Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 marca 2024 r.

Sąd Rejonowy w Gdyni I Wydział Cywilny:

Przewodniczący: sędzia Tadeusz Kotuk

Protokolant: st. sekr. sąd. Anna Szymańska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 29 lutego 2024 r. w G. sprawy z powództwa (...) Bank (...) S.A. we W. przeciwko J. N.

o zapłatę

I.  oddala powództwo;

II.  zasądza od powoda (...) Bank (...) S.A. we W. na rzecz powódki J. N. kwotę 3.617 zł (trzy tysiące sześćset siedemnaście złotych) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie za okres od dnia uprawomocnienia się niniejszego wyroku do dnia zapłaty – tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 382/23

UZASADNIENIE

Stan faktyczny

W dniu 11 maja 2016 r. doszło do zawarcia umowy pożyczki gotówkowej nr (...) pomiędzy (...) Bank (...) S.A. we W. a J. N. (jako konsumentką). Pożyczka obejmowała 113.080,64 zł, prowizja (skredytowana) wynosiła 10.320 zł, a koszty ochrony ubezpieczniowej (składka finansowana przez pożyczkobiorczynię) – 22.760,64 zł. Pożyczka była zawarta na okres 6 lat. Tekstu zawartej umowa nie zawierał przedstawienia jakichkolwiek założeń przyjętych do wyliczenia rzeczywistej rocznej stopy oprocentownaia przedmiotowej pożyczki. Umowa pożyczki była zmieniona aneksem z dn. 2 maja 2020 r.

Dowód: umowa, k. 13-20

aneks, k. 31

Pożyczka została przez pożyczkobiorczynię spłacona do momentu, w którym – zgodnie z jej literalną treścią – pozostało jeszcze do spłaty 12.708 zł. Bank wypowiedział umowę pożyczki w październiku 2022 r.

Okoliczność bezsporna

P. złożyła bankowi w dniu 27 lipca 2023 r. oświadczenie o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego.

Dowód: pismo, k. 73-78

Ocena dowodów

Dowody z dokumentów prywatnych nie były kwestionowe co do autentyczności i wartości dowodowej.

Zeznania powódki są wiarygodne.

Kwalifikacja prawna

Spór obecnie (po częściowym cofnięciu pozwu i umorzeniu w tym zakresie postępowania) ograniczał się do kwoty 12.708 zł (vide pismo z 28 września 2023 r.). Ostatnia spłata miała miejsce 24 marca 2023 r. (10.200 zł, k. 71).

Oświadczenie pozwanej o skorzystaniu z uprawnienia przewidzianego w art. 45 ust. 1 ustawy o kredycie konsumenckim jest skuteczne, albowiem w umowie pożyczki nie przedstawiono w ogóle założeń do wyliczenia rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania pożyczki, wskazano wyłącznie jej wysokość procentową – nic ponadto (§ 1 pkt 6 umowy pożyczki). Natomiast art. 30 ust. 1 pkt 7 ustawy o kredycie konsumenckim wyraźnie wymaga, aby w umowie nie tylko wskazano sam parametr (...), ale też wszystkie założenia przyjęte do jego obliczenia. Brak w tym zakresie jest oczywisty i nie podlegaja żadnym kryteriom ocennym. Brak ten jest też istotny (relewantny), gdyż całkowicie uniemożliwia konsumentowi sprawdzenie poprawności podanego w umowie parametru (...), czy też porównanie założeń do (...) założeń przewidzianych w umowach innych podmiotów udzielających pożyczek konsumenckich.

W tej sytuacji omawianie pozostałych zarzutów związanych z sankcją kredytu darmowego jest zbędne, bo i tak nie będzie miało wpływu na wyrokowanie. Sankcja na osięgnęła swój skutek, bez względu na to, czy wszystkie, czy też tylko niektóre jej podstawy okazały się słuszne, wystarczyło, aby słuszna okazała się choćby jedna wada umowy.

Na marginesie należy wyjaśnić, że „przykład reprezentatywny” zawarty w § 2 ust. 8 jest czymś zupełnie innym i nie dotyczy umowy pożyczki, lecz innej – jednocześnie zawieranej umowy (nie objętej sporem).

Oświadczenie pozwanej o skorzystaniu z przedmiotowej sankcji zostało złożone niewątpliwie w ustawowym terminie prekluzyjnym (krócej na rok 1 rok od daty wypowiedzenia umowy pożyczki).

Ponieważ przedmiotowa pożyczka na skutek zadziałania przedmiotowej sankcji przekształciła się w tzw. kredyt darmowy, pozwana była jedynie zobowiązana do spłaty równowartości kapitału, a ten bezspornie został już w całości spłacony (kapitał pożyczki wynosił 113.080,64 zł, a pozwana łącznie spłaciła jak dotąd już 118.186,71 zł (k. 116), bądź – jak odmiennie wskazuje bank w innnym miejscu – 131.544,38 zł (k. 5) – ta rozbieżność z punktu widzenia wyrokowania jest irrelawantna, bo tak czy inaczej spłacono już więcej niż kapitał). To, że powód chce zaliczać tylko część spłat na poczet kapitału jest obecnie bezskuteczne i bezprawne, gdyż skoro – na skutek przekształcenia się umowy w tzw. kredyt darmowy – wszystkie zaliczenia na poczet pozakapitałowych należności – zgodnie z prokonsumencką wykładnią art. 45 ust. 1 ustawy o kredycie konsumenckim, winny być od tego momentu traktowane jako wpłaty na poczet kapitału, o ile konsument nie wyraża wyraźnie innej woli. Alternatywna wykładnia, sprowadzająca się do tego, że bank zwraca konsumentowi naliczone i pobrane należności pozakapitałowe, a konsument ma obowiązek dopłacać brakującą część kapitału wydaje się niekorzystna dla konsumenta, bo zbędnie komplikuje i wydłuża ostatecznie rozliczenie z bankiem, tworząc niepotrzeby wzajemny obieg pieniądza w obie strony.

W powyższej sytuacji analiza pozostałych zarzutów pozwanej (dotyczącej wysokości roszczenia oraz abuzywności części postanowień umowy) jest zbędna, bo nie miały one wpływu na treść wyroku.

Mając powyższe na uwadze powództwo oddalono z uwagi na treść art. 45 ust. 1 ustawy o kredycie konsumenckim (punkt I.) w zw. z art. 30 ust. 1 pkt 7 ustawy o kredycie konsumenckim w zw. z art. 720 k.c.

Koszty

Powództwo było niezasadne już w chwil wniesienia go do sądu w elektronicznym postępowaniu upominawczym (tak przynajmniej należy to oceniać świetle oświadczenia wiedzy powoda zawartego w pierwotnym pozwie [k. 5] wskazujące na znacznie wyższą łącznie kwotę spłat, niż to miało miejsce w toku późniejszego procesu, co samo w sobie jest zagadkową zmianą, trudną do logicznego wyjaśnienia), gdyż wcześniej już zaistniał skutek złożenia przez pozwaną skutecznego oświadczenia o skorzystaniu z sankcji tzw. kredytu darmowego. Mając powyższe na uwadze zasądzono od przegrywającego powoda na rzecz wygrywającej pozwanej koszty procesu w postaci: opłaty za czynności radcy prawnego w stawce minimalnej (3.600 zł, § 2 pkt 5 rozp. MS z dn. 22.10.2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych, ze zm.) oraz opłatę skarbową od pełnomocnictwa (17 zł), z należnymi odsetkami – punkt II. na mocy art. 98 k.p.c.