Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Powodowie A. M. oraz T. M. domagali się zasądzenia na rzecz każdego z powodów od pozwanej (...) S.A. w Ł. kwoty 2.000 zł tytułem zadośćuczynienia wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu ( tj. 18.12.2019 r.) do dnia zapłaty oraz kwoty 10.780 zł tytułem odszkodowania za nienależycie wykonaną usługę turystyczną wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 22.02.2019 r. do dnia zapłaty. Jednocześnie wnieśli o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu wskazali, że w dniu 14.07.2018 r. zawarli z pozwaną umowę o świadczenie usług turystycznych w zakresie wycieczki na Dominikanę w terminie od 10 do 22.01.2019 r., za którą zapłacili kwotę 19.828,96 zł .

Zgodnie z zapewnieniem w planie, hotele na etapie objazdowym miały spełniać standard 3* . Jak się okazało były na poziomie znacznie niższym, a pierwszy z hoteli- (...) w standardzie 1* . W pokoju hotelowym panował brud, znajdowały się insekty, pościel była mokra, wystąpiły problemy z wodą oraz znajdował się hałaśliwy sprzęt.

Powodowie wskazali również, że wyszczególniona w planie atrakcja – wodospad S. de J. zaplanowana w drugi dzień pobytu została bez wyjaśnienia i zapowiedzi zmieniona na inny wodospad . Powodowie usłyszeli wyjaśnienia ze zmiana ta podyktowana jest tym ,że infrastruktura nie pozwala na bezpieczne dojście do ww. wodospadu. Nieudany okazał się także zorganizowany piątego dnia rejs rzeką Y.. (...), która płynęli powodowie miała niesprawny, często gasnący i ciągle dymiący w stronę pasażerów silnik. Nadto przy wyjściu na pełne morze, przy wysokiej fali sternik wykonywał niebezpieczne manewry, w związku z powyższym pasażerowie wymusili by łódź została szybko skierowana do przystani. Powyższa wycieczka była ujęta w planie podróży jako jedna z dostępnych atrakcji fakultatywnych. Zapłata za nią był przekazywana przez pilotkę wycieczki podmiotom, które przewóz ten wykonywały. Powodowie wskazali, że druga część imprezy turystycznej wiązała się z pobytem w hotelu (...), zgodnie z umową i według pozwanej, spełniającym standard 4*. Po dotarciu na miejsce powodowie otrzymali pokój zapleśniały i mocno zagrzybiony, następnie przeniesiono ich do pokoju obok urządzeń klimatyzacji dla całego hotelu, gdzie hałas uniemożliwiał przebywanie. Trzeci pokój, który zaproponowano powodom w zamian również nie spełniał obiecywanych 4* i nie był pozbawiony przykrego zapachu. Obsługa pozostawiała wiele do życzenia, a z basenu z powodu brudu i śmieci powodowie nie mogli korzystać. Ponadto powodowie wskazali, że jedzenie było monotonne, obsługa w restauracji była fatalna, a stan stołówki budził zastrzeżenia. Był jeden klimatyzator na całe pomieszczenie, przy którym tłoczyli się klienci, zaś z nieustalonych przyczyn w całym obiekcie nie można było dostać gorącej przegotowanej wody , ani uzyskać ciepłych napojów przez 3 z 5 dni. Powrót samolotem (...) mimo dopłaty za pierwszą klasę również okazał się dla powodów nieudany. Już na wstępie poinformowano powodów, że jeden z foteli jest zepsuty i nie ma możliwości zamiany nawet na fotel w klasie ekonomicznej. Fotelu nie dało się regulować, a oparcie było zablokowane w niewygodnej pozycji. Z uwagi na długi lot (12 godzin) powodowie byli zmuszeni zamieniać się miejscami, aby móc odpocząć. Powodowie wskazali , że fotel ten nie spełniał wymagań nawet klasy ekonomicznej dlatego też powinna zostać zwrócona dopłata za klasę premium od jednej osoby, tj. 750 zł.

Powodowie podpierając się tzw. tabelą frankfurcką wyliczyli, że pozwana powinna zwrócić powodom połowę całkowitych kosztów imprezy turystycznej, ponieważ żaden z hoteli nie spełniał zapewnień pozwanej, a pojawiły się do tego dodatkowe problemy i nieprzyjemności. Wskazali , że koszt całkowity wycieczki, to cena w umowie 19.828 zł, 2000 zł na bilety wstępu i karty pobytu oraz koszt dojazdu na lotnisko, hotel i wyżywienie ( na etapie objazdowym zapewnione było tylko śniadanie ) w wysokości 2172 zł tj. razem 24.000 zł. Ponadto powodowie wskazali, że wycieczka ta miała dla nich szczególne znaczenie, uczczenie 45 – lecie małżeństwa, co było uwzględnione w umowie.

W odpowiedzi na pozew strona pozwana (...) S.A. w Ł. wniosła o oddalanie powództwa w całości oraz zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu przyznała fakt zawarcia z powodami umowy, której przedmiotem był ich pobyt na (...) w terminie od 10.01 do 22.01.2019 r. Wskazała, że cena całkowita umowy obejmująca 2 osoby wyniosła 19.828,96 zł i obejmowała przelot samolotem czarterowym, opłaty lotniskowe, program turystyczny, przejazdy klimatyzowanym autokarem lub minibusem, zakwaterowanie w hotelach, transfery lotnisko-hotel- lotnisko, wyżywienie, opiekę polskojęzycznego pilota lub polskojęzycznego przedstawiciela lokalnego kontrahenta, pakiet ubezpieczeniowy (...). Odnosząc się do zarzutów powodów strona pozwana wskazała, że wszystkie hotele podczas części objazdowej wycieczki, w tym hotel (...) posiadały kategoryzację (lokalną) 3* . Wszystkie hotele, w których byli zakwaterowani powodowie spełniały wszelkie wymagania, jakie lokalne prawo stawia hotelom kategorii 3*. Powodowie nie przedstawili żadnych wiarygodnych dowodów dla poparcia swych twierdzeń odnośnie robactwa w pokoju, hałaśliwego sprzętu, problemów z wodą czy znacznego brudu. Odnośnie pobytu w hotelu (...) (część pobytowa) strona pozwana zakwestionowała twierdzenia strony powodowej i podtrzymała, że zakwaterowanie było zgodne z umową, w której wskazano, że hotel według kategorii lokalnej został skategoryzowany jako 5*. Pozwana zaprzeczyła aby strona powodowa miała ponieść jakąkolwiek szkodę związana ze zmianą atrakcji imprezy turystycznej w postaci zwiedzania wodospadu S. de J. albowiem powodom zostało zapewnione równoważne świadczenie zastępcze w postaci zwiedzania wodospadu S. de B.. Strona pozwana zaprzeczyła równocześnie twierdzeniom powodów odnośnie jej odpowiedzialności za organizację wycieczki fakultatywnej rzeką Y.. Podkreśliła, że jest to odrębny stosunek prawny, nie objęty zawartą między stronami umową, w tym ceną wycieczki, realizowaną przez zupełnie inny podmiot. Pozwana wyjaśniła, że odnośnie zepsutego fotela podczas lotu powrotnego za wszelkie nieprawidłowości związane z przebiegiem podróży lotniczej odpowiedzialny jest przewoźnik.

Pozwana zakwestionowała także sposób wyliczenia szkody przez powodów, gdyż nie wyjaśnili w żaden sposób jakiej konkretnie kwoty odszkodowania domagają się za poszczególne uchybienia. Podkreśliła, że cena wycieczki, zgodnie z zawartą umową wynosiła 19.828,96 zł , a nie 24.000 zł i w ramach powyższej kwoty powinny być ewentualnie szacowane na rzecz powodów świadczenia, ponieważ koszty za dodatkowe usługi, które zostały wymienione w pozwie np. dodatkowe wyżywienie nie były objęte postanowieniami umowy. Ponadto strona pozwana wskazała, że kwota żądanego odszkodowania- równowartość ok. 55 % całości ceny uiszczonej za przedmiotową wycieczkę ( za 2 dorosłe osoby) jest nieadekwatna do poniesionych przez pozwaną kosztów i skali zgłaszanych przed stronę powodową zarzutów. Podniosła, że powodowie podczas wykupu wycieczki znali cenę części objazdowej, a osobno wybierali hotel w którym spędzali cześć pobytową imprezy turystycznej i dopłacali dodatkową cenę. W związku z powyższym należałoby obniżyć koszt jedynie tych usług co do których powodowie zgłaszają zastrzeżenia, a nie koszt całej wycieczki. Świadczenie organizatora imprezy turystycznej składa się bowiem z szeregu usług różnego rodzaju, a każda z nich przedstawia określoną wartość rynkową. Skoro zaś zarzuty powodów dotyczą nienależytego wykonania umowy co do niektórych usług imprezy turystycznej a nie wszystkich jej części to obniżeniu winno podlegać świadczenie do którego powodowie zgłaszają zarzuty. Odnosząc się do zadośćuczynienia za zmarnowany urlop strona pozwana wskazała, że żądanie to jest nieuzasadnione, gdyż powodowie nie wskazali na czym miałaby polegać doznana przez nich krzywda. Niezależnie od powyższego pozwana wskazała, że urlop powodów doszedł do skutku, zrealizowali oni bogaty program turystyczny, korzystając z wypoczynku w części świata o wybitnych walorach turystycznych. Udział w przedmiotowej imprezie dostarczył powodom wiele korzyści i umożliwił zmianę środowiska, co już samo w sobie wpływa pozytywnie na regenerację sił psycho - fizycznych . Nie można zatem mówić o szkodach niemajątkowych i zmarnowaniu urlopu z winy pozwanej, tym bardziej, że powodowie nie wyjaśnili na czym miałaby polegać doznana przez nich szkoda niemajątkowa. Pozwana wskazała, że mając powyższe na uwadze nie sposób uznać, że powodowie ponieśli jakąkolwiek krzywdę, której zrekompensowanie wymaga zasądzenia zadośćuczynienia.

W toku postępowania strony podtrzymały wypracowane w sprawie stanowiska .

Nadto strona powodowa dołączyła oświadczenie dotyczące szczegółowego rozliczenia w zakresie kosztów wycieczki wraz z fakturami. Z oświadczenia z 17.12.2020 r. wynikało, że

Na koszt usługi składało się m.in.:

-

zakwaterowanie w hotelu wraz z wyżywieniem podczas objazdu w cenie 3.310,10 zł,

-

zakwaterowanie w hotelu wraz z wyżywieniem podczas pobytu w cenie 1.755,85 zł,

-

przelot łącznie / rezerwacja – 7.058,36 zł

-

dopłata do klasy P. podczas przelotu na trasie W.- Puerto P. – W. - 732 zł,

-

opieka rezydenta podczas pobytu x 2 osoby- 800 zł,

-

opieka pilota podczas objazdu x 2 osoby – 800 zł,

-

ubezpieczenie x 2 osoby – 62,64 zł ,

-

składka na turystyczny Fundusz Gwarancyjny x 2 osoby- 30 zł

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 14 lipca 2018 r. powodowie A. M. i T. M. zawarli ze stroną pozwaną (...) S.A. w Ł. umowę o świadczenie usług turystycznych, której przedmiotem było zorganizowanie przez pozwaną wypoczynku dla powodów w okresie od dnia 10 stycznia 2019 r. do 22 stycznia 2019 r. wraz z przelotem (z dopłatą do klasy premium w obie strony – 2 x 750 zł ) i zakwaterowaniem podczas objazdu w hotelach o standardzie 3* - w P. , S. D., B. oraz w wybranym hotelu podczas wypoczynku ( P. B. Resort - o kategoryzacji lokalnej 5 * (zaś według kategoryzacji pozwanej 4*) z pakietem wyżywienia (...). Zakwaterowanie miało mieć miejsce w pokoju typu standard. Całkowity koszt wycieczki wyniósł 19.828,96 zł i został w całości uiszczony przez powodów. Powodowie obligatoryjnie na miejscu zobowiązani byli dokonać wpłaty ok 225USD/os.

Na koszt usługi składała się między innymi dopłata do klasy premium w dwie strony 2x 750 zł tj. łącznie 3000 zł.

dowód:

- umowa z dnia 14.07.2018 r. wraz z programem imprezy turystycznej – k. 11- 13,

- załącznik – program imprezy k. 12;

Po przyjeździe do pierwszego z hoteli w ramach części objazdowej wycieczki – P. V. powodowie udali się do pokoju hotelowego. W pokoju było brudno, znajdowały się robaki podobne do karaluchów oraz mrówki. W pomieszczeniu panowała wilgoć oraz czuć było zapach stęchlizny. Z uwagi na przyjazd późnym popołudniem nie było możliwości zamiany na inny pokój. W tym dniu nie podano kolacji. Pościel była nieczysta i wilgotna, w związku z czym powodowie byli zmuszeni położyć się w ubraniach. Powodowie spędzili w nim tylko jedną noc.

Część pobytowa imprezy turystycznej wiązała się z pobytem w hotelu (...). Powodowie dostali pokoje w najstarszej części hotelu. Były to bungalowy, które z zewnątrz sprawiały wrażenie bardzo zniszczonych i zużytych. Pojawiły się problemy z zakwaterowaniem. Oczekiwania na pokój trwały bardzo długo około 2 godzin. Otrzymany przez powodów pokój był zagrzybiony, w którym czuć było stęchlizną. Wymagał on gruntownego remontu i odnowienia. Meble były stare i zużyte, łóżko ruszało się i skrzypiało. Pojawił się problem z otwieraniem drzwi i okien. W pokoju tym powodowie spędzili około 1 godziny. Dostali pokój w innym bungalowie na parterze. Po godzinie 22 rozległ się hałas za oknami, który uniemożliwiał rozmowę. Okazało się, że hałas ten wytwarza urządzenie chłodzące dla całego obiektu . Powód otrzymał informację taki stan będzie utrzymywał się do 2 w nocy. Po kolejnej godzinie powodowie otrzymali klucze do nowego pokoju, w którym również utrzymywał się przykry zapach. Pomimo, że powodowie mieli zastrzeżenia do kolejnego pokoju to nie zgłaszali zastrzeżeń poza źle przytwierdzonym wentylatorem. Z uwagi na brak reakcji powodowie zaprzestali korzystania z wentylatora z obawy, że się urwie.

Hotel (...) posiada zarówno pozytywne jak i negatywne oceny podróżnych.

dowody:

- zeznania powoda A. M. – k.153- 155 /01:03:54 – 01:21:38/

- zeznania powódki T. M. – k. 157 /01:54:52 – 01:56:20 /

- zeznania świadka J. W. k. 114-121;

Serwowane posiłki w hotelu były powtarzalne i monotonne. Przez trzy dni nie było ciepłej wody, co uniemożliwiało przygotowanie ciepłej herbaty i kawy. Niejednokrotnie powodowie sami przynosili sztućce, talerze, kubki do stolików.

dowody:

- zeznania powoda A. M. – k.155 /01:25:25- 01:33:01/

- zeznania świadka L. C. – k. 152 / 00:28:44/

Piątego dnia zaproponowano powodom wycieczkę fakultatywną krótki rejs rzeką Y.. Wszystko zostało zorganizowane przez pilotkę wycieczki. (...) którą płynęli powodowie miała niesprawny silnik, który ciągle gasł. Unosił się dym, czuć było spalinowy smród. Przy próbie wyjścia na pełne morze przy wysokiej fali doszło do niebezpiecznych manewrów. Po interwencji powoda szybko powrócono do przystani.

dowody:

- zeznania powoda A. M. – k.156 /01:38:26- 01:41:06/,

- zeznania powódki T. M. – k. 157 / 02:02:32/

- zeznania świadka L. C. –k. 151 / 00:19:10/

- zeznania świadka J. W. k. 114-121;

Drugiego dnia powodowie udali się na wodospad S. de B.. Był to wodospad inny niż ten, który był wymieniony w programie wycieczki – S. de J.. Miała to być główna atrakcja wyjazdu. O zmianie powodowie nie zostali wcześniej poinformowani.

dowody:

- zeznania powoda A. M. – k.153- 155 /01:03:54 – 01:21:38/

- zeznania powódki T. M. – k. 157 /01:54:52 – 01:56:20 /

- zeznania świadka L. C. – k. 152 /00:39:06/

- zeznania świadka J. W. k. 114-121;

W drodze powrotnej jeden z foteli okazał się niesprawny. Powód poprosił o zamianę miejsca na klasę ekonomiczną, jednakże nie było takiej możliwości z uwagi na to, że wszystkie miejsca były już zajęte. Szefowa pokładu przeprosiła powodów za zaistniałą sytuację, informując, że ten fakt zostanie ujęty w protokole pokładowymi w związku z czym będą oni mogli dochodzić roszczeń od organizatora wycieczki.

dowody:

- zeznania powoda A. M. – k.156 /01:41:06/

- zeznania świadka L. C. – k. 152 /00:42:33/

Po powrocie z imprezy turystycznej, w dniu 25.01 2019 r. powodowie złożyli pozwanemu reklamację. Strona pozwana reklamacji nie uwzględniła. Zaproponowała powodom kod rabatowy uprawniający do uzyskania zniżki przy zakupie dowolnej imprezy turystycznej lub biletu na lot czarterowy w łącznej wysokości 300 zł . Powodowie oferty tej nie przyjęli.

dowód:

- reklamacja – k. 15

- pismo pozwanej z dnia 21.02.2019 . – k. 16

Powodowie złożyli również reklamację bezpośrednio do linii lotniczych PLL (...). Zaoferowano powodom 50% kwoty dopłaty za klasę premium tj. 375 zł . Powodowie również tej oferty nie przyjęli .

dowody:

- pismo LOT z dnia 21.05.2019 r. –k. 21

- e- mail o wysokości rekompensaty – k.22

S ąd zważył, co następuje:

Powództwo częściowo zasługiwało na uwzględnienie w zakresie żądania odszkodowania, w całości z tytułu żądanego przez każdego z powodów zadośćuczynienia.

W okolicznościach przedmiotowej sprawy niesporny był fakt zawarcia przez strony umowy o świadczenie usług turystycznych, na mocy której strona pozwana zobowiązała się do zorganizowanie wypoczynku w okresie od dnia10 stycznia 2019 r. do 22 stycznia 2019 r.

wraz z przelotem i zakwaterowaniem oraz wyżywieniem podczas objazdu w hotelach o standardzie w P., S. D., B. oraz w wybranym hotelu podczas wypoczynku (P. B. Resort). Sporne pozostawało natomiast czy strona pozwana wywiązała się ze wskazanej umowy w sposób należyty.

Dokonując ustaleń faktycznych w przedmiotowej sprawie sąd oparł się w głównej mierze na zeznaniach powodów oraz zeznaniach świadka L. C.. Sąd miał przy tym na uwadze fakt, że posiłkowy charakter dowodu z przesłuchania stron nie ma wpływu na ocenę jego mocy dowodowej i tak jak każdy inny środek dowodowy podlega on swobodnej ocenie sądu na zasadach ogólnych (art. 233 § 1 k.p.c.) (por. prof. dr hab. Elwira Marszałkowska-Krześ (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz 2016,.). Specyfika tego dowodu, wynikająca ze składania zeznań przez osoby bezpośrednio zainteresowane wynikiem rozstrzygnięcia sprawy, nie sprawia, że wartość dowodowa jest mniejsza niż pozostałych dowodów przeprowadzonych w toku postępowania. Oceniając ten dowód, nie można go dyskredytować tylko z tego powodu, że zeznania składał powód czy pozwany, a więc osoba zainteresowana rozstrzygnięciem sporu na swoją korzyść. Jak wskazał SN w orzeczeniu z 22.8.1950 r. (C 147/50, NP 1951, Nr 6, s. 76), negowanie a priori znaczenia dowodowego zeznań strony w przewidywaniu jej subiektywnego nastawienia stanowi uchybienie art. 299 k.p.c. Subsydiarność tego dowodu nie oznacza zatem mniejszej wagi procesowej. Cecha ta odnosi się jedynie do dopuszczalności tego dowodu. Jednakże okoliczność ta powinna być brana pod uwagę w procesie oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego w sprawie (por. K. Piasecki (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Tom I. Komentarz. Art. 1–366, Wyd. 7. Warszawa 2016). Analogiczne stanowisko zajął Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 16 listopada 1999 r. (II CKN 569/98), w którym wskazał, że zeznania stron mają taką samą moc dowodową jak inne dowody i ustalenia poczynione na podstawie zeznań stron nie wymagają potwierdzenia innymi dowodami.

Dokonując oceny zeznań powodów sąd uznał je w całości za wiarygodne albowiem przemawiała za tym wzajemna spójność ich zeznań, szczery i spontaniczny sposób ich składania, ponadto konsekwentnie potwierdzały zarzuty podniesione w składanych pismach, korespondowały z przedłożonym dowodami z dokumentów i zostały potwierdzone zeznaniami świadka. Z tych powodów sąd uznał, że brak podstawa do tego aby odmówić powodom wiarygodności. Sąd uznał za wiarygodne również zeznania świadka L. C. gdyż były one spójne i logiczne. Należy również podkreślić, że strona pozwana nie przedstawiła jakichkolwiek przeciwdowodów, które wiarygodność zeznań powodów mogłyby podważyć. Podkreślenia wymaga, że powodowie zgłaszali konkretne niezgodności w piśmie reklamacyjnym bezpośrednio po zakończeniu imprezy i stanowisko to w zakresie istnienia i zakresu niezgodności Sąd uwzględnił w toku postępowania również w kontekście pozostałych przeprowadzonych dowodów. Sąd nie dał wiary zeznaniom świadka J. W. w zakresie w jakim świadek wskazała, że zmiana wodospadu z przyczyn niezależnych od organizatora została zaakceptowana przez całość grupy za wyjątkiem powoda, gdyż jak wynika z zeznań powodów i świadka L. C. uczestnicy nie byli w ogóle informowali o zmianie, również pilot wycieczki miała wskazany ten wodospad. Sąd nie dał wiary zeznaniom świadka również w zakresie w jakim wskazywała, że w hotelu są dystrybutory gorącej wody, urozmaicone posiłki, gdyż nie odzwierciedla to oceny dokonanej bezpośrednio w trakcie pobytu. Brak ewentualnych skarg w tym zakresie również nie czyni tej oceny niezasadną czy też nieuprawnioną. Sąd nie uwzględnił zeznań świadka również w zakresie w jakim wskazywała, że jeżeli chodzi o rej rzeką strona pozwana jest jedynie pośrednikiem między klientem z lokalnym biurem, zaś w zakresie lotu powodom przysługuje prawo zgłoszenia żądania do Linii Lotniczych.

Mając na uwadze dokonane ustalenia faktyczne Sąd uznał, że powodowie wykazali, że strona pozwana nieprawidłowo wykonała łączącą strony umowę w zakresie zapewnienia odpowiedniego do jej treści zakwaterowania. Standard zaoferowanych im pokoi odbiegał od standardu umówionego między stronami, mającemu odpowiadać standardowi czterogwiazdkowego hotelu (w przypadku hotelu (...)) oraz standardowi trzygwiazdkowego hotelu podczas części objazdowej (w przypadku hotelu (...)). Niezależnie nawet od kwestii kategoryzacji lokalnej, na którą powoływała się strona pozwana żaden standard nie przewiduje usterek pokoi w postaci brudu, niesprawnych sprzętów, nieprzyjemnych zapachów oraz robactwa. Niski standard hotelu w trakcie części objazdowej potwierdzili zarówno powodowie, jak i świadek. Nie ma również znaczenia zdaniem Sądu fakt, że w części objazdowej podróżni zakwaterowaniu są jedynie na noc na kilka godzi, na co wskazała świadek J. W.. Z kolei w części pobytowej powodowie dokonali dwukrotnej zamiany pokoi, co również jest faktem. Nadto jak wskazywali, co potwierdził również świadek L. C., otrzymali pokoje w starszej i niewyremontowanej części hotelu, co czyni wyjaśnienia powodów wiarygodnymi. Kwestia braku ciepłej wody, konieczności samoobsługi, monotonności jedzenia, była podnoszona przez powodów bezpośrednio po zakończeniu usługi turystycznej, co również uwiarygadnia istnienie i zakres niezgodności.

Mając na uwadze dokonane ustalenia faktyczne Sąd uznał, że usługa nie została należycie wykonana w zakresie zakwaterowania w pierwszym hotelu części objazdowej (1 dzień), konieczności zamiany pokoi w części pobytowej, niewystarczającej liczby ciepłych napojów, monotonności posiłków, konieczności samoobsługi w trakcie posiłków. W sposób nieprawidłowy została również wykonana usługa w zakresie rejsu po rzece, zwiedzanego wodospadu oraz niesprawnego fotela w trakcie powrotnego lotu. Wskazane niezgodności zostały przez powodów wskazane i powołane w piśmie reklamacyjnym, bezpośrednio po zakończeniu usługi turystycznej.

Podstawę prawną odpowiedzialności strony pozwanej jako organizatora turystyki stanowił przepis art. 50 ustawy z dnia 24 listopada 2017 r. o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych (Dz.U z 2017, poz. 2361 ze zm.). Zgodnie z jego treścią podróżnemu przysługuje obniżka ceny za każdy okres, w trakcie którego stwierdzono niezgodność, chyba że została ona spowodowana wyłącznym działaniem lub zaniechaniem podróżnego (ust. 1). Podróżnemu przysługuje odszkodowanie lub zadośćuczynienie za poniesione szkody lub krzywdy, których doznał w wyniku niezgodności. Organizator turystyki niezwłocznie wypłaca odszkodowanie lub zadośćuczynienie ( ust. 2)

Podróżnemu nie przysługuje odszkodowanie lub zadośćuczynienie za niezgodność w przypadku, gdy organizator turystyki udowodni, że:

- winę za niezgodność ponosi podróżny;

- winę za niezgodność ponosi osoba trzecia, niezwiązana z wykonywaniem usług turystycznych objętych umową o udział w imprezie turystycznej, a niezgodności nie dało się przewidzieć lub uniknąć;

- niezgodność została spowodowana nieuniknionymi i nadzwyczajnymi okolicznościami. ( ust. 3)

Zgodnie z art. 48 ust. 5, 6 i 7 ustawy o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych organizator turystyki, który w czasie trwania danej imprezy turystycznej nie wykonuje przewidzianych w umowie o udział w imprezie turystycznej usług stanowiących istotną część tej imprezy, jest obowiązany, bez obciążania podróżnego dodatkowymi kosztami, wykonać w ramach tej imprezy odpowiednie świadczenie zastępcze, Jeżeli jakość świadczeń zastępczych jest niższa od jakości usługi określonej w programie imprezy turystycznej, organizator turystyki przyznaje podróżnemu odpowiednie obniżenie ceny imprezy turystycznej. Podróżny może odrzucić zaproponowane świadczenie zastępcze tylko wtedy, gdy nie są one porównywalne z tym, co zostało uzgodnione w umowie o udział w imprezie turystycznej, lub jeżeli przyznana obniżka ceny jest nieodpowiednia. W przedmiotowej sprawie powodowie nie zostali zawiadomieni o zmianie w zakresie atrakcji turystycznej. Zdaniem Sądu nie można uznać, że została zapewniona powodom usługa zastępcza, albowiem jak wskazali powodowie zaplanowany wodospad stanowił dla nich główną atrakcję wyjazdu. Brak jest przy tym potwierdzenia okoliczności dotyczących braku możliwości zwiedzania wodospadu i ich przyczyn i okresu tej niemożności. Zwłaszcza, że pilot wycieczki miała w planach zwiedzanie wodospadu, który ostatecznie został powodom zaprezentowany.

Strona pozwana wbrew twierdzeniom ponosi również odpowiedzialność za organizację wycieczki fakultatywnej przez inny podmiot. Co do zasady odpowiedzialność biura podróży jest odpowiedzialnością kontraktową, a jej niewykonanie lub nienależyte wykonanie powinno być oceniane na podstawie ustawy z dnia 24 listopada 2017 r. o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych ( Dz.U z 2017, poz. 2361 ze zm.). Odnosząc powyższe do kwestii organizacji wycieczki fakultatywnej- rejsu rzeką Y. należy stwierdzić, że wobec tej wycieczki należy stosować w sposób odpowiedni przepisy dotyczące imprezy turystycznej. W art. 50 wyżej powołanej ustawy uregulowano kwestie naprawienia szkody spowodowanej niezgodnością usług turystycznych z umową. Ustawa nie zawiera kompleksowej regulacji zasad odpowiedzialności odszkodowawczej, wobec powyższego w zakresie nieuregulowanym należy stosować odpowiednie przepisy kodeksu cywilnego. Zgodnie z art. 474 k.c. zakresem odpowiedzialności organizatora imprezy turystycznej objęte są działania i zaniechania osób, z których pomocą zobowiązanie wykonywa, jak również osób, którym wykonanie zobowiązania powierza. Organizator turystyki może zwolnić się z odpowiedzialności jedynie w przypadku, gdy osoba trzecia ponosząca winę za niezgodność nie jest związana z wykonywaniem usług turystycznych objętych umową o udział w imprezie turystycznej a niezgodności nie dało się przewidzieć lub uniknąć. Spełnienie tych przesłanek może zostać ustalone jedynie w świetle konkretnych okoliczności danej sprawy. ( art. 50 ust. 3 ImprTurU). W dyrektywie Rady 90/314/EWG z 13.6.1990 r. w sprawie zorganizowanych podróży, wakacji i wycieczek (Dz.Urz. UE L z 1990 r. Nr 158) ustanowiono w szczególności system odpowiedzialności umownej organizatorów imprez turystycznych wobec konsumentów, którzy zawarli z nimi umowę o takie imprezy. Jedną ze szczególnych cech tej odpowiedzialności jest to, że obejmuje ona właściwe wykonanie zobowiązań wynikających z umowy o imprezę turystyczną przez usługodawców. W wyroku z 18.3.2021 r., w spr. (...) , C-578/19 ( L.) Trybunał uznał, że działania lub zaniechania pracownika usługodawcy przy wykonywaniu zobowiązań wynikających z umowy o imprezę turystyczną powodujące niewykonanie lub nienależyte wykonanie tych zobowiązań organizatora wobec konsumenta są objęte zakresem tego nadzoru. W niniejszej sprawie to pilotka wycieczki, a więc przedstawiciel organizatora imprezy turystycznej organizował rejs rzeką Y., przekazują stosowną opłatę podmiotom, które ten przewóz wykonywały. Nie ulega więc wątpliwości, że za każde jego działanie lub zaniechanie odpowiedzialność ponosi organizator jak za własne. Jak wynika z ustaleń w przedmiotowej sprawie rejs po rzece został przerwany i zakończony z uwagi na stan techniczny łodzi. Z tego tez względu organizator usługi turystycznej ponosi odpowiedzialność za niezgodności w trakcie lotu. Okoliczność, ze stronie przysługuje prawo do wystąpienia z żądaniem bezpośrednio do przewoźnika oceny i podstaw odpowiedzialności w stosunku do strony pozwanej nie zmienia.

Powodowie domagali się w niniejszej sprawie zasądzenia na ich rzecz odszkodowania z tytułu nienależycie wykonanej usługi i zadośćuczynienia za zmarnowany urlop.

W aktualnie obowiązującym stanie prawnym, dyrektywa 2015/2302 w art. 14 ust. 2 i pkt 34 preambuły przyjęła odpowiedzialność biura podróży (organizatora imprezy) za każdą szkodę zarówno majątkową, jak i niemajątkową. Podobnie art. 50 ust. 2 ImpTurU przewiduje, że podróżnemu przysługuje odszkodowanie lub zadośćuczynienie za poniesione szkody lub krzywdy, których doznał w wyniku niewykonania lub nienależytego wykonania imprezy turystycznej. Sądy nie muszą więc odwoływać się do zmarnowanego urlopu jako naruszenia dobra osobistego jako podstawy do zadośćuczynienia za doznaną krzywdę (art. 23 w zw. z art. 448 KC). ( M. Nesterowicz [w:] red. Rajski, Komentarz do ustawy Imprezy turystyczne powiązane usługi turystyczne, Art. 50 SPP T. 7, 2018, wyd. 4) .

⚫

Art. 50 [Obniżka ceny, odszkodowanie] ust. 2

⚫

Orzeczenia: nietezowane 1

⚫

Art. 50 [Obniżka ceny, odszkodowanie] ust. 3

⚫

Piśmiennictwo : 1

⚫

n.ius: 1

Art. 50 [Obniżka ceny, odszkodowanie] ust. 1 Roszczenie powodów dotyczącego zasądzenia odszkodowania w ocenie Sądu jest częściowo zasadne.

Szkoda powodów wyraża się różnicą między wysokością zapłaconej ceny za wycieczkę, będącej ekwiwalentem niewadliwego przedmiotu umowy, a wartością imprezy turystycznej wadliwej (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 grudnia 2005 roku, II CK 291/05, niepublikowany). Szkoda obejmuje również inne dodatkowe koszty, jakie turyści ponieśli w związku z nienależytym wykonaniem umowy. Właściwym sposobem wyliczenia szkody, jaką powodowie niewątpliwie ponieśli, jest zatem stosunek waloru części wadliwego świadczenia do całości.

⚫

Orzeczenia: nietezowane 1

Nie można przy tym pomijać faktu, że umowa o imprezę turystyczną jest umową o charakterze „pakietowym”, składającą się z różnych świadczeń cząstkowych, z których każde posiada swą cenę. W ramach zawartej umowy strona pozwana zobowiązana była nie tylko do zapewnienia powodom zakwaterowania i wyżywienia w wybranym przez nich hotelu, ale także przelotu, ubezpieczenia, opieki pilota i opieki rezydenta. Nie mniej jednak w ocenie Sądu przedstawione przez stronę pozwaną wyliczenie imprezy turystycznej nie można uznać za rzetelne zwłaszcza co do kwoty za część objazdową wycieczki. Tym bardziej, że wyliczenie nie obejmuje dopłaty do klasy premium w łącznej kwocie 3 000 zł w obie strony co czyni to zestawienie nierzetelnym. Wbrew twierdzeniom strony pozwanej powodowie nie byli poinformowani o wysokości kosztów w części objazdowej i pobytowej. Mając jednak na uwadze, że podawane przez powodów niezgodności dotyczyły niektórych świadczeń cząstkowych i mając na uwadze fakt kwestionowania szczegółowego rozliczenia przedłożonego przez stronę pozwaną, Sąd uwzględnił niezgodności w kontekście kosztów imprezy turystycznej w następujący sposób. Całkowity koszt wycieczki wynosił 21 561,46 zł, w tym kwota 19828,96 zł wskazana w treści umowy oraz obligatoryjna dopłata w wysokości ok. 225 USD/os, która wynosiła po przeliczeniu 1 732,50 zł, co powodowie wskazali w treści przedsądowego wezwania do zapłaty (k. 18). Sąd pomniejszył koszt imprezy o kwotę 3 000 zł z tytułu dopłaty premium, której to wysokości żadna ze stron nie kwestionowała i który wynikał bezpośrednio z umowy. Uzyskana w ten sposób kwota w wysokości 18 561,46 zł z uwzględnieniem 13 dni imprezy turystycznej stanowi średnio kwotę 1 427,80 zł na jeden dzień imprezy turystycznej. Nadto ustalając wysokość odszkodowania należnego powodom Sąd posiłkowała się pomocniczo tzw. tabelą frankfurcką.

Tabela ta stanowi instrument wynikający z pewnego doświadczenia, który można, przy braku przeciwskazań , stosować w konkretnych przypadkach także w naszym kraju ( P. Cebula. Komentarz do ustawy o usługach turystycznych, Warszawa 2012, LEX )

W oparciu o treść Tabeli Sąd, uznał, że powodom należało się odszkodowanie w wysokości :

1)  856,68 zł stanowiącej 60 % ceny za jeden dzień niedogodności hotelu w części objazdowej tj. z kwoty 1 427,80 zł , w tym 25% - wilgoć, 25% - robactwo i 10 % przykry zapach (pkt. I ust. 5 lit. j, k oraz ust. 8 lit. c tabeli)

2)  713,90 zł stanowiącej ½ kwoty wysokości usługi za jeden dzień tj. z kwota 1 427,80 zł z tytułu straty czasu na przeprowadzkę w związku z dokonywaną dwukrotnie zamianą pokoi (pkt. III ust. 19 lit. a tabeli)

3)  2 570,04 zł stanowiącej 30 % z kwoty 8 566,80 zł (stanowiącej łączny koszt imprezy turystycznej w części pobytowej tj. 6 x 1 427,80 zł), w tym 10 % - niewystarczająca liczka ciepłych posiłków, 5% - monotonne posiłki i 15 % samoobsługa; (pkt. II ust. 2 lit. a i b oraz ust. 3 lit. a tabeli);

4)  928,07 zł stanowiącej 5 % całkowitego ustalonego koszty imprezy turystycznej z tytułu braku rejsu rzeką Y. tj. z kwoty 18 561,46 zł, albowiem brak jest uzasadnienia do ustalenia tej niezgodności w zakresie ustalonej przez sąd wysokości jednego dnia pobytu; (pkt. III ust. 15 tabeli)

5)  928,07 zł stanowiącej 5 % całkowitego ustalonego koszty imprezy turystycznej z tytułu braku zorganizowania wycieczki na wodospad S. de J. tj. z kwoty 18 561,46 zł, albowiem brak jest uzasadnienia do ustalenia tej niezgodności w zakresie ustalonej przez sąd wysokości jednego dnia pobytu; (pkt. III ust. 15 tabeli)

6)  750 zł z tytułu zepsutego fotela w czasie lotu powrotnego.

co łącznie dało kwotę 6 746,76 zł z tytułu należnego odszkodowania za stwierdzone niedogodności, która to kwota została uwzględniona i zasądzona w punkcie I wyroku.

Dalej idące żądanie w tym zakresie podlegało oddaleniu. Sąd oparł się głównie na treści pisma reklamacyjnego powodów w zakresie istnienia i zakresu niezgodności. Jak wynika z treści tego pisma oraz wyjaśnienia powodów w zakresie hotelu w części pobytowej nie zgłaszali zastrzeżeń w zakresie przydzielonego im pokoju, poza źle przymocowanym wentylatorem. Również zastrzeżenia w zakresie przykrego zapachu, zabrudzonych sztućców, stołów, braku animacji zastały wskazane bądź w pozwie lub w trakcie przesłuchania powodów i były w ocenie Sadu przejawem również ogólnego niezadowolenia powodów z imprezy turystycznej. Nadto Sąd uwzględnił stwierdzone niezgodności w zakresie w jakim odnosiły się do danej części imprezy turystycznej mając na uwadze, że ma ona charakter kompleksowy, zaś odszkodowanie winno mieć charakter obiektywny i odzwierciedlać charakter i zakres niezgodności i nienależytego wykonania umowy. Z tego też względu Sąd obliczył średni dzienny koszt imprezy turystycznej oraz odnosił stwierdzone niezgodności do zakresu ich trwania w trakcie imprezy turystycznej. Z tych względów dalej idące powództwo podlegało oddaleniu.

Sąd podzielił argumentację powodów co do zasadności ich roszczenia o zadośćuczynienie za zmarnowany urlop, które uwzględnił na rzecz każdego z powodów w całości. Sąd uznał, że kwota zadośćuczynienia, której domagali się powodowie nie jest wygórowana. Stan pomieszczeń hotelowych, konieczność zmiany pokoi, problemy z wyżywieniem oraz niedogodności przy rejsie, jak również brak zorganizowania głównej imprezy turystycznej niewątpliwie negatywnie wpłynął na wypoczynek powodów, co wynika z przesłuchania powodów.

Sąd podziela jednocześnie pogląd wyrażony w uchwale z dnia 19 listopada 2010 r. III CZP 79/20 , że możliwe jest również zaistnienie szkody niemajątkowej polegającej na utarcie przyjemnych przeżyć związanych z podróżą, relaksem i wypoczynkiem, nazywaną „ zmarnowanym urlopem” .

Zadośćuczynienie dotyczy dóbr niematerialnych – w opisywanym przypadku przede wszystkim przyjemności jaką turysta traci w związku z niewłaściwą realizacją umowy przez biuro podróży. Należne jest ono za uszczerbek niemajątkowy tj. krzywdę. Dlatego też uzasadniając szkodę niematerialną powodowie winni byli dokładnie wskazać na czym ona polegała i dlaczego uważali urlop za zmarnowany.

W orzecznictwie sformułowano pogląd ( wyrok Sądu Okręgowego w Lublinie, sygn. akt II Ca 122/11), zgodnie z którym „ punktem odniesienia przy wyliczaniu zadośćuczynienia za „ zmarnowany urlop” powinien być stopień zawinienia organizatora oraz rozmiar dyskomfortu klientów, spowodowanego nienależytym wykonaniem zobowiązania przez pozwaną. Nie bez przyczyny bowiem roszczenie o zadośćuczynienie nazywa się roszczeniem o naprawienie szkody za „ utratę przyjemności z wakacji”, „zmarnowany wypoczynek” . Zatem szkoda polega w dużej mierze na zwiedzionych nadziejach, co do spodziewanych, przyjemnych przeżyć, na utracie możliwości zrelaksowania się w czasie urlopu, będącego stosunkowo krótką przerwą w aktywności zawodowej, na konieczności zajmowania się w to miejsce sprawami niezwiązanymi z wypoczynkiem, a wynikającymi z konieczności reklamowania warunków pobytu.”

Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy należy uznać, że strona powodowa ponosi odpowiedzialność na nienależyte wykonanie usługi turystycznej. Zarówno niezrealizowanie wycieczki fakultatywnej w postaci rejsu rzeką Y. oraz zwiedzanie innego wodospadu niż zaplanowany zaważyło na atrakcyjności całego wyjazdu. Niewątpliwe strona powodowa odniosła krzywdę niemajątkową w postaci tzw. zmarnowanego urlopu albowiem zakres dyskomfortu doznanego przez powodów był znaczny. Powodowie przedstawili konkretne zaniedbania leżące po stronie organizatora imprezy turystycznej, które skutkowały tym, że nie mogli oni w pełni zrealizować swoich planów związanych z wypoczynkiem. Należy również podkreślić, że jednym z powodów wylotu na (...) było uczczenie 45 lat pożycia małżeńskiego. Sąd miał również na uwadze, że niedogodności miały miejsce na każdym etapie imprezy turystycznej co również miało wpływ na odczucia powodów w zakresie wypoczynku. Sąd miał również na uwadze brak zapewnienia wystarczającej liczby ciepłych napojów, co wpłynęło negatywnie na wypoczynek powodów, zwłaszcza w kontekście przeziębienia powodów w trakcie imprezy. Sąd uznał, że żądana kwota zadośćuczynienia w kontekście stwierdzonych niezgodności i kwoty całej imprezy turystycznej nie jest wygórowana.

Mając powyższe na względzie w pkt II wyroku zasadzono od strony pozwanej na rzecz każdego z powodów kwoty po 2000 zł tytułem zadośćuczynienia.

Od zasądzonych kwot powodom należą się odsetki ustawowe za opóźnienie. Przy czym w zakresie żądanej kwoty odszkodowania Sad uwzględnił odsetki od dnia 22 lutego 20219 roku tj. z uwzględnieniem reklamacji powodów z dnia 25 stycznia 2019 roku. W odpowiedzi na to pismo strona pozwana w piśmie z dnia 21 lutego 2019 roku zajęła stanowisko . Z tego też względu żądanie zasądzenia odsetek od dnia 22 lutego 2019 roku jest uzasadnione (art. 455 k.c.). Z kolei odsetki od żądnych kwot zadośćuczynienia zostały zasądzone od następnego dnia po doręczeniu pozwu stronie pozwanej albowiem zadanie w tym zakresie zostało zgłoszone w pozwie.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 100 kpc.

Powodowie z żądanej kwoty 14.780 zł otrzymali kwotę 10 746,76 zł. Należało, zatem uznać, że wygrali sprawę w 73 %, zaś przegrali w 27 % i w takim też stosunku stronom należy się zwrot poniesionych przez nie kosztów procesu.

Powodowie ponieśli koszty w łącznej wysokości 4 384 zł, na które składają się: opłata od pozwu w wysokości 750 zł oraz wynagrodzenie pełnomocnika w kwocie 3600 zł obliczone stosownie do §2 ust. 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. poz. 1800 ze zm.) oraz kwota 34 zł tytułem uiszczonych opłat od pełnomocnictw. Należy im się zatem od pozwanej zwrot 73 % z tej kwoty, tj. 3200,32 zł

Pozwana poniosła koszty w łącznej wysokości 3617 zł, na które składały się: opłata skarbowa od pełnomocnictwa 17 zł oraz wynagrodzenie pełnomocnika w kwocie 3600 zł. Pozwanej należy się od powodów zwrot 27 % z tej kwoty, tj. 976,59 zł. Po wzajemnym potrąceniu stronie powodowej należy się od strony pozwanej kwota 2224 zł, którą zasądzono w punkcie V wyroku.

Mając na uwadze powyższe, Sad orzekł jak w sentencji wyroku.

sygn. akt I 3266/19

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  kal. 14 dni.

Legnica, dnia 1 lipca 2021 r.