III K 79/19 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Białymstoku z 2019-01-06
sygn. akt III K 79/19
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Data: 6 listopada 2019 r.
Sąd Okręgowy w Białymstoku, III Wydział Karny, w składzie:
w składzie:
Przewodniczący: Sędzia Sądu Okręgowego Sławomir Cilulko
Protokolant: Paulina Sokół
przy udziale prokuratora Joanny Dąbrowskiej z Prokuratury Okręgowej w Białymstoku
po rozpoznaniu 2 i 6 sierpnia, 18 i 26 września oraz 24 października 2019 r. w Białymstoku
sprawy przeciwko M. N. (1) (N.)
synowi A. i K., rodowe nazwisko matki S.
urodzonego (...) w B.
oskarżonemu o to, że:
I. w okresie od 1 marca 2013 r. do 17 maja 2013 r. w B., jako Prezes Zarządu (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, prowadzącej działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży artykułów elektronicznych na rzecz osób fizycznych w ramach systemu Tax Free, na podstawie nierzetelnie prowadzonych ksiąg i ewidencji podatkowych dla celów rozliczenia podatku VAT, podał nieprawdę w deklaracji dla podatku od towarów i usług VAT-7 za miesiąc marzec 2013 r. złożonej w (...) Urzędzie Skarbowym w B. w dniu 25 kwietnia 2013 r., w ten sposób, że posłużył się nierzetelnymi - stwierdzającymi czynności, które nie zostały faktycznie dokonane pomiędzy firmą (...) a firmą (...) - fakturami zakupu sprzętu elektronicznego od Firmy (...), poprzez zaewidencjonowanie w rejestrze zakupów VAT za miesiąc marzec 2013 roku 19-stu faktur VAT, w których jako przedmiot nabycia od firmy (...) z siedzibą w B. ul. (...), figurują telefony (...)i (...), a mianowicie:
1. nr (...) z dnia 16.02.2013 r. na kwotę netto 61.803,00 zł i VAT 14.214,69 zł,
2. nr (...) z dnia 16.02.2013 r. na kwotę netto 54.600,00 zł i VAT 12.558,00 zł,
3. nr (...) z dnia 16.02.2013 r. na kwotę netto 54.600,00 zł i VAT 12.558,00 zł,
4. nr (...) z dnia 04.03.2013 r. na kwotę netto 46.920,00 zł i VAT 10.791,60 zł,
5. nr (...) z dnia 04.03.2013 r. na kwotę netto 37.560,98 zł i VAT 8.639,02 zł,
6. nr (...) z dnia 05.03.2013 r. na kwotę netto 46.920,00 zł i VAT 10.791,60 zł,
7. nr (...) z dnia 05.03.2013 r. na kwotę netto 50.830,00 zł i VAT 11.690,90 zł,
8. nr (...) z dnia 06.03.2013 r. na kwotę netto 48.650,00 zł i VAT 11.189,50 zł,
9. nr (...) z dnia 06.03.2013 r. na kwotę netto 58.380,00 zł i VAT 13.427,40 zł,
10. nr (...) z dnia 06.03.2013 r. na kwotę netto 48.650,00 zł i VAT 11.189,50 zł,
11. nr (...) z dnia 06.03.2013 r. na kwotę netto 48.650,00 zł i VAT 11.189,50 zł,
12. nr (...) z dnia 07.03.2013 r. na kwotę netto 48.618,00 zł i VAT 11.182,14 zł,
13. nr (...) z dnia 07.03.2013 r. na kwotę netto 62.616,00 zł i VAT 14.401,68 zł,
14. nr (...) z dnia 13.03.2013 r. na kwotę netto 48.895,00 zł i VAT 11.245,85 zł,
15. nr (...) z dnia 18.03.2013 r. na kwotę netto 48.000,00 zł i VAT 11.040,00 zł,
16. nr (...) z dnia 19.03.2013 r. na kwotę netto 48.000,00 zł i VAT 11.040,00 zł,
17. nr (...) z dnia 21.03.2013 r. na kwotę netto 48.500,00 zł i VAT 11.155,00 zł,
18. nr (...) z dnia 22.03.2013 r. na kwotę netto 48.250,00 zł i VAT 11.097,50 zł,
19. nr (...) z dnia 23.03.2013 r. na kwotę netto 48.250,00 zł i VAT 11.097,50 zł,
zawyżając w ten sposób wysokość podatku naliczonego VAT przysługującego do obniżenia podatku należnego VAT w łącznej kwocie 220.499,38 zł oraz wprowadzając w ten sposób w błąd Naczelnika (...) Urzędu Skarbowego w B. i doprowadzając do nienależnego zwrotu podatku VAT za miesiąc marzec 2013 r. na jego rachunek bankowy w kwocie 220.499,38 zł w dniu 17.05.2013 r., w konsekwencji uszczuplając Skarb Państwa o kwotę podatku 220.499,38 zł w podatku od towarów i usług za ten miesiąc, przy czym faktury o numerach: (...) wystawione przez (...) na rzecz (...)nie zostały zaewidencjonowane przez spółkę (...) w rejestrze sprzedaży oraz spółka ta nie zadeklarowała obrotu i podatku należnego wynikającego z tych faktur w deklaracji podatkowej VAT-7 za I kw. 2013 r., przy czym z popełniania przestępstw skarbowych uczynił sobie stałe źródło dochodu,
tj. o czyn z art. 56§1 k.k.s. w zb. z art. 61§1 k.k.s. w zb. z art. 62§2 k.k.s. w zb. z art. 76§1 k.k.s. z zw. z art. 7§1 k.k.s. w zw. z art. 37§1 pkt 2 k.k.s. ,
II. w okresie od 1 marca 2013 r. do 17 maja 2013 r. w B. jako prezes Zarządu (...) spółki z o.o. prowadzącej działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży artykułów elektronicznych na rzecz osób fizycznych w ramach systemu TaxFree, działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadził Naczelnika (...) Urzędu Skarbowego w B. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem Skarbu Państwa znacznej wartości w kwocie 220.499,38 zł, wprowadzając go w błąd poprzez podanie nieprawdy w deklaracji dla podatku od towarów i usług VAT-7 za miesiąc marzec 2013 r. złożonej w (...) Urzędzie Skarbowym w B. dnia 25 kwietnia 2013 r., posługując się nierzetelnymi ewidencjami podatkowymi dla celów rozliczenia podatku VAT, rejestrując w rejestrze zakupów VAT nierzetelne, poświadczające nieprawdę, w postaci czynności, które nie zostały faktycznie dokonane pomiędzy firmą (...) a firmą (...), 19 faktur zakupu sprzętu elektronicznego od firmy (...) z siedzibą w B. ul. (...), a mianowicie:
1. nr (...) z dnia 16.02.2013 r. na kwotę netto 61.803,00 zł i VAT 14.214,69 zł,
2. nr (...) z dnia 16.02.2013 r. na kwotę netto 54.600,00 zł i VAT 12.558,00 zł,
3. nr (...) z dnia 16.02.2013 r. na kwotę netto 54.600,00 zł i VAT 12.558,00 zł,
4. nr (...) z dnia 04.03.2013 r. na kwotę netto 46.920,00 zł i VAT 10.791,60 zł,
5. nr (...) z dnia 04.03.2013 r. na kwotę netto 37.560,98 zł i VAT 8.639,02 zł,
6. nr (...) z dnia 05.03.2013 r. na kwotę netto 46.920,00 zł i VAT 10.791,60 zł,
7. nr (...) z dnia 05.03.2013 r. na kwotę netto 50.830,00 zł i VAT 11.690,90 zł,
8. nr (...) z dnia 06.03.2013 r. na kwotę netto 48.650,00 zł i VAT 11.189,50 zł,
9. nr (...) z dnia 06.03.2013 r. na kwotę netto 58.380,00 zł i VAT 13.427,40 zł,
10. nr (...) z dnia 06.03.2013 r. na kwotę netto 48.650,00 zł i VAT 11.189,50 zł,
11. nr (...) z dnia 06.03.2013 r. na kwotę netto 48.650,00 zł i VAT 11.189,50 zł,
12. nr (...) z dnia 07.03.2013 r. na kwotę netto 48.618,00 zł i VAT 11.182,14 zł,
13. nr (...) z dnia 07.03.2013 r. na kwotę netto 62.616,00 zł i VAT 14.401,68 zł,
14. nr (...) z dnia 13.03.2013 r. na kwotę netto 48.895,00 zł i VAT 11.245,85 zł,
15. nr (...) z dnia 18.03.2013 r. na kwotę netto 48.000,00 zł i VAT 11.040,00 zł,
16. nr (...) z dnia 19.03.2013 r. na kwotę netto 48.000,00 zł i VAT 11.040,00 zł,
17. nr (...) z dnia 21.03.2013 r. na kwotę netto 48.500,00 zł i VAT 11.155,00 zł,
18. nr (...) 2 dnia 22.03.2013 r. na kwotę netto 48.250,00 zł i VAT 11.097,50 zł,
19. nr (...) z dnia 23.03.2013 r. na kwotę netto 48.250,00 zł i VAT 11.097,50 zł,
zawyżając w ten sposób wysokość podatku naliczonego VAT przysługującego do obniżenia podatku należnego VAT za ten miesiąc, doprowadzając w dniu 17 maja 2013 r. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem znacznej wartości poprzez nienależny zwrot na rzecz firmy (...) podatku VAT na rachunek tej firmy w kwocie 220.499,38 zł, przy czym z popełnienia przestępstwa uczynił sobie stałe źródło dochodu,
tj. o czyn z art. 286§1 k.k. w zw. z art. 294§1 k.k. w zb. z art. 273 k.k. w zw. z art. 65§1 k.k. ,
III. w okresie od 1 kwietnia 2013 r. do 24 maja 2013 r. w B. jako prezes Zarządu (...) spółki z o.o. prowadzącej działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży artykułów elektronicznych na rzecz osób fizycznych w ramach systemu TaxFree, na podstawie nierzetelnie prowadzonych ksiąg i ewidencji podatkowych dla celów rozliczenia podatku VAT za miesiąc kwiecień 2013 r., podał nieprawdę w złożonej w (...) Urzędzie Skarbowym w B. dnia 24 maja 2013 r. deklaracji VAT-7, w ten sposób, że posłużył się nierzetelnymi - stwierdzającymi czynności, które nie zostały faktycznie dokonane pomiędzy firmą (...) a firmą (...), fakturami zakupu sprzętu elektronicznego od Firmy (...), poprzez zaewidencjonowanie w rejestrze zakupów VAT firmy (...) za miesiąc kwiecień 2013 r. 14-stu faktur VAT, w których jako przedmiot nabycia od firmy (...) z siedzibą w B., ul. (...), figurują telefony I (...), a mianowicie:
1. nr (...) z dnia 04.03.2013 r. na kwotę netto 13.269,02 zł i VAT 3.051,88 zł,
2. nr (...) z dnia 06.03.2013 r. na kwotę netto 44.758,00 zł i VAT 10.294,34 zł,
3. nr (...) z dnia 06.03.2013 r. na kwotę netto 42.812,00 zł i VAT 9.846,76 zł,
4. nr (...) z dnia 11.03.2013 r. na kwotę netto 58.674,00 zł i VAT 13.495,02 zł,
5. nr (...) z dnia 12.03.2013 r. na kwotę netto 48.895,00 zł i VAT 11.245,85 zł,
6. nr (...) z dnia 23.03.2013 r. na kwotę netto 24.390,24 zł i VAT 5.609,76 zł,
7. nr (...) z dnia 23.03.2013 r. na kwotę netto 48.250,00 zł i VAT 11.097,50 zł,
8. nr (...) z dnia 23.03.2013 r. na kwotę netto 48.250,00 zł i VAT 11.097,50 zł,
9. nr (...) z dnia 23.03.2013 r. na kwotę netto 48.250,00 zł i VAT 11.097,50 zł,
10. nr (...) z dnia 23.03.2013 r. na kwotę netto 48.250,00 zł i VAT 11.097,50 zł,
11. nr (...) z dnia 26.03.2013 r. na kwotę netto 48.500,00 zł i VAT 11.155,00 zł,
12. nr (...) z dnia 26.03.2013 r. na kwotę netto 24.390,24 zł i VAT 5.609,76 zł,
13. nr (...) z dnia 26.03.2013 r. na kwotę netto 48.500,00 zł i VAT 11.155,00 zł,
14. nr (...) z dnia 26.03.2013 r. na kwotę netto 48.500,00 zł i VAT 11.155,00 zł,
oraz poprzez zaewidencjonowanie w rejestrze zakupów VAT firmy (...) za miesiąc kwiecień 2013 r. 4 faktur VAT wystawionych przez podmiot (...) P. B. (1) z siedzibą w N., ul. (...), a mianowicie:
1. nr (...) z dnia 24.04.2013 r. na kwotę netto 185.818,50 zł i VAT 42.738,26 zł,
2. nr (...) z dnia 26.04.2013 r. na kwotę netto 186.623,41 zł i VAT 42.923,38 zł,
3. nr (...) z dnia 26.04.2013 r. na kwotę netto 46.655,85 zł i VAT 10.730,87 zł,
4. nr (...) z dnia 26.04.2013 r. na kwotę netto 47.197,50 zł i VAT 10.855,43 zł,
które to faktury stwierdzają czynności niedokonane w rozumieniu przepisu art. 88 ust. 3a pkt 4 lit. a ustawy o VAT, zawyżając w ten sposób wysokość podatku naliczonego VAT w łącznej wysokości 234.907 zł przysługującego do obniżenia podatku należnego VAT oraz wprowadzając w ten sposób w błąd Naczelnika (...) Urzędu Skarbowego w B., przez co naraził Skarb Państwa na nienależny zwrot podatku naliczonego VAT za miesiąc kwiecień 2013 r. w kwocie 149.446 zł i w konsekwencji uszczuplił Skarb Państwa w podatku od towarów i usług za miesiąc kwiecień 2013 r. w kwocie 85.461 zł, przy czym faktury o numerach: (...), wystawione przez (...) na rzecz (...), nie zostały zaewidencjonowane przez spółkę (...) w rejestrze sprzedaży oraz spółka ta nie zadeklarowała obrotu i podatku należnego wynikającego z tych faktur w deklaracji podatkowej VAT-7k za II kw. 2013 r., przy czym z popełniania przestępstw skarbowych uczynił sobie stałe źródło dochodu,
tj. o czyn z art. 56§1 k.k.s. w zb. z art. 61§1 k.k.s. w zb. z art. 62§2 k.k.s. w zb. z art. 76§1 k.k.s. w zw. z art. 7§1 k.k.s. w zw. z art. 37§1 pkt. 2 k.k.s. ,
IV. w okresie od 1 kwietnia 2013 r. do 24 maja 2013 r. w B. jako prezes Zarządu (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, prowadzącej działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży artykułów elektronicznych na rzecz osób fizycznych w ramach systemu TaxFree, działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, usiłował doprowadzić Naczelnika (...) Urzędu Skarbowego w B. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem Skarbu Państwa w kwocie 149.446 zł, wprowadzając go w błąd poprzez podanie nieprawdy w deklaracji dla podatku od towarów i usług VAT-7 za miesiąc kwiecień 2013 r., złożonej w (...) Urzędzie Skarbowym w B. dnia 24 maja 2013 r., posługując się nierzetelnymi ewidencjami podatkowymi dla celów rozliczenia podatku VAT, rejestrując w rejestrze zakupów VAT nierzetelne, poświadczające nieprawdę - w postaci stwierdzenia czynności, które nie zostały faktycznie dokonane pomiędzy firmą (...) a firmą (...) – 14 faktur zakupu sprzętu elektronicznego od Firmy (...) z siedzibą w B., ul. (...), a mianowicie:
1. nr (...) z dnia 04.03.2013 r. na kwotę netto 13.269,02 zł i VAT 3.051,88 zł,
2. nr (...) z dnia 06.03.2013 r. na kwotę netto 44.758,00 zł i VAT 10.294,34 zł,
3. nr (...) z dnia 06.03.2013 r. na kwotę netto 42.812,00 zł i VAT 9.846,76 zł,
4. nr (...) z dnia 11.03.2013 r. na kwotę netto 58.674,00 zł i VAT 13.495,02 zł,
5. nr (...) z dnia 12.03.2013 r. na kwotę netto 48.895,00 zł i VAT 11.245,85 zł,
6. nr (...) z dnia 23.03.2013 r. na kwotę netto 24.390,24 zł i VAT 5.609,76 zł,
7. nr (...) z dnia 23.03.2013 r. na kwotę netto 48.250,00 zł i VAT 11.097,50 zł,
8. nr (...) z dnia 23.03.2013 r. na kwotę netto 48.250,00 zł i VAT 11.097,50 zł,
9. nr (...) z dnia 23.03.2013 r. na kwotę netto 48.250,00 zł i VAT 11.097,50 zł,
10. nr (...) z dnia 23.03.2013 r. na kwotę netto 48.250,00 zł i VAT 11.097,50 zł,
11. nr (...) z dnia 26.03.2013 r. na kwotę netto 48.500,00 zł i VAT 11.155,00 zł,
12. nr (...) z dnia 26.03.2013 r. na kwotę netto 24.390,24 zł i VAT 5.609,76 zł,
13. nr (...) z dnia 26.03.2013 r. na kwotę netto 48.500,00 zł i VAT 11.155,00 zł,
14. nr (...) z dnia 26.03.2013 r. na kwotę netto 48.500,00 zł i VAT 11.155,00 zł,
oraz rejestrując w powyższym rejestrze 4 faktury zakupu sprzętu elektronicznego od firmy (...) z siedzibą w N., ul. (...), a mianowicie:
1. nr (...) z dnia 24.04.2013 r. na kwotę netto 185.818,50 zł i VAT 42.738,26 zł,
2. nr (...) z dnia 26.04.2013 r. na kwotę netto 186.623,41 zł i VAT 42.923,38 zł,
3. nr (...) z dnia 26.04.2013 r. na kwotę netto 46.655,85 zł i VAT 10.730,87 zł,
4. nr (...) z dnia 26.04.2013 r. na kwotę netto 47.197,50 zł i VAT 10.855,43 zł,
które to faktury stwierdzały czynności niedokonane w rozumieniu przepisu art. 88 ust. 3a pkt 4 lit. a ustawy o VAT, zawyżając w ten sposób wysokość podatku naliczonego VAT w łącznej kwocie 234.907 zł przysługującego do obniżenia podatku należnego VAT za ten miesiąc, usiłując doprowadzić do niekorzystnego rozporządzenia mieniem poprzez nienależny zwrot podatku VAT na rachunek bankowy firmy (...) w kwocie 149.446 zł, przy czym zamierzonego celu nie osiągnął w wyniku wstrzymania przez (...) Urząd Skarbowy w B. wypłaty podatku VAT do czasu przeprowadzenia kontroli podatkowej spółki (...) przy czym z popełnienia przestępstwa uczynił sobie stałe źródło dochodu,
tj. o czyn z art. 13§1 k.k. w zw. z art. 286§1 k.k. w zb. z art. 273 k.k. w zw. z art. 65§1 k.k. ,
V. w okresie od 1 maja 2013 r. do 22 czerwca 2013 r. w B. jako prezes Zarządu (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, prowadzącej działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży artykułów elektronicznych na rzecz osób fizycznych w ramach systemu TaxFree, na podstawie nierzetelnie prowadzonych ksiąg i ewidencji podatkowych dla celów rozliczenia podatku VAT za miesiąc maj 2013 r., podał nieprawdę w złożonej w (...) Urzędzie Skarbowym w B. w dniu 22 czerwca 2013 r. deklaracji VAT-7, w ten sposób, że posłużył się nierzetelnymi, stwierdzającymi czynności, które nie zostały faktycznie dokonane pomiędzy firmą (...) a firmą (...), fakturami zakupu sprzętu elektronicznego od Firmy (...), poprzez zaewidencjonowanie w rejestrze zakupów VAT firmy (...) za miesiąc maj 2013 r. 8 faktur VAT, w których jako przedmiot nabycia od firmy (...) z siedzibą w B. ul. (...), figurują telefony(...), a mianowicie:
1. nr (...) z dnia 18.03.2013 r. na kwotę netto 38.400,00 zł i VAT 8.832,00 zł,
2. nr (...) z dnia 23.03.2013 r. na kwotę netto 23.859,76 zł i VAT 5.487,74 zł,
3. nr (...) z dnia 23.03.2013 r. na kwotę netto 40.650,41 zł i VAT 9.349,59 zł,
4. nr (...) z dnia 26.03.2013 r. na kwotę netto 24.109,76 zł i VAT 5.545,24 zł,
5. nr (...) z dnia 15.04.2013 r. na kwotę netto 57.033,90 zł i VAT 13.117,80 zł,
6. nr (...) z dnia 16.04.2013 r. na kwotę netto 76.045,20 zł i VAT 17.490,40 zł,
7. nr (...) z dnia 17.04.2013 r. na kwotę netto 48.780,49 zł i VAT 11.219,51 zł,
8. nr (...) z dnia 17.04.2013 r. na kwotę netto 38.022,60 zł i VAT 8.745,20 zł
oraz poprzez zaewidencjonowanie w rejestrze zakupów VAT firmy (...) za miesiąc maj 2013 r. 7 faktur zakupu VAT wystawionych przez podmiot (...) P. B. (1) z siedzibą w N., ul. (...), a mianowicie:
1. nr (...) z dnia 08.05.2013 r. na kwotę netto 74.593,63 zł i VAT 17.156,53 zł,
2. nr (...) z dnia 09.05.2013 r. na kwotę netto 223.780,88 zł i VAT 51.469,60 zł,
3. nr (...) z dnia 13.05.2013 r. na kwotę netto 93.084,71 zł i VAT 21.409,48 zł,
4. nr (...) z dnia 22.05.2013 r. na kwotę netto 226.831,68 zł i VAT 52.171,29 zł,
5. nr (...) z dnia 24.05.2013 r. na kwotę netto 190.770,80 zł i VAT 43.877,28 zł,
6. nr (...) z dnia 29.05.2013 r. na kwotę netto 95.140,24 zł i VAT 21.882,26 zł,
7. nr (...) z dnia 08.05.2013 r. na kwotę netto 95.140,24 zł i VAT 21.882,26 zł,
oraz 1 faktury zakupu wystawionej przez podmiot PHU (...) z siedzibą w W., ul. (...), nr (...) z dnia 20 maja 2013 r. o wartości brutto 35.199,99 zł w tym VAT 6.582,11 zł, dokumentującej nabycie 4 sztuk aparatów(...), które to faktury stwierdzają czynności, które nie zostały dokonane w rozumieniu przepisu art. 88 ust. 3a pkt 4 lit. a ustawy o VAT, zawyżając w ten sposób wysokość podatku naliczonego VAT w łącznej wysokości 316.218,29 zł przysługującego do obniżenia podatku należnego VAT, wprowadzając w ten sposób w błąd Naczelnika (...) Urzędu Skarbowego w B., przez co naraził Skarb Państwa na nienależny zwrot podatku naliczonego VAT za miesiąc maj 2013 r. w kwocie 237.334 zł, a w konsekwencji uszczuplił Skarb Państwa w podatku od towarów i usług za miesiąc maj 2013 r. w kwocie 78.884 zł, przy czym faktury o numerach (...) wystawione przez (...) na rzecz(...)nie zostały zaewidencjonowane przez spółkę (...) w rejestrze sprzedaży oraz spółka ta nie zadeklarowała obrotu i podatku należnego wynikającego z tych faktur w deklaracji podatkowej VAT-7k za II kw. 2013 r., przy czym z popełnienia przestępstw skarbowych uczynił sobie stałe źródło dochodu,
tj. o czyn z art. 56§1 k.k.s. w zb. z art. 61§1 k.k.s. w zb. z art. 62§2 k.k.s. w zb. z art. 76§1 k.k.s. w zw. z art. 7§1 k.k.s. w zw. z art. 37§1 pkt. 2 k.k.s. ,
VI. w okresie od 1 maja 2013 r. do 22 czerwca 2013 r. w B. jako prezes Zarządu (...) spółki z o.o. prowadzącej działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży artykułów elektronicznych na rzecz osób fizycznych w ramach systemu TaxFree, działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, usiłował doprowadzić Naczelnika (...) Urzędu Skarbowego w B. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem Skarbu Państwa znacznej wartości w kwocie 237.334 zł, wprowadzając go w błąd poprzez podanie nieprawdy w deklaracji dla podatku od towarów i usług VAT-7 za miesiąc maj 2013 r. złożonej w (...) Urzędzie Skarbowym w B. dnia 22 czerwca 2013 r., posługując się nierzetelnymi ewidencjami podatkowymi dla celów rozliczenia podatku VAT, rejestrując w rejestrze zakupów VAT nierzetelne, poświadczające nieprawdę, w postaci stwierdzenia czynności, które nie zostały faktycznie dokonane pomiędzy firmą (...) a firmą (...), 8 faktur zakupu sprzętu elektronicznego od Firmy (...) z siedzibą w B. ul. (...), a mianowicie:
1. nr (...) z dnia 18.03.2013 r. na kwotę netto 38.400,00 zł i VAT 8.832,00 zł,
2. nr (...) z dnia 23.03.2013 r. na kwotę netto 23.859,76 zł i VAT 5.487,74 zł,
3. nr (...) z dnia 23.03.2013 r. na kwotę netto 40.650,41 zł i VAT 9.349,59 zł,
4. nr (...) z dnia 26.03.2013 r. na kwotę netto 24.109,76 zł i VAT 5.545,24 zł,
5. nr (...) z dnia 15.04.2013 r. na kwotę netto 57.033,90 zł i VAT 13.117,80 zł,
6. nr (...) z dnia 16.04.2013 r. na kwotę netto 76.045,20 zł i VAT 17.490,40 zł,
7. nr (...) z dnia 17.04.2013 r. na kwotę netto 48.780,49 zł i VAT 11.219,51 zł,
8. nr (...) z dnia 17.04.2013 r. na kwotę netto 38.022,60 zł i VAT 8.745,20 zł
oraz rejestrując w powyższym rejestrze 7 faktur zakupu sprzętu elektronicznego od firmy (...) z siedzibą w N., ul. (...), a mianowicie:
1. nr (...) z dnia 08.05.2013 r. na kwotę netto 74.593,63 zł i VAT 17.156,53 zł,
2. nr (...) z dnia 09.05.2013 r. na kwotę netto 223.780,88 zł i VAT 51.469,60 zł,
3. nr (...) z dnia 13.05.2013 r. na kwotę netto 93.084,71 zł i VAT 21.409,48 zł,
4. nr (...) z dnia 22.05.2013 r. na kwotę netto 226.831,68 zł i VAT 52.171,29 zł,
5. nr (...) z dnia 24.05.2013 r. na kwotę netto 190.770,80 zł i VAT 43.877,28 zł,
6. nr (...) z dnia 29.05.2013 r. na kwotę netto 95.140,24 zł i VAT 21.882,26 zł,
7. nr (...) z dnia 08.05.2013 r. na kwotę netto 95.140,24 zł i VAT 21.882,26 zł,
oraz 1 fakturę zakupu wystawioną przez podmiot (...)z siedzibą w W. ul. (...), o nr (...) z dnia 20 maja 2013 r. o wartości brutto 35.199,99 zł, w tym VAT 6.582,11 zł, dokumentującej nabycie 4 sztuk aparatów N. (...), które to faktury stwierdzały czynności nie dokonane w rozumieniu przepisu art. 88 ust. 3a pkt 4 lit. a ustawy o VAT, zawyżając w ten sposób wysokość podatku naliczonego VAT w łącznej kwocie 316.218,29 zł przysługującego do obniżenia podatku należnego VAT za ten miesiąc, usiłując doprowadzić do niekorzystnego rozporządzenia mieniem znacznej wartości poprzez nienależny zwrot podatku VAT na rachunek bankowy firmy (...) w kwocie 237.334 zł, przy czym zamierzonego celu nie osiągnął w wyniku wstrzymania przez (...) Urząd Skarbowy w B. wypłaty podatku VAT do czasu przeprowadzenia kontroli podatkowej spółki (...), przy czym z popełnienia przestępstwa uczynił sobie stałe źródło dochodu,
tj. o czyn z art. 13§1 k.k. w zw. z art. 286§1 k.k. w zb. z art. 294§1 k.k. w zb. z art. 273 k.k. w zw. z art. 65§1 k.k. ,
VII. w okresie od 1 czerwca 2013 r. do 24 lipca 2013 r. w B. jako prezes Zarządu (...) spółki z o.o. prowadzącej działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży artykułów elektronicznych na rzecz osób fizycznych w ramach systemu TaxFree, na podstawie nierzetelnie prowadzonych ksiąg i ewidencji podatkowych dla celów rozliczenia podatku VAT za miesiąc czerwiec 2013 r., podał nieprawdę w złożonej w (...) Urzędzie Skarbowym w B. w dniu 24 lipca 2013 r. deklaracji VAT-7, w ten sposób, że posłużył się nierzetelnymi, stwierdzającymi czynności, które nie zostały faktycznie dokonane pomiędzy firmą (...) a firmą (...), fakturami zakupu sprzętu elektronicznego od Firmy (...), poprzez zaewidencjonowanie w rejestrze zakupów VAT firmy (...) za miesiąc czerwiec 2013 r. 2 faktur VAT, w których jako przedmiot nabycia od firmy (...) z siedzibą w B. ul. (...), figurują telefony I (...), a mianowicie:
1. nr (...) z dnia 17.04.2013 r. na kwotę netto 27.264,71 zł i VAT 6.270,89 zł,
2. nr (...) z dnia 17.04.2013 r. na kwotę netto 57.033,90 zł i VAT 13.117,80 zł
oraz poprzez zaewidencjonowanie w rejestrze zakupów VAT firmy (...) za miesiąc czerwiec 2013 r. jednej faktury zakupu VAT wystawionej przez podmiot (...) ul. (...), (...)-(...) Ś., o numerze (...) z dnia 05.06.2013 r. o wartości netto 191.340 zł plus VAT 44.008,20 zł, które to faktury stwierdzają czynności, które nie zostały dokonane w rozumieniu przepisu art. 88 ust. 3a pkt 4 lit. a ustawy o VAT, zawyżając w ten sposób wysokość podatku naliczonego VAT w łącznej wysokości 63.397 zł przysługującego do obniżenia podatku należnego VAT, wprowadzając w ten sposób w błąd Naczelnika (...) Urzędu Skarbowego w B., przez co naraził Skarb Państwa na nienależny zwrot podatku naliczonego VAT za miesiąc czerwiec 2013 r. w kwocie 44.703 zł, a w konsekwencji uszczuplił Skarb Państwa w podatku od towarów i usług za miesiąc czerwiec 2013 r. w kwocie 18.694 zł, przy czym z popełnienia przestępstwa uczynił sobie stałe źródło dochodu,
tj. o czyn z art. 56§1 k.k.s. w zb. z art. 61§1 k.k.s. w zb. z art. 62§2 k.k.s. w zb. z art. 76§1 k.k.s. w zw. z art. 7§1 k.k.s. w zw. z art. 37§1 pkt. 2 k.k.s. ,
VIII. w okresie od 1 czerwca 2013 r. do 24 lipca 2013 r. w B. jako prezes Zarządu (...) spółki z ograniczona odpowiedzialnością, prowadzącej działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży artykułów elektronicznych na rzecz osób fizycznych w ramach systemu TaxFree, działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, usiłował doprowadzić Naczelnika (...) Urzędu Skarbowego w B. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem Skarbu Państwa w kwocie 44.703 zł, wprowadzając go w błąd poprzez podanie nieprawdy w deklaracji dla podatku od towarów i usług VAT-7 za miesiąc czerwiec 2013 r. złożonej w (...) Urzędzie Skarbowym w B. dnia 24.07.2013 r., posługując się nierzetelnymi ewidencjami podatkowymi dla celów rozliczenia podatku VAT, rejestrując w rejestrze zakupów VAT nierzetelne, poświadczające nieprawdę w postaci stwierdzenia czynności, które nie zostały faktycznie dokonane pomiędzy firmą (...) a firmą (...), 2 faktury zakupu sprzętu elektronicznego od Firmy (...) z siedzibą w B. ul.(...), a mianowicie:
1. nr (...) z dnia 17.04.2013 r. na kwotę netto 27.264,71 zł i VAT 6.270,89 zł,
2. nr (...) z dnia 17.04.2013 r. na kwotę netto 57.033,90 zł i VAT 13.117,80 zł
oraz 1 fakturę zakupu wystawioną przez podmiot (...), ul. (...), (...)-(...) Ś., o numerze (...) z dnia 05.06.2013 r. o wartości netto 191.340 zł plus VAT 44.008,20 zł, które to faktury stwierdzały czynności, które nie zostały dokonane w rozumieniu przepisu art. 88 ust. 3a pkt 4 lit. a ustawy o VAT, zawyżając w ten sposób wysokość podatku naliczonego VAT w łącznej kwocie 63.397 zł przysługującego do obniżenia podatku należnego VAT za ten miesiąc, usiłując doprowadzić do niekorzystnego rozporządzenia mieniem poprzez nienależny zwrot podatku VAT na rachunek bankowy firmy (...) w kwocie 44.703 zł, przy czym zamierzonego celu nie osiągnął w wyniku wstrzymania przez (...) Urząd Skarbowy w B. wypłaty podatku VAT do czasu przeprowadzenia kontroli podatkowej spółki (...), przy czym z popełnienia przestępstwa uczynił sobie stałe źródło dochodu,
tj. o czyn z art. 13§1 k.k. w zw. z art. 286§1 k.k. w zb. z art. 273 k.k. w zw. z art. 65§1 k.k. ,
- o r z e k a -
A. Oskarżonego M. N. (1) uznaje za winnego:
1) w ramach czynów zarzucanych mu w punktach II., IV. VI. i VIII. tego, że:
od marca do 24 lipca 2013 r. w B., jako prezes zarządu (...) sp. z o.o. z siedzibą w S. ( (...)), a następnie w K. - będącej podatnikiem podatku od towarów i usług (VAT) - w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, poprzez wprowadzenie w błąd doprowadził i usiłował doprowadzić Skarb Państwa do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w ten sposób, że:
- przyjął od A. G. (1) - prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą (...) Firma (...) z siedzibą w B. ( (...)) - 38 faktur, w których treści ujęto podatek od towarów i usług o łącznej wartości 445 595,13 złotych, poświadczających nieprawdę co do okoliczności mających znaczenie prawne, tj. odnośnie sprzedaży telefonów komórkowych I (...) i S. (...) o łącznej wartości 2 382 979,81 złotych brutto przez ww. firmę spółce (...), które to transakcje nie miały miejsca miedzy tymi podmiotami gospodarczymi;
- posłużył się ww. fakturami jako dowodami księgowymi ewidencjonując wynikające z nich dane i wartości w rejestrach zakupów VAT, po czym ujął je w składanych do (...) Urzędu Skarbowego w B. deklaracjach podatkowych, a w szczególności:
a. w złożonej 25 kwietnia 2013 r. deklaracji VAT-7 za marzec ujął m.in. następujące wartości sprzedaży netto i dotyczącego jej podatku VAT z nierzetelnych faktur o numerach:
1) (...) z 16.02.2013 r.: 61 803 zł, VAT 14 214,69 zł;
2) (...) z 16.02.2013 r.: 54 600 zł, VAT 12 558 zł;
3) (...) z 16.02.2013 r.: 54 600 zł, VAT 12 558 zł;
4) (...) z 04.03.2013 r.: 46 920 zł, VAT 10 791,60 zł;
5) (...) z 04.03.2013 r.: 37 560,98 zł, VAT 8639,02 zł;
6) (...) z 05.03.2013 r.: 46 920 zł, VAT 10 791,60 zł;
7) (...) z 05.03.2013 r.: 50 830 zł, VAT 11 690,90 zł;
8) (...) z 06.03.2013 r.: 48 650 zł, VAT 11 189,50 zł;
9) (...) z 06.03.2013 r.: 58 380 zł, VAT 13 427,40 zł;
10) (...) z 06.03.2013 r.: 48 650 zł, VAT 11 189,50 zł;
11) (...) z 06.03.2013 r.: 48 650 zł, VAT 11 189,50 zł;
12) (...) z 07.03.2013 r.: 48 618 zł, VAT 11 182,14 zł;
13) (...) z 07.03.2013 r.: 62 616 zł, VAT 14 401,68 zł;
14) (...) z 13.03.2013 r.: 48 895 zł, VAT 11 245,85 zł;
15) (...) z 18.03.2013 r.: 48 000 zł, VAT 11 040 zł;
16) (...) z 19.03.2013 r.: 48 000 zł, VAT 11 040 zł;
17) (...) z 21.03.2013 r.: 48 500 zł, VAT 11 155 zł;
18) (...) z 22.03.2013 r.: 48 250 zł, VAT 11 097,50 zł;
19) (...) z 23.03.2013 r.: 48 250 zł, VAT 11 097,50 zł;
b. w złożonej 24 maja 2013 r. deklaracji VAT-7 za kwiecień ujął m.in. następujące wartości sprzedaży netto i dotyczącego jej podatku VAT z nierzetelnych faktur o numerach:
1) (...) z 04.03.2013 r.: 13 269,02 zł, VAT 3051,88 zł;
2) (...) z 06.03.2013 r.: 44 758 złotych, VAT 10 294,34 zł;
3) (...) z 06.03.2013 r.: 42 812 zł, VAT 9846,76 zł;
4) (...) z 11.03.2013 r.: 58 674 zł, VAT 13 495,02 zł;
5) (...) z 12.03.2013 r.: 48 895 zł, VAT 11 245,85 zł;
6) (...) z 23.03.2013 r.: 24 390,24 zł, VAT 5609,76 zł;
7) (...) z 23.03.2013 r.: 48 250 zł, VAT 11 097,50 zł;
8) (...) z 23.03.2013 r.: 48 250 zł, VAT 11 097,50 zł;
9) (...) z 23.03.2013 r.: 7599,59 zł, VAT 1747,91 zł;
10) (...) z 23.03.2013 r.: 48 250 zł, VAT 11 097,50 zł;
11) (...) z 26.03.2013 r.: 48 500 zł, VAT 11 155 zł;
12) (...) z 26.03.2013 r.: 24 390,24 zł, VAT 5609,76 zł;
13) (...) z 26.03.2013 r.: 48 500 zł, VAT 11 155 zł;
14) (...) z 26.03.2013 r.: 48 500 zł, VAT 11 155 zł;
c. w złożonej 22 czerwca 2013 r. deklaracji VAT-7 za maj ujął m.in. następujące wartości sprzedaży netto i dotyczącego jej podatku VAT z nierzetelnych faktur o numerach:
1) (...) z 18.03.2013 r.: 38 400 zł, VAT 8832 zł;
2) (...) z 23.03.2013 r.: 23 859,76 zł, VAT 5487,74 zł;
3) (...) z 23.03.2013 r.: 40 650,41 zł, 9349,59 zł;
4) (...) z 26.03.2013 r.: 24 109,76 zł, VAT 5545,24 zł;
5) (...) z 15.04.2013 r.: 57 033,90 zł, VAT 13 117,80 zł;
6) (...) z 16.04.2013 r.: 76 045,20 zł, VAT 17 490,40 zł;
7) (...) z 17.04.2013 r.: 48 780,49 zł, VAT 11 219,51 zł;
8) (...) z 17.04.2013 r.: 38 022,60 zł, VAT 8745,20 zł;
d. w złożonej 24 lipca 2013 r. deklaracji VAT-7 za czerwiec ujął m.in. następujące wartości sprzedaży netto i dotyczącego jej podatku VAT z nierzetelnych faktur o numerach:
1) (...) z 17.04.2013 r.: 27 264,71 zł, VAT 6270,89 zł;
2) (...) z 17.04.2013 r.: 57 033,90 zł, VAT 13 117,80 zł;
w efekcie czego zadeklarował w tych dokumentach rozliczeniowych zawyżony podatek naliczony od towarów i usług:
- za marzec o 220 499,38 zł;
- za kwiecień o 127 658,78 zł;
- za maj o 79 787,48 zł;
- za czerwiec o 19 388,69 zł;
którego wartość obniżała podatek należny za dany okres rozliczeniowy i wnioskując o zwrot nadwyżki podatku naliczonego nad należnym doprowadził wprowadzonego w błąd, reprezentującego Skarb Państwa Naczelnika (...) do niekorzystnego rozporządzenia mieniem znacznej wartości w kwocie 220 499,38 zł, która została przekazana na rachunek bankowy (...) 17.05.2013 r., zaś zamierzonego celu wyłudzenia zwrotu VAT ujętego w treści ww. faktur, rozliczanego w deklaracjach za: kwiecień w kwocie 127 659 zł, maj w kwocie 79 787,48 zł i czerwiec w kwocie 19 388,69 zł nie osiągnął z uwagi na wstrzymanie wypłaty należności za te miesiące do czasu zakończenia dotyczących ich kontroli podatkowych, a następnie wydanie prawomocnych decyzji korygujących nierzetelne rozliczenia podatku VAT, przy czym z popełnienia przestępstwa uczynił sobie stałe źródło dochodu;
tj. czynu z art. 286§1 ustawy z 20.06.1997 r. Kodeks karny w brzmieniu obowiązującym do 30.06.2015 r. ( dalej k.k. ) w zw. z art. 294§1 k.k. w zb. z art. 273 k.k. w zw. z art. 12 k.k. w zw. z art. 65§1 k.k. w zw. z art. 4§1 k.k. w zw. z art. 8§1 ustawy z 10.09.1999 r. Kodeks karny skarbowy w brzmieniu obowiązującym 30.06.2015 r. ( dalej k.k.s. ) i za to na podstawie art. 286§1 k.k. w zw. z art. 294§1 k.k. w zb. z art. 273 k.k. w zw. z art. 12 k.k. w zw. z art. 65§1 k.k. w zw. z art. 4§1 k.k. w zw. z art. 11§2 k.k. skazuje go, zaś na podstawie art. 294§1 k.k. w zw. z art. 65§1 k.k. w zw. z art. 64§2 k.k. i art. 11§3 k.k. wymierza mu karę 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności.
- Na podstawie art. 46§1 k.k. orzeka od oskarżonego M. N. (1) na rzecz Skarbu Państwa 233 937,99 (dwieście trzydzieści trzy tysiące dziewięćset trzydzieści siedem 99/100) złotych tytułem obowiązku naprawienia szkody.
2) w ramach czynów zarzucanych mu w punktach I., III. V. i VII. tego, że:
od marca do 24 lipca 2013 r. w B., jako prezes zarządu (...) sp. z o.o. z siedzibą w S. ( (...)), a następnie w K. - będącej podatnikiem podatku od towarów i usług (VAT) - w krótkich odstępach czasu w wykonaniu tego samego zamiaru, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, poprzez podanie danych niezgodnych ze stanem rzeczywistym doprowadził i usiłował doprowadzić Skarb Państwa do nienależnego zwrotu podatkowej należności publicznoprawnej, a tym samym uszczuplił oraz naraził podatek na uszczuplenie, w ten sposób, że:
- przyjął od A. G. (1) - prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą (...) Firma (...) z siedzibą w B. ( (...)) - 38 faktur, w których treści ujęto podatek od towarów i usług o łącznej wartości 445 595,13 złotych, poświadczających nieprawdę co do okoliczności mających znaczenie prawne, tj. odnośnie sprzedaży telefonów komórkowych I (...) i S. (...) o łącznej wartości 2 382 979,81 złotych brutto przez ww. firmę spółce (...), które to transakcje nie miały miejsca miedzy tymi podmiotami gospodarczymi;
- posłużył się ww. fakturami jako dowodami księgowymi ewidencjonując wynikające z nich dane i wartości w rejestrach zakupów VAT, po czym ujął je w składanych do (...) Urzędu Skarbowego w B. deklaracjach podatkowych, a w szczególności:
a. w złożonej 25 kwietnia 2013 r. deklaracji VAT-7 za marzec ujął m.in. następujące wartości sprzedaży netto i dotyczącego jej podatku VAT z nierzetelnych faktur o numerach:
1) (...) z 16.02.2013 r.: 61 803 zł, VAT 14 214,69 zł;
2) (...) z 16.02.2013 r.: 54 600 zł, VAT 12 558 zł;
3) (...) z 16.02.2013 r.: 54 600 zł, VAT 12 558 zł;
4) (...) z 04.03.2013 r.: 46 920 zł, VAT 10 791,60 zł;
5) (...) z 04.03.2013 r.: 37 560,98 zł, VAT 8639,02 zł;
6) (...) z 05.03.2013 r.: 46 920 zł, VAT 10 791,60 zł;
7) (...) z 05.03.2013 r.: 50 830 zł, VAT 11 690,90 zł;
8) (...) z 06.03.2013 r.: 48 650 zł, VAT 11 189,50 zł;
9) (...) z 06.03.2013 r.: 58 380 zł, VAT 13 427,40 zł;
10) (...) z 06.03.2013 r.: 48 650 zł, VAT 11 189,50 zł;
11) (...) z 06.03.2013 r.: 48 650 zł, VAT 11 189,50 zł;
12) (...) z 07.03.2013 r.: 48 618 zł, VAT 11 182,14 zł;
13) (...) z 07.03.2013 r.: 62 616 zł, VAT 14 401,68 zł;
14) (...) z 13.03.2013 r.: 48 895 zł, VAT 11 245,85 zł;
15) (...) z 18.03.2013 r.: 48 000 zł, VAT 11 040 zł;
16) (...) z 19.03.2013 r.: 48 000 zł, VAT 11 040 zł;
17) (...) z 21.03.2013 r.: 48 500 zł, VAT 11 155 zł;
18) (...) z 22.03.2013 r.: 48 250 zł, VAT 11 097,50 zł;
19) (...) z 23.03.2013 r.: 48 250 zł, VAT 11 097,50 zł;
b. w złożonej 24 maja 2013 r. deklaracji VAT-7 za kwiecień ujął m.in. następujące wartości sprzedaży netto i dotyczącego jej podatku VAT z nierzetelnych faktur o numerach:
1) (...) z 04.03.2013 r.: 13 269,02 zł, VAT 3051,88 zł;
2) (...) z 06.03.2013 r.: 44 758 złotych, VAT 10 294,34 zł;
3) (...) z 06.03.2013 r.: 42 812 zł, VAT 9846,76 zł;
4) (...) z 11.03.2013 r.: 58 674 zł, VAT 13 495,02 zł;
5) (...) z 12.03.2013 r.: 48 895 zł, VAT 11 245,85 zł;
6) (...) z 23.03.2013 r.: 24 390,24 zł, VAT 5609,76 zł;
7) (...) z 23.03.2013 r.: 48 250 zł, VAT 11 097,50 zł;
8) (...) z 23.03.2013 r.: 48 250 zł, VAT 11 097,50 zł;
9) (...) z 23.03.2013 r.: 7599,59 zł, VAT 1747,91 zł;
10) (...) z 23.03.2013 r.: 48 250 zł, VAT 11 097,50 zł;
11) (...) z 26.03.2013 r.: 48 500 zł, VAT 11 155 zł;
12) (...) z 26.03.2013 r.: 24 390,24 zł, VAT 5609,76 zł;
13) (...) z 26.03.2013 r.: 48 500 zł, VAT 11 155 zł;
14) (...) z 26.03.2013 r.: 48 500 zł, VAT 11 155 zł;
c. w złożonej 22 czerwca 2013 r. deklaracji VAT-7 za maj ujął m.in. następujące wartości sprzedaży netto i dotyczącego jej podatku VAT z nierzetelnych faktur o numerach:
1) (...) z 18.03.2013 r.: 38 400 zł, VAT 8832 zł;
2) (...) z 23.03.2013 r.: 23 859,76 zł, VAT 5487,74 zł;
3) (...) z 23.03.2013 r.: 40 650,41 zł, 9349,59 zł;
4) (...) z 26.03.2013 r.: 24 109,76 zł, VAT 5545,24 zł;
5) (...) z 15.04.2013 r.: 57 033,90 zł, VAT 13 117,80 zł;
6) (...) z 16.04.2013 r.: 76 045,20 zł, VAT 17 490,40 zł;
7) (...) z 17.04.2013 r.: 48 780,49 zł, VAT 11 219,51 zł;
8) (...) z 17.04.2013 r.: 38 022,60 zł, VAT 8745,20 zł;
d. w złożonej 24 lipca 2013 r. deklaracji VAT-7 za czerwiec ujął m.in. następujące wartości sprzedaży netto i dotyczącego jej podatku VAT z nierzetelnych faktur o numerach:
1) (...) z 17.04.2013 r.: 27 264,71 zł, VAT 6270,89 zł;
2) (...) z 17.04.2013 r.: 57 033,90 zł, VAT 13 117,80 zł;
w efekcie czego zadeklarował w tych dokumentach rozliczeniowych zawyżony podatek naliczony od towarów i usług:
- za marzec o 220 499,38 zł;
- za kwiecień o 127 658,78 zł;
- za maj o 79 787,48 zł;
- za czerwiec o 19 388,69 zł;
którego wartość obniżała podatek należny za dany okres rozliczeniowy i wnioskując o zwrot nadwyżki podatku naliczonego nad należnym doprowadził wprowadzonego w błąd, reprezentującego Skarb Państwa Naczelnika (...) do niekorzystnego rozporządzenia mieniem znacznej wartości w kwocie 220 499,38 zł, która została przekazana na rachunek bankowy (...) 17.05.2013 r., zaś zamierzonego celu wyłudzenia zwrotu VAT ujętego w treści ww. faktur, rozliczanego w deklaracjach za: kwiecień w kwocie 127 659 zł, maj w kwocie 79 787,48 zł i czerwiec w kwocie 19 388,69 zł nie osiągnął z uwagi na wstrzymanie wypłaty należności za te miesiące do czasu zakończenia dotyczących ich kontroli podatkowych, a następnie wydanie prawomocnych decyzji korygujących nierzetelne rozliczenia podatku VAT, a ponadto w rejestrach sprzedaży dla potrzeb podatku od towarów i usług ewidencjonował sprzedaż towaru ujętego w ww. fakturach, związaną z wystawianiem nierzetelnych dokumentów Tax-Free, wskazujących na zbycie towaru określonej osobie, podczas gdy nie była ona jego nabywcą;
tj. czynu z art. 56§1 ustawy z 10.09.1999 r. Kodeks karny skarbowy w brzmieniu obowiązującym 30.06.2015 r. ( dalej k.k.s. ) w zb. z art. 76§1 k.k.s. w zb. z art. 61§1 k.k.s. w zb. z art. 62§2 k.k.s. w zw. z art. 6§2 k.k.s. w zw. z art. 7§1 k.k.s. w zw. z art. 9§3 k.k.s. w zw. z art. 8§1 k.k.s. i za to na podstawie art. 56§1 k.k.s. w zb. z art. 76§1 k.k.s. w zb. z art. 61§1 k.k.s. w zb. z art. 62§2 k.k.s. w zw. z art. 6§2 k.k.s. w zw. z art. 7§1 k.k.s. w zw. z art. 9§3 k.k.s. skazuje go, zaś na podstawie art. 76§1 k.k.s. w zw. z art. 7§2 k.k.s. wymierza mu karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności.
- Na podstawie art. 33§1 k.k.s. orzeka przepadek korzyści majątkowej uzyskanej z przestępstwa w kwocie 233 937,99 (dwustu trzydziestu trzech tysięcy dziewięciuset trzydziestu siedmiu 99/100) złotych.
B. Na podstawie art. 8§2 k.k.s. stwierdza, że z rozstrzygnięć dotyczących kar i środków karnych zawartych w części A . pkt 1) . i 2). wykonaniu podlega kara 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności wymierzona za czyn przypisany w pkt 1) ., natomiast jeśli chodzi o środki karne, to wykonaniu podlega jedynie obowiązek naprawienia szkody orzeczony za czyn z pkt 1) .
C. Na podstawie art. 69§1, §2 i §3 k.k., art. 70§2 k.k., art. 73§2 k.k. wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności zawiesza warunkowo na okres próby wynoszący 3 (trzy) lata i oddaje oskarżonego w tym okresie pod dozór kuratora.
D. Zwalnia oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych i obciąża nimi Skarb Państwa.
sygn. akt III K 79/19
UZASADNIENIE
zawiera zwięzłe wskazanie , jakie fakty sąd uznał za udowodnione ( A .), na jakich w tej mierze oparł się dowodach i dlaczego nie uznał dowodów przeciwnych ( B .), wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku ( C .) oraz okoliczności, które miał na względzie przy wymiarze kary oraz przy innych rozstrzygnięciach zawartych w wyroku ( D .) – art. 424§1 i 2 k.p.k.
Spis treści:
1. Część A. Ustalenia faktyczne: str. 2-9 ;
2. Część B. str. 9-33 ;
- Wskazanie dowodów, w oparciu o które przyjęto ustalony przebieg wydarzeń: str. 9-12 ;
Omówienie dowodów:
- Przemawiających za przypisaniem czynu w zbiegu idealnym (art. 8§1 k.k.s.) str. 12-21, 30-33 ;
- Decydujących o wyeliminowaniu z opisu czynu ciągłego zachowań dotyczących innych transakcji, niż z firmą (...) str. 21-30 :
a . Współpraca z (...) P. B. (1) z siedzibą w N. str. 21-26 ;
b . Współpraca z PHU (...) z siedzibą w W. str. 26-27 ;
c . Współpraca z(...) z siedzibą w Ś. str. 27-30 .
3. Część C. str. 33-38.
4. Część D. str. 38-41 ;
- Punkt B . wyroku: str. 39-40 ;
- Punkt C . wyroku: str. 40-41 ;
- Punkt D . wyroku: str. 41 .
Część A.
Od sierpnia 2002 r. do 15 stycznia 2013 r. M. N. (1) ( dalej jako M. N. (1) ) pracował jako główny specjalista ds. handlowych oraz dyrektor handlowy w Przedsiębiorstwie (...) sp. z o.o., a także w (...) SA jako handlowiec - generalnie w różnych, niepokrywających się ze sobą okresach (k.7854 i nast.). Obie spółki prowadziły m.in. działalność polegającą na handlu sprzętem elektronicznym, w tym telefonami komórkowymi. Część ich kontrahentów pochodziła zza wschodniej granicy Rzeczypospolitej Polskiej, głównie z Białorusi. W trakcie zatrudnienia uzyskał wiedzę dotyczącą rynku urządzeń elektronicznych, w tym odnośnie firm i osób handlujących nimi, jak też potencjalnych nabywców tego towaru, także zagranicznych. W 2012 r. postanowił ją wykorzystać pracując „na własny rachunek”, w ramach funkcjonującej od 2009 r. (...) sp. o.o. z siedzibą w S. ( dalej jako (...) ), której był jednym z czterech udziałowców.
Na koniec 2012 r. podmiot ten wykazał w sprawozdaniu finansowym: majątek obrotowy o wartości 63 644,85 zł, w tym środki pieniężne w kwocie 57 143,35 zł, z czego kapitał własny to 46 724,56 zł (k.2241), przychody ze sprzedaży towarów o wartości 871 951,72 zł i zysk netto za ten rok w kwocie 1277,18 zł. (k.2242). W następnym roku obrotowym zaplanowano sprzedaż „w szerszym zakresie”, połączoną ze zwrotem VAT podróżnym spoza UE w procedurze Tax Free i jej rejestracją przy zastosowaniu kasy fiskalnej. Było to możliwe z uwagi na przekroczenie w 2012 r. limitu przychodów spółki określonego w przepisach na 400 000 zł, o czym 11.01.2013 r. zawiadomiono Urząd Skarbowy w S. (k.3011). Zgodnie z założeniami sprzedaży na 2013 r. klientami ww. firmy mieli być obywatele Białorusi (k.2255).
Od 31 stycznia 2013 r., po sprzedaży udziałów przez A. W., wspólnikami (...) zostali prezes M. N. (1) (70 udziałów) i wiceprezes Białorusin A. K. (30 udziałów; dalej jako A. K. ). W firmie tej od 04 lutego 2013 r. zatrudniono ww. prezesa, jego partnerkę życiową M. L. (1) ( dalej jako M. L. (1) ) na stanowisku specjalisty ds. sprzedaży oraz M. K. (1) ( dalej jako M. K. (1) ), odpowiedzialnego głównie za serwis sprzedawanych urządzeń (k.2771 i nast.). Oboje pracowali już wcześniej z M. N. (1) w innym przedsiębiorstwie. Prowadzenie księgowości od 4.12.2012 r. zlecono A. K. (1), która miała zarejestrowaną w B. własną działalność gospodarczą w zakresie rachunkowej obsługi podmiotów gospodarczych (k.7849). Od 9.04.2013 r. M. L. (1) została ustanowiona prokurentem spółki (k.2225), w miejsce A. W., który 4.10.2012 r. zrezygnował z pełnienia tej funkcji (k.2238).
W styczniu 2013 r. spółka nabyła kasę fiskalną i rozpoczęła sprzedaż połączoną ze zwrotem podatku VAT na podstawie dokumentów Tax Free. Progres sprzedaży związany był z koniecznością zaangażowania większych środków finansowych. Z uwagi na to, że od maja do października 2012 r. nie była ona prowadzona, wystąpiły problemy z uzyskaniem kredytu bankowego lub pożyczki instytucjonalnej (k.468, 490, 609). M. N. (1) dofinansował więc spółkę, która zawarła z nim umowę pożyczki na kwotę 250 000 zł. Została ona przelana przez ww. na firmowe konto 1.02.2013 r. (k.82). (...) zawarła też 7.02.2013 r. umowę leasingu samochodu R. (...), który był wykorzystywany w bieżącej działalności (k.6384-6385).
Między innymi w pierwszym kwartale 2013 r. spółka prowadziła działalność przy ul. (...) w S., gdzie wynajmowała pomieszczenia od PW (...) sp. z o.o., której prezesem był były prokurent (...), A. W. (k.2411-2412). Po pewnym czasie, m.in. aby ułatwić białoruskim kontrahentom realizację czynności związanych z odbiorem i przemieszczaniem towaru przez granicę RP na Białoruś, doszło do zmiany siedziby (...) przeniesiono ją na ul. (...) w K. (k.2413). Usankcjonowano to aktem notarialnym z 3 kwietnia 2013 r., zawierającym m.in. Uchwałę nr 1 dotyczącą tej kwestii. Pod tym adresem ww. firma wynajęła część budynku (k.8626) i zaadoptowała ją na własne potrzeby.
M. N. (1) w początkowej fazie „samodzielnego” zarządzania (...), od osoby którą znał i której ufał, uzyskał kontakty do kilku dostawców - w tym D. W. (1) i T. M. (1) ( dalej jako T. M. (1) ) współpracującego z P. B. (1) ( dalej jako P. B. (1) ) - i na nich opierał swoją działalność. Sukcesywnie starał się rozwijać „bazę” pozyskania towaru, poszukując ofert w jak najniższej cenie. Kontakty zasadniczo miały formę telefoniczną lub elektroniczną (mejle, Skype itp.). W taki sam sposób oferty i szczegóły transakcji prezes spółki ustalał z białoruskimi nabywcami. Pomocny był w tym zakresie także wiceprezes A. K., który był jednym z głównych nabywców telefonów od (...).
Rynek hurtowego handlu telefonami komórkowymi pozostającymi w zainteresowaniu M. N. (1) i jego białoruskich kontrahentów m.in. w 2013 r. funkcjonował w następujący sposób. Towar ten zbywany był w tzw. „stokach” (transzach), nie mniejszych niż 50 sztuk i wielokrotność tej wartości. Podmioty oferujące go nie chciały godzić się na sprzedaż mniejszych jego partii. Ponadto cena przeważnie określana była w EUR, w celu uniknięcia ewentualnych strat związanych ze zmianą kursu tej waluty. Wskazywało to na ewentualne pochodzenie telefonów z jednego z krajów strefy EURO, ale M. N. (1) znał tylko dane podmiotu, od którego (...) bezpośrednio je nabywała. Nie miał wiedzy dotyczącej zbywcy aparatów na rzecz jego dostawcy, czy też firmy wprowadzającej je do obrotu, w tym na krajowym rynku. Naturalnym w tej branży, jak i innej, było bowiem utrzymywanie takich informacji w tajemnicy, aby kupujący nie dotarł do tańszego dostawcy, a tym samym pośrednik nie stracił kontrahenta i źródła dochodu. Prezes (...) nie miał więc świadomości, że od części nabywanego w ramach jej funkcjonowania towaru, na wcześniejszych etapach obrotu nie został odprowadzony na rzecz Skarbu Państwa należny VAT. Jego firma płaciła za towar cenę brutto, tj. wraz z 23% podatkiem od towarów i usług.
Część towaru, który M. N. (1) kupił w okresie luty-kwiecień 2013 r. w ramach firmy (...), wprowadzona została na polski rynek z zagranicy przez członków zorganizowanych, przestępczych struktur. Ich działalność polegała na wykreowaniu fikcyjnego obrotu nim pomiędzy kilkoma podmiotami gospodarczymi - w tym także z siedzibą za granicą - a następnie faktycznej sprzedaży produktów handlowych za pośrednictwem części z nich rzeczywistym nabywcom. Osiągany bezprawny zysk dotyczył więc nieuregulowania na rzecz Skarbu Państwa tej wartości podatku od towarów i usług, jaką na rzecz swojego dostawcy uiścił w ramach ceny towaru jego odbiorca, nieświadomy tego rodzaju malwersacji podatkowych. Jednym z tych ostatnich podmiotów była właśnie (...).
Głównym przedmiotem jej działalności w okresie luty-maj 2013 roku był handel elektroniką użytkową, w tym przede wszystkim telefonami komórkowymi oraz w mniejszym zakresie telewizorami, tabletami i aparatami fotograficznymi. W przypadku telefonów polegał on na zakupie ich większej ilości, a następnie zbyciu z kilkuprocentową marżą. Przy dość dużej partii towaru i znacznej jego wartości, było to ekonomicznie uzasadnione. Ponadto sprzedaż na eksport, jak i w procedurze Tax Free, wg polskiego prawa pozwala na zastosowanie zerowej stawki podatku od towarów i usług, z czym wiązała się możliwość uzyskania przez (...) od Skarbu Państwa tzw. VAT naliczonego, tj. ujętego w fakturze sprzedaży towaru na rzecz tej spółki. Następczych transakcji zbycia telefonów nie ewidencjonowano jednak w sposób oddający faktyczny stan rzeczy. M. N. (1) ustalił bowiem z Białorusinami, że będą one dokumentowane w procedurze Tax Free – „Zwrot VAT dla podróżnych”, co pozwalało nabywcom de facto uniknąć granicznych opłat celnych na Białorusi. (...) nie traciła na tym, gdyż także w tym przypadku mogła zastosować 0% stawkę podatku od towarów i usług. Przebieg danej transakcji zasadniczo składał się z następujących etapów:
- uzyskanie przez M. N. (1) od podmiotów dysponujących możliwością sprzedaży telefonów informacji, jakim towarem (ilość, marka i model) w danej dacie i w jakiej cenie dysponują;
- przedstawienie oferty ze swoją marżą potencjalnemu, zagranicznemu kontrahentowi (...), negocjacje z nim i ustalenie warunków sprzedaży;
- przeważnie przekazanie przez ww. kontrahenta zaliczki na towar celem sfinalizowania transakcji nabycia towarów przez (...) całości lub części ceny (k.600), jeśli spółka nie posiadała wystarczającej ilości własnych pieniędzy;
- uregulowanie płatności i wejście w posiadanie telefonów przez ww. firmę, poinformowanie o tym nabywcy, który realizował czynności związane z zapewnieniem odebrania jego towaru przez inne, opłacane przez niego osoby fizyczne (tzw. „mrówki”), posiadające stałe miejsce zamieszkania na Białorusi;
- gdy takie zgłaszały się do siedziby (...), na ich dane - choć nie były nabywcami towaru - wypisywane były dokumenty „Zwrot VAT dla podróżnych”, które wraz z kilkoma telefonami z danej partii przekazywano im; drukowany był także kasowy paragon fiskalny dokumentujący sprzedaż z 23% podatkiem od towarów i usług;
- w trakcie przekraczania granicy RP ww. posiadacze telefonów deklarowali, że nabyli je jako podróżni niemający stałego miejsca zamieszkania na terytorium Unii Europejskiej i zamierzają ubiegać się o zwrot podatku VAT, w związku z czym uzyskiwali od urzędników celnych formalne potwierdzenie wywiezienia ujętych w nich telefonów za granicę;
- po jej przekroczeniu telefony od „transportujących” je osób obierał na Białorusi ich faktyczny nabywca, podstemplowane dokumenty Tax Free trafiały do siedziby (...), gdzie dołączano do nich paragon, a następnie stanowiły podstawę wpisów w rejestrze sprzedaży VAT.
(...), sprzedając towar, który miał trafić za granicę, w rozliczeniach podatkowych stosowała zerową stawkę VAT od takich transakcji. Ewidencjonowała w dokumentacji księgowej również dane z nierzetelnych Tax Free, powołując się na tego rodzaju dokumenty. Poświadczały one nieprawdę co do okoliczności mających znaczenie prawne, a w szczególności, że nabywcami wskazanego w nich towaru były osoby/„podróżni”, których dane w nich figurowały.
Z racji wcześniejszego zatrudnienia w PW (...) sp. o.o. M. N. (1) poznał m.in. jej kontrahenta, tj. A. G. (1) ( dalej jako A. G. (1) ), prowadzącego indywidualną działalność gospodarczą pod nazwą (...) Firma (...) ( dalej jako (...) ). Współpracował z nim w ramach działalności handlowej. Oprócz tego jednak wykorzystał znajomego i jego firmę w następujący, nielegalny sposób, który w konsekwencji doprowadził do popełnienia przestępstwa także przez prezesa (...).
Dostawcy telefonów wymagali, aby ustalona za daną ich transzę cena została uregulowana jak najszybciej od daty złożenia zamówienia. Argumentowali, że nie chcą ryzykować zmiany kursu waluty i mają innych odbiorców gotowych kupić ten towar w tej samej cenie. W związku z czym nie są zainteresowani transakcją z odroczonym terminem płatności, ani też nie są skłonni do podjęcia ryzyka związanego z oczekiwaniem na płatność dłużej niż 2-3. Taki mechanizm sprzedaży wymuszał niejako na M. N. (1) i jego odbiorcach podjęcie określonych działań, a w szczególności:
- zaliczki na towar musiały być jak najszybciej przywiezione z Białorusi;
- były one dostarczane w gotówce, a dodatkowo należało skoordynować działania związane ze sprzedażą waluty (głównie USD) w kantorach lub jej wymianą na walutę transakcji (EUR);
- z uwagi na rygory finansowo-księgowe dotyczące przepływu pieniędzy w ramach funkcjonowania (...), która była spółką prawa handlowego (sp. z o.o.), środki, którymi dysponowała, musiały być legalnie wprowadzone na jej stan majątkowy i podlegały ewidencji oraz rozliczeniu wg zasad rachunkowości.
(...) nie mógł przyjąć na swój rachunek bankowy lub też stan kasy zaliczki od zagranicznego kontrahenta (finalnego odbiorcy), gdyż to nie on figurował następnie jako nabywca telefonów na dokumentach Tax Free. Zaliczka zaś mogła zostać rozliczona jedynie z osobą (podmiotem), która ją wpłaciła. Taki podmiot, jak (...), nie mógł też regulować płatności za towar pieniędzmi pochodzącymi z nieustalonych źródeł – wyciągi bankowe, jak i dokumenty kasowe KP i KW, podlegały ewidencji i były przekazywane księgowej. Należało przedstawić je na wypadek kontroli podatkowej. Gdy prezes (...) nie miał „na stanie firmy” wystarczających środków do opłacenia danej dostawy telefonów - a realnie pieniędzmi dysponował - postanowił rozwiązać ten problem w następujący sposób. Własne, a przede wszystkim pozyskane zaliczkowo od Białorusinów na towar środki przelewał lub przekazywał w gotówce A. G. (1), za jego zgodą. Ten, jako przedsiębiorca prowadzący indywidualną działalność gospodarczą, nie był związany takimi rygorami w sferze dysponowania pieniędzmi, które dotyczą osoby prawnej. Właściciel (...) otrzymane od M. N. (1) pieniądze wpłacał, bądź też przelewał na swoje konta firmowe, a następnie były one transferowane (przelew) z nich na rachunki firm dostarczających towar dla (...), tj. (...) ( dalej jako (...)) oraz (...) ( dalej jako (...) ). Ich właściciele na prośbę M. N. (1) fakturowali sprzedany towar na wskazaną przez niego firmę. Po otrzymaniu zapłaty nie przywiązywali wagi do tego, dlaczego jest to właśnie (...) i jaką rolę odgrywa w ramach jej funkcjonowania ww. mężczyzna. Towar odbierany był przez prezesa (...) lub jego pracownika w magazynie firmy (...) w B., po przekazaniu przez sprzedających danych przedstawiciela nabywcy. W przypadku firmy (...) wysyłano go przesyłkami kurierskimi na adres wskazany przez M. N. (1), a czasami, w pilnych przypadkach, przekazywany był on bezpośrednio na trasie z W. do B. (k.629-633v, 645v, 786).
Po pewnym czasie, w uzgodnieniu z M. N. (1), A. G. (1) fakturował rzekomo nabyty przez (...) towar na (...). Przy czym jedna transakcja z dostawcą była „rozbijana” na kilka tego rodzaju dokumentów (k.10 542v; 6254-6332, 6346-6350 oraz 6960-6961). Pozyskane przez (...) telefony były bowiem sukcesywnie, zwykle w przeciągu kilku dni, przekazywane ludziom „wynajętym” przez faktycznego ich nabywcę, co wiązało się z wystawieniem paragonu. Dopiero wtedy formalnie pieniądze „pojawiały” się na stanie kasowym (...), co umożliwiało zapłatę na rzecz (...). Z tytułu wystawiania nierzetelnych faktur A. G. (1) uzyskiwał od M. N. (1) korzyść majątkową – w pewnym okresie było to EURO od sztuki telefonu ujętego w danym dokumencie sprzedaży. Suma ta była odliczana od zadłużenia, jakie wobec M. N. (1) posiadał A. G. (1). (...) formalnie opłacała na rzecz (...) kwoty wynikające z tego rodzaju, poświadczających nieprawdę dokumentów, ale sumy te wracały potem do prezesa tej pierwszej firmy. Chodziło tylko o to, aby poprzez tego rodzaju przepływy finansowe uwiarygodnić fikcyjne transakcje między ww. przedsiębiorstwami.
W nieustalonych datach w okresie od lutego do kwietnia 2013 r. A. G. (1) – jako właściciel (...) wystawił na rzecz (...) m.in. 38 nierzetelnych faktur. W ich treści uwzględniono podatek od towarów i usług o łącznej wartości 445 595,13 złotych. Poświadczył w nich nieprawdę co do okoliczności mających znaczenie prawne, tj. odnośnie sprzedaży telefonów komórkowych I (...) i S. (...) o łącznej wartości 2 382 979,81 złotych brutto, które to transakcje nie miały miejsca miedzy ww. podmiotami gospodarczymi.
M. N. (1) posłużył się ww. fakturami jako dowodami księgowymi ewidencjonując wynikające z nich dane i wartości w rejestrach zakupów VAT, po czym uwzględniono je w składanych przez (...) do (...) Urzędu Skarbowego w B. deklaracjach podatkowych, a w szczególności:
e. w złożonej 25 kwietnia 2013 r. deklaracji VAT-7 za marzec ujęto m.in. następujące wartości sprzedaży netto i dotyczącego jej podatku VAT z nierzetelnych faktur o numerach:
20) (...) z 16.02.2013 r.: 61 803 zł, VAT 14 214,69 zł;
21) (...) z 16.02.2013 r.: 54 600 zł, VAT 12 558 zł;
22) (...) z 16.02.2013 r.: 54 600 zł, VAT 12 558 zł;
23) (...) z 04.03.2013 r.: 46 920 zł, VAT 10 791,60 zł;
24) (...) z 04.03.2013 r.: 37 560,98 zł, VAT 8639,02 zł;
25) (...) z 05.03.2013 r.: 46 920 zł, VAT 10 791,60 zł;
26) (...) z 05.03.2013 r.: 50 830 zł, VAT 11 690,90 zł;
27) (...) z 06.03.2013 r.: 48 650 zł, VAT 11 189,50 zł;
28) (...) z 06.03.2013 r.: 58 380 zł, VAT 13 427,40 zł;
29) (...) z 06.03.2013 r.: 48 650 zł, VAT 11 189,50 zł;
30) (...) z 06.03.2013 r.: 48 650 zł, VAT 11 189,50 zł;
31) (...) z 07.03.2013 r.: 48 618 zł, VAT 11 182,14 zł;
32) (...) z 07.03.2013 r.: 62 616 zł, VAT 14 401,68 zł;
33) (...) z 13.03.2013 r.: 48 895 zł, VAT 11 245,85 zł;
34) (...) z 18.03.2013 r.: 48 000 zł, VAT 11 040 zł;
35) (...) z 19.03.2013 r.: 48 000 zł, VAT 11 040 zł;
36) (...) z 21.03.2013 r.: 48 500 zł, VAT 11 155 zł;
37) (...) z 22.03.2013 r.: 48 250 zł, VAT 11 097,50 zł;
38) (...) z 23.03.2013 r.: 48 250 zł, VAT 11 097,50 zł;
f. w złożonej 24 maja 2013 r. deklaracji VAT-7 za kwiecień ujęto m.in. następujące wartości sprzedaży netto i dotyczącego jej podatku VAT z nierzetelnych faktur o numerach:
15) (...) z 04.03.2013 r.: 13 269,02 zł, VAT 3051,88 zł;
16) (...) z 06.03.2013 r.: 44 758 złotych, VAT 10 294,34 zł;
17) (...) z 06.03.2013 r.: 42 812 zł, VAT 9846,76 zł;
18) (...) z 11.03.2013 r.: 58 674 zł, VAT 13 495,02 zł;
19) (...) z 12.03.2013 r.: 48 895 zł, VAT 11 245,85 zł;
20) (...) z 23.03.2013 r.: 24 390,24 zł, VAT 5609,76 zł;
21) (...) z 23.03.2013 r.: 48 250 zł, VAT 11 097,50 zł;
22) (...) z 23.03.2013 r.: 48 250 zł, VAT 11 097,50 zł;
23) (...) z 23.03.2013 r.: 7599,59 zł, VAT 1747,91 zł;
24) (...) z 23.03.2013 r.: 48 250 zł, VAT 11 097,50 zł;
25) (...) z 26.03.2013 r.: 48 500 zł, VAT 11 155 zł;
26) (...) z 26.03.2013 r.: 24 390,24 zł, VAT 5609,76 zł;
27) (...) z 26.03.2013 r.: 48 500 zł, VAT 11 155 zł;
28) (...) z 26.03.2013 r.: 48 500 zł, VAT 11 155 zł;
g. w złożonej 22 czerwca 2013 r. deklaracji VAT-7 za maj ujęto m.in. następujące wartości sprzedaży netto i dotyczącego jej podatku VAT z nierzetelnych faktur o numerach:
9) (...) z 18.03.2013 r.: 38 400 zł, VAT 8832 zł;
10) (...) z 23.03.2013 r.: 23 859,76 zł, VAT 5487,74 zł;
11) (...) z 23.03.2013 r.: 40 650,41 zł, 9349,59 zł;
12) (...) z 26.03.2013 r.: 24 109,76 zł, VAT 5545,24 zł;
13) (...) z 15.04.2013 r.: 57 033,90 zł, VAT 13 117,80 zł;
14) (...) z 16.04.2013 r.: 76 045,20 zł, VAT 17 490,40 zł;
15) (...) z 17.04.2013 r.: 48 780,49 zł, VAT 11 219,51 zł;
16) (...) z 17.04.2013 r.: 38 022,60 zł, VAT 8745,20 zł;
h. w złożonej 24 lipca 2013 r. deklaracji VAT-7 za czerwiec ujęto m.in. następujące wartości sprzedaży netto i dotyczącego jej podatku VAT z nierzetelnych faktur o numerach:
3) (...) z 17.04.2013 r.: 27 264,71 zł, VAT 6270,89 zł;
4) (...) z 17.04.2013 r.: 57 033,90 zł, VAT 13 117,80 zł.
W efekcie tego M. N. (1), jako reprezentujący (...) prezes tej spółki, świadomie zadeklarował w tych dokumentach rozliczeniowych zawyżony podatek naliczony od towarów i usług:
- za marzec o 220 499,38 zł;
- za kwiecień o 127 658,78 zł;
- za maj o 79 787,48 zł;
- za czerwiec o 19 388,69 zł;
którego wartość obniżała podatek należny za dany okres rozliczeniowy. Wiedział, że faktury wystawione przez (...) i ujęte w nich dane, nie mogą stanowić podstawy rozliczeń podatkowych. Wnioskując co miesiąc o zwrot nadwyżki podatku naliczonego nad należnym doprowadził wprowadzonego w błąd, reprezentującego Skarb Państwa, Naczelnika (...) do niekorzystnego rozporządzenia mieniem znacznej wartości w kwocie 220 499,38 zł, która została przekazana na rachunek bankowy (...) 17.05.2013 r. W pozostałych trzech przypadkach zamierzonego celu wyłudzenia zwrotu VAT - wskazanego w treści ww. faktur, rozliczanego w deklaracjach za: kwiecień w kwocie 127 659 zł, maj w kwocie 79 787,48 zł i czerwiec w kwocie 19 388,69 zł - nie osiągnął z uwagi na wstrzymanie wypłaty należności za te miesiące do czasu zakończenia dotyczących ich kontroli podatkowych. Po ich zakończeniu zostały wydane przez (...) i (...) prawomocne decyzje korygujących nierzetelne rozliczenia podatku VAT – związane zarówno z opisanym wyżej, celowym działaniem M. N. (1), jak i wynikające z niedochowania przez niego należytej staranności w doborze kontrahenta.
W ostatniej dekadzie kwietnia 2013 r. M. N. (1) ponownie starał się nakłonić A. G. (1) do wystawienia kolejnej faktury dokumentującej rzekomą transakcję handlową między jego firmą, a (...) (k.619v). Ten jednak nie zgodził się na dalszą, bezprawną współpracę. Zdawał sobie sprawę z tego, że przekroczenie pewnej wartości rocznego obrotu (przychodu o wartości ponad 2 mln EUR) wiąże się z utratą statusu mikroprzedsiębiorcy, grozi utratą statusu małego podatnika (limit obrotu 1,2 mln EUR) i spowoduje konieczność prowadzenia tzw. pełnej księgowości. Z tych przyczyn już wcześniej części faktur wystawionych na rzecz (...) nie rejestrował we własnej dokumentacji księgowej.
M. N. (1) zaprzestał więc nielegalnej praktyki z udziałem firmy ww. kolegi. Od tego momentu nabywany przez (...) towar fakturowany był przez dostawcę - od którego zamawiał go jej prezes - na tę firmę.
M. N. (1) opierał rentowność prowadzonej przez siebie spółki na możliwości uzyskania zwrotu VAT naliczonego w fakturach sprzedaży wystawionych na rzecz (...). Dwudziestego drugiego marca 2013 r. spółka otrzymała z urzędu skarbowego 144 272 zł wskazane w deklaracji za styczeń, 19.04.2013 r. 200 097 zł wynikające z VAT-7 za luty, zaś 17.05.2013 r. 297 119 zł z rozliczenia podatku za marzec (k.1042). Gdy w efekcie podjęcia czynności weryfikujących podstawy do takiego zwrotu i wszczęcia kontroli przez organy skarbowo-podatkowe wstrzymano wypłaty sum ujętych w deklaracjach VAT-7 za kwiecień i następne miesiące, pojawiły się problemy z płynnością finansową (...). Przez pewien czas uniemożliwiało to dalsze prowadzenie jej działalności (k.941, 907, 923v, 6477) i dopiero uzyskanie w październiku 2013 r. kredytu w kwocie 300 000 zł pozwoliło na jej kontynuację.
W czasie realizacji opisanych wyżej zachowań M. N. (1) miał zachowaną zdolność rozpoznania znaczenia swoich czynów i pokierowania własnym postępowaniem.
Dowody:
zeznania świadków(wskazanie nr karty protokołu rozprawy oznacza, że chodzi także o poprzednie depozycje, ujawnione w toku przewodu sądowego):
M. L. (1) (k.2034-2036, 10 008-10 011), M. K. (1) (k.10 703v-10 705, 10 956-10 958), A. K. (1) (k.10 710v-10 712), D. Z. (k.6333-6334);
częściowe zeznania świadków ( tj. w zakresie, w jakim są zgodne z ustaleniami sądu ): P. B. (1) (k.10 713-10 715), D. W. (1) (k.10 946v-10 948), H. P. (k.10 705v-10 706);
częściowe wyjaśnienia oskarżonego ( tj. w zakresie, w jakim są zgodne z ustaleniami sądu) ( k.10 701v-10 703);
Tom 1-5 : protokół oględzin rejestru dokumentów Tax Free (k.15-66), dokumentacja dotycząca rachunków (...) w (...) SA (k.69-80), pliki zapisów rozmów uzyskanych w toku kontroli operacyjnej i protokoły z ich odtworzenia oględzin (k.131, 155-329, 366, 376-947), pismo z (...) w B. z 21.10.2013 r. (k.1042);
Tom 6-10 : postanowienia o przedłużeniu terminu zwrotu różnicy VAT (k.1045, 1047, 1051), dokumentacja z działalności (...) w 2012 r., deklaracje VAT-7 za 2013 r., rejestry zakupu oraz sprzedaży z 2013 r. (w tym „Zwrot VAT podróżnym”), wyciągi bankowe z 2013 r., dokumenty KW („płatności” gotówką na rzecz (...)) i uchwała z 29.06.2013 r. (k.1057-1140, 1143-1151, 1153-1164), pismo z (...) i protokół z kontroli w (...) za marzec 2013 r. (k.1326), protokół przeszukania w (...) oraz protokół oględzin wraz z załącznikami (k.1337-1380), protokół przeszukania mieszkania przy ul. (...) oraz protokoły oględzin wraz z załącznikami (k.1382-1608, 1679-1733, 1744-1755, 1764-1768, 1857-1979);
Tom 11-28 : dokumenty Tax Free i paragony (k.2055-2070), akta rejestrowe (...) (k.2097-2260), protokół oględzin i rejestr dokumentów Tax Free (k.2325-2372), dokumentacja z akt postępowań kontrolnych Urzędu Kontroli Skarbowej dot. zobowiązania podatkowego (...) za kwiecień i maj 2013 r. (k.2380-2410, 2411-2431, 2436-2520, 2523-2574, 2578-2640, 2645-2679, 2683-2711, 2718-2762, 2768-2802, 2805-2819, 2823-2849, 2861-3011, 3037-3069, 3083-3201, 3234-3264, 3269-3270, 3277, 3282-3288, 3428-3441, 3453-3697, 3753-3925, 3931-3943, 3947-4128, 4135-4198, 4203-4284, 4291-4336, 4347-4425, 4429, 4448-4604, 4607-4802, 4955-5025, 5037-5055, 5140, 5202-5300, 5335-5510), pismo dyr. (...) z 8.09.2014 r. (k.5523-5524);
Tom 29-32 : dokumenty z kontroli w (...) sp. z o.o. (k.5602-5625), dokumenty z kontroli w (...) sp. z o.o. (k.5669-5710), dokumenty z kontroli w (...) sp. z o.o. (k.5748-5782), dokumenty z kontroli w (...) sp. z o.o. (k.6103-6105), faktury z (...) na rzecz (...) i (...) (k.6254-6260), wyciągi bankowe (...) (k.6261-6332), dokumenty dot. współpracy (...) z (...)(k.6342-6356), umowa leasingu (k.6384-6385);
Tom 33-35 : opinia z zakresu badań informatycznych, rozmowy na komunikatorze Skype, protokół oględzin i załączniki (k.6401-6494), dokumentacja z akt (...) Urzędu Skarbowego dot. kontroli podatkowej (...) za marzec 2013 r.: dane z KRS (k.6634-6637), deklaracja VAT-7 (k.6638), wniosek o zwrot VAT (k.6639), dokumenty Tax Free wraz z paragonami, KP i KW (k.6640-6651, 6658, 6659, 6661), faktury VAT (k.6654-6657, 6660) i ich zestawienie (k.6664), dokumenty dot. (...) (k.6672-6722, 6934, 6940), załączniki do wyjaśnień (...) do protokołu kontroli (k.6751A-6894), pisma z (...) sp. z o.o. (k.6909, 6917, 6920, 6927-6928);
Tom 36-45 : sprawozdanie z analizy przepływów finansowych na rachunkach m.in. (...) i (...) (k.7016-7091), protokół przeszukania biura rachunkowego i protokoły oględzin wraz z załącznikami, w tym: dokumenty Tax Free wraz z paragonami (k.7093-7725, 8257-8327), zestawienia zakupów, faktury, przelewy, Wz, (k.7798-7803, 7808, 7814, 7815-7848), akta osobowe pracowników M. N. (1) (k.785207879), M. L. (1) (k.7880-7910), M. K. (1) (k.7911-7929), umowa o prowadzenie ksiąg rachunkowych (k.7932-7935), dokumenty KP, KW, raporty kasowe (k.7941-8050), dokumenty finansowo-księgowe, tj. zestawienia sprzedaży, polecenia przelewu, wyciągi bankowe itp. (k.8056-8125), dokumenty dot. zwrotu Tax Free (k.8134-8251), wydruki rejestrów sprzedaży, zakupu, ksiąg podatkowych oraz deklaracji VAT-7 (k.8368-8614), umowa najmu lokalu z 3.04.2013 r. (k.8626-8627), pliki dokumentów na płycie CD przekazanej przez księgową i ich wydruki (k.8641-8901), opinie z zakresu badań informatycznych, płyta CG, protokół oględzin i wydruki dokumentów, w tym danych ze Skype (k.8904-8909, 8912-8915, 8916-8924, 8926-8984, 8987-8991);
Tom 46-49 : raporty kasowe dot. m.in. zwrotów Tax Free (k.9091-9133), zestawienia zakupów i sprzedaży (k.9134-9138, 9194-9200), lista dokumentów/paragony (k.9151-9179), obroty magazynowe (k.9180-9190), protokół oględzin dokumentów przechowywanych w siedzibie (...) wraz z załącznikami (k.9415-9417), sprawozdanie (z 12.2016 r.) z analizy przepływów finansowych na rachunkach m.in. (...), (...), (...), (...) (k.9440-9485, 9523-9524), dokumenty z akt (...) dot. kontroli podatkowej w (...) za czerwiec 2013 r.: dokumenty dot. (...) (k.9533-9540), pismo z (...) w K. dot. (...) i (...) (k.9545-9547), zestawienie sprzedaży (...) i dokumenty Tax Free (k.9570-9600), faktury wystawione przez (...) i związane z nimi dokumenty (k.9602-9607, 9611, 9615-9627); dokumenty dot. (...) (k.9629-9631), pismo (...) dot. (...) wraz z załącznikami (k.9668-9707), deklaracja VAT-7 (k.9775-9776), rejestr zakupów (k.9777-9779), faktury (...) (k.9782-9783);
Tom 50-55 : sprawozdanie (z 07.2017 r.) z analizy przepływów finansowych na rachunkach m.in. (...), (...), (...), (...) (k.10 085-10 101), opinia biegłych psychiatrów (k.10 564-10 570), dokumenty dot. (...) z (...) we W. (k.10 808-10 925),
a także pisma z (...) i (...), protokoły z czynności sprawdzających, kontroli podatkowych i badania ksiąg, decyzje organów kontrolno-podatkowych oraz wyroki dotyczące firm:
- (...) z wyłączeniem tych treści i ustaleń, które zostały oparte na wynikach przesłuchania M. N. (1) w charakterze świadka i strony, z pouczeniem o odpowiedzialności karnej z art. 233 k.k. i bez poinformowania o treści art. 175 k.p.k. :
a. marzec : k.6615-6622 (protokół kontroli) , 6994-7012 (decyzja (...)) , 9432-9438 (decyzja IS) , b . kwiecień : k.2302-2324, 3290-3315 (decyzja (...)) , 3445-3449 (decyzja IS) , 6369-6375 (wyrok WSA) , 10 927-10 934 (wyrok NSA) , c . maj : k.2277-2301 (protokół z badania ksiąg) , 4900-4926 (decyzja (...)) , 5056-5061 (decyzja IS) , 6362-6368 (wyrok WSA) ; d . czerwiec : k.9735-9745 (protokół kontroli) , 10 489-10 505 (protokół z badania ksiąg) , 10 418-10 435 (decyzja (...)) ;
stanowisko spółki wyrażone w zastrzeżeniach do protokołów, odwołaniach i skargach 6725-6734 (zastrzeżenia do protokołu, marzec), k.9421-9431 (odwołanie, marzec) , 3234-3264 (zastrzeżenia do protokołu, kwiecień) , 3321-3416 (odwołanie, kwiecień) , 4932-4953 (odwołanie, maj) , 9720-9730 (zastrzeżenia do protokołu, czerwiec);
- (...) k.3926-3929 (protokół z czynności sprawdzających) , 6943-6962 (decyzja (...) za I i II kwartał 2013 r.) ;
- (...) : k.2575-2577, 2682, 4132-4134, 10 807;
- (...) : k.3945-3946;
- (...) sp. z o.o . ( fakturująca towar m.in. na rzecz (...) i (...) ) k.2641-2644 (protokół ze sprawdzenia prawidłowości i rzetelności dokumentów) , 10 137-10 199 (decyzja (...)) , 10 200-10 262 (protokół badania ksiąg) ;
- (...) sp. z o.o . ( fakturująca towar m.in. na rzecz (...) ) k.4574 i nast.;
- (...) ( fakturujący towar m.in. na rzecz (...) i (...) ) k.2712-2717, 4285-4290;
- (...) sp. z o.o . ( fakturująca towar m.in. na rzecz (...) ) k.2821-2822, k.10 265-10 366 (decyzja (...) i protokół badania ksiąg) ;
- (...) ( fakturująca towar m.in. na rzecz (...) ) k.2906, 4605-4606;
- (...) ( fakturująca towar m.in. na rzecz (...)) i (...) sp. z o.o. ( fakturująca towar m.in. na rzecz (...) i (...) ) k.5909-5961 (decyzje (...)) ;
- (...) sp. z o.o . ( fakturująca towar m.in. na rzecz (...) ) k.2803-2804 (protokół z badania dokumentów) , k.6208-6245 (decyzje (...) i (...)) ;
- (...) ( fakturująca towar m.in. na rzecz (...) ) k.6108-6137, 6171-6188 (decyzje (...)) , k.6138-6170, 6189-6206 (protokoły z badania ksiąg) ;
- (...) sp. z o.o. k.5628-5649;
- (...) sp. z o.o. ( fakturująca towar m.in. na rzecz (...) ) k.3698-3720 (decyzja (...)) ;
- (...) sp. z o.o . k.5651-5668, k.5711-5745 (decyzje (...)) ;
- (...) sp. z o.o. ( „znikający podatnik”; fakturująca towar m.in. na rzecz (...) ) k.5871-5887 (protokoły z badania ksiąg) , k.5888-5907 (decyzja (...)) ;
- (...) sp. z o.o. ( „znikający podatnik”; fakturująca towar m.in. na rzecz (...) i (...) ) k.5820-5870 (protokoły z badania ksiąg; decyzja (...)) ;
- (...) sp. z o.o. ( „znikający podatnik”; fakturująca towar m.in. na rzecz (...)) k.6509-6604 (decyzja (...)) ;
- (...) sp. z o.o. ( fakturująca towar m.in. na rzecz (...) ) k.5963-6099 (adnotacja, decyzje (...) i protokoły) ;
- (...) sp. z o.o. ( „znikający podatnik”; fakturująca towar m.in. na rzecz(...) ) k.5783-5818 (decyzja (...)) ;
- (...) k.9609-9610 (protokół z czynności sprawdzających) , 9791-9799 (protokół z kontroli podatkowej) , 10 731-10 804 (decyzje (...), (...)i (...)) ;
- (...) (faktury pro forma na rzecz (...)) k.9961-9997.
„Droga”, jaką w ramach fakturowego obrotu przebyły telefony zakupione ostatecznie przez (...) w okresie od lutego do kwietnia 2013 r. (transakcje rozliczono w deklaracjach VAT-7 za okres od marca do czerwca 2013 r.), opisana jest w dokumentacji podatkowej, w tym decyzjach (zob. np. wykresy k.2318v, 4901, 6944v oraz k.2295-2297). Mamy tu oczywiście do czynienia z przestępczością związaną z zaniechaniem odprowadzenia podatku od towarów i usług, ale w tym - w okresie wskazanym w przypisanym czynie (inny nie był badany w tej sprawie) - nie uczestniczyła (...) i jej prezes. Popełnił on „własne” przestępstwo, związane z fikcyjnym dokumentowaniem transakcji poprzez (...).
M. N. (1) został przesłuchany kilkukrotnie. Złożył obszerne wyjaśnienia i choć początkowo nie ujawnił całego spektrum działalności (...) utrzymując, że faktycznie kupował towar od (...) i płacił za niego tej firmie (k.10 473-10 474), to ostatecznie przyznał, że było inaczej. Dowodzą tego te fragmenty jego depozycji, w których mówi o tym, że:
- prosił A. G. (1) „o przysługę i wystawienie takiej fakturki (…) Faktycznie to ja byłem nabywcą towaru (…) (...)miał zapłacić za fakturę (…) Ja mu miałem dać na to pieniądze – wpłacić do banku i on za te pieniądze zakupywał towar (…) i wystawiał fakturę dla mnie (…) On na moją prośbę wystawiał faktury” (k.10 475);
- zamawiał towar „w imieniu i na firmę (...), a nie na siebie, czyli (...), odbierał go bezpośrednio, a nie z (...)u, faktura była wystawiona „oficjalnie” na (...), a potem A. G. (1) to „refakturował” sprzedając towar, który był już w posiadaniu (...) (k.10 518v);
- kupował telefony z (...) na (...) mimo, że był z (...); brał towar dla (...), ale kupował go oficjalnie na (...), który tylko potem wystawiał faktury na (...), by towar oficjalnie pojawił się w tej firmie (k.10 536v).
Oskarżony wyjaśnił także rolę tzw. „mrówek”, jak i „obrót” dokumentami Tax Free (k.10 520). Te aspekty sprawy jednoznacznie wynikają z danych z kontroli operacyjnej i nie wymagają szerszego omówienia (por. np. k.248, 266v, 304, 633v, 634v, 671, 682v, 745v-746, 752v, 846v, 851v-852, 862v oraz Skype: k.6448v, 6450v, 8928). Ostatecznie podsądny też przyznał, że faktury z (...), o których mowa w zarzutach, nie dotyczy towaru pochodzącego w Włoch (k.10 536v).
Ta część jego twierdzeń, w której negował świadome (zamiar bezpośredni lub ewentualny) nabywanie towaru, od którego nie został odprowadzony podatek VAT przez poprzednio „fakturujące” ten towar firmy, oddaje faktyczny stan rzeczy (k.10 472v-10 473: „Teraz już wiem…”; k.10 475-10 476: „Teraz wiem, że od towaru… (…) Dopiero w trakcie prowadzenia spraw sądowych…(…) Ja wiedziałem tylko o tej ostatniej firmie”).
Ujęte w zarzutach faktury, które wystawione zostały przez (...) na rzecz (...), znajdują się w aktach na kartach o nr: 6702, 6701, 6700, 6710, 2396, 6655, 6712, 6713, 4790, 6696, 6695, 6714, 4792, 6715, 6718-6722 (19 z pkt A. 1) a. wyroku), 2397, 2398, 2399, 2400, 2402-2410 (kolejne z pkt A. 1) b. wyroku), 6771, 2436-2438, 2440 (kolejne z pkt A. 1) c. wyroku) oraz 2549 (kolejna z pkt A. 1) d. wyroku). Wynikające z nich dane stanowiły podstawę zapisów księgowych i rozliczeń w ramach składanych co miesiąc deklaracji VAT-7 za okres od marca do czerwca 2013 r. (k.1153, 1122, 1079, 1077). Mając na uwadze wyjaśnienia oskarżonego, zeznania innych pracowników (...) oraz P. B. (1) i D. W. (1), a także dokumentację dotyczącą przesyłania towaru (k.2459-2473) i odbierania go z (...)(np. k.2578, 2585, 2684), nie ma żadnych wątpliwości, że faktury z przypisanego czynu, wystawione przez (...) na rzecz (...), nie odzwierciedlały rzeczywistych zdarzeń gospodarczych (transakcji między tymi firmami). W związku z tym nie mogły być podstawą zarówno wpisów w księgach, jak i wartości ujmowanych w deklaracjach VAT-7.
Zgodnie z art. 86 ust. 10 ustawy o VAT w brzmieniu obecnie obowiązującym prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy po stronie sprzedawcy (co zwykle oznacza dokonanie dostawy towaru lub wykonanie usługi), jednak nie wcześniej niż w dniu otrzymania faktury. W 2013 r. prawo to aktualizowało się w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę. W ust. 11 ww. jednostki redakcyjnej określono, że obniżenia podatku należnego można dokonać również w deklaracji podatkowej składanej za jeden z dwóch kolejnych okresów rozliczeniowych. Przy czym okresem może być miesiąc lub kwartał, zgodnie z wybraną formą rozliczeń. Dlatego M. N. (1) mógł rozliczyć np. podatek z faktur wystawionych w kwietniu, w deklaracji za czerwiec 2013 r. Dodatkowo to, jaką fakturę (jej część) ujął w formularzu VAT-7, związane było też z otrzymaniem zwrotu dokumentów Tax Free – dopiero posiadając je (...) mogła formalnie stosować stawkę 0% VAT rozliczając sprzedaż. Ponadto zgodnie z art. 86 ust. 10 pkt 3) ustawy o VAT (w brzmieniu obowiązującym do 31.12.2013 r.) w przypadku nabycia towarów i usług, o których mowa w art. 19 ust. 13 pkt 1), jeżeli faktura zawiera informację, jakiego okresu dotyczy – prawo do obniżenia kwoty podatku należnego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym przypada termin płatności (por. obecnie obowiązujący ust. 10e ww. przepisu – decyduje data zapłaty za towar). Niektóre faktury wystawiane przez (...) miały określony termin zapłaty w następnym miesiącu (np. k.2401 i nast., k.2436 i nast.), a pozorowane płatności za nie dokumentowano jako częściowe.
Wymieniani w rozmowach telefonicznych oraz kontaktach poprzez Skype T., W., P., W., D., A., czy S. (A. K.), to nabywcy telefonów komórkowych od (...) (zob. np. k.294, 321, 436, 562v, 585, 593, 703, 6479v). Na początku współpracy z nimi zdarzało się, że zaliczki na telefony regulowali w kwotach netto, zaś (...) samodzielnie pokrywał VAT - płacąc swojemu dostawcy za towar brutto - który zamierzał odzyskać w ramach zwrotu z urzędu skarbowego (zob. np. k.523). M. N. (1) co najmniej na początku kwietnia 2013 r. zaniechał tej praktyki, która wiązała się brakiem środków firmowych do czasu realizacji zwrotu podatku („jestem (…) zablokowany finansowo”). Wymagał więc, aby Białorusini regulowali zaliczki w kwotach brutto (zob. też k.10 525v).
(...) i (...), w ramach prowadzonych kontroli podatkowych, świadomości oskarżonego, jako zarządzającego jedną z firm uwikłanych w wyłudzanie VAT, upatrywali w:
1. Braku działań reklamowo-marketingowych dotyczących propagowania oferty sprzedaży na rynku, mającej dotrzeć do jak najszerszego grona klientów (k.2300, 2323).
2. Brak pisemnych umów handlowych, pomimo prowadzenia operacji handlowych na znaczne kwoty oraz cech handlu, tj. konieczności poszukiwania towaru i klienta oraz gromadzenia zapasów.
3. Transakcje fakturowe pomiędzy podmiotami odbywały się w tym samym dniu lub w odstępie kilkudniowym, a towar pozostawał w tym samym miejscu, zanim ostatecznie miał trafić do (...).
4. Za szybkim przepływem faktur następowały dla ich uwiarygodnienia szybkie przepływy środków pieniężnych, a każdy kolejny podmiot w łańcuchu transakcji natychmiast po ich otrzymaniu dokonywał transferu na konto poprzednika, niezależnie od określonego terminu płatności.
5. Zachowaniach M. N. (1) dotyczących pozorowania sprzedaży pomiędzy (...) i (...).
Do tych zarzutów M. N. (1) odnosił się w zastrzeżeniach do protokołów (np. k.3234 i nast.), odwołaniach i skargach do sądów administracyjnych. Co do innych firm niż (...), były one zdaniem sądu w większości zasadne, tj. w tym sensie, że wykluczały świadomość przedstawicieli (...) co do nierzetelności kontrahenta.
Ad. 1. M. N. (1) w toku postępowań kontrolnych, odwołując od decyzji podatkowych, jak i skarżąc je do sądu administracyjnego, zasadnie kwestionował te założenia (np. k.3326 i nast.). Zarówno wyniki kontroli operacyjnej, jak i zabezpieczone komputerowe nośniki danych z zarejestrowanymi rozmowami poprzez komunikator Skype (pozwalający na nieodpłatną możliwość kontaktu z osobą przebywającą np. na Białorusi) dowodzą, że prezes (...) posiadał określoną grupę odbiorców, która była wystarczająca z punktu widzenia rozmiaru prowadzonej działalności. Oczywiście ona ewoluowała, ale do penetracji wschodniego rynku wystarczające były już posiadane kontakty, jak również informacje przekazywane innym przez dotychczasowych klientów. W 2013 r. firma znajdowała się w początkowej fazie rozwoju i taki zakres czynności handlowych był wystarczający dla zaspokojenia potrzeb odbiorców i uzyskania satysfakcjonującego zarobku (k.561v: „Dla mnie dużo pieniędzy nie trzeba, dla mnie wystarczy żeby przeżyć.”). Ponadto większy obrót wiązał się z większym ryzykiem, skoro bazowano na zwrocie VAT. Nie było przy tym tak, że kwota tego podatku naliczonego stanowiła tylko zysk przedsiębiorstwa. W sumie wykazywanego w deklaracji zwrotu mieścił się on w części, zaś gros tej kwoty stanowił nakład własny (...). Płaciła ona bowiem za towar uiszczając ten podatek, zaś marża spółki oscylowała w granicach kilku procent (była znacznie niższa niż 23%, por. np. k.705, 6479). Dlatego wstrzymanie zwrotu wręcz uniemożliwiało dalsze funkcjonowanie spółki bez jej dofinansowania (k.944).
Nieprawdą jest, że (...) miała „zamknięty krąg kontrahentów” (k.2300). Dowody, przede wszystkim rozmowy telefoniczne oraz poprzez komunikatory internetowe, przekonują, że poszukiwano zarówno najkorzystniejszej oferty, nowych źródeł dostaw (np. (...)), jak również pojawiali się nowi odbiorcy (k.600: „tego nowego, bo to, że pierwszy deal…”, 600v; 603v: „ja nie mogę jednym klientem cały czas handlować…”; zob. też k.432v-433, 502, 543v, 523, 567v, 569, 625, 701, 704v, 890).
Ad. 2. Brak kontraktów wynikał ze specyfiki handlu telefonami, w tym szybkości realizacji transakcji z uwagi wahania kursu waluty i znaczne zainteresowanie towarem na rynku. Ponadto z materiału aktowego nie wynika, aby (...) lub jej dostawcy zakładali stałą współpracę, zabiegali o nią. Zawarcie transakcji determinowane było posiadaniem danego rodzaju towaru i to w określonej dacie (czy też w ciągu kilku dni) i pożądanej przez nabywcę cenie. Jeśli te warunki spełniał dany dostawca, to M. N. (1) składał zamówienie. Z racji pracy w innych spółkach znał mechanizmy rynkowe, dostawcy byli „z polecenia” (zob. np. k.3239), przesyłane były zdjęcia towaru i informacje o miejscu jego magazynowania oraz wcześniejsze zamówienia realizowano bezproblemowo, to nie sposób doszukiwać się w braku umów świadomego naruszenia prawa przez podsądnego (zob. też k.3326v-3330v).
Przypisywanie (...)braku cech handlu” (k.2300), chociażby w świetle wyników kontroli operacyjnej, jest nieporozumieniem.
Ad. 3. M. N. (1) nie miał wiedzy na ten temat, a jego firma była ostatnim odbiorcą. Otrzymywała towar przesyłkami kurierskimi, bezpośrednio od dostawcy lub też na zlecenie sprzedającego z (...). Nie było tak, aby spółka „alokowała” telefony w tym magazynie i stąd odbierali go jej klienci. Z racji kupowania telefonów pod zamówienie i ich gabarytów, pomieszczenia magazynowe nie były potrzebne.
Ad. 4. Te okoliczności nie dotyczyły (...). Jej działalność handlowa była jak najbardziej realna, opierała się na zaliczkach od nabywców. Płatności za towar „z góry” były wymagane przez dostawców, którzy od uznania na koncie uzależniali wysyłkę telefonów. Szybkie płatności i obrót towarem były determinowane datą dostawy (bez płatności towar nie był wysyłany), powiązaną z uzgodnionym z klientem (płatnikiem zaliczki) terminem odbioru zamówienia (zob. np. k.625 i k.3330v-3332).
Ad. 5. W tym zakresie organy administracji miały rację, ale tylko co do zasady. Z fakturowania towaru poprzez (...) wyciągnęły bowiem niewłaściwe, także zbyt ogólne wnioski, odnosząc je również do transakcji z innymi firmami (np. k.3313).
Oczywiście rozważania zawarte w pkt 1.-4. nie przesądzają o częściowej (inne podmioty, oprócz (...)) wadliwości prawomocnych decyzji podatkowych wobec (...). Dotyczą one bowiem wykluczenia świadomego działania M. N. (1) w zakresie rozliczeń podatkowych w przypadku innych firm, niż (...). Organy podatkowe, jak i sądy administracyjne (np. k.6368), w ich uzasadnieniach podkreślały przecież, że pozbawienie prawa do skorzystania z mechanizmu odliczenia VAT możliwe jest również w przypadku wykazania braku należytej staranności przy doborze kontrahenta (zawiniona nieświadomość – „wina” nieumyślna), ocenianej pod kątem możliwości i powinności powzięcia wątpliwości co do jego rzetelności.
Jako zupełnie dowolny należy ocenić też wniosek zawarty w uzasadnieniach decyzji organów skarbowych, że (...) była ostatnim ogniwem w łańcuchu transakcji ukierunkowanych na wyłudzenie z budżetu państwa zwrotów podatku VAT” (zob. np. k.2299v, 3310v). Nie ma żadnych dowodów na to, aby M. N. (1) współpracował z kimkolwiek w celu wyłudzenia VAT, przekazywał komukolwiek uzyskane ze zwrotów pieniądze lub ich część. Jego wiedza i sposób zarządzania firmą były zupełnie inne niż w przypadku M. B. (1) ((...)), J. L. ( (...) sp. z o.o.), czy D. M. (1) ( (...) sp. z o.o.; zob. k.3311). Nic nie wskazuje na to, aby oskarżony ich znał, czy też miał jakąkolwiek wiedzę dotyczącą „ich” przedsiębiorstw.
Gdyby świadomie współdziałał w organizacji i funkcjonowaniu łańcucha podmiotów utworzonego po to, aby wprowadzić na polski rynek telefony i nie odprowadzić od sprzedaży tego towaru podatku VAT, to mając na uwadze skalę i charakter tego typu działalności prokurator zobowiązany byłby postawić mu także zarzut z art. 258§1 k.k., jak również przyjąć warunki z art. 65§1 k.k. (w zakresie zorganizowanej przestępczości) i art. 37§1 pkt 5) k.k.s. Nie ma na to nie tylko dowodów bezpośrednich, ale też chociażby jednej poszlaki. Materiał z kontroli operacyjnej także jednoznacznie wyklucza taką opcję. W czasie zarejestrowanych konwersacji oskarżony i inne osoby rozmawiały swobodnie, na różne tematy, nie zdając sobie sprawy z prowadzonych wobec nich działań organów ścigania. Ich treść nie wskazuje, aby nie chciały mówić o czymkolwiek przez telefon, obawiając się podsłuchu – co niejednokrotnie zdarza się w sytuacji prowadzenia zorganizowanej działalności przestępczej.
O wiele bardziej prawdopodobne jest (przesądzenie tego w tej sprawie karnej nie jest konieczne), że tzw. „brokerem” była m.in. (...) (por. k.10 193v). Z pewnością nie było tak, że „M. N. (1) przypadł największy zysk z krajowego obrotu towarem w ramach „karuzeli podatkowej” (tak w ao. k.10 651v). Rzeczywisty zysk, o który chodziło członkom zorganizowanej struktury przestępczej (cena za towar wraz z podatkiem VAT opłacona przez (...)), został wytransferowany na zagraniczne konta przez osoby „zarządzające” tzw. „znikającymi podatnikami” (zob. np. k.5176-5180).
Prokurator i organy administracyjne posługują się pojęciem „karuzeli podatkowej” (str. 36 ao.). Jednak ani ww. organy, ani też oskarżyciel, nie ustalili „koła” transakcji, które można by było określić tym pojęciem1. Złożoność problematyki związanej z podatkiem VAT nie zwalnia organów procesowych, w tym sądu, od konieczności poznania zagadnień wykorzystywanych w dotyczącej tej sfery działalności przestępczej. Jeśli chodzi o działanie na szkodę Skarbu Państwa z wykorzystaniem procedury Tax Free, to zazwyczaj sprowadza się ona do fabrykowania tego rodzaju dokumentów, przy jednoczesnej sprzedaży towaru na krajowym rynku lub też towar, po wywiezieniu go za granicę w ramach ww. procedury, wraca następnie do kraju i ponownie stanowi przedmiot obrotu.
Podatek od towarów i usług charakteryzuje się m.in. tym, że „nakładany” jest na każdym etapie obrotu towarem (wielofazowość podatku), aż do ostatecznego nabywcy, zaś wpłacie do urzędu skarbowego podlega tylko nadwyżka podatku należnego z tytułu dokonania sprzedaży (innej opodatkowanej czynności) ponad kwotę podatku zapłaconego sprzedawcy (rozliczenie podatku następuje w oparciu o zasadę potrącalności podatku naliczonego od podatku należnego).
Klasyczna „karuzela podatkowa” co do zasady nie jest skomplikowanym zagadnieniem faktycznym (pomijając przypadki znacznie rozbudowanych, wzajemnie przenikających się struktur), czy też prawnym, o czym świadczy też skala tego zjawiska. Jej zakres, wielość firm i dokumentów, jak i często wykorzystywany transgraniczny charakter, mają utrudnić realizację swoich zadań przez organy skarbowe i śledcze.
W najprostszej wersji polega ona generalnie na tym, że ten sam towar „krąży” (fakturowy, rzeczywisty lub „mieszany” obrót) pomiędzy tymi samymi firmami (z których jedna (w danym łańcuchu) pełniąc rolę „znikającego podatnika” nie odprowadza VAT-u) i docelowo wraca do pierwotnego sprzedawcy. Zwykle mamy do czynienia z obrotem transgranicznym, gdyż wewnątrzwspólnotowa dostawa, jak i wewnątrzwspólnotowe nabycie towaru, odbywa się z zastosowaniem zerowej stawki VAT. Określenia „karuzela podatkowa” nie należy więc używać wtedy, gdy towar istnieje, trafia do ostatecznego odbiorcy/konsumenta (którym może być konsument, ale też np. firma wytwórcza/produkcyjna), jednak sprawcom zależy na tym, aby na pewnym etapie obrotu (zwykle początkowym), tzw. „znikający podatnik”2 nie odprowadził należnego VAT-u, który stanowi ich zysk.
Ten, który wypracowany jest przez organizację przestępczą w ramach realizacji ww. przestępczej działalności, równy jest kwotom VAT niezapłaconych do budżetu państwa członkowskiego, na terytorium którego operuje podmiot pełniące rolę znikającego podatnika (może być ich kilka). Znikający handlowiec (ang. missing trader) to podmiot, który w praktyce korzysta z niezgłoszonego Wewnątrzwspólnotowego Nabycia Towarów. Nie deklaruje (...) i nie odprowadza podatku w państwie przeznaczenia, jednak dokonuje dalszej dostawy produktów w obrębie jego terytorium na rzecz podatników prowadzących tam działalność. Dostawy te są dokumentował standardowymi fakturami, lecz wykazane w nich kwoty podatku należnego nie są przez znikającego handlowca regulowane. W razie kontroli podmiot taki postępuje zgodnie z nazwą - po transferze zysków z procederu (w niniejszej sprawie następowały przelewy na zagraniczne konta) wycofuje się z rynku. Na czele podmiotów typu „znikający podatnik” stoją zazwyczaj osoby podstawione, tzw. ludzie „słupy” nie posiadający wiedzy o działalności operacyjnej podmiotu gospodarczego, którym rzekomo kierują. Ze względu na fakt, że samego znikającego handlowca nietrudno wykryć, jego celem jest dokonanie dostawy towarów o jak największej wartości, co jest osiągane przez obniżenie cen kosztem części przestępczego zysku. Towar nabyty przez znikającego handlowca może być następnie przerzucony przez łańcuch podmiotów, tzw. „buforów” (ang. buffer) które mają zatrzeć połączenie pomiędzy znikającym handlowcem, a ostatnim w łańcuchu - brokerem3.
Przedstawiony wyżej opis „modelowego rozwiązania” został wręcz w 100% wykorzystany w niniejszej sprawie z udziałem firm, słusznie nazwanych w decyzjach administracyjnych mianem „znikających podatników”. W łańcuchu podmiotów biorących udział w transakcjach telefonami także w tej sprawie występowały firmy-bufory. Funkcję tę mogą pełnić zarówno powołane w tym celu specjalnie spółki, jak i nieświadomi uczestnictwa w przestępstwie przedsiębiorcy, których pośrednictwo ma nadawać mu większą wiarygodność w oczach organów skarbowych. To właśnie w tej sferze podmiotowej leży istota problemu, który - jak się wydaje - nie stał się przedmiotem należytej uwagi ze strony śledczych.
W kontekście świadomości udziału oskarżonego w przestępczej działalności (bo z taką z całą pewnością mieliśmy do czynienia) należy zaznaczyć, że uczestnikiem czynu zabronionego związanego z podatkiem VAT może być zarówno: a) podmiot, który z pełnym rozeznaniem podejmuje takie czynności (obie postacie zamiaru), także ten, b) kto nie dochował należytej staranności wymaganej przy prowadzeniu działalności gospodarczej (nieumyślność niemająca znaczenia z punktu widzenia istoty zarzucanych czynów umyślnych, ale z perspektywy prawa podatkowego już tak4), jak również c) podatnik, który może nie zdawać sobie sprawy z tego faktu, że jest wciągany w taki proceder. Niekiedy transakcja dokonywana w ramach przestępstwa wydaje się z pozoru niczym nieodbiegająca od tych uczciwych. Z jednej strony do takiego nieświadomego podatnika zgłasza się bowiem dostawca towaru, z drugiej zaś – zainteresowany nim kupiec (lub też sprzedawca sam znajduje nabywcę). Dlatego sytuację podsądnego należało traktować i oceniać indywidualnie, w tym analizując okoliczności: nawiązania kontaktu z dostawcą i odbiorcą, jak i transakcyjne w kontekście reguł obrotu będącego ich przedmiotem towaru. Ani z dokumentacji organów podatkowych, ani też innej zebranej w toku śledztwa, nie wynika, aby model transakcyjny sprowadzający się do pozyskania przez danego przedsiębiorcę źródła krajowej dostawy z płatnością przelewem przed dostarczeniem towaru, połączony z jego następczym wysłaniem, osobistym odebraniem lub dowozem (bez dłuższego magazynowania, czy przechowywania) do swojego klienta, nie był realizowany w hurtowych transakcjach sprzedaży telefonami.
„Bufora” działającego ze świadomością udziału w przestępczym procederze zwykle cechuje m.in. wypełnianie obowiązków podatkowych, terminowe wywiązywanie się z wymagań fiskalnych i księgowych, jak i to, że VAT do wpłaty jest bardzo niski w proporcji do obrotu. W przypadku (...) tak nie było.
Oskarżony i zarządzana przez niego spółka zostali wykorzystani przez członków zorganizowanej grupy (grup) przestępczej (na jej temat zob. m.in. k.10 144-10 195). To właśnie zapłata przez (...) ceny za towar brutto, pozwoliła im osiągnąć zaplanowany, bezprawny zysk (transferowany potem za granicę, zob. m.in. k.2810 i nast.). Odbyło się to niejako kosztem podsądnego i jego firmy. Skazanie w niniejszej sprawie za oszustwo (pospolite i skarbowe), wynikało z samodzielnie wymyślonych i przeprowadzonych przez M. N. (1) czynności z udziałem (...), których powody opisano w stanie faktycznym.
Nie było też tak, że płatności na rzecz dostawców (...) realizowane były poprzez konta (...) w (...) Banku SA z powodu zbyt wysokich prowizji pobieranych od przelewu przez (...) SA (k.10 473, 10 519). Wykaz operacji bankowych (...) wskazuje, że spółka niejednokrotnie płaciła przelewami za towar, w tym ponosząc koszty przewalutowania (k.80, 84, 112 i nast.). Z tabeli stawek i prowizji (...) SA, jak i wyciągów bankowych, także nie wynika, aby były one zdecydowanie inne, niż podobnych instytucji funkcjonujących na rynku (zob. k.77v oraz dostępne dane w internecie z 2013 r.). Oczywiście pojawiały się problemy z szybkością transferu środków w efekcie zlecenia przelewu na rzecz dostawcy, co wynika z rozmów telefonicznych (np. k.620; zob. też k.10 474). Mowa jest w nich m.in. o tym, że w (...)SA i (...) SA trwa to dłużej, niż np. w (...) Banku SA – dlatego M. N. (1) planował zmienić bank (k.620-621). Jednak gdyby to był faktyczny powód realizacji przelewów poprzez konta A. G., to nic nie stało na przeszkodzie zawarciu umowy o prowadzenie firmowych rachunków dla (...) w tej ostatniej instytucji finansowej (miał tam zresztą rachunek osobisty, k.10 102; do (...) w sprawie rachunku telefonował 26.04.2013 r., k.621). Tego jednak nie uczyniono. M. N. (1) tłumaczył, że z powodów związanych z nieobecnością wiceprezesa w kraju, gdyż umowę powinni podpisać dwaj członkowie zarządu (k.10 474, 10 519). Jednak A. K. często bywał w Polsce (zob. kontrola operacyjna), a ponadto oświadczenie woli spółki byłoby skuteczne, gdyby podpisy złożył prezes i prokurent. Tym zaś od 9.04.2013 r. była M. L. (1).
Nawet jeżeli M. N. (1) dysponował pieniędzmi pozwalającymi na finalizację danej transakcji (np. po zwrocie VAT za marzec), jak również zaliczkami od Białorusinów w EUR, to i tak miał problem z nabyciem towaru na (...). Zakup waluty mógł się wiązać ze stratą związaną ze zmiennym jej kursem. Ponadto, chcąc wykazać legalność jej posiadania, aby wpłacić na konto firmowe i jako (...) zapłacić pieniędzmi zaliczkowymi, musiał posiadać dowód zakupu EUR przez spółkę (por. k.602, 605v, 623v, 705v, 722, 879, 880v). Współpracując z właścicielem jednego z (...) kantorów - który wymieniał Białorusinom USD na EUR, jak i skupował od nich walutę (k.614v-615, 680v-681, 717) - pozyskiwał takie dokumenty (nazywane „kwitami”), ale nie zawsze było to możliwe (k.625, 707). Również w takich sytuacjach oskarżony wykorzystywał fakturowanie poprzez (...). Już podczas pierwszego przesłuchania wyjaśnił, że forma prowadzonej działalności (sp. z o.o.) narzucała określone rygory księgowo-płatnicze, a zaliczki nie mogły być wpłacane na konto (...) (k.10 475; zob. też k.10 526 i 10 536). Nie dodał tylko, że z tego powodu, iż wpłacający nie figurowali potem w dokumentach Tax Free.
Główna i rzeczywista przyczyna fakturowania towaru poprzez (...) sprowadzała się do niemożności dowolnego „wprowadzenia” pieniędzy na stan spółki (k.851v-852: „muszę jechać do K. towar rozdawać, bo ja nie będę miał jak kupić, rozumiesz, nie będę miał kasy w kasie”; k.856: „Nic się nie rozdaje (…) nie mam w kasie pieniędzy (…) to ja bym wam puścił kasę na prywatne konto”) oraz późniejszego, księgowego rozliczenia zaliczek wpłacanych przez faktycznych nabywców, co przyznał oskarżony 5.09.2018 r. (k.10 536: „On prowadził jednoosobową działalność i mógł wprowadzać pieniądze do kasy jak chciał. Ja nie, bo miałem sp. z o.o.”). Przyjęty sposób ewidencjonowania sprzedaży dawał też czas na sporządzenie dokumentacji związanej z „obiegiem” i sprzedażą towaru przez (...) w procedurze Tax Free. Jak się wydaje, organy śledcze pominęły lub niewłaściwie oceniły dane wynikające z tej części depozycji podsądnego.
Nie została dowiedziona też prawdziwość twierdzenia, zgodnie z którym celem fakturowania poprzez (...) było zawyżenie naliczonego podatku od towarów i usług i w ten sposób podwyższenie nielegalnego „zysku” ze zwrotu VAT. Nie to było zamiarem oskarżonego. Różnice pomiędzy wartością telefonów, jaka wynikała z faktur wystawionych na rzecz (...) przez D. W. (1) ((...)) i P. B. (1) ( (...)), a tą z takich dokumentów sporządzonych przez (...) dla (...), była niewielka. Na przykład 22.03.2013 r. (...)nabył” od (...) 100 telefonów za 236 789,80 zł (k.2442), po czym 23.03.2013 r. „sprzedał” 25 (1/4) z nich za 59 347,50 zł (k.2402). Wartość sprzedaży 100 telefonów w tej cenie - ujęta w czterech fakturach - wynosiła więc 237 390 zł (k.2402-2404) i była tylko o około 600 zł brutto wyższa. Przy czym różnica na VAT to 112,23 zł, a więc suma znacznie niższa niż „prowizja”, jaką A. G. (1) otrzymywał od oskarżonego (1 EUR za sztukę telefonu).
Zeznania M. L. (1) potwierdzają zarówno powody rozpoczęcia samodzielnej działalności przez M. N. (1) w (...), jego doświadczenie i kontakty w branży (k.3035v), jak i ukierunkowanie handlu na procedurę Tax Free. Świadek nie zataiła mechanizmu zbytu związanego z zaangażowaniem tzw. „mrówek”, które nie były nabywcami przekazywanego im towaru. Przyznała również, że zdawała sobie z tego sprawę, jak i to, iż zdarzała się sprzedaż w kwocie netto (k.2036). Jako kontrahenta wymieniła także (...), ale związane było to jedynie z istnieniem znanych jej faktur wystawianych przez tę firmę. Nie utrzymywała, że A. G. (1) był faktycznym sprzedającym towar, a dodatkowo w trakcie pierwszego przesłuchania toczyło się jeszcze postępowanie podatkowe, w ramach którego (...) starał się wykazać realność transakcji z tą firmą (k.2036v).
Z relacją prokurenta (...) korespondują zeznania M. K. (1) . Zasadniczo potwierdził on ustalenia sądu w tych obszarach działalności firmy, w których był zaangażowany i które znał z racji obowiązków pracowniczych. Opisał system „bezmagazynowej” sprzedaży pod zamówienie (k.2072v) – w tamtym czasie i okolicznościach faktyczno-prawnych (strefa przygraniczna), nie był on niczym nietypowym, a realizowało go wiele firm.
Jeśli chodzi o A. K. (1) , to jej depozycje są zbieżne z ustaleniami sądu, tj. w tej części, której dotyczą. Wiarygodnie tłumaczyła wątpliwości interpretacyjne dotyczące rozmów, które odtworzono jej w toku przesłuchań. Zresztą kwestia ewentualnych nieprawidłowości dotyczących usuwania faktur, czy też możliwego wystawiania takich dokumentów bez pokrycia w towarze, nie znalazły odzwierciedlenia w zarzutach. Swoją wiedzę opierała przede wszystkim na treści przekazywanej jej dokumentacji – nie odpowiadała za jej rzetelność i w oparciu o nią prowadziła księgowość (k.10 581v, 10 586v-10 587).
Współpraca z (...) z siedzibą w N.
(...) także była firmą, która z wysokim prawdopodobieństwem miała za zadanie uwiarygodnić legalność oferowanego towaru, tj. w sensie wywiązania się przez poprzednich jego posiadaczy z obowiązków podatkowych. Analiza zachowania ww. przedsiębiorcy, wynikająca niezbicie z materiałów z kontroli operacyjnej ścisła współpraca z T. M. (1) oraz zaprzeczeniu temu w toku złożonych zeznań (k.10 714), wydaje się wskazywać na świadomą współpracę tego świadka w ramach działalności przestępczej. Pomimo braku kontaktu z A. G. (1) – o ile w ogóle starał się go nawiązać – fakturował towar na jego firmę (k.6251v), choć, jak deklarował, nie wiedział „jakie były zależności między firmą (...), a (...) (k.10 714v, 10 715v) i w śledztwie nie wspomniał o T. M.. A przecież ściśle z nim współpracował.
Aby członkowie grup przestępczych, organizujący taki proceder, z jakim mieliśmy do czynienia w tej sprawie, mogli osiągnąć bezprawna korzyść kosztem Skarbu Państwa, niezbędna jest finalna sprzedaż towaru komuś (osoba fizyczna lub prawna), kto de facto „sfinansuje” ich zysk w postaci wartości podatku od sprzedaży towarów, nieodprowadzonego na rzecz Skarbu Państwa. W sytuacji, gdy przestępstwa dotyczące tej należności publicznoprawnej związane są z rzeczywistym posiadaniem towaru i chęcią obrotu nim (jednorazowo, a nie wielokrotnie tym samym), muszą to być pieniądze niejako „z zewnątrz”, nie należące do wtajemniczonych w tego typu proceder. Przeważnie pochodzą one od ostatniego konsumenta (nabywcy i użytkownika danego produktu), ale może zdarzyć się i tak, że poprzedzający go podmiot w łańcuchu transakcji zostaje wprowadzony w błąd i wykorzystany finansowo (utraci prawo do odliczenia VAT; szerzej na ten temat w dalszej części uzasadnienia).
FirmaP. B. (1) z punktu widzenia M. N. (1) jawiła się jako uczciwy przedsiębiorca, zaś jej właściciel i jego „cichy” wspólnik, T. M. (1), swoim zachowaniem nie dawali podstaw do stanowczych podejrzeń, że jest inaczej. Dowodzą tego m.in. zarejestrowane rozmowy dotyczące warunków oferty, zamawiania towaru, wymiany dokumentów, wystawiania dokumentów sprzedaży, w tym faktur, dostawy i odbioru towaru itp. Ich treść świadczy o zwyczajnym kontaktach handlowych między przedsiębiorcami – tak przynajmniej miał prawo na ich podstawie postrzegać je M. N. (1) (por. k.310, 310v-311, 315, 316v, 322, 458, 469v-470, 498v-499, 499v, 510v, 511v-512, 513, 519, 520v, 524v, 529v, 530v, 544, 551, 558v, 562, k.641 i 642: 26.04 prezes (...) i P. B. (1) przeszli na „ty”). Tym bardziej, że P. B. (1) dbał o formalno-prawna stronę transakcji, w tym m.in. w zakresie ich prawidłowego dokumentowania (zob. np. k.641, 653, 728v), płatności, dostaw itp. Między innymi nie zgadzał się na przyjmowanie gotówki (k.635: „w razie kiedyś jakiejś kontroli krzyżowych (…), miejmy wszystko na papierze, tak samo ten przelew”, k.639-640), lecz zgodnie z obowiązującym prawem należności za towar miały być regulowane poprzez rachunek bankowy (k.856v, 860: „to będzie lipa M. (…) puszczajcie mi na firmowe konto”). Analizując postawę właściciela (...), jak iT. M. (1), trudno oskarżonemu postawić zarzut rozmyślnego zaangażowania się w handel z nierzetelną firmą.
Wysyłanie towaru partiami, na różne adresy, związane było z problemami dotyczącymi opłat za przesyłki kurierskie (k.675 i 849v). Nie chodziło więc o jakikolwiek „kamuflaż”.
Zapisy zarejestrowanych rozmów między T. M. (1) i P. B. (1) oraz M. N. (1), nie dają podstaw do uznania, że ten ostatni traktował (...) i jej właściciela jako figuranta. Ten także ani swoją postawą, ani w jakikolwiek inny sposób nie dawał podstaw do wysnucia tego rodzaju wniosku. Z punktu widzenia prezesa (...) współdziałanie obu ww. mężczyzn z ramach ww. firmy - przy posiadanej przez niego wiedzy odnośnie prowadzenia własnej działalności gospodarczej przez T. M. (1) (k.10 519), jak i jego pracy w (...) SA (k.10 527: „On zajmował się sprzedażą telefonów hurtowo. Dużymi dilami.”) - nie było niczym nietypowym. Tym bardziej, że T. M. (1) mówił np. o tym, że (...) reprezentuje P. B. (1), w związku z czym łatwiej jest reprezentować firmę (k.620v: „u nas to prościej trochę, no bo to, to P. sam reprezentuje firmę, także tutaj to jedna osoba idzie po prostu i zakłada”). To z P. B. (1) oskarżony kontaktował się częściej, to on kilka razy osobiście dostarczył towar, wystawiał faktury i zajmował się dokumentowaniem transakcji. Nic nie wskazywało więc na to, aby był „figurantem”. Z punktu widzenia ustaleń w sprawie karnej liczyło się więc to, jak był on postrzegany przez podsądnego w okresie współpracy w 2013 r. (k.10 536v: „P. B. (1) znał T. M. (1). Oni byli partnerami biznesowymi. Robili razem interesy”; zob. też k.10 957: „on myślał, że on od nich kupuje towar, tj. od (...); k.4854: T. M. (1) wg (...), to współpracownik P. B. (1)), a nie następcza ocena wyrażona na podstawie wiedzy odnośnie przestępczego mechanizmu, pozyskanej w toku prowadzonych przeciwko (...) postępowań kontrolnych i sądowych.
Jak wynika z powyższych danych, P. B. (1) w ramach (...) współpracował z T. M. (1) (zob. też k.563v-564, 589, 596, 603v, 608-611, 613v-614, 624v-625, 627, 635, 645, 714v, 719v, 728v-729, 730v, 734v, 775, 783, 785, 836, 867v, 871, 908). Zataił to jednak przed sądem (k.10 714). Z racji okresu i rodzaju ich relacji, nie można uznać, że o niej zapomniał. Kim był zaś T. M. (1)? Materiał aktowy sytuuje go w różnych rolach, wskazując na powiązania z wieloma firmami zaangażowanymi w działalność związaną z nielegalną dystrybucją telefonów sprowadzonych na polski rynek zza granicy i magazynowanych m.in. w (...). I tak:
- znał D. S. (1), prezesa (...), który w jej ramach prowadził „wirtualną” działalność (k.10 140-10 141); jego zadaniem było fakturowanie towaru m.in. na (...) SA i (...) (zob. też k.10 188v-10 189), zaś w tej pierwszej firmie pracował T. M. (1) i to on skontaktował go z właścicielką drugiej (k.10 141, zob. też k.10 151-10 152);
- to z D. S. T. M. (1) wymieniał wiadomości wskazujące na możliwość obrotu kilkakrotnie tym samym towarem (k.10 187);
- to właśnie (...) była „dostawcą” (fakturowym) dla (...) (zob. np. k.10 151v i nast.);
- T. M. (1) zatrudniony był również w (...) sp. z o.o. (nabywała telefony m.in. od (...), k.10 188v; zob. też k.10 189v) i dla niej odbierał towar fakturowany przez (...), także tego samego dnia, co P. B. (1) (k.10 155, 10 158, 10 179); T. Z. (2) reprezentujący (...) i odbierający towar w imieniu tej firmy, robił to także w ramach (...) sp. z o.o. (k.10 156), jak i (...) SA (k.10 178);
- to właśnie T. M. (1) przedstawił D. S. wspólników (...) sp. z o.o., aby towar „przechodził” przez (...) trafiając do (...) SA (k.10 141v, 10 151v, 10 181v, 10 194); w imieniu tej ostatniej odbierał towar (k.3771, 10 151 i nast.) – sprzedawany m.in. do (...)(k.10 188v) - zaś spółka (...) pełniła rolę pośrednika (bufora) otrzymującego faktury od „znikających podatników” (k.10 171v-10 177, 10 181v-10 183), a potem przejęła ich rolę (k.10 193);
- T. M. (1) zainicjował też współpracę (...) z (...) (k.10 472; 10 535: „Zostałem skojarzony z P. B. (1) przez T. M. (1) z (...)”; k.10 537);
- reprezentował Centrum Handlowe (...) sp. z o.o., której działalność, jak i jej dostawców, jest przedmiotem odrębnego postępowania karnego (k.4645v).
Zachodzi więc bardzo wysokie prawdopodobieństwo, że T. M. (1) był ważnym ogniwem łączącym część elementów w strukturach „łańcuchowego fakturowania” ukierunkowanego na uszczuplenie VAT, jak i dbającym o znalezienie „finalnych” nabywców (niekoniecznie świadomych jakiego rodzaju produkt jest im oferowany), dzięki którym będzie to możliwe.
Nasuwa się nieodparty wniosek, że P. B. (1), wiedząc o ww. okolicznościach, w żaden sposób nie chciał być utożsamiany z działalnością T. M. (1). Przeciwko niemu w czasie przesłuchania w tej sprawie toczyło się jeszcze postępowanie przed sądem administracyjnym, którego konsekwencją będą być może prokuratorskie zarzuty.
Oczywiście to, że P. B. (1) zgodził się fakturować towar na (...), nie sprawdzając umocowania M. N. (1) do reprezentowania tej firmy, powinno wzbudzić podejrzenia prezesa (...) (por. k.10 519: „Firmy się na to godziły”). Jednak z ich rozmów telefonicznych wynika, że M. N. (1) informował kontrahenta, że to jest firma kolegi, mówił o problemach dotyczących przepływów finansowych, możliwości rozliczania zaliczek przez spółkę itp. P. B. (1) w takich przypadkach otrzymywał płatności za towar z rachunku (...), więc z punktu widzenia dokumentacji księgowej wszystko było w porządku.
Poza tym doświadczenie życiowe i zawodowe wskazuje, że przedsiębiorcy niejednokrotnie decydują się na wystawienie faktury na wskazany przez nabywcę podmiot, jeśli wiedzą, że jego właściciel o tym wie i nie ma nic przeciwko. Postępują tak dlatego, że interesuje ich zbyt i zysk, a nie wzajemne powiązania i rozliczenia między innymi firmami (zob. też k.3257). Ta okoliczność nie przesądza więc tego, że M. N. (1) wiedział lub domyślał się, że z telefonami dostarczanymi przez (...) coś jest „nie w porządku”. Dodatkowo w czasie pracy w (...) był on świadkiem fakturowania nabywanego legalnie towaru na inną firmę (k.10 476). Być może stąd czerpał nieprawidłowe wzorce.
Namiar na przedsiębiorców dysponujących możliwością sprzedaży telefonów M. N. (1) otrzymał od znajomego biznesmena (k.10 472; k.3325v i 10 472: R. N., przedstawiciela na (...); wcześniej był menagerem (...) sp. z o.o. oraz współpracownikiem w (...) i (...); potwierdza to M. L. (1) k.10 010; zob. też k.10 942; k.10 957v: „M. z jednymi firmami miał do czynienia już wcześniej, w poprzednich swoich pracach”) - dowody nie wskazują na to, aby miał podstawy mu nie ufać.
Także M. K. (1), który miał kontakt z P. B. (1), nie wskazał na żadną okoliczność, z której można by wnioskować, że jego szef współpracował z ww. na innym polu, niż legalny handel lub też miał wiedzę, która pozwalałaby przypisać mu świadomość co do „zaniechania” podatkowego w poprzednich fazach „obrotu” telefonami (por. m. in. k.3078). Jego obserwacje poczynione w trakcie kontaktów pracowniczych z P. B. (1) prowadziły do wniosku, że to on reprezentował (...), a nie np. funkcjonował jako tzw. „figurant”. Opisana przez niego procedura odbierania towaru w magazynie (...), również nie daje powodów do uznania, że powinna wzbudzić wątpliwości nabywcy. Na rozprawie szczerze przyznał, że ani on, ani M. N. (1) nie wiedzieli o fakturowaniu towaru między innymi podmiotami gospodarczymi w okresie, gdy przechowywany był on w B. pod W. (k.10 957v-10 958; zob. też k.961: „nikt ci nie odda namiarów na dostawców (…) nie ma takiej opcji (…) możesz zajść do (...), nic sam się nie dowiesz”). Potwierdza to chociażby rozmowa telefoniczna między nimi z 11.04.2013 r., w toku której spekulowali, z jakiego kraju mogą pochodzić telefony sprzedawane przez(...)(k.520, domniemywali, że to jej właściciel „ściąga” je „chyba z Austrii”; zob. też k.924: brak wiedzy co do źródła pochodzenia towaru).
Bazy klientów, źródła dostaw, warunki sprzedaży rzutujące na indywidualną kalkulację ceny, to m.in. te dane, które stara się chronić każdy przedsiębiorca. Tym bardziej jeśli nie jest producentem towaru. Kolejny jego nabywca, który nie kupuje produktu na własny użytek, chce sprzedać go w jak najkorzystniejszej cenie i nie jest zainteresowany, aby jego klient dowiedział się, od kogo można go nabyć taniej (por. też k.6340v). Trudno więc czynić M. N. (1) zarzut, że ochrona tajemnicy handlowej przez jego dostawców, nie wzbudziła w nim wątpliwości co do ich rzetelności. Zabezpieczanie takich informacji przez dostępem do nich osób trzecich, to wręcz norma w relacjach handlowych, co potwierdzają także inne sprawy z zakresu podatku VAT rozpoznawane przez skład orzekający (zob. np. uzasadnienie wyroku w sprawie SA w Białymstoku o sygn. akt II AKa 179/18, dotyczącej obrotu olejem silnikowym), jak i wynikająca z zeznań pracowników (...) neutralizacja towarów, tj. usuwanie danych dostawcy (k.4644 i nast.: rzadko się zdarza, aby towary były oznakowane w sposób umożliwiający identyfikację dystrybutora lub poprzedniego właściciela, k.4656). Ten aspekt uwarunkowań rynkowych wykorzystywany jest w działalności przestępczej ze szkodą dla innych przedsiębiorców.
Rozważania dotyczące kontaktów z (...), dowodzące braku świadomości M. N. (1) odnośnie nieodprowadzenia VAT na poprzednich etapach „obrotu”, odnoszą się także do współpracy z (...)(na dokumentach także jako (...), np. k.1766, por. k.10 472: „do mobilnej sekcji firmy (...)”). Gdyby nabywany od niego towar fakturowany był bezpośrednio na (...), to sąd nie przypisałby oskarżonemu odpowiedzialności karnej w tym „wycinku” działalności jego firmy (co nie wyłączałoby podatkowej, niezależnej od zamiaru). Z zarejestrowanych rozmów telefonicznych oraz kontaktów poprzez Skype wynika, że podsądny i jego pracownicy traktowali ww. przedsiębiorcę, jako uczciwego kontrahenta, dysponującego legalnym towarem. Zeznania D. W. korespondują z tą oceną (k.10 946v-10 948). Tytułem przykładów można wskazać na kontakty dotyczące:
- zamawiania towaru i obiegu dokumentacji związanej z jego sprzedażą (k.473, 488v, 496v-497, 498, 500, 509-512, 530); na początku kwietnia 2013 r. D. W. i M. N. (1) zwracają się do siebie per pan, choć handlują co najmniej od lutego (k.1766, 1857-1860), a na „ty” przechodzą później (k.566v);
- pytań o ceny i ciekawe oferty oraz odpowiedź D. W. jakim towarem w danej chwili dysponuje (k.6484v, 595v, 702, 824);
- sondowania przez M. N. (1) ceny (k.595v, 701v, 796); czy D. W. nie sprzeda mu taniej telefonów S. (...) (tzw. „piątka”), gdy u innego dostawy otrzymał ofertę 450 EUR za sztukę (k.595v);
- D. W., jako jednego z dostawców towaru, z którymi prezes (...) kontaktuje się 7.05.2013 r., aby uzyskać telefony w jak najniższej cenie; właściciel (...)nie chce mu sprzedać 200 sztuk, tylko całość (k.714v-715);
- negocjacji cenowych i ilości towaru; gdy oskarżony nie może kupić całego stoku i., to transakcja upada (k.607-608);
- tego, że gdy klienci (...) nie chcą uiścić zaliczek w cenie brutto, to M. N. (1) wycofuje się z transakcji z D. W. i informuje go o tym (k.566v-567).
D. W. zbieżnie z ustaleniami sądu przedstawił współpracę z oskarżonym (m.in. k.10 946v: prezes (...) nie znał dostawców D. W., gdyż była to tajemnica handlowa). Także on nie wnikał, dlaczego faktury mają być wystawione na (...) (k.6340: „Dla mnie najważniejsze było czy ktoś kupił, a przede wszystkim zapłacił za zakupiony u mnie towar”; k.10 948), wiedział o zasadach alokacji towaru w (...), w tym, że „fakturowo” zmienia on właściciela nadal pozostając w magazynie. Może to świadczyć o świadomym udziale w przestępczej dystrybucji telefonów, od sprzedaży których nie został odprowadzony VAT (k.10 947v: „nie mam postępowania karnego żadnego, póki co”). Jego zachowanie nie ma jednak bezpośredniego przełożenia na świadomość podsądnego, co do „wad prawnych” nabywanego towaru. Zresztą uzyskane od (...) telefony w całości stanowiły przedmiot przypisanego czynu, gdyż „przeszły” przez (...).
Kontakty między (...), a (...) analizowane pod kątem stanu wiedzy M. N. (1) odnoszonego do strony podmiotowej zarzucanych przestępstw - są typowe, nie różniące się od zwykłych konwersacji handlowych (zob. też np. k.3244-3247, k.3324 i nast.). To nie wiedza o braku odprowadzenia podatku od towarów i usług doprowadziła do wypełnienia przez oskarżonego znamion typów czynów zabronionych, ale podjęcie nielegalnych czynności z udziałem A. G., co w konsekwencji skutkowało brakiem możliwości ubiegania się o zwrot VAT (zob. też na temat faktur z (...) i „nabycia” towaru od tej firmy k.10 931).
Współpraca z (...)z siedzibą w W.
W aktach sprawy znajduje się faktura z 18.05.2013 r., w treści której jako sprzedawca figuruje (...) sp. z o.o., jako nabywca (...) ( dalej jako (...) ), a dotyczy ona 10 aparatów (...) (k.4271). Ustalenia związane z działalnością T. Z. (1) m.in. z wykorzystaniem tej pierwszej firmy, nie pozostawiają wątpliwości, że dokument ten jest nierzetelny (por. k.10 030 i nast.). Zbywcą nie była bowiem (...) sp. z o.o., choć towar trafił ostatecznie w posiadanie H. P.. Ta, w ramach(...), sprzedała część towaru (...).
Transakcję, udokumentowaną fakturą z 20.05.2013 r. o nr (...), poprzedziło zamówienie od (...), który złożył je M. K. (1) poprzez Skype 16.05.2013 r. (k.3329v-3330). Trzeciego czerwca 2013 r. ten sam zagraniczny nabywca zamówił kolejne aparaty (...) D800 (k.3330v) i one również kupione zostały w firmie kierowanej przez H. P. (k.9624; k.892v: odebrał je M. K. (1)). W tym przypadku jednak tej transakcji nie uczyniono przedmiotem zarzutu, a (...) uznał, że (...) nie odpowiada za nią także finansowo. (...), prowadzący postępowanie kontrolne za maj 2013 r., przyjął inaczej, ale zdaniem sądu wyciągnął błędne wnioski.
Organ kontroli skarbowej ( (...)), jak i (...), świadomego udziału (...) w przestępczym procederze dotyczącym towaru, którym „dysponowała” H. P. (to ona de facto prowadziła firmę córki (...)) upatrywali głównie w rozbieżnościach dotyczących kontaktów przedstawicieli obu przedsiębiorstw (k.5058v, 5059v, 6367). W toku przewodu sądowego zostało wyjaśnione stanowisko M. K. (1) i H. P., których zeznania z etapu postępowania kontrolo-skarbowego determinowane były po prostu zatarciem się w pamięci pewnych zdarzeń dotyczących relacji handlowych z ww. przedsiębiorstwem (k.3079: „Kojarzę nazwę tej firmy. Bliższych szczegółów nie pamiętam”). Już wtedy zresztą ww. mężczyzna nie wykluczał obiorów towaru w (...) siedzibie sprzedawcy, co potwierdzają jego podpisy na dokumentach (k.9618, 6919, 9624, 9627; k.3079). H. P., widząc na rozprawie oskarżonego i M. K. (1), rozpoznała tylko tego drugiego, jako nabywcę aparatów telefonicznych, gdyż z nim miała częstszy kontakt (zob. k.10 475, 10 703v). To do niego miała numer (...) (k.10 706 i 4431), jako kontakt z firmą (...), z którą handlowała w 2012 r. na dużą skalę (k.7028). Użytkownikiem tego aparatu był zaś ww. pracownik (...) (k.10 009 i k.1339: miał go przy sobie w chwili przeszukania pomieszczeń (...) 4.02.2014 r.), na co wskazywał oskarżony (k.10 475 i 10 706). H. P. pomyliła więc wcześniej obu mężczyzn (k.4430-4433).
M. L. (1), którą pamiętała ww. świadek jako przyjeżdżającą z „M.”, wskazała, że w siedzibie (...) bywała z M. K. (1), a prezes (...) jeździł tam tylko czasami (k.10 009). M. K. (1) na rozprawie potwierdził ten stan rzeczy (k.10 703v-10 704). Z analizy materiału dowodowego wynika, że M. N. (1) zajmował się przede wszystkim handlem telefonami, zaś TV i aparaty fotograficzne pozostawały głównie w gestii M. K. (1). Depozycje prokurenta spółki ocenić należy więc jako rzetelne. Ponadto H. P. znana była przedstawicielom (...) z racji pracy w poprzedniej firmie ((...), k.10 010). Nie był to więc przypadkowy dostawca, którego powinni byli dokładnie sprawdzić przed zawarciem transakcji. Działalność prowadziła w B., a wartość transakcji z maja 2013 r. nie była relatywnie duża.
H. P. dysponowała aparatami fotograficznymi, które sprzedawała także instytucjom publicznym (k.3413). Słusznie zarówno (...) (k.2268), jak i Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego w B. (k.9608), rozważając niektóre z transakcji zawartych przez (...), nie uznał ich jako „obciążających” dla jej kontrahentów (z uwagi na dobrą wiarę, k.10 766v). Inaczej ocenił to (...) wydając decyzję dotyczącą rozliczeń podatku za maj 2013 r., ale, jak wyżej wykazano, podana argumentacja nie jest przekonująca. Widoczna jest więc tu niekonsekwencja jeśli chodzi o oceny organów administracyjnych – transakcje z maja niczym nie różniły się przecież od tych z czerwca 2013 r.
W deklaracji (...) rozliczała też transakcje sprzętem elektronicznym (telewizory) nabytym w (...)i (...) (k.9633-9654). Towar zamawiany był przez internet, dostarczany kurierem lub odebrany osobiści (k.9653). Te transakcje nie różnią się praktycznie niczym od tych z(...). „Odmienności” dotyczą zaniechania podatkowego na wcześniejszej fazie obrotu, a o ile H. P. zdawała sobie z tego sprawę (zob. uzasadnienia decyzji k.10 730 i nast. oraz k.9791 i nast., 9810, 9961 i nast.), to brak dowód na to, aby w przypadku M. N. (1) było podobnie.
(...) handlowała aparatami fotograficznymi praktycznie już od 2012 r. – towaru w odpowiedniej cenie poszukiwała u różnych dostawców (por. k.606, 827v-828, 845, 1738-1741, 6445v-6447, 6460, 2266, 8948-8974). Ani wartość transakcji z zarzutu, ani jej okoliczności, nie przemawiają za tym, aby można było traktować ją inaczej niż inne, z konsekwencjami, o jakich mowa w prawie karnym i karnym skarbowym.
Współpraca z (...) z siedzibą w Ś.
(...) była fakturowym dostawcą telefonów na rzecz (...) (k.5776 i nast.). Wyjaśnienia M. N. (1) opisujące próby „obejścia pośrednictwa” i dotarcia do tańszego dostawcy, tj. (...), są prawdziwe. Potwierdziła to również M. L. (1) (k.2036), zaś historię kontaktów, która skutkowała transakcją z 5.06.2013 r. (z zarzutu nr VII i VIII, faktura k.9629, przelew z 5.06.2013 r. k.9630) w pełni obrazują rozmowy telefoniczne, jak i poprzez komunikator internetowy. Korespondują one ze stanowiskiem spółki zawartym w piśmie wyjaśniającym z 19.03.2014 r. (k.9668 i nast.). „Poprzedni dostawca (...), o którym mowa w tym dokumencie, to (...). M.in. na jej rzecz telefony sprzedawała/fakturowała (...).
Oskarżony dane kontaktowe do (...) otrzymał od A. G. (nick: (...)) 18.03.2013 r. (k.6438; k.10 010: wg A. L. A. G. (1) „znalazł dane tej firmy z rozmów z panem D. (…) w treści skopiowanej informacji”). Zaraz potem zadzwonił do tej firmy i przekazał dane swojego przedsiębiorstwa (k.9704). Następnego dnia skontaktował się poprzez Skype z A. K. (2), pracownikiem P. Ż., która odpowiedzialna była za kontakty z kontrahentami. W tej dacie, jak i innych pytał ją o telefony i ich ceny, zaś przedstawicielka (...) udzielała stosownych informacji (zob. k.6481 i nast.; k.8976 i nast., 9687-9695). Dopiero 3.06.2013 r., odpowiadając na kolejne pytanie M. N. (1) („może coś się pojawiło ciekawego?”), A. K. podała, że „ma w (...) 100 sztuk I (...)” po 450 EUR za jeden telefon – wcześniejsze propozycje nie zostały przyjęte (k.8976). Gdy prezes (...) zaakceptował tę ofertę, zażądała przesłania dokumentów firmowych na mejla, co też M. N. (1) zlecił M. K. (1) (k.8937). Po ich otrzymaniu uzgodniono formę płatności, sposób i miejsce odbioru towaru. Przy czym brak jakichkolwiek danych na temat tego, aby M. N. (1) wiedział, że nabywany towar znajduje się w (...) od pewnego czasu i „fakturowo” zmienia „właściciela” (zob. też k.9669 pkt 5.). Następuje wymiana dokumentów, jak również zdjęć i nr (...) telefonów (k.6482v; zdjęcia k.9680-9681). Po zakończeniu transakcji prezes (...) dziękuje i wyraża nadzieję na kontynuacje współpracy, zaś A. K. ma mu podsyłać oferty (k.6483v). Wstrzymanie zwrotu VAT skutkowało tym, że dopiero w październiku współpraca została wznowiona (k.9669, zob. też k.10 702).
Oceniając zarówno liczbę, okres, rodzaj i treść kontaktów, jak i przebieg samej transakcji oraz sposób funkcjonowania (...) (k.9631, 9668: m.in. strona internetowa, certyfikat „Rzetelna firma”), trudno przypisać oskarżonemu umyślność w zakresie nabycia towaru, od którego na wcześniejszym etapach obrotu nie został odprowadzony podatek VAT. Jego wyjaśnienia z 19.03.2014 r., w odpowiedzi na pytania (...), tylko to potwierdzają (k.9668 i nast.).
Podany przez P. Ż. opis sposobu prowadzenia działalności przez (...) (k.2716), także wskazuje na to, że takiemu kontrahentowi, jak (...), było dość trudno ocenić, czy jest to rzetelna firma, czy też jakim towarem dysponuje. Z całą pewnością zaś nie można przyjąć, że M. N. (1) był tego świadomy inicjując z nią kontakt, jak i na początku czerwca 2013 r. Słusznie (...) zwróciła uwagę na to, że jedynym argumentem przemawiającym za przyjętą świadomości „nielegalności” pochodzenia towaru nabytego od (...), były ustalenia związane z (...) sp. o.o. (k.9723, zob. decyzja k.10 430v-10 433). Materiał dowodowy nie wskazuje, aby M. N. (1) miał wiedzę na temat jest istnienia i funkcjonowania. Ponadto czym innym jest możliwość zastosowania określonych instrumentów podatkowych w efekcie przeprowadzonej kontroli i wydania decyzji administracyjnej, a czym innym przesłanki odpowiedzialności karnej i karnoskarbowej. Zakresowo podstawy każdego z przyjętych rozwiązań, tj. administracyjnego i karnego, nie zawsze się pokrywają.
Analiza powyższych dowodów nie daje więc podstaw do uznania, że M. N. (1) ( (...)) umyślnie współdziałał z (...) lub jej dostawcami, w celu uszczuplenia należności publicznoprawnej. Tylko zaś w takim przypadku mógłby ponieść odpowiedzialność karną lub karnoskarbową, oprócz finansowej związanej z ustaleniami organów skarbowo-podatkowych. Z decyzji wymiarowej z 2.02.2018 r. wynika, że jeśli chodzi o transakcję z (...), to (...) można „zarzucić” niedochowanie należytej staranności (k.10 432, choć dalej mowa jest o „braku potwierdzenia nieświadomości”), a ta cecha strony podmiotowej nie zawiera się w obszarze dotyczącym umyślności.
Z przepisów prawa i orzecznictwa (w tym (...), także na temat bezpośredniego stosowania przepisów unijnych, w tym dotyczących VAT-u, zob. np. sprawy (...); (...), (...), (...), (...); k.5935-5946) - wynika, że przedmiot oceny organów kontrolno-podatkowych nie jest tożsamy z analizą prawnokarną dotyczącą przestępczości „podatkowej”. Znamiennym jest, że w uzasadnieniu aktu oskarżenia jego autor, w części dotyczącej samodzielnych rozważań pod kątem odpowiedzialności karnej, jego autorka odniósł się tylko firmy (...) (k.10 651v-10 653). Nie poddano zaś analizie pod kątem znamion przestępstwa transakcji z (...), (...), czy też (...), poprzestając, jak się wydaje, na ustaleniach organów administracyjnych. Te zaś nie są wystarczające do skazania również za te ostatnie zachowania.
Nie ma prostej zależności pomiędzy ujawnionym w toku postępowań podatkowych i karnych mechanizmem wprowadzenia na polski rynek telefonów, funkcjonowaniem podmiotów gospodarczych, które brały udział w „obrocie” tym towarem i świadomością osób nimi zarządzających, a oceną strony podmiotowej w przypadku M. N. (1) (zob. k.3436). Aby można było automatycznie powiązać te kwestie i w konsekwencji uznać, że ww. wiedział, jaką „wadą” dotknięty jest nabywany przez niego produkt, należałoby wykazać, iż świadomość oskarżonego nie ograniczała się do znajomości danych firmy-dostawcy i osób nią kierujących. Powinna obejmować również te okoliczności, na podstawie których można by było wyprowadzić logiczny wniosek co do wiedzy prezesa (...) o tym, że „pierwszy” podatek od sprzedaży uruchamiający proces naliczenia i potrąceń VAT w następnych fazach obrotu nie został odprowadzony do budżetu państwa. Tego zaś wyniki przewodu sądowego nie potwierdziły, a wręcz przeciwnie.
W przypadku oskarżonego okoliczności transakcji z dostawcami towaru były zupełnie inne od tych, które dotyczyły np. M. B. (2), prezesa (...) sp. z o.o. (k.2704-2707: sprzedawca „pan K.”, brak bazy nr (...), brak reklamacji towaru, brak sprawdzenia towaru, kosztów magazynowania itp.), P. Ż. (faktury od tzw. „znikających podatników” k.2906), M. B. (1) (k.3538-3547: właściciel (...); firmę założył za namową sąsiada, miał tylko wystawiać faktury i robić przelewy, brak kontaktu osobistego z klientami i towarem, całość czynności poprzez łącza elektroniczne), J. L. (k.3575-3578: prezes (...) sp. z o.o.; wszystkie decyzje miał podejmować (...), a on był tylko „papierowym prezesem”), czy też D. M. (2) (prezes (...) sp. z o.o., por. k.5713v-5714; przyznał, że działalność tej firmy była fikcyjna). Słusznie więc (...), jak i Dyrektor Izby Skarbowej w B. (k.3448, 5059v-5060) - argumentując alternatywnie - wskazali, że realia sprawy świadczą co najmniej o braku przezorności i wskazują na niezachowanie należytej staranności wymaganej w stosunkach handlowych, nie zaś na świadome działanie M. N. (1), co zdaniem sądu należy odnieść do innych firm niż (...) (k.3436-3437: wskazane tam dane, wynikające z zeznań M. N. (1), potwierdził on w swoich wyjaśnieniach).
Nie było też tak, że poprzez (...) M. N. (1) starał się „ukryć” powiązania z faktycznym dostawcą (tak ao. k.10 644v i 10 651v), aby ewentualnie w przypadku kontroli zaprzeczyć kontaktom z (...) lub (...), jako podmiotami prowadzącymi nielegalną działalność. Gdyby tak było, to powinien być konsekwentny i w sytuacji, gdy A. G. (1) odmówił dalszego fakturowania, albo znaleźć inną firmę gotową przejąć jego „zadania”, albo zaprzestać współpracy z ww. przedsiębiorstwami. Tak jednak nie uczynił – zaczął po prostu ewidencjonować nabycia od P. B. (1) (k.10 527: „Od maja już tak nie było”; od D. W. już wtedy nie kupował towaru; zob. też k.513, 626, 720: P.B.: „chcesz na (...), czy na (...)?”; M.N.: „Nie, na (...)). Już od pierwszego przesłuchania nie starał się zataić tego, kto dostarczał telefony do firmy (...).
Tezy aktu oskarżenia, że (...) nabyty towar sprzedawał ze stratą, czy też odnośnie pozorowania fakturowych transakcji, do których nie dochodziło (k.10 643v), nie mają potwierdzenia dowodowego. W okresie ujętym w zarzutach (...) nie przeprowadziło transakcji z (...), a więc zeznania B. S. nie miały zasadniczego przełożenia na ustalenia w tym procesie. Żadnego znaczenia nie miały też operacje finansowe wskazane przez prokuratora, których dokonano w styczniu, czy lutym 2013 r. (k.10 644, 10 645). W przypadku tych, które realizowano od marca 2013 r., nie chodziło o „pranie brudnych pieniędzy”, ale swoistą legalizację nierzetelnych faktur wystawionych przez (...). „Uzależnianie” przez M. N. (1) kolejnych transakcji od zwrotu VAT nie świadczy o ukierunkowaniu działalności na „wyłudzenie nienależnego zwrotu podatku” (k.10 646). Chodziło po prostu o to, że specyfika działalności (sprzedaż na eksport) i kalkulacja zysków opierała się na możliwości odzyskania podatku naliczonego. Nie jest to nic nietypowego jeśli chodzi o funkcjonowanie przedsiębiorstw w obrocie gospodarczym, które nabywają towar i sprzedają go za granicę. Sprzedaż w procedurze Tax Free nie miała na celu „ukrycia przestępstwa” ze szkodą na rzecz Skarbu Państwa (k.10 646), a jedyną korzyść z tego odnieśli nabywcy. Nie można zgodzić się z tezą, że oskarżony sprzedając w ten sposób „nie ponosił w ogóle ryzyka gospodarczego” (k.10 646). Ponosił i to znaczne - gdyż inwestował w nabycie towaru także własne środki finansowe (wtedy, gdy je miał, k.438: „w tej chwili nie mamy już czym pokryć…”; k.596v i 602: po uzyskaniu pieniędzy ze zwrotu VAT (...) nabywa za nie towar z (...) dla W.) - o czym świadczą konsekwencje dla niego i jego firmy związane ze wstrzymaniem zwrotu VAT i wynikiem czynności kontrolnych (k.941: „bo wszystko w Vacie włożone…”; k.944: „czekamy po prostu na zwrot VAT (…) nie ma jak po prostu handlować, nie ma pieniędzy”).
Oskarżony wiedział, że dokumentując sprzedaż na rzecz osób opisanych w Tax Free kreuje fikcję. Doskonale zdawał sobie sprawę z tego, że nie może przyjąć zaliczkowych pieniędzy do kasy, czy też na rachunek spółki, gdyż musiałby one zostać rozliczone dokumentami sprzedaży na rzecz wpłacającego (por. k.515-517, 521-522: rozmowy z księgową i Wicią z 11.04.2013 r., a więc jeszcze przed złożeniem deklaracji za marzec). Wiadomo było zaś, że to nie on będzie figurował jako nabywca.
M. N. (1) nie wymyślił mechanizmu handlowego, na którym opierała się działalność (...). Powielił tylko to, z czym się zetknął podczas pracy w (...) sp. z o.o. (zob. k.91v, 5052v). Z tym, że nie ma żadnych dowodów na to, aby VAT ujęty w paragonach sprzedaży i dokumentach Tax Free zatrzymał dla siebie. Zwracał go „podróżnym”, a de facto nabywcom (k.10 527v; wcześniej zdarzało się, że „zakładał” ze swoich pieniędzy sprzedając netto). Potwierdza to chociażby szereg zarejestrowanych rozmów telefonicznych i kontaktów poprzez Skype (np. k.438, 555v, 561v, 590, 736v, 802v, 6462, 8927v). Ponadto zasada funkcjonowania podatku od towarów i usług sprowadza się do możliwości uzyskania zwrotu tej należności publicznoprawnej o wartości określonej w fakturze nabycia towaru przez (...). To jest tzw. VAT naliczony. Różnica między tą wartością, a sumą VAT należnego – wynikającego ze sprzedaży kupionego towaru, decyduje o kwocie, którą z tytułu tego podatku należy uregulować na rzecz Skarbu Państwa lub też o wysokości jego zwrotu na rzecz podatnika w danych okresie rozliczeniowym. Realizacja sprzedaży produktów za granicę z wykorzystaniem fikcyjnej procedury Tax Free nie oznacza, że do tego rodzaju transakcji powinno się zastosować stawkę VAT (np. 23%) obowiązującą dla tego typu towaru w przypadku sprzedaży krajowej.
W orzecznictwie sądów administracyjnych słusznie dominuje stanowisko, zgodnie z którym uznanie, że nie było podstaw do stosowania procedury Tax Free, nie zwalnia organów podatkowych z oceny, czy przedmiotowych transakcji nie można było uznać za eksport towarów. Procedura zwrotu VAT podróżnym jest procedurą szczególną, ale brak spełnienia warunków jej stosowania nie upoważnia organów podatkowych do automatycznego zastosowania w każdym przypadku stawki właściwej dla dostawy krajowej. Należy bowiem zakwalifikować daną dostawę do jednej z czynności określonych w art. 5 ustawy o VAT (por. wyroki NSA z: 4.06.2012 r., I FSK 1222/11 oraz z 18.01.2018 r., I FSK 638/16). W realiach tej sprawy uznanie dokonanej dostawy za dostawę krajową wymagałoby wykluczenia, że dostawa ta została dokonana w ramach eksportu, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2) ustawy o VAT. Zgodnie zaś z art. 2 pkt 8) ustawy o VAT (w brzmieniu obowiązującym od 1.04.2013 r.) przez eksport towarów rozumie się dostawę towarów wysyłanych lub transportowanych z terytorium kraju poza terytorium Unii Europejskiej przez:
a) dostawcę lub na jego rzecz, lub
b) nabywcę mającego siedzibę poza terytorium kraju lub na jego rzecz, z wyłączeniem towarów wywożonych przez samego nabywcę do celów wyposażenia lub zaopatrzenia statków rekreacyjnych oraz turystycznych statków powietrznych lub innych środków transportu służących do celów prywatnych
- jeżeli wywóz towarów poza terytorium Unii Europejskiej jest potwierdzony przez właściwy organ celny określony w przepisach celnych.
(...) sprzedała telefony hurtowo podmiotom zagranicznym (osobom fizycznym). Choć dokumenty Tax Free są nierzetelne, to jednak nie w całości. Znajdujące się na nich pieczęcie organów celnych są autentyczne i potwierdzają wywiezienie ww. urządzeń poza granicę RP. Ustawa o VAT nie wskazuje zamkniętego katalogu dokumentów, jakie mogą potwierdzać wywóz, wymienia natomiast przykładowe: ● dokument w formie elektronicznej otrzymany z systemu teleinformatycznego służącego do obsługi zgłoszeń wywozowych albo potwierdzony przez urząd celny wydruk tego dokumentu, ● dokument w formie elektronicznej pochodzący z systemu teleinformatycznego służącego do obsługi zgłoszeń wywozowych, otrzymany poza tym systemem, jeżeli zapewniona jest jego autentyczność, ● zgłoszenie wywozowe w formie papierowej złożone poza systemem teleinformatycznym służącym do obsługi zgłoszeń wywozowych albo jego kopia potwierdzona przez urząd celny (SAD). Przedsiębiorca, przy sprzedaży za granicę, może więc „legitymować się” także np. potwierdzeniem na Tax Free, pieczęcią na liście przewozowym CMR, fakturze, czy też dokumentacją ze składu celnego realizującego na zlecenie transport towaru do innego kraju. Wydaje się więc, że sprzedając towar klientom spoza UE (...) miało prawo stosować preferencyjną stawkę VAT (0%) i tak rozliczać te transakcje z urzędem podatkowym. Skoro tak, to wygenerowana na paragonie z kasy fiskalnej kwota VAT nie była rzeczywista, nie stanowiła tzw. VAT należnego i nie podlegała kompensacji z VAT naliczonym. Koszt zwrotu tej „wirtualnej” wartości na rzecz obcokrajowca (kupującego) ponosił (...) z własnych środków. Nie były to pieniądze Skarbu Państwa. Spółka mogła odzyskać VAT z faktury, na podstawie której nabyła towar – naturalnie wtedy, gdy była ona rzetelna.
Oczywiście można dywagować, że gdyby dokumentowano rzeczywistą, hurtową sprzedaż na rzecz konkretnej osoby fizycznej (jednej), to nie można by było zastosować procedury Tax Free, a w konsekwencji brak byłoby dokumentu potwierdzającego wywóz telefonów za granicę. Gdyby jednak nie zastosowano takiego nielegalnego mechanizmu, to białoruski klient w ogóle nie kupiłby towaru – byłby on zwyczajnie za drogi. (...) mogła wystawić mu fakturę, ale okazanie tej na granicy - w celu potwierdzenia wywozu - wiązałoby się z koniecznością uregulowania należności publicznoprawnych na rzecz Białorusi. Taki sposób sprzedaży także więc nie satysfakcjonował klienta. Nie było też tak, że (...) mogłaby ten sam towar sprzedać na rynku krajowym – dla polskiej klienta jego cena nie była atrakcyjna, a sprzedaż trwałaby dość długo i była objęta większym ryzykiem gospodarczym. Gdyby M. N. (1) nie „kombinował” z firmą (...), po czym sprzedał telefony zagranicznym kontrahentom z zastosowaniem fikcyjnej procedury Tax Free, ale jednak na eksport, to z punktu widzenia prawa karnoskarbowego jego zachowania nie można by było ocenić jako godzącego w należność publicznoprawną. Oczywiście przy braku świadomości co do tego, że VAT we wcześniejszych fazach obrotu nie został uregulowany. Mielibyśmy w przypadku ww. oskarżonego do czynienia z przestępstwami przeciwko dokumentom i wiarygodnością ksiąg. Naturalnie nie oznacza to, że (...) uniknąłby odpowiedzialności podatkowej, do przypisania której wystarczające jest wykazanie braku zachowania należytej staranności, wymaganej od profesjonalnego podmiotu prawa handlowego.
(...) mogła oczywiście zaproponować nabywcom „oficjalną” sprzedaż eksportową, ale na zgodę raczej nie mogłaby liczyć. Istotą interesu z wykorzystaniem tzw. „mrówek” jest przewożenie przez granicę małych ilości towarów, aby nie rodził on obowiązków celnych w państwie docelowym. Oficjalne występowanie jako importer odniosłoby taki sam skutek, jak przewożenie większych ilości towaru, a więc konieczność rozliczenia tamtejszych ceł. To nie w interesie (...) leżała sprzedaż poprzez Tax Free, ale nabywców. Spółka zamiast zwracać VAT mogła ukształtować cenę na poziomie netto, a więc takim samym, jak po dostarczeniu dowodów wywiezienia telefonów za granicę (dokumenty Tax Free). W każdym z tym przypadków konsekwencje związane z wysokością zwrotu podatku naliczonego są przecież identyczne.
Słusznie NSA w uzasadnieniu wyroku z 11.04.2019 r., odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 210§1 pkt 5) Ordynacji podatkowej wskazał, że organy podatkowe nie zakwestionowały wartości sprzedaży zadeklarowanej przez spółkę jako opodatkowana z zastosowaniem 0% stawki podatku (k.10 932v). Korekta nadwyżki podatku od towarów i usług do zwrotu na rzecz (...) w kwocie 76 602 zł, w miejsce zadeklarowanej w wysokości 297 119 zł (k.6994), związana była z brakiem możliwości potraktowania wartości podatku z poświadczających nieprawdę faktury wystawionych przez (...), jako VAT naliczonego (k.7011v, 10 934).
Część C .
Zgodnie z art. 88 ust. 3a pkt 4) lit. a) ustawy o VAT nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury stwierdzające czynności, które nie zostały dokonane - w części dotyczącej tych czynności. Podatnikowi co do zasady przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego w zakresie, w jakim nabyte towary są faktycznie wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Uprawnienie to, będące konsekwencją zasady neutralności podatku o towarów i usług, zostało jednak obwarowane pewnymi warunkami. Kto ich nie spełnia, nie może z niego skorzystać. Jednym z wymogów decydujących o możliwości skutecznego skorzystania z prawa do odliczenia VAT jest to, aby faktura dokumentowała faktyczne nabycie towarów, tj. obrót nimi pomiędzy wymienionymi w niej, jako sprzedawca i kupujący, podmiotami. W sytuacji, gdy czynności ujęte w ww. dowodzie księgowym nie są dokonane między właśnie tymi firmami, odliczenie podatku naliczonego wynikającego z takiej faktury nie jest możliwe (por. też k.3446, 7008-7009 oraz wyroki NSA m.in. z 26.02.2012 r., I FSK 208/12 i z 11.05.2010 r., I FKS 688/09).
Prezes (...) doskonale zdawał sobie sprawę z tego, że nie nabył towaru od (...). Mimo to fikcyjne faktury wystawione przez znajomego przedsiębiorcę wprowadził do obiegu prawnego i własnej księgowości. W konsekwencji wynikające z nich dane stały się podstawą rozliczeń podatkowych uwzględnionych w deklaracjach VAT-7. Wiedział, że wartości te są nierzetelne i znał warunki faktyczno-prawne umożliwiające ubieganie się o zwrot różnicy VAT. Z punktu widzenia zasad jego odpowiedzialności to, że bez problemu mógł uzyskać faktury od faktycznych dostawców wystawione na (...), nie ma żadnego znaczenia. Skoro tego nie zrobił, odpowiada także karnie. Naturalnie okoliczności sprawy mają jednak wpływ na wymiar sankcji penalnej.
M. N. (1) przyjął od A. G. nierzetelne faktury, po czym posłużył się nimi przekazując księgowej, aby ta ujęte w nich wartości przyjęła do rozliczeń podatkowych. Znalazły one swoje odzwierciedlenie m.in. w zapisach deklaracji VAT-7. Skoro w oparciu o te fikcyjne dane, jako prezes (...) domagał się rozliczenia, w tym zwrotu, ujętego w nich podatku naliczonego, to celowo wprowadził w błąd urzędników, którzy decydowali o pozytywnej weryfikacji danej deklaracji. Niekorzystne rozporządzenie mieniem Skarbu Państwa sprowadzało się do kompensaty wartości VAT z ww. faktur, z tzw. VAT należnym, z konsekwencjami dotyczącymi zwrotu tej należności na rachunek spółki. Gdy do takich dyspozycji nie doszło z powodu wszczęcia kontroli i ich wyników, możemy mówić o usiłowaniu (rozliczenia za kwiecień-czerwiec 2013 r.). Oskarżony mając na uwadze przepisy kodeksu karnego wypełnił więc znamiona czynu z art. 286§1 k.k. w zw. z art. 294§1 k.k. (zob. art. 115§5 k.k.) w zb. z art. 273 k.k.
Trafnie wskazuje się w orzecznictwie, że w każdym przypadku rozwiązania zagadnienia realnego zbiegu przepisów na podstawie art. 8§1 k.k.s. konieczne jest wyraźne wskazanie w wyroku (poprzez ujęcie tego przepisu w kwalifikacji prawnej), że został on oparty na konstrukcji idealnego zbiegu czynów karalnych (zob. wyrok SN z 27.08.2008 r., IV KK 46/08, LEX nr 447300, zaś odnośnie zasadności przyjętego w wyroku idealnego zbiegu uchwałę SN z 24.01.2013 r., I KZP 19/12). Służy to nie tylko wskazaniu, że podstawą przypisania wielu przestępstw budowanych na tym samym czynie tego samego sprawcy jest konstrukcja idealnego zbiegu, lecz też wyraźnemu zaakcentowaniu, że w ocenianym przypadku podstawą odpowiedzialności jest „ten sam czyn”, obejmujący to samo zdarzenie historyczne, nie zaś wielość czynów (tj. zbieg realny). Przypisane w pkt A. 1) i 2) wyroku zachowania wyczerpały znamiona zarówno przestępstwa określonego w przepisach karnych, jak i przestępstwa skarbowego. Dlatego konieczne było powołanie w kwalifikacji prawnej także art. 8§1 k.k.s.
Użyte w dyspozycji art. 6§2 k.k.s. sformułowanie „w wykonaniu tego samego zamiaru” oznacza, że poszczególne zachowania składające się na czyn ciągły realizowane być muszą z identycznym zamiarem, takim samym w odniesieniu do każdego z nich, lecz niekoniecznie istniejącym z góry, a pojawiającym się sukcesywnie przy podejmowaniu kolejnego zachowania. Nie jest wymagane, aby sprawca obejmował zamiarem w chwili jego powzięcia wszystkie zindywidualizowane, co najmniej w ogólnym zarysie, zachowania, składające się na czyn ciągły. Nie muszą one funkcjonować w jego świadomości przed przystąpieniem do działania, albo co najmniej w chwili podjęcia pierwszego zachowania składającego się na ciąg, lecz wystarczające jest, aby sprawca realizował przestępczy zamiar w kolejnych odsłonach, czy też „na raty”, sukcesywnie. Warunkom z art. 6§2 k.k.s. odpowiada więc także taka sytuacja, w której oskarżony „działa z jednym zamiarem”, a decyzje realizacji poszczególnych zachowań podejmuje sukcesywnie, odrębnie do każdego z nich (zob. teza 34 Komentarza P. Kardasa do art. 6 k.k.s., system Lex).
Artykuł 12 k.k. (obecnie §1) zawiera ustawowe określenia kryteriów tzw. czynu ciągłego. Zastosowanie tegoż przepisu uzależnione jest z jednej strony od przesłanki podmiotowej w postaci „z góry powziętego zamiaru”, z drugiej od przesłanek przedmiotowych, takich jak „krótkie odstępy czasu” oraz tożsamość pokrzywdzonego, gdy przedmiotem zamachu jest dobro osobiste. Czyn ciągły charakteryzuje się więc jednym zamiarem obejmującym wszystkie elementy składowe. Wypełnienie przesłanek z art. 12 k.k. nie następuje tylko w sytuacji, gdy w świadomości sprawcy - już w początkowej fazie działalności przestępczej - dokładnie sprecyzowana jest zarówno ilość bezprawnych działań, jak i ich rodzaj.
W przypadku przestępstwa pospolitego, jak i skarbowego, opisane wyżej kryteria zostały spełnione. Na każdy z czynów ciągłych złożył się ciąg planowanych zachowań, sukcesywnie powtarzanych w odcinkach miesięcznych (związanych z terminami rozliczeń podatkowych). Trwały do momentu, gdy z uwagi na odmowę dalszej „współpracy” przez A. G. (1), (...) nie dysponował już nierzetelnymi fakturami.
Zgodnie z art. 4§1 k.k. jeżeli w czasie orzekania obowiązuje ustawa inna niż w czasie popełnienia przestępstwa, stosuje się ustawę nową, jednakże należy stosować ustawę obowiązującą poprzednio, jeżeli jest względniejsza dla sprawcy. Tożsama regulacja znajduje się w art. 2§2 k.k.s.
Stosując ww. regułę intertemporalną analizuje się odpowiedzialność karną za dany czyn nie tylko w kontekście ustawy obowiązującej w czasie popełnienia przestępstwa i w czasie wyrokowania, ale również przez pryzmat wszystkich zmieniających się stanów prawnych w przedziale czasowym wyznaczonym przez datę czynu i datę orzekania. Przy czym o tym, która ustawa jest względniejsza dla sprawcy, nie decydują wyłącznie kryteria rodzaju i wysokości sankcji. Uwzględniać trzeba też takie kwestie jak np. warunki zaostrzenia i łagodzenia kary, nakładania obowiązków, orzekania środków karnych, czy też skutki skazania (np. w zakresie ujętym w art. 78§1 i 2 k.k.).
Tak więc ustawą względniejszą dla sprawcy jest ta, której wybór opiera się na ocenie całokształtu konsekwencji wynikających dla niego z kolejnego zastosowania obydwu wchodzących w grę ustaw (także unormowań np. kilku z nich obowiązujących w danej dacie i mających wpływ na odpowiedzialność podsądnego). Warunkiem dokonania wyboru spełniającego te wymogi jest przeprowadzenie przez sąd orzekający swoistego testu polegającego na podjęciu rozstrzygnięcia w sprawie, odrębnie na podstawie jednej i drugiej ustawy, a następnie na porównaniu obu rezultatów według kryterium korzystności dla oskarżonego (zob. wyrok SN z dnia 13.05.2008 r., V KK 15/08, LEX nr 398529; uchwała SN z dnia 12.03.1996 r., I KZP 2/96, publ. w OSNKW 1996/3-4/16). Przy czym sąd musi dokonać wyboru między konkurującymi ze sobą ustawami (tj. konsekwencjami dla danego sprawcy - w ramach konkretnego, przypisanego mu czynu - wynikającymi z uregulowanych w nich stanów prawnych) przyjmując określoną datę (w przypadku „ustawy poprzedniej” będzie to zwykle data, do której określony stan prawny, wynikający z nowelizowanego aktu prawnego obowiązywał) stanowiącą punkt czasowy będący odnośnikiem do oceny prawnej danego bezprawnego zachowania i jego następstw prawno-karnych (por. wyrok SN z dnia 4.01.2002 r., II KKN 303/99). Jeśli więc w ramach ocen prawnych danego czynu sąd stosuje przepisy „względniejsze” dla sprawcy w brzmieniu obowiązującym w jednym z aktów prawnych w określonej dacie, to zobowiązany jest ponadto uwzględniać (w razie takiej konieczności) tylko te, które w tym czasie były aktualne w systemie innych aktów prawnych.
Ujęte w punkcie A. 1) i 2) części rozstrzygającej wyroku zachowania oskarżonego nastąpiły przed wejściem w życie ustawy z 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.2015.396), co nastąpiło 1 lipca 2015 r., a więc przed datą orzekania. Przed tą nowelizacją Kodeksu karnego obowiązywały m.in. łagodniejsze kryteria dotyczące warunkowego zawieszenia kary pozbawienia wolności, niż obecnie (por. art. 69§1 k.k.). Przyjęcie do oceny prawnej konsekwencji czynu ustawy w brzmieniu wskazanym w pkt. A. było więc jak najbardziej wskazane. Skoro mamy do czynienia z idealnym zbiegiem z art. 8§1 k.k.s., a więc tym samym (jednym) czynem, to należało zastosować do obu przypisanych przestępstw ten sam stan prawny (surowszą sankcję w art. 62§2 k.k.s. wprowadzono od 1.01.2017 r.).
Użyta w art. 65§1 k.k. przesłanka „czynienia sobie z popełnienia przestępstwa „stałego źródła dochodu” jest spełniona zarówno wtedy, gdy działalność przestępcza stanowi dla sprawcy główne, jak i uboczne źródło dochodu (art. 37§1 pkt 2) k.k.s. nie miał zastosowania, z uwagi na przypisanie tylko jednego przestępstwa skarbowego). Z ww. sformułowania nie wynika, aby miał to być dochód uzyskiwany w ciągu dłuższego czasu. Chodzi bowiem o realizację takich bezprawnych działań, które w zamierzeniu sprawcy mają doprowadzić do stałych (cyklicznych) przysporzeń majątkowych, zwykle nielimitowanych czasowo. Skład orzekający w tej sprawie podziela tym samym to stanowisko wyrażone w judykaturze, zgodnie z którym uznanie dochodu za stały nie jest uwarunkowane osiąganiem go przez określony czas. Decydujący jest zaś zamiar kontynuowania przestępczego procederu tak długo, jak byłby on skuteczny (tak SN w postan. z 28.02.2008 r., V KK 238/07 oraz z 8.01.2015 r., V KK 165/14; wyrok SA we Wrocławiu z 6.03.2014 r., II AKa 31/14 oraz SA w Gdańsku z 29.06.2017 r., II AKa 124/17). Uwarunkowania tej sprawy pozwalają na uznanie, że mamy do czynienia z sytuacją określoną w art. 65§1 k.k. Gdyby nie postępowania kontrolne, jak i stanowisko A. G., regularna „współpraca” byłaby kontynuowana – nic nie wskazuje na to, aby miało być inaczej.
Z art. 65§1 k.k. wynika, że przepisy dotyczące wymiaru kary, przewidziane wobec sprawcy określonego w art. 64§2 k.k., stosuje się także do sprawcy, który z popełnienia przestępstwa uczynił sobie stałe źródło dochodu. Powołanie art. 64§2 k.k. jest więc odnośnikiem personalnym wskazującym kogo dotyczy norma art. 65§1 k.k., nie zaś precyzującym odnoszące się do niego zasady wymiaru kary. Te znajdują się w dyspozycji art. 64§2 k.k., a więc to ten przepis w związku z art. 65§1 k.k. należy powołać orzekając o wysokości sankcji penalnej (zob. np. rozstrzygnięcie sądu I instancji w uzasadnieniu wyroku SA w Łodzi z 22.05.2018 r., II AKa 24/18; postan. SN z 8.01.2015 r., V KK 165/14; wyrok SA w Warszawie z 12.09.2017 r., II AKa 388/16).
Co do poszczególnych „składników” przestępstwa skarbowego:
- art. 56§1 k.k.s. : Składane przez (...) deklaracje VAT-7 zawierały m.in. dane wynikające z poświadczających nieprawdę faktur VAT wystawionych przez (...). M. N. (1) doskonale zdawał sobie z tego sprawę. Widział, że żadnej transakcji z tą firma nie przeprowadził. Nie mógł więc wykazanych w fakturach danych wykorzystać do rozliczeń podatkowych. Czyniąc to podał nieprawdę.
Dla przyjęcia realizacji znamion przestępstwa polegającego na naruszeniu (uszczupleniu) przy typach zdekompletowanych (tj. dotyczących narażenia, które nie posiadają odpowiednika w postaci typu polegającego na naruszeniu) zawartych w kodeksie karnym skarbowym trzeba odwoływać się do wnioskowania logicznego a minori ad maius oraz ogólnych założeń tego kodeksu. Sprawca, który składając organowi podatkowemu deklarację podaje nieprawdę i przez to powoduje uszczuplenie podatku, wcale nie realizuje wprost znamion typu czynu opisanego w art. 56§1 k.k.s., bowiem typ ten kryminalizuje zachowania polegające jedynie na narażeniu na uszczuplenie. Mając jednak na uwadze normę z art. 37§1 pkt 1) k.k.s., czy też z art. 38§2 pkt 1) k.k.s. oraz stosując procedurę wnioskowania a minori ad maius możliwe staje się przypisanie odpowiedzialności karnej z przestępstwo opisanego w ww. przepisie.
- art. 76§1 k.k.s. : M. N. (1) w deklaracjach VAT-7 podał dane niezgodne z rzeczywistością, czym wprowadził i usiłował wprowadzić w błąd organy podatkowe, aby uzyskać zwrot podatku VAT, co też nastąpiło w maju 2017 r.
- art. 61§1 k.k.s: „Nierzetelne prowadzenie księgi” (tj. jej niezgodność ze stanem rzeczywistym – art. 53§22 k.k.s.), o którym mowa w art. 61§1 k.k.s., to nie tylko osobiste wprowadzenie składających się na nią wpisów, czy zapisów systemowych (księga w formie elektronicznej). Ten kto świadomie, w zamierzony sposób doprowadza zleceniobiorcę (księgowego), to ujęcia w niej błędnych danych, tym samym do „powstania” nierzetelnych danych, wypełnia znamiona ww. czynu.
Z zapisów umowy o prowadzenie ksiąg rachunkowych – zawartej pomiędzy (...) i Biurem (...) wynika, że spółka zleciła księgowej prowadzenie ksiąg rachunkowych firmy przy użyciu techniki komputerowej (k.7932, §1), w oparciu o dokumenty księgowe dostarczane przez Zleceniodawcę (§2). Zobowiązał się on m.in. do „właściwego pod względem formalnym i rzetelnego pod względem merytorycznym dokumentowania operacji gospodarczych będących podstawą wpisów dokonywanych przez Zleceniobiorcę w księgach rachunkowych” oraz „prowadzenia we własnym zakresie obrotu kasowego, bankowego i fakturowania” (k.7933, §3). Umowę tę w imieniu (...) podpisał jej prezes. To on uprawniony był do reprezentowania i zarządzenia spółką prawa handlowego i to jego obciąża odpowiedzialność za uchybienia związane z nierzetelnym prowadzeniem ksiąg (art. 9§3 k.k.s.). Z zeznań księgowej oraz M. L. (1), dokumentacji dotyczącej rozliczeń podatkowych oraz postępowań kontrolnych i podatkowych (w tym podpisanej przez prezesa (...), np. k.1153v: deklaracja VAT-7 za marzec 2013 r. oraz k.1157 i nast.), jak również rozmów zarejestrowanych w czasie kontroli operacyjnej, wynika niezbicie, że oskarżony miał rozeznanie jeśli chodzi o sprawy związane z księgowością, interesował się nimi, niejednokrotnie kontaktował z A. K. (1) w tym kwestiach, jak i m.in. osobiście dostarczał jej dowody księgowe (k.2040v, 10 710v-10 711).
Księgami są: księgi rachunkowe, podatkowa księga przychodów i rozchodów, ewidencja, rejestr i inne podobne urządzenia ewidencyjne, do których prowadzenia zobowiązuje ustawa, a w szczególności zapisy kasy rejestrującej (art. 53§21 k.k.s.) Księga nierzetelna jest to księga prowadzona niezgodnie ze stanem rzeczywistym. Skoro więc M. N. (1) celowo przedkładał księgowej nierzetelne dokumenty, w tym poświadczające nieprawdę faktury oraz dokumenty Tax Free obrazujące fikcyjną sprzedaż telefonów na rzecz wskazanych w nich obcokrajowców, to ponosi odpowiedzialność karno-skarbową także w ramach znamion z art. 61§1 k.k.s.
- art. 62§2 k.k.s. : Nierzetelność ksiąg podatkowych (...) (tj. rejestrów zakupu i sprzedaży VAT – art. 53§21 pkt 4) k.k.s. oraz art. 3 pkt 4) i art. 193§2 Ordynacji podatkowej) wynikała z ujęcia w nich danych z dokumentów źródłowych (faktur) wykazujących fikcyjne zdarzenia gospodarcze, które w rzeczywistości nie miały miejsca. Oskarżony posługując się nierzetelnymi fakturami wypełnił znamiona z ww. przepisu.
Minimalne wynagrodzenie za pracę w okresach realizacji czynu ciągłego w 2013 r. wynosiło 1 600 złotych (rozp. RM z 14.09.2012 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2013 r.; Dz.U.2012.1026). Tym samym mała wartość (art. 53§14 k.k.s.) to kwota nie przekraczająca 320 000 złotych, zaś duża wartość (art. 53§15 k.k.s.) to ta, która przekracza 800 000 złotych. Skoro w ramach czynu ciągłego w dokumentach rozliczeniowych za 4 miesiące 2013 r. zawyżono podatek naliczony od towarów i usług o 447 334,33 zł, to ta wartość decydowała o kwalifikacjach z art. 56§1 k.k.s. i 76§1 k.k.s. Marginalnie tylko należy zauważyć, że „rozbicie” przez prokuratora działalności sprawcy na kilka czynów, nie uprawiało do przyjęcia tych typów przestępstw w kwalifikacjach prawnych (por. §2 art. 56 i 76 k.k.s.).
Przyjęcie konstrukcji czynu z art. 6§2 k.k.s. uniemożliwiało zastosowanie obostrzenia z art. 37§1 pkt 2) k.k.s. Jego zastosowanie warunkowane jest realizacją co najmniej dwóch przestępstw.
Część D .
Kształtując wymiar kar sąd dostosował je do: stopnia społecznej szkodliwości zachowań w ramach przypisanych przestępstw w taki sposób, aby nie przekraczały poziomu zawinienia oskarżonego, celów resocjalizacyjnych oraz mając na uwadze ich społeczny odbiór (art. 53§1 i §2 k.k.; art. 12§1 i 2 oraz 13§1 k.k.s.).
Szkodliwość społeczna zachowań ujętych w ramach czynów ciągłych wyraża się przede wszystkim w wartości uszczuplenia podatkowego (por. też art. 53§7 k.k.s.), charakterze i znaczeniu realizowanych czynnościach sprawczych, jak i okresie działalności przestępczej. Specyficzne okoliczności czynu, dotychczasowa niekaralność podsądnego, jak i naprawienie szkody dotyczącej rozliczeń za kwiecień i maj 2013 r. (k.6360), także zostały uwzględnione (zob. szerzej rozważania dotyczące zastosowania środka probacyjnego).
Bezpieczeństwo obrotu prawnego oznacza konieczność zapewnienia mu pewności i wiarygodności poprzez dbałość o zaufanie do dokumentu, jako formalnego sposobu stwierdzenia istnienia prawa, stosunku prawnego lub okoliczności mogącej mieć znaczenie prawne. Posługiwanie się nierzetelnymi fakturami, wykorzystywanie ich do rozliczeń podatkowych i ujęcie w dokumentacji księgowej, stanowił istotny zamach na to dobro prawne.
Wpływ na zakres penalizacji miała nagminność tego rodzaju występków, które w dalszym ciągu stanowią istotny problem kryminologiczny. Sądowa „polityka” karna powinna kształtować świadomość prawną społeczeństwa – być wyrazem tego, że bezprawne działania tego typu spotykają się z należytą reakcją karną. Jest ona ważnym elementem efektywnego zapobiegania i zwalczania tego rodzaju przestępczości. Jednym ze składników działań prewencyjnych, tj. na etapie procesu karnego, jest wymierzenie odpowiedniej do bezprawnych zachowań, słusznej i sprawiedliwej kary. Kary, która wśród osób zapoznających się z treścią wyroku wzbudzi przekonanie, że dane dobro prawne jest należycie chronione, a za jego naruszenie grozi adekwatna sankcja.
Wzgląd na społeczne oddziaływanie kary jako jeden z jej celów podyktowany jest potrzebą przekonania społeczeństwa o nieuchronności kary za naruszenie dóbr prawem chronionych i nieopłacalności zamachów na te dobra, wzmożenia poczucia odpowiedzialności, ugruntowania poszanowania prawa i wyrobienia właściwego poczucia sprawiedliwości oraz poczucia bezpieczeństwa. Ma to szczególne znaczenie także w przypadku przestępstw finansowych, w tym związanych z naruszeniem przepisów o VAT, wyrządzających znaczne szkody w dochodach Skarbu Państwa. Te kryteria spełniają wymierzone kary.
Zgodnie z art. 45§1 k.k. jeżeli sprawca osiągnął z popełnienia przestępstwa, chociażby pośrednio, korzyść majątkową niepodlegającą przepadkowi przedmiotów (z art. 29 pkt 1) lub 4) k.k.s.), obowiązkowe jest orzeczenie jej przepadku. Konsekwencją realizacji czynu w zbiegu idealnym (art. 8§1 k.k.s.) było uszczuplenie podatku VAT, z czego w dacie wyrokowania niewyegzekwowane zostało 233 937,99 zł. Na tę sumę składają się kwoty 214 520,99 zł oraz 19 417 zł, tj. sumy dotyczące rozliczeń podatkowych za marzec i czerwiec 2013 r. (k.10 805; zob. też k.10 417, 9918).
Ta wartość decydowała też o rozstrzygnięciu w trybie art. 46§1 k.k.
Punkt B . wyroku :
Na podstawie art. 8§2 k.k.s. określono, że z rozstrzygnięć dotyczących kar i środków karnych, zawartych w części A. pkt 1) i 2) wykonaniu podlega kara za przestępstwo z Kodeksu karnego oraz obowiązek naprawienia szkody z art. 46§1 k.k. Klauzula antykumulacyjna nie ma zastosowania w przypadku decyzji organów administracji publicznej (por. wyrok SA w Szczecinie z 28.07.2017 r., II AKa 27/17 oraz wyrok SN z 15.05.2012 r., IV KK 411/11).
Z treści ww. przepisu Kodeksu karnego skarbowego wynika, że w przypadku skazania w ramach idealnego zbiegu należy wskazać najsurowszą z kar podlegającą wykonaniu, co nie stoi na przeszkodzie odrębnemu wykonaniu m.in. środków karnych orzeczonych na podstawie wszystkich zbiegających się przepisów (stosuje się je także w przypadku ich orzeczenia tylko na podstawie jednego ze zbiegających się przepisów). Tylko w przypadku zakazów zastosowanie mogą mieć przepisy o karze łącznej. W sytuacji przepadku korzyści majątkowej zastosowano na korzyść oskarżonego zasady analogii legis (to analogia z przepisu prawa, w której określa się skutki prawne stanu faktycznego przez prawo nieuregulowanego poprzez odwołanie się do przepisu prawa, jaki normuje podobny do niego stan faktyczny). Nieracjonalnym (a wręcz niedopuszczanym, bo prowadzącym do „podwójnej” represji finansowej) bowiem byłoby doprowadzenie do wykonania „dublujących” się środków karnych o charakterze majątkowym (zob. też wyrok SA w Katowicach z 23.03.2018 r., II AKa 387/17).
Punkt C . wyroku :
M. N. (1) to osoba niekarana (k.10 603). W 2013 r. wykazał dochód na poziomie 24 806,24 zł rocznie (k.10 412), w 2016 r. było to 10 090,95 zł (k.10 438), zaś w 2017 r. 3442,08 zł (k.10 437). Dofinansował (...) (k.10 520), potem zapożyczył się, by móc kontynuować działalność. Następnie sprzedał mieszkanie, aby zapłacić „firmowy” podatek (k.10 476), a obecnie jest, można powiedzieć, „bankrutem”. Bardzo przeżywa konsekwencje związane z decyzją o samodzielnym prowadzeniu spółki – uważa ją za najgorszą w swoim życiu (k.10 472) – i ma problemy zdrowotne (k.10 467, 10 470, 10 523, 10 553-10 556, 10 570). Na rozprawie wyglądał na człowieka „zrezygnowanego”, pogodzonego z losem jeśli chodzi o odpowiedzialność karną (k.10 702). Nie starał się mataczyć, usprawiedliwiać. Wiedział, że zrobił źle jeśli chodzi o czynności dotyczące firmy (...) i fikcyjnej sprzedaży poprzez Tax Free, ale słusznie nie chciał pogodzić się z prokuratorską tezą, że jego firma była częścią przestępczego łańcucha podmiotów gospodarczych. Zaprzeczał, aby jej prowadzenie ukierunkowane było na wyłudzenie VAT (k.10 519v: „nie był to mój cel utworzenia firmy, by kombinować na vacie”) i racjonalnie wskazywał, że on przecież swojemu dostawcy cenę z tym podatkiem zapłacił (k.10 476). Jednak decyzja o „fakturowaniu” poprzez (...) musiała skutkować wynikającym z wyroku skazującego rozstrzygnięciem karnym. Dość prozaiczny powód pozyskania poświadczających nieprawdę faktur od fikcyjnego dostawcy, w decydujący sposób rzutujący na zakres odpowiedzialności, nie mógł pozostać bez wpływu na decyzję co do rodzaju kary, jak i środka probacyjnego.
Podsądny zbył swoje mieszkanie, rozpadł się jego związek partnerski, a syna wychowują dziadkowie (spłacili też część jego zadłużenia, k.10 598 i nast., k.10 943), gdyż on dorabia za granicą. Treści zawarte w jego piśmie z 28.05.2018 r. oddają jego obecne, trudne położenie (k.10 509). Z racji obciążeń fiskalnych, jak i związanych z rozstrzygnięciem w trybie art. 46§1 k.k., ma skomplikowaną sytuację jeśli chodzi o legalne zatrudnienie (ewentualna egzekucja znacznej części zarobków; por. k.10 476: „Moje plany na teraz, to znaleźć pracę w Polsce, ale to jest równe zeru”).
Szczególne okoliczności popełnienia przestępstwa rzutujące na stopień jego społecznej szkodliwości, warunki i właściwości osobiste sprawcy i jego postawa w toku postępowania karnego, dają podstawy do uznania, że zastosowanie środka probacyjnego będzie wystarczające dla osiągnięcia wobec niego celów kary, w tym zapobieżeniu powrotowi do przestępstwa. Sytuację oskarżonego, jak i realia tej sprawy, ocenić należało więc w kategoriach, o jakich mowa w art. 69§3 k.k. (obowiązującym do 30.06.2015 r.).
Upływ ustalonego okresu próby da gwarancję, że M. N. (1) wdrożył normy prawne do własnego postępowania i postawiona w dniu orzekania pozytywna prognoza kryminologiczna okazała się trafna. Dozór kuratora pozwoli na cykliczne monitorowanie zachowania oskarżonego w okresie próby.
Punkt D . wyroku :
Kierując się dyspozycją art. 624§1 k.p.k. i art. 17 ust. 1 i 2 ustawy z 23.06.1973 r. o opłatach w sprawach karnych (Dz.U. z 1983 r., nr 49, poz. 223 z późn. zm.) zwolniono oskarżonego w całości od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych. M. N. (1) nie posiada jakichkolwiek składników mienia, do których mogłaby zostać skutecznie skierowana ewentualna egzekucja komornicza (k.10 112, 10 530, 10 531, 10 701v). Ponadto wykonaniu podlega orzeczony wobec niego obowiązek naprawienia szkody znacznej wartości. Na etapie postępowania sądowego oskarżony pracował za granicą i osiągał dochody pozwalające mu jedynie na zaspokojenie własnych potrzeb bytowych. Jego rodzice do dzisiaj spłacają pożyczkę zaciągniętą celem „ratowania” firmy syna (k.10 941v-10 942).
Mając na uwadze powyższe oraz okres przedawnienia (art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 23.06.1973 r. o opłatach w sprawach karnych i 641 k.p.k.) i wysokość środka karnego, sąd uznał, że windykacja kosztów byłaby nieskuteczna, a ich uiszczenie przez oskarżonego dla niego zbyt uciążliwe.
1 Zdiagnozowane przypadki „karuzeli podatkowej” to wyrafinowane przestępstwo, popełniane w sposób świadomy i zorganizowany przez grupy przestępcze, wykorzystujące konstrukcję podatku od wartości dodanej, w której wyrażenie „karuzela” odnosi się do sposobu, w jaki sprzedawane towary, krążąc między poszczególnymi podmiotami zaangażowanymi w przestępczy łańcuch dostaw, „wracają” do państwa pochodzenia i do pierwszego ogniwa w łańcuchu. Podmiot ten, jako wiodący, inicjuje następnie kolejny obrót z udziałem tych samych firm. W dostawach nie występuje nigdy ostateczny nabywca (zamknięty krąg transakcji). W oszustwach karuzelowych możemy mieć do czynienia z faktycznym przemieszczaniem towarów, wyłącznie z obrotem „pustymi” fakturami, za którymi nie kryje się żaden obrót towarami lub opcją mieszaną.
2 Określenie to oznacza podmiot gospodarczy zarejestrowany jako podatnik dla celów VAT, który z potencjalnym zamiarem oszustwa nabywa towary lub usługi, bądź symuluje ich nabywanie, nie płacąc podatku i zbywa je z uwzględnieniem podatku VAT, nie przekazując należnego VAT do budżetu państwa. Nazwa ta odnosi się do charakterystycznego dla tego rodzaju podmiotów zachowania, tj. przerwy w łańcuchu dostaw opodatkowanych podatkiem od wartości dodanej, powstałej za sprawą jednego z zaangażowanych weń podatników, który znika, pozostawiając po sobie nieuregulowane kwoty podatku należnego, odliczanego następnie przez kolejnego handlowca w łańcuchu.
3 Zob. Janusz Makarowski w: „Transgraniczna przestępczość związana z obrotem gospodarczym”, wydawca KSSiP, str. 22-25.
4 Z orzecznictwa TSUE, jak i sądów administracyjnych, wynika, że w sytuacji gdy dany podmiot dokonał transakcji w przekonaniu, że działa jako podatnik prowadzący działalność gospodarczą, oraz nie miał i nie mógł mieć (dobra wiara) żadnych podejrzeń, że może uczestniczyć w przestępstwie, nie powinny dosięgnąć go z tego tytułu żadne sankcje (por. np. wyrok w połączonej sprawie Optigen Ltd (C-354/03) i in., czy też wyrok WSA w Warszawie z 30.01.2014 r., III SA/Wa 1757/13).
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Białymstoku
Osoba, która wytworzyła informację: Sędzia Sądu Okręgowego Sławomir Cilulko
Data wytworzenia informacji: