyroku, w którym Krajowa Izba Odwoławcza uwzględniła odwołanie i nakazała zamawiającemu unieważnienie na podstawie art. 554 ust. 3 pkt

2 lit. a ustawy PZP w zw. z art. 457 ust. 1 pkt 2 ustawy PZP w zw. z art. 264 ust. 1 ustawy PZP umowy z 3 lutego 2025 roku zawartej przez Zamawiającego (...) Zakłady (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. z wykonawcą (...) sp. z o.o. z siedzibą w B., ujawnienie informacji zastrzeżonych przez wykonawcę (...) sp. z o.o. z siedzibą w B. jako tajemnicę przedsiębiorstwa, przekazanie odwołującemu dokumentów złożonych przez wykonawcę (...) sp. z o.o. z siedzibą w B. wraz z ofertą oraz dokumentów podmiotowych i uzasadnienia zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa z dnia 7 stycznia 2025 roku, powtórzenie czynności badania i oceny ofert.

Wyrokowi Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 4 marca 2025 roku wydanemu w sprawie o sygn. akt KO 394/25 Prezes Urzędu Zamówień Publicznych zarzucił naruszenie:

1.  art. 554 ust. 3 pkt 2 lit. a ustawy PZP zw. z art. 7 pkt 18 ustawy PZP poprzez niewłaściwe zastosowanie w stanie faktycznym niniejszej sprawy polegające na wydaniu orzeczenia niewykonalnego na gruncie ustawy Prawo zamówień publicznych, tj. nakazującego Zamawiającemu unieważnienie umowy w sprawie zmówienia publicznego zawartej przez Zamawiającego (...) Zakłady (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. z wykonawcą (...) sp. z o.o. z siedzibą w B. w sytuacji gdy w świetle ww. przepisu (wobec uwzględnienia odwołania i zaistnienia przesłanki z art. 457 ust. 1 pkt 2 ustawy PZP) to Izba - w sentencji wyroku powinna unieważnić umowę w sprawie zamówienia publicznego, bowiem zamawiający nie ma kompetencji do unieważnienia zawartej przez siebie umowy w sprawie zamówienia publicznego;

2.  art. 554 ust. 3 pkt 2 lit. a ustawy PZP w zw. z art. 7 pkt 18 ustawy PZP poprzez niewłaściwe zastosowanie w stanie faktycznym niniejszej sprawy polegające na wydaniu wyroku nakazującego zamawiającemu (oprócz unieważnienia umowy) dokonania następujących czynności w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego: (-) ujawnienia informacji zastrzeżonych przez wykonawcę (...) sp. z o.o. z siedzibą w B. jako tajemnicę przedsiębiorstwa, (-) przekazania odwołującemu dokumentów złożonych przez wykonawcę (...) sp. z o.o. z siedzibą w B. wraz z ofertą oraz dokumentów podmiotowych i uzasadnienia zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa z dnia 7 stycznia 2025 roku, (-) powtórzenia czynności badania i oceny ofert, w sytuacji gdy umowa w sprawie zamówienia publicznego została zawarta, a zatem postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego zostało zakończone i na gruncie przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych nie jest możliwe dokonanie czy powtórzenie jakichkolwiek czynności w zakończonym postępowaniu;

3.  art. 559 ust. 2 ustawy PZP poprzez wadliwe sporządzenie uzasadnienia zaskarżonego wyroku, przejawiające się brakiem wyjaśnienia podstawy prawnej wyroku, co powoduje, że nieznana jest motywacja Izby co do przyjętego sposobu rozstrzygnięcia sprawy poprzez nakazanie zamawiającemu unieważnienia umowy w sprawie zamówienia publicznego z dnia 3 lutego 2025 roku oraz nakazanie zamawiającemu dokonania i powtórzenia określonych czynności w zakończonym - zawarciem ww. umowy - postępowaniu o udzielenie zamówienia.

Wskazując na powyższe, na podstawie art. 581 ustawy PZP w zw. z art. 588 ust. 2 ustawy PZP oraz art. 60 § 1 zd. 2 i 3 k.p.c. skarżący wniósł o zmianę wyroku w zaskarżonej części poprzez unieważnienie umowy w sprawie zmówienia publicznego zawartej przez Zamawiającego (...) Zakłady (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. z wykonawcą (...) sp. z o.o. z siedzibą w B.. Jednocześnie wniesiono o nieobciążanie żadnej ze stron kosztami postępowania skargowego (art. 102 k.p.c.) oraz rozpoznanie skargi na rozprawie.

Zamawiający (...) Zakłady (...)sp. z o.o. wniósł na podstawie art. 355 k.p.c. w zw. z art. 391 § 2 k.p.c. oraz w zw. z art. 579 ust. 2 ustawy PZP, o umorzenie postępowania wywołanego wniesieniem skargi na wyrok Krajowej Izby Odwoławczej w sprawach o sygn. akt KIO 394/25 oraz sygn. akt KIO 509/25. Zamawiający wskazał, że w dniu 11 kwietnia 2025 roku unieważnił postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego, w którym na wyrok Krajowej Izby Odwoławczej w sprawie KIO 394/25 została w dniu 2 kwietnia 2025 roku wniesiona skarga przez Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych. Przesłanką unieważnienia postępowania była wada wskazywana przez Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych w skardze na wyrok Krajowej Izby Odwoławczej. Wobec unieważnienia postępowania żaden z wykonawców nie złożył odwołania, tym samym unieważnienie stało się ostateczne. W tym stanie spraw, Zamawiający ponosił, że dalsze postępowanie w sprawie skargi i wydanie wyroku stało się zbędne.

Sąd Okręgowy – Sąd Zamówień Publicznych zważył, co następuje:

Przedmiotowa skarga Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych jest oczywiście uzasadniona. Przy tym w zasadzie wszyscy uczestnicy byli zgodni co do jej zasadności.

Słusznie bowiem zauważa Prezes Urzędu Zamówień Publicznych, że w istocie to Krajowa Izba Odwoławcza jest uprawniona do unieważnienia umowy, natomiast nie może nakazać jej unieważnienia zamawiającemu, stosownie do treści art. 554 ust. 3 pkt 2 lit a ustawy PZP. Za prawidłowe należało uznać wywody skarżącego, iż postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego kończy się zawarciem umowy albo jego unieważnieniem, przy czym zawarcie umowy w sprawie zamówienia publicznego nie stanowi czynności w tym postępowaniu. Jeśli zatem umowa została zawarta, a zachodzi jedna z przesłanek jej unieważnienia wyrażonych w art. 457 ust. 1 ustawy PZP, to wówczas Izba może umowę unieważnić. W przedmiotowej sprawie zamawiający



w istocie naruszył art. 264 ustawy PZP oraz art. 577 ustawy PZP, dlatego doszło do ziszczenia się przesłanek uzasadniających unieważnienie umowy, niemniej jednak – nakazanie jej unieważnienia zamawiającemu było nieprawidłowe.

Zgodnie bowiem z art. 457 ust. 1 pkt 2 ustawy PZP, przywołanym w punkcie 1. sentencji zaskarżonego wyroku Izby, umowa podlega unieważnieniu, jeżeli zamawiający zawarł umowę z naruszeniem art. 264 ustawy PZP lub art. 308 ust. 2 lub 3 ustawy PZP lub art. 421 ust. 1 lub 2 ustawy PZP albo art. 577 ustawy PZP, jeżeli uniemożliwiło to Krajowej Izbie Odwoławczej uwzględnienie odwołania przed zawarciem umowy.

Krajowa Izba Odwoławcza istotnie przedstawiła argumentację wskazującą, że odwołanie

w przedmiotowej sprawie o sygn. KIO 394/25 powinno zostać uwzględnione albowiem wykonawca (...) sp. z o.o. w zastrzeżeniu uzasadnienia tajemnicy przedsiębiorstwa załączonym do oferty nie wykazał elementów niezbędnych do skutecznego zastrzeżenia, tj. m.in. wartości gospodarczej zastrzeganych informacji. Podobnie wykonawca (...) sp. z o.o. nie wskazał, jakie dokładnie działania podjął w celu zachowania informacji w poufności. Przedłożył co prawda dowody, które również zostały w całości zastrzeżone jako tajemnica przedsiębiorstwa, nie powiązał ich jednak z dokumentami, które zastrzega w niniejszym postępowaniu. W opinii Izby (...) sp. z o.o. w zastrzeżeniu nie wykazał również tego, że informacje nie są powszechnie znane dla osób, które się nimi zajmują, jak również że nie mogą one ich z łatwością uzyskać. Poprzestał w tym zakresie ponownie na ogólnym i gołosłownym stwierdzeniu, że informacje nie są powszechnie znane.

Wobec powyższego zawarcie umowy w sprawie zamówienia publicznego przez zamawiającego z wykonawcą (...) sp. z o.o. w dniu 3 lutego 2025 roku uniemożliwiło Izbie uwzględnienie odwołania.

Z kolei art. 264 ust. 1 ustawy PZP, również przywołany przez Izbę w punkcie 1. sentencji zaskarżonego wyroku, stanowi, że zamawiający zawiera umowę w sprawie zamówienia

publicznego, z uwzględnieniem art. 577 ustawy PZP, w terminie nie krótszym niż 10 dni od dnia przesłania zawiadomienia o wyborze najkorzystniejszej oferty, jeżeli zawiadomienie to zostało przesłane przy użyciu środków komunikacji elektronicznej, albo 15 dni - jeżeli zostało przesłane w inny sposób.

Przepis art. 264 ustawy PZP wprowadza zawieszenie możności zawarcia umowy w sprawie zamówienia publicznego po wyborze oferty, w celu zapewnienia możliwości efektywnego zaskarżenia wyniku postępowania o udzielenie zamówienia w procedurze odwoławczej.



Ustawodawca ustanawia tym samym instytucję minimalnego okresu, jaki musi upłynąć między poinformowaniem wykonawców o wyborze oferty najkorzystniejszej a zawarciem umowy. Okres ten nazywany jest „okresem zawieszenia standstill”. Pozostaje on w korelacji z terminami na wniesienie środków ochrony prawnej przysługujących wykonawcom wobec czynności zamawiającego, zwłaszcza dotyczącej wyboru najkorzystniejszej oferty, w celu jak najpełniejszego skorzystania przez nich ze środków odwoławczych ( A. Gawrońska-Baran [w:] E. Wiktorowska, A. Wiktorowski, P. Wójcik, A. Gawrońska-Baran, Prawo zamówień publicznych. Komentarz aktualizowany, LEX/el. 2025, art. 264.). Artykuł 264 ustawy PZP zastrzega także, iż należy uwzględnić postanowienia art. 577 ustawy PZP, który stanowi, że: „W przypadku wniesienia odwołania zamawiający nie może zawrzeć umowy do czasu ogłoszenia przez Izbę wyroku lub postanowienia kończącego postępowanie odwoławcze.”

Należy zauważyć, że umowa zawarta przez zamawiającego z naruszeniem art. 264 ustawy PZP oraz art. 577 ustawy PZP podlega unieważnieniu na podstawie art. 457 ust. 1 pkt 2 ustawy PZP, jeżeli uniemożliwiło to Krajowej Izbie Odwoławczej uwzględnienie odwołania przed zawarciem umowy.

W okolicznościach faktycznych przedmiotowej sprawy umowa w sprawie zamówienia publicznego została zawarta w dniu 3 lutego 2025 roku, tj. w 10 dniu od przesłania zawiadomienia o wyborze najkorzystniejszej oferty w formie elektronicznej. Umowa została zawarta również w dniu wniesienia odwołania przez wykonawcę (...) S.L. Podkreślenia wymaga, iż dzień 3 lutego 2025 roku był ostatnim dniem terminu otwartego na wniesienie odwołania, albowiem wybór najkorzystniejszej oferty w zakresie zdania II. w postępowaniu został przekazany przy użyciu środków komunikacji elektronicznej w dniu 24 stycznia 2025 roku. Stosownie bowiem do treści art. 515 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy PZP odwołanie wnosi się w przypadku zamówień, których wartość jest równa albo przekracza progi unijne, w terminie 10 dni od dnia przekazania informacji o czynności zamawiającego stanowiącej podstawę jego wniesienia, jeżeli informacja została przekazana przy użyciu środków komunikacji elektronicznej.

W świetle powyższego Sąd Zamówień Publicznych uznał, że zawierając umowę w dniu 3 lutego 2025 roku, a więc przed upływem terminu na wniesienie odwołania, zamawiający istotnie naruszył wskazany przez Izbę w punkcie 1. sentencji zaskarżonego wyroku art. 264 ust. 1 ustawy PZP. Zamawiający naruszył także art. 577 ustawy PZP, gdyż zawarł umowę przed ogłoszeniem przez Izbę wyroku, w sytuacji gdy w tym samym dniu, w którym zawarto umowę wykonawca (...) S.L. wniósł odwołanie zachowując ustawowy termin na wniesienie odwołania.

Spełnienie przesłanek unieważnienia umowy wyrażonych w art. 457 ust. 1 pkt 2 ustawy PZP na gruncie niniejszej sprawy obligowało zatem Izbę do unieważnienia umowy, ale nie – do nakazania Zamawiającemu jej unieważnienia.

W świetle art 554 ust. 3 pkt 2 lit. a ustawy PZP to Krajowa Izba Odwoławcza winna była unieważnić umowę. Zgodnie bowiem ze wskazanym przepisem uwzględniając odwołanie, jeżeli umowa została zawarta oraz zachodzi jedna z przesłanek, o których mowa w art. 457 ust. 1 ustawy PZP Izba może unieważnić umowę. Tym samym nakazanie zamawiającemu unieważnienia umowy w sprawie zamówienia publicznego miało miejsce z naruszeniem art. 554 ust. 3 pkt 2 lit. a ustawy PZP w zw. z art. 7 pkt 18 ustawy PZP.

W konsekwencji – uznając skargę za zasadną w powyższym zakresie – Sąd Zamówień Publicznych zmienił zaskrżony wyrok Krajowej Izby Odwoławczej i umowę unieważnił, stosownie do treści art. 588 ust. 2 ustawy PZP w zw. z art. 554 ust. 3 pkt 2 lit. a ustawy PZP.

Biorąc jednak pod uwagę, iż zarzutami skargi został objęty cały punkt 1. wyroku Krajowej Izby Odwoławczej (zatem także nakazanie zamawiającemu ujawnienia informacji zastrzeżonych przez wykonawcę (...) sp. z o.o., przekazanie odwołującemu dokumentów podmiotowych i uzasadnienia zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa, powtórzenie czynności badania i oceny ofert), a postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego zostało prawomocnie unieważnione, postepowanie skargowe w pozostałym zakresie w ocenie Sądu Okręgowego należało umorzyć.

Przekładając bowiem przepis art. 553 ust. 1 ustawy PZP na kanwę rozpoznawanej sprawy stwierdzić należy, że przy merytorycznym rozpoznaniu skargi i jej oddaleniu lub jej uwzględnieniu i stwierdzeniu tą drogą naruszeń przepisów Prawa zamówień publicznych, ewentualnie ustalone naruszenia nie mogłyby mieć wpływu na wynik przedmiotowego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, gdyż postępowanie to nie toczy się już wobec jego unieważnienia.

Zgodnie zaś z art. 588 ust. 3 ustawy PZP, jeżeli odwołanie zostaje odrzucone albo zachodzi podstawa do umorzenia postępowania, Sąd uchyla wyrok lub zmienia postanowienie oraz odrzuca odwołanie albo umarza postępowanie. Jeśli zachodzi podstawa do umorzenia postępowania, Sąd umarza postępowanie, co też jest podstawą rozstrzygnięcia Sądu orzekającego w niniejszej sprawie. Tym samym nie znajdzie zastosowania art. 355 k.p.c., ponieważ to jest lex specialis i tylko w sprawach nieuregulowanych w Prawie zamówień publicznych możliwe jest stosowanie przepisów k.p.c. o apelacji, a co za tym idzie także przepisów przed Sądem I instancji. Sąd Okręgowy podziela w tym zakresie stanowisko wyrażone w komentarzu do Prawa Zamówień Publicznych pod redakcją



Huberta Nowaka i Mateusza Winiarza ( Prawo zamówień publicznych. Komentarz pod redakcją Huberta Nowaka, Mateusza Winiarza, Urząd Zamówień Publicznych, wydanie II, 2023 r.), zgodnie z którym unieważnienie postępowania o udzielenie zamówienia publicznego stanowiącego przedmiot skargi, od którego zostało wniesione odwołanie, stanowi podstawę do umorzenia postępowania skargowego. Tożsame stanowisko prezentuje także orzecznictwo Krajowej Izby Odwoławczej wskazujące, że podstawa umorzenia zaistnieje, jeśli zamawiający przed zakończeniem rozprawy unieważni postępowanie, wówczas spór stanie się bezprzedmiotowy, a ewentualnemu zaskarżeniu w drodze odwołania będzie podlegała nowa czynność zamawiającego ( tak postanowienie Krajowej Izby Odwoławczej z 23 września 2021 roku, sygn. akt KIO 2657/21).

Powyżej zaprezentowane stanowisko jest już w istocie ugruntowane w orzecznictwie tut. Sądu Okręgowego XXIII Wydziału Odwoławczego Gospodarczego i Zamówień Publicznych, miedzy innymi w postanowieniu z dnia 18 grudnia 2024 roku wydanym w sprawie o sygn. akt XXIII Zs 111/24, w postanowieniu z dnia 10 grudnia 2021 roku wydanym w sprawie o sygn. akt XXIII Zs 107/21, w postanowieniu z dnia 16 września 2021 roku wydanym w sprawie o sygn. akt XXIII Zs 79/21, a także w sprawach o sygn. akt: XXIII Zs 33/22, XXIII Zs 23/22, XXIII Ga 175/18.

Tym samym postępowanie skargowe w pozostałym zakresie podlegało umorzeniu z uwagi na unieważnienie przez zamawiającego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Z tą chwilą bezprzedmiotowa staje się kontrola czynności podejmowanych w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, które przestało istnieć w obrocie prawnym.

W konsekwencji Sąd Okręgowy zważył, że badanie wyroku Krajowej Izby Odwoławczej poprzez merytoryczne rozpoznanie skargi w pozostałym zakresie stało się zbędne i bezprzedmiotowe, stąd na podstawie art. 588 ust. 3 ustawy PZP umorzono postępowanie skargowe w pozostałym zakresie.

Unieważnienie postępowania przez Zamawiającego nie czyniło jednak zbędnym wydanie

w niniejszej sprawie przez Sąd Okręgowy wyroku odnoszącego się do umowy w sprawie zamówienia publicznego zawartej w dniu 3 lutego 2025 roku.

Wyjaśnić bowiem należy w tym miejscu, iż umorzenie postępowania skargowego w całości nie było dopuszczalne z uwagi na przepis art. 7 pkt 18 ustawy PZP, to znaczy z uwagi na okoliczność, iż zawarcie umowy w sprawie zamówienia publicznego nie stanowi czynności w tym postępowaniu, co oznacza iż unieważnienie postępowania o udzielenie zamówienia publicznego niweczy wszelkie czynności w postępowaniu i skutki, ale nie wywiera wpływu na byt prawny

umowy.

Zgodnie z definicją ustawową postępowanie o udzielenie zamówienia to postępowanie wszczynane przez przekazanie albo zamieszczenie ogłoszenia, przekazanie zaproszenia do negocjacji albo zaproszenia do składania ofert, prowadzone jako uporządkowany ciąg czynności, których podstawą są warunki zamówienia ustalone przez zamawiającego, prowadzące do wyboru najkorzystniejszej oferty lub wynegocjowania postanowień umowy w sprawie zamówienia publicznego, kończące się zawarciem umowy w sprawie zamówienia publicznego albo jego unieważnieniem, z tym że zawarcie umowy w sprawie zamówienia publicznego nie stanowi czynności w tym postępowaniu (art. 7 pkt 18 ustawy PZP).

Udzielenie zamówienia to zawarcie umowy w sprawie zamówienia publicznego (art. 7 pkt 25 ustawy PZP).

Jednoznacznie zatem ustawodawca wskazał, że postępowanie o udzielenie zamówienia kończy się zawarciem umowy w sprawie zamówienia publicznego lub unieważnieniem postępowania, ale jednocześnie przesądzono, że zawarcie umowy w sprawie zamówienia publicznego, odmiennie niż unieważnienie postępowania, nie jest już czynnością w postępowaniu o udzielenie zamówienia Zawarcie umowy kwalifikowane jest odrębnie jako udzielenie zamówienia (art. 7 pkt 25 ustawy PZP). Natomiast unieważnienie postępowania, jako jedna z form jego zakończenia (art. 254 ustawy PZP), stanowi czynność w postępowaniu o udzielenie zamówienia i jako taka (również zaniechanie dokonania tej czynności) podlega zaskarżeniu do Prezesa KIO. Unieważnienie postępowania należy przy tym traktować jako wyjątek od zasady udzielenia zamówienia (zawarcia umowy) w wyniku przeprowadzonego postępowania.

Zawarcie umowy stanowi zatem jeden z dwóch alternatywnych sposobów zakończenia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego i jednocześnie nie stanowi czynności w tym postępowaniu.

Podsumowując, unieważnienie postępowania o udzielenie zamówienia publicznego niweczy wszelkie czynności podjęte w toku postępowania, niweluje również skutki tych czynności. Nie wywiera jednak wpływu na byt prawny umowy w sprawie zamówienia publicznego, skoro zawarcie umowy nie stanowi czynności w tym postępowaniu, a co za tym idzie unieważnienie postępowania nie powoduje unieważnienia umowy w sprawie zamówienia publicznego i nie przekreśla skutków prawnych jej zawarcia. Zatem orzekanie w przedmiocie umowy zawartej w dniu 3 lutego 2025 roku było uzasadnione.

W rezultacie Sąd Okręgowy zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że w pkt. 1 zd. 1 unieważnił umowę zawartą w dniu 3 lutego 2025 roku przez zamawiającego (...) Zakłady



(...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w W. z wykonawcą (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w B., a w pozostałej części postępowanie skargowe umorzył.

O kosztach postępowania skargowego orzeczono zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 102 k.p.c. odstępując od obciążenia uczestników kosztami postępowania skargowego (punkt 2.

wyroku).

Zgodnie z przywołanym przepisem w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami. Charakter i znaczenie dla obrotu prawnego wydania orzeczenia w przedmiotowej sprawie dotyczącej de facto skonstruowania przez Krajową Izbę Odwoławczą obowiązku nakazania zamawiającemu unieważnienia umowy w sposób nieprzewidziany w ustawie, należało uznać za okoliczność uzasadniającą zastosowanie art. 102 k.p.c. w zakresie orzeczenia o kosztach postępowania skargowego poprzez odstąpienie od obciążania nimi uczestników. Także zgodność w zasadzie wszystkich uczestników postępowania co do zasadności skargi przemawiała za takim orzeczeniem o kosztach. Wskazania również wymaga, że Prezes Urzędu Zamówień Publicznych w postępowaniu skargowym nie występuje w interesie żadnej z jego stron, ale w interesie publicznym, wyrażającym się w dbałości o jednolitość stosowania przepisów o zamówieniach publicznych oraz dbałości o usuwanie z obrotu tych orzeczeń Izby, które stoją w rażącej sprzeczności z przepisami Prawa zamówień publicznych.

Mając powyższe na względzie Sąd Zamówień Publicznych orzekł jak w sentencji wyroku.

Sędzia Andrzej Kubica Sędzia Anna Żuława Sędzia Anna Janas