I C 25/24 - wyrok Sąd Okręgowy w Warszawie z 2024-06-05
Sygn. akt I C 25/24
WYROK CZĘŚCIOWY
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 5 czerwca 2024 r.
Sąd Okręgowy w Warszawie, I Wydział Cywilny w składzie:
Przewodniczący: Sędzia Agnieszka Nakwaska-Szczepkowska
Protokolant: Sekretarz sądowy Karolina Stańczuk
po rozpoznaniu w dniu 5 czerwca 2024 r. w Warszawie na rozprawie
sprawy z powództwa H. B.
przeciwko (...) S.A. z siedzibą w W.
o zapłatę kwoty 75 001 złotych
oddala powództwo co do roszczenia o zapłatę kwoty 45 000 (czterdzieści pięć tysięcy) złotych wraz z odsetkami z tytułu opóźnienia tytułem kosztów zapewnienia ochrony akustycznej budynku.
Sędzia Agnieszka Nakwaska-Szczepkowska
Sygn. akt I C 25/24
UZASADNIENIE
wyroku częściowego z dnia 5 czerwca 2024 r.
Pozwem z dnia 2 sierpnia 2013 r. H. B. wniosła o zasądzenie od Przedsiębiorstwa Państwowego (...) z siedzibą w W. na jej rzecz kwoty 75 001 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od kwoty 75 000 zł od dnia 30 lipca 2013 r. do dnia zapłaty, a od kwoty 1 zł od dnia wniesienia powództwa do dnia zapłaty. Powódka domagała się także zasądzenia od pozwanego na jej rzecz kosztów procesu.
W uzasadnieniu powódka wskazała, że jest właścicielką nieruchomości położonej w W. przy ul. (...), zabudowanej budynkiem mieszkalnym. Nieruchomość położona jest w strefie nalotów samolotów lądujących na lotnisku należącym do pozwanego, a znalazła się w granicach obszaru ograniczonego użytkowania (dalej także jako (dalej „OOU”) utworzonego na mocy uchwały nr (...) Sejmiku Województwa (...) z dnia 20 czerwca 2011 r. w sprawie utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania dla (...) w W. (dalej także jako „Uchwała”).
Powódka zarzuciła, że port lotniczy stanowi uciążliwe sąsiedztwo, przede wszystkim generując hałas, który nasilił się szczególnie od maja 2013 r. w związku z remontem pasa startowego i związaną z tym zmianą ruchu lotniczego, co oznaczało przekierowanie wszystkich samolotów podchodzących do lądowania m.in. bezpośrednio nad nieruchomością powódki. Wskazała, że ogromny i długotrwały poziom hałasu (przekraczający 35 dB) ma szkodliwy wpływ na jej zdrowie, wobec czego wzywała pozwanego do zapłaty kwoty 75 000 zł, na którą składały się kwoty 45 000 zł kosztów niezbędnych do zapewnienia właściwej ochrony akustycznej budynku oraz kwota 30 000 zł tytułem odszkodowania za utratę wartości rynkowej nieruchomości.
Zdaniem powódki, wartość nieruchomości uległa zmniejszeniu na skutek ograniczeń w sposobie korzystania z nieruchomości wprowadzonych ww. uchwałą. Ograniczenia w wykorzystywaniu działki zgodnie z jej przeznaczeniem są związane między innymi z hałasem lotniczym. W ocenie powódki wartość rynkowa jej nieruchomości według aktualnego stanu i poziomu cen spadła co najmniej o 30 000 zł. Powódka zarzuciła dalej, że w związku z wprowadzeniem obszaru ograniczonego użytkowania, hałas na jej nieruchomości powodowany działalnością lotniska zarządzanego przez pozwanego znacznie przekracza dopuszczalne poziomy, a izolacyjność przegród zewnętrznych, dachu oraz okien w budynku powódki jest niewystarczająca dla zachowania poprawnych warunków akustycznych w jego wnętrzu. Zapewnienie wymaganego komfortu akustycznego w pomieszczeniach chronionych wymaga radykalnego zwiększenia izolacyjności przegród zewnętrznych poprzez: izolacje cieplne zewnętrznych ścian budynku i pokrycie ścian folią dźwiękoizolacyjną, wełną mineralną, płytą wiórową; pokrycie dachu folią dźwiękoizolacyjną, wełną mineralną, płytą wiórową i papą; być może również wymianę 9 okien, które powódka zamontowała w ramach remontu przeprowadzonego w 2010 r. Wartość nakładów, jakie muszą być poniesione do doprowadzenia budynku przy ul. (...) w W. do stanu zgodnego z wymogami norm dotyczących izolacyjności akustycznej wyliczona przez powódkę zgodnie z katalogiem nakładów rzeczowych (KNR) wynosi nie mniej niż 45 000 zł netto.
( pozew – k. 2-6)
W odpowiedzi na pozew Przedsiębiorstwo Państwowe (...) z siedzibą w W. wniosło o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
W uzasadnieniu pozwany podniósł, że przypisanie odpowiedzialności pozwanego wymaga wykazania ograniczeń w sposobie korzystania z nieruchomości wynikających z utworzeniu OOU na mocy przywołanej w pozwie uchwały, a ograniczenia te muszą powodować, że korzystanie z nieruchomości w dotychczasowy sposób lub w sposób zgodny z dotychczasowym przeznaczeniem stało się niemożliwe lub istotnie ograniczone. Przypisanie odpowiedzialności pozwanemu wymaga również wykazania poniesienia szkody pozostającej w związku z ograniczeniami wynikającymi z objęcia danej nieruchomości OOU oraz istnienia związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy szkodą a ograniczeniami wynikającymi z objęcia danej nieruchomości OOU. Pozwany zaznaczył, że nieruchomość powódki położona jest w strefie OOU, ale poza strefami (...) i (...), co wynika z załącznika nr (...) do Uchwały.
Dalej pozwany zarzucił, że powódka nie wykazała, aby w należącej do niej nieruchomości istniał nieodpowiedni poziom klimatu akustycznego wymagający przeprowadzenia rewitalizacji akustycznej. Samo położenie nieruchomości w OOU nie oznacza automatycznie, że na danej nieruchomości występuje przekroczenie norm hałasu w środowisku oraz konieczność przeprowadzenia rewitalizacji budynku. Podkreślił, że zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku dopuszczalne normy hałasu wynoszą w porze nocnej więcej niż podała w pozwie powódka. Tymczasem poziom hałasu, jaki występuje pomiędzy zewnętrzną linią OOU a strefą (...) (tj. pomiędzy 45 a 50 dB) jest zgodny z dopuszczalnymi normami określonymi w przywołanym Rozporządzeniu.
W kwestii roszczenia z tytułu obniżenia wartości nieruchomości pozwany wskazał w pierwszej kolejności, że skoro budynek powódki położony jest w OOU, ale poza strefą(...) i(...), to brak jest w stosunku do tego budynku jakichkolwiek ograniczeń prawa własności. Powódka nie wykazała, aby samo położenie jej nieruchomości w OOU powodowało spadek wartości. Niezależnie od tego, jeśli w ocenie powódki sąsiedztwo czynnego lotniska i związany z tym hałas ujemnie wpłynęły na wartość nieruchomość, to cena, za jaką powódka nabyła tę nieruchomość w 2009 r., musiała już uwzględniać te czynniki.
( odpowiedź na pozew – k. 75-88)
Do czasu zamknięcia rozprawy w zakresie roszczenia o zapłatę kwoty 45 000 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie tytułem kosztów zapewnienia ochrony akustycznej budynku stanowiska stron nie uległy zmianie. Strony zgodnie oświadczyły, że nieruchomość powódki została objęta OOU na podstawie uchwały z 2011 r. oraz że położona jest poza strefami (...) i (...).
( protokół rozprawy z 05.06.2024 r. – k. 1934-1936 /protokół skrócony/)
Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:
Od dnia 30 listopada 2009 r. H. B. jest jedynym właścicielem nieruchomości położonej w (...) W. przy ul. (...), stanowiącej działkę gruntu nr ewid. (...) z obrębu (...) o obszarze 578 m ( 2), dla której Sąd Rejonowy dla Warszawy-Mokotowa w Warszawie, VII Wydział Ksiąg Wieczystych, prowadzi księgę wieczystą nr (...). Nieruchomość ta jest zabudowana budynkiem mieszkalnym murowanym, posiadającym 1,5 kondygnacji nad ziemią, o powierzchni zabudowy 120 m ( 2). Budynek został wybudowany w 1998 r. w oparciu o projekt z 1996 r.
(okoliczności bezsporne, nadto kopia wypisu aktu notarialnego z dnia 30 listopada 2009 r. Rep. (...) nr (...) – k. 14-20, wydruk treści księgi wieczystej nr (...) – k. 21-29, wypis z rejestru gruntów – k. 30)
Nieruchomość powódki znajduje się w granicach OOU utworzonego na podstawie uchwały nr (...) Sejmiku Województwa (...) z dnia 20 czerwca 2011 r. w sprawie utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania dla (...) w W.. Nieruchomość znajduje się poza strefami (...) i (...)
( okoliczności bezsporne, ponadto wyciąg z załącznika nr (...)do Uchwały nr (...) Sejmiku Województwa (...) z dnia 20 czerwca 2011 r. zawierającego wykaz działek ewidencyjnych)
W myśl § 3 ust. 1 uchwały - granicę zewnętrzną obszaru ograniczonego użytkowania wyznaczono na podstawie odpowiedniej izolinii równoważnego poziomu dźwięku A LAeqN = 45 dB i izolinii LAeqD = 55 dB w przypadku, gdy izolinia LAeqN = 45 dB zawiera się wewnątrz obszaru ograniczonego izolinią LAeqD = 55dB.
(okoliczność bezsporna, Dz. Urzędowy Województwa (...) z 2011 r., nr (...), poz. (...))
Budynek posadowiony na nieruchomości powódki spełnia wymogi przepisów branżowych dotyczące izolacyjności akustycznej.
(opinia biegłego z zakresu akustyki T. S.– k. 569- 708, 773-781, 837-839)
Możliwymi działaniami zwiększającymi izolacyjność akustyczną ściany zewnętrznej budynku powódki jest m.in. wymiana okien na posiadające większą izolacyjność akustyczną w porównaniu z oknami obecnie zamontowanymi, rezygnacja z rozwiązań rozszczelniających okna na rzecz nawietrzaków ściennych o największej dostępnej izolacyjności akustycznej, ewentualnie montaż dodatkowych okien, nieotwieralnych, na oknach istniejących. Nadto, przy ścianie budynku z wyjściem na taras możliwe jest zastosowanie podwójnej elewacji wykonanej z konstrukcji metalowo-szklanej z możliwością przesuwania tafli w miejscu drzwi wyjściowych do ogrodu.
(opinia biegłego z zakresu akustyki A. K. – k. 882-906, 953-955)
Powódka nie wykonała opisanych wyżej prac, ani też nie podjęła innych działań zmierzających do poprawienia klimatu akustycznego przedmiotowego w sprawie budynku.
(okoliczność bezsporna)
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w pierwszej kolejności na podstawie twierdzeń stron i dowodów z dokumentów (kopii dokumentów), z uwzględnieniem przy tym treści aktów prawa miejscowego.
Podkreślenia wymaga, że sam fakt, że nieruchomość powódki została objęta OOU na podstawie uchwały z 2011 r. i że nie była objęta OOU wcześniej, był poza sporem. W tym zakresie w opinii biegłego akustyka T. S. znalazł się błąd (vide k. 578), co było jedną z przyczyn, dla których Sąd w nieznacznej tylko części oparł się na tym dowodzie. Otóż Sąd ustalił na podstawie opinii ww. biegłego jedynie to, że budynek powódki spełnia wymogi dotyczące izolacyjności akustycznej. Poczynienie tego ustalenia miało w sprawie znaczenie o tyle, że pozwany poddawał w wątpliwość, czy w przedmiotowym w sprawie budynku zapewniony został taki poziom klimatu akustycznego, jaki byłby wymagany zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, gdyby budynek znajdował się poza OOU. Pozwany wywodził, że w sytuacji, gdyby okazało się, że budynek nie posiadał prawidłowego klimatu akustycznego zgodnego z przepisami prawa, jakie miałyby zastosowanie w przypadku braku przekroczenia norm hałasu w budynku oraz położenia nieruchomości poza OOU, powódce należałoby przypisać przyczynienie się do zaistnienia wskazywanej przez nią szkody. Opinia biegłego T. S. w zakresie, w jakim biegły stwierdził, że budynek powódki spełnia ww. wymogi, jest stanowcza, jednoznaczna i nie była przy tym kwestionowana przez żadną ze stron.
Natomiast w zakresie, w jakim biegły miał ustalić, czy na nieruchomości powódki przekraczane są normy hałasu i czy w efekcie należy wykonać w budynku prace zwiększające jego izolacyjność akustyczną, opinia biegłego T. S. okazała się nieprzydatna. Biegły przyznał, że nie odnotował hałasu lotniczego nad nieruchomością powódki w dacie dokonywania pomiarów, zatem wnioski z jego opinii co do prawidłowego klimatu akustycznego budynku i braku potrzeby wykonania prac mających na celu poprawę klimatu akustycznego nie były miarodajne. Należało przyznać powódce rację co do tego, że skoro w czasie pomiaru hałasu żaden samolot nie zbliżył się do nieruchomości powódki, konkluzje opinii na podstawie wyników owego pomiaru poczynione nie oddawały pełnego obrazu rzeczywistości. W efekcie Sąd pominął przy ustalaniu stanu faktycznego w sprawie w zakresie przekroczenia vs. nieprzekroczenia norm hałasu na nieruchomości powódki i konieczności wykonania prac izolacyjnych budynku opinię zasadniczą sporządzoną przez T. S. oraz opinie uzupełniające tego biegłego.
Sąd nie oparł się także na prywatnej opinii akustycznej sporządzonej na zlecenie powódki przez M. K. (k. 802 i n.). Opinia ta jest jedynie dokumentem prywatnym i mogłaby stanowić podstawę poczynienia przez Sąd ustaleń faktycznych zgodnych z jej treścią jedynie w razie jej zaaprobowania przez stronę przeciwną, co w tej sprawie nie miało miejsca. Nie było też podstaw do przeprowadzenia dowodu z zeznań M. K. w charakterze świadka, czego domagała się powódka (k. 839, 840). Sąd uwzględnił natomiast wniosek powódki o dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego ds. akustyki niż biegły T. S., z uwzględnieniem nadto wniosku powódki w zakresie tezy dowodowej (k. 851-852), co znalazło wyraz w postanowieniu z dnia 4 maja 2016 r. (k. 854-855).
Drugą opinię akustyczną dotyczącą poziomu dźwięku w budynku przy ul. (...) w W. oraz zalecanych przedsięwzięć zapobiegawczych sporządził biegły z zakresu akustyki A. K.. Opinię tę Sąd uznał za wiarygodną. Opinia A. K. była uzupełniana na wniosek pozwanego. Zdaniem Sądu, biegły wyjaśnił wszelkie wątpliwości zgłaszane przez pozwanego, a opinia jest jasna, spójna i logiczna. Natomiast opinia ta o tyle nie mogła stanowić podstawy ustaleń Sądu w zakresie, w jakim biegły wskazał na przekroczenie norm hałasu w budynku, że biegły opierał się na wskazaniach Polskiej Normy PN-B-02151-02:1987 „Akustyka budowlana. Ochrona przed hałasem pomieszczeń w budynkach. Dopuszczalne wartości poziomu dźwięku w pomieszczeniach”, która została zastąpiona z dniem 19 stycznia 2018 r. normą PN-B-02151-02:2018-01/Ap1.
Co się tyczy opinii rzeczoznawcy budowlanego J. S., opinia ta po pierwsze powinna zostać uzupełniona po uaktualnieniu opinii biegłego ds. akustyki. Po drugie, opinia powinna zostać uzupełniona w odniesieniu do wyceny kosztów prac, które należałoby przeprowadzić w budynku powódki, z uwzględnieniem obecnych cen rynkowych – bowiem te od czasu sporządzenia opinii przez biegłego J. S. wzrosły, co jest wiedzą notoryjną i na co trafnie wskazała powódka.
Sąd nie przeprowadził natomiast dowodów z opinii uzupełniających biegłego ds. akustyki i biegłego ds. budownictwa, uznając, że roszczenie powódki podlega oddaleniu co do zasady, zatem ustalanie wysokości tego roszczenia było zbędne.
Sąd pominął zgłoszone przez pozwanego dowody z opinii biegłych ds. akustyki wydanych na potrzeby innych postępowań (IV C 571/13, IV C 572/13 – k. 974 i n.), bowiem miały one wykazać fakty nieistotne dla rozstrzygnięcia sprawy – nie miało znaczenia to, jaki jest poziom hałasu na innych nieruchomościach niż nieruchomość powódki, choćby położone one były w bliskim sąsiedztwie.
Sąd Okręgowy zważył co następuje:
Zgodnie z przepisem art. 317 § 1 k.p.c. sąd może wydać wyrok częściowy, jeżeli nadaje się do rozstrzygnięcia tylko część żądania lub niektóre z żądań pozwu. W okolicznościach tej sprawy Sąd doszedł do przekonania, że ocena zasadności powództwa w odniesieniu do roszczenia powódki wywodzonego z konieczności poniesienia kosztów zapewnienia w jej budynku prawidłowego klimatu akustycznego, nie wymagała prowadzenia dalszego postępowania dowodowego. Z kolei w odniesieniu do roszczenia o zapłatę odszkodowania za utratę wartości nieruchomości celowym było uzyskanie opinii aktualizującej biegłego do spraw wyceny nieruchomości – zatem co do tego roszczenia postępowanie dowodowe nie zostało zakończone.
Zdaniem Sądu Okręgowego, powództwo w zakresie roszczenia o zapłatę kwoty 45 000 zł wraz z odsetkami z tytułu opóźnienia tytułem kosztów zapewnienia ochrony akustycznej budynku nie zasługiwało na uwzględnienie.
Uzasadniając swoje roszczenia powódka powoływała się na przepisy ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (tj. z 2024 r. poz. 54; dalej „p.o.ś.”).
Zgodnie z art. 129 p.o.ś:
1. Jeżeli w związku z ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości korzystanie z niej lub z jej części w dotychczasowy sposób lub zgodny z dotychczasowym przeznaczeniem stało się niemożliwe lub istotnie ograniczone, właściciel nieruchomości może żądać wykupienia nieruchomości lub jej części.
2. W związku z ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości jej właściciel może żądać odszkodowania za poniesioną szkodę; szkoda obejmuje również zmniejszenie wartości nieruchomości.
(…)
4. Z roszczeniem, o którym mowa w ust. 1-3, można wystąpić w okresie 3 lat od dnia wejścia w życie rozporządzenia lub aktu prawa miejscowego powodującego ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości.
(…).
Z kolei przepis art. 135 p.o.ś. stanowi:
1. Jeżeli z przeglądu ekologicznego albo z oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko wymaganej przepisami ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, albo z analizy porealizacyjnej wynika, że mimo zastosowania dostępnych rozwiązań technicznych, technologicznych i organizacyjnych nie mogą być dotrzymane standardy jakości środowiska poza terenem zakładu lub innego obiektu, to dla oczyszczalni ścieków, składowiska odpadów komunalnych, kompostowni, trasy komunikacyjnej, lotniska, linii i stacji elektroenergetycznej, obiektów sieci gazowej oraz instalacji radiokomunikacyjnej, radionawigacyjnej i radiolokacyjnej tworzy się obszar ograniczonego użytkowania.
2. Obszar ograniczonego użytkowania dla przedsięwzięcia mogącego zawsze znacząco oddziaływać na środowisko w rozumieniu ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, lub dla zakładów, lub innych obiektów, gdzie jest eksploatowana instalacja, która jest kwalifikowana jako takie przedsięwzięcie, tworzy sejmik województwa, w drodze uchwały.
3. Obszar ograniczonego użytkowania dla zakładów lub innych obiektów, niewymienionych w ust. 2, tworzy rada powiatu w drodze uchwały.
3a. Organy, o których mowa w ust. 2 i 3, tworząc obszar ograniczonego użytkowania, określają granice obszaru, ograniczenia w zakresie przeznaczenia terenu, wymagania techniczne dotyczące budynków oraz sposób korzystania z terenów wynikające z postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko lub analizy porealizacyjnej albo przeglądu ekologicznego.
(…)
Stosownie do art. 136 p.o.ś.:
1. W razie ograniczenia sposobu korzystania ze środowiska w wyniku ustanowienia obszaru ograniczonego użytkowania właściwymi w sprawach spornych dotyczących wysokości odszkodowania lub wykupu nieruchomości są sądy powszechne.
2. Obowiązany do wypłaty odszkodowania lub wykupu nieruchomości jest ten, którego działalność spowodowała wprowadzenie ograniczeń w związku z ustanowieniem obszaru ograniczonego użytkowania.
3. W razie określenia na obszarze ograniczonego użytkowania wymagań technicznych dotyczących budynków szkodą, o której mowa w art. 129 ust. 2, są także koszty poniesione w celu wypełnienia tych wymagań przez istniejące budynki, nawet w przypadku braku obowiązku podjęcia działań w tym zakresie.
W okolicznościach tej sprawy nie budziło wątpliwości, że nieruchomość powódki położona jest w granicach OOU utworzonego na mocy uchwały nr (...) Sejmiku Województwa (...) z dnia 20 czerwca 2011 r. w sprawie utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania dla (...) w W. (Dz.Urz. Województwa (...) Nr (...), poz. (...)).
Zgodnie z § 6 ww. uchwały:
Określa się wymagania techniczne dotyczące budynków objętych obszarem ograniczonego użytkowania: 1) w nowoprojektowanych budynkach należy zapewnić odpowiednią izolacyjność ścian zewnętrznych, okien i drzwi w ścianach zewnętrznych, dachów i stropodachów – zgodnie z ustawą z dnia 7 lipca 1994r. Prawo budowlane (Dz.U. z 2010r. Nr 243, poz. 1623 oraz z 2011r. Nr 32, poz. 159 i Nr 45, poz. 235) i przepisami wykonawczymi do tej ustawy; 2) w istniejących budynkach należy zastosować zabezpieczenia zapewniające właściwy klimat akustyczny w pomieszczeniach – zgodnie z ustawą z dnia 7 lipca 1994r. Prawo budowlane (Dz.U. z 2010r. Nr 243, poz. 1623 oraz z 2011r. Nr 32, poz. 159 i Nr 45, poz. 235) i przepisami wykonawczymi do tej ustawy.
W orzecznictwie wątpliwości budziło, czy uzasadnione jest dochodzenie kompensaty nieponiesionych kosztów rewitalizacji akustycznej budynków położonych na obszarze ograniczonego użytkowania utworzonego dla lotniska. W odniesieniu do tej kwestii wyrażone zostały dwa poglądy: pierwszy uzależniający możliwość dochodzenia roszczenia w wysokości odpowiadającej wartości nakładów hipotetycznych, drugi ograniczający to uprawnienie do żądania zwrotu wydatków już poniesionych w związku z tego rodzaju nakładami.
Nad problemem tym pochylił się Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 28 października 2022 r. w sprawie III CZP 100/22 (Legalis), dochodząc do konkluzji: Właścicielowi nieruchomości położonej w strefie ograniczonego użytkowania, o której mowa w art. 135 Prawa ochrony środowiska, nie przysługuje odszkodowanie w wysokości odpowiadającej kosztom zapewnienia w budynku znajdującym się na tej nieruchomości odpowiedniego klimatu akustycznego, jeżeli koszty te nie zostały poniesione. Sąd Najwyższy podkreślił, że wykładnia literalna art. 136 p.o.ś. nie pozostawia wątpliwości, że zaspokojeniu na jego podstawie podlegają jedynie koszty, które zostały poniesione. Zwrócono także uwagę na fakt, że jeżeli nie dokonano rewitalizacji akustycznej budynku, to obniżenie wartości nieruchomości, z tytułu którego można dochodzić odszkodowania w świetle art. 129 ust. 2 p.o.ś., uwzględnia także spadek wartości związany z tym, że budynek nie zapewnia wystarczającej ochrony przed hałasem. W razie przyjęcia poglądu, że właściciel nieruchomości może dochodzić roszczenia o zapłatę równowartości hipotetycznych nakładów na nieruchomość, a jednocześnie roszczenia o zapłatę tytułem obniżenia wartości nieruchomości z tytułu tego, że nakładów tych dotychczas nie poniesiono, oznaczałoby to podwójną kompensację tej samej szkody.
Stanowisko to zostało następnie potwierdzone w kolejnych judykatach, w szczególności w postanowieniu Sądu Najwyższego z dnia 12 stycznia 2024 r., I CSK 2862/23 (Legalis) oraz w postanowieniu Sądu Najwyższego z dnia 15 marca 2024 r., I CSK 654/23 (Legalis).
Sąd Okręgowy w składzie niniejszym podziela powyższy pogląd, który zgodny jest z postulatem konieczności wąskiej wykładni art. 129 ust. 2 p.o.ś. Jak zauważył Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 6 października 2022 r. (sygn. akt II CSKP 1363/22), art. 129 ust. 2 ustawy Prawo ochrony środowiska podlega wykładni ścisłej. Co istotne ustanowienie obszaru ograniczonego użytkowania jest legalnym działaniem władzy publicznej, a szkody, jakie z takiego działania są „szkodami legalnymi”. Działanie władzy publicznej, mające podstawę ustawową nie jest bezprawne, dlatego też ewentualne szkody nie podlegają pełnej kompensacie i nie ma tu zastosowania wywodzona z art. 77 Konstytucji zasada pełnego odszkodowania, w przeciwieństwie do szkód wywołanych działaniem bezprawnym.
Mając powyższe na uwadze, Sąd orzekł jak w sentencji wyroku częściowego.
Ponieważ wyrok częściowy nie stanowi orzeczenia kończącego sprawę w instancji, brak było podstaw do rozstrzygania w nim o kosztach postępowania (art. 108 § 1 k.p.c.).
sędzia Agnieszka Nakwaska-Szczepkowska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację: Sędzia Agnieszka Nakwaska-Szczepkowska
Data wytworzenia informacji: