Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Pozwem z 7 sierpnia 2023 roku powodowie M. M. (1) i M. M. (2) domagali się zasądzenia od (...) S.A. w Ł. kwoty 19 189,04zł tytułem odszkodowania z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od 6 stycznia 2023 roku do dnia zapłaty, a także kwot po 5000zł na rzecz każdego z powodów tytułem zadośćuczynienia z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od 6 stycznia 2023 roku do dnia zapłaty oraz zasądzenia kosztów procesu według norm przepisanych.

Uzasadniając swoje żądanie powodowie wskazali, że 4 czerwca 2022 roku zawarli ze stroną pozwaną umowę o udział w imprezie turystycznej w postaci wyjazdu do Meksyku wraz z przelotem z P. do C., za łączną cenę 19 189,04zł. Powodowie wyjaśnili, że zawierając umowę wskazywali, że powódka jest narodowości ukraińskiej i posiada kartę stałego pobytu, a jej dokumenty tożsamości zostały obejrzane i skserowane przez pracownika biura turystycznego. Dalej powodowie podali, że strona pozwana w listopadzie 2022 roku zainicjowała proces zmiany umowy informując że modyfikacji ulegnie jedynie data i miejsce wylotu, jednak po czasie okazało się, że z niewiadomych przyczyn oznaczenie narodowości powódki zmieniono z ukraińskiej na polską. Powodowie dalej wywodzili, że strona pozwana nie wywiązała się z obowiązku udzielenia im niezbędnych informacji paszportowo-wizowych, na skutek czego, po przylocie do C. w wyznaczonej dacie powódki nie wpuszczono na teren Meksyku i oboje musieli powrócić tym samym samolotem do Polski. Powodowie wskazali, że żadem pracownik strony pozwanej nie powiadomił ich o konieczności uzyskania przez powódkę wizy dla celów turystycznych, zaś reklamacja powodów co do usługi nie została uwzględniona. W konsekwencji powodowie dochodzili odszkodowania odpowiadającego cenie imprezy turystycznej oraz zadośćuczynienia w kwotach po 5000zł dla każdego z nich za krzywdę doznaną na skutek zmarnowanego urlopu i silnych przeżyć z tym związanych.

W odpowiedzi na pozew z 14 września 2023 roku strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powodów kosztów postępowania.

Uzasadniając swoje stanowisko strona pozwana wskazała, że umowa została przez nią wykonana prawidłowo. Dalej podała, że powód mógł sam odbyć zaplanowaną podróż, co czyniło jego roszczenia zupełnie niezasadnymi, zaś powódka została poinformowana przez agenta turystycznego o konieczności sprawdzenia i dopełnienia wymogów paszportowych i wizowych poprzez kontakt z właściwą ambasadą. Pozwana spółka zarzuciła, że zgodnie z zapisami ogólnych warunków umowy wyłącznie na podróżnych ciążył obowiązek posiadania niezbędnych do odbycia podróży dokumentów. Strona pozwana wskazywała też, że dochodzone zadośćuczynienia są rażąco wygórowane.

Na rozprawie w dniu 6 grudnia 2023 roku strona pozwana oferowała powodom zawarcie ugody poprzez zapłatę na ich rzecz odszkodowania w równowartości ceny imprezy turystycznej. Powodowie uznali, że na tym etapie nie są już skłonni przyjąć tej propozycji i do zawarcia ugody nie doszło.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powodowie, małżonkowie M. M. (1) i M. M. (3), w dniu 4 czerwca 2022 roku zawarli z (...) S.A. w Ł. umowę o świadczenie usług turystycznych, za pośrednictwem biura uprawnionego do sprzedaży oferty o nazwie „Wielka meksykańska wyprawa” – A. K. prowadzącej działalność gospodarczą pod firmą Biuro podróży (...) w K..

Impreza turystyczna miała odbyć się w okresie od 14 do 28 grudnia 2022 roku. W ramach zawartej umowy powodowie mieli odbyć wycieczkę objazdową po Meksyku, z przelotem z P. do C. i z powrotem, za cenę 19 189,04zł, która została przez powodów opłacona w całości w terminie umownym. Rezerwacji powodów nadano numer (...).

Umowa określała dane uczestników imprezy – powodów – poprzez wskazanie ich imion i nazwisk, dat urodzenia oraz obywatelstwa, które w odniesieniu do powoda określono jako polskie, zaś w odniesieniu doi powódki jako ukraińskie.

Integralną część umowy stanowił Program Imprezy oraz Ogólne warunki uczestnictwa, a dodatkowo także formularz informacyjny, karty informacyjne (...), warunki i zakresy ubezpieczenia.

(Dowód: - Umowa z 04.06.2022r., k. 18 akt)

W programie imprezy, stanowiącym integralną część umowy, zawarto informacje o zakwaterowaniu powodów w hotelach trzygwiazdkowych podczas objazdów oraz o wyżywieniu. Wskazano, że cena podstawowa imprezy obejmuje przelot samolotem, opłaty lotniskowe, przelot wewnętrzny, zakwaterowanie, transfery autokarem, wyżywienie, opiekę polskiego pilota, obsługę przedstawiciela strony pozwanej podczas odprawy w W. oraz ubezpieczenie. Scharakteryzowano też plan 16-dniowej podroży z uwzględnieniem przemieszczania się do kolejnych miejsc pobytu, czasu na zwiedzanie, odpoczynek i rekreację. Pierwszym hotelem, w jakim mieli być zakwaterowani powodowie był hotel w C. lub na R. M..

Program imprezy zawierał osobno wyszczególnione informacje wizowe, z których wnikało, że paszport podróżnego musi być ważny przynajmniej 6 miesięcy, zaś przy przylocie do Meksyku należy wypełnić formularz podróży i zdrowia poprzez stronę internetową lub po wylądowaniu, a także obowiązek wypełnienia karty migracyjnej, który to dokument miał zostać rozdany w samolocie, zaś wzór sposobu jego wypełnienia dostępny był u sprzedawców oraz w punkcie odpraw na lotnisku.

(Dowód: - Program imprezy stanowiący załącznik do umowy stron, k. 19-21 akt)

Zgodnie z Ogólnymi warunkami uczestnictwa, stanowiącymi integralną część umowy, strona pozwana zwana Biurem była organizatorem wykupionej przez powodów imprezy turystycznej, zaś uczestnik miał prawo do korzystania z fachowej pomocy i opieki przedstawicieli biura w czasie trwania imprezy. Ponadto uczestnik zobowiązany był do posiadania dokumentów podróżnych i wiz turystycznych, o ile dokumentów takich nie zapewniało Biuro. Obowiązkiem Biura było podanie uczestnikowi imprezy informacji wymienionych w art. 40 ustawy o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych, a jednocześnie Biuro zastrzegło sobie prawo do zmiany linii lotniczych i warunków przelotów.

W razie nie wykonania którejkolwiek z usług turystycznych zgodnie z umową uczestnik miał prawo zgłosić reklamację w terminie 30 dni od daty zakończenia imprezy. Biuro ponosiło odpowiedzialność za wykonanie usług turystycznych zgodnie z umową bez względu na to, czy usługi te miały być wykonane przez Biuro czy też przez innych dostawców usług turystycznych. Uczestnikowi miało przysługiwać prawo obniżenia ceny i ewentualne zadośćuczynienie za niezgodność umową, chyba że Biuro udowodni, że winę za niezgodność ponosi sam uczestnik imprezy lub osoba trzecia, niezwiązana z wykonywaniem usług turystycznych, a niezgodności nie dało się przewidzieć lub uniknąć lub została ona spowodowana nadzwyczajnymi okolicznościami.

Uzupełnieniem Ogólnych warunków uczestnictwa był formularz informacyjny „Przeczytaj koniecznie”, z którego wynikało, że we wszystkich krajach świata poza obszarem Unii Europejskiej niezbędnym dokumentem podróży jest paszport, z reguły ważny jeszcze co najmniej przez 6 miesięcy od daty powrotu z wyjazdu, a często także wizy, przy czym podano, że informacje na temat ewentualnych wiz podane są w programach. Dalej wskazano, że rzeczone wizy uczestnicy otrzymują albo na lotnisku kraju docelowego albo załatwiane są one przez (...) S.A. Jednocześnie podano, że obywateli innych państw niż polskie mogą obowiązywać inne przepisy paszportowe i wizowe.

(Dowód: - Ogólne warunki uczestnictwa oraz Przeczytaj koniecznie, k. 24-33 akt)

Następnie, po stronie organizatora imprezy zaistniała potrzeba zainicjowania zmiany umowy zawartej z powodami z powodu modyfikacji daty i miejsca wylotu. Po otrzymaniu informacji telefonicznej w tym przedmiocie powodowie ponownie udali się do pośrednika – biura (...) w K., gdzie czekała przygotowana dla nich nowa umowa.

Telefonicznie poinformowano wówczas powodów, że zmianie uległa wyłącznie data oraz miejscowość wylotu.

(Dowód: -przesłuchanie powodów, k. 75-76 akt)

W dniu 12 listopada 2022 roku powodowie zawarli ze stroną pozwaną druga umowę, gdzie numer rezerwacji oznaczono na (...). Zgodnie z tą umową powodowie mieli odbyć analogiczną wycieczkę pod nazwą „Wielka meksykańska wyprawa” w okresie od 11 do 26 grudnia 2022 roku z przelotem z K. do C. i z powrotem za tę samą cenę.

(Dowód: - Umowa z 12.11.2022r., k. 23 akt)

Powodowie jedynie pobieżnie zapoznali się z treścią tej umowy i bez wahania ją podpisali. Nie zorientowali się wówczas, że z niewiadomych powodów oznaczenie obywatelstwa powódki zostało przez pracownika biura zmienione z ukraińskiego na polskie.

(Dowód: -przesłuchanie powodów, k. 75-76 akt)

Będąca narodowości ukraińskiej powódka była obowiązana posiadać wizę zezwalającą jej na wstęp na terytorium państwa Meksyku. Brak rzeczonej wizy uniemożliwiał osobie o ukraińskim obywatelstwie przekroczenie meksykańskiej granicy.

(Dowód: -okoliczności bezsporne – oświadczenia pełnomocników stron zaprotokołowane na rozprawie k. 76v. akt)

Wiza wjazdowa do Meksyku, niezbędna w przypadku powódki, nie została dla niej pozyskana przez organizatora imprezy ani też wręczona jej na lotnisku docelowym. Na żadnym etapie współpracy powodów ze stroną pozwaną nikt nie poinformował żadnego z powodów o konieczności posiadania przez powódkę wizy wjazdowej do Meksyku. Żadnego z powodów nie poinformowano także o konieczności sprawdzenia przez nich we własnym zakresie ewentualnych szczególnych wymogów wjazdowych dotyczących osoby o obywatelstwie ukraińskim.

(Dowód: -przesłuchanie powodów, k. 75-76 akt)

Powodowie mieszkają w czeskiej miejscowości N.. W dniu wylotu, z odpowiednim zapasem czasu, odbyli oni około 6-7 godzinną podróż samochodem na lotnisko w K., gdzie kolejne 3 godziny oczekiwali na planowy wylot z Polski.

Podczas odprawy paszportowej powodowie od funkcjonariusza Straży Granicznej po raz pierwszy pozyskali wiedzę o konieczności posiadania przez powódkę wizy wjazdowej do Meksyku. Dzień ten przypadał na niedzielę i nikt w biurze (...) nie odebrał telefonu od powodów. Powodowie udali się zatem do stanowiska biura strony pozwanej, zlokalizowanego na (...) lotnisku, jednak nie otrzymali tam żadnej pomocy. Finalnie funkcjonariuszka Straży Granicznej pomogła im wypełnić elektronicznie wniosek o wydanie wizy dla powódki, co umożliwiało jej co do zasady sam wylot z terytorium Polski do Meksyku.

Wydruk złożonego wniosku o wydanie wizy powódka zabrała ze sobą na pokład samolotu.

(Dowód: -przesłuchanie powodów, k. 75-76 akt)

W samolocie powodowie otrzymali karty migracyjne do wypełnienia. Nie potrafili uzupełnić pola dotyczącego miejsca pobytu w Meksyku i nie wiedzieli jaką nazwę hotelu powinni byli wpisać w formularz, gdyż taka informacja nie widniała w samym dokumencie umowy.

Po odbyciu około 11-12 godzinnego lotu powodów na meksykańskim lotnisku odprowadzono do odrębnego pomieszczenia, celem weryfikacji ich dokumentów. Powodowie z obcojęzycznej mowy tamtejszego funkcjonariusza jednoznacznie zrozumieli, że żąda on od nich okazania biletów powrotnych, rezerwacji hotelowej oraz wizy powódki. Ponieważ powodowie nie byli w stanie przedstawić całej wymaganej dokumentacji, zostali odprowadzeni z powrotem na pokład samolotu, którym przylecieli i musieli odbyć podróż powrotną do Polski, nie realizując wykupionej wycieczki objazdowej po Meksyku.

(Dowód: -przesłuchanie powodów, k. 75-76 akt)

Pismem sporządzonym 16 grudnia 2022 roku powodowie wystąpili do strony pozwanej z reklamacją dotyczącą świadczenia usługi turystycznej, wskazując na okoliczności braku przygotowania wizy dla powódki, braku potwierdzenia rezerwacji hotelowej oraz biletów powrotnych w formie zrozumiałej dla strony meksykańskiej oraz braku kontaktu z rezydentem przy odprawie paszportowej.

Jednocześnie powodowie zażądali zwrotu uiszczonej ceny wycieczki oraz zapłaty zadośćuczynienia, nie precyzując tego żądania co do wysokości.

(Dowód: - reklamacja powodów datowana na 16.12.2022r., k. 34 akt)

Pismem z 5 stycznia 2023 roku strona pozwana odmówiła uznania roszczeń powodów. Wskazała, że pracownicy biura (...) mieli poinformować powodów o konieczności samodzielnej weryfikacji wymogów przelotowych dotyczących powódki i zalecili w tym celu kontakt z właściwą ambasadą. Strona pozwana wskazała, że przekazywane przez nią informacje dla uczestników imprez turystycznych dotyczą obywateli Polski. W ocenie strony pozwanej winę za niepowodzenie realizacji umowy ponosiła wyłącznie powódka.

(Dowód: - odpowiedź strony pozwanej na reklamację z 05.01.2023r., k. 35 akt)

Pismem z 18 maja 2023 roku powodowie wezwali stronę pozwaną do zapłaty na ich rzecz w terminie 7 dni odszkodowania odpowiadającego cenie imprezy turystycznej w kwocie 19 189,04zł oraz zadośćuczynienia w kwotach po 5000zł na rzecz każdego z powodów pod rygorem wystąpienia na drogę sądową.

(Dowód: - pismo powodów z 18.05.2023r., k. 37-42 akt)

Pismem z 13 czerwca 2023 roku strona pozwana podtrzymała uprzednio zajęte stanowisko.

(Dowód: - pismo strony pozwanej z 13.06.2023r., k. 44 akt)

Powodowie w przeszłości lubili podróżować i wielokrotnie wyjeżdżali do różnych krajów Europy, w tym także korzystali z usług (...) pośrednika podróży (...). Podróż do Meksyku miała być ich pierwszym tak dalekim i egzotycznym wyjazdem. Wiązało się to z ekscytacją i oczekiwaniem na to wydarzenie. Powodowie w związku z chęcią odbycia imprezy podróżowali około 6-7 godzin samochodem na lotnisko, następnie około 3 godziny czekali na wylot, gdzie w międzyczasie przy odczuciu stresu usiłowali dopełnić formalności związanych z wizą, o której dopiero powzięli wiedzę. Następnie odbyli około oni 11-12 godzinny lot samolotem, pozostając w poczuciu niepewności co do sytuacji, jaką zastaną na miejscu. Na lotnisku w Meksyku zostali oni poinformowani, że muszą wrócić do Polski tym samym samolotem, którym przylecieli, gdyż z powodu nie dopełnienia formalności nie mogą zostać wpuszczeni na teren obcego państwa. Powodowie odbyli kolejny, około 11- godzinny, męczący lot do Polski, w poczuciu stresu, bezsilności i rezygnacji oraz niezrozumienia. Następnie odbyli kolejną kilkugodzinną podróż samochodem do rodzinnej miejscowości N.. Ich niepotrzebna i wymagająca podróż, w celu zwiedzenia egzotycznego odległego kraju, trwała łącznie i nieprzerwanie około 38 godzin.

Od czasu powrotu z Meksyku, z powodu przeżyć, jakich powodowie doznali, nie zdecydowali się oni więcej do chwili obecnej na żaden zagraniczny wyjazd. Obawiali się, że zaskoczą ich kolejne, nieprzewidziane problemy. Święta Bożego Narodzenia w 2022 roku, które mieli spędzić w Meksyku, spędzili samotnie z domu we dwoje. Nie mieli ochoty spotykać się wówczas z rodziną. Powódka ma odczucia, że jej ukraińskie obywatelstwo stanowi problem w dostępności podróżowania. Obawia się, że mogą ją spotkać kolejne kłopoty i nieprzyjemności z tego powodu.

(Dowód: - pismo powodów z 18.05.2023r., k. 37-42 akt)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy, których prawdziwość i wiarygodność nie były przez strony kwestionowane, a także na podstawie przesłuchania powodów, których wyjaśnienia Sąd uznał za wiarygodne, prawdziwe, logiczne i korelujące ze sobą.

Na rozprawie 6 grudnia 2023 roku, w następstwie przesłuchania powodów, strona pozwana zgłosiła wniosek o zakreślenie terminu umożliwiającego zgłoszenie nowych wniosków dowodowych, gdyż inni turyści, podróżujący wraz z powodami w celu odbycia tej samej imprezy turystycznej, potrafili wypełnić formularz migracyjny i zostali wpuszczeni na teren Meksyku przy analogicznym sformułowaniu umowy i programu imprezy. Wniosek został oddalony jako zmierzający do przedłużenia postępowania. Należy wskazać, że pomiędzy stronami bezsporne było, że warunkiem wjazdu osoby o ukraińskim obywatelstwie na teren Meksyku było posiadanie wizy wjazdowej (vide: protokół rozprawy, k. 76v. akt). Bezsporne także było to, że powódka takim dokumentem w dacie przylotu do Meksyku nie dysponowała. Wobec ustalenia faktu niedopełnienia przez stronę pozwaną obowiązku informacyjnego w tym zakresie, uzasadniającego wystarczająco przyjęcie jej odpowiedzialności i zasadności powództwa co do zasady, w ocenie Sądu zbyteczne byłoby przeprowadzenie dowodów na potwierdzenie faktu, że inni klienci strony pozwanej zdołali wypełnić formularz migracyjny, wpisać w nim nazwę pierwszego hotelu z objazdu, czy okazać ewentualnie też bilet powrotny, jak również niecelowe i zmierzające do przedłużenia postępowania byłoby dowodzenie ewentualnej nieporadności powodów w tym zakresie.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie.

W sprawie bezsporne było, że strony zawarły umowę o świadczenie usługi turystycznej za cenę 19 189,04zł która polegała, na zorganizowaniu przez stronę pozwaną objazdowej imprezy pod nazwą „Wielka meksykańska wyprawa” z przelotem na trasie z Polski do Meksyku i z Meksyku do Polski, pobytów w hotelach, wyżywienia i zwiedzania. Bezsporny był również fakt, że powodowie choć dolecieli do Meksyku, nie zostali wpuszczeni na teren tamtejszego państwa i musieli powrócić do swojego kraju nie odbywszy zaplanowanego urlopu. Zasadniczą kwestią sporną było to, czy pozwana spółka nienależycie wykonała zobowiązanie wynikające z zawartej umowy i czy powinna ponieść z tego tytułu odpowiedzialność odszkodowawczą oraz czy powodom przysługuje odszkodowanie i zadośćuczynienie za zmarnowany urlop.

Na wstępie należało przypomnieć, że na stronach postępowania spoczywa obowiązek przedstawienia dowodów w procesie (art. 232 k.p.c.), zaś ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.). Rzeczą Sądu nie jest uzupełnianie ani wyjaśnianie twierdzeń stron formułowanych w szczególności przez profesjonalnych pełnomocników ani poszukiwanie środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie. Sąd nie ma też obowiązku przeprowadzania z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności sprawy. Przepis art. 6 k.c. określa, kto ponosi konsekwencje nieudowodnienia określonego faktu. Przepis art. 232 k.p.c. stanowi zaś procesowe narzędzie, za pomocą którego strony mogą osiągnąć skutek w postaci udowodnienia dla nich korzystnych faktów, to jest istotnych z punktu widzenia dochodzonego roszczenia w znaczeniu materialnoprawnym. Art. 6 k.c. zawiera normę, pozwalającą ocenić wyniki przeprowadzonego postępowania dowodowego. Na powodach ciążył obowiązek wykazania okoliczności, na które się powoływali. W procesie związanym z wykonaniem umowy powód jest zobowiązany udowodnić, że pozwany wykonał umowę nieprawidłowo i zdaniem Sądu powodowie wykazali nieprawidłowości w wykonaniu umowy będącej przedmiotem niniejszego postępowania.

zgodnie z przepisem art. 48 ust. 1-10 Ustawy o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych z dnia 24 listopada 2017r. (Dz.U. 2023.2211, t.j. z 13.10.2023r.) organizator turystyki ponosi odpowiedzialność za wykonanie usług turystycznych objętych umową o udział w imprezie turystycznej, bez względu na to, czy usługi te mają być wykonane przez organizatora turystyki, czy przez innych dostawców usług turystycznych, a podróżny ma obowiązek zawiadomić organizatora turystyki niezwłocznie, w miarę możliwości w trakcie trwania imprezy turystycznej, z uwzględnieniem okoliczności danej sprawy, o stwierdzeniu niezgodności. Jeżeli którakolwiek z usług turystycznych nie jest wykonywana zgodnie z umową o udział w imprezie turystycznej, organizator turystyki usuwa niezgodność, chyba że jest to niemożliwe albo wiąże się z kosztami, które są niewspółmiernie wysokie w stosunku do zakresu niezgodności i wartości usług turystycznych, których one dotyczą. Organizator turystyki, który w czasie trwania danej imprezy turystycznej nie wykonuje przewidzianych w umowie o udział w imprezie turystycznej usług stanowiących istotną część tej imprezy, jest obowiązany, bez obciążania podróżnego dodatkowymi kosztami, wykonać w ramach tej imprezy odpowiednie świadczenia zastępcze, również w przypadku, gdy uzgodniony w umowie o udział w imprezie turystycznej powrót podróżnego do miejsca rozpoczęcia podróży nie został zapewniony. Jeżeli jakość świadczeń zastępczych jest niższa od jakości usługi określonej w programie imprezy turystycznej, organizator turystyki przyznaje podróżnemu odpowiednie obniżenie ceny imprezy turystycznej. Podróżny może odrzucić zaproponowane świadczenia zastępcze tylko wtedy, gdy nie są one porównywalne z tym, co zostało uzgodnione w umowie o udział w imprezie turystycznej, lub jeżeli przyznana obniżka ceny jest nieodpowiednia. Jeżeli zaś nie jest możliwe zaproponowanie świadczeń zastępczych lub podróżny je odrzuci, wówczas podróżny jest uprawniony do uzyskania obniżenia ceny lub odszkodowania, lub zadośćuczynienia, bez rozwiązywania umowy o udział w imprezie turystycznej.

Zgodnie z art. 50 ust. 1-2 wskazanej ustawy podróżnemu przysługuje obniżka ceny za każdy okres, w trakcie którego stwierdzono niezgodność, chyba że została ona spowodowana wyłącznym działaniem lub zaniechaniem podróżnego. Przysługuje mu odszkodowanie lub zadośćuczynienie za poniesione szkody lub krzywdy, których doznał w wyniku niezgodności. Organizator turystyki niezwłocznie wypłaca odszkodowanie lub zadośćuczynienie.

Zgodnie zaś z przepisem art. 4 pkt 8 ustawy ilekroć w ustawie mowa jest o organizatorze turystyki należy przez to rozumieć przedsiębiorcę turystycznego, który tworzy, sprzedaje lub oferuje do sprzedaży imprezy turystyczne bezpośrednio lub za pośrednictwem innego przedsiębiorcy turystycznego lub razem z innym przedsiębiorcą turystycznym, lub przedsiębiorcę turystycznego, który przekazuje dane podróżnego innemu przedsiębiorcy turystycznemu.

Wreszcie zgodnie z przepisem art. 40 ust. 1-6 ustawy organizator turystyki lub agent turystyczny, w przypadku gdy impreza turystyczna jest sprzedawana za jego pośrednictwem, udziela podróżnemu, zanim podróżny ten zwiąże się jakąkolwiek umową o udział w imprezie turystycznej lub odpowiadającą jej ofertą, następujących informacji dotyczących głównych właściwości usług turystycznych: miejsce pobytu, trasę i czas trwania imprezy, w tym co najmniej przybliżoną datę początkową i końcową oraz liczbę noclegów zapewnianych w trakcie imprezy turystycznej, rodzaj, klasę, kategorię lub charakter środka transportu, a także informacje dotyczące przejazdów, w szczególności czas i miejsce wyjazdów oraz postojów, a jeżeli dokładny czas nie został jeszcze określony - o przybliżonym czasie wyjazdu i powrotu, położenie, rodzaj i kategorię obiektu zakwaterowania, według przepisów kraju pobytu, liczbę i rodzaj posiłków, szczegółowy program zwiedzania, wycieczki lub inne usługi uwzględnione w cenie imprezy turystycznej, czy jakiekolwiek usługi turystyczne będą świadczone w grupie, oraz - jeśli to możliwe - o przybliżonej liczebności grupy, informację o wymaganiach językowych, w przypadku gdy skorzystanie przez podróżnego z niektórych usług turystycznych będzie zależało od skutecznej komunikacji ustnej, informację o dostępności usług turystycznych dla osób o ograniczonej sprawności ruchowej, a także, na wniosek podróżnego, dokładne informacje na temat możliwości ich dostosowania do jego potrzeb; kwotę lub procentowy udział przedpłaty w cenie imprezy turystycznej i termin jej wniesienia oraz termin zapłaty całej ceny, a także sposób dokonania zapłaty oraz wskazanie, jeśli wpłata jest przyjmowana na turystyczny rachunek powierniczy; cenę imprezy turystycznej łącznie z podatkami oraz w razie potrzeby z wszelkimi dodatkowymi opłatami i innymi kosztami lub - jeśli nie można zasadnie oczekiwać, aby koszty te zostały obliczone przed zawarciem umowy o udział w imprezie turystycznej - informację o rodzaju dodatkowych kosztów, którymi podróżny może zostać obciążony; minimalną liczbę osób wymaganych, aby impreza turystyczna się odbyła; termin powiadomienia podróżnego na piśmie o ewentualnym odwołaniu imprezy turystycznej z powodu niewystarczającej liczby zgłoszeń, jeśli jej realizacja jest uzależniona od liczby zgłoszeń; informację o prawie do rozwiązania przez podróżnego umowy o udział w imprezie turystycznej w każdym momencie przed rozpoczęciem imprezy turystycznej za stosowną opłatą oraz jej wysokości; ogólne informacje o obowiązujących przepisach paszportowych, wizowych i sanitarnych oraz o wymaganiach zdrowotnych dotyczących udziału w imprezie turystycznej, nazwę handlową i adres organizatora turystyki lub agenta turystycznego, a także ich numery telefonów lub adresy poczty elektronicznej; informację o ubezpieczeniach obowiązkowych lub dobrowolnym ubezpieczeniu na pokrycie kosztów rozwiązania przez podróżnego umowy o udział w imprezie turystycznej lub kosztów świadczenia pomocy, w tym kosztów powrotu do kraju w razie wypadku, choroby lub śmierci. Przy tym informacje, o których mowa powyżej winny być przekazywane w sposób jasny, zrozumiały i widoczny i nie mogą wprowadzać podróżnego w błąd. Jeżeli są udostępniane w postaci papierowej - są czytelne. Organizator turystyki lub agent turystyczny, przed zawarciem umowy o udział w imprezie turystycznej, informuje podróżnego w sposób jasny, zrozumiały i widoczny o każdej zmianie informacji wymienionych w ust. 1.

W związku z powyższym na powodach ciążył jedynie obowiązek wykazania, że świadczenia objęte umową nie zostały wykonane albo zostały wykonane niezgodnie z jej treścią oraz że stanowiło to przyczynę powstania po ich stronie szkody majątkowej lub/i niemajątkowej. Nie budzi również wątpliwości, że na stronie pozwanej jako profesjonaliście ciążył wysoki miernik staranności wymaganej od przedsiębiorcy (art. 355 § 2 k.c.).

W ocenie Sądu w niniejszej sprawie do wykonania umowy o świadczenie usług turystycznych tak naprawdę w ogóle nie doszło. Powódka pomimo odbycia lotu z K. do C., z uwagi na brak odpowiedniej wizy, nie została przez lokalne służby wpuszczona do Meksyku i zmuszona była powrócić do kraju, a jej wraz z nią powód. Brak odpowiedniej informacji organizatora imprezy o konieczności posiadania wizy wjazdowej skutkował nie dojściem urlopu powodów do skutku. Organizator imprezy turystycznej ma obowiązek udzielić klientom wszelkich informacji związanych z wyjazdem, w tym paszportowych i wizowych i dopełnić wszystkich formalności z tym związanych. Brak informacji ze strony biura podróży o konieczności posiadania wizy meksykańskiej dla obywatelki Ukrainy uniemożliwił podróż małżeństwu polsko-ukraińskiemu. które z winy biura podróży musiało powrócić do Polski z meksykańskiego lotniska. Należy stanowczo podkreślić, że z dokumentów stanowiących załączniki do umowy stron, na które powoływała się strona pozwana, wynikało, że organizator imprezy co do zasady pozyskuje dla podróżnych wymagane wizy, które im dostarcza lub są wręczane na lotnisku docelowym, zaś szczegółowe informacje w przedmiocie obowiązku wizowego wynikają z programu imprezy. W programie imprezy stanowiącym załącznik do umowy stron została zawarta jedynie informacja, że paszporty podróżnych muszą być ważne co najmniej przez 6 miesięcy. Brak było jakiejkolwiek wzmianki zarówno o wizie dla osoby będącej obywatelstwa innego niż polskie jak również o tym, że podróżny legitymujący się innym obywatelstwem aniżeli polskie jest obowiązany samodzielnie i we własnym zakresie dowiadywać się i ustalać, czy nie obowiązują go inne, szczególne wymogi wizowe, o których organizator imprezy nie informuje. Twierdzenie strony pozwanej, jakby pracownik biura (...) miał zalecić powodom kontakt z ukraińską ambasadą w celach informacyjnych nie zostało w żaden sposób udowodnione. Na tą okoliczność nie zgłoszono żadnych wniosków dowodowych, w szczególności z przesłuchania pracowników tej placówki, zaś wyjaśnienia powodów były zgoła odmienne. Powodowie jednoznacznie podali, że o konieczności posiadania przez powódkę wizy dowiedzieli się dopiero na lotnisku w K., a nikt wcześnie nie informował ich o tym ani nie polecił indywidualnego rozeznania wymogów wizowych związanych z obywatelstwem powódki. Sąd dał wiarę twierdzeniom powodów w tym zakresie w pełni, gdyż były one ze sobą spójne i logiczne i nie ujawniono jakichkolwiek przyczyn, z których powódka miałaby nie chcieć ustalać formalności wizowych celem skutecznego odbycia urlopu i zawarcia umowy, gdyby tylko taką informację ona uzyskała. Zupełnie nieracjonalne byłoby przyjęcie, że gdyby powódka została poinformowana, że ma skontaktować się z ambasadą celem ustalenia czy potrzebuje wizyty, by zaniechania tej czynności i ryzykowała wspólnie z mężem odbyciem na marne wielogodzinnej, męczącej podroży licząc, że może uda jej się wjechać na teren Meksyku bez formalności. Sąd jednoznacznie ustalił fakt, że powodom nikt na żadnym etapie nie powiedział o obowiązku posiadania wizy ani nie polecił samodzielnego ustalenia, czy nie obowiązują jej szczególne, odmienne wymogi wizowo-paszportowe aniżeli powoda. Przy tym należy podkreślić, że choć fakt ten początkowo uszedł uwadze powodów, to jednak pracownik biura (...), mający dostęp do dokumentów powódki i prawidłowo przez nią podanych swoich danych osobowych, z niewiadomych przyczyn i z własnej winy, niedbalstwa czy zaniedbania w drugim formularzu umowy zmienił oznaczenie obywatelstwa powódki z polskiego na ukraińskie nie informując o tym powodów. Im bowiem powiedziano, że zmianie ulega wyłącznie godzina, miejsce i data wylotu.

Okoliczność, że powodowie nie sprawdzili samodzielnie, czy konieczne są dodatkowe formalności po stronie powódki, nie może być poczytywany na ich niekorzyść, gdyż jest to szeroko pojęty obowiązek organizatora imprezy turystycznej i pośrednika turystycznego. Od biura podróży należy oczekiwać przestrzegania ustawy o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych, w tym przekazania właściwych informacji wizowych. Biuro odpowiada także za zaniechania pracowników firm pośredniczących w zawieraniu umów o wycieczki. Biuro podróży ma obowiązek zawiadomić klientów o wszystkich szczegółach, takich jak zaświadczenia o szczepieniu na C.-19, czy o dodatkowych opłatach związanych z wykupieniem wizy, a także o ważności paszportu. Należy też przypomnieć, że zgodnie z Preambułą Dyrektywy Parlamentu Europejskiego I Rady (UE) numer (...) z 25 listopada 2015r. w sprawie imprez turystycznych i powiązanych usług turystycznych, zmieniająca rozporządzenie (WE) nr 2006/2004 i dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/83/UE oraz uchylająca dyrektywę Rady 90/314/EWG w odniesieniu do imprez turystycznych sprzedawcy detaliczni powinni wraz z organizatorem ponosić odpowiedzialność za udzielenie informacji przed zawarciem umowy.

Wobec przedstawionych rozważań Sąd nie podziela twierdzenia strony pozwanej, aby wyłączną winę za zaistniałą sytuację ponosiła powódka. Przeciwnie, w ocenie Sądu to strona pozwana nienależycie wykonała umowę w stosunku do powodów, w efekcie czego do jej wykonania nie doszło. Strona pozwana nie wykazała też istnienia żadnej z przesłanek uwalniających ją od odpowiedzialności, a przewidzianych w art. 50 ust. 3 pkt 1-3 ustawy.

Należy także zauważyć, że argument strony pozwanej, iż powód mógł odprawić żonę i samodzielnie odbyć urlop w Meksyku jest absurdalny. Powód z oczywistych względów nie podjął takiej decyzji. Urlop, w tym zaplanowany w okresie świątecznym, miał służyć przecież obojgu małżonkom i trudno sobie wyobrazić, aby powód mógł cieszyć się egzotycznym wyjazdem i świętować samemu w sytuacji, gdy jego żona została zmuszona do powrotu do domu w nieprzyjemnych, zaskakujących i stresujących okolicznościach.

W ocenie Sądu powództwo było zasadne zarówno w zakresie żądania zasądzenia na rzecz powodów odszkodowania odpowiadającego kosztowi pełnej ceny wykupionej wycieczki jak również w zakresie żądanego przez każdego z powodów zadośćuczynienia za krzywdę związaną z nieudanym urlopem i wielogodzinną, niepotrzebną podróżą na drugą półkulę i z powrotem oraz związanym z tym głębokim rozczarowaniem.

Strona pozwana nie wywiązała się z zaciągniętego zobowiązania w sposób prawidłowy i należyty, czym spowodowała utratę przez powodów możliwości odbycia zaplanowanego wyjazdu i przyjemności z wypoczynku. Powodowie zawierając umowę chcieli wypocząć, spędzić okres świąteczny w egzotycznym miejscu, zobaczyć po raz pierwszy odległy zakątek świata, lecz z uwagi na brak wizy umożliwiającej obywatelce Ukrainy pobyt w Meksyku, zmuszeni byli powrócić do Polski i nie zaznali żadnej przyjemności. Przeciwnie, odczuwali dyskomfort, zrezygnowanie i duży stres w tej sytuacji. Taki stan rzeczy pozbawił powodów możliwości odczuwania komfortu wycieczki i przyczynił się do zniweczenia ich urlopu. W efekcie zaistniałych wydarzeń powodowie odbywali w sposób nieprzerwany blisko 40-godzinną, niepotrzebną, męczącą podróż i spędzili święta samotnie w domu. Zrezygnowali z planów kolejnych wyjazdów zagranicznych z obawy przed tym, że ponownie mogłyby spotkać ich podobne nieprzyjemności. Powódka nabyła przekonania, że jej ukraińskie obywatelstwo stanowi problem w bezpiecznym i komfortowym podróżowaniu.

Mając powyższe na uwadze Sąd przyznał każdemu z powodów kwotę 5000zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, pozostającą w związku ze zniweczonym urlopem. Była to kwota adekwatna do poniesionych krzywd i odczuć natury psychicznej. Urlop jest czasem przeznaczonym na odpoczynek, który w ogóle nie odbył się, a wręcz przeciwnie, doszło do sytuacji wysoce niekomfortowej dla powodów. Roszczenia powodów o zadośćuczynienie wbrew zarzutom strony pozwanej nie były wygórowane, biorąc pod uwagę cenę imprezy i oczekiwania powodów na wspólny egzotyczny wyjazd. Nie ulega wątpliwości, że egzotyczna podróż do odległej części kuli ziemskiej, zaplanowana po raz pierwszy w życiu, jest dla przeciętnego człowieka wielkim, wspaniałym przeżyciem i wiąże się z radosnym oczekiwaniem na moment jego nadejścia. Takie dobra jak odpoczynek, regeneracja, unikanie stresu, komfort psychiczny, przyjemność ze spędzenia czasu w wybrany sposób cz spokojna podróż bez zakłóceń, bez nieprzyjemności zasługują na ochronę.

Odsetki ustawowe zasądzono zgodnie z treścią przepisu art. 481 § 1 i 2 k.c. W myśl jego brzmienia jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Dłużnik popada w opóźnienie jeśli nie spełnia świadczenia pieniężnego w terminie, w którym stało się ono wymagalne także wtedy, gdy kwestionuje istnienie lub wysokość świadczenia (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 października 2003 r., sygn. II CK 146/02). Sąd miał na uwadze wyznaczenie przez powodów stronie pozwanej 7 dni na zapłatę zadośćuczynienia, które to żądanie strona pozwana otrzymała najpóźniej w dacie sporządzenia odpowiedzi na to wezwanie, czyli 13 czerwca 2023 roku. Z kolei brak było przeszkód, aby żądanie o zapłatę odszkodowania zaspokoiła ona niezwłocznie po wezwaniu, czyli 6 stycznia 2023 roku. Roszczenie odsetkowe w pozostałym zakresie podlegało oddaleniu.

W konsekwencji orzeczono jak w punktach I - IV wyroku.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie przepis art. 98 k.p.c., ustanawiającego ogólną zasadę odpowiedzialności za wynik procesu. Stronę pozwaną obciążono obowiązkiem zapłaty na rzecz powodów równowartości poniesionych przez nich kosztów postępowania, na które złożyła się opłata od pozwu w kwocie 1460zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa 17 zł i koszty pomocy prawnej w kwocie 3600zł według stawki wynikającej z § 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych.

O tym orzeczono jak w punkcie V wyroku.

03.01.2024r.

(urlop referenta w dniach 14-31 grudnia 2023r., dzien 2 stycznia 2024r. ustalony dniem wolnym od pracy w Sądzie Rejonowym w Kłodzku zarządzeniem Prezesa Sądu)

ZARZĄDZENIE

1.odnotować,

2.odpis wyroku z uzasadnieniem proszę doręczyć pełnomocnikowi strony pozwanej przez PI b/p,

3. kal. 14 dni.