Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 października 2012 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie, Wydział IV Cywilny

w następującym składzie:

Przewodniczący: SSO Agnieszka Derejczyk

Protokolant: sekretarz sądowy Edyta Głodek

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 8 października 2012 r. w Warszawie

sprawy z powództwa A. R.

przeciwko Przedsiębiorstwu Państwowemu (...) z siedzibą W.

o zapłatę

I Zasądza od pozwanego Przedsiębiorstwa Państwowego (...) z siedzibą w W. na rzecz powoda A. R. kwotę 821876,65 zł (osiemset dwadzieścia jeden tysięcy osiemset siedemdziesiąt sześć złotych i sześćdziesiąt pięć groszy) z ustawowymi odsetkami od dnia 13 kwietnia 2012 r. do dnia zapłaty.

II Zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 32896 zł (dwadzieścia jeden tysięcy sześćset sześćdziesiąt trzy złote) tytułem zwrotu kosztów sądowych i kwotę 27217 zł (dwadzieścia siedem tysięcy dwieście siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

III Nakazuje pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 8360,12 zł (osiem tysięcy trzysta sześćdziesiąt złote i dwanaście groszy) tytułem nie uiszczonych kosztów sądowych.

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 7 listopada 2006 r. powód A. R. wniósł o zasądzenie od pozwanego Przedsiębiorstwa Państwowego (...) kwoty 26834 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 1 października 2006 r. tytułem wynagrodzenia za okres od 1 do 16 października 2006 r., kwoty 25157 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 1 października 2006 r. tytułem wynagrodzenia za okres od 17 do 31 października 2006 r., kwoty 311946 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 4 października 2006 r. tytułem jednorazowego odszkodowania związanego z wypowiedzeniem umowy przez pozwanego, kwoty 69321 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 4 października 2006 r. tytułem ekwiwalentu za niewykorzystany urlop.

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości.

Wyrokiem z dnia 22 lutego 2011 r. Sąd Okręgowy uwzględnił powództwo w całości.

Wyrokiem z dnia 8 lutego 2012 r. Sąd Apelacyjny w Warszawie uchylił wyrok Sądu Okręgowego w zakresie zasądzenia kwoty 25157 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 1 listopada 2006 r. do dnia zapłaty, kwoty 311946 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 4 listopada 2006 r. do dnia zapłaty, kwoty 155973 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 8 września 2010 r. do dnia zapłaty, kwoty 68672,99 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 8 września 2010 r. do dnia zapłaty oraz w zakresie kosztów postępowania.

Pismem procesowym z dnia 18 kwietnia 2012 r. powód rozszerzył powództwo i wniósł o zasądzenie kwoty 821876,65 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 13 kwietnia 2012 r. do dnia zapłaty.

Na podstawie umowy k.16-19, pisma k.20 , rejestru urlopów k.21, wypowiedzenia umowy k.22-24, wykazu zadań k.25, rachunków k. 26,27, wezwania do zapłaty k.28 , pism z k.67, 74-81, 95-97, 101-103, 105-109, 111-114, 119, poleceń zmian k.66,68-73, 82-94, 98-99, 104,118, zestawienia dodatkowych robót i usług k.100, wniosku k.110, wykazu robót k.115-117, protokołu uzgodnień k.120-122, pełnomocnictw k.123 , pisma k.124, odwołania pełnomocnictw k.125, rejestru pozwoleń na użytkowanie k. 126-127, decyzji k.128-129, 131-132, 133-134, 135-136, zaświadczenia k. 130, 137, aneksu k.138, umowy k.139-143, ofert k.144-148, protokołu k. 149-152, aneksu k. 153-170, 171-182, dokumentów z dołączonej teczki oraz zeznań przesłuchanych w sprawie świadków Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 1 października 2006 r. powód zawarł z pozwanym umowę o świadczenie usług na czas nieokreślony, na podstawie której powód zobowiązał się do kierowania Dyrekcją (...)i pełnienia nadzoru nad realizacją umowy zawartej 8 listopada 2002 r. dotyczącej rozbudowy (...)portu lotniczego, którą to umowę pozwany zawarł z (...) (...)S.A., (...) pełniącym funkcję generalnego wykonawcy, które zostało wyłonione w trybie przetargu.

Zgodnie z zawartą umową powód miał otrzymywać wynagrodzenie w kwocie 47900 zł miesięcznie, podlegające waloryzacji z dniem 1 stycznia każdego roku. Umowa gwarantowała powodowi prawo do płatnego urlopu wypoczynkowego, zaś w przypadku rozwiązania umowy prawo do ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop. Strony przewidziały możliwość rozwiązania przedmiotowej umowy za trzymiesięcznym wypowiedzeniem, w okresie którego powód mógł być zwolniony z obowiązku świadczenia pracy z zachowaniem dotychczasowego wynagrodzenia. Umowa przewidywała także możliwość rozwiązania jej przez pozwanego bez wypowiedzenia w przypadku zawinionego naruszenia przez powoda jej postanowień lub przepisów prawa związanych z działalnością pozwanego.

Zgodnie z postanowieniami umowy zakres zadań, obowiązków, uprawnień i odpowiedzialności powoda określał regulamin organizacyjny (...)oraz postanowienia FIDIC. Powód podlegał Dyrektorowi Pionu Inwestycji w zakresie wykonywania zadań, zaś co najmniej raz w miesiącu miał przekazywać Dyrektorowi Naczelnemu Przedsiębiorstwa Państwowego (...)pisemny raport o postępie prac i wykonywanych zadaniach.

Powód jako inżynier kontraktu miał nadzorować kontrakt zawarty 8.11.2002 r. na podstawie i według standardów FIDC. Osobą uprawnioną do wprowadzania zmian do tego kontraktu i ewentualnego dyscyplinowania wykonawcy w związku z opóźnieniami w pracach poprzez system kar umownych lub wypowiedzenie umowy był działający w imieniu pozwanego Dyrektor Naczelny. W ramach realizacji umowy o świadczenie usług powód wydał wykonawcy robót kilkanaście tzw. poleceń zmian w zakresie wykonywania prac budowlanych uzyskując wcześniej za każdym razem akceptację ówczesnego Dyrektora Naczelnego pozwanego. W związku z niewłaściwą realizacją kontraktu z 8.11.2002 r. powód organizował systematyczne spotkania z wykonawcą mające na celu zmianę tego stanu rzeczy. Poza tym powód sporządzał raporty opisujące rzeczywisty stan zaawansowania prac i przedstawiał je pozwanemu, jednocześnie informując jakie podjął działania. Zgodnie ze stworzoną przez powoda procedurą obiegu dokumentów co tydzień do dyrekcji pozwanego były wysyłane raporty otrzymane od wykonawcy, zaopatrzone w komentarz powoda i dodatkowe informacje dotyczące realizacji projektu i harmonogramu prac przez wykonawcę. W czerwcu 2006 r. odbyło się spotkanie z przedstawicielami członka generalnego wykonawcy, na którym powód poinformował o całkowitym zastoju prac na budowie terminala. Pomimo takiej informacji pozwany podpisał na tym spotkaniu porozumienie, na mocy którego „darował” wykonawcy kary umowne. Powód nie otrzymywał pod swoim adresem żadnych uwag od przełożonych na temat przedstawianych informacji, sposobu czy terminowości przepływu korespondencji. Przełożeni powoda nie kwestionowali także dokonanego przez niego podziału robót na mniejsze odcinki prac niż zostało to przewidziane w kontrakcie z 8.11.2002 r., co było wymuszone sposobem wykonania robót, a nie wpłynęło na zakłócenia w pracy lotniska. W dniu 12 listopada 2002 r. został zawarty aneks do umowy dotyczącej rozbudowy lotniska, na mocy którego, zgodnie z poleceniem ówczesnego dyrektora naczelnego pozwanego, wykreślono z tego aneksu słowa „urządzenia”, których nie użyto w kontrakcie. Taki zapis był niekorzystny dla pozwanego, ale generalny wykonawca zagroził, iż nie dojdzie do podpisania aneksu, jeżeli taka zmiana nie zostanie wprowadzona.

W dniu 15 kwietnia 2003 r. pozwany reprezentowany przez Dyrektora Naczelnego i powoda zawarł umowę z S.A (...) o świadczenie usług konsultingowych, które miały polegać na bieżącej identyfikacji i ocenie ryzyka przy realizacji głównego kontraktu oraz bieżącym informowaniu inżyniera kontraktu-Dyrektora Rozbudowy (...) o możliwych zagrożeniach w wykonaniu projektu rozbudowy. W praktyce firma pełniła rolę nadzorczą w zakresie kontroli realizowania kontraktu przez wykonawcę, jej przedstawiciele brali udział w cotygodniowych naradach. Do powoda nie docierały od przełożonych żadne negatywne uwagi co do działania tej firmy. Po zmianie na stanowisku Naczelnego Dyrektora pozwanego została przeprowadzona kontrola działalności firmy (...), która wykazała szereg uchybień. Wyniki kontroli stały się podstawą złożenia zawiadomienia do prokuratury, która jednakże wszczęte postępowanie przygotowawcze umorzyła . Po zmianie na stanowisku Dyrektora Naczelnego pozwanego został w dniu 15 września 2006 r. podpisany kolejny aneks do umowy z 8.11.2002 r. zawierający zapis o rezygnacji pozwanego z możliwości skorzystania w stosunku do wykonawcy z kar umownych. Powód nie wyraził zgody na podpisanie tego aneksu i na tym tle powstał pomiędzy nim a pozwanym konflikt. Za sierpień i wrzesień 2006 r. powód otrzymał rachunki podpisane przez dyrektora J. F., w których prace wykonane przez powoda zgodnie z umową zostały zaakceptowane. Dnia 16 października 2006 r. powód otrzymał od pozwanego wypowiedzenie łączącej strony umowy na podstawie § 9 . W wypowiedzeniu powołano się na naruszenie przez powoda obowiązków określonych w Regulaminie Organizacyjnym (...), w szczególności wymienionych w pkt. 2, 3 oraz 7g polegających na braku sprawowania faktycznego nadzoru nad realizacją inwestycji, zawinionym uchybieniu i zaniechaniu działań przy realizacji powierzonych funkcji dyrektora rozbudowy i inżyniera kontraktu, braku nadzoru nad pracownikami, świadomym i rażącym naruszeniu obowiązków inżyniera kontraktu polegającym na braku odpowiedniej reakcji w sytuacjach zgłaszanych przez wykonawcę opóźnień bez podania ich przyczyn czy w przypadku nie przystąpienia przez wykonawcę do realizacji robót, których termin ukończenia mijał w terminie 2 dni od daty złożenia cotygodniowego raportu wykonawcy, występowaniu opóźnień w przekazywaniu wykonawcy uzgodnionych projektów wykonawczych przez inżyniera kontraktu, braku odpowiedniej współpracy w zakresie uzgadniania proponowanych podwykonawców, doprowadzenia do zagrożenia nieterminowej realizacji robót, narażenia pozwanego na straty. W wypowiedzeniu wskazano także dołączenie do przejściowego świadectwa płatności dokumentów niepotwierdzonych przez wykonawcę. W dniu 26.10.2006 r. pozwany otrzymał od powoda wezwanie do zapłaty kwoty 589231 zł w terminie 7 dni tytułem wynagrodzenia za okres od 1 do 16 października 2006 r. i wynagrodzenia za okres trzymiesięcznego wypowiedzenia.

Mając powyższe na uwadze Sąd zważył, co następuje:

Na początku należy podkreślić, iż Sąd Apelacyjny, pomimo uchylenia wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 22 lutego 2011 r. , dokonał szczegółowej analizy materiału dowodowego zebranego w sprawie, w tym zeznań przesłuchanych świadków i w swoich rozważaniach przesądził kwestę braku podstawy rozwiązania umowy łączącej strony na podstawie § 9 tej umowy, czyli kwestię bezzasadności zarzutów co do naruszenia obowiązków nałożonych przez powoda w tej umowie. Sąd Apelacyjny pozostawił Sądowi Okręgowemu rozstrzygnięcie roszczenia o odszkodowanie, które zostało zgłoszone przez powoda w załączniku do protokołu już po zamknięciu rozprawy.

W związku z tym Sąd Okręgowy rozpoznając ponownie sprawę oddalił wniosek o przesłuchanie świadka P. Ł. uznając, iż okoliczności, na które świadek miałby zostać przesłuchany zostały już przez Sąd Apelacyjny ustalone.

W ocenie Sądu powództwo o odszkodowanie jest zasadne. Nie ulega wątpliwości, iż powód na skutek bezzasadnego rozwiązania z nim umowy przez pozwanego poniósł określone straty w postaci nie wypłacenia wynagrodzenia, które otrzymałby w przypadku kontynuacji świadczenia obowiązków zgodnie z zawartą umową lub w przypadku jej rozwiązania z trzymiesięcznym wypowiedzeniem. Nadto powód został z dnia na dzień pozbawiony zatrudnienia, a tym samym źródła dochodu. Nową pracę powód znalazł po kilku miesiącach i to za niższe niż dotychczas wynagrodzenie. A zatem powód poniósł określone straty materialne. Zgodnie z § 11 przedmiotowej umowy powodowi przysługuje prawo do jednorazowego odszkodowania w przypadku bezzasadnego wypowiedzenia umowy. Zatem skoro już Sąd Apelacyjny przesądzi, iż wypowiedzenie umowy powodowi przez pozwanego było bezzasadne żądanie tego odszkodowania jest usprawiedliwione.

W ocenie Sądu zasadna jest także wysokość dochodzonego odszkodowania. Powód wskazał w piśmie z 12.04.2012 r., iż żądana ostatecznie kwota składa się z kwoty 25157 zł tytułem wynagrodzenia za okres od 17.10. do 31.10.2006 r., kwoty 17021,30 zł tytułem skapitalizowanych odsetek od tej kwoty za okres od 1 listopada 2006 r. do dnia 12 kwietnia 2012 r., kwoty 155973 zł tytułem wynagrodzenia za okres trzymiesięcznego wypowiedzenia, gdyby rozwiązanie umowy nastąpiło za wypowiedzeniem, kwoty 101010,68 zł tytułem skapitalizowanych odsetek od w/w/ kwoty zakres od 1 lutego 2007 r. do dnia 12 kwietnia 2012 r., kwoty 311946 zł tytułem jednorazowego odszkodowania w rozumieniu § 11 umowy, kwoty 210768,67 zł tytułem skapitalizowanych odsetek od w/w kwoty za okres od 4 listopada 2006 r. do 12 kwietnia 2012 r.

Kwoty te są w ocenie Sądu zasadne, udowodnione i zgodne z obowiązującymi przepisami prawa.

W związku z powyższym należało orzec jak wyżej.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 98 kpc w zw. z art. 108 kpc obciążając kosztami pozwanego jako stronę, która przegrała sprawę.

Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda pozwanego koszty sądowe związane z uiszczoną opłatą od pozwu oraz zwrot kosztów zastępstwa procesowego zgodnie z rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu za I i II instancję. Jednocześnie w związku z tym, iż powód nie uiścił opłaty od rozszerzonego w piśmie procesowym z dnia 12 kwietnia 2012 r. powództwa Sąd nakazał pobranie tej opłaty od pozwanego.