II K 199/21 - wyrok Sąd Okręgowy w Częstochowie z 2023-10-17
Sygn. akt II K 199/21
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 17 października 2023r.
Sąd Okręgowy w Częstochowie II Wydział Karny w składzie:
Przewodniczący: SSO Jarosław Poch
Protokolant: Malwina Pasternak – Janik
w obecności prokuratora Prokuratury Rejonowej Częstochowa – Południe w Częstochowie Joanny Michalak
po rozpoznaniu w dniach 24 czerwca 2022r., 6 września 2022r., 18 października 2022r., 14 lutego 2023r., 6 czerwca 2023r., 12 września 2023r. i 3 października 2023r.
sprawy I. S. (1) zd. S.
c. H. i J. zd. H.
urodzonej (...) w C.
oskarżonej o to, że:
I. w dniu 1 marca 2013r. w C., działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadziła H. M. (1) do niekorzystnego rozporządzenia mieniem o znacznej wartości w kwocie 300 000 zł, poprzez zawarcie umowy pożyczki, której termin bezskutecznie upłynął 1 marca 2014r., wprowadzając go w błąd co do swojej sytuacji majątkowej, stanu zadłużenia i osiąganych dochodach
tj. o czyn z art. 286 §1 k.k. w zw. z art. 294 §1 k.k.
II. w okresie od 7 sierpnia 2014r. do 10 listopada 2020r. w C. udaremniła zaspokojenie swojego wierzyciela H. M. (1) w ten sposób, że:
- zawarła w dniu 7 sierpnia 2020r. w Kancelarii Notarialnej M. P. (1) umowę pożyczki nr rep. (...) uzupełnioną aneksami z dn. 25.02.2015r. nr rep.(...) i z dn. 24.07.2015r. nr rep. (...), która została zabezpieczona warunkowo przeniesieniem własności 14 nieruchomości o łącznej wartości rynkowej 4 000 000 zł oraz przeniesieniem ew. wierzytelności z tytułu spłaty zasądzonej na jej rzecz w sprawie o podział majątku prowadzonej przed Sądem Rejonowym w Częstochowie o nr II Ns 3666\07 do kwoty 3 100 000 zł, uzyskując z tego tytułu kwotę 650 000 zł, której to kwoty nie przekazała H. M. (1) oraz uniemożliwiając w/w zabezpieczenie swojej wierzytelności na tych nieruchomościach
- zbyła w dniu 6 listopada 2020r. umowę notarialną zawartą w Kancelarii Notarialnej M. J. nr rep.(...), mieszkanie nr (...) położone w C. przy ul. (...) (...) za kwotę 272 500 zł, uzyskując z tego tytułu kwotę 138 375,34 zł po odjęciu kwoty podlegającej egzekucji komorniczej oraz zadłużenia mieszkania w Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w C., której to kwoty nie przekazała H. M. (1)
- zbyła w dniu 10 listopada 2020r. umowę notarialną zawartą w Kancelarii Notarialnej M. J. nr rep.(...) garaż nr (...) położony w C. przy ul. (...) za kwotę 27 300 zł, której to kwoty nie przekazała H. M. (1)
tj. o czyn z art. 300 §2 k.k.
orzeka:
1. oskarżoną I. S. (1) od dokonania zarzucanego jej czynu szczegółowo opisanego w punkcie I części wstępnej wyroku uniewinnia i kosztami postępowania w tej części obciąża Skarb Państwa,
2. oskarżoną I. S. (1) uznaje za winną tego, że w okresie od 6 listopada 2020r. do 10 listopada 2020r. w C. działając w celu udaremnienia wykonania orzeczenia sądu uszczupliła zaspokojenie swojego wierzyciela H. M. (1), przez to, że zbyła składniki swojego majątku zagrożone zajęciem przez H. M. (1) z tytułu niewywiązania się z umowy pożyczki kwoty 300 000 zł zawartej w dniu 1 marca 2013r. z terminem zwrotu do dnia 1 marca 2014r. w ten sposób, że:
- zbyła w dniu 6 listopada 2020r. umową notarialną zawartą w Kancelarii Notarialnej M. J. nr rep.(...), mieszkanie nr (...) położone w C. przy ul. (...) (...)za kwotę 272 500 zł, uzyskując z tego tytułu kwotę 138 375,34 zł., po odjęciu kwoty podlegającej egzekucji komorniczej oraz zadłużenia mieszkania w Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w C., której to kwoty nie przekazała H. M. (1)
- zbyła w dniu 10 listopada 2020r. umową notarialną zawartą w Kancelarii Notarialnej M. J. nr rep. (...) garaż nr (...) położony w C. przy ul. (...)za kwotę 27 300 zł, której to kwoty nie przekazała H. M. (1)
tj. za winną przestępstwa z art. 300 §2 k.k. i za to na mocy art. 300 §2 k.k. skazuje ją na karę 10 (dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolności,
3. na mocy art. 69 §1 i 2 k.k. i art. 70 §1 k.k. wykonanie orzeczonej względem oskarżonej kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesza na okres 3 (trzech) lat tytułem próby,
4. na mocy art. 71 §1 k.k. w zw. z art. 33 §1 i 3 k.k. orzeka względem oskarżonej I. S. (1) grzywnę w wymiarze 200 (dwieście) stawek dziennych przyjmując, iż wysokość jednej stawki dziennej grzywny jest równoważna kwocie 50 (pięćdziesiąt) złotych,
5. na mocy art. 72 §1 pkt 8 k.k. zobowiązuje oskarżoną do ustanowienia na rzecz oskarżyciela posiłkowego H. M. (1) w terminie 3 (trzech) miesięcy od uprawomocnienia się wyroku hipoteki umownej na kwotę 600 000 (sześćset tysięcy) złotych na jednej z wybranych przez H. M. (1) nieruchomościach, stanowiącej własność oskarżonej, celem zabezpieczenia jego wierzytelności z tytułu umowy pożyczki kwoty 300 000 (trzysta tysięcy) złotych zawartej w dniu 1 marca 2013r. z terminem zwrotu do dnia 1 marca 2014r.,
6. na mocy art. 230 §2 k.p.k. nakazuje zwrócić oskarżycielowi posiłkowemu H. M. (1) dowód rzeczowy w postaci oryginału umowy pożyczki z dnia 1 marca 2013r. (k. 309 – 311 akt),
7. na mocy art. 627 k.p.k. oraz art. 2 ust. 1 pkt 3 i art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973r. o opłatach w sprawach karnych zasądza od oskarżonej na rzecz Skarbu Państwa opłatę w wysokości 1180,00 (jeden tysiąc sto osiemdziesiąt) złotych i wydatki postępowania w kwocie 90 (dziewięćdziesiąt) złotych.
SSO Jarosław Poch
UZASADNIENIE |
||||||||||||||
Formularz UK 1 |
Sygnatura akt |
II K 199/21 |
||||||||||||
Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza. |
||||||||||||||
1.USTALENIE FAKTÓW |
||||||||||||||
Fakty uznane za udowodnione |
||||||||||||||
Lp. |
Oskarżony |
Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano) |
||||||||||||
1.1.1. |
I. S. (1) |
w dniu 1 marca 2013r. w C., działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadziła H. M. (1) do niekorzystnego rozporządzenia mieniem o znacznej wartości w kwocie 300 000 zł, poprzez zawarcie umowy pożyczki, której termin bezskutecznie upłynął 1 marca 2014r., wprowadzając go w błąd co do swojej sytuacji majątkowej, stanu zadłużenia i osiąganych dochodach. |
||||||||||||
Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione |
Dowód |
Numer karty |
||||||||||||
I. S. (1) pozostawała w związku małżeńskim z B. S. (1) od 19 października 1991r. Ze związku tego urodziło im się troje dzieci. Niestety w miarę upływu lat pomiędzy małżonkami zaczęło dochodzić do nieporozumień i konfliktów, które skutkowały trwałym i zupełnym rozkładem pożycia małżeńskiego. Wyrokiem Sądu Okręgowego z 19 czerwca 2007r. sygn. akt I 1RC 659/06 małżeństwo to zostało rozwiązane przez rozwód. Od momentu zawarcia małżeństwa pomiędzy małżonkami obowiązywał ustrój ustawowej wspólności majątkowej. Wyrokiem Sądu Rejonowego w Częstochowie z 5 marca 2007r. w sprawie o sygn. akt VI RC 695/06 ustanowiono rozdzielność majątkową pomiędzy małżonkami z dniem 13 listopada 2006r. |
odpisy wyroków Sądu Rejonowego i Okręgowego w Częstochowie. |
268-270, 499, 523, 524-525, |
||||||||||||
W trakcie trwania małżeństwa I. S. (1) wraz z B. S. (1) nabyli ze środków wspólnych między innymi:
|
wyciągi z ksiąg wieczystych |
12-14, 26-236, 414-455 |
||||||||||||
częściowo zeznania świadka B. S. (1) |
262-266, 1448-1450 |
|||||||||||||
częściowo wyjaśnienia oskarżonej I. S. (1) |
338-340, 1365, 1447-1448, 1450-1451, 1465-1466, 1590-1596, |
|||||||||||||
odpisy dokumentów z akt postepowania o podział majątku o sygn. akt II Ns 2402/20 (poprzednio sygn. akt II Ns 3666/07) |
470-1190 |
|||||||||||||
Pełnomocnik I. S. (1) pismem z dnia 12 grudnia 2007r. (data wpływu do sądu) wniósł o podział majątku dorobkowego po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej pomiędzy I. oraz B. S. (1). |
wniosek o podział majątku dorobkowego |
470-498 |
||||||||||||
Postanowieniem Sądu Rejonowego w Częstochowie z 6 czerwca 2012r. o sygn. akt II Ns 3666/07 ustalono, że udziały I. i B. S. (1) w majątku wspólnym są równe. Postanowienie stało się prawomocne z dniem 7 listopada 2012r. |
Postanowienie Sądu Rejonowego w Częstochowie z dnia 6 czerwca 2012r. o sygn. akt II Ns 3666/07 |
682-687 |
||||||||||||
Postanowienie Sądu Okręgowego w Częstochowie z dnia 7 listopada 2012r. w sprawie o sygn. akt VI Ca 701/12 |
702-706 |
|||||||||||||
1 marca 2013r. w C. I. S. (1) zawarła z H. M. (1) w biurze dyrektora Biura(...), w jego obecności umowę pożyczki. Zgodnie z treścią zawartej umowy jej przedmiotem było udzielnie pożyczki pieniężnej w wysokości 300 000 zł. W umowie I. S. (1) oświadczyła, że jest w połowie właścicielem wyżej wymienionych nieruchomości z tym zastrzeżeniem, że w treści umowy błędnie wskazano nr księgi wieczystej jednej nieruchomości w B. o nr (...) oraz umowa ta nie wskazywała na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu garażowego o nr (...) położonego w C. przy ul. (...) (...). Według oświadczenia I. S. (1) wymienione w §3 umowy nieruchomości były wolne od wpisów, które stanowiłyby przedmiot jakichkolwiek zabezpieczeń, a ich wartość wskazana w umowie została oszacowana przez biegłego sądowego do sprawy o podział majątku wspólnego prowadzonej przez Sąd Rejonowy w Częstochowie sygn. akt II Ns 3666/07 na kwotę 6.131.815 zł. Ponadto I. S. (1) oświadczyła, że w chwili podpisania wskazanej umowy posiada majątek, którego wartość przewyższa kwotę pożyczki i zobowiązała się do zwrotu H. M. (1) pełnej kwoty pożyczki w terminie do 1 marca 2014r. Jako zabezpieczenie spłaty udzielonej pożyczki ustalono w myśl §5 umowy obowiązek ustanowienia przez I. S. (1) w terminie 7 dni od dnia prawomocnego zakończenia postępowania sądowego w przedmiocie podziału majątku wspólnego o którym była mowa §3 umowy na rzecz H. M. (1) hipoteki umownej na kwotę 600 000 zł. Hipoteka ta w myśl §4 umowy miała być ustanowiona na wybranych nieruchomościach wymienionych w §3 umowy, przy czym prawo pierwszeństwa wyboru nieruchomości, które będą stanowiły przedmiot realizacji zabezpieczenia po przyznaniu przez sąd I. S. (1) konkretnie oznaczonych nieruchomości zastrzeżono na rzecz H. M. (1). Zaznaczono również, że I. S. (1) nie dokona jakichkolwiek wpisów przed wykreśleniem ustanowionych zgodnie z umową hipotek. Jako dodatkowe zabezpieczenie spłaty pożyczki przewidziano weksel in blanco wystawiony przez I. S. (1) oraz poręczenie przez M. W. (1). |
Oryginał umowy pożyczki z dnia 1 marca 2013r. |
309- 311 |
||||||||||||
Przyczyną zawarcia umowy pożyczki przez I. S. (1) była konieczność uzyskania środków finansowych na pokrycie kosztów związanych z toczącymi się postępowaniami sądowymi z udziałem jej i byłego męża B. S. (1), a także pokrywania kosztów bieżącego utrzymania oraz sfinansowanie swojego leczenia. |
częściowo zeznania świadka H. M. (1) |
7-8, 1459-1461 |
||||||||||||
Karta informacyjna leczenia szpitalnego |
1529-1530 |
|||||||||||||
częściowo wyjaśnienia oskarżonej I. S. (1) |
338-340, 1365, 1447-1448, 1450-1451, 1465-1466, 1590-1596, |
|||||||||||||
częściowo zeznania świadka Z. S. (1) |
1481-1484 |
|||||||||||||
częściowo zeznania świadka M. W. (1) |
356-358, 1510-1513 |
|||||||||||||
(...) |
1531-1532 |
|||||||||||||
Sąd Okręgowy w Częstochowie postanowieniem z dnia 5 grudnia 2013 roku w sprawie o sygn. akt VI S 50/13 stwierdził przewlekłość postępowania w sprawie o podział majątku zarejestrowanej pod sygn. akt II Ns 3666/07 i nakazał Sądowi Rejonowemu w Częstochowie rozpoznać w terminie do 31 marca 2014r. wnioski I. S. (1) o wydanie postanowienia częściowego o podział majątku obejmującego nieruchomości. |
Postanowienie Sądu Okręgowego w Częstochowie z dnia 5 grudnia 2013 roku |
1556-1557 |
||||||||||||
Kopia skargi na naruszenie prawa do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki |
1627-1631 |
|||||||||||||
Sąd Rejonowy w Częstochowie 26 marca 2014 roku wydał postanowienie o częściowym podziale majątku wspólnego I. i B. S. (1). Postanowieniem Sądu Okręgowego w Częstochowie z dnia 21 października 2014 roku w sprawie o sygn. akt VI Ca 685/14 zniesiono wskazane postępowanie w zakresie dotkniętym nieważnością tj. od rozprawy w dniu 26 marca 2014 roku. |
odpis postanowienia Sądu Rejonowego w Częstochowie |
742-784 |
||||||||||||
odpis postanowienia Sądu Okręgowego w Częstochowie |
1633 |
|||||||||||||
I. S. (1) w toku przedłużającego się postępowania o podział majątku kierowała szereg pism i wniosków o objęcie toczącego się postępowania nadzorem do Ministra Sprawiedliwości, Prezesa Sądu Okręgowego w Częstochowie, Prezesa Rady Ministrów, Prezydenta RP, czy Rzecznika Praw Obywatelskich. |
Kopia pism i wniosków I. S. (1) |
1620-1626, 1632, 1634-1648 |
||||||||||||
B. S. (1) w trakcie toczącego się postępowania o podział majątku podejmował szereg działań, zmierzających do przedłużenia postępowania, m. in. złożył szereg wniosków o wyłączenie, nie tylko sędziów rozpoznających sprawę, ale i wszystkich sędziów zarówno Sądu Rejonowego, jak i Sądu Okręgowego w Częstochowie. |
Kopie wniosków i postanowień w przedmiocie wyłączenia sędziego |
1651-1660 |
||||||||||||
18 marca 2015r. zapadło postanowienie Sądu Rejonowego w Częstochowie o podziale majątku I. i B. S. (1), które zostało zmienione postanowieniem Sądu Okręgowego w Częstochowie z dnia 27 stycznia 2020r. sygn. akt VI Ca 962/15. |
odpis postanowienia Sądu Rejonowego w Częstochowie |
271-272, 317, 932-987, 1600-1601 |
||||||||||||
odpis postanowienia Sądu Okręgowego w Częstochowie |
272-274, 1115-1148, 1601-1602 |
|||||||||||||
I. S. (1), wobec przedłużającego się postępowania i upływu terminów w których miała zwrócić pożyczkę kontaktowała się wielokrotnie, zarówno telefonicznie, jak i poprzez wiadomości sms z H. M. (1) tłumacząc przyczyny niewywiązania się z warunków udzielonej pożyczki. Jako powód niedochowania terminu jej zwrotu wskazywała niezakończenie postępowania w przedmiocie podziału majątku i przyznania nieruchomości. Ostatecznie, pomimo prawomocnego zakończenia postępowania w przedmiocie podziału majątku dorobkowego oskarżona nie zwróciła H. M. (1) nawet w niewielkiej części pożyczonych pieniędzy. |
Transkrypcja wiadomości (...) |
15-16 |
||||||||||||
częściowo zeznania świadka H. M. (1) |
7-8, 1459-1461 |
|||||||||||||
częściowo wyjaśnienia oskarżonej I. S. (1) |
338-340, 1365, 1447-1448, 1450-1451, 1465-1466, 1590-1596 |
|||||||||||||
1.1.2. |
I. S. (1) |
w okresie od 6 listopada 2020r. do 10 listopada 2020r. w C. działając w celu udaremnienia wykonania orzeczenia sądu uszczupliła zaspokojenie swojego wierzyciela H. M. (1), przez to, że zbyła składniki swojego majątku zagrożone zajęciem przez H. M. (1) z tytułu niewywiązania się z umowy pożyczki kwoty 300 000 zł zawartej 1 marca 2013r. z terminem zwrotu do dnia 1 marca 2014r. w ten sposób, że: - zbyła w dniu 6 listopada 2020r. umową notarialną zawartą w Kancelarii Notarialnej M. J. nr rep. (...), mieszkanie nr (...) położone w C. przy ul. (...) (...) za kwotę 272 500 zł, uzyskując z tego tytułu kwotę 138 375,34 zł., po odjęciu kwoty podlegającej egzekucji komorniczej oraz zadłużenia mieszkania w Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w C., której to kwoty nie przekazała H. M. (1) - zbyła w dniu 10 listopada 2020r. umową notarialną zawartą w Kancelarii Notarialnej M. J. nr rep. (...) garaż nr (...) położony w C. przy ul. (...) – (...) za kwotę 27 300 zł, której to kwoty nie przekazała H. M. (1). |
||||||||||||
Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione |
Dowód |
Numer karty |
||||||||||||
H. M. (1) zawarł 1 marca 2013r. w C. z I. S. (1) wskazaną wyżej umowę pożyczki |
Oryginał umowy z 1 marca 2013r. |
309- 311 |
||||||||||||
Pokrzywdzony, pomimo upływu terminu spłaty udzielonej pożyczki nie wystąpił do sądu z powództwem o zapłatę, nie wykorzystał również weksla in blanco wystawionego przez I. S. (1) ani też nie wyegzekwował należności od jej poręczyciela M. W. (1). Prowadził jedynie liczne rozmowy z I. S. (1) na temat terminu i sposobu spłaty zaciągniętej pożyczki, które w miarę upływu czasu przybierały coraz ostrzejszą formę. I. S. (1) ze swojej strony, zwłaszcza w początkowym okresie, po udzieleniu pożyczki kontaktowała się z nim zarówno osobiście, telefonicznie jak i poprzez wiadomości sms. W późniejszym czasie coraz rzadziej odbierała telefony. Deklarowała jedynie wolę spłaty swojego zadłużenia, usprawiedliwiając zwłokę działaniami podejmowanymi przez jej byłego męża. |
częściowo zeznania świadka H. M. (1) |
7-8, 1459-1461 |
||||||||||||
częściowo zeznania świadka M. W. (1) |
356-358, 1510-1513 |
|||||||||||||
częściowo wyjaśnienia oskarżonej I. S. (1) |
338-340, 1365, 1447-1448, 1450-1451, 1465-1466, 1590-1596 |
|||||||||||||
Transkrypcja wiadomości sms |
15-16 |
|||||||||||||
7 sierpnia 2014r. w Kancelarii Notarialnej M. P. (1) I. S. (1) zawarła umowę pożyczki kwoty 650 000zł. - nr rep. (...) z M. P. (2), uzupełnioną aneksami z dn. 25.02.2015r. nr rep. (...) i z dn. 24.07.2015r. nr rep. (...). Tytułem zabezpieczenia udzielonej pożyczki I. S. (1) warunkowo przeniosła na M. P. (2) własności 14 nieruchomości o łącznej wartości rynkowej 4 000 000 zł. Ponadto I. S. (1) zobowiązała się do przeniesienia ewentualnych wierzytelności z tytułu spłaty zasądzonej na jej rzecz w sprawie o podział majątku prowadzonej przed Sądem Rejonowym w Częstochowie o nr II Ns 3666/07 do kwoty 3 100 000 zł. |
Zeznania świadka M. P. (2) |
249-251, 1451-1452 |
||||||||||||
odpisy aktów notarialnych |
1017-1029, 1033-1036, 1037-1040, 1211-1227 |
|||||||||||||
Zdjęcia aktu notarialnego |
275-299 |
|||||||||||||
H. M. (1) wystosował w 2018 roku formalne wezwanie do zwrotu zaciągniętej przez I. S. (1) pożyczki. |
Kopia wezwania wraz z potwierdzeniem nadania |
17-18 |
||||||||||||
Na mocy postanowienia Sądu Rejonowego w Częstochowie z 18 marca 2015r. zmienionego postanowieniem Sądu Okręgowego w Częstochowie z dnia 27 stycznia 2020r. sygn. akt VI Ca 962/15. przyznano I. S. (1) na wyłączną własność m.in. spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w C. przy ul. (...) znajdujące się w zasobach Spółdzielni Mieszkaniowej (...) wraz z przynależnym boksem garażowym nr (...) położonym w C. przy ul. (...). |
odpis postanowienia Sądu Rejonowego w Częstochowie |
271-272, 317, 932-987, 1600-1601 |
||||||||||||
odpis postanowienia Sądu Okręgowego w Częstochowie |
272-274, 1115-1148, 1601-1602 |
|||||||||||||
Pod wpływem rozmowy ze swoim pełnomocnikiem H. M. (1) w dniu 28 lutego 2020r. (data wpływu do prokuratury) złożył pisemne zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa oszustwa przez I. S. (1). Pełnomocnik, z którym H. M. (1) konsultował kwestię udzielonej I. S. (1) pożyczki, po analizie ksiąg wieczystych wzbudził w H. M. (1) przekonanie, że jej działanie kwalifikuje się na sprawę karną kwalifikowaną jako oszustwo. Śledztwo w tej sprawie wszczęto 4 maja 2020r. |
Pismo z 27 lutego 2020r. |
1 |
||||||||||||
częściowo zeznania świadka H. M. (1) |
7-8, |
|||||||||||||
Postanowienie o wszczęciu śledztwa |
21 |
|||||||||||||
I. S. (1) w dniu 28 września 2020 roku przedstawiono zarzut popełnienia przestępstwa oszustwa na szkodę H. M. (1) w związku z zawarciem umowy pożyczki z 1 marca 2013r. |
Postanowienie o przedstawieniu zarzutów |
332 |
||||||||||||
częściowo wyjaśnienia oskarżonej I. S. (1) |
338-340, 1365, 1447-1448, 1450-1451, 1465-1466, 1590-1596 |
|||||||||||||
W dniu 6 listopada 2020r. I. S. (1) umową notarialną zawartą w Kancelarii Notarialnej M. J. nr rep. (...) zbyła mieszkanie nr (...) położone w C. przy ul. (...) – (...) (...) za kwotę 272 500 zł, uzyskując z tego tytułu kwotę 138 375,34 zł., po odjęciu kwoty podlegającej egzekucji komorniczej oraz zadłużenia mieszkania w Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w C.. Następnie 10 listopada 2020r. umową notarialną zawartą w Kancelarii Notarialnej M. J. nr rep. (...) zbyła ona garaż nr (...) położony w C. przy ul. (...) – (...) za kwotę 27 300 zł. Uzyskaną ze sprzedaży wskazanych nieruchomości sumę pieniędzy I. S. (1) nie przekazała na poczet zadłużenia na rzecz H. M. (1). I. S. (1) zbyła wskazane nieruchomości będące zagrożone zajęciem w wyniku toczącego się postępowania karnego o przestępstwo, za które można nałożyć środek kompensacyjny jak również zabezpieczyć jego wykonanie w celu udaremnienia wykonania orzeczenia sądu, uszczuplając w ten sposób zaspokojenie swojego wierzyciela H. M. (1) z tytułu niewywiązania się z umowy pożyczki na kwotę 300 000 zł zawartej 1 marca 2013r. z terminem zwrotu do dnia 1 marca 2014r. |
Informacja z spółdzielni mieszkaniowej (...) |
1204, 1207 |
||||||||||||
Zeznania świadka M. K. |
1479-1481 |
|||||||||||||
Postanowienie Komornika Sądowego |
1619 |
|||||||||||||
częściowo wyjaśnienia oskarżonej I. S. (1) |
338-340, 1365, 1447-1448, 1450-1451, 1465-1466, 1590-1596 |
|||||||||||||
odpisy aktów notarialnych |
1284-1286, 1287-1289 |
|||||||||||||
Fakty uznane za nieudowodnione |
||||||||||||||
Lp. |
Oskarżony |
Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano) |
||||||||||||
1.2.1. |
I. S. (1) |
w dniu 1 marca 2013r. w C., działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadziła H. M. (1) do niekorzystnego rozporządzenia mieniem o znacznej wartości w kwocie 300 000 zł, poprzez zawarcie umowy pożyczki, której termin bezskutecznie upłynął 1 marca 2014r., wprowadzając go w błąd co do swojej sytuacji majątkowej, stanu zadłużenia i osiąganych dochodach. |
||||||||||||
Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione |
Dowód |
Numer karty |
||||||||||||
Uznano za nieudowodnione, że I. S. (1) przed zawarciem umowy pożyczki z 1 marca 2013r. wprowadziła H. M. (1) w błąd co do swojej sytuacji majątkowej, stanu zadłużenia i osiąganych dochodach, działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej i doprowadzając w/w do niekorzystnego rozporządzenia mieniem o znacznej wartości w kwocie 300 000 zł. Szczegółowe przyczyny dla których oskarżoną od tegoż zarzutu należało uniewinnić zostały zamieszczone w podsekcji 3 formularza uzasadnienia (podstawa prawna wyroku). |
częściowo zeznania świadka H. M. (1) |
7-8, 1459-1461 |
||||||||||||
częściowo zeznania świadka M. W. (1) |
356-358, 1510-1513 |
|||||||||||||
częściowo wyjaśnienia oskarżonej I. S. (1) |
338-340, 1365, 1447-1448, 1450-1451, 1465-1466, 1590-1596 |
|||||||||||||
1.2.2. |
I. S. (1) |
w okresie od 7 sierpnia 2014r. do 5 listopada 2020r. w C. udaremniła zaspokojenie swojego wierzyciela H. M. (1) w ten sposób, że: - zawarła w dniu 7 sierpnia 2014r. w Kancelarii Notarialnej M. P. (1) umowę pożyczki nr rep.(...)uzupełnioną aneksami z dn. 25.02.2015r. nr rep.(...)i z dn. 24.07.2015r. nr rep. (...), która została zabezpieczona warunkowo przeniesieniem własności 14 nieruchomości o łącznej wartości rynkowej 4 000 000 zł oraz przeniesieniem ew. wierzytelności z tytułu spłaty zasądzonej na jej rzecz w sprawie o podział majątku prowadzonej przed Sądem Rejonowym w Częstochowie o nr II Ns 3666\07 do kwoty 3 100 000 zł, uzyskując z tego tytułu kwotę 650 000 zł, której to kwoty nie przekazała H. M. (1) oraz uniemożliwiając w/w zabezpieczenie swojej wierzytelności na tych nieruchomościach. |
||||||||||||
Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione |
Dowód |
Numer karty |
||||||||||||
Uznano za nieudowodnione, że uszczuplenie zaspokojenia przez I. S. (1) swojego wierzyciela H. M. (1) w celu udaremnienia wykonania orzeczenia sądu miało miejsce już w okresie od 7 sierpnia 2014r. i polegało na zawarciu w dniu 7 sierpnia 2014r. w Kancelarii Notarialnej M. P. (1) umowy pożyczki nr rep. (...) uzupełnionej aneksami z dn. 25.02.2015r. nr rep. (...) i z dn. 24.07.2015r. nr rep. (...), zabezpieczonej warunkowo przeniesieniem własności 14 nieruchomości o łącznej wartości rynkowej 4 000 000 zł oraz przeniesieniu ew. wierzytelności z tytułu spłaty zasądzonej na jej rzecz w sprawie o podział majątku prowadzonej przed Sądem Rejonowym w Częstochowie o nr II Ns 3666/07 do kwoty 3 100 000 zł oraz uzyskaniu z tytułu zawartej umowy kwoty 650 000 zł, której to kwoty nie przekazała H. M. (1) jednocześnie uniemożliwiając w/w zabezpieczenie swojej wierzytelności na tych nieruchomościach. Brak jest bowiem jakichkolwiek podstaw faktycznych i prawnych do przyjęcia, iż do dnia 7 sierpnia 2014r. H. M. (1) zdecydował się na podjęcie jakichkolwiek kroków prawnych, zmierzających do dochodzenia na drodze cywilnej (czy też poprzez złożenie zawiadomienia o przestępstwie) przysługującej mu wierzytelności z tytułu umowy pożyczki. Skoro tak, to nie można zasadnie twierdzić o wyczerpaniu przez oskarżoną w tym czasie znamion występku z art. 300 § 2 k.k. Bardziej szczegółowe rozważania w tym zakresie zostały zamieszczone w podsekcji 3 formularza uzasadnienia (podstawa prawna wyroku). Nie wykazano także aby umowa z dnia 7 sierpnia 2014r. zawarta została przez oskarżoną dla pozoru, czy też w celu „wyprowadzenia składników majątku” z pokrzywdzeniem innych wierzycieli I. S. (1), mimo, że obiektywnie sposób zabezpieczenia pożyczki był dość specyficzny, niewątpliwie uprzywilejowujący M. P. (2). |
Pismo z 27 lutego 2020r. |
1 |
||||||||||||
częściowo wyjaśnienia oskarżonej I. S. (1) |
338-340, 1365, 1447-1448, 1450-1451, 1465-1466, 1590-1596 |
|||||||||||||
częściowo zeznania świadka H. M. (1) |
7-8, 1459-1461 |
|||||||||||||
Zeznania świadka M. P. (2) |
249-251, 1451-1452 |
|||||||||||||
Postanowienie o przedstawieniu zarzutów |
332 |
|||||||||||||
1.OCena DOWOdów |
||||||||||||||
Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
||||||||||||||
Lp. faktu z pkt 1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
||||||||||||
1.1.1. – 1.1.2. |
wyjaśnienia oskarżonej I. S. (1) (k. 338-340, 1365, 1447-1448, 1450-1451, 1465-1466, 1590-1596) |
Sąd co do zasady dał wiarę wyjaśnieniom oskarżonej niemal w całości, nie podzielając przy tym jednak formułowanej przez nią oceny prawnokarnej jak i etycznej jej zachowania. I. S. (1) w toku całego postępowania nie przyznawała się do zarzucanych jej czynów i początkowo odmówiła składania wyjaśnień. Dopiero podczas postępowania sądowego i to w jego zaawansowanej fazie złożyła obszerne wyjaśnienia, w których przedstawiła w kolejności chronologicznej wieloaspektowe problemy związane z konfliktem z byłym mężem, a w dalszej kolejności powody i okoliczności zawarcia umowy pożyczki z 1 marca 2013r. oraz sprzedaży nieruchomości zlokalizowanych przy ul. (...). W przekonaniu sądu wyjaśnienia złożone przez I. S. (1) były spójne, logiczne, jasne i znalazły potwierdzenie w pozostałych dowodach zebranych w toku postępowania, w szczególności w transkrypcji wiadomości sms (k. 15-16), kopii pism i wniosków (k. 1620-1626, 1632, 1634-1648) oraz w przeważającej części w zeznaniach świadków. Sąd ma natomiast wątpliwości co do wiarygodności twierdzeń I. S. (1) w zakresie w jakim wykazywała ona, że pokrzywdzony oraz M. W. (1) dążyli poprzez przymus i groźbę do zmuszenia jej do zawarcia nowej umowy pożyczki. Oskarżona nie zgłosiła rzekomego zajścia noszącego znamiona czynu zabronionego organom ścigania i nie przedstawiła dowodów wskazujących na zaistnienie takiego zdarzenia. Dostarczony w tym zakresie projekt umowy (k. 1469-1470), który nie został podpisany przez strony w ocenie sądu nie dowodzi zaistnienia sekwencji zdarzeń według wersji przedstawionej przez oskarżoną. Potwierdza on natomiast fakt utrzymywania kontaktów I. S. (1) z pokrzywdzonym, konsultowania powodów i konsekwencji niewywiązania się przez nią z zaciągniętego zobowiązania i zapewne wywierania przez H. M. presji w celu skłonienia I. S. do podpisania kolejnej umowy, która zrekompensuje pokrzywdzonemu straty finansowe, wynikające z niemożności dysponowania przez niego przez coraz dłuższy okres jego środkami finansowymi. Tak na marginesie okoliczności te nie miały jednak praktycznie żadnego znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy. |
||||||||||||
zeznania pokrzywdzonego H. M. (1) ( 7-8, 1459-1461) |
Sąd Okręgowy, co do zasady także niemal w całości dał wiarę zeznaniom pokrzywdzonego H. M. (1) albowiem generalnie były logiczne i spójne , a także znajdują potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym zebranym w sprawie. Sąd nie podzielił jednak jego kategorycznego poglądu co do konieczności pociągnięcia I. S. (1) do odpowiedzialności karnej za przestępstwo oszustwa. Pokrzywdzony wskazał na okoliczności udzielenia pożyczki oskarżonej oraz przedstawił oryginał zawartej w tym celu umowy. W złożonych zeznaniach H. M. (1) zarysował jakie powody skłoniły I. S. (1) do zaciągnięcia zobowiązania. Udzielając pożyczki miał on świadomość toczącego się postępowania o podział majątku pomiędzy I. i B. S. (1). W przekonaniu sądu oskarżona nie przedstawiła pokrzywdzonemu w tym zakresie fałszywego obrazu rzeczywistości. Jednocześnie wydaje się oczywistym, że motywacją do zawarcia umowy ze strony pokrzywdzonego była perspektywa osiągnięcia wymiernego zysku od zamożnej osoby, która przejściowo nie może dysponować swoimi nieruchomościami. Wątpliwości budzi z tego względu twierdzenie oskarżyciela posiłkowego, iż przedmiotem umowy pożyczki była kwota 300 000zł. W tym zakresie zdecydowanie bardziej wiarygodne są wyjaśnienia oskarżonej, która twierdzi, że otrzymała do dyspozycji zdecydowanie niższą kwotę pieniędzy. Wydaje się oczywistym w świetle zasad wiedzy i doświadczenia życiowego, że pożyczając osobie zupełnie obcej tak znaczącą kwotę pieniędzy niemal nikt, a już z pewnością nie pokrzywdzony nie robiłby tego z pobudek czysto altruistycznych. Takie założenie raziłoby naiwnością. W ocenie sądu, dokonując rozporządzenia mieniem H. M. (1) miał świadomość, że gwarancją spłaty zaciągniętej przez oskarżoną pożyczki jest istnienie majątku w postaci nieruchomości, które na tamtą chwilę podlegały podziałowi w ramach postępowania o sygn. akt II Ns 3666/07. Z tych względów Sąd nie podzielił zapatrywań pokrzywdzonego, który wywodził, że I. S. (1) oszukała go, zawierając umowę z dnia 1 marca 2013r. |
|||||||||||||
zeznania świadka M. W. (1) (k. 356-358, 1510-1513) |
Sąd Okręgowy, podobnie jak w przypadku wyjaśnień oskarżonej i zeznań pokrzywdzonego, co do zasady także niemal w całości dał wiarę zeznaniom M. W. (1) albowiem generalnie są one w zakresie istoty sprawy logiczne i spójne , a także znajdują potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym. Świadek w swoich zeznaniach przedstawił w jaki sposób doszło do zawarcia umowy pożyczki z dnia 1 marca 2013r., pomiędzy H. M. (1) i I. S. (1). Był on również poręczycielem oskarżonej. Przedstawiona przez niego relacja była spójna z zeznaniami H. M. (1) oraz wyjaśnieniami I. S. (1). Podkreślenia wymaga, że choć początkowo świadek wskazywał, że oskarżona zaciągnęła pożyczkę celem sfinansowania otwarcia biznesu, to w dalszym toku postępowania konsekwentnie przedstawiał, że powodem zawarcia wskazanej umowy przez oskarżoną były problemy finansowe spowodowane przedłużającym się postępowaniem o podział majątku. M. W. (1) przyznał, że w chwili zawierania wskazanej wyżej umowy pożyczki rzeczywista pozycja majątkowa oskarżonej zależała od wyniku postępowania o podział majątku. Depozycje świadka w tym zakresie były logiczne i odpowiadały treści zawartej umowy pożyczki. Sąd z pewną dozą ostrożności potraktował krytyczną ocenę motywacji oskarżonej w zakresie w jakim M. W. twierdził, że I. S. (1) zawarła umowę pożyczki bez rzeczywistego zamiaru jej zwrócenia. Twierdzeniu temu przeczy transkrypcja wiadomości sms (k.15-16), wyjaśnienia oskarżonej w części, w której Sąd dał im wiarę oraz fakt, że głównym zabezpieczeniem oraz potencjalnym źródłem pieniędzy na spłatę pożyczki były liczne nieruchomości oskarżonej, na których zobowiązała się ona ustanowić hipotekę umowną. Ponadto nie można tracić z pola widzenia faktu, że pomiędzy świadkiem, a oskarżoną od jakiegoś czasu występuje konflikt, m. in. na tle sporu co do istnienia umowy pożyczki, która miała zostać zawarta pomiędzy synem oskarżonej, a M. W. (1). |
|||||||||||||
zeznania świadka Z. S. (1) (k. 1481-1484) |
Sąd dokonując oceny treści zeznań świadka Z. S. (1) miał w polu widzenia fakt, że wiedzę odnośnie istnienia umowy pożyczki oraz dalszych perturbacji z tym związanych świadek czerpał wyłącznie z relacji przedstawionej przez swoją siostrę i nie dysponował własnymi spostrzeżeniami w tym zakresie. Ponadto treść depozycji świadka z całą pewnością determinowana była ostrym konfliktem, który toczy się od lat nie tylko pomiędzy oskarżoną, a jej byłym mężem lecz całą rodziną P. S.. Wyjątkowo silne emocje towarzyszące temu konfliktowi mają przełożenie na sposób w jaki świadek postrzega i ocenia swoją siostrę (jako ofiarę agresji ze strony B. S. (1)), a także z drugiej strony byłego męża oskarżonej i osoby, które formułują jakieś roszczenia finansowe pod jej adresem. Z powyższych względów brak było podstaw do kwestionowania relacji Z. S. w zakresie odnoszącym się do okoliczności bezspornych, m. in. sytuacji majątkowej oraz zdrowotnej oskarżonej w dacie zawarcia umowy pożyczki. W tej części znalazły one potwierdzenie w wyjaśnieniach oskarżonej oraz zgromadzonej w toku postępowania dokumentacji m.in. lekarskiej (k. 1529-1530) oraz podatkowej (PIT za 2012r. k. 714-717). W pozostałym zakresie zeznania świadka tak naprawdę nie dotyczyły istoty postępowania i nie miały większego znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy. |
|||||||||||||
zeznania A. P. (1) (k. 1463-1465) |
Sąd dał wiarę zeznaniom świadka A. P. (1) w zakresie w jakim wskazywała ona na zaciągnięcie przez oskarżoną także od niej pożyczki finansowej. Fakt ten nie był kwestionowany przez strony postępowania, a złożone w tym zakresie zeznania świadka pozwoliły Sądowi na ocenę stanu zadłużenia I. S. (1) w dacie zwarcia umowy pożyczki z H. M. (1). Jednocześnie zeznania A. P. (1) w pozostałym zakresie nie miały znaczenia dla ustalenia faktów istotnych dla niniejszego postępowania. |
|||||||||||||
Zeznania M. P. (2) (k. 249-251, 1451- 1452) |
Sąd dał w całości wiarę zeznaniom świadka M. P. (2), albowiem brak było podstaw do kwestionowania ich wiarygodności. Zeznania te znajdują potwierdzenie w wyjaśnieniach oskarżonej i odpisach aktów notarialnych (k. 1017-1029, 1033-1036, 1037-1040, 1211-1227). Z drugiej strony zebrany w sprawie materiał dowodowy nie dostarczył podstaw do sformułowania wniosku, iż umowa z dnia 7 sierpnia 2014r. zawarta została przez oskarżoną dla pozoru, czy też w celu „wyprowadzenia składników majątku” z pokrzywdzeniem innych wierzycieli I. S. (1). |
|||||||||||||
Zeznania świadka J. K. (1) (k. 1352) Zeznania świadka J. K. (2) (k. 1356) |
Sąd w całości dał również wiarę zeznaniom świadków J. i J. K. (2), ponieważ dotyczyły one okoliczności bezspornych i brak było podstaw do kwestionowania ich wiarygodności. |
|||||||||||||
Zeznania świadka M. K. (k. 1479-1481) |
Sąd w całości dał także wiarę zeznaniom świadka M. K., który jako asesor komorniczy prowadził niektóre z czynności egzekucyjnych, zarówno w toku postępowań toczących się z wniosku oskarżonej przeciwko B. S. (1), jak i odwrotnie. |
|||||||||||||
Dowody z dokumentów powołane w części 1.1.1. – 1.1.2. |
Dowody z dokumentów nie były kwestionowane przez strony, a w zakresie dokumentów urzędowych zostały sporządzone przez powołane do tego organy, w zakresie ich kompetencji i w przypisanej formie. Ponadto przyczyniły się one do ustalenia stanu faktycznego w niniejszej sprawie. |
|||||||||||||
Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
||||||||||||||
Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
||||||||||||
1.1.1. – 1.1.2. |
zeznania świadka B. S. (1) (k. 262-266, 1448-1450) |
Sąd dał wiarę zeznaniom świadka, będącego byłym mężem oskarżonej jedynie w zakresie w jakim były one bezsporne i znajdowały oparcie w pozostałych dowodach m.in. odpisach wybranych kart z akt postępowania o podział majątku dorobkowego o sygn. akt II Ns 2402/20 (poprzednio sygn. akt II Ns 3666/07). Z uwagi na głęboki konflikt pomiędzy byłymi małżonkami, fakt, że świadek był skazany w przeszłości za stosowanie przemocy wobec oskarżonej oraz podejrzenie, że dokonał zniszczenia nieruchomości przyznanej w drodze podziału majątku I. S. (1), Sąd z dużą ostrożnością podszedł do złożonych przez niego zeznań. W istocie świadek nie posiadał wiedzy na temat okoliczności zawarcia umowy pożyczki z dnia 1 marca 2013r., ferując w tym zakresie własny osąd, który nie został uwzględniony. |
||||||||||||
Zeznania świadka K. S. (k. 255-259, 1462) |
Sąd dał wiarę zeznaniom świadka K. S., będącej żoną byłego męża oskarżonej wyłącznie w zakresie w jakim wskazywała ona na fakt wstępowania pomiędzy I. i B. S. (1) w przeszłości związku małżeńskiego oraz nabycia w jego trakcie szeregu nieruchomości, które następnie B. S. (1) darował na rzecz świadka i ich wspólnych dzieci. K. S. nie posiadała wiedzy co do okoliczności zawarcia umowy pożyczki z dnia 1 marca 2013r. przez I. S. (1) oraz jej stanu majątkowego w przeszłości. Zeznania świadka w pozostałym zakresie dotyczą przebiegu postępowania o podział majątku oraz konfliktu oskarżonej z jej byłym mężem. Z tych przyczyn Sąd nie uwzględnił ich w tej części, jako nieistotnych dla przedmiotu sprawy. |
|||||||||||||
Zeznania świadka B. G. (k. 1258-1259, 1514) |
Świadek B. G. z racji wykonywania zawodu radcy prawnego reprezentowała oskarżoną m.in. przez jakiś czas w toku postępowania o podział majątku dorobkowego. Powołując się na tajemnicę zawodową radcy prawnego i postanowienie tut. Sądu w przedmiocie odmowy zwolnienia z zachowania tajemnicy radcy prawnego po myśli art. 180 § 2 k.p.k. skorzystała z prawa do odmowy składania zeznań. |
|||||||||||||
Pozostałe dokumenty z akt sprawy |
Pozostałe dokumenty z akt postępowania nie stanowiły podstawy ustalenia stanu faktycznego, albowiem nie wnosiły do sprawy nowych istotnych okoliczności. |
|||||||||||||
1.PODSTAWA PRAWNA WYROKU |
||||||||||||||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Oskarżony |
|||||||||||||
☒ |
3.1. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem |
2. |
I. S. (1) |
|||||||||||
Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej |
||||||||||||||
Sąd uznając I. S. (1) za winną czynu z art. 300 § 2 k.k. dokonał zmiany opisu czynu w ten sposób, że uznał oskarżoną za winną tego, że: w okresie od 6 listopada 2020r. do 10 listopada 2020r. w C. działając w celu udaremnienia wykonania orzeczenia sądu uszczupliła zaspokojenie swoje wierzyciela H. M. (1), przez to, że zbyła składniki swojego majątku zagrożone zajęciem przez H. M. (1) z tytułu niewywiązania się z umowy pożyczki kwoty 300 000 zł zawartej 1 marca 2013r. z terminem zwrotu do dnia 1 marca 2014r. w ten sposób, że: - zbyła w dniu 6 listopada 2020r. umową notarialną zawartą w Kancelarii Notarialnej M. J. nr rep. (...), mieszkanie nr (...) położone w C. przy ul. (...) – (...) za kwotę 272 500 zł, uzyskując z tego tytułu kwotę 138 375,34 zł., po odjęciu kwoty podlegającej egzekucji komorniczej oraz zadłużenia mieszkania w Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w C., której to kwoty nie przekazała H. M. (1) - zbyła w dniu 10 listopada 2020r. umową notarialną zawartą w Kancelarii Notarialnej M. J. nr rep. (...) garaż nr (...) położony w C. przy ul. (...) –(...) za kwotę 27 300 zł, której to kwoty nie przekazała H. M. (1). Eliminując z opisu czynu okres od 7 sierpnia 2014r. do 5 listopada 2020r. oraz okoliczność zawarcia przez oskarżoną w dniu 7 sierpnia 2014r. w Kancelarii Notarialnej M. P. (1) umowy pożyczki nr rep. (...) uzupełnionej aneksami z dn. 25.02.2015r. nr rep. (...) i z dn. 24.07.2015r. nr rep. (...), którą zabezpieczono warunkowo przeniesieniem własności(...) nieruchomości o łącznej wartości rynkowej 4 000 000 zł oraz przeniesieniem ewentualnych wierzytelności z tytułu spłaty zasądzonej na jej rzecz w sprawie o podział majątku prowadzonej przed Sądem Rejonowym w Częstochowie o nr II Ns 3666/07 do kwoty 3 100 000 zł, Sąd miał na względzie, że wskazane zachowanie nastąpiło przed zagrożeniem zajęcia przez wierzyciela określonych składników majątku. Zgodnie z art. 300 § 2 k.k. kto, w celu udaremnienia wykonania orzeczenia sądu lub innego organu państwowego, udaremnia lub uszczupla zaspokojenie swojego wierzyciela przez to, że usuwa, ukrywa, zbywa, darowuje, niszczy, rzeczywiście lub pozornie obciąża albo uszkadza składniki swojego majątku zajęte lub zagrożone zajęciem, bądź usuwa znaki zajęcia, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. Czyn określony w art. 300 § 2 k.k. ma charakter materialny, co oznacza, że do jego dokonania niezbędne jest wystąpienie skutku w postaci udaremnienia lub uszczuplenia zaspokojenia wierzyciela lub wierzycieli (tak wyrok SN z 3.07.2007 r., II KK 336/06, LEX nr 299185.). Oznacza to, że podejmowanie przez sprawcę zachowań charakterystycznych dla czynności sprawczej, nawet w zamiarze udaremnienia zaspokojenia wierzyciela, nie będzie stanowiło dokonania, jeśli z jakiegoś powodu nie dojdzie do rzeczywistego utrudnienia dochodzenia roszczeń wierzyciela. Przez "udaremnienie zaspokojenia wierzyciela" należy rozumieć spowodowanie całkowitej niemożności jego zaspokojenia poprzez usunięcie, ukrycie, zbycie, darowanie, niszczenie, rzeczywiste lub pozorne obciążenie albo uszkodzenie składnika swojego majątku, który został zajęty lub jest zagrożony zajęciem. Przez uszczuplenie należy rozumieć uniemożliwienie zaspokojenia roszczenia w jakiejkolwiek części, przy czym okoliczność, że dłużnik tylko nieznacznie uszczuplił zaspokojenie swojego wierzyciela nie ma znaczenia w płaszczyźnie jego znamion, natomiast będzie miała istotny wpływ na ocenę karygodności zachowania sprawcy (zob. Wyrok SN z 3.07.2007 r., II KK 336/06, LEX nr 299185). Warunkiem odpowiedzialności karnej z art. 300 § 2 k.k. jest ustalenie szczególnej więzi między zachowaniem dłużnika, a udaremnieniem lub uszczupleniem pozwalającej na obiektywne przypisanie dłużnikowi tego skutku, w wyniku którego wierzyciel poniósł szkodę. Oznacza to, że jeżeli czynność rozporządzająca majątkiem dłużnika nie miała realnego wpływu na zaspokojenie wierzyciela, to wobec braku znamienia skutku w postaci udaremnienia zaspokojenia wierzyciela nie doszło do popełnienia tego przestępstwa (tak wyrok SA w Katowicach z 31.05.2012 r., II AKa 148/12, LEX nr 1220205). Karalność za zachowania o jakich mowa w art. 300 § 2 k.k., wymaga wykazania umyślnego zachowania sprawcy. Jest to przestępstwo kierunkowe, co oznacza, że sprawca działa w celu udaremnienia wykonania orzeczenia sądu lub innego organu państwowego skutkującego egzekucją z majątku dłużnika. Z powyższego wynika również, iż jest to występek o charakterze skutkowym, a skutkiem jest właśnie udaremnienie lub uszczuplenie zaspokojenia roszczeń wierzyciela. Sprawca musi mieć świadomość, iż wierzyciel przystąpił lub ma poważny zamiar, w ten czy inny sposób ujawniony, przystąpić do egzekucji roszczenia, które obiektywnie istnieje (por. Wyrok SA w Katowicach z 27.12.2018 r., II AKa 370/18, LEX nr 2690772). Składniki majątku dłużnika są zagrożone zajęciem, jeśli istnieje konkretne, realne niebezpieczeństwo ich zajęcia, a więc takie niebezpieczeństwo, z którym należy się liczyć. Poszczególne składniki majątku dłużnika są zagrożone zajęciem, m. in. gdy przeciwko dłużnikowi toczy się postępowanie karne o przestępstwo, za które można orzec grzywnę lub świadczenie pieniężne albo w związku którym można orzec przepadek lub nałożyć środek kompensacyjny (w takich wypadkach bowiem może nastąpić z urzędu zabezpieczenie wykonania rzeczonych kar i środków na jego mieniu). Przestępstwo określone w art. 300 § 2 k.k. dotyczy także mienia "zagrożonego zajęciem". Nie jest więc wymagane, aby w czasie przestępnego działania istniało już orzeczenie, którego wykonanie sprawca chce udaremnić. Przestępstwa z art. 300 § 2 k.k. można się zatem dopuścić również wtedy, gdy egzekucja dopiero grozi, a więc w okresie, kiedy wierzyciel w sposób niedwuznaczny daje do zrozumienia, że postanowił dochodzić swojej pretensji majątkowej w drodze sądowej. Wystarczające jest więc, by składniki majątku były zagrożone zajęciem, jeżeli istnieje obiektywne, rzeczywiste i bezpośrednie niebezpieczeństwo zajęcia, a więc takie niebezpieczeństwo, z którym należy się liczyć. (tak Wyrok SN z 17.11.2011 r., V KK 226/11, OSNKW 2012, nr 2, poz. 21. Wyrok SN z 4.03.2015 r., III KK 371/14, OSNKW 2015, nr 7, poz. 63.). Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy należy wskazać, że H. M. (1) nie zdecydował się na dochodzenie na drodze cywilnej przysługującej mu wierzytelności z tytułu umowy pożyczki. Pokrzywdzony pod wpływem konsultacji ze swoim pełnomocnikiem zdecydował się dochodzić swojego roszczenia w ramach postępowania karnego o przestępstwo oszustwa. Był przy tym przekonany, że zachowanie I. S. (1) z uwagi na jego charakter winno zostać poddane prawnokarnej ocenie przez sąd karny. W ramach postępowania prowadzonego przeciwko oskarżonej możliwe było nałożenie na nią środka kompensacyjnego w postaci obowiązku naprawienia szkody, a nawet dokonanie jego zabezpieczenia na mieniu I. S. (1). Ustawodawca przewidując odpowiedzialność karną z art. 300 § 2 k.k. nie uzależnia realizacji znamion wskazanego przestępstwa od procedury w jakiej zapada orzeczenie sądu podlegające wykonaniu. Oznacza to tym samym, że wierzyciel dysponuje swobodą w doborze środków prawnych zmierzających do wyegzekwowania jego należności. Nie jest również wymagane, aby orzeczenie uznające wierzytelności pokrzywdzonego istniało w czasie popełnienia czynu przez oskarżonego. Wykonanie orzeczenia, w celu którego udaremnienia sprawca podejmuje działania takie jak, m. in. zbycie musi dotyczyć składników majątku zagrożonych zajęciem. W sprawie będącej przedmiotem osądu, H. M. (1), składając zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa oszustwa przez I. S. (1) w związku z zawarciem umowy pożyczki z 1 marca 2013r. w sposób wyraźny zasygnalizował, że zamierza dochodzić swoich roszczeń na drodze sądowej w postępowaniu karnym. Tym samym wskazane wyżej nieruchomości były w sposób obiektywny i rzeczywisty zagrożone zajęciem przez H. M. (1) od momentu prowadzenia postępowania w tym przedmiocie przeciwko oskarżonej. Jednocześnie należy wskazać, że dla przyjęcia odpowiedzialności karnej I. S. (1) w tym zakresie niezbędne jest wykazanie istnienia po jej stronie świadomości zagrożenia jej nieruchomości zajęciem. Oskarżonej 28 września 2020 roku przedstawiono zarzut z art. 286 § 1 k.k. w sprawie oszustwa H. M. (1) w związku z zawarciem umowy pożyczki z 1 marca 2013r. I. S. (1) potwierdziła własnoręcznym podpisem zapoznanie się z postawionym jej zarzutem, a będąc na tę okoliczność przesłuchana nie przyznała się do zarzucanego czynu i odmówiła składania wyjaśnień. Przedstawienie oskarżonej zarzutu popełnienia przestępstwa na szkodę H. M. w niniejszej sprawie, przesądza o występowaniu po jej stronie świadomości, iż pokrzywdzony przystąpił do wyegzekwowania na drodze sądowej roszczenia, które obiektywnie istnieje i przysługuje mu. Z tych względów zachowanie I. S. (1) do tego dnia (28.09.2020r), nie mogło stanowić działania w celu udaremnienia orzeczenia sądu i uszczuplenia wierzytelności H. M. (1) poprzez warunkowe przeniesienie własności(...)nieruchomości umową z 7 sierpnia 2014r., wobec braku zagrożenia zajęciem składników majątku. W tym bowiem czasie H. M. nie podjął jeszcze żadnych kroków prawnych z których zasadnie można było wyciągnąć wniosek, iż ma poważny zamiar przystąpić do wyegzekwowania swojego roszczenia. Opisane wyżej zachowanie oskarżonej, które miało miejsce w okresie od 6 listopada 2020r. do 10 listopada 2020r. nastąpiło po zamanifestowaniu przez H. M. (1) woli wyegzekwowania należności z tytułu umowy pożyczki z 1 marca 2013r. Przysługujące pokrzywdzonemu roszczenie obiektywnie istnieje, czego nie kwestionowała również oskarżona. Pomimo tego I. S. (1) umowami notarialnymi o nr rep. (...) i (...) zbyła wskazane wyżej nieruchomości. Uzyskane z tytułu ich sprzedaży środki finansowe, po odjęciu kwoty podlegającej egzekucji komorniczej oraz zadłużenia mieszkania w Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w C. nie przekazała na spłatę chociaż w części wierzytelności przysługującej H. M. (1), uszczuplając w ten sposób jego zaspokojenie z jej składników majątku. Okoliczność, że na oskarżonej ciąży szereg innych zobowiązań finansowych, które postanowiła uregulować z uzyskanych środków nie uzasadnia całkowitego pominięcia pokrzywdzonego z podziału pieniędzy, uzyskanych ze sprzedaży wskazanych nieruchomości. Reasumując w przekonaniu Sądu Okręgowego oskarżona I. S. (1) swym zachowaniem wypełniła znamiona przestępstwa z art. 300 § 2 k.k. Przypisując winę oskarżonej Sąd miał na uwadze, że jest ona człowiekiem dorosłym, znającym podstawowe normy moralne i społeczne, a jej poczytalność nie budzi żadnych wątpliwości. Sąd nie dopatrzył się również żadnych innych okoliczności świadczących o braku normalnych warunków motywacyjnych, które wyłączałyby winę oskarżonej. |
||||||||||||||
☐ |
3.2. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem |
|||||||||||||
Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej |
||||||||||||||
☐ |
3.3. Warunkowe umorzenie postępowania |
|||||||||||||
Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania |
||||||||||||||
☐ |
3.4. Umorzenie postępowania |
|||||||||||||
Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania |
||||||||||||||
☒ |
3.5. Uniewinnienie |
1. |
I. S. (1) |
|||||||||||
Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia |
||||||||||||||
Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie daje żadnych podstaw do przypisania oskarżonej przestępstwa oszustwa, a w szczególności nie dowodzi tego, że I. S. (1) w dniu 1.03. 2013r. wprowadziła w błąd pokrzywdzonego co do swojej sytuacji majątkowej, stanu zadłużenia i osiąganych dochodach. Zgodnie z treścią artykułu 286 § 1 k.k. odpowiada za oszustwo ten, kto w celu osiągnięcia korzyści majątkowej doprowadza inną osobę do niekorzystnego rozporządzenia własnym lub cudzym mieniem za pomocą wprowadzenia jej w błąd albo wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania. Przy ustalaniu zamiaru sprawcy oszustwa należy brać pod uwagę wszystkie okoliczności, na podstawie których można wyprowadzić wniosek dotyczący realności wywiązania się przez sprawcę z zaciągniętych zobowiązań. Oszustwo jest przestępstwem umyślnym, popełnionym z zamiarem bezpośrednim, kierunkowym, obejmującym cel i sposób działania. W sytuacji wprowadzenia w błąd sprawca wywołuje w świadomości pokrzywdzonego fałszywe wyobrażenie (rozbieżność między rzeczywistością), w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, niekorzystnej dla pokrzywdzonego decyzji majątkowej (wyrok SN z dnia 2 grudnia 2002 roku, IV KKN 135/00). Elementy przedmiotowe oszustwa muszą mieścić się w świadomości sprawcy i muszą być objęte jego wolą. Sprawca nie tylko musi chcieć uzyskać korzyść majątkową, lecz musi także chcieć w tym celu użyć określonego sposobu działania lub zaniechania. Nie można uznać za wypełnienie znamion strony podmiotowej oszustwa sytuacji, w której chociażby jeden z wymienionych wyżej elementów nie jest objęty świadomością sprawcy (tak wyrok SA w Warszawie z 28.02.2023 r., II AKa 347/20, LEX nr 3571612). Wymagana przez art. 286 § 1 k.k. kolejność czynności sprawcy objawiająca się tym, że wprowadzenie w błąd musi poprzedzać niekorzystne rozporządzenie mieniem, przy jednoczesnym rozumieniu "wprowadzenia w błąd" jako "wywołania" u osoby rozporządzającej mieniem wyobrażenia o istniejącej rzeczywistości, które różni się od "rzeczywistego stanu rzeczy", przesądza, że zachowanie sprawcy musi pozostawać w kauzalnej relacji zarówno z błędnym wyobrażeniem rozporządzającego mieniem o rzeczywistości, jak i niekorzystnym rozporządzeniem mieniem (tak postanowienie SN z 27.03.2023 r., IV KK 516/22, LEX nr 3594493). W orzecznictwie wskazuje się, że przestępstwo opisane w art. 286 § 1 k.k. należy do tzw. przestępstw materialnych (skutkowych), przy czym owym skutkiem jest dokonanie przez pokrzywdzonego niekorzystnego rozporządzenia mieniem, czego nie należy utożsamiać z powstaniem po jego stronie szkody majątkowej, która może, ale nie musi wystąpić w konkretnym przypadku. Ustawowe znamię, stanowiące skutek przestępstwa określonego w art. 286 § 1 k.k. wypełnione zostaje już wtedy, gdy sprawca działając w sposób opisany w tym przepisie, doprowadza inną osobę do rozporządzenia mieniem, w wyniku którego dochodzi do pogorszenia sytuacji majątkowej pokrzywdzonego. Istotą przestępstwa oszustwa określonego w art. 286 § 1 k.k. jest błąd pokrzywdzonego i wykorzystanie tego błędu przez sprawcę. Przekładając powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy należy wskazać, że ujawniony materiał dowodowy nie wskazuje na to, aby przed udzieleniem pożyczki H. M. (1) został wprowadzony w błąd co do sytuacji majątkowej, stanu zadłużenia oraz dochodach osiąganych przez I. S. (1). Uzyskując przedmiotową pożyczkę oskarżona przybliżyła cel oraz powody jej zaciągnięcia, przedstawiając również informację o toczącym się postępowaniu o podział majątku. Jak wynika z zeznań świadka M. W. (1), który skontaktował pożyczkodawcę – H. M. (1) i pożyczkobiorcę – I. S. (1), na chwilę zawierania przedmiotowej umowy oskarżona poszukiwała środków finansowych na pokrycie kosztów wskazanego postępowania, które to według wiedzy świadka miało się w najbliższym czasie zakończyć. Okoliczność ta znalazła potwierdzenie nie tylko w zeznaniach świadka i pokrzywdzonego, ale również znalazła odzwierciedlenie w treści zawartej umowy pożyczki, w której wskazano sposób zabezpieczenia zobowiązania powiązany z losem toczącego się postępowania. Jak wskazano w §5 umowy I. S. (1) zobowiązała się w terminie 7 dni od prawomocnego zakończenia postępowania sądowego w przedmiocie podziału majątku wspólnego prowadzonego przez Sąd Rejonowy w Częstochowie o sygn. akt II Ns 3666/07 ustanowić na rzecz H. M. (1) hipotekę umowną na kwotę 600 000 zł celem zabezpieczenia spłaty pożyczki, a także innych zobowiązań istniejących lub mogących powstać z tytułu zawarcia i wykonania przedmiotowej umowy. Hipoteka ta miała zostać ustanowiona na wybranych przez pokrzywdzonego nieruchomościach wskazanych w treści umowy, które były przedmiotem postępowania o podział majątku. W umowie wskazano również wartość wskazanych nieruchomości na podstawie oszacowania przez biegłego ustanowionego w toczącym się postepowaniu o sygn. akt II Ns 3666/07. Analiza zeznań H. M. (1), świadka M. W. (1), który był obecny przy zawarciu przedmiotowej umowy oraz wyjaśnień oskarżonej, jasno wskazuje, że spłata przedmiotowej pożyczki była uzależniona od przyznania w drodze postępowania o podział majątku wskazanych nieruchomości, których sprzedaż umożliwiłaby I. S. (1) wywiązanie się z zaciągniętej pożyczki. Podkreślenia również wymaga, że rodzaj i charakter ustanowionego zabezpieczenia nie pozostawia w tej kwestii wątpliwości. Oskarżona w trakcie zawarcia przedmiotowej umowy nie wskazywała na wysokość osiąganych dochodów, lecz wyłącznie sytuację majątkową, której uregulowanie pozwoliłoby jej na uzyskanie środków finansowych, znacznie przekraczających wysokość zobowiązania wobec H. M. (1). Jednocześnie brak jest podstaw do uznania, że I. S. (1) przedstawiła pokrzywdzonemu fałszywy obraz stanu swojego zadłużenia. Odnotować należy, że udział w zawarciu wskazanej umowy brał M. W. (1), który miał pełną wiedzę o innej umowie pożyczki, którą oskarżona zawarła z A. P. (2). Pomimo tego zdecydował się on na poręczenie za I. S. (1) spłaty kolejnej umowy pożyczki z H. M. (1). Fakt posiadania przez oskarżoną w chwili zawarcia przedmiotowej umowy zadłużenia z tytułu pożyczki udzielonej przez A. P. (2) w ocenie Sądu nie stanowi okoliczności wskazującej na brak obiektywnej możliwości wywiązania się z zaciągniętych zobowiązań, a to przede wszystkim wobec posiadania przez I. S. (1) znacznego majątku będącego przedmiotem podziału. Jednocześnie ze zgromadzonego materiału dowodowego nie wynika, aby oskarżona przedstawiła w tym zakresie fałszywy obraz jej sytuacji związanej z aktualnym na dzień zawarcia umowy zadłużeniem i w konsekwencji wprowadziła pokrzywdzonego w błąd lub wyzyskała go. Sam H. M. (1) zdecydował się na zawarcie umowy przede wszystkim dlatego, że oskarżona, mówiąc wprost była osobą niezwykle zamożną (współwłaścicielką kilkunastu nieruchomości), aczkolwiek, na tą chwilę pozbawioną obiektywnej możliwości rozporządzania składnikami tego majątku. Ani stan zadłużenia, ani wysokość osiąganych wówczas przez oskarżoną dochodów nie były czynnikami decydującymi o udzieleniu pożyczki. W istocie mylne wyobrażenie pokrzywdzonego, co do czasu w jakim I. S. (1) uzyska możliwość rozporządzania nieruchomościami objętymi w przeszłości wspólnością majątkową małżeńską w wyniku podziału majątku nie zostało wywołane w sposób zamierzony przez oskarżoną. Okoliczność ta, choć decydująca z punktu widzenia możliwości realizacji zaciągniętego przez oskarżoną zobowiązania, nie stanowiła przedmiotu celowego i zawinionego działania I. S. (1). Podkreślenia wymaga, że po stronie oskarżonej mogło istnieć uzasadnione przypuszczenie, że toczące się postępowanie o podział majątku zostanie zakończone w części dotyczącej nieruchomości należących do I. i B. S. (2). Okoliczność tą potwierdza nie tylko ustalenie przez Sąd postanowieniem z 6 czerwca 2012r. że udziały I. i B. S. (1) w majątku wspólnym są równe, ale również nakazanie przez Sąd Okręgowy postanowieniem z dnia 5 grudnia 2013 roku rozpoznanie przez Sąd Rejonowy w terminie do 31 marca 2014r. wniosków I. S. (1) o wydanie postanowienia częściowego o podział majątku obejmującego nieruchomości. Przebieg toczącego się postępowania stanowił w tym miejscu podstawę do założenia przez oskarżoną, że w wyniku przeprowadzonego podziału majątku uzyska ona środki finansowe na spłatę zaciągniętej pożyczki. Fakt, że postępowanie to z uwagi na złożoność oraz działania obstrukcyjne ze strony byłego męża oskarżonej (k. 1651-1660) nie zakończyło się przed terminem zwrotu pożyczki nie obciąża w tym zakresie I. S. (1). Tym samym nie można oskarżonej zasadnie postawić zarzutu, że działając z pełną premedytacją wprowadziła w błąd pokrzywdzonego w tym zakresie. Udzielenie pożyczki przez H. M. (1) obywało się w warunkach ryzyka po stronie pożyczkodawcy, że oskarżona nie uzyskując podziału majątku przed terminem spłaty pożyczki nie będzie w stanie wywiązać się z przyjętego na siebie zobowiązania. Błędna ocena stopnia ryzyka przez pokrzywdzonego, nie stanowi podstawy do przypisania I. S. (1) odpowiedzialności za przestępstwo oszustwa. Odnotowania wymaga, że w celu kompensaty poniesionego ryzyka strony umowy przewidziały szereg zabezpieczeń. Ocena wywiązania się z zaciągniętego zobowiązania przez oskarżoną winna odbywać się na drodze postępowania cywilnego, a nie karnego. Sąd na marginesie dostrzega, że pomiędzy stronami umowy pożyczki istnieje wyraźny spór co do rzeczywistej sumy pożyczki oraz istnienia odsetek należnych z tytułu jej udzielenia przez H. M. (1), jednakże ostatecznie rozbieżności te nie dotyczą kwoty, jaką w wyniku zawartej umowy I. S. (1) zobowiązała się zapłacić pokrzywdzonemu. Obie strony wskazują kwotę 300 000 zł jako sumę pieniędzy należną H. M. (1) od oskarżonej z tytułu zawartej umowy. Kwestia, czy i jaka część wskazanej kwoty miała stanowić odsetki od udzielonej pożyczki w ocenie Sądu nie wpływa na prawnokarną ocenę działania oskarżonej. W tym miejscu, nawet wychodząc poza opis zarzucany aktem oskarżenia w zakresie sposobu działania I. S. (1), należy wskazać, że jej zachowanie w ocenie Sądu nie wskazuje na brak zamiaru wywiązania się z zaciągniętego zobowiązania. Nie można bowiem nie zauważyć, że oskarżona w sposób zdeterminowany i nieustępliwy dążyła do przeprowadzenia na drodze sądowej podziału majątku. Nie mogąc się doczekać rozstrzygnięcia sprawy w rozsądnym terminie formułowała szereg pism i wniosków do różnych organów państwa, aby objęły one swoim nadzorem toczące się postępowanie o sygn. akt II Ns 3666/07. Jak wynika z przedstawionej przez pokrzywdzonego transkrypcji wiadomości sms informowała H. M. (1) o przebiegu procesu oraz powodach niewywiązania się z ciążącego na niej zobowiązania. Fakt, że postępowanie to nie zakończyło się przed terminem spłaty pożyczki nie może w tym zakresie obciążać I. S. (1). Oceniając zachowanie oskarżonej po prawomocnym podziale majątku, nie można nie dostrzec, że nastąpiło ono w warunkach występowania pandemii koronawirusa, która oddziaływała na kwestie związane z popytem na rynku nieruchomości oraz ekonomiczną opłacalnością ich sprzedaży w tym czasie. Z drugiej jednak strony przyznać należy, że I. S. zachowywała się wysoce nagannie nie podejmując żadnego kontaktu z pokrzywdzonym jak i żadnych działań, wskazujących na wolę bodaj częściowego uregulowania zobowiązania. Zapewne przyczyną tego stanu rzeczy był fakt, iż po tylu latach od zaciągnięcia pożyczki obopólny stosunek stron do siebie uległ dość istotnej zmianie w wyniku działań podejmowanych przez H. M., którym częściowo trudno się dziwić, jako, że chciał po prostu odzyskać swoje pieniądze. Warunkiem uznania, iż doszło do popełnienia czynu zabronionego ustawą jest wypełnienie wszystkich znamion wskazanych przepisem typizującym dane przestępstwo. Z tego względu wykluczenie któregokolwiek ze znamion czynu zabronionego wyłącza możliwość uznania jego zaistnienia. Zgodnie z art. 17 § 1 pkt 2 k.p.k. nie wszczyna się postępowania, a wszczęte umarza, jeżeli czyn nie zawiera znamion czynu zabronionego. Czyn nie zawiera znamion czynu zabronionego, jeżeli brak w nim wszystkich lub niektórych znamion danego zachowania. Brak któregokolwiek ze znamion przekreśla możliwość odpowiedzialności za przestępstwo określone w danym przepisie. Zachowanie zarzucane w pkt I aktu oskarżenia I. S. (1) nie zawiera znamion przestępstwa z art. 286 § 1 k.k., dlatego też Sąd stosownie do art. 414 § 1 k.p.k. uniewinnił oskarżoną od tego czynu orzekając jak w pkt 1 sentencji wyroku. Na marginesie powyższych rozważań należy zaznaczyć, że pomimo tego, iż wskazane zachowanie I. S. (1) nie stanowiło przestępstwa oszustwa, to należy je ocenić negatywnie. Oskarżona pomimo uzyskania pożyczki pieniężnej w znacznej wysokości, nie podejmowała starań celem zwrócenia chociaż części pożyczonej sumy. Jak wynika z zebranego materiału dowodowego oskarżona będąc uprzednio przyzwyczajona do wysokiego standardu życia, pomimo braku środków finansowych pozwalających na dalsze jego prowadzenie, nie zrezygnowała z jego wygód zaciągając w tym celu pożyczki. Jednocześnie wobec przedłużającego się postępowania o podział majątku, nie poczuwała się do konieczności ograniczenia wydatków, m.in. na prywatne szkoły dzieci czy samochód dobrej klasy i spłaty zaciągniętych zobowiązań. Przeciwnie, bez uszczerbku dla standardu jej życia zaciągała kolejne zobowiązania, pozwalające sprostać finansowo jej wymaganiom. Jej wieloletnie zachowanie w świetle zasad współżycia społecznego było ewidentnie naganne i stanowiło przerzucenie ciężaru ekonomicznego utrzymania jej i jej rodziny na kolejnych pożyczkodawców. W istocie oskarżona żyła „na kredyt”, pod zabezpieczenie którego oferowała różnym pożyczkodawcom te same nieruchomości będące przedmiotem procesu o podział majątku. Nie można odmówić oskarżonej determinacji w zakończeniu wskazanego postępowania, jednakże nie była ona motywowana wyłącznie chęcią spłaty zadłużenia, lecz w przeważającej części uzyskaniem środków umożliwiających korzystanie z wygód do jakich przyzwyczaiła się. Z tych względów zachowanie to należy ocenić jako niemoralne, ponieważ utrata znacznych dochodów oraz dostępu do zgromadzonego wspólnie z mężem majątku, nie uzasadnia życia ponad stan, z pokrzywdzeniem wierzycieli. |
||||||||||||||
1.KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i |
||||||||||||||
Oskarżony |
Punkt rozstrzygnięcia |
Punkt z wyroku odnoszący się |
Przytoczyć okoliczności |
|||||||||||
I. S. (1) |
2. |
2. |
Sąd wymierzając oskarżonej I. S. (1) karę wziął pod uwagę całokształt ujawnionych w sprawie okoliczności, a także fakt, iż oskarżona nie udaremniła lecz jedynie uszczupliła zaspokojenie swojego wierzyciela. Zważyć bowiem należy na fakt, iż I. S. nadal dysponuje pokaźnym majątkiem, który jest wystarczający do zaspokojenia swojego wierzyciela H. M., w razie potrzeby wraz z odsetkami za zwłokę, pod warunkiem, że pokrzywdzony z takim roszczeniem wystąpi na drogę procesu cywilnego. Sąd wziął również pod uwagę fakt dotychczasowej niekaralności oskarżonej. W przekonaniu Sądu karą adekwatną do stopnia zawinienia i społecznej szkodliwości czynu będzie kara 10 miesięcy pozbawienia wolności. |
|||||||||||
I. S. (1) |
3. |
2. |
Sąd wymierzając wskazaną wyżej karę uznał, że dla osiągnięcia jej celów - tak zapobiegawczych, jak i wychowawczych - wystarczającym będzie na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k. oraz art. 70 § 1 k.k. warunkowo zawiesić wykonanie kary pozbawienia wolności na okres próby wynoszący 3 lata. Czas ten pozwoli oskarżonej zrozumieć nie tylko nieopłacalność, ale przede wszystkim naganność, własnego postępowania, tak by nie powtórzyło się ono w przyszłości i stanowiło motywację do podejmowania zachowań zgodnych z porządkiem prawnym. W ocenie Sądu postawa oskarżonej, jej dotychczasowy sposób życia oraz właściwości i warunki osobiste pozwalają przyjąć, iż pomimo warunkowego zawieszenia wykonania kary będzie przestrzegała porządku prawnego i nie popełni ponownie przestępstwa. I. S. prowadzi ustabilizowany tryb życia i deklaruje wolę spłaty zaciągniętych zobowiązań finansowych, w tym wynikających z umowy pożyczki udzielonej przez H. M. (1). Art. 69 § 1 k.k. odwołuje się w swojej treści do elementów prognostycznych, wskazujących na możliwość osiągnięcia celów kary pozbawienia wolności nie orzekając jej w bezwzględnym wymiarze. Jest to wyraz swoistej polityki karnej wobec sprawców nadających się do oddziaływań resocjalizacyjnych w warunkach wolnościowych, wobec istnienia po ich stronie uzasadnionego przekonania, że nie powrócą na drogę przestępstwa. W realiach niniejszej sprawy Sąd doszedł do przekonania, że pomimo warunkowego zawieszenia wykonania kary jest to wystarczające dla osiągnięcia wobec I. S. (1) celów kary, a w szczególności zapobieżenia powrotowi do przestępstwa. Orzeczona wobec oskarżonej kara pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania będzie stanowić dla niej motywację do podejmowania działań zgodnych z prawem, a wyznaczony 3-letni okres próby będzie przy tym w zupełności wystarczający i adekwatny do aktualnych potrzeb resocjalizacyjnych oskarżonej, a także weryfikacji postawionej prognozy kryminologicznej. |
|||||||||||
I. S. (1) |
4. |
2. |
Wymierzona I. S. (1) na podstawie art. 71 § 1 k.k. kara grzywny w ocenie Sądu dodatkowo będzie spełniać wobec niej cele wychowawcze i pomoże zrozumieć niewłaściwość postępowania oraz nieopłacalność popełniania przestępstw. Będzie też jedyną realną dolegliwością w sytuacji warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności. Ustalając wysokość jednej stawki dziennej Sąd wziął pod uwagę sytuację majątkową oskarżonej. |
|||||||||||
I. S. (1) |
5. |
2. |
Sąd na podstawie art. 72 § 1 pkt 8 k.k. zobowiązał oskarżoną do ustanowienia na rzecz oskarżyciela posiłkowego H. M. (1) w terminie 3 miesięcy od uprawomocnienia się wyroku hipoteki umownej na wybranych przez H. M. (1) nieruchomościach, stanowiących własność oskarżonej, celem zabezpieczenia jego wierzytelności z tytułu umowy pożyczki kwoty 300 000 zł zawartej w dniu 1 marca 2013r. z terminem zwrotu do dnia 1 marca 2014r. Nakładając wskazany obowiązek Sąd miał na względzie, że oskarżona zobowiązała się na podstawie w/w umowy w §4 do ustanowienia hipoteki umownej na rzecz oskarżyciela posiłkowego i nie wywiązała się z zaciągniętego zobowiązania. Jednocześnie na rozprawie w dniu 6 czerwca 2023r. podczas składania wyjaśnień I. S. (1) zadeklarowała ustanowienie tego rodzaju hipoteki na rzecz H. M. (1) (k. 1596). Mając na względzie deklarowaną przez oskarżoną chęć sprzedaży niektórych jej nieruchomości w ocenie Sądu zasadnym było nałożenie wskazanego obowiązku, który zabezpieczy roszczenie majątkowe H. M. (1) i zapobiegnie ponownemu popełnieniu przestępstwa przez I. S. (1), a także przyczyni się do weryfikacji postawionej prognozy kryminologicznej. |
|||||||||||
1.Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU |
||||||||||||||
Oskarżony |
Punkt rozstrzygnięcia |
Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu |
Przytoczyć okoliczności |
|||||||||||
I. S. (1) |
6. |
1. |
Sąd na podstawie art. 230 § 2 k.p.k. nakazał zwrócić oskarżycielowi H. M. (1) dowód rzeczowy w postaci oryginału umowy pożyczki z dnia 1 marca 2013r. ujętego w wykazie dowodów rzeczowych nr (...) pod pozycją 1 (k. 354), znajdującego się w aktach sprawy na karcie 309-311. Z uwagi na wydanie wyroku przez Sąd w sprawie I. S. (1) w/w dowód rzeczowy stał się zbędny dla postępowania karnego i należało zwrócić go pokrzywdzonemu jako osobie uprawnionej, który może wykorzystać go w celu zainicjowania postępowania cywilnego. |
|||||||||||
1.inne zagadnienia |
||||||||||||||
W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia, |
||||||||||||||
7. KOszty procesu |
||||||||||||||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
|||||||||||||
7. |
Sąd na podstawie art. 627 k.p.k. oraz art. 2 ust. 1 pkt 3 i art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 123 z późn. zm.) zasądził od oskarżonej na rzecz Skarbu Państwa opłatę w wysokości 1180,00 zł oraz wydatki postępowania w kwocie 90 zł. Na wskazane wydatki postępowania składają się koszty:
|
|||||||||||||
1.Podpis |
||||||||||||||
SSO Jarosław Poch |
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Częstochowie
Osoba, która wytworzyła informację: Jarosław Poch
Data wytworzenia informacji: