Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 06 czerwca 2024 r.

Sąd Rejonowy w Suwałkach II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Piotr Taraszkiewicz

po rozpoznaniu na posiedzeniu w dniu 06 czerwca 2024 r.

wniosku Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Ostrołęce w sprawie (...)-1.Ds.15.2024

w przedmiocie wyrażenia zgody na przesłuchanie w charakterze świadka osoby obowiązanej do zachowania tajemnicy adwokackiej

na podstawie art. 180 § 2 kpk, art. 226 kpk

postanawia:

wyrazić zgodę na przesłuchanie w charakterze świadka osoby obowiązanej do zachowania tajemnicy adwokackiej – J. H. – co do faktów objętych tajemnicą adwokacką, a dotyczących następujących okoliczności:

-

Czy reprezentował jako pełnomocnik spółkę (...) z/s w D., T. iela 4A Łotwa - interwenienta w postępowaniu karnym sygn. PRDs. 618.2021 Prokuratury Rejonowej w Suwałkach ?

-

Czy przyjął na przechowanie jako osoba, której oddano rzecz na przechowanie ciągnik siodłowy marki D. (...) o numerze rejestracyjnym (...) i numerze VIN (...) wraz z dowodem rejestracyjnym i kluczykiem ?

-

Czy w związku z przyjęciem na przechowanie wymienionego wyżej pojazdu został zobowiązany do przedstawienia oddanych mu na przechowanie rzeczy na każde żądanie Sądu lub organu prowadzącego postępowanie oraz pouczony o zakazie zbycia, obciążania, przekształcania i wydania tych rzeczy osobie nieupoważnionej, a także uprzedzony o odpowiedzialności karnej z art. 239 § 1 k.k. i art. 300 § 2 k.k.?

-

Czy podpis widniejący na okazanym protokole oddania przedmiotów na przechowanie z dnia 09 grudnia 2021 r. pod oświadczeniem, iż został zobowiązany do przedstawienia oddanych mu na przechowanie rzeczy na każde żądanie Sądu lub organu prowadzącego postępowanie oraz pouczony o zakazie zbycia, obciążania, przekształcania i wydania tych rzeczy osobie nieupoważnionej, a także uprzedzony o odpowiedzialności karnej z art. 239 § 1 k.k. i art. 300 § 2 k.k. w miejscu podpis osoby, której oddano rzecz(y) na przechowanie został przez niego nakreślony ?

-

Czy podpis widniejący na okazanym protokole oddania przedmiotów na przechowanie z dnia 09 grudnia 202.1 r. pod tekstem Protokół po osobistym odczytaniu/odczytaniu-mi podpisuję w miejscu podpis osoby, której oddano rzecz(y) na przechowanie został przez niego nakreślony ?

-

Czy faktycznie odebrał pojazd m-ki D. (...) nr rej. (...) i nr VIN: (...) z terenu Delegatury (...) Skarbowego w S. ?

-

Czy wymienionym pojazdem sam wyjechał z terenu urzędu, a jeżeli nie, to kto nim kierował, komu przekazał kluczyki od samochodu, na jakiej podstawie, czy otrzymał od kogoś dyspozycję do takiego ich przekazania ?

-

Czy przed przyjęciem pojazdu na przechowanie znał V. P., a jeśli tak, to jakiego rodzaju była to znajomość, czy posiadał wiedzę, że pojazd m-ki D. (...) nr rej. (...), kierowany przez V. P., został zatrzymany jako dowód w sprawie Prokuratury Rejonowej w Suwałkach w związku przewozem papierosów bez polskich znaków skarbowych akcyzy ?

-

Czy poinformował przedstawicieli firmy (...) o fakcie przewożenia przez V. P. samochodem m-ki D. (...) nr rej. (...), zamiast deklarowanego towaru, papierosów bez polskich znaków skarbowych akcyzy i zatrzymania pojazdu jako dowodu w sprawie, a jeśli tak. to kogo ?

-

Czy został upoważniony przez spółkę (...) do przekazania pojazdu V. P., a jeśli tak, to czy poinformował spółkę i kogo, że V. P. jest osobą nieupoważnioną do odbioru pojazdu, ponieważ został zatrzymany wymienionym pojazdem podczas przewożenia papierosów bez polskich znaków skarbowych akcyzy i pozostaje to w sprzeczności z warunkami oddania rzeczy na przechowanie, a jeśli tak to jakie było stanowisko spółki w tym zakresie ?

-

Jeżeli nie poinformował spółki o niemożności przekazania pojazdu V. P., to jaki był tego powód ?

-

Czy poinformował V. P. oraz spółkę (...), to jest kogo, o tym, że pojazd został oddany na przechowanie z obowiązkiem przedstawienia go na każde żądanie sądu lub organu prowadzącego postępowanie oraz o zakazie zbycia, obciążenia, przekształcenia i wydania go osobie nieupoważnionej, a także o odpowiedzialności karnej wynikającej z art. 239 § 1 k.k. i art. 300 § 2 k.k., a jeśli tak, to w jakiej formie przekazał powyższą informację, a jeśli jej nie przekazał, to jaki był tego powód ?

-

Czy dokumentację wytworzoną w Delegaturze (...) Skarbowego w S. w związku z oddaniem pojazdu na przechowanie przekazał spółce (...), a jeśli tak to komu i w jaki sposób, czy też osobie, której przekazał kluczyki od wymienionego pojazdu, w jakim języku przekazane dokumenty zostały sporządzone, jakie to były dokumenty i jakie zawierały informacje oraz czy posiada potwierdzenie ich przekazania, a jeśli tak to jakie?

-

Czy posiadał wiedzę, że V. P. jest użytkownikiem pojazdu m-ki D. (...) nr rej. (...) i użytkuje go na podstawie umowy dzierżawy sprzętu z prawem umorzenia, zawartej w dniu 14 grudnia 2020 r. przez firmę (...) „V.I.P B." ze spółką (...), a jeśli nie, to jak wyjaśni fakt, że umowę taką, wraz z harmonogramem płatności, w dniu 22 września 2021 r. przedłożył w Prokuraturze Rejonowej w Suwałkach wraz z kolejnym wnioskiem o oddanie zatrzymanego pojazdu na przechowanie ?

-

Czy znane są mu okoliczności sporządzenia tej umowy, czy umowa ta stwierdzała rzeczywistą czynność prawną czy też była umową sporządzoną dla pozoru ?

-

Kto i w jakich okolicznościach przekazał mu wymienioną umowę wraz z harmonogramem płatności, którą przedłożył w Prokuraturze Rejonowej w Suwałkach w dniu 22 września 2021 r. z wnioskiem o oddanie pojazdu na przechowanie ? Czy posiadał lub posiada wiedzę, że istnieją dwie wersje umowy dzierżawy sprzętu z prawem umorzenia wraz z harmonogramem płatności, różniące się okresem ich trwania, wartością dzierżawionego pojazdu i długością okresu spłat, a jeśli tak. to z czego wynikają wskazane różnice i która z wersji jest obowiązująca, a nadto jaki był powód sporządzenia dwóch jej wersji, czy miało to związek z planowanym złożeniem wniosku o zwrot zatrzymanego pojazdu i uzyskaniem decyzji o jego wydaniu ?

-

Czy przed zbyciem pojazdu przez (...) na rzecz (...).I.P. B.” był informowany o takim zamiarze, a jeśli tak, to czy zgłaszał zastrzeżenia, informował o niemożności przeprowadzenia takiej transakcji i komu ?

-

Czy posiadał wiedzę o zbyciu przez (...) pojazdu m-ki D. (...) nr rej. (...) przyjętego przez siebie na przechowanie, a jeśli tak, to skąd wiedzę tę uzyskał ?

-

Czy zbycie pojazdu przez (...) (...) miało na celu uwolnienie się od obowiązku wydania pojazdu na potrzeby prowadzonego w Polsce postępowania karnego i uniemożliwienia orzeczenia jego przepadku ?

-

Czy posiada wiedzę o innych okolicznościach i przyczynach uzyskania na przechowanie oraz zbycia zatrzymanego pojazdu m-ki D. (...) nr rej. (...), przyjętego przez siebie na przechowanie ?

UZASADNIENIE

Prokuratura Okręgowa w Ostrołęce nadzoruje śledztwo sygn. 3004-1.Ds.15. 2024, wszczęte w sprawne zaistniałego w dniu 30 grudnia 2021 r. utrudniania postępowania karnego sygn. PR Ds. 618.2021 Prokuratury Rejonowej w Suwałkach w celu uniknięcia odpowiedzialności karnej oraz udaremnienia wykonania orzeczenia sądu poprzez zbycie oddanego na przechowanie i stanowiącego dowód w sprawie, zagrożonego zajęciem, ciągnika siodłowego marki D. (...), o numerze rejestracyjnym (...), tj. o czyn z art. 239 § 1 k.k. i art. 300 § 2 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.

Oskarżyciel publiczny złożył wniosek o wyrażenie zgody na przesłuchanie w charakterze świadka osoby obowiązanej do zachowania tajemnicy adwokackiej – J. H. – co do faktów objętych tajemnicą adwokacką, na okoliczność istotnych dla wyjaśnienia sprawy okoliczności, a mianowicie między innymi ustalenia, dlaczego adwokat J. H. przyjął na przechowanie ciągnik siodłowy marki D. (...) o numerze rejestracyjnym (...) i numerze VIN (...) i zobowiązał się do przedstawienia go na każde żądanie Sądu lub organu prowadzącego postępowanie, a następnie pomimo uprzedzenia o zakazie zbycia, obciążenia, przekształcenia i wydania go osobie nieupoważnionej wydał go takiej osobie. Podano, iż wyjaśnienia wymaga kwestia zaniechania poinformowania zarówno mocodawcy jak i osoby, której fizycznie adwokat wydał pojazd, o ciążącym na nim zakazie zbycia, obciążania, przekształcania i wydania innym osobom. Zwrócono uwagę na fakt, iż istnieje podejrzenie możliwości wprowadzenia Sądu w błąd co do osoby faktycznego właściciela pojazdu i przypuszczenie, że stanowiący dowód w sprawie pojazd w istocie wydany został nie interwenientowi, ale podejrzanemu, który go następnie zbył. Wskazano, iż powyższe okoliczności nie mogą być ustalone innymi dowodami, gdyż dotyczą oświadczeń składanych lub nie złożonych przez adwokata J. H., a także zdarzeń zaistniałych z jego udziałem i towarzyszących im okoliczności. Ich wyjaśnienie, a przede wszystkim roli w zdarzeniu J. H., jest niezbędne dla dobra wymiaru sprawiedliwości.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Wniosek Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Ostrołęce zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 180 § 2 kpk osoby obowiązane do zachowania tajemnicy notarialnej, adwokackiej, radcy prawnego, doradcy podatkowego, lekarskiej lub dziennikarskiej, mogą być przesłuchiwane co do faktów objętych tą tajemnicą tylko wtedy, gdy jest to niezbędne dla dobra wymiaru sprawiedliwości, a okoliczność nie może być ustalona na podstawie innego dowodu.

Zwolnienie od obowiązku zachowania tajemnicy wymaga kumulatywnego zaistnienia dwóch przesłanek, uchylenie zakazu musi być bowiem niezbędne dla dobra wymiaru sprawiedliwości, ponadto zaś okoliczność nie może być ustalona na podstawie innego dowodu. Przesłuchanie świadka zobowiązanego do zachowania tajemnicy będzie niezbędne dla dobra wymiaru sprawiedliwości, gdy wiąże się z potrzebą dokonania prawdziwych ustaleń faktycznych. Ustalenie tej niezbędności wymaga ponadto oceny, czy z punktu widzenia wagi sprawy oraz rodzaju i funkcji tajemnicy zawodowej określonego rodzaju dopuszczalne jest zwolnienie z tajemnicy (postanowienie SN z 19.05.2020 r., I KZ 8/20, OSNKW 2020/8, poz. 31). U. tego przesłuchania oznacza z kolei niemożność udowodnienia okoliczności objętych tajemnicą za pomocą innych źródeł dowodowych, przy jednoczesnym wyczerpaniu istniejących w danej sprawie źródeł dowodowych. W grę wchodzi jedynie obiektywna niemożliwość, co oznacza faktyczne nieistnienie takiego źródła dowodowego, które mogłoby dostarczyć informacji na dany temat. Nie wystarcza tu ani istnienie (możliwych do pokonania) przeszkód w dotarciu do istniejącego źródła dowodowego, ani nieustalenie istnienia tego źródła wynikające z niepodjęcia wszystkich koniecznych w danym momencie czynności wykrywczych (postanowienie SA w Katowicach z 12.10.2011 r., II AKz 664/11, LEX nr 1102940). W orzeczeniu zwalniającym z tajemnicy sąd musi ściśle określić zakres zwolnienia z tajemnicy zawodowej poprzez wskazanie konkretnej sprawy bądź czynu oraz okoliczności, o których zwolniony może zeznawać (K. Sychta [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz, red. J. Zagrodnik, LEX/el. 2023, art. 180).

Zwolnienie adwokata J. H. od zachowania tajemnicy adwokackiej poprzez odpowiedź za zawarte we wniosku prokuratury pytania jest zatem podyktowane dobrem wymiaru sprawiedliwości, koniecznością prawidłowego ustalenia stanu faktycznego w toczącej się sprawie karnej. Sprawdzenie okoliczności, co do której informacje posiada tylko osoba zobowiązana do zachowania tajemnicy zawodowej w celu osiągnięcia sprawiedliwości w pełni uzasadnia przełamanie tej tajemnicy. W wypadku każdej bowiem sprawy dobro wymiaru sprawiedliwości wymaga, aby zapadające rozstrzygnięcie oparte było na pełnej podstawie dowodowej i dotyczy to w zasadzie każdej okoliczności (faktu) mającej znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy karnej (L. K. Paprzycki, w: J. Grajewski, L. K. Paprzycki, S. Steinborn, Kodek postępowania karnego. Komentarz, t. 1, Kraków 2006, s. 178).

Trafnie bowiem oskarżyciel publiczny wskazał, iż sedno wniosku o zwolnienie z tajemnicy adwokackiej stanowią okoliczności w postaci oświadczeń składanych lub nie złożonych przez adwokata J. H., a także zdarzeń zaistniałych z jego udziałem i towarzyszących im okoliczności. Uwadze Sądu nie uszedł fakt, iż wiedzę w przedmiocie okoliczności będących przedmiotem wniosku organ prowadzący postępowanie przygotowawcze pozyskał częściowo z innych dowodów z dokumentów i źródeł osobowych, przy czym w realiach niniejszej sprawy bezspornym jest fakt, iż okoliczności te muszą być zweryfikowane procesowo w ramach czynności przesłuchania w charakterze świadka adwokata J. H., która to czynność uprzednio zakończyła się odmową złożenia zeznań uzasadnioną obowiązkiem zachowania tajemnicy adwokackiej.

Biorąc pod uwagę treść wniosku prokuratora oraz przedstawione dotychczas dowody stwierdzić należy, że na obecnym etapie postępowania dobro wymiaru sprawiedliwości wymagało zwolnienia z tajemnicy adwokackiej adwokata wskazanego we wniosku w żądanym zakresie.

Z powyższych względów, orzeczono, jak na wstępie.

Sędzia Piotr Taraszkiewicz

Na oryginale właściwe podpisy

Orzeczenie stało się prawomocne dnia 01/07/2024 rok

Podlega wykonaniu w stosunku do

adw. J. H.

Za zgodność z oryginałem świadczę