Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 lutego 2019 r.

Sąd Rejonowy w Wągrowcu, Wydział III Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodniczący: SSR Katarzyna Szymczewska

Protokolant: sekr. sąd. Włodzimierz Żmuda

po rozpoznaniu w dniu 07 lutego 2019 r. w Wągrowcu

na rozprawie

sprawy z powództwa M. W. (1)

przeciwko A. W. (1) i T. W. (1)

o ustalenie wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego

oraz z powództwa A. W. (1) i T. W. (1)

przeciwko M. W. (1)

o podwyższenie alimentów

1.  Oddala w całości powództwa A. W. (1) i T. W. (1);

2.  Zasądza od A. W. (1) i T. W. (1) na rzecz M. W. (1) kwoty po 120 zł tytułem zwrotu kosztów procesu;

3.  Oddala w całości powództwo M. W. (1);

4.  Zasądza od M. W. (1) na rzecz A. W. (1) i T. W. (1) kwoty po 1.800 zł tytułem zwrotu kosztów procesu;

5.  Kosztami sądowymi obciąża pozwanego w zakresie dotąd poniesionym.

SSR Katarzyna Szymczewska

UZASADNIENIE

Pozwem złożonym w dniu 11.06.2018 r. M. W. (1) reprezentowany przez pełnomocnika, wniósł o stwierdzenie wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego obciążającego go na rzecz A. W. (2) i T. K. rodz. W. oraz zasądzenie od pozwanych solidarnie na rzecz powoda kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Jednocześnie powód wniósł o zwolnienie go od obowiązku ponoszenia kosztów sądowych w całości.

W uzasadnieniu wskazano, że ostatni raz wysokość obowiązku alimentacyjnego powoda względem pozwanych ustalona została ugodą zawartą dnia 16.03.2015r. w sprawie sygn. akt III RC 219/14 przed Sądem Rejonowym w Wągrowcu III Wydział Rodzinny i Nieletnich na kwotę po 500 zł na rzecz każdego z nich. Obecnie zaś dzieci powoda A. W. (1) ur. (...) i pozwany T. W. (1) ur. (...) są pełnoletni, a z posiadanych przez powoda informacji wynika, że są wykształceni i samodzielni. Nadto M. W. (1) wskazał, że prawdopodobnie T. W. (1) pracuje zarobkowo, zaś A. W. (1) wyszła za mąż, a zatem obydwoje się usamodzielnili. W opinii powoda winni zatem we własnym zakresie zaspokajać koszty własnego utrzymania, tym bardziej że powód ponosi wysokie koszty własnego utrzymania i dalsze obciążanie go obowiązkiem alimentacyjnym na rzecz pozwanych łączyć się będzie z nadmiernym uszczerbkiem dla niego.

W odpowiedzi na pozew wniesionej w dniu 23.07.2018 r. pozwani A. i T. rodz. W. reprezentowani przez pełnomocnika, wnieśli o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanych kosztów niniejszego postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, argumentując że oboje nadal się uczą. Podano, że T. W. (1) nadal mieszka z matką w H. w Holandii, uczy się w systemie dziennym w szkole średniej na kierunku logistyka, a dodatkowo zdobywać musi dodatkowe kwalifikacje i uprawnienia realizując kursy np. na wózek widłowy którego koszt wynosi 300 €. Nadto co prawda pracuje, jednak ze względu na tryb studiów jest to praca dorywcza w wymiarze 20 h miesięcznie, a jego zarobki z tego tytułu wynoszą 140 € brutto. Natomiast koszty utrzymania pozwanego to kwota około 1.300 € miesięcznie, w tym: udział w kosztach utrzymania mieszkania – 221 €, wyżywienie – 200-250 €, odzież i obuwie – 150-200 €, kosmetyki i chemia – 80 €, opłata za szkołę – 117 €, podręczniki i pomoce dydaktyczne – 42 €, opłaty za kursy specjalistyczne – 50 €, telefon – 20 €, dojazdy do szkoły i pracy – 160-200 €, rozrywka – 50 €, wizyty dentystyczne – 50 €, ubezpieczenie zdrowotne – 120 €, lekarstwa i witaminy - 10-15 €. Natomiast A. W. (1) studiuje na kierunku sekretarskim, obecnie w trybie dziennym, wkrótce jednak podpisze umowę o pracę i przeniesie się na studia w trybie zaocznym. Pozwana pozostaje w nieformalnym związku z chłopakiem i mieszka w wynajmowanym mieszkaniu w H. w Holandii, a miesięczne koszty jej utrzymania wynoszą około 1.500 €, w tym: koszty mieszkania wraz z opłatami – 250 €, wyżywienie – 200-250 €, odzież i obuwie – 200 €, kosmetyki, chemia i środki czystości – 100 €, opłata za szkołę – 117 €, podręczniki i pomoce dydaktyczne – 50 €, telefon – 30 €, dojazdy do szkoły i pracy – 150 €, rozrywka – 50 €, wizyty dentystyczne – 50 €, ubezpieczenie zdrowotne – 110 €, okulary i krople do oczu – 20 €, wizyty okulistyczne – 17 €, ubezpieczenie zdrowotne – 110 €, witaminy – 15 €, Internet i TV – 20 €, spłata dofinansowania do szkoły – 50 €. Nadto pozwani wskazali, że powód jest silnym i zdrowym mężczyzną, posiadającym średnie wykształcenie. Pozwany żyje na dobrym poziomie i stać go zarówno na wyjazdy wakacyjne za granicę, jak i na posiadanie dobrego samochodu. Obecnie M. W. (1) pracuje w Norwegii przy stawianiu rusztowań i osiąga z tego tytułu wynagrodzenie w kwocie około 2.500 € miesięcznie. Przedtem zaś zatrudniony był jako pracownik fizyczny, pracował też w drukarni i markecie oraz naprawiał lampy samochodowe.

Nadto pozwem złożonym dnia 21.06.2018 r. (który zarejestrowano pod sygn. III RC 130/18) A. i T. rodz. W., reprezentowani przez pełnomocnika wnieśli o zasądzenie od pozwanego na ich rzecz podwyższonej renty alimentacyjnej, ustalonej ostatnio ugodą zawartą dnia 16.03.2015 r. w sprawie o sygn. akt III RC 219/14 przed Sądem Rejonowym w Wągrowcu III Wydział Rodzinny i Nieletni na kwotę po 500 zł na rzecz każdego z nich do kwot po 1.200 zł i zasądzenie od pozwanego na rzecz powodów zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Jednocześnie w pozwie zawarto wniosek o udzielnie zabezpieczenia na czas trwania postępowania, poprzez zobowiązanie M. W. (1) do łożenia tymczasowej podwyższonej renty alimentacyjnej w kwocie po 900 zł miesięcznie na rzecz każdego z powodów.

W uzasadnieniu powodowie wskazali m.in., że od czasu ostatniego ustalania wysokości obowiązku alimentacyjnego pozwanego względem nich, co miało miejsce w 2015 r. w znaczący sposób wzrosły koszty zaspokojenia ich usprawiedliwionych potrzeb i obecnie wynoszą około 1.300 € w przypadku T. W. (1) oraz około 1.500 € miesięcznie w przypadku A. W. (1), przytaczając przy tym argumentację analogiczną jak użyta w odpowiedzi na pozew o stwierdzenie wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego. Nadto wskazali, że w trakcie poprzedniej sprawy alimentacyjnej pozwany był osobą bezrobotną, co również miało wpływ na ustalanie wysokości renty alimentacyjnej. Obecnie zaś M. W. (1) pracuje w Norwegii przy stawianiu rusztowań i osiąga z tego tytułu wynagrodzenie w kwocie 2.500 € miesięcznie.

W odpowiedzi M. W. (1), reprezentowany przez pełnomocnika wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz oddalenie wniosku o zabezpieczenie i zasądzenie od powodów solidarnie na rzecz pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, wskazując że choć A. i T. rodz. W. nadal się uczą, to z treści ich pozwu wynika, że ukończyli już edukację na poziomie pozwalającym im podjęcie pracy zarobkowej i uzyskiwanie środków na pokrycie własnych kosztów utrzymania. Skoro natomiast chcą kształcić się dalej, to winni sami ponosić związane z tym koszty. Nadto choć pozwany rzeczywiście pracuje za granicą, a jego średni dochód oscyluje w graniach 20.000 NOK (koron norweskich) miesięcznie czyli około 9.000 zł, to jego wysokość zależna jest od liczby zleceń w danym miesiącu i zdarza się, że musi żyć z oszczędności. Niemniej M. W. (1) posiada na utrzymaniu niepracującą żonę i jej 13-letnie dziecko na które otrzymuje ona alimenty w kwocie 600 zł miesięcznie, a które zamieszkują w Polsce. Na miesięczne koszty utrzymania pozwanego w Norwegii składają się: czynsz za mieszkanie – 5. 200 NOK, prąd – 440 NOK, Internet – 107 NOK, obowiązkowy kurs języka norweskiego – 4.760 NOK, rata kredytu konsumpcyjnego w Norwegii na naukę – 1.467,46 NOK, bilety na komunikację miejską – 700-1.500 NOK, wyżywienie – 1.000-1.500 NOK, telefon – 308 NOK, środki czystości – 200 NOK, a nadto koszt biletów lotniczych do Polski – 2.000-2.500 zł rocznie. Nadto średnio 5 razy w roku M. W. (1) bywa w Polsce i w związku z tym ponosi koszty tytułem opłat za utrzymywane mieszkanie: telefon – 60 zł, woda – 140 zł, telewizja – 70,74 zł, prąd – 140 zł, gaz – 300 zł, opłata za śmieci – 39 zł, Internet – 69 zł, odzież i obuwie – 100 zł, wyżywienie – 200 zł, środki czystości – 20 zł. Łączne miesięczne koszty pozwanego wynoszą zatem około 7.243-7.645 zł, w tym 6.104-6.506 zł to koszty utrzymania w Norwegii. Z pozostałej kwoty 2.500 zł M. W. (1) utrzymuje żonę i jej córkę. Nadto w przyszłości będzie on musiał przejść zabieg operacyjny, co z pewnością pociągnie za sobą dodatkowe koszty rekonwalescencji po zabiegu. W takiej sytuacji nie tylko nieuzasadnione jest dalsze łożenie renty alimentacyjnej na rzecz pełnoletnich dzieci, ale też pozew o ich podwyższenie jest bezzasadny.

Postanowieniem z dnia 27.06.2018 r. tut. Sąd połączył sprawę o podwyższenie renty alimentacyjnej należnej od M. W. (1) na rzecz A. i T. rodz. W., zarejestrowaną pod sygn. akt III RC 130/18 do łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia ze sprawą niniejszą.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

T. W. (1) ur. (...) oraz A. W. (1) ur. (...) są dziećmi M. W. (2) i M. W. (1) pochodzącymi z ich związku małżeńskiego. Małżeństwo to zostało rozwiązane przez rozwód na mocy wyroku Sądu Okręgowego w Poznaniu XIV Wydział Cywilny z siedzibą w Pile wydanego dnia 30.04.2009 r. w sprawie o sygn. akt XIV C 95/09. Ostatnio wysokość obowiązku alimentacyjnego powoda/pozwanego wzajemnego względem pozwanych/powodów wzajemnych zasądzona została wyrokiem Sądu Rejonowego w Wągrowcu wydanym dnia 16.03.2015 r., w sprawie sygn. akt III RC 219/14.

okoliczności bezsporne, nadto dowód: dokumenty zebrane w aktach sprawy III RC 294/10 i III RC 219/14, odpisy skróconych aktów urodzenia /k. 4, 5/, odpis wyroku SR w Wągrowcu III RC 219/14 /k. 6/

W czasie trwania poprzedniej sprawy o alimenty w 2014 r. T. W. (1) miał lat 18, a A. W. (1) miała lat 16. O. oni zamieszkiwali wraz z matką, jej partnerem i ich wspólnym małoletnim synem w Holandii w wynajmowanym mieszkaniu, na koszty utrzymania którego składały się opłaty za: wynajem – 700 €, prąd i gaz – 120 €, wodę – 90 €, TV i Internet – 30 €, łącznie 950 € miesięcznie, zaś udział każdego z pozwanych/powodów wzajemnych w tych kosztach wynosił 190 € miesięcznie. Nadto w tamtym czasie obydwoje oni uczęszczali do szkoły holenderskiej, gdzie uczyli się języka i kształcili w celu zdobycia zawodu oraz dodatkowo do polskiej szkoły by nie stracić kontaktu z kulturą i językiem ojczystym. Średni koszt zakupu podręczników oraz opłat z tytułu komitetu rodzicielskiego i składek wynosił po około 20 € w przypadku każdego z pozwanych/powodów wzajemnych. Wydatki na zaspokojenie pozostałych podstawowych potrzeb każdego z nich wynosiły po 200 € miesięcznie – wyżywienie, 100 €-150 € miesięcznie – odzież i obuwie, 50 € miesięcznie – środki higieny i czystości, a nadto 20 € miesięcznie na zakup leków i witamin dla A. W. (1) oraz 70 € miesięcznie na zakup leków dla T. W. (1), który ze względu na alergię wymagał stosowania leków wziewnych. Ponadto każdy z pozwanych/powodów wzajemnych potrzebował około 80 € miesięcznie na pokrycie kosztów dojazdu do szkoły, 10 € miesięcznie na opłacenie telefonu i 20 € miesięcznie na pokrycie kosztów leczenia stomatologicznego. Łącznie na zaspokojenie ich usprawiedliwionych potrzeb niezbędna była każdego miesiąca kwota około 720 € dla A. W. (1) i kwota około 770 € dla T. W. (1). Nadto w tamtym okresie obydwoje oni posiadali ubezpieczenie zdrowotne, gdzie całość składki za małoletnich refundowana była ze środków publicznych, zaś matka małoletnich otrzymywała średnio 120 € miesięcznie tytułem świadczeń społecznych na małoletnią wtedy A. W. (1).

dowód: zgromadzone dokumenty oraz zeznania M. W. (2) i T. W. (2) złożone w toku postępowania III RC 219/14, zeznania A. W. (1) /k. 156-157, 298-299/, zeznania M. W. (3) /k. 258-261/, zeznania T. W. (1) /k. 154-156, 296-298/

Powód/pozwany wzajemny posiada wykształcenie średnie, zaś w czasie trwania poprzedniej sprawy alimentacyjnej był bezrobotny i zamieszkiwał w Polsce wraz ze swoja partnerką i dwójką jej małoletnich dzieci, zaś koszty utrzymania zajmowanego przez nich lokalu oscylowały w granicach 800 z – 900 zł miesięcznie. Na krótko przed wszczęciem tamtego postępowania M. W. (1) zatrudniony był w markecie (...) na stanowisku kierownika zmiany i osiągał z tego tytułu wynagrodzenie w kwocie średnio 2.012,86 zł netto miesięcznie. W lipcu 2014 r. powód/pozwany wzajemny zrezygnował z tej pracy i wyjechał na 1,5 miesiąca do Norwegii, gdzie następnie pracował jako pracownik ogólnobudowlany/stolarz i uzyskał z tego tytułu wynagrodzenie w kwocie około 36.000 NOK. W tamtym czasie poza A. i T. rodz. W., M. W. (1) nie posiadał nikogo innego na swoim utrzymaniu.

dowód: zgromadzone dokumenty oraz zeznania M. W. (1) złożone w toku postępowania III RC 219/14

Aktualna sytuacja stron przedstawia się następująco:

Obecnie obydwoje pozwani/powodowie wzajemni nadal zamieszkują w Holandii i uczą się. A. W. (1) mieszka obecnie w wynajmowanym mieszkaniu, które dzieli ze swoim chłopakiem, zaś miesięczne koszty utrzymania tego lokalu, łącznie z czynszem i opłatami za media, wynoszą około 860 € miesięcznie i pokrywane są przez nich w równych częściach tj. po 430 € miesięcznie. Dodatkowo pozwana/powódka wzajemna ponosi także koszt korzystania z Internetu i TV w kwocie 20 € miesięcznie. Nadto A. W. (1) przeznacza każdego miesiąca kwoty 200 € na zakup wyżywienia, 150 € - odzież i obuwie, 100 € - środki higieny i czystości, 20 € - telefon oraz 15 € - leki i witaminy. Pozwana/powódka wzajemna opłaca również własne ubezpieczenie zdrowotne w kwocie około 110 € miesięcznie, przy czym do kwoty 90 € miesięcznie jest ono refundowane ze środków publicznych. Zatem jej realny wydatek z tego tytułu wynosi około 20 € miesięcznie. W ramach obowiązkowego ubezpieczenia A. W. (1) zapewnioną ma opiekę medyczną na tzw. niskim poziomie i w związku z tym przysługuje jej ograniczona ilość wizyt u lekarzy specjalistów. Dlatego pozwana/powódka wzajemna przeznaczać musi dodatkowo średnio 20 € miesięcznie na leczenie stomatologiczne. Nadto ze względu na wadę wzroku A. W. (1) pozostaje pod opieką lekarza okulisty, u którego wizyty nie są objęte opłacanym przez nią ubezpieczeniem zdrowotnym. Miesięczny koszt opieki okulistycznej to kwota 15 €.

Pozwana/powódka wzajemna nosi także okulary korekcyjne, które wymienia raz do roku, a koszt z tym związany wynosi średnio 20 € miesięcznie. A. W. (1) ukończyła dotychczas naukę na I i II poziomie szkoły średniej zawodowej, uzyskując dyplomy administracji oraz sekretarki i obecnie kształci się na poziomie czwartym, przewidzianym dla średniej kadry wykwalifikowanej. Na pokrycie czesnego za szkołę niezbędna jest kwota ok. 160 € miesięcznie (1.890 € rocznie / 12m-cy) zaś koszt zakupu podręczników szkolnych i pomocy naukowych to kwota ok. 50 € miesięcznie. W ramach nauki pozwana/powódka wzajemna uczęszcza przez 1 dzień w tygodniu do szkoły, natomiast przez 4 dni odbywa staż/praktyki zawodowe w biurze partii politycznej i z tego tytułu uzyskuje dochód w kwocie około 840 € netto miesięcznie. A. W. (1) ponosi także koszty dojazdu komunikacją miejską do szkoły i do pracy w kwocie średnio 150 € miesięcznie. Łącznie każdego miesiąca pozwana/powódka wzajemna potrzebuje na zaspokojeni własnych usprawiedliwionych potrzeb kwotę około 1.370 €.

dowód: wydruki z portalu społecznościowego F. z tłumaczeniem /k. 7-9, 99-100, 283-252/, tłumaczenie umowy o pracę /k. 145-146/; paragony, potwierdzenia przelewów /k. 147-151/, wyciągi z rachunku bankowe z tłumaczeniem /k. 212, 218, 221-230, 241/, schemat systemu oświaty w Holandii /k. 295/ oraz zeznania A. W. (1) /k. 156-157, 298-299/, zeznania M. W. (3) /k. 258-261/

T. W. (1) nadal zamieszkuje wraz z matką, jej mężem i ich wspólnym małoletnim synem w mieszkaniu stanowiącym własność M. W. (3) i jej męża, zakupionym za środki pochodzące z kredytu hipotecznego. Udział pozwanego/powoda wzajemnego w kosztach utrzymania tego lokalu, w tym również w spłacie kredytu hipotecznego, wynosi około 220 € miesięcznie. Nadto T. W. (1) każdego miesiąca ponosi następujące przeciętne wydatki: na zakup wyżywienia – 200 €, środków higieny i czystości - 80 €, odzieży i obuwia – 150 € oraz zakup doładowania do telefonu 10 €. Pozwany/powód wzajemny opłaca także obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne w kwocie 140 € miesięcznie, przy czym kwota ta refundowana jest przez państwo do wysokości 90 € miesięcznie, zatem realny koszt z tego tytułu wynosi dla pozwanego/powoda wzajemnego około 50 € miesięcznie. Nadto ponosi on także koszt wizyt stomatologicznych w części nieobjętej ubezpieczeniem zdrowotnym, a jego średni miesięczny wydatek z tego tytułu wynosi 20 €. T. W. (1) nie wymaga już stosowania leków wziewnych, dlatego obecnie na zakup leków i witamin przeznacza miesięcznie nie więcej niż około 20 €. Pozwany/powód uczy się na kierunku logistyka i jest w trakcie zdobywania wykształcenia średniego zawodowego II stopnia, przy czym obecnie realizuje ukończył naukę na poziomie II tj. podstawowe zawodowe wykwalifikowane. Nadto pozwany/powód wzajemny jest w trakcie procesu rekrutacyjnego do nowej szkoły - (...), w której będzie realizował naukę na dalszym, III poziomie w celu zdobycia wykształcenia zawodowego wykwalifikowanego. Szkoła ta daje możliwość szybszego ukończenia nauki na tym poziomie, jednak w związku z tym koszt czesnego jest wyższy niż w poprzedniej placówce do której uczęszczał pozwany/powód wzajemny i wynosić będzie średnio około 500 € miesięcznie, przy czym czesne to obejmuje już koszty podręczników oraz pomocy naukowych. W ramach nauki T. W. (1) odbywa także płatne praktyki/przygotowanie do zawodu w wymiarze 20 h tygodniowo, przez 4 dni w tygodniu i osiąga z tego tytułu dochód w kwocie około 870 € miesięcznie. Na dojazdy do pracy i szkoły pozwany/powód wzajemny przeznacza każdego miesiąca kwotę 160 €. Łączna suma wydatków na zaspokojenie usprawiedliwionych potrzeb T. W. (1) wynosi 1.410 € miesięcznie.

dowód: kopia świadectwa /k. 10/dyplom z tłumaczeniem /k. 97-98/, tłumaczenie umowy o pracę /k. 143-144/, paragony, potwierdzenia przelewów /k. 147-151/, polisa z tłumaczeniem /k. 211-212/, wyciągi z rachunku bankowe z tłumaczeniem /k. 213-217, 219-220, 231-240, 242/, tłumaczenie informacji o wysokości opłat za naukę w (...) /k.253-256/, schemat systemu oświaty w Holandii /k. 295/ oraz zeznania T. W. (1) /k. 154-156, 296-298/, zeznania M. W. (3) /k. 258-261/

Przez większą część roku M. W. (1) przebywa na terenie Norwegii, gdzie wykonuje pracę zarobkową. Powód/pozwany wzajemny zamieszkuje tam w wynajmowanym mieszkaniu, które dzieli z innymi osobami. Całkowity koszt najmu tego lokalu to 25.000 NOK miesięcznie, zaś część przypadająca na M. W. (1) z tytułu użytkowania jednego pokoju wynosi 5.200 NOK miesięcznie. Ponadto powód/pozwany wzajemny przeznacza każdego miesiąca kwotę około 6.000 NOK na zakup wyżywienia, 1.800 NOK na zakup biletów komunikacji miejskiej z której korzysta w celu dojazdu do pracy oraz kwotę 3.800 NOK na opłacenie kursu języka norweskiego, którego znajomość niezbędna jest mu do wykonywania pracy. Łącznie na swoje utrzymanie w Norwegii M. W. (1) przeznacza każdego miesiąca kwotę około 17.000 NOK.

dowód: potwierdzenie przelewów, faktury, paragony, rachunki z tłumaczeniami /k. 12-14, 23-26, 76-96, 101-102, 124-136, 176-188/, umowa najmu lokalu oraz aneksu z tłumaczeniem/k. 170-174, 249-250/, informacja o aktualnej wysokości czynszu z tłumaczeniem /k.175, 251/ oraz zeznania M. W. (1) /k. 153-154, 296/

Co 3-4 miesiące powód/pozwany wzajemny wraca do Polski i zamieszkuje wtedy wspólnie ze swoją obecną żoną i jej małoletnią córką z poprzedniego związku. Żona M. W. (1) nie pracuje i nie uzyskuje żadnych dochodów, otrzymuje jedynie alimenty na swoją 13-letnia córkę w kwocie 600 zł miesięcznie. Na zaspokojenie swoich potrzeb w Polsce M. W. (1) potrzebuje każdego miesiąca kwotę 1.200 zł miesięcznie, przy czym kwota ta obejmuje zarówno wydatki z tytułu udziału powoda/pozwanego wzajemnego w kosztach utrzymania mieszkania jak i z tytułu jego wyżywienia oraz zakupu odzieży i obuwia oraz środków czystości i higieny.

dowód: faktury, rachunki, paragony, potwierdzenia przelewów /k. 103-122, 189-208/ oraz zeznania M. W. (1) /k. 153-154, 296/

Powód/pozwany wzajemny zatrudniony jest w firmie (...) w O. – agencji zatrudnienia, w ramach której podejmuje różnego rodzaju prace fizyczne m.in. jako stolarz lub pracownik ogólnobudowlany. Według umowy zawartej z tym pracodawcą M. W. (1) przepracowuje średnio 37,5 h tygodniowo przy stawce w wysokości 200 NOK brutto, czyli około 130 NOK netto na godzinę. Miesięcznie powód/pozwany wzajemny osiąga z tego tytułu dochód w kwocie około 19.240 NOK netto. Nadto zdarza się, że M. W. (1) świadczy pracę w godzinach nadliczbowych i otrzymuje z tego tytułu dodatkowe wynagrodzenie. Średni miesięczny dochód z tytułu pracy, uzyskany przez powoda/pozwanego wzajemnego w 2017r. wynosi 20.868,92 NOK netto.

dowód: zaświadczenia o wysokości zarobków z tłumaczeniami /k. 18-22, 164-165, 168-169, 246-248/, tłumaczenie rozliczenia podatkowe za 2017r. /k. 166-167/ oraz zeznania M. W. (1) /k. 153-154, 296/

Poza T. W. (1) i A. W. (1) powód/pozwany wzajemny nie posiada innych osób na swoim utrzymaniu.

dowód: zeznania M. W. (1) /k. 153-154/

Matka pozwanych/powodów wzajemnych zatrudniona jest jako pakowacz i zastępca ds. personalnych i z tego tytułu otrzymuje wynagrodzenie w kwocie 1.400 € miesięcznie. Poza T. W. (1) i A. W. (1), M. W. (2) na utrzymaniu posiada także małoletniego syna z obecnego związku małżeńskiego.

dowód: zeznania M. W. (3) /k. 258-261/

Powyższe okoliczności Sąd ustalił w oparciu o wymienione dowody z dokumentów oraz zeznania świadka i stron.

Na wstępie, przed omówieniem oceny zeznań stron należy zauważyć, że choć zasadniczo zgodnie z art. 299 k.p.c. dowód z przesłuchania stron winien mieć charakter jedynie pomocniczy, to specyfika spraw alimentacyjnych czyni dowody z dokumentów oraz zeznań stron zdecydowanie pierwszoplanowymi. Zwykle głównie same strony, a nie osoby postronne są zorientowane w skali życiowych potrzeb i wydatków ponoszonych na ich pokrycie. Również przy ocenie zeznań stron większe znaczenie niż w sprawach innego typu ma ich weryfikacja przez pryzmat zasad doświadczenia życiowego. To oznacza, że Sąd analizuje zeznania stron w aspekcie przeciętnej wysokości podstawowych kosztów utrzymania osób dorosłych i dzieci w różnym wieku, znanej Sądowi w oparciu o własne doświadczenie życiowe, z doświadczenia związanego z prowadzeniem wielu innych postępowań alimentacyjnych oraz z uwagi na posiadanie powszechnie dostępnej wiedzy o cenach popularnych produktów i usług.

Biorąc powyższe pod uwagę, co do zasady Sąd ocenił zeznania M. W. (1) jako wiarygodne. Skoro bowiem powód/pozwany wzajemny pracuje zarobkowo na terenie Norwegii, a co 3-4 miesiące przyjeżdża do Polski, gdzie pozostaje jego obecna żona i jej córka z poprzedniego związku, to oczywiste jest, że ponosić musi on koszty własnego utrzymania zarówno w Norwegii jak i w kraju. Nadto co do zasady wysokość poszczególnych wydatków na zaspokojenie własnych potrzeb, wskazanych przez M. W. (1) potwierdzona została dowodami przedłożonymi przez niego do akt sprawy. W szczególności zaś wysokość czynszu najmu mieszkania zajmowanego przez M. W. (1) w Norwegii udowodniona została umową najmu oraz potwierdzeniem przelewu (k. 23-24, 80-81). Wątpliwości Sądu nie wzbudziła także ani konieczność uczęszczania przez powoda/pozwanego wzajemnego na kurs nauki języka norweskiego, w celu zapewnienia sobie dalszego zatrudnienia, ani też konieczność ponoszenia z tego tytułu kosztów (k. 84-85). Przy czym ustalając wysokość tego wydatku Sąd miał na uwadze, że wskazywana przez M. W. (1) kwota 4.760 NOK stanowi opłatę za około 5 tygodni kursu, zatem miesięczny wydatek z tego tytuły wynosi około 3.800 NOK (4.760 NOK / 5 tyg. = 952 NOK x 4 tyg. ≈ 3.800 NOK). Podobnie konieczność ponoszenia przez M. W. (1) kosztów dojazdu do pracy nie wzbudziła wątpliwości Sądu, a ponoszenie tych wydatków potwierdzone została poprzez załączone do akt sprawy rachunki i ich tłumaczenia (k. 15-17, 88-89, 126-130, 186). Powód/pozwany wzajemny wskazał nadto, że ze względu na przebytą operację, przez około trzy miesiące będzie przebywał na zwolnieniu chorobowym, a następnie powróci do Norwegii i podejmie pracę u tego samego co dotychczas pracodawcy, przy czym również te okoliczności nie wzbudziły wątpliwości Sądu.

Co do zasady również zeznania T. W. (1) nie wzbudziły większych wątpliwości Sądu. W szczególności za udowodnione uznać należało twierdzenia pozwanego/powoda wzajemnego dotyczące kontynuacji przez niego nauki i ponoszenia z tego tytułu wydatków. Co prawda w toku ostatniej rozprawy pozwany/powód wzajemny oczekiwał na wyniki postępowania kwalifikacyjnego, niemniej jak ustalono w toku niniejszego postępowania, celem zdobycia pełnego wykształcenia zawodowego, T. W. (1) musi zaliczyć jeszcze dwa poziomy nauki tj. 3 i 4. Zatem niewątpliwie będzie on kontynuował swoją naukę. Skoro natomiast nauka w Holandii jest bezpłatna tylko do 18-stego roku życia, a pozwany/powód wzajemny ma obecnie 22 lata, to oczywiste jest, że będzie musiał ponosić koszty swojej edukacji. Jak zaś ustalono wysokość tej opłaty w szkole, do której aplikuje obecnie T. W. (1) wynosi średnio 500 € miesięcznie (k. 253-256).

Sąd dał również wiarę twierdzeniom pozwanego/powoda wzajemnego co do charakteru wykonywanej przez niego pracy. Jak bowiem ustalono praca ta wykonywana jest w ramach kontynuowanej przez niego nauki i ma charakter stażu/praktyk zawodowych, a w związku z tym nie jest ani pełnoetatowa ani też pełnopłatna. Wysokość uzyskiwanych przez niego dochodów ustalono natomiast w oparciu o zeznania M. W. (2) oraz dowody w postaci umów oraz potwierdzeń przelewów załączone do akt sprawy, z których wynika, że T. W. (1) otrzymuje każdego miesiąca kwotę około 878 € netto miesięcznie (k. 143-144, 219-220).

Wątpliwości Sądu nie wzbudziła wysokość podawanych przez pozwanego/powoda wzajemnego wydatków na dojazdy do szkoły i pracy w kwocie około 160 € miesięcznie oraz na doładowanie telefonu w kwocie 10 € miesięcznie. Sąd przyjął także za prawdziwe twierdzenia pozwanego/powoda wzajemnego co do konieczności zakupu raz na pół roku odzieży i obuwia roboczego za kwotę 200 € i wydatek ten uwzględnił w ogólnych kosztach zakupu odzieży i obuwia w kwocie 150 € miesięcznie. Tym bardziej, że konieczność ponoszenia tych wydatków oraz ich wysokość potwierdzona została w treści zeznań M. W. (2), złożonych w toku rozprawy z dnia 08.11.2018r. Sąd uwzględnił także zeznania pozwanego/powoda w zakresie kosztów jego wyżywienia na kwotę 200 € miesięcznie, bowiem według jego zeznań złożonych w toku rozprawy z dnia 7.02.2019 r. jest to kwota jaką przekazuje matce każdego miesiąca.

Natomiast twierdzenia T. W. (1) co do pozostałych kosztów jego utrzymania Sąd uznał ze zawyżone i w związku z tym ustalił ich wysokość, opierając się o zeznania M. W. (2), która w toku rozprawy z dnia 08.11.2018 r. wskazała, że T. nadal zamieszkuje z nią, jej mężem i ich wspólnym małoletnim dzieckiem. Z uwagi na szczegółowość jej zeznań, brak wahania przy udzielaniu odpowiedzi i zdecydowanie w szacowaniu kwot na utrzymanie, Sąd uznał, że w istocie w tym przypadku jest ona lepiej zorientowana w wysokości kosztów utrzymania pozwanego/powoda wzajemnego, zwłaszcza że wydatki niektórych kategorii ponosi właśnie ona, a nie sam T. W. (1), jak np. składka na ubezpieczenie zdrowotne, o której świadek wspomniała, że zadecydowała o jej zwiększeniu w związku z objęciem syna szerszym zakresem ubezpieczenia. Skoro na zakup wyżywienie i środków higieny oraz czystości dla całej rodziny M. W. (2) przeznacza 280 € tygodniowo, czyli 280 € miesięcznie na każdego z nich, zaś koszt wyżywienie T. W. (1) wynosi 200 € miesięcznie, to kwota 80 € miesięcznie pokrywa zapotrzebowanie pozwanego/powoda wzajemnego na środki higieny i czystości. Podobnie koszty ponoszone przez pozwanego/powoda wzajemnego z tytułu opłacania ubezpieczenia zdrowotnego w kwocie 140 € miesięcznie, przy czym składka ta refundowana jest do wysokości około 90 € miesięcznie, i wysokości kosztów opieki stomatologicznej w zakresie niepokrytym ubezpieczeniem tj. w kwocie 200 € rocznie, tj. około 20 € miesięcznie oraz udział pozwanego/powoda wzajemnego w kosztach utrzymania mieszkania w kwocie 220 € miesięcznie, ustalono przy uwzględnieniu zeznań M. W. (2) złożonych w toku rozprawy z dnia 08.11.2018r.

Co do zasady zeznania A. W. (1) także nie wzbudziły większych wątpliwości Sądu. W szczególności za udowodnione Sąd uznał twierdzenia pozwanej/powódki wzajemnej, że podobnie jak jej brat nadal się uczy i ponosi z tego tytułu koszt czesnego w kwocie 1.890 € rocznie, czyli 160 € miesięcznie (1.890 € / 12 m-cy = 160 €) oraz wykonuje pracę w charakterze stażu/praktyki zawodowej, uzyskując z tego tytułu dochód w kwocie 840 € miesięcznie. Przy czym wysokość czesnego oraz dochodu z tytułu pracy ustalona została w oparciu o zeznania M. W. (2) oraz dowody w postaci umowy o pracę, wyciągów z rachunku bankowego i potwierdzenia przelewu (k. 145-146, 221, 225-226). Sąd dał również wiarę twierdzeniom A. W. (1) co do okoliczności zamieszkiwania przez nią z chłopakiem i ponoszenia przez nich wspólnie kosztów najmu i użytkowanie mieszkania w kwocie po 430 € miesięcznie każde. Kwota ta została bowiem udowodniona przedłożonym przez pozwaną/powódkę wzajemna dowodem w postaci potwierdzenia przelewu (k. 227-228). Wątpliwości Sądu nie wzbudziły także podane przez A. W. (1) koszty zakupu środków higieny i czystości w kwocie 100 € miesięcznie, podręczników szkolnych w kwocie 500 € rocznie, a także koszty opłacenia dojazdów do szkoły i do pracy w kwocie 150 € miesięcznie oraz koszty telefonu w kwocie 20 € miesięcznie (pozwana/powódka wzajemna wskazała, że pozostała część abonamentu opłacana jest przez jej chłopaka, który kupił jej telefon w prezencie. Wreszcie Sąd dał wiarę twierdzeniom pozwanej/powódki wzajemnej, ze ponosi ona wydatek na opłacenie własnego ubezpieczenia, jednak tylko do kwoty 20 € miesięcznie. Jak bowiem wskazała A. W. (3) w toku rozprawy z dnia 06.09.2018 r. do kwoty około 90 € wydatek ten refundowany jest ze środków publicznych. Nadto okoliczność ta została potwierdzona dowodem w postaci wyciągu z rachunku bankowego (k. 241-242). ). Sąd nie zanegował również twierdzenia A. W. (1), że ze względu na wadę wzroku, raz do roku wymienia ona okulary korekcyjne i ponosi z tego tytułu wydatek w kwocie 250 €, czyli około 20 € miesięcznie, a nadto pozostaje pod stałą opieką lekarza okulisty u którego odbywa wizyty średnio raz na 1-2 miesiące. Podobnie jak oświadczenia, że wobec faktu, że opieka tego specjalisty nie jest objęta ubezpieczeniem zdrowotnym, pozwana/powódka wzajemna ponosi z tego tytułu wydatki. Niemniej jednak Sąd nie uznał, aby istniała uzasadniona potrzeba wizyt u okulisty z tak dużą częstotliwością, o czym będzie mowa w dalszej części uzasadnienia.

Natomiast twierdzenia A. W. (1) dotyczące pozostałych kosztów jej utrzymania Sąd uznał za zawyżone i w związku z tym zweryfikował je w oparciu o zeznania M. W. (2) oraz dokumenty w postaci wydruków przelewów i wyciągów z rachunków bankowych. Przy czym ustalając wysokość poszczególnych wydatków Sąd miał na uwadze, że obydwoje pozwani/powodowie wzajemni są w zbliżonym wieku i koszt zaspokajania niektórych ich potrzeb oscyluje na podobnym poziomie. Należy bowiem wskazać, że A. W. (1) nie udowodniła jakoby z jakichkolwiek względów koszty te powinny być wyższe niż w przypadku jej brata.

Za wiarygodne w przeważającej części uznać należało zeznania świadka M. W. (3). W szczególności za prawdziwe przyjął Sąd twierdzenia świadka dotyczące poszczególnych kosztów utrzymania nie tylko mieszkania w którym zamieszkuje ona wspólnie z pozwanym/powodem wzajemnym T. W. (1), swoim obecnym mężem i wspólnym synem, ale też wysokości poszczególnych wydatków na zaspokojenie potrzeb T. W. (1) i A. W. (1). W opinii Sądu zeznania M. W. (3) w tym zakresie były jasne i logiczne, a wskazywane przez nią kwoty nie były zawyżone. Choć zaś w przeciwieństwie do T. W. (1), A. W. (1) nie zamieszkuje już z matką, to w toku niniejszego postępowania ustalono, że często to M. W. (2) zakupuje dla niej odzież, obuwie, środki higieny i czystości czy wyżywienie, dlatego za uzasadnione uznać należało, że orientuje się ona w wysokości tych wydatków. Nadto nie ulegało wątpliwości, że z uwagi na wieloletnie zamieszkiwanie przez nią w Holandii i prowadzenie tam gospodarstwa domowego ma ona wiedzę na temat wysokości przeciętnych wydatków na zapewnienie środków utrzymania w podstawowym zakresie oraz np. korzystania z usług stomatologa. Sąd wziął również pod uwagę, że niejednokrotnie zeznania świadka i jej dzieci były rozbieżne, przy czym praktycznie we wszystkich przypadkach takich rozbieżności pozwani/powodowie wzajemni mieli tendencję do zawyżania wydatków bądź „zaokrąglania w dół” osiąganych przez siebie dochodów, przykładowo A. W. (1) wskazała na wyższy poziom wydatków na leczenie u lekarzy specjalistów, a T. W. (1) w znaczny sposób zawyżył kwotę, którą przekazywał matce tytułem partycypowania w kosztach jego utrzymania. Z uwagi na argumentację przytoczoną powyżej, a także większą precyzję w zeznaniach świadka i zgodność zeznań z wydrukami przelewów (np. dotyczącymi wynagrodzeń) we wszystkich przypadkach rozbieżności pomiędzy zeznaniami pozwanych/powodów wzajemnych a twierdzeniami świadka, Sąd przyjmował jako prawdziwą wersję podawaną przez M. W. (3).

Autentyczność przedstawionych przez stronę powodową i pozwanego dokumentów nie była kwestionowana przez strony, jak również nie wywołała żadnych uzasadnionych wątpliwości Sądu co do ich prawdziwości. Zgodnie z art. 245 k.p.c. stanowiły one dowód tego, że osoby, które je podpisały złożyły oświadczenie zawarte w ich treści. Do sprawy przedłożono również odpisy aktów urodzenia pozwanych/powodów wzajemnych, informacje z urzędów pracy, tłumaczenia wykonane przez tłumaczy przysięgłych oraz orzeczenia sądowe. Jako dokumenty urzędowe zgodnie z dyspozycją art. 244 § 1 i 2 k.p.c. stanowiły dowód tego, co zostało w nich w sposób urzędowy zaświadczone.

Sąd Rejonowy zważył co następuje:

Powództwo oraz powództwo wzajemne nie zasługiwały na uwzględnienie.

Podstawą materialnoprawną dla roszczenia M. W. (1) o ustalenie wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego są przepisy art. 138 § 1 krio w zw. z art 133 krio, zaś roszczenia T. i A. rodz. W. o podwyższenie alimentów art. 138 § 1 krio.

Obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dzieci wynika z art. 133 § 1 k.r.o., w myśl którego rodzice są obowiązani do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Zgodnie zaś z art. 135 § 1 k.r.o. zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Przez usprawiedliwione potrzeby uprawnionego rozumieć należy potrzeby, których zaspokojenie zapewni mu, odpowiedni do jego wieku i uzdolnień, prawidłowy rozwój fizyczny i duchowy. Możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego określają zarobki i dochody, jakie uzyskałby przy pełnym wykorzystaniu swych sił fizycznych i zdolności umysłowych, nie zaś rzeczywiste zarobki i dochody. Dzieci mają prawo do równej z rodzicami stopy życiowej niezależnie od tego, czy żyją z nimi wspólnie, czy też oddzielnie. Oznacza to, że im wyższy standard życia rodziców tym na wyższym poziomie powinni oni zaspokajać potrzeby dzieci i gwarantować zaspokojenie nie tylko potrzeb podstawowych, ale i potrzeb na wyższym poziomie.

Dziecko, które osiągnęło pełnoletność nie traci uprawnień do alimentów, jeżeli chce kontynuować naukę i zamiar ten znajduje usprawiedliwienie w dotychczas osiąganych wynikach w nauce (por. wyrok SN z 14.11.1997r., III CKN 257/97, OSNC 1998, nr 4, poz. 70). Obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dziecka mieści się bowiem w katalogu obowiązków troszczenia się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka nałożonych przez ustawodawcę w art. 96 § 1 krio.

Zgodnie z brzmieniem art. 138 krio zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego można żądać jedynie w razie zmiany stosunków. Przez zmianę stosunków rozumie się istotne zwiększenie możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji, istotne zwiększenie się usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego lub istotne zmniejszenie się możliwości zaspokojenia potrzeb własnymi siłami. Przy ocenie, czy zachodzą przesłanki do zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego w myśl art. 138 k.r.o. należy brać pod uwagę wszelkie okoliczności mogące świadczyć o zmianie stosunków, a zwłaszcza możliwości zarobkowe i majątkowe stron oraz usprawiedliwione potrzeby uprawnionego.

W niniejszej sprawie Sąd zważył, że nie tylko zarówno T. W. (1) jak i A. W. (1) są już osobami pełnoletnimi, ale też obydwoje posiadają własne dochody w kwocie odpowiednio po 870 € miesięcznie oraz po 840 € miesięcznie. Niemniej Sąd ustalił również, że obydwoje pozwani/powodowie wzajemni nadal kontynuują naukę, a środki finansowe jakimi dysponują każdego miesiąca są niewystarczające na pokrycie wszystkich ich usprawiedliwionych potrzeb. Nadto choć faktycznie od czasu ostatniego ustalania obowiązku alimentacyjnego M. W. (1) względem T. i A. rodz. W. koszty ich utrzymania wzrosły, to brak jest podstaw do podwyższenia renty alimentacyjnej, gdyż znaczną część swoich potrzeb pozwani/powodowie wzajemni mogą pokryć właśnie z osiąganych przez siebie dochodów.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że w okresie gdy toczyło się przed tut. Sądem poprzednie postępowanie alimentacyjne w sprawie o sygn. III RC 219/14 tj. na przełomie lat 2014-2015, na zaspokojenie usprawiedliwionych potrzeb A. W. (1) niezbędna była kwota około 720 € miesięcznie, natomiast w przypadku T. W. (1) była to kwota 770 € miesięcznie. Jak ustalono w toku postępowania koszty zaspokojenia poszczególnych potrzeb pozwanych/powodów wzajemnych uległy zmianie, podczas gdy niektóre z nich pozostały na tym samym co poprzednio poziomie. W szczególności koszty wyżywienia oraz zakupu odzieży i obuwia dla T. i A. rodz. W. nadal wynoszą odpowiednio po 200 € miesięcznie o po 150 € miesięcznie. Okoliczność ta wynika przed wszystkim z faktu, że żaden z pozwanych/powodów wzajemnych nie znajduje się już w okresie intensywnego rozwoju fizycznego w którym koszty zaspokajania tych potrzeb wzrastają, dlatego też nie wymaga np. tak częstej wymiany garderoby i rzecz raz zakupioną mogą użytkować aż do jej naturalnego zużycia Nadto z wiedzy i doświadczenia życiowego Sądu wynika, że potrzeby nastolatków w wieku 15-17 lat w tym zakresie znajdują się na podobnym poziomie co w przypadku młodych osób w wieku lat 18-22. Żadne z pozwanych/powodów wzajemnych nie wykazało natomiast by z jakichkolwiek przyczyn ich potrzeby w tym zakresie uległy znacznej zmianie od czasu poprzedniego ustalania wysokości świadczenia alimentacyjnego. W opinii Sądu, w szczególności ze względu na wiek rodzeństwa W., sam upływ czasu pozostaje tu bez znaczenia. Natomiast co do ewentualnego wzrostu cen, to w okresie 4 lat nie był w opinii Sądu na tyle duży, by miał wpływ na wysokość tych wydatków; świadczy o tym fakt, że w krajach Unii Europejskiej nie odnotowano wysokiej inflacji, jak również z zeznań M. W. (3). W toku postępowania ustalono także, że bez znacznych zmian pozostała wysokość wydatków pozwanych/powodów wzajemnych na opłacenie telefonu, bowiem okoliczność tą podnieśli w toku rozprawy z dnia 07.02.2019 r. zarówno T. W. (1) jak i A. W. (1). Podobnie koszty leczenie stomatologicznego pozostają na tym samym poziomie co poprzednio, co wynika przede wszystkim z zeznań M. W. (2) złożonych w toku rozprawy z dnia 08.11.2018 r. Matka pozwanych/powodów wzajemnych wskazała bowiem, że w niewielkim zakresie opieka dentystyczna pokrywana jest z ubezpieczenia zdrowotnego, zaś na pokrycie pozostałych kosztów leczenia wystarczająca jest kwota po 200 € rocznie dla każdego z pozwanych/powodów wzajemnych.

Natomiast co do zmian kosztów utrzymania to na wstępie należy wskazać, że od poprzedniego orzekania o wysokości świadczenia alimentacyjnego zmalały koszty zakupu leków dla obydwojga pozwanych/powodów wzajemnych. Poprzednio bowiem T. W. (1) wymagał stosowania nie tylko leków na sezonowe infekcję ale też w związku ze swoja alergią - leków wziewnych, a łączny koszt ich zakupu wynosił około 70 € miesięcznie. Natomiast na zakup leków i witamin dla A. W. (1) niezbędna była kwota 20 € miesięcznie. Obecnie zaś kwoty te wynoszą odpowiednio po 20 € dla T. i po 15 € miesięcznie dla A..

Wzrostowi uległy natomiast koszty ubezpieczenia zdrowotnego pozwanych/powodów wzajemnych. Poprzednio A. W. (1) korzystała z ubezpieczenia swojej matki, obecnie zaś po ukończeniu 18-staego roku życia pozwana/powódka wzajemna musi opłacać własne ubezpieczenie w kwocie 110 € miesięcznie. Natomiast w przypadku T. W. (1), który ze względu na problemu z kolanem i kręgosłupem wymaga rehabilitacji, kwota ta wynosi obecnie 140 € miesięcznie. Nawet zatem mając na uwadze, że do kwoty 90 € miesięcznie składka na ubezpieczenie refundowana jest ze środków publicznych, niezaprzeczalne jest że pozwani/powodowie wzajemny ponoszą z tego tytułu wyższe koszty niż podczas poprzedniego orzekania o wysokości obowiązku alimentacyjnego. Nadto jak ustalono w minionym okresie u A. W. (1) stwierdzono wadę wzroku i w związku z tym nie tylko pozostaje ona pod stałą opieką okulisty, ale też musi nosić okulary. Jak zaś wskazała pozwana/powódka wzajemna opieka okulistyczna nie jest objęta ubezpieczeniem zdrowotnym w opłacanej przez nią opcji, dlatego koszty wizyty u tego lekarza ponosi ona oddzielnie. Nadto ze względu na pogarszający się wzrok, raz do roku wymienia okulary. Niemniej krótkowzroczność nie jest wadą wzroku takiego typu, aby wymagała wizyt u specjalisty częściej niż 1-2 razy w roku – o czym Sądowi wiadomo z własnego doświadczenia życiowego oraz wiedzy powszechnej, gdyż w dzisiejszej dobie wady wzroku są zjawiskiem niezwykle częstym; również sam fakt pracy przy komputerze nie skutkuje koniecznością częstszych wizyt u okulisty. Z tych przyczyn oraz ze względu na treść zeznań matki zainteresowanej Sąd oszacował koszty wizyt u okulisty na poziomie przeciętnie 20 € miesięcznie. Sąd wziął pod uwagę, że wzrosły także koszty zakupu środków higieny i czystości dla obojga pozwanych/powodów wzajemnych oraz koszty ich dojazdów. Obecnie bowiem T. i A. rodz. W. dojeżdżają nie tylko do szkoły ale też do pracy, które znajdują się w większej niż poprzednio odległości od ich miejsc zamieszkania. Niemniej głównym czynnikiem mającym wpływ na wzrost kosztów utrzymania obydwojga pozwanych/powodów wzajemnych jest konieczność ponoszenia przez nich kosztów dalszej nauki, która w Holandii bezpłatna jest tylko do 18-stego roku życia. Choć zaś zarówno A. jak i T. rodz. W. są już osobami pełnoletnimi, a nadto zdobyli dyplomy ukończenia I i II poziomu nauki na II stopniu edukacji szkolnej, to nadal nie zakończyli oni edukacji na poziomie gwarantującym im wykształcenie średnie/zawodowe, dzięki któremu byliby w stanie uzyskać dochody wystarczające na pokrycie ich usprawiedliwionych potrzeb. Jak bowiem wskazała M. W. (2), w Holandii dopiero po ukończeniu IV poziomu nauki w holenderskiego odpowiednika szkoły średniej, T. i A. rodz. W. uzyskają samodzielność i będą w stanie uzyskiwać dochody pozwalające na pokrycie kosztów własnego utrzymania. Jak wskazano wcześniej w przypadku A. W. (1) koszt dalszej nauki wynosi 160 € miesięcznie, zaś w przypadku T. W. (1) jest to kwota 500 € miesięcznie. Dodatkowo A. W. (1) ponosi każdego roku koszt zakupu podręczników i pomocy naukowych w kwocie 500 € rocznie. W przypadku T. W. (1) koszty te pokrywane są z czesnego. Nadto w toku postępowania ustalono także, że koszty utrzymania A. W. (1) wzrosły o kwotę 430 € miesięcznie stanowiącą połowę kosztów utrzymania mieszkania w którym pozwana/powódka wzajemna zamieszkuje obecnie wraz ze swoim chłopakiem.

Niewątpliwie zatem koszty utrzymania obydwojga pozwanych/powodów wzajemnych wzrosły od czasu poprzedniego orzekania o wysokości świadczenia alimentacyjnego i wynoszą obecnie 1.410 € miesięcznie dla T. W. (1) oraz 1.370 € miesięcznie dla A. W. (1).

W tym miejscu wskazać należy, że Sąd nie uwzględnił twierdzeń pozwanych/powodów wzajemnych dotyczące konieczności ponoszenia przez nich dodatkowych wydatków na logopedę i różnego rodzaju kursy dokształcające. Należy bowiem wskazać, że ostatecznie w toku składanych zeznań obydwoje przyznali, iż na chwilę obecną wydatków takich nie ponoszą. Nadto również M. W. (2) wskazała w toku rozprawy z dnia 08.11.2018 r., że żaden z pozwanych/powodów wzajemnych nie uczęszcza na zajęcia logopedyczne. W ciągu kilku miesięcy trwania niniejszego postępowania powodowie ciągle jedynie wskazywali na celowość uczestnictwa w kursach, niemniej żadne z nich nie rozpoczęło choćby jednego kursu podnoszącego kwalifikacje. Nie przedstawiono również żadnych przekonujących dowodów jakoby ukończenie kursów realnie zwiększyło perspektywy zatrudnienia. Nadto Sąd miał na względzie, że obowiązkiem alimentacyjnym objęte są wydatki na uzasadnione potrzeby mające charakter stały. Poszczególne kursy doszkalające mają charakter jednorazowy i w ocenie Sądu nie powinny być klasyfikowane jako usprawiedliwione potrzeby w rozumieniu art. 135 § 1 kro.

W dalszej kolejności Sąd ustalił, że obydwoje pozwani/powodowie wzajemni faktycznie podjęli w ostatnim czasie pracę zarobkową, ma ona jednak charakter stażu/praktyk zawodowych i w związku z tym nie jest pełnoetatowa, a co za tym idzie nie jest też pełnopłatna. Zaś wykonywanie tej pracy jest niezbędne w celu kontynuacji nauki na kolejnych poziomach szkoły. W związku z tym ani T. W. (1) ani A. W. (1) nie mogą zrezygnować z niej na rzecz podjęcia pełnoetatowego zatrudnienia. W tym miejscu należy wskazać, że również w polskim systemie oświaty, w trybie nauki w szkole zawodowej przewidziane są tzw. praktyki, zaś po ukończeniu szkoły średniej młodzi ludzie odbywają tzw. staż, przy czym żadna z tych form pracy nie jest wykonywana w pełnym etacie, ani też nie jest pełnopłatna; osiągane z tego typu zatrudnienia dochody są zdecydowanie niższe nawet od minimalnego wynagrodzenia za pracę. Niemniej jak ustalono T. W. (1) uzyskuje dochód w kwocie około 870 € miesięcznie, zaś A. W. (1) – w kwocie około 840 € miesięcznie. Z posiadanych środków winni oni zatem pokrywać koszty własnego utrzymania.

Jak już wyżej wskazano koszty te wynoszą 1.410 € miesięcznie dla T. W. (1) oraz 1.370 € miesięcznie dla A. W. (1). Oczywiste jest zatem, że otrzymywane przez nich wynagrodzenia nie są wystarczające na pokrycie wszystkich ich usprawiedliwionych kosztów utrzymania. Nadto obydwoje nadal kontynuują naukę w celu uzyskania pełnego wykształcenia i zdobycia możliwości zarobkowych pozwalających na samodzielne utrzymani się. Zgodnie zatem z brzemieniem art. 133 § 1 kro obowiązek alimentacyjny rodziców pozwanych/powodów wzajemnych wobec nich nadal pozostaje aktualny, z tym że jedynie w zakresie w jakim T. i A. rodz. W. nie są w stanie samodzielnie pokryć kosztów własnego utrzymania.

Jak ustalono w toku tego postępowania, matka pozwanych/powodów wzajemnych M. W. (2) pracuje i uzyskuje dochód w kwocie około 1.400 € miesięcznie. Nadto posiada ona na swoim utrzymaniu małoletniego syna z obecnego związku małżeńskiego. Z tak uzyskiwanych środków matka pozwanych/powodów wzajemnych partycypuje w pokrywaniu usprawiedliwione potrzeby T. i A. rodz. W..

M. W. (1) pracuje zarobkowo na terenie Norwegii w firmie (...) w O. – agencji zatrudnienia, w ramach której podejmuje różnego rodzaju prace fizyczne m.in. jako stolarz lub pracownik ogólnobudowlany i uzyskuje z tego tytułu dochód w kwocie w kwocie około 19.240 NOK netto, przy czym według oświadczenia powoda/pozwanego wzajemnego zawartego w treści odpowiedzi na pozew złożonej dnia 28.04.2018r. (k. 69-73) jego średni miesięczny dochodów w przeliczeniu na złotówki wynosi około 9.000 zł netto. Z tak osiąganego dochodu winien on zgodnie z zasadą równej stopy życiowej ponosić koszty własnego utrzymania. W toku niniejszego postępowania ustalono, że co do zasady M. W. (1) przebywa na terenie Norwegii, jednak średnio co 3-4 miesiące przyjeżdża do Polski gdzie pozostaje jego obecna żona i każdorazowo spędza tu około 2 tygodni. W związku z tym powód/pozwany wzajemny ponosi koszty swojego utrzymania zarówno w Norwegii jak i w Polsce, przy czym w toku całego postepowania M. W. (1) konsekwentnie wskazywał w treści składanych przez siebie pism, że koszty te w przeliczeniu na złotówki wynoszą łącznie około 7.700 zł miesięcznie, w tym 6.500 zł w Norwegii oraz 1.200 zł w Polsce (k. 71-72, 161-162). Skoro zatem wysokość zarobków osiąganych przez powoda/pozwanego wzajemnego wynosi według niego po przeliczeniu 9.000 zł netto miesięcznie, zaś całkowite miesięcznie koszty jego utrzymania to kwota 7.700 zł, oznacza to że do dyspozycji M. W. (1) pozostaje każdego miesiąca kwota średnio 1.300 zł. Niewątpliwie zatem renta alimentacyjna na rzecz T. i A. rodz. W. w łącznej kwocie 1.000 zł miesięcznie nie wykracza poza możliwości zarobkowe powoda/pozwanego i dalsze jej łożenie nie jest połączone z nadmiernym uszczerbkiem dla niego.

W tym miejscu należy wskazać, że argument powoda/pozwanego wzajemnego jakoby musiał on łożyć na utrzymanie swojej niepracującej małżonki oraz jej córki jest chybiony. Jak bowiem ustalono, żona M. W. (1) nie jest pozbawiona możliwości zarobkowych i w związku z tym winna podjąć starania w celu znalezienia zatrudnienia i uzyskania dochodu, który przeznaczyła by na pokrycie własnych usprawiedliwionych potrzeb oraz zgodnie z art. 27 kro. przyczyniała się do zaspokajania potrzeb rodziny. Tym bardziej, że M. W. (1) nie wskazał jakoby z jakichkolwiek przyczyn zdrowotnych jego obecna żona nie mogła podjąć zatrudnienia. W szczególności zaś nie podniósł, aby posiadała ona orzeczenie o niepełnosprawności lub zaświadczenie o niezdolności do pracy. Natomiast co do pokrywania kosztów utrzymania małoletniej córki małżonki M. W. (1), to w toku postępowania ustalono, że ojciec dziecka łoży na jej rzecz rentę alimentacyjną w kwocie 600 zł. W pozostałej części koszty utrzymania małoletniej obciążają natomiast wyłącznie jej matkę, bowiem z punktu widzenia prawa rodzinnego M. W. (1) nie posiada wobec tego dziecka żadnych obowiązków. Ewentualne powinności moralne w tym zakresie nie mogą wyprzedzać obowiązku alimentacyjnego względem własnych dzieci.

Mając na uwadze powyższe okoliczności, Sąd oddalił powództwo M. W. (1) jako bezzasadne w całości. Choć bowiem powód trafnie wskazał, że zarówno T. W. (1) jak i A. W. (1) są już pełnoletni i osiągają własne dochody, to jak wskazano wyżej, środki te są niewystarczające na pokrycie wszystkich ich usprawiedliwionych potrzeb, a nadto obydwoje oni nadal uczą się i zdobywają wykształcenie niezbędne do usamodzielnienia się. Nadto dalsze łożenie na ich rzecz renty alimentacyjnej w kwotach po 500 zł miesięcznie nie jest połączone z nadmiernym uszczerbkiem po stronie powoda/pozwanego wzajemnego. Sąd miał na względzie, że same dochody z pracy na stażu pozwoliłyby co najwyżej za zaspokojenie najbardziej elementarnych potrzeb na minimalnym poziomie, zaś potencjalne dochody rodzeństwa W. na obecnym etapie ich edukacji, nawet przy założeniu pracy w pełnym wymiarze etatu, byłyby tylko nieznacznie wyższe i niewystarczające na pokrycie wydatków związanych z dalszą edukacją. Nadto Sąd wziął pod uwagę, że sytuacja pozwanych/powodów wzajemnych jest o tyle bardziej skomplikowana, że ich start w dorosłe życie jest utrudniony ze względu na fakt, że żyją w Holandii, język holenderski – co oczywiste – nie jest ich językiem ojczystym – w związku z czym proces edukacji jest nieco opóźniony. A. i T. rodz. W. musieli bowiem zacząć proces edukacji w Holandii od nauki języka, przez co obecnie poszczególne etapy edukacji kończą później niż ich rówieśnicy. Niemniej na pozwanych/powodach wzajemnych w żaden sposób nie spoczywa „wina” za ten stan rzeczy, gdyż wyjazd za granicę stanowił konsekwencję rozpadu małżeństwa rodziców i emigracji zarobkowej matki, a następnie również M. W. (1).

Niemniej Sąd oddalił również w całości powództwa wzajemne T. W. (1) i A. W. (1) o podwyższenie alimentów, jako całkowicie bezzasadne. Należy bowiem wskazać, że choć w toku niniejszego postępowania ustalono, że koszty zaspokojenia usprawiedliwionych potrzeb obojga pozwanych/powodów wzajemnych uległy zmianie i wzrosły, to powstałą różnicę – związaną przede wszystkim z odpłatnością nauki, a w przypadku A. W. (1) także zmianą mieszkania – są oni w stanie pokryć z osiąganych przez siebie dochodów. Jak bowiem ustalono poprzednio koszty te wynosiły około 720 € miesięcznie dla A. W. (1) i 770 € miesięcznie dla T. W. (1), obecnie zaś wynoszą 1.410 € miesięcznie dla T. W. (1) oraz 1.370 € miesięcznie dla A. W. (1). Zatem koszty te wzrosły o około 630 € miesięcznie, w przypadku T. W. (1) i o kwotę 620 € miesięcznie w przypadku A. W. (1). Natomiast obydwoje pozwani/powodowie wzajemni dysponują każdego miesiąca własnymi dochodami w kwotach powyżej 800 € miesięcznie, których nie mieli w czasie, kiedy renta alimentacyjna była ustalana poprzednio.

Reasumując, wzrost sumy usprawiedliwionych wydatków na utrzymanie T. W. (1) i A. W. (1) nastąpił, lecz w całości może być pokryty z dochodów z pracy jakie aktualnie osiągają. Niemniej dochody te nie pozwalają na w pełni samodzielne utrzymanie, zatem obowiązek alimentacji po stronie obojga rodziców nie wygasł.

W związku z powyższym należało orzec jak w pkt 1 i 3 wyroku.

W sprawie z powództw T. W. (1) i A. W. (1) strona powodowa była z mocy ustawy zwolniona od kosztów sądowych, natomiast o kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 108 § 1 k.p.c. w zw. z art. 98 § 1 kpc oraz § 4 pkt. 9 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 1804 ze zm.) obciążając każdego z nich obowiązkiem zwrotu na rzecz M. W. (1) kwoty 120 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

W sprawie z powództwa M. W. (1) Sąd orzekł o kosztach procesu na podstawie art. 108 § 1 k.p.c. w zw. z art. 98 § 1 kpc oraz § 2 pkt. 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie z dnia 22 października 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 1800 ze zm.) obciążając go obowiązkiem zwrotu na rzecz T. W. (1) i A. W. (1) kwoty po 1.800 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego. Natomiast kosztami sądowymi na które złożyła się wyłącznie opłata od pozwu w kwocie 200 zł, obciążono powoda/pozwanego wzajemnego w zakresie dotąd poniesionym.

SSR Katarzyna Szymczewska