Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 stycznia 2024 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie V Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: sędzia Joanna Dębkowska – Matwijów

Protokolant: Katarzyna Wyszogrodzka

po rozpoznaniu w dniu 9 stycznia 2024 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W.

przeciwko (...) Company z siedzibą w (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością Oddziałowi w Polsce z siedzibą w W.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy Mokotowa w Warszawie

z dnia 28 lipca 2023 r., sygn. akt I C 197/23

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 135 zł (sto trzydzieści pięć) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym, z odsetkami ustawowymi za opóźnienie za okres od dnia uprawomocnienia się niniejszego wyroku w zakresie rozstrzygnięcia o kosztach do dnia zapłaty.

sędzia Joanna Dębkowska – Matwijów

Sygn. akt. V Ca 3385/23

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 10 stycznia 2023 r. powód (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. żądał zasądzenia na swoją rzecz od pozwanego (...) z siedzibą w (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Oddziału w Polsce z siedzibą w W. kwoty 250,00 EUR wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 października 2022 r. do dnia zapłaty oraz kosztami procesu według norm przepisanych.

W odpowiedzi na pozew pozwany żądał oddalenia powództwa oraz zasądzenia kosztów procesu według norm przepisanych.

Wyrokiem z dnia 28 lipca 2022 r. Sąd Rejonowy dla Warszawy – Mokotowa w Warszawie: oddalił powództwo i zasądził od (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz (...) z siedzibą w (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Oddziału w Polsce z siedzibą w W. kwotę 287,00 PLN (dwieście osiemdziesiąt siedem złotych) kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się niniejszego wyroku do dnia zapłaty.

Apelację od wyroku złożył powód zaskarżając wyrok w całości i zarzucając:

1. naruszenie prawa materialnego, tj,:

a.  art. 5 ust. 3 rozporządzenia (WE) nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004r. ustanawiającego wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów, uchylającego rozporządzenie (EWG) nr 295/91 (dalej jako „rozporządzenie (WE) nr 261/2004”) w zw. z motywem 14 rozporządzenia (WE) nr 261/2004 poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i przyjęcie, że w sprawie zostały spełnione dwie przesłanki egzoneracyjne w postaci: wystąpienia „nadzwyczajnej okoliczności" oraz podjęcia przez Pozwanego „wszelkich racjonalnych środków” w celu uniknięcia bądź ograniczenia opóźnienia skarżonego rejsu, co w konsekwencji doprowadziło do oddalenia powództwa i braku obowiązku wypłaty odszkodowania na rzecz Powoda, pomimo że w przedmiotowym stanie faktycznym nie można mówić o zaistnieniu nadzwyczajnej okoliczności jak też o podjęciu przez Pozwanego „wszelkich racjonalnych środków” w celu uniknięcia bądź zminimalizowania opóźnienia spornego rejsu;

b.  art. 5 ust. 1 lit. c wzw. z art. 7 ust. 1 lit. a rozporządzenia (WE) nr 261/2004 poprzez jego niezastosowanie, co w konsekwencji doprowadziło do oddalenia powództwa i braku obowiązku wypłaty odszkodowania na rzecz Powoda, pomimo faktu, iż w przedmiotowej sprawie Pozwany nie „podjął wszelkich racjonalnych środków" w rozumieniu art. 5 ust. 3 rozporządzenia (WE) nr 261/2004, a przez co Pozwany ponosi odpowiedzialność odszkodowawczą względem Powoda;

c.  art. 6 k.c. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i błędne przyjęcie, że Pozwany sprostał ciężarowi udowodnienia faktu wystąpienia okoliczności nadzwyczajnych i podjęcia „wszelkich racjonalnych środków” w rozumieniu art. 5 ust. 3 rozporządzenia (WE) nr 261/2004, ich wpływu na opóźnienie przedmiotowego lotu, a także, że podjął wszelkie racjonalne środki w celu uniknięcia bądź ograniczenia opóźnienia skarżonego rejsu, podczas gdy z żadnych dowodów zebranych w sprawie nie wynikają takie okoliczności;

2.  naruszenie przepisów postępowania, które miało wpływ na wynik sprawy tj. art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dokonanie dowolnej oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, wyrażające się w niezasadnym przyjęciu, że:

a.  podjął „wszelkie racjonalne środki" w rozumieniu art. 5 ust. 3 rozporządzenia (WE) nr 261/2004 w celu uniknięcia bądź ograniczenia opóźnienia skarżonego rejsu, przez co jego odpowiedzialność odszkodowawcza względem Powoda jest wyłączona;

b.  Pozwany zaplanował właściwe rezerwy czasu pomiędzy lotami w rotacji na trasie S. - G. w dniu 6 czerwca 2019 r.;

c.  czas wykonania przeglądu technicznego samolotu po zderzeniu z ptakami był czasem odpowiednim do przywrócenia jego zdatności do lotu;

co skutkowało błędem w ustaleniach faktycznych co do faktu zaistnienia nadzwyczajnej okoliczności i podjęcia przez Pozwanego wszelkich racjonalnych środków, podczas gdy prawidłowa ocena materiału dowodowego, prowadzi do wniosku, że Pozwany nie podjął wszelkich racjonalnych środków już na etapie planowania rozkładu lotu, zaś bezpośredniej przyczyny opóźnienia lotu należy upatrywać nie w samym fakcie zderzenia samolotu z ptakami, ale w koniecznym po tym zdarzeniu przeglądzie technicznym, nie można uznać, że był on przeprowadzony w czasie odpowiednim. Błędnie zaplanowana rotacja oraz zbyt zacieśniona siatka połączeń Pozwanego stanowi dowód braku podjęcia przez Pozwanego wszelkich racjonalnych środków w celu uniknięcia dużego opóźnienia skarżonego rejsu.

W konsekwencji powyższego skarżący wniósł o:

1)  zmianę zaskarżonego wyroku poprzez zasądzenie od Pozwanego na rzecz Powoda kwoty 250 euro wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 października 2022 r. do dnia zapłaty oraz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych;

2)  zasądzenie od Pozwanego na rzecz Powoda kosztów postępowania za obie instancje, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych;

3)  na podstawie art. 374 k.p.c., rozpoznanie apelacji na rozprawie.

Pozwany w odpowiedzi na apelację wniósł o jej oddalenie i zasądzenie na swoją rzecz kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Biorąc pod uwagę, że Sąd II instancji nie prowadził postępowania dowodowego, Sąd Okręgowy na podstawie art. 505 ¹³ § 2 k.p.c. zważył, co następuje:

Apelacja jest niezasadna. Sąd Okręgowy za własne przyjmuje ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd Rejonowy oraz wyczerpującą ocenę prawną. Zasadnie w ocenie Sądu Odwoławczego, Sąd Rejonowy oddalił powództwo bowiem pozwany wykazał, że w sprawie zaistniała „nadzwyczajna okoliczność” w postaci zderzenia samolotu z ptakiem na poprzedniej rotacji oraz, że podjął wszelkie racjonalne środki w celu minimalizacji opóźnienia lotu poprzednika prawnego Powoda. Przewoźnik zapewnił bowiem wszystkim pasażerom podróż samolotem, tego samego dnia - okoliczności niekwestionowane.

W myśl art. 5 ust. 1 lit. c Rozporządzenia w przypadku odwołania lotu, pasażerowie, których to odwołanie dotyczy mają prawo do odszkodowania od obsługującego przewoźnika lotniczego, zgodnie z art. 7, chyba że: i) zostali poinformowani o odwołaniu co najmniej dwa tygodnie przed planowym czasem odlotu; lub ii)zostali poinformowani o odwołaniu w okresie od dwóch tygodni do siedmiu dni przed planowym czasem odlotu i zaoferowano im zmianę planu podróży, umożliwiającą im wylot najpóźniej dwie godziny przed planowym czasem odlotu i dotarcie do ich miejsca docelowego najwyżej cztery godziny po planowym czasie przylotu; lub iii) zostali poinformowani o odwołaniu w okresie krótszym niż siedem dni przed planowym czasem odlotu i zaoferowano im zmianę planu podróży, umożliwiającą im wylot nie więcej niż godzinę przed planowym czasem odlotu i dotarcie do ich miejsca docelowego najwyżej dwie godziny po planowym czasie przylotu.

Stosownie do art. 7 ust. 1 a) rozporządzenia pasażerowie otrzymują odszkodowanie w wysokości 250 EUR dla wszystkich lotów wewnątrzwspólnotowych o długości do 1.500 kilometrów. Przy określaniu odległości, podstawą jest ostatni cel lotu, do którego przybycie pasażera nastąpi po czasie planowego przylotu na skutek opóźnienia spowodowanego odmową przyjęcia na pokład lub odwołaniem lotu.

Z kolei w myśl art. 5 ust. 3 Rozporządzenia obsługujący przewoźnik lotniczy nie jest zobowiązany do wypłaty rekompensaty przewidzianej w art. 7, jeżeli może dowieść, że odwołanie jest spowodowane zaistnieniem nadzwyczajnych okoliczności, których nie można było uniknąć pomimo podjęcia wszelkich racjonalnych środków.

Kluczowe w przedmiotowej sprawie są zatem dwie kwestie, które kwestionuje skarżący, to wystąpienie nadzwyczajnych okoliczności oraz podjęcie przez przewoźnika wszelkich racjonalnych środków w celu minimalizacji opóźnienia lotu poprzednika prawnego powoda.

W ocenie Sądu Okręgowego w realiach niniejszej sprawy należy uznać, iż na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego opóźnienie rejsu (...) było następstwem zaistnienia nadzwyczajnych okoliczności w rozumieniu art. 5 ust. 3. Rozporządzenia nr 261/2004. W wyroku z dnia 4 maja 2017 r., C-315/15, Trybunał Sprawiedliwości stwierdził bowiem, że art. 5 ust. 3 rozporządzenia nr 261/2004 w związku z motywem 14 tego rozporządzenia należy interpretować w ten sposób, że zderzenie samolotu z ptakiem wchodzi w zakres pojęcia „nadzwyczajnych okoliczności” w rozumieniu tego przepisu. Sąd Okręgowy stanowisko to w pełni podziela.

Następnie zauważyć należy, że Sąd I instancji dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych w zakresie istotnym dla rozstrzygnięcia oraz nie dopuścił się obrazy prawa materialnego tj. art. 5 ust. 3 w zw. z motywem 14 rozporządzenia (WE) nr 261/2004, która miałaby polegać na niewłaściwym zastosowaniu i przyjęciu, że w przedmiotowej sprawie Pozwany podjął wszelkie racjonalne środki, co w konsekwencji doprowadziło do oddalenia powództwa i braku obowiązku wypłaty odszkodowania na rzecz Powoda. Nie ulega wątpliwości, iż na skutek zaistnienia takiego zdarzenia (zderzenia z ptakiem) przewoźnik obowiązany był uruchomić procedury zmierzające do przeglądu technicznego samolotu przez wykwalifikowany personel, by zweryfikować czy maszyna może odbyć kolejne loty i w związku z tym doszło do opóźnienia tych kolejnych lotów.

W okolicznościach niniejszej sprawy zasadne było przyjęcie, że podjęte przez Pozwanego środki w celu zminimalizowania opóźnienia spornego rejsu były racjonalne. Pozwany zapewnił pasażerom lot, jednakże był on opóźniony. Pozwany nie miał i nie można od niego oczekiwać by miał, zapasowe samoloty w każdym z portów lotniczych w celu punktualnego odbycia w danym dniu lotu na każdym z zaplanowanych odcinków, na wypadek opóźnienia na jednym z nich. Przedmiotowy lot zaś odbył się, jednakże z opóźnieniem. Jak słusznie zaś zauważył Sąd Rejonowy trudno oczekiwać od przewoźnika lotniczego, aby w krótkim okresie, w zaistniałych warunkach mógł zorganizować odrębny lot w zaplanowanych godzinach. Tym samym zauważyć należy, że ocena Sądu Rejonowego nie wymaga uzupełnienia, a stanowisko apelującego polega wyłącznie na zaprezentowaniu odmiennej, nieuzasadnionej oceny. Jeżeli powód uważał, że istniały inne możliwe, a nie wykorzystane przez pozwaną racjonalne działania, to winien to udowodnić czego nie uczynił. Podobnie za oczywiste należy uznać, że wobec niekwestionowanego zdarzenia, w postaci zderzenia z ptakiem zaistniała konieczność przeprowadzenia dodatkowej inspekcji samolotu.

Pozwany wykazał w sprawie niniejszej istnienie nadzwyczajnych okoliczności, tj. zdarzenia o charakterze nieprzewidywalnym, zewnętrznym i niemożliwym do uniknięcia, którego nie mógł uniknąć, nawet gdyby podjął wszystkie racjonalne środki w tym celu, i związek między zaistnieniem nadzwyczajnych okoliczności a opóźnieniem oraz fakt, że takiego opóźnienia nie można było uniknąć pomimo podjęcia wszelkich racjonalnych środków, a wobec tego zwolnił się z obowiązku odszkodowawczego względem pasażera, a tym samym i jego następcy prawnego.

Sąd Okregowy na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił bezzasadną apelację.

O kosztach orzeczono na podstawie 98 k.p.c. w zw. z § 2 pkt. 2 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie. O odsetkach ustawowych za opóźnienie od zasądzonych kosztów Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 ¹ k.p.c.

sędzia Joanna Dębkowska – Matwijów