Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Decyzją numer (...) z dnia 15 lipca 2015 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że D. M. podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, to jest emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu i chorobowym w okresie od dnia 1 sierpnia do dnia 30 listopada 2012 r. jako pracownik u płatnika składek (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł. ( pkt 1) oraz , że z wymienionego tytułu podstawa wymiaru składek na:

obowiązkowe ubezpieczenia społeczne z tytułu umowy o pracę wynosi:

-

za okres od sierpnia 2012 r. do listopada 2012 r. – 1 500,00 zł

obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne z tytułu umowy o pracę wynosi:

-

za okres od sierpnia 2012 r. do listopada 2012 r. – 1 294,35 zł ( pkt 3)

Organ rentowy zaznaczył, że płatnikiem składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za D. M. w okresie od dnia 1 sierpnia do dnia 30 listopada 2012 r. jest (...) spółka z o.o., NIP (...) ( pkt 3).

W uzasadnieniu decyzji Zakład Ubezpieczeń Społecznych wskazał ,że D. M. została zgłoszona do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego w okresie od 1 sierpnia 2012 r. do 31 października 2012 r. jako pracownik przez płatnika składek (...) sp. z o.o. , a następnie od 1 listopada 2012 r. do 30 listopada 2012 r. przez płatnika składek K.U.K.- E.F.I. (...) sp. z o.o. Natomiast od dnia 1 grudnia 2012 r. zgłoszenia D. M. do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego jako pracownika dokonał płatnik składek (...) spółka z o.o. Zakład Ubezpieczeń Społecznych jednocześnie podkreślił ,że (...) spółka z o.o. zawarła z firmą (...) Sp. z o.o. umowę o świadczenie usług oraz porozumienie na mocy których (...) spółka. z o.o. przekazała w użytkowanie firmie (...) spółce z o.o. część przedsiębiorstwa w postaci maszyn, urządzeń czy też środków trwałych. Po upływie 3 miesięcy firma (...) Sp. z o.o. przekazała zaś wszystkich pracowników do K.U.K.- E.F.I. I. Logistyk + Handel + B. + (...) Sp. z o.o. W związku jednak z wątpliwościami co do zasadności i prawidłowości podpisanej umowy z firmą (...) Sp. z o.o. w dniu 18 grudnia 2012 r. (...) sp. z o.o. rozwiązała umowę ze skutkiem natychmiastowym , a następnie przywróciła stosunek pracy wszystkich pracownikom. Zakład Ubezpieczeń Społecznych zaznaczył , że o możliwości podjęcia pracy w (...) spółce z o.o. i K.U.K.- E.F.I. I. Logistyk + Handel + B. + (...) Sp. z o.o. D. M. dowiedziała się od prezesa firmy (...) sp. z o.o. i wykonywała pracę jedynie na rzecz (...) sp. z o.o. w zakładzie pracy mieszczącym się w S. , gdzie również podpisała umowę o pracę. Zdaniem organu rentowego , wszystkie czynności kierownicze , zależność co do czasu , miejsca i sposobu wykonywania pracy następowały w ramach więzi między D. M. ( i pozostałymi pracownikami) , a (...) sp. z o.o. (...) sp. z o.o. i K.U.K.- E.F.I. I. Logistyk + Handel + B. + (...) Sp. z o.o. sprowadzały się jedynie do prowadzenia obsługi kadrowej i księgowej. W okresie zatem od 1 sierpnia 2012 r. do 30 listopada 2012 r. D. M. była faktycznie pracownikiem firmy (...) sp. z o.o. i w okresie tym jako pracownik podlegała z tego tytułu ubezpieczeniom społecznym. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wskazał ,że podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne z tytułu zatrudnienia w (...) sp. z o.o. zostały ustalone na podstawie złożonych przez (...) sp. z o.o. i K.U.K.- E.F.I. I. Logistyk + Handel + B. + (...) Sp. z o.o. imiennych raportów miesięcznych o należnych składkach za okres od sierpnia do grudnia 2012 r.

(decyzja w aktach ZUS)

(...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością reprezentowana przez pełnomocnika złożyła odwołanie od w/w decyzji w zakresie pkt 1 oraz pkt 3 i wniosła o jej zmianę poprzez stwierdzenie, że ww. ubezpieczona D. M. podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym tj. emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu oraz ubezpieczeniu zdrowotnemu w spornym okresie u swych pracodawców (...) Sp. z o.o. oraz K.U.K.- E.F.I. I. Logistyk + Handel + B. + (...) Sp. z o.o. W ocenie skarżącej, stan faktyczny wskazuje, że ww. w sposób zgodny z przepisami Kodeksu Pracy D. M. wykonywała pracę na rzecz (...) Sp. z o.o. oraz K.U.K.- E.F.I. I. Logistyk + Handel + B. + (...) Sp. z o.o.

(odwołania k. 2 – 9)

Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie.

(odpowiedź na odwołanie k.13 – 15 odwrót)

Pismem procesowym z dnia 18 marca 2016 r. pełnomocnik (...) sp. z o.o. H. M. zakwestionował w całości wydaną przez organ rentowy decyzję dotyczącą D. M. wnosząc o jej zmianę i zasądzenie kosztów procesu wg norm przepisanych. Z treści pisma wynikało ,że kwestionuje on decyzję w takim samym zakresie jak uczynił to w odwołaniu pełnomocnik profesjonalny wnioskodawcy.

( pismo procesowe k.42 – 52)

Pismem procesowym z dnia 11 stycznia 2017 r. pełnomocnik zainteresowanego syndyka K.U.K.- E.F.I. I. Logistyk + Handel + B. + (...) Sp. z o.o. wniósł o oddalenie odwołania oraz o zasądzenie na rzecz zainteresowanego kosztów wg norm przepisanych ,w tym kosztów zastępstwa liczonych od wartości przedmiotu sporu.

( pismo procesowe k.202 – 203)

Pismem procesowym z dnia 3 stycznia 2019 r. kurator zainteresowanego (...) Sp. z o.o. wniósł o oddalenie odwołania oraz o przyznanie kuratorowi wynagrodzenia wg norm przepisanych.

( pismo procesowe k.615 – 615 odwrót)

Na rozprawie w dniu 1 sierpnia 2019 r. pełnomocnik (...) sp. z o.o. poparł odwołanie i wniósł o zasądzenie kosztów postępowania , w tym kosztów zastępstwa procesowego, a pełnomocnik Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wniósł o oddalenie odwołania i zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego.

(stanowiska stron - protokół rozprawy z dnia 1 sierpnia 2019 r. , płyta CD k. 693)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

(...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej zajmuje się produkcją bielizny. Główna siedziba spółki mieści się w Ł. , a jej zakłady produkcyjne prowadziły produkcję w G. , Ż. oraz S. (ten ostatni do dnia 31 lipca 2015 r.). W G. zatrudniano średnio 70 – 80 pracowników, w Ż. w granicach 20 a w S. od kilku do ponad 30 pracowników. S. stały się placówką, która miała przejąć zwiększone zlecenia w związku z kontraktem z rosyjskimi kontrahentami. Prezesem zarządu spółki jest E. R., a jedynym wspólnikiem spółki jest K. P..

(okoliczności bezsporne)

(...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością oraz K.U.K.-E.F.I. I. Logistyk + Handel + B. + (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością zarejestrowane były, jako agencje zatrudnienia, które oferowały outsourcing personalny polegający na wydzieleniu ze struktury organizacyjnej przedsiębiorstwa niektórych realizowanych przez nie samodzielnie funkcji (np. nabór pracowników) i przekazanie ich do wykonania innym podmiotom.

(okoliczności bezsporne)

K.U.K.-E.F.I. I. Logistyk + Handel + B. + (...) to właściciel stu procent udziałów (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

(okoliczności bezsporne)

Spółka K.U.K.. - E.F.I. I. posiadała umowę ubezpieczenia OC zawartą z Towarzystwem (...) S.A., a także legitymowała się certyfikatem o dokonaniu wpisu do rejestru podmiotów prowadzących agencje zatrudnienia pod nr 8640, znak PPK.KS 6011-145- (...), z dnia 27.08.2012 r.

(okoliczności bezsporne)

Postanowieniem z dnia 29 maja 2014 r. Sąd Rejonowy w Olsztynie w sprawie o sygn. akt V GU 13/14 ogłosił upadłość K.U.K.. - E.F.I. I. obejmującą likwidację majątku dłużnika. Syndykiem masy upadłości K.U.K. – E.F.I. I. w upadłości likwidacyjnej został wyznaczony M. G..

(okoliczności bezsporne)

W dniu 29 czerwca 2012 r. firma (...) Sp. z o.o. (usługobiorca) zawarła z (...) Sp. z o.o. (usługodawca) umowę o świadczenie usług, na podstawie której spółka (...) zobowiązała się świadczyć na rzecz spółki (...) usługi zgodne z (...) firmy,, (...), zaś do realizacji tych usług (...) zobowiązała się oddelegować tzw. wykonawców czyli m.in. osoby zatrudnione u usługodawcy lub agencjach, w których usługodawca jest udziałowcem, na podstawie umowy o pracę, umowy zlecenia lub umowy o dzieło (§ 1 ust. 1 i 2). Przez Usługodawcę należy rozumieć każdego jego Wykonawcę, który przy wykonywaniu usług objętych niniejszą umową zobowiązany będzie przestrzegać obowiązujących u Usługobiorcy przepisów porządkowych i aktów wewnętrznych dotyczących m.in. ochrony mienia, przepisów BHP i ppoż., a także zasad ochrony informacji stanowiących tajemnicę jego przedsiębiorstwa oraz dotyczących ochrony danych osobowych i bezpieczeństwa obowiązujących systemów. Usługobiorca zobowiązany jest do zapoznania pracowników Usługodawcy z przepisami prawa wewnątrzzakładowego W celu realizacji przez Wykonawców usług objętych niniejszą umową i w ramach ustalonego wynagrodzenia zgodnie z ustaleniami stron, Usługobiorca udostępni bezpłatnie Usługodawcy niezbędny sprzęt zgodnie ze standardami obowiązującymi u niego dla danego stanowiska pracy oraz umożliwi stały dostęp do pomieszczeń socjalnych (WC, kuchnie, pokoje śniadaniowe, stołówka, bufet, szatnie), zlokalizowanych w miejscu wykonywania (§ 1 ust. 4). Usługodawca oświadcza, iż dysponuje zasobami osobowymi posiadającymi niezbędną wiedzę i umiejętności konieczne do wykonania przedmiotu umowy, jak również zobowiązuje się do wykonywania czynności zawartych w umowie z należytą starannością (§ 3 ust. 1 ). Usługodawca gwarantuje, że oddelegowany Wykonawca będzie dostępny zgodnie z zamówieniem, przy czym strony w uzasadnionych przypadkach dopuszczają możliwość zmiany zakresu zamówienia. W przypadku zmiany zakresu zamówienia, zmianie może ulec wynagrodzenie określone w zamówieniu pierwotnym. (§ 3 ust. 2). Za działania i zaniechania osób, którymi Usługodawca posługuje się w wykonaniu umowy, w tym za zachowanie poufności zgodnie z § 8 niniejszej umowy, Usługodawca odpowiada jak za działania i zaniechania własne. Posługiwania się osobami trzecimi nie uchybia odpowiedzialności Usługodawcy wobec Usługobiorcy za wykonanie całej umowy (§ 3 ust.3). Oddelegowani do Usługobiorcy Wykonawcy, zobowiązani są do wykonywania obowiązków odpowiednich do stanowiska i działu oddelegowania. Szczegółowy zakres obowiązków Wykonawców biorących udział w realizacji niniejszej umowy będą określały osoby wskazane przez Usługobiorcę. Osoba wskazana przez Usługobiorcę w § 3 ust. 7 zobowiązana jest w dniu rozpoczęcia wykonywania usług dostarczyć Wykonawcy do podpisania szczegółowy zakres obowiązków oraz ramowy czas wykonywania usług, a w/w dokument przekazać do Usługodawcy tego samego lub następnego dnia roboczego. (§ 3 ust. 4 ). Wykonawcy oddelegowani przez Usługodawcę zobowiązani są stosować się do merytorycznych wskazówek osób wyznaczonych przez Usługobiorcę, które określają w szczególności zakres obowiązków Wykonawców, jednakże nie podlegają tym osobom służbowo (§ 3 ust. 5). Usługobiorcy udzielono rabatu w wysokości 40% kosztów, na które złożyły się składki ZUS oraz podatek od wynagrodzeń w okresie pierwszych 3 lat obowiązywania umowy. (§ 5 ust.1).

( okoliczność bezsporna)

W dniu 29 czerwca 2012 r. firma (...) Sp. z o.o. (usługobiorca) zawarła z (...) Sp. z o.o. (usługodawca) umowę porozumienie , na podstawie której , zgodnie z art.23 ¹ Kodeksu Pracy dotychczasowy pracodawca (...) przekazała , a nowy pracodawca (...) z dniem 1 sierpnia 2012 r. przejęła pracowników wymienionych w załączniku do umowy.

( okoliczność bezsporna)

K.U.K.-E.F.I. I. Logistyk + Handel + B. + (...) podjął decyzję o (...) spółki (...) jako agencji outsourcingowej oraz agencji pracy.

(okoliczność bezsporna)

Z dniem 1 listopada 2012 r. wszyscy pracownicy oraz wszystkie umowy łączące spółkę (...) z firmą (...) zostały scedowane na K.U.K.-E.F.I. I. Logistyk + Handel + B. + (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością.

(okoliczność bezsporna)

W dniu 30 listopada 2012 r. E. R. w imieniu spółki (...) wypowiedziała K.U.K.-E.F.I. I. Logistyk + Handel + B. + (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością umowę z dnia 29 czerwca 2012 r. Z treści wypowiedzenia wynika ,że z dniem 1 grudnia 2012 r. pracownicy zostają przywróceni do pracy w (...). U podstaw wypowiedzenia umowy legł fakt ,iż składki na ubezpieczenia społeczne za pracowników nie były odprowadzane w pełnej wysokości.

(okoliczność bezsporna)

Firma (...) w związku z realizacją kontraktu , poszukiwała form wsparcia finansowego dla tej działalności. Z. P. skontaktował przedstawicieli firmy (...) z przedstawicielami niemieckiej firmy oferującej dotacje dla polskich małych oraz średnich firm.

(zeznania świadka Z. P. min.00:44:22 – 00:57:44 protokołu rozprawy z dnia 22 marca 2018 r. , płyta CD k.347)

Ideą zawarcia umowy z firmą (...) była minimalizacja kosztów zatrudnienia pracowników (na poziomie 40 % i dotyczyła zarówno kosztów podatku oraz składek na ubezpieczenia społeczne). K. L. otrzymywał od tych spółek zaświadczenia o niezaleganiu w opłacie składek.

Zakres obowiązków żadnego z pracowników w czasie umowy z (...) oraz (...) nie uległ zmianie, podobnie jak miejsce pracy. Wszystkie urządzenia jedynie formalnie zostały nieodpłatnie przekazane firmie (...) ( na podstawie protokołu zdawczo – odbiorczego). Koszty badań lekarskich wstępnych, okresowych, kontrolnych oraz szkoleń BHP finansował R.. W czasie obowiązywania umowy z (...) oraz (...) , spółka (...) ponosiła koszty wynajmu pomieszczeń oraz koszty eksploatacji maszyn ( w tym napraw). Produkowana odzież należała do firmy (...) i była opatrzona jej metkami. Od pierwszego dnia przejęcia firma (...) nie podjęła żadnej decyzji ekonomicznej czy też ergonomicznej. Brak było jakiegokolwiek planu działania. Nie doszło do wdrożenia nowej, jakości zarządzania pracownikami. Firma (...) mimo przejęcia pracowników istniała nadal. (...) pozwoliła przejąć (...) pracowników, których następnie wydzierżawił wnioskodawcy w celu dalszego kontynuowania produkcji.

(okoliczności bezsporne , zeznania świadków: K. R. min.00:02:12 – 00:14:35 rozprawy z dnia 20 marca 2018 r. , płyta CD 381 , M. R. min.00:06:09 – 00:28:06 rozprawy z dnia 15 maja 2018 r, płyta CD k.454 , B. W. min.00:01:42 – 00:08:41 , M. W. min.00:08:41 – 00:13:54 , M. B. min.00:13:54 – 00:18:00 rozprawy z dnia 21 czerwca 2018 r. , płyta CD k. 504)

Pomimo zawarcia przez firmę (...) Sp. z o.o. umowy porozumienia , na podstawie której , zgodnie z art.23 ¹ Kodeksu Pracy dotychczasowy pracodawca (...) przekazała , a nowy pracodawca (...) z dniem 1 sierpnia 2012 r. przejęła pracowników (...) dotychczas zatrudnionych w zakładzie w S. nadal podlegali tym samym osobom , które wydawały im polecenia, wykonywali pracę na tych samych maszynach, w tej samej hali produkcyjnej. (...) do szycia w spornym okresie szwaczki otrzymywały tak jak poprzednio, metki były wszywane z logo (...). W czasie wykonywania obowiązków pracowniczych po zawarciu umów z (...) oraz (...), należne wynagrodzenie było wypłacane z konta tych firm po uprzednim przelaniu środków pieniężnych przez wnioskodawcę, zgodnie z zawartymi umowami. Z dniem 1 grudnia 2012 r. pracownicy zatrudnieni w zakładzie w S. zostali ponownie pracownikami (...). Oddział produkcyjny w S. faktycznie był organizowany przez firmę (...). W tym celu poszukiwano odpowiedniego lokalu produkcyjnego. Produkcję lokowano w starych halach fabrycznych. Lokal był oklejony logo firmy (...). Wywieszano również plakaty i banery firmy (...) , które były przywożone z jej siedziby. Maszyny zostały dowiezione z siedziby firmy z G. przez kierowcę z firmy (...). Z G. przywieziono do S. cały potrzebny sprzęt firmowy oraz oprogramowanie do komputerów. W S. była szyta konfekcja wyłącznie dla firmy (...), opatrywano ją metkami firmowymi.

(zeznania świadków: E. S. min.00:05:20 – 00:19:55 rozprawy z dnia26 czerwca 2018 r. , płyta CD k.544 , T. K. min.00:04:47 – 00:29:06 rozprawy z dnia 4 kwietnia 2019 r. , płyta CD k.618 , A. S. min.00:10:17 – 00:21:13 rozprawy z dnia 1 sierpnia 2019 r. , płyta CD k.693)

W dniu 21 czerwca 2012 r. D. M. odbyła badanie lekarskie , które wykazało ,że jest zdolna do wykonywania pracy na stanowisku szwaczki. D. M. do odbycia badań została skierowana przez firmę (...).

(dokumentacja pracownicza D. M. k.170)

W dniu 1 sierpnia 2012 r. D. M. zawarła umowę o pracę ze spółką (...) na okres próbny od 1 sierpnia 2012 r. do 31 października 2012 r. , a następnie w dniu 1 listopada 2012 r. na czas określony od 1 listopada 2012 r. do 31 lipca 2015 r. Na mocy wskazanych umów D. M. została zatrudniona na stanowisku szwaczki. Powierzone obowiązki pracownicze D. M. wykonywała na hali produkcyjnej firmy (...) ( hala produkcyjna była oklejona wyłącznie logotypami firmy (...)) mieszczącym się w S..

W dniu 1 grudnia 2012 r. D. M. zawarła umowę o pracę z firmą (...) i nadal wykonywała te same obowiązki pracownicze w tym samym miejscu.

(zeznania D. M. min.00:21:13 – 00:25:44 rozprawy z dnia 1 sierpnia 2019 r. , płyta CD k.693 w związku z jej informacyjnymi wyjaśnieniami min.00:12:33 – 00:41:52 rozprawy z dnia 22 marca 2018 r., płyta CD k.347 , dokumentacja pracownicza D. M. k.170 T. K. min.00:04:47 – 00:29:06 rozprawy z dnia 4 kwietnia 2019 r. , płyta CD k.618)

Z treści świadectwa pracy z dnia 13 lipca 2015 r. wynika ,że D. M. była pracownikiem (...) w okresie od 1 sierpnia 2012 r. do 11 lipca 2015 r.

(dokumentacja pracownicza D. M. k.170)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie całokształtu materiału dowodowego zgromadzonego w aktach sprawy w tym zeznań świadków oraz D. M.. W ocenie Sądu zebrany w sprawie materiał dowodowy wskazuje wprost na czym polegał oraz czemu służył proces przejmowania pracowników przez (...) Sp. z o.o. , a następnie agencję K.U.K.. - E.F.I. i kto był faktycznie beneficjentem ich pracy. Uznając zatem ,że wszystkie okoliczności faktyczne sprawy zostały ustalone , Sąd pominął wniosek o przesłuchanie E. R. uznając ,że zmierzał on jedynie do wydłużenia niniejszego postępowania. Podnieść należy ,że w sprawie większość okoliczności faktycznych dotyczących procesu rzekomego przejmowania pracowników oraz przepływu dokumentów z tym zwianych jest niesporny. W zakresie rekrutacji i zatrudnienia D. M. Sąd oparł się w głównej mierze na jej zeznaniach , które uznał za wiarygodne. Upływ czasu spowodował ,że D. M. nie pamiętała wielu szczegółów a ponadto do wielu okoliczności nie przywiązywała wagi ,będąc zainteresowaną przede wszystkim zatrudnieniem i świadczeniem pracy. Podnieść należy ,że żaden ze świadków przesłuchiwanych w sprawie nie miał wiedzy konkretnie o tej osobie. Sąd w pełni dał wiarę zeznaniom świadków K. i S. dotyczących organizowania filii zakładu w S. ponieważ osoby te bywały tam i wykonywały faktyczne czynności zmierzające do zorganizowania produkcji i jej prowadzenia. Z zeznań ich jednoznacznie wynika ,że to firma (...) line faktycznie organizowała produkcję , prowadziła ją i zarządzała zakładem a w tym pracownikami tam zatrudnionymi.

S ąd Okręgowy w Ł. zważył, co następuje:

Odwołanie jako niezasadne podlegało oddaleniu.

Zgodnie z treścią art. 6 ust. 1 pkt 1, art. 8 ust. 1, art. 11 ust. 1, art.12 ust. 1 i art. 13 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz. U. z 2019 r., poz. 300) pracownicy, to jest osoby fizyczne pozostające w stosunku pracy, podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym tj. emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu w okresie od nawiązania stosunku pracy do dnia jego ustania.

Zgodnie z treścią art. 41 , art. 46 , art.47 ustawy systemowej płatnik składek zobowiązany jest zgłosić do ubezpieczeń społecznych zatrudnianych pracowników , a także do opłacania za nich stosownych składek w ustawowym terminie.

Stosownie zaś do art.66 ust.1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz.581 ze zmianami) obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego podlegają osoby spełniające warunki do objęcia ubezpieczeniami społecznymi.

W zaistniałej sytuacji faktycznej rozważenia wymaga kwestia ewentualnej pozorności przedmiotowych umów o pracę w zakresie dotyczącym określenia osoby pracodawcy. Należy rozważyć, czy podmiot ujawniony jako pracodawca w umowach o pracę w rzeczywistości pełnił taką rolę zgodnie z istota stosunku pracowniczego, czy też dokonane w umowie określenie pracodawcy miało charakter pozorny, zmierzało do ukrycia rzeczywistej roli (...) w relacji z ubezpieczoną i w istocie miało na celu przerzucenie ewentualnych ciężarów związanych z kosztami zatrudnienia pracownika obciążających pracodawcę (zaliczka na podatek dochodowy, ubezpieczenia społeczne) na inny podmiot niż faktyczny pracodawca, a w konsekwencji znaczne obniżenie kosztów zatrudnienia.

Zgodnie z art. 22 § 1 k.p. w ramach stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem. W literaturze i orzecznictwie została przyjęta wykładnia zwrotu ,,wykonywanie pracy" w rozumieniu art. 22 §1 k.p. jako działalności:1) zarobkowej (wykonywanej za wynagrodzeniem); 2) wykonywanej osobiście przez pracownika; 3) rozumianej czynnościowo, czyli powtarzanej w codziennych lub dłuższych odstępach czasu, nie będącej jednorazowym wytworem (dziełem) lub czynnością jednorazową; 4) wykonywanej "na ryzyko" pracodawcy, który ponosi ujemne konsekwencje niezawinionych błędów popełnianych przez pracownika (tzw. ryzyko osobowe), konsekwencje zakłóceń w funkcjonowaniu zakładu pracy, np. przestojów (tzw. ryzyko techniczne) lub złej kondycji ekonomicznej przedsiębiorstwa (tzw. ryzyko gospodarcze); 5) świadczonej ,,pod kierownictwem" pracodawcy, co oznacza, że pracownik powinien stosować się do poleceń przełożonych, które dotyczą pracy (art. 100 §1kp), i pozostawać do dyspozycji pracodawcy w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym do wykonywania pracy ( art. 128 k.p. ).

Ugruntowane w orzecznictwie Sądu Najwyższego stanowisko zakłada iż podleganie ubezpieczeniu społecznemu wynika z prawdziwego zatrudnienia, a nie z samego faktu zawarcia umowy o pracę, nie stanowi więc podstawy do objęcia ubezpieczeniem społecznym dokument nazwany umową o pracę, jeżeli rzeczywisty stosunek prawny nie odpowiada treści art. 22 k.p. (vide: wyrok Sadu Najwyższego z 11 marca 2008 r., sygn. II UK 148/07, niepbl.). Umowę o pracę uważa się za zawartą dla pozoru (art. 83 § 1 k.c.), jeżeli przy składaniu oświadczeń woli obie strony mają świadomość, że osoba określona w umowie o pracę jako pracownik nie będzie świadczyć pracy, a osoba wskazana jako pracodawca nie będzie korzystać z jej pracy (vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 sierpnia 2005 r., II UK 321/04, opubl. OSNP 2006/11-12/190).

Zgodnie z art. 83 § 1 k.c., nieważne jest oświadczenie woli złożone drugiej stronie za jej zgodą dla pozoru. Jeżeli oświadczenie takie zostało złożone dla ukrycia innej czynności prawnej, ważność oświadczenia ocenia się według właściwości tej czynności.

Pozorność oświadczenia woli potraktowana została przez ustawodawcę jako wada szczególnego rodzaju, bo dotycząca oświadczenia złożonego świadomie i swobodnie dla pozoru drugiej stronie, która o takim charakterze oświadczenia wie i na to się zgadza. Wobec tego zatajenie pozorności przed adresatem oświadczenia, czyli ukrycie braku zamiaru wywołania określonych skutków prawnych (reservatio mentalis) nie pozbawia oświadczenia woli skuteczności (tak SN w wyroku z 8 czerwca 1971 r., II CR 250/71, nie publ.). W wyroku z 25 lutego 1998 r., II CKN 816/97 (nie publ.) Sąd Najwyższy uznał, że nieważność czynności prawnej z powodu pozorności oświadczenia woli może być stwierdzona tylko wówczas, gdy brak zamiaru wywołania skutków prawnych został przejawiony wobec drugiej strony otwarcie, tak że miała ona pełną świadomość co do pozorności złożonego wobec niej oświadczenia woli i co do rzeczywistej woli jej kontrahenta i w pełni się z tym zgadzała.

Według art. 83 § 1 k.c. nieważna jest czynność pozorna, czyli ta, która została przejawiona na zewnątrz, a ściśle rzecz ujmując - pozorne są te jej postanowienia, których nie da się pogodzić z postanowieniami ukrytymi. Skoro zatem pozorność może dotyczyć zarówno całej czynności prawnej, jak i niektórych tylko jej postanowień, to tym samym nieważność może dotyczyć zarówno całej czynności prawnej, jak i niektórych składających się na nią oświadczeń woli. Z przedstawionych wywodów wypływa więc wniosek, że istota pozorności wyraża się w tym, że bezwzględnie nieważne jest oświadczenie woli wyrażone na zewnątrz (np. w spisanej umowie o pracę), gdyż ono, ukrywając inną czynność prawną, zostało złożone dla pozoru, czyli bez zamiaru wywołania skutków prawnych (zob. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6.10.2004 r. op. cit.).

W rozpoznawanej sprawie nie budzi wątpliwości fakt, iż ubezpieczona D. M. w spornym okresie wykonywała swoje obowiązki zawodowe zgodnie ze stanowiskiem pracy wskazanym w umowach o pracę zawartymi z R. oraz K.U.K.- E.F.I.. Także miejsce wykonywania pracy określone w umowie pozostawało zgodne z realiami. Wątpliwości budzi jednak osoba pracodawcy. Nie można uznać bowiem ,że obie powyższe firmy były pracodawcami wnioskodawczyni z materialnoprawnego punktu widzenia. Tylko formalnie figurowały w dokumentach , nie spełniając wymogów wskazanych w Kodeksie pracy , dotyczących istoty stosunku prawnego. Nie ulega wątpliwości ,że faktycznym pracodawcą ubezpieczonej była firma (...).

Zawarte przez ww. ubezpieczoną z R. oraz K.U.K.- E.F.I.. umowy o pracę na formalnie dawały podstawę do objęcia jej ubezpieczeniami społecznymi jako pracownika, a ww. spółkę czyniły płatnikiem składek na wskazane ubezpieczenia.

Niezależnie od powyższego przeprowadzone postępowanie dowodowe dało w ocenie Sądu Okręgowego jasny obraz tego, że z jednej strony w rzeczywistości D. M. nigdy nie świadczyła pracy na rzecz R. , czy też K.U.K.- E.F.I. , a z drugiej już w momencie podpisywania umów o pracę takie ukształtowanie stosunku pracowniczego nie było ich zamiarem. Z zeznań ubezpieczonej wynika jasno , iż interesowała ją praca na rzecz (...) ( o czy wskazuje choćby okoliczność ,że D. M. do odbycia badań została skierowana właśnie przez firmę (...)). Fakt zaś, że na umowie widnieje jako pracodawca inny podmiot nie miał dla ww. znaczenia, bowiem od początku było wiadomym, że obowiązki pracownicze będzie wykonywać na polecenie i pod nadzorem osób reprezentujących firmę (...). Ubezpieczona od momentu rozpoczęcia zatrudnienia miała pełną świadomość co do podmiotu będącego beneficjentem jej pracy , zaś występowanie podmiotu trzeciego, zupełnie niezwiązanego z (...) była dla niej okolicznością neutralną - konieczną z punktu widzenia jej rzeczywistego pracodawcy, choć dla niej samej pozostającą bez znaczenia. Ubezpieczona była zainteresowana świadczeniem pracy.

W konsekwencji skoro przedmiotowe umowy o pracę w zakresie w jakim precyzują jako osobę pracodawcy R. oraz K.U.K. - E.F.I. pozostawały niezgodne z rzeczywistą wolą stron i zmierzały do ukrycia faktycznego pracodawcy ubezpieczonych, tj. (...) , to w tym zakresie należy je uznać za pozorne i nieważne, zgodnie z treścią art. 83 § 1 kc znajdującego odpowiednie zastosowanie również w sprawach pracowniczych na mocy art. 300 kp.

Reasumując, fakt zawarcia umów o pracę przez D. M. z R. , a następnie z K.U.K. - E.F.I. (...) oraz wypłata wynagrodzenia przez ww. podmioty nie przesądza o rzeczywistym charakterze przedmiotowych umów o pracę, a rzeczywistym pracodawcą ww. ubezpieczonej pozostawała spółka (...). Tym samym zaskarżona decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych jest prawidłowa i odwołanie od niej podlegało oddaleniu.

Ponadto skazać należy ,że w ocenie Sądu nie miało miejsca przejście zakładu pracy na innego pracodawcę w trybie art. 23 ¹k.p. Działanie podjęte w tym zakresie przez firmę (...) należy ocenić jako pozorne. Trudno bowiem mówić o takim przejściu skoro obie spółki zarówno K.U.K –E.F. I (...) jak i R. formalnie tylko przejęły pracowników, nie mając żadnych potencjalnych możliwości prowadzenia dalszej działalności produkcyjnej. Działalność rzekomo prowadzona przez obie te spółki faktycznie, była działalnością produkcyjną firmy (...). To firma (...) organizowała produkcję i zapewniała trwanie procesu produkcyjnego . Nadzorowała pracowników i zarządzała nimi a ponadto praca pracowników pozornie zatrudnionych przez inne firmy pozwalała jej osiągnąć zyski. Nie może umknąć uwadze ,że K. L. jest firmą produkcyjną , czerpiąca zyski z produkcji konfekcji. Przejęcie pracowników przez obie spółki, czy jak w przypadku ubezpieczonej D. M. zawarcie przez nią umowy z firmą (...) a następnie przejęcie przez firmę K.U.K - E.F. I (...) było czynnościami pozornymi. Rzeczywistym pracodawcą ubezpieczonej była firma (...) a co za tym idzie na niej powinien ciążyć obowiązek odprowadzenia należnych składek z tytułu zatrudnienia ubezpieczonej.

Z tych wszystkich względów Sąd, na podstawie art. 477 ¹⁴§ 1 k.p.c., wniesione odwołanie oddalił w pkt 1 sentencji wyroku.

W punkcie 2 Sąd Okręgowy zasądził od (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością kwotę 600,00 zł na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. oraz Syndyka Masy Upadłości K.u.K. - E.F.I. I. Logistyk + Handel + B. + (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w upadłości likwidacyjnej w O. kwoty po 600(sześćset) złotych z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego. Wysokość wynagrodzenia pełnomocnika Sąd ustalił zgodnie z § 21 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych.( Dz. U. z 2015 roku , poz.1804), w oparciu o § 2 ust. 2 i 3 w zw. z § 6 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (t.j. Dz.U. 2013 r., poz. 490 z późn. zm.).

S.B.