Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Konin, dnia 21-11-2023 r.

Sąd Rejonowy w Koninie I Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący sędzia Ireneusz Frącala

po na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa D. J., M. J., A. J. i małol. K. J. reprezentowanej przez ojca D. J.

przeciwko (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W.

o zapłatę

1.  oddala powództwa;

2.  zasądza od powoda D. J. na rzecz pozwanego kwotę 908,50 zł (dziewięćset osiem złotych pięćdziesiąt groszy) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty, tytułem zwrotu kosztów procesu;

3.  zasądza od powódki M. J. na rzecz pozwanego kwotę 908,50 zł (dziewięćset osiem złotych pięćdziesiąt groszy) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty, tytułem zwrotu kosztów procesu.

4.  odstępuje od obciążania powodów A. J. i K. J. kosztami procesu.

sędzia Ireneusz Frącala

Sygn. akt I C 228/22

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym w dniu 10 marca 2022 roku powodowie: D. J., M. J., A. J. i małol. K. J. reprezentowana przez ojca ( powoda ) D. J. wnieśli o zasądzenie od pozwanego (...) Sp. z o. o. w W. dla każdego z powodów kwoty po 400 Euro z odsetkami za opóźnienie od dnia 01.06.2020r. do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu żądania pozwu wskazano, że 09.06.2019r, lot na trasie P. – H. miał 3 – godzinne opóźnienie, stąd na podstawie art. 7 ust. 1 lit. a Rozporządzenia nr 261/2004 Parlamentu i Rady winni otrzymać po 400 Euro odszkodowania.

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od każdego z powodów na rzecz pozwanego kosztów postępowania według norm przepisanych.

W uzasadnieniu podniósł przede wszystkim zarzut przedawnienia roszczeń oraz inne, w tym nieudowodnienie roszczeń i niewłaściwie określony przez powodów termin wymagalności.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 09.06.2019r. M. J., jej mąż D. J. i ich dzieci: A. J. i K. J. ( powodowie ) zgłosili się we właściwym czasie do odprawy na lotnisku Ł. w P. dla odbycia lotu na trasie P. – H. ( G.). Lot miał rozpocząć się o godz. 21.30 dnia 09.06.2019r. Po dokonanej odprawie zajęli miejsca w samolocie, który zgodnie z rozkładem rozpoczął czynności startowe. W trakcie nabierania prędkości na pasie startowym załoga stwierdziła usterkę samolotu, który przerwał procedurę startu, przekołował pod hangar, a pasażerów zawieziono autokarem ponownie do hali odlotów. Około godz. 01.30 w nocy ( tj. już następnego dnia 10.06.2019r. ) pasażerów tego lotu, w tym powodów, zawieziono ponownie z hali odlotów do samolotu, który około godz. 02.00 wystartował i wykonał lot na lotnisko w H.. Z wakacji w G.powodowie wrócili zgodnie z umową, tj. 17.06.2019r. lądując na lotnisku w P. o godz. 04.25.

Pismem z 22.05.2020r. powodowie wezwali pozwanego, jako przewoźnika powyższego lotu, do zapłaty 1600 Euro, cyt. „z powodu wielogodzinnego opóźnienia lotu”. Pismo opisano jako ostateczne wezwanie, termin zapłaty wskazano w piśmie na 7 dni od otrzymania wezwania. Wezwanie zostało wysłane 22.05.2020r. a doręczone pozwanemu 27.05.2020r.

Pismem z 10.06.2020r. pozwany odpowiedział na wezwanie, odmawiając zapłaty, podnosząc zarzut przedawnienia. Pismo to zostało nadane 12.06.2020r. a doręczone 16,06.2020r.

W dniu 09.06.2020r. powodowie wnieśli do Sądu Rejonowego w K.zawezwanie pozwanego do próby ugodowej, przez zapłatę powodom kwot po 1780 zł, jako równowartość po 400 Euro. Jako uzasadnienie żądania przywołano opóźnienie lotu, które opisano powyżej. Sprawa została zarejestrowana pod sygnaturą I Co 326/20 i przekazana według właściwości miejscowej do Sądu Rejonowego w W., gdzie nie doszło do ugody. Na wyznaczone w celu zawarcia ugody przed sądem w W.posiedzenie w dniu 10.03.2021r. nikt się nie stawił, zarówno za powodów, jak i za pozwanego.

Pismem z 16.06.2020r. powodowie, w odpowiedzi na pismo pozwanego z 10.06.2020r. odmawiające zapłaty, ponownie wezwali pozwanego do zapłaty 1600 Euro, również w terminie 7 dni od otrzymania wezwania. W piśmie tym powodowie odnieśli się do zarzutu przedawnienia roszczenia, przywołując wniesione zawezwanie do próby ugodowej. Pismo to zostało nadane do pozwanego 16.06.2020r.

Opisane wyżej pisma dotyczące korespondencji powodów z pozwanym i zawezwanie ugodowe, zostały zredagowane w imieniu powodów przez pełnomocnika, który reprezentuje powodów w niniejszej sprawie i reprezentował ich zarówno w korespondencji pozasądowej, jak i w sądowym postępowaniu ugodowym.

Dowód: zeznania powodów k. 84-86, skan i dokumenty podróży k. 11-17, wezwania do zapłaty z dowodami nadania k. 17-21, 46-47, pismo pozwanego z dowodem nadania k. 48-50, dokumenty w aktach sprawy II Co 116/21

Sąd zważył, co następuje:

Z uwagi na podniesiony przez pozwanego zarzut przedawnienia roszczenia, ten właśnie zarzut wymaga szczegółowego omówienia i dokonania rozważań prawnych dotyczących uregulowań w tym zakresie, stąd sąd nie skorzystał z uprawnienia wynikającego z art. 505 ⁸ § 4 k.p.c. o ograniczeniu uzasadnienia mimo, że sprawa została rozpoznana w postępowaniu uproszczonym.

Przywołane przez pełnomocnika powodów w uzasadnieniu pozwu zapisy Parlamentu Europejskiego i Rady Nr 261/2004 z 11.02.2004r. stanowią jedynie o materialnoprawnym uprawnieniu do odszkodowania w przypadku zaistnienia przesłanek w nim wskazanym ( art. 7 Rozporządzenia ). Nie regulują natomiast sposobu i terminu dochodzenia tego roszczenia, ani terminu jego przedawnienia. W tym zakresie należy więc zastosować art. 778 k.c. i uregulowania ustawy z 03.07.2002t. Prawo lotnicze.

Zgodnie z treścią art. 205c ust. 1 p. 1 ustawy Prawo lotnicze, warunkiem dochodzenia roszczeń m.in. wskazanych w cytowanym Rozporządzeniu Nr 261/2004 jest wyczerpanie postępowania reklamacyjnego. To postępowanie reklamacyjne uważa się za wyczerpane po upływie 30 dni od dnia złożenia reklamacji ( art. 205c ust. 2 cyt. ustawy ). Przewoźnik ma więc 30 dni na rozpatrzenie reklamacji. Warunkiem koniecznym dla skutecznego pozwania przewoźnika przed sąd jest więc wyczerpanie drogi reklamacyjnej wyżej opisanej. Pisemne wezwanie przedsądowe z 22.05.2020r. ( k. 18 ) było więc wymaganym przez prawo lotnicze reklamacją, warunkującą następnie skuteczne dochodzenia roszczeń przed sądem. Wskazanie więc w tym, i w następnym, wezwaniu terminu zapłaty 7 dni, było całkowicie bezpodstawne, skoro ustawodawca wskazał na 30 dni dla rozpatrzenia reklamacji.

Zarówno prawo lotnicze w art. 205c ust. 7, jako lex specialis, jak i art. 778 k.c. jako lex generali, jednoznacznie stanowią, że roszczenia z tytułu przewozu przedawniają się z upływem roku od dnia wykonania przewozu. Na roczny termin przedawnienia tego roszczenia wskazał również Sąd Najwyższy w Uchwale z 17.03.2017r. w sprawie III CZP 111/16. Skoro przewóz ( lot ) wykonano 10.06.2019r. to ostatnim dniem dla wniesienia nieprzedawnionego roszczenia do sądu był 10.06.2020r. (oczywiście po wyczerpaniu przedsądowego postępowania reklamacyjnego, co opisano wyżej). Pozew w niniejszej sprawie wniesiono 10.03.2022r. a więc już po upływie tego rocznego terminu przedawnienia.

Pozwany już w postępowaniu reklamacyjnym podnosił zarzut przedawnienia, i ten zarzut podniósł przed sądem. Pełnomocnik powodów świadom tego zarzutu, już w uzasadnieniu pozwu powoływał postępowanie ugodowe, jako podstawę przerwania biegu terminu przedawnienia, stąd ten aspekt należy tu omówić.

Jak stanowi art. 123 § 1 pkt 1 k.c. bieg przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed sądem, a więc i przez sądowe zawezwanie do próby ugodowej ( art. 184 – 186 k.p.c. ). Żaden przepis, w szczególności ustawowy, nie definiuje jednak wymogów, jakim takie zawezwanie ugodowe winno sprostać, poza oczywiście wymogami dla pisma procesowego. Nie można jednak mieć wątpliwości, że takie zawezwanie ugodowe winno mieć na celu realne ( rzeczywiste ) dochodzenie swoich praw, tj. być rzeczywistą próbą zaspokojenia roszczenia materialnego, w postępowaniu ugodowym. Takie rozumienie wynika z treści art. 123 ust. 1 p.1 k.c. który stanowi o czynności przed m. in. sądem, przedsięwziętej bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia ( tu: w postępowaniu ugodowym ). Celem sądowego postępowania ugodowego nie może być więc jedynie doprowadzenie do przerwania biegu przedawnienia. Na taki cel postępowania ugodowego zwrócił już uwagę Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z 27.07.2018r. w sprawie V CSK 384/17. W uzasadnieniu tego wyroku Sądu Najwyższego szczegółowo omówiono i wskazano jednoznacznie, że zawezwanie do próby ugodowej jedynie dla wywołania przerwania biegu przedawnienia jest nadużyciem prawa podmiotowego i jest to czynność procesowa sprzeczna z dobrymi obyczajami (art. 3 k.p.c. ), bo nie służy do realizacji roszczenia ( prawa podmiotowego ). Nie ma tu potrzeby powielania szczegółowego argumentowania w tym uzasadnieniu przywołanego. Sąd rozpoznający niniejszą sprawę w pełni argumentację tam przywołaną podziela, w tym przytoczoną w orzeczeniach Sądu Najwyższego w tym uzasadnieniu przywołanych. Taka czynność sądowa ( zawezwanie do próby ugodowej ) nie wywołuje więc skutku w postaci przerwania biegu przedawnienia.

Pozostaje więc omówić, czy zawezwanie do próby ugodowej wniesione przez pełnomocnika powodów było taką czynnością procesową sprzeczną z dobrymi obyczajami, bo miała na celu jedynie przerwanie biegu przedawnienia. Sąd rozpoznający sprawę uznał, że zawezwanie to było właśnie czynnością, której jedynym celem było przerwanie biegu przedawnienia. Za takim rozumieniem zawezwania przemawia wiele czynników. Jak wyżej wskazano, ostatnim dniem dla wniesienia do sądu roszczenia nieprzedawnionego był 10.06.2020r. a warunkiem koniecznym, było uprzednie wyczerpanie postępowania reklamacyjnego, w którym przewoźnik miał 30 dni na rozpatrzenie reklamacji. Pierwsze wezwanie do zapłaty, które nie było niczym innym, jak reklamacją ( lotu ), nadano na poczcie 22.05.2020r. ( k. 18-19 ). Już więc w chwili nadania tej reklamacji do pozwanego, powodowie nie mieli możliwości wnieść pozwu w terminie, tj. przed upływem 30 dni, jakie ustawodawca dał na rozpatrzenie reklamacji, jeśliby przewoźnik z całego terminu zagwarantowanemu przez ustawodawcę chciał skorzystać. Wyznaczenie w wezwaniu 7 dni do zapłaty, nie miało żadnego umocowania prawnego, nie wywierało zatem żadnych skutków prawnych. Po nadaniu tego wezwania, pełnomocnik powodów, nie czekając na odpowiedź na reklamację (nazwaną wezwaniem ) wniósł w dniu 09.06.2020r. a więc jeden dzień przed upływem terminu przedawnienia, do sądu niewłaściwego miejscowo ( przy właściwości miejscowej wyłącznej – art. 185 § 1 k.p.c. ) zawezwanie do próby ugodowej (sprawa II Co 116/21 ), w której nie było de facto żadnej propozycji ugodowej, domagając się jedynie zapłaty kwoty z odsetkami, jak w przedsądowym wezwaniu, i w pozwie. Następnie pełnomocnik powodów, ani powodowie, nie stawił się na wyznaczone posiedzenie w postępowaniu ugodowym mimo, że pozwany (przeciwnik wniosku ) nie wniósł żadnego pisma, w którym odniósłby się do wezwania. Jedyną reakcją pełnomocnika powodów na sądowe zawezwanie ugodowe, było powołanie się na to zawezwanie w kolejnym wezwaniu z 16.06.2020r. (k.20). Ta sekwencja pism i działań pełnomocnika powodów przemawia jednoznacznie za uznaniem, że zawezwanie do próby ugodowej miało właśnie jedynie na celu doprowadzenie do przerwania biegu rocznego terminu przedawnienia, było więc działaniem pozornym w tym rozumieniu, że nie miało na celu ugodowego zaspokojenia roszczeń powodów od pozwanego, było więc nadużyciem prawa i działaniem sprzecznym z dobrymi obyczajami procesowymi, o jakich mowa w uzasadnieniu Sądu Najwyższego przytoczonym wyżej. Zawezwanie to nie spowodowało więc przerwania biegu przedawnienia.

Skoro ostatnim dniem dla wniesienia roszczenia ( roszczeń ) nieprzedawnionego był 10.06.2020r. a pozew w niniejszej sprawie wniesiono 10.03.2022r., nie wystąpiły przy tym żadne okoliczności, które bieg terminu przedawnienia przerwałyby, to roszczenia jako przedawnione, należało oddalić ( art. 117 § 2 k.c. ). Pozwany wniósł bowiem o oddalenie żądania ( żądań wszystkich powodów ), podnosząc właśnie zarzut przedawnienia, i to zarówno w postępowaniu sądowym, jak i konsekwentnie w postępowaniu przedsądowym.

O kosztach procesu Sąd rozstrzygnął w pkt. 2 i 3 wyroku zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu, zawartą w przepisie art. 98 § 1 k.p.c. i 99 k.p.c., który stanowi, że strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i przepisem art. 108 § 1 k.p.c., zgodnie z którym sąd rozstrzyga o kosztach w każdym orzeczeniu kończącym sprawę w instancji. Na koszty poniesione przez pozwaną złożyło się wynagrodzenia pełnomocnika pozwanego. Mając na uwadze oddalenie żądań tych powodów w całości, pozwanemu należy się zwrot kosztów postępowania w całości od pozwanych ad. 1 i 2. Na koszty te złożyło się wynagrodzenie pełnomocnika od wartości żądania każdego z tych powodów, tj. po 900 zł i połowa opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, tj. po 8,50 zł, łącznie 908,50 zł.

O kosztach w zakresie żądań dzieci powodów ad. 1 i 2 rozstrzygnięto na podstawie art. 102 k.p.c. odstępując od obciążania ich kosztami, skoro jedna z powódek jest małoletnia, a druga pozostaje na utrzymaniu rodziców, ucząc się – pkt 4 wyroku.

sędzia Ireneusz Frącala