Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 26 lutego 2021 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. po rozpatrzeniu wniosku R. S. z dnia 10 lutego 2021 roku odmówił mu prawa do emerytury pomostowej.

Zakład odmówił przyznania emerytury w myśl art. 4 ustawy o emeryturach pomostowych ponieważ:

- ubezpieczony nie udowodnił okresu pracy w szczególnych warunkach wynoszącego co najmniej 15 lat,

- przed dniem 1 stycznia 1999 roku ubezpieczony nie wykonywał prac w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych lub art. 32 i art. 33 ustawy emerytalnej;

- po dniu 31 grudnia 2008 roku ubezpieczony nie wykonywał prac w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych.

Do pracy wykonywanej w warunkach szczególnych nie zostały zaliczone okresy pracy:

- od 9.09.1981 r. do 31.12.2008 r. ponieważ pracodawca w świadectwie pracy z 7.09.2009 r. nie wymienił charakteru pracy ściśle według wykazu, działu i pozycji Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 r.;

- od 1.01.2009 r. do 31.08.2009 r. ponieważ ubezpieczony nie został zgłoszony do ZUS jako pracownik wykonujący pracę w szczególnych warunkach. Za okresy zatrudnienia od 1.01.2009 r. zgodnie z art. 38 ustawy pomostowej płatnik składek jest zobowiązany złożyć druki (...) za pracownika wykonującego pracę w warunkach szczególnych do 31 marca danego roku kalendarzowego za poprzedni.

Zakład odmówił przyznania emerytury w myśl art. 49 ustawy o emeryturach pomostowych ponieważ:

- na dzień 1.01.2009 r. ubezpieczony nie udowodnił okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art.3 ust 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych wynoszącego co najmniej 15 lat;

Do pracy wykonywanej w szczególnych warunkach w myśl art. 49 ustawy pomostowej nie został zaliczony okres zatrudnienia od 9.09.1981 r. do 31.12.2008 r. ponieważ pracodawca nie potwierdził, że w tym okresie wykonywał pracę wymienioną w załączniku nr 1 lub 2 ustawy o emeryturach pomostowych z dnia 19.12.2008 r.

Za udowodnione ZUS przyjął okresy: 4 miesiące, 8 dni (okresy nieskładkowe), 31 lat, 7 miesięcy, 13 dni (okresy składkowe), 31 lat, 11 miesięcy, 21 dni (staż sumaryczny).

(decyzja – k. 9-9 verte plik II załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Decyzją z dnia 4 maja 2021 roku zmieniającą decyzję z dnia 26 lutego 2021 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. po rozpatrzeniu wniosku R. S. z dnia 10 lutego 2021 roku odmówił mu prawa do emerytury pomostowej.

Zakład odmówił przyznania emerytury w myśl art. 4 ustawy o emeryturach pomostowych ponieważ:

- po dniu 31 grudnia 2008 roku ubezpieczony nie wykonywał prac w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych.

Do pracy wykonywanej w warunkach szczególnych nie został zaliczony okres pracy:

- od 1.01.2009 r. do 31.08.2009 r. ponieważ ubezpieczony nie został zgłoszony do ZUS jako pracownik wykonujący pracę w szczególnych warunkach.

Zakład odmówił przyznania emerytury w myśl art. 49 ustawy o emeryturach pomostowych ponieważ:

- na dzień 1.01.2009 r. ubezpieczony nie udowodnił okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszącego co najmniej 15 lat, tj. pracy wymienionej w załączniku nr 1 lub 2 ustawy z dnia 19.12.2008 r. o emeryturach pomostowych.

Do pracy wykonywanej w warunkach szczególnych w myśl art. 49 nie został zaliczony okres pracy od 9.09.1981 r. do 31.12.2008 r. ponieważ pracodawca nie potwierdził, że w tym okresie ubezpieczony wykonywał pracę wymienioną w załączniku nr 1 lub 2 do ustawy o emeryturach pomostowych.

Za udowodnione ZUS przyjął okresy: 4 miesiące, 8 dni (okresy nieskładkowe), 31 lat, 7 miesięcy, 13 dni (okresy składkowe), 31 lat, 11 miesięcy, 21 dni (staż sumaryczny). Staż w szczególnych warunkach/ charakterze (art.4) – 27 lat, 1 dzień. Staż w szczególnych warunkach/ charakterze (art.49) – 0 lat, 0 miesięcy, 0 dni.

(decyzja – k. 15-15 verte plik II załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Odwołania od w/w decyzji wniósł R. S. reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika wnosząc o ich zmianę i orzeczenie co do istoty sprawy poprzez ustalenie, że ubezpieczony wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w okresie od 9.09.1981 r. do 31.08.2009 r. przy czym w okresie od 9.09.1981 r. do 31.12.2008 r. w rozumieniu ustawy emerytalnej i rozporządzenia RM z 1983 r., zaś w okresie 9.09.1981 r. – 31.08.2009 r. w rozumieniu art. 3 ust 3 u.e.p. w zw. z załącznikiem 2 poz. 18 u.e.p., a co za tym idzie przyznanie ubezpieczonemu emerytury pomostowej oraz zasądzenie od ZUS na rzecz odwołującego zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Zaskarżonym decyzjom zarzucono:

1.  art. 32 ust 1 i art. 32 ust 4 ustawy emerytalnej w zw. z art. 32 tej ustawy w zw. z § 2 ust 1 oraz § 4 ust 1 pkt 3 rozporządzenia RM z dnia 7 lutego 1983 roku w zw. z wykazem A, Dział XII pkt 4 lit. a ppkt 5 załącznika do zarządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 12 lipca 1983 r. w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach w zakładach resortu zdrowia i opieki społecznej poprzez ich wadliwe zastosowanie, skutkujące niezakwalifikowaniem pracy wykonywanej przez ubezpieczonego w okresie od 9.09.1981 r. - 31.12.2008 r. jako pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze;

2.  art. 4 w zw. z art. 3 ust 3 ustawy o emeryturach pomostowych poprzez niezakwalifikowanie pracy wykonywanej przez ubezpieczonego w okresie 9.09.1981 r. – 31.08.2009 r. jako pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, a w konsekwencji odmowę emerytury pomostowej;

3.  art. 49 ustawy o emeryturach pomostowych w zw. z art. 3 ust 3 ustawy o emeryturach pomostowych poprzez ustalenie, że w okresie od 9.09.1981 r. – 31.12.2008 r. nie wykonywał pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust 3 ustawy o emeryturach pomostowych, a w konsekwencji odmowę emerytury pomostowej;

4.  art. 38 ustawy o emeryturach pomostowych poprzez niewłaściwe zastosowanie, to jest stosowanie tego przepisu bez uwzględniania art. 50 ust 2 ustawy o emeryturach pomostowych w sytuacji gdy ubezpieczonego dotyczy norma z art. 50 ust 2 ustawy o emeryturach pomostowych, a w konsekwencji błędne określenie obowiązków byłego pracodawcy ubezpieczonego odnośnie zgłaszania pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze z okresu 1.01.2009 r. – 31.08.2009 r.

(odwołanie – k. 3-6 verte, k. 3-7 w aktach o sygn. VIII U 1697/21 załączonych do akt niniejszej sprawy)

W odpowiedzi na odwołania organ rentowy wniósł o ich oddalenie, przytaczając argumentację jak w zaskarżonych decyzjach.

(odpowiedź na odwołania – k. 14-14 verte, k. 9 w aktach o sygn. VIII U 1697/21 załączonych do akt niniejszej sprawy)

Postanowieniem z dnia 29 lipca 2021 roku tutejszy sąd na podstawie art. 219 k.p.c. połączył sprawę o sygn. akt VIII U 1697/21 ze sprawą o sygn. akt VIII U 1286/21 i obie sprawy rozpoznał łącznie pod numerem sprawy o sygn. akt VIII U 1286/21.

(postanowienie – k. 13 w aktach o sygn. VIII U 1697/21 załączonych do akt niniejszej sprawy)

Na rozprawie w dniu 7 listopada 2022 roku pełnomocnik wnioskodawcy poparł odwołanie i wniósł o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego, zaś pełnomocnik ZUS wniósł o oddalenie odwołania.

(końcowe stanowiska stron – rozprawa z dnia 7 listopada 2022 roku e-protokół (...):03:23-00:07:01 – płyta CD – k. 96)

Sąd Okręgowy w Łodzi ustalił, co następuje:

R. S. urodził się w dniu (...).

(okoliczność bezsporna)

Wnioskodawca od dnia 9 września 1981 roku zatrudniony był w Wojewódzkiej (...) w Ł. w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku sanitariusza. Po przejściu odpowiednich szkoleń, kursów rozpoczął pracę jako sanitariusz zespołów wyjazdowych w podstacji Pogotowia w A..

(umowa o pracę – k. 5 część B akt osobowo – płacowych dotyczących zatrudnienia wnioskodawcy w Wojewódzkiej (...) w Ł. (koperta) – k. 32, zeznania wnioskodawcy na rozprawie w dniu 7 listopada 2022 roku e-protokół (...):01:32 – 00:03:23 – płyta CD – k. 96 w związku z rozprawą z dnia 8 grudnia 2021 roku e-protokół (...):01:39-00:10:04 – płyta CD – k. 38)

Od dnia 25 października 2002 roku w charakterze pracodawcy wnioskodawcy występowała Wojewódzka (...) w Ł..

(umowa – k. 19 część B akt osobowo – płacowych dotyczących zatrudnienia wnioskodawcy w Wojewódzkiej (...) w Ł. (koperta) – k. 32)

W okresie od dnia 9 września 1981 roku do dnia 31 sierpnia 2009 roku skarżący był zatrudniony w Wojewódzkiej (...) w Ł. w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku sanitariusz zespołów wyjazdowych.

W świadectwie pracy z dnia 7 września 2009 roku pracodawca wskazał, że skarżący wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze:

Sanitariusz zespoły wyjazdowe od dnia 9 września 1981 roku do dnia 31 grudnia 2008 roku – Dz. Urz. Nr 8/83 Wykaz A, Dział XII, pkt 4 lit. a, ppkt 5 Zarządzenia MZiOS z dn. 12.07.1983 r.

Sanitariusz zespoły wyjazdowe: od 1 stycznia 2009 roku do 31 sierpnia 2009 roku.

(świadectwo pracy – k. 33 część C akt osobowo – płacowych dotyczących zatrudnienia wnioskodawcy w Wojewódzkiej (...) w Ł. (koperta) – k. 32)

Ze świadectwa wykonywania prac w szczególnych warunkach z dnia 19.03.2021 r. wynikało, że w okresie od dnia 9 września 1981 roku do dnia 31 grudnia 2008 roku wnioskodawca stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace w zespołach pomocy doraźnej pogotowia ratunkowego – wykaz A Dział XII pkt 4 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8 poz. 43 z późn. zm.) na stanowisku sanitariusza zespołów wyjazdowych wymienionym w wykazie A , Dziale XII pkt 4 lit a ppkt 5 załącznika do Zarządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 12 lipca 1983 r. w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach w zakładach resortu zdrowia i opieki społecznej.

Z treści ów świadectwa pracy wynikało także, że na podstawie art. 51 ustawy o emeryturach pomostowych pracodawca potwierdził, że R. S. w stanie prawnym obowiązującym od dnia 1 stycznia 2009 roku, w okresie od dnia 9 września 1981 roku do dnia 31 grudnia 2008 roku wykonywał pracę na stanowisku wymienionym w Załączniku nr 2, poz. 18 do ustawy o emeryturach pomostowych z dnia 19 grudnia 2008 roku.

(świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach – k. 37 część C akt osobowo – płacowych dotyczących zatrudnienia wnioskodawcy w Wojewódzkiej (...) w Ł. (koperta) – k. 32)

W świadectwie pracy wystawionym w dniu 19 marca 2021 roku przez Wojewódzką (...) w Ł. wskazano, że wnioskodawca wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze od dnia 9 września 1981 roku do dnia 31 grudnia 2008 roku – sanitariusz zespołów wyjazdowych.

(świadectwo pracy – k. 38 część C akt osobowo – płacowych dotyczących zatrudnienia wnioskodawcy w Wojewódzkiej (...) w Ł. (koperta) – k. 32)

W dniu 20 kwietnia 2021 roku Wojewódzka (...) w Ł. wydała nowe świadectwo wykonywania prac w warunkach szczególnych, w którym to anulowała świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach wystawione wnioskodawcy w dniu 19 marca 2021 roku ze względu na zamieszczony tekst o art. 51 ustawy o emeryturach pomostowych, potwierdzając jednocześnie że w okresie od dnia 9 września 1981 roku do dnia 31 grudnia 2008 roku stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wnioskodawca wykonywał prace w zespołach pomocy doraźnej pogotowia ratunkowego – wykaz A Dział XII pkt 4 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8 poz 43 z późn zm) na stanowisku sanitariusza zespołów wyjazdowych wymienionym w wykazie A , Dziale XII pkt 4 lit a ppkt 5 załącznika do Zarządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 12 lipca 1983 r. w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach w zakładach resortu zdrowia i opieki społecznej.

(świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach – k. 13 verte plik II załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Wnioskodawca posiadał zakres czynności, kompetencji i odpowiedzialności sanitariusza zespołu wyjazdowego (...).

W świetle pisemnego zakresu obowiązków na zajmowanym stanowisku sanitariusza wnioskodawcę obowiązywały następujące zasady :

I. Sanitariusz zespołu wyjazdowego podlegał bezpośrednio st. dyspozytorowi d.s sanitariuszy, a w czasie pełnienia dyżuru kierownikowi zespołu. W przypadku gdy pełnił obowiązki kierownika zespołu przewozowego, dyspozytorowi d.s przewozów

II. W przypadku braku lekarza i pielęgniarza w zespole wyjazdowym, sanitariusz pełnił funkcję kierownika zespołu. Sanitariusz w zespole przewozowym pełni funkcję kierownika zespołu.

III. Do zakresu czynności sanitariusza należało:

1. W zespole wyjazdowym o pełnym składzie:

a) Dbanie o kompletność zestawu leków będących na wyposażeniu zespołu.

b) Czytelne prowadzenie receptariusza, rozliczenie leków oraz materiałów opatrunkowych.

c) Dbanie o kompletność, sprawność, czystość aparatury będącej na wyposażeniu zespołu oraz prowadzenie dokumentacji dotyczącej sprawności tego wyposażenia.

d) Przenoszenie aparatury medycznej na każde polecenie kierownik zespołu.

e) Przenoszenie chorego na polecenie przełożonego,

f) Asystowanie i pomoc przy udzielaniu doraźnej pomocy na polecenie kierownika zespołu.

g) T. o czystość pościeli oraz jej pobieranie i rozliczanie,

h) Dbanie o czystość karetki oraz przeprowadzenie dezynfekcji w razie przewozu zakaźnie chorego lub higienicznie zaniedbanego.

i) Czytelne, sumienne i dokładne wypełnienie karty zlecenia wyjazdu na stronie 1.

2. W przypadku pełnienia obowiązków kierownika zespołu przewozowego

a) Przewożenie chorych zgodnie z zaleceniem lekarza,

b) Wypełnienie dokumentacji jak pkt. 1i) oraz uzyskanie potwierdzenia dokonania przewozu,

c) Dbanie o czystość karetki jak pkt. 1b).d) Wykorzystanie karetki zgodnie z przeznaczeniem.

3. Ścisłe przestrzeganie dyscypliny pracy.

4. Przestrzeganie przepisów bhp i p.poż.

5. Przestrzeganie tajemnicy służbowej.

6. Ścisłe przestrzeganie przepisów, zarządzeń i wytycznych dotyczących działalności (...).

7. Noszenie w czasie wykonywania obowiązków służbowych odzieży ochronnej oraz identyfikatora.

8. Celowe, racjonalne, oszczędne i zgodne z przeznaczeniem wykorzystanie nie środków i materiałów przydzielonych do wykonania zadań.

9. Dbanie o mienie (...) i utrzymanie czystości na terenie (...) i na stanowiskach pracy.

10. Podnoszenie kwalifikacji zawodowych.

11. Przestrzeganie norm współżycia społecznego.

12. Wykonywanie innych czynności na polecenie przełożonego.

IV. Zakres kompetencji

1. W czasie pełnienia obowiązków kierownika zespołu jest przełożonym kierowcy uprawnionym do składania wniosków do bezpośredniego przełożonego, w sprawie nagradzania i karania podwładnego.

2. Sanitariusz ma prawo zgłoszenia wniosków dotyczących usprawniania pracy na własnym stanowisku pracy do -dyrekcji (...) za pośrednictwem bezpośredniego przełożonego.

V. Zakres odpowiedzialności

Sanitariusz odpowiada za rzetelne, sumienne, terminowe wykonanie zadań wyszczególnionych w zakresie czynności, a w szczególności za:

1. Wyposażenie zespołu wyjazdowego w pełny zestaw leków oraz kompletną, sprawną i czystą aparaturę medyczną.

2. Czytelne, rzetelne, sumienne i dokładne prowadzenie obowiązującej dokumentacji ( receptariusze, karty zlecenia, raporty ).

3. Systematyczne, terminowe uzupełnianie i rozliczenie pobranych leków i aparatury medycznej.

4. Systematyczne terminowe rozliczanie się z pobranej bielizny.

5. Celowe, racjonalne, oszczędne i zgodne z przeznaczeniem wykorzystanie środków i materiałów przydzielonych do wykonania zadań.

6. Szybkie, rzetelne wykonanie wszystkich poleceń kierownika zespołu,

7. Jako kierownik zespołu odpowiada za bezpieczeństwo pacjenta w czasie transportu.

(pisemny zakres obowiązków - k. 6-6 verte część B akt osobowo – płacowych dotyczących zatrudnienia wnioskodawcy w Wojewódzkiej (...) w Ł. (koperta) – k. 32)

Z dniem 31 sierpnia 2009 roku zawarta w dniu 9 września 1981 roku umowa o pracę łącząca w/w strony została rozwiązana na podstawie art. 30 § 1 pkt 2 k.p., wnioskodawca nie miał wykształcenia wymaganego dla ratownika medycznego, nie podjął także nauki w celu zdobycia tego wykształcenia.

(rozwiązanie umowy o pracę – k. 27 część C akt osobowo – płacowych dotyczących zatrudnienia wnioskodawcy w Wojewódzkiej (...) w Ł. (koperta) – k. 32, zeznania wnioskodawcy na rozprawie w dniu 7 listopada 2022 roku e-protokół (...):01:32 – 00:03:23 – płyta CD – k. 96 w związku z rozprawą z dnia 8 grudnia 2021 roku e-protokół (...):10:04-00:17:52 – płyta CD – k. 38 )

Jako sanitariusz zespołów wyjazdowych wnioskodawca jeździł cały czas w zespole 3 osobowym tj. lekarz, sanitariusz i kierowca. W 2009 r. skarżący sporadycznie jeździł z ratownikiem medycznym. Były to wyjazdy w celu ratowania zdrowia i życia, do wypadków, nie zaś wyjazdy transportowe. Oprócz transportu chorego wnioskodawca wykonywał iniekcje, zakładał opatrunki, bandaże, zajmował się unieruchamianiem złamań, zwichnięć. Czynności te wykonywał na zlecenie lekarza, który zawsze był kierownikiem zespołu. Przez cały okres spornego zatrudnienia, zarówno zakres obowiązków wnioskodawcy, jak i charakter jego pracy był taki sam. W 2009 roku zmianie uległa jedynie nazwa zespołu wyjazdowego (były to zespoły ratownictwa medycznego). Skarżący przez cały czas był członkiem ratownictwa medycznego. Wnioskodawca pracował w systemie dyżurowym, tj. 12- godzinnym. Dzienny dyżur odbywał się w godzinach 7-19, a nocny 19-7. Karetka była pojazdem uprzywilejowanym, wyposażonym w sygnały dźwiękowe i świetlne.

(zeznania wnioskodawcy na rozprawie w dniu 7 listopada 2022 roku e-protokół (...):01:32 – 00:03:23 – płyta CD – k. 96 w związku z rozprawą z dnia 8 grudnia 2021 roku e-protokół (...):01:39-00:17:52 – płyta CD – k. 38, zeznania świadka J. O. na rozprawie w dniu 8 grudnia 2021 roku e-protokół (...):33:13-00:45:29 – płyta CD – k. 38, zeznania świadka M. B. na rozprawie w dniu 8 grudnia 2021 roku e-protokół (...):45:29 – 00:52:22 – płyta CD – k. 38, zeznania świadka J. S. na rozprawie w dniu 8 grudnia 2021 roku e-protokół (...):52:22-00:59:59 – płyta CD – k. 38)

Z punktu widzenia bezpieczeństwa i higieny pracy w okresach od dnia 9 września 1981 roku do dnia 31 grudnia 2008 roku wnioskodawca wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracę ujętą w dziale XII pkt 4 Załącznika wykazu A do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze: prace w zespołach pomocy doraźnej pogotowia ratunkowego. Praca ta ujęta jest również w dziale XII. W służbie zdrowia i opiece społecznej, pkt 4., ppkt a) 6) Załącznika - wykazu A do zarządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 12 lipca 1983r. w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w zakładach pracy resortu zdrowia i opieki społecznej (Dz.Urz. (...). 1983.8.40 z dnia 1983.08.30), Sanitariusz, w zespole pomocy doraźnej pogotowia ratunkowego (w zespołach wyjazdowych).

Od dnia 01.01.2009r. do dnia 31.08.2009r. wnioskodawca wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na jego stanowisku pracy, pracę ujętą w pkt 18 załącznika nr 2 do ustawy z dnia 19 grudnia 2008r. o emeryturach pomostowych (Dz. U.2008.237.1656) [1], Prace członków zespołów ratownictwa medycznego;

Charakter pracy wnioskodawcy był identyczny w obu wymienionych okresach jego zatrudnienia, zmieniło się jedynie otoczenie prawne.

Praca wykonywana w pierwszym okresie zatrudnienia wnioskodawcy wskazana jest w wykazie prac w szczególnych warunkach a w drugim, w wykazie prac o szczególnym charakterze.

Analizując czynniki ryzyka związanego z pracą wykonywaną przez powoda w zakresie poprzednio podanym, uznać należy, że były to w obu okresach zatrudnienia, prace wymagające szczególnej odpowiedzialności oraz szczególnej sprawności psychofizycznej, których możliwość należytego wykonywania w sposób niezagrażający bezpieczeństwu publicznemu, w tym zdrowiu lub życiu innych osób, zmniejsza się przed osiągnięciem wieku emerytalnego na skutek pogorszenia sprawności psychofizycznej, związanego z procesem starzenia się.

Prace wykonywane przez wnioskodawcę w obu wymienionych okresach zatrudnienia, na stanowisku sanitariusza zespołów wyjazdów i wykonywana przez członka zespołu ratownictwa medycznego, są co do zakresu i charakteru tożsame i powinny być tak kwalifikowane.

(pisemna opinia biegłego z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy – k. 68-76)

W dniu 10 lutego 2021 roku wnioskodawca złożył do ZUS wniosek o emeryturę pomostową.

(wniosek – k. 1-2 verte plik II załączonych do sprawy akt organu rentowego)

W dniu 26 lutego 2021 roku, a następnie w dniu 4 maja 2021 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. wydał zaskarżone decyzje.

(decyzja – k. 9-9 verte, k. 15-15 verte plik II załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o całokształt materiału dowodowego zebranego w sprawie, w szczególności o dokumenty zawarte w załączonych do akt sprawy aktach ZUS oraz na podstawie osobowych źródeł dowodowych w postaci zeznań wnioskodawcy oraz świadków, jak i dokumentów z akt osobowo – płacowych skarżącego z Wojewódzkiej (...) w Ł., jak i opinii biegłego sądowego z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy. Sąd nie znalazł podstaw do zakwestionowania zeznań wnioskodawcy, jak i przesłuchanych w procesie świadków które były spójne i korespondowały z treścią złożonej w procesie dokumentacji. Wartość dowodowa zeznań nie była kwestionowana przez organ rentowy. Stanowiły one tym samym wiarygodne źródło dowodowe.

Jednocześnie Sąd Okręgowy dopuścił dowód z opinii biegłego z zakresu BHP, którego zobowiązał do wypowiedzenia się przy uwzględnieniu obowiązujących przepisów i dokumentów oraz pozostałego materiału dowodowego zawartego w aktach sprawy na okoliczność czy czynności wykonywane przez wnioskodawcę w Wojewódzkiej (...) do 31.08.2009r. na stanowisku sanitariusza zespołów wyjazdów można kwalifikować i są tożsame z czynnościami wykonywanymi w okresie od 1.01 do 31.08.2009r. przez członków zespołów ratownictwa medycznego. Sąd w pełni podzielił opinię biegłego sądowego z zakresu BHP, gdyż była ona rzeczowa, logiczna, oparta o fachową i specjalistyczną wiedzę, wydana z uwzględnieniem przepisów ustawy o emeryturach pomostowych. Oceniając opinię biegłego Sąd nie znalazł podstaw do kwestionowania zawartych w jej treści wniosków. Opinia ta w pełni odnosiła się do zagadnień będących jej przedmiotem, wnioski biegłego nie budzą przy tym wątpliwości. Wydając opinię biegły oparł się na zgromadzonym w aktach sprawy materiale dowodowym. Biegły wziął pod uwagę charakterystykę pracy ubezpieczonego wynikającą z jego zeznań i zeznań powołanych w sprawie świadków i stwierdził w konkluzji, że charakter pracy wnioskodawcy w okresach jego zatrudnienia najpierw w (...) w Ł., a następnie w (...) w Ł. od dnia 9 września 1981 roku do dnia 31 grudnia 2008 roku i od dnia 1 stycznia 2009 roku do dnia 31 sierpnia 2009 roku był identyczny, zmianie uległo jedynie otoczenie prawne. Biegły szczegółowo uzasadnił, że prace wykonywane przez wnioskodawcę w obu wymienionych okresach zatrudnienia, na stanowisku sanitariusza zespołów wyjazdów i wykonywana przez członka zespołu ratownictwa medycznego, są co do zakresu i charakteru tożsame i powinny być tak kwalifikowane. Podkreślić również należy, że ostatecznie że żadna ze stron procesu nie kwestionowała wskazanej opinii biegłego.

Dowód z opinii biegłego ma szczególny charakter, korzysta się z niego w wypadkach wymagających wiadomości specjalnych. Do dowodów tych nie mogą, więc mieć zastosowania wszystkie zasady o prowadzeniu dowodów, a w szczególności art. 217 § 1 k.p.c. W konsekwencji nie można przyjąć, że Sąd obowiązany jest dopuścić dowód z kolejnych biegłych w każdym wypadku, gdy złożona opinia jest niekorzystna dla strony. Sąd ma obowiązek dopuszczenia dowodu z opinii kolejnych biegłych lub z opinii instytutu, jedynie wtedy, gdy zachodzi tego potrzeba, a więc wówczas, gdy opinia złożona już do sprawy zawiera istotne braki, względnie też nie wyjaśnia istotnych okoliczności (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 lutego 1974 roku II CR 817/73, niepubl.).

Sąd nie jest obowiązany dążyć do sytuacji, aby opinia biegłego przekonała strony sporu. Wystarczy, że opinia jest przekonująca dla sądu, który wiążąco ocenia, czy biegły wyjaśnił wątpliwości zgłoszone przez stronę. Granicę obowiązku prowadzenia przez sąd postępowania dowodowego wyznacza podlegająca kontroli instancyjnej ocena, czy dostatecznie wyjaśniono sporne okoliczności sprawy (wyr. SN z 25.9.1997 r., II UKN 271/97, OSNP 1998, Nr 14, poz. 430).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

W świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego i poczynionych na jego podstawie ustaleń faktycznych oraz przeprowadzonej oceny dowodów, należy uznać, że odwołanie wnioskodawcy zasługuje na uwzględnienie.

Warunki nabywania prawa do emerytury pomostowej określa ustawa z dnia 19 grudnia 2008 roku o emeryturach pomostowych (Dz.U.2022.0.1340.)., która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2009 roku.

Podkreślić należy, że ustawa o emeryturach pomostowych zastąpiła przepisy ustawy o emeryturach i rentach z FUS określające zasady przyznawania emerytur w niższym wieku pracownikom zatrudnionym w szczególnych warunkach pracy lub w szczególnym charakterze nowymi regulacjami określającymi zasady nabywania wcześniejszych emerytur z tytułu tego rodzaju pracy. Najogólniej rzecz ujmując celem tej ustawy jest ograniczenie kręgu uprawnionych do emerytury z powodu pracy w szczególnych warunkach pracy lub w szczególnym charakterze do mniejszej liczby sytuacji uzasadnionych rzeczywistą koniecznością przejścia na emeryturę przed osiągnięciem wieku emerytalnego, w których oczekiwania osób, które rozpoczęły wykonywanie takiej pracy na starych zasadach, na wcześniejsze przejście na emeryturę powinny zostać zaspokojone. Ustawa ma charakter przejściowy, ograniczając prawo do uzyskania emerytury pomostowej do osób urodzonych po 31 grudnia 1948 r., które pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze

(w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS) rozpoczęły przed 1 stycznia 1999 r. (art. 4 pkt 5 ustawy). Jak wskazał Trybunał Konstytucyjny emerytura pomostowa ma być „pomostem między dotychczasowym systemem z licznymi możliwościami przechodzenia na emeryturę w obniżonym wieku emerytalnym i nowym systemem, w którym tego typu rozwiązania będą wyjątkiem” (uzasadnienie wyroku z dnia 16 marca 2010 r., K 17/09, (...) 2010 nr 3, poz. 21). Wskazany wyżej cel ustawy realizują w najbardziej widoczny sposób jej przepisy określające przesłanki nabycia emerytury pomostowej.

Zgodnie z art. 4 ustawy prawo do emerytury pomostowej, przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

1. urodził się po dniu 31 grudnia 1948 r.,

2. ma okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat,

3. osiągnął wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn,

4. ma okres składkowy i nieskładkowy, ustalony na zasadach określonych w art. 5-9 i art. 11 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn,

5. przed dniem 1 stycznia 1999 r. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub prace w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS,

6. po dniu 31 grudnia 2008 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3,

7. nastąpiło z nim rozwiązanie stosunku pracy.

Przy czym ostatni ze wskazanych warunków obowiązujący w dniu wydania zaskarżonej decyzji został uchylony ustawą z dnia 9.03.2022 r. (Dz.U. z 2022 r. poz. 755), która weszła w życie 20.04.2022 r.

Z art. 4 wynika, że jakkolwiek w świetle art. 4 pkt 2 i 5 w związku z art. 3 ust. 7 ustawy, do wymaganego przez ustawę stażu przypadającego przed dniem jej wejścia w życie, tj. przed 1 stycznia 2009 r., wlicza się okresy pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu zarówno art. 3 ust. 1 i 3 tej ustawy, jak i art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, to właściwego ograniczenia do zamierzonego przez ustawodawcę kręgu osób uprawnionych do emerytury pomostowej dokonuje konieczność spełnienia przesłanki z art. 4 pkt 6. Wymaganie to spełnia zasadniczą funkcję eliminacyjną, ograniczając ostatecznie prawo do emerytury pomostowej do kręgu osób wykonujących pracę kwalifikowaną jako szczególną w rozumieniu art. 3 ust 1 i 3 ustawa o emeryturach pomostowych .

Możliwość uzyskania emerytury pomostowej przez osoby niespełniające warunku z art. 4 pkt 6 przewiduje art. 49 ustawy według którego prawo do emerytury pomostowej przysługuje również osobie, która:

1. po dniu 31 grudnia 2008 r. nie wykonywała pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3;

2. spełnia warunki określone w art. 4 pkt 1-5 i 7 i art. 5-12;

3. w dniu wejścia w życie ustawy miała wymagany w przepisach, o których mowa w pkt 2, okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3.

Przytoczony przepis zmienia wymagania konieczne do uzyskania emerytury pomostowej dla osób niespełniających warunku z art. 4 pkt 6 ustawy, zwalniając je z konieczności wykonywania po 31 grudnia 2008 r. pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 tej ustawy, jednakże wprowadza w to miejsce wymaganie, aby ubiegający się o rozważane świadczenie spełniał w dniu wejścia w życie ustawy (1 stycznia 2009 r.) warunek posiadania co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3. Warunek ten został jasno wyrażony, wynika wprost z literalnego brzmienia art. 49 pkt 3 ustawy i jest zgodny z jej celem.

Należy podkreślić, iż jedynie łączne spełnienie wszystkich przesłanek uprawnia do uzyskania prawa do wskazanej emerytury. Przesłanki nabycia prawa do emerytury na podstawie przepisów o emeryturach pomostowych muszą być spełnione łącznie. Oznacza to, że brak choćby jednego z tych warunków powoduje niemożność nabycia uprawnień emerytalnych” (wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 26 kwietnia 2012 r., sygn. akt III AUa 252/12 wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi, III AUa 1664/12). Innymi słowy nie spełnienie jednej z przesłanek wymienionych w art. 4 lub 49 cytowanej ustawy pozbawia wnioskodawcę prawa do emerytury pomostowej.

W przedmiotowym stanie faktycznym nie budzi wątpliwości fakt, iż ubezpieczony spełnił przesłanki ustawowe co do daty urodzenia (urodził się po dniu 31 grudnia 1948 roku), wieku (ukończył 60 lat), rozwiązania stosunku pracy oraz okresów składkowych i nieskładkowych wynoszących co najmniej 25 lat.

W niniejszym postępowaniu organ rentowy kwestionował fakt spełnienia poszczególnych wymogów wynikających z art. 4 ustawy o emeryturach pomostowych wskazując na brak wykonywania przez wnioskodawcę po dniu 31.12.2008 r. prac w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych. ZUS argumentował, że do pracy wykonywanej w warunkach szczególnych nie został zaliczony okres od 1.01.2009 r. do 31.08.2009 r., ponieważ zakład pracy nie złożył do ZUS informacji o wykonywaniu przez wnioskodawcę w tym okresie pracy w warunkach szczególnych zgodnie z art. 38 ustawy o emeryturach pomostowych i nie opłacał za niego składek (...). Nadto organ wywodził brak spełnienia także przesłanek z art. 49 z uwagi na to, że na dzień 1.01.2009 r. ubezpieczony nie udowodnił okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszącego co najmniej 15 lat, tj. pracy wymienionej w załączniku nr 1 lub 2 ustawy z dnia 19.12.2008 r. o emeryturach pomostowych.

Tym samym na gruncie badanej sprawy podstawowe znaczenie ma fakt ustalenia, czy wnioskodawca po dniu 31 grudnia 2008 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy pomostowej, co również warunkuje nabycie prawa do świadczenia na podstawie art. 4, lub ewentualnie stwierdzenia czy ubezpieczony spełnia przesłanki do nabycia prawa do emerytury pomostowej z art. 49 ustawy o emeryturach pomostowych. Według tego przepisu wnioskodawca musiałby w dniu wejścia w życie ustawy wykazać wymagany 15-letni okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, ale w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy pomostowej. Prawo do emerytury pomostowej może nabyć również osoba, która po dniu 31 grudnia 2008 r. nie wykonywała pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3, jednakże w dniu wejścia w życie ustawy miała okres wymaganych 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze z tym, że praca ta musi być pracą w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu nowych przepisów tj. art. 3 ust. 1 i 3 Ustawy pomostowej. (vide m.in. wyrok SA w Lublinie z 13.03.2014 r., III AUa 1531/13, opubl. LEX nr 1441422, wyrok SA w Katowicach z 27.02.2014 r., III AUa 1045/13, opubl. LEX 1439028, wyrok SA w Szczecinie z 14.01.2014 r. III AUa 577/13, opubl. LEX 1441543, wyrok SA w Białymstoku z 09.01.2014 r., III AUa 705/13, LEX 1415788, wyrok SN z 04.12.2013 r. II UK 159/13, opubl. LEX nr 1405231, wyrok SA w Gdańsku z 07.11.2013 r., III AUa 343/13).

Jak wskazano wyżej ustawa o emeryturach pomostowych znacznie zawęziła rodzaje prac i stanowiska, na których wykonuje się prace w warunkach szczególnych w porównaniu do tych prac i stanowisk, jakie zawiera wykaz A, będący załącznikiem do Rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. z 1983 r. Nr 8, poz. 43 ze zm.). Ustawa pomostowa w załącznikach 1 i 2 zawiera własne określenia prac w warunkach szczególnych. Nie wszystkie prace w szczególnych warunkach, uprawniające do wcześniejszej emerytury na podstawie art. 32 i 184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, uprawniają obecnie do emerytury pomostowej. Znaczenie mają tylko prace wymienione w załączniku do ustawy o emeryturach pomostowych. /III AUa 158/21 - wyrok SA Lublin z dnia 26-10-2021/

W świetle art. 3 ust. 1 i 3 powołanej ustawy prace w szczególnych warunkach to prace związane z czynnikami ryzyka, które z wiekiem mogą z dużym prawdopodobieństwem spowodować trwałe uszkodzenie zdrowia, wykonywane w szczególnych warunkach środowiska pracy, determinowanych siłami natury lub procesami technologicznymi, które mimo zastosowania środków profilaktyki technicznej, organizacyjnej i medycznej stawiają przed pracownikami wymagania przekraczające poziom ich możliwości, ograniczony w wyniku procesu starzenia się jeszcze przed osiągnięciem wieku emerytalnego, w stopniu utrudniającym ich pracę na dotychczasowym stanowisku; wykaz prac w szczególnych warunkach określa załącznik nr 1 do ustawy. Prace o szczególnym charakterze to prace wymagające szczególnej odpowiedzialności oraz szczególnej sprawności psychofizycznej, których możliwość należytego wykonywania w sposób niezagrażający bezpieczeństwu publicznemu, w tym zdrowiu lub życiu innych osób, zmniejsza się przed osiągnięciem wieku emerytalnego na skutek pogorszenia sprawności psychofizycznej, związanego z procesem starzenia się; wykaz prac o szczególnym charakterze określa załącznik nr 2 do ustawy. Jak przyjmuje się w orzecznictwie Sądu Najwyższego wykaz prac określonych w art. 3 ust. 1 i 3 ustawy z 2008 r. o emeryturach pomostowych jest zamknięty i nie podlega uzupełnieniu, co oznacza, że cech pracy „o szczególnym charakterze” lub „w szczególnych warunkach” nie mogą posiadać inne prace, choćby sposób ich wykonywania i ich jakość mogła obniżyć się z wiekiem (tak Sąd Najwyższy w wyroku z 13 marca 2012 r., II UK 164/11).

Za pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze uważa się pracowników wykonujących po dniu wejścia w życie ustawy, w pełnym wymiarze czasu pracy, prace, o których mowa w ust. 1 lub ust. 3 art. 3 (art. 3 ust. 4 i 5 ustawy o emeryturach pomostowych).

Przy tym w art. 3 ust. 4 ustawy o emeryturach pomostowych nie chodzi o wymiar czasu pracy określony w umowie o pracę, lecz o wymiar czasu pracy faktycznie wykonywanej w narażeniu na czynniki ryzyka, które powodują, że dane prace są pracami wykonywanymi w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze. Dlatego też dla uznania, iż praca jest wykonywana w szczególnych warunkach, nie wystarcza określenie w umowie o pracę, że pracownik został zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy na konkretnym stanowisku, z zajmowaniem którego związana jest jedynie (potencjalna) konieczność wykonywania prac wymienionych w wykazie prac w szczególnych warunkach, stanowiącym Załącznik Nr 1, lub szczególnym charakterze stanowiącym Załącznik nr 2 do ustawy o emeryturach pomostowych, ale niezbędne jest, aby prace takie rzeczywiście wykonywał w pełnym wymiarze czasu pracy, to jest codziennie i przez całą przewidzianą dla niego dniówkę roboczą. (por wyrok Sądu Najwyższego - Izba Pracy, (...) i Spraw Publicznych z dnia 22 lipca 2013 r. III UK 106/12 Legalis Numer 787672).

W treści zaskarżonej decyzji z dnia 4 maja 2021 roku organ rentowy wskazywał również, że brak jest podstaw do zaliczenia spornego okresu pracy tj. od dnia 1 stycznia 2009 roku do dnia 31 sierpnia 2009 roku, ponieważ wnioskodawca nie został zgłoszony w ZUS jako pracownik zatrudniony w warunkach szczególnych, a tym samym nie zostały opłacone składki na Fundusz Emerytur Pomostowych. W tym zakresie ZUS powoływał się na art. 38 ustawy pomostowej, wskazujący, że płatnik składek jest zobowiązany złożyć druki (...) do 31 marca danego roku kalendarzowego za poprzedni rok. W przypadku wystąpienia z wnioskiem o przyznanie emerytury pomostowej, zgłoszenie danych o pracy w szczególnych warunkach w danym roku kalendarzowym, płatnik składek przekazuje do ZUS w terminie 7 dni od dnia zgłoszenia wniosku. W ocenie pozwanego brak takiego zgłoszenia, opłaconych składek na Fundusz Emerytur Pomostowych za wnioskodawcę za okres zatrudnienia od dnia 1 stycznia 2009 roku do dnia 31 sierpnia 2009 roku przesądzać miał o braku podstaw do zaliczenia okresu spornego do stażu pracy w warunkach szczególnych zgodnie z art. 4 ustawy o emeryturach pomostowych.

W ocenie sądu z tego rodzaju zapatrywaniem nie sposób się zgodzić. Istotnym jest, że przyznanie prawa do emerytury pomostowej nie jest uzależnione od przedłożenie przez płatnika druków (...), czy też opłacania składek na Fundusz Emerytur Pomostowych, lecz od wykonywania przez pracownika pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze (vide wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 27 października 2015 roku I OSK 921/14 – LEX nr 2002616). Co więcej, obowiązek ten spoczywa bowiem na pracodawcy – płatniku składek. Pracownik nie ma w związku z tym wpływu na wykonanie przez pracodawcę tego obowiązku, a zatem nie może z tego tytułu ponosić ujemnych konsekwencji.

Zgodnie z pkt 18 wykazu prac w szczególnym charakterze stanowiącym załącznik nr 2 do ustawy o emeryturach pomostowych pracami takimi są prace członków zespołów ratownictwa medycznego.

Na gruncie rozpoznawanej sprawy wnioskodawca wywodził, iż wykonywana przez niego praca na stanowisku sanitariusza zespołów wyjazdowych w pogotowiu ratunkowym w spornym okresie (Wykaz A, dział XII, pkt. 4 rozporządzenia RM z 1983 r.) odpowiada de facto wskazanej powyżej pracy członków zespołów ratownictwa medycznego.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy na okoliczność pracy wykonywanej przez ubezpieczonego w szczególnych warunkach określonych w art. 3 ust. 1 i 3 powoływanej ustawy dopuścił dowód z dokumentów i z zeznań wnioskodawcy oraz świadków.

Ze wskazanych dowodów jednoznacznie wynika, że ubezpieczony będąc zatrudnionym w okresie od dnia 9 września 1981 roku do dnia 31 sierpnia 2009 roku w Wojewódzkiej (...) w Ł. ( Wojewódzkiej (...) w Ł.) jako sanitariusz zespołów wyjazdowych pracując w systemie dyżurowym, tj. 12- godzinnym w karetkach w 3 osobowych zespołach składających się z lekarza, kierowcy, sanitariusza stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał czynności – wyjeżdżał w karetce w celu ratowania zdrowia i życia, do wypadków. Nie były to wyjazdy transportowe. Wnioskodawca wykonywał iniekcje, zakładał opatrunki, bandaże, zajmował się unieruchamianiem złamań, zwichnięć. Odpowiadał za sprzęt i leki w karetce, uzupełniał leki w karetce, wypełniał dokumentację medyczną, tj. w ocenie Sądu Okręgowego wypełniał obowiązki które obecnie wykonują ratownicy medyczni zgodnie z ustawą z dnia 8.09.2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym

W uzasadnieniu powyższego należy odwołać się w pierwszej kolejności do przepisów ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (Dz.U. z 2021 r. poz. 2053), która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2007 r. Ów ustawa stawiała nowe wymagania kwalifikacyjne dla członków zespołów, w tym dla ratowników medycznych. Ustalono w niej okres przejściowy do dnia 31 grudnia 2012 roku. Ubezpieczony nie skorzystał z prawa do uzupełnienia kwalifikacji do stanu wymaganego ustawą, wobec czego pracodawca rozwiązał z nim stosunek pracy z dniem 31 sierpnia 2009 roku. I tak, przepis art. 3 pkt 10 przez zespół ratownictwa medycznego nakazuje rozumieć jednostkę systemu, o której mowa w art. 32 ust. 1 pkt 2 ustawy, podejmującą medyczne czynności ratunkowe w warunkach pozaszpitalnych, spełniającą wymagania określone w ustawie. Natomiast przez medyczne czynności ratunkowe - w myśl art. 3 ust. 4 ustawy - należy rozumieć świadczenia opieki zdrowotnej w rozumieniu przepisów o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, udzielane przez jednostkę systemu, o której mowa w art. 32 ust. 1 pkt 2, w warunkach pozaszpitalnych, w celu ratowania osoby w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego. Co więcej, zgodnie z treścią art. 32 ust. 1 pkt 2 ustawy jednostkami systemu są zespoły ratownictwa medycznego, w tym lotnicze zespoły ratownictwa, wchodzące w skład podmiotu leczniczego będącego samodzielnym publicznym zakładem opieki zdrowotnej albo jednostką budżetową, albo spółką kapitałową, w której co najmniej 51% udziałów albo akcji należy do Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego.

Jak wynika z treści art. 36 ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym zespoły ratownictwa medycznego dzielą się na:

1) zespoły specjalistyczne, w skład których wchodzą co najmniej trzy osoby uprawnione do wykonywania medycznych czynności ratunkowych, w tym lekarz systemu oraz pielęgniarka systemu lub ratownik medyczny;

2)zespoły podstawowe, w skład których wchodzą co najmniej dwie osoby uprawnione do wykonywania medycznych czynności ratunkowych, w tym pielęgniarka systemu lub ratownik medyczny.

Przed wejściem w życie ustawy z dnia 8 września 2006 r. skład zespołu reanimacyjnego stanowili, co do zasady: kierowca, lekarz, pielęgniarka, ratownik lub sanitariusz, a w przypadku zespołów wypadkowych: kierowca, lekarz i pielęgniarka lub ratownik medyczny (patrz. Komentarz do art. 63 ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym, Michał Waszkiewicz, stan prawny 1 wrzesień 2013 r.).

Zgodnie z treścią art. 63 powołanej ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym, w pierwotnym brzmieniu, dysponenci zespołów ratownictwa medycznego zostali zobowiązani do dostosowania składu tych zespołów do wymagań, o których mowa w art. 36 ust. 1 do dnia 31 grudnia 2010 r. Wskazany okres, ustawą z dnia 22 października 2010 r. o zmianie ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2010 r. Nr 219, poz. 1443, art. 1 pkt 12, został wydłużony do dnia 31 grudnia 2012 r., to zaś oznacza, że osoby, które wykonywały pracę w zespołach ratownictwa medycznego, pomimo nie podniesienia kwalifikacji zawodowych, świadczyły pracę o szczególnym charakterze. Wszakże sanitariusz tak jak i ratownik medyczny pracowali w takich samych jednostkach wyjazdowych do ratowania życia i zdrowia ludzi. Najpierw nazywało się to pogotowie ratunkowe, a później w związku z ustawą o Państwowym Ratownictwie Medycznym zespół ratownictwa medycznego. Praca jednak członków pogotowia ratunkowego niczym nie różniła się od pracy członków ratownictwa medycznego. Niosła za sobą takie same odciążenie organizmu i ewentualne skutki zdrowotne, zwłaszcza w aspekcie pełnionych dyżurów i pracy nocnej oraz obciążeniu psychicznym związanym z udzieleniem medycznej pomocy osobom bardzo chorym bądź uczestniczącym w różnych wypadkach, nie tylko drogowych. Nie ma zatem powodu aby prace członków tak dawnego pogotowia ratunkowego jak obecnie członków zespołu ratownictwa medycznego traktować odmiennie. Różnica pomiędzy dawnym pogotowiem ratunkowym, a obecnym zespołem ratownictwa medycznego polega na innym funkcjonowaniu organizacyjnym oraz tym, że aby być członkiem zespołu ratownictwa medycznego trzeba mieć lepsze wykształcenie niż dawniej, co dotyczy szczególnie ratownika medycznego, który nie jako zastąpił prace sanitariusza i który winien mieć większą wiedzę fachową z dziedziny medycyny. Praca jednak ratownika medycznego jest właściwie taka sama jak i dawniej sanitariusza. / porównaj w tym zakresie Wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 5 lutego 2016 r. III AUa 1511/15 LEX nr 2023656 Wyrok Sądu Okręgowego w Suwałkach z dnia 25 czerwca 2019 r. III U 246/19 LEX nr 2747433 Wyrok Sądu Okręgowego w Siedlcach z dnia 10 czerwca 2020 r. IV U 1082/19LEX nr 3029763 Wyrok Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z dnia 22 stycznia 2019 r. VI U 2426/18 LEX nr 2669825, Wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie - III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 17 czerwca 2021 r. III AUa 296/21/.

Ustalając stan faktyczny sąd oparł się w niniejszej sprawie także na jasnej i konsekwentnej opinii biegłego z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy. Biegły dookreślił, że w trakcie spornego zatrudnienia wnioskodawcy wraz ze zmianą stanu prawnego zmianie uległa nomenklatura stosowana odnośnie nazw zespołu wyjazdowego – początkowo był to zespół pomocy doraźnej pogotowia ratunkowego, zespół wyjazdowy, a obecnie: zespół ratownictwa medycznego. Przy tym zakres zadań takiego zespołu nie uległ zmianie. Zmianie nie uległ również charakter pracy wnioskodawcy. Jak wskazał biegły taki stan rzeczy trwał zarówno do dnia 31 grudnia 2008 roku oraz do dnia 31 sierpnia 2009 roku kiedy to wnioskodawca wykonywał pracę o charakterze identycznym, jak w okresie poprzednim, a nawet częściowo w tym samym składzie osobowym zespołu.

Analizując zatem sytuację prawną odwołującego w aspekcie art. 4 ustawy o emeryturach pomostowych to zdaniem sądu spełnił on warunek pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze po dniu 31 grudnia 2008 roku określony w art. 3 ust 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych. Z kolei analizując sytuację prawną odwołującego w aspekcie art. 49 ustawy o emeryturach pomostowych, to stwierdzić należało że przed dniem 1 stycznia 2009 roku (tj. w dacie wejścia w życie ustawy o emeryturach pomostowych) ma on co najmniej 15 lat pracy wykonywanej w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust 1 i 3 ustawy pomostowej (obecnie obowiązujących).

Taką pracą wnioskodawcy będzie jego praca na stanowisku sanitariusza zespołów wyjazdowych w okresie 9 września 1981 roku do dnia 31 sierpnia 2009 roku. Wprawdzie taka praca nie jest wprost wymieniona w załącznikach do ustawy pomostowej, precyzujących charakter pracy wykonywanej w szczególnych warunkach i szczególnym charakterze, ale tożsama była ona z pracą członków zespołu ratownictwa medycznego, która wskazana jest w załączniku nr 2 do ustawy pomostowej pod pozycją 18. Zarówno, sanitariusz, jak i ratownik medyczny pracowali w takich samych jednostkach wyjazdowych do ratowania życia i zdrowia ludzi. Jak dookreślił powołany w sprawie biegły najpierw nazywało się to zespół pomocy doraźnej pogotowia ratunkowego, zespół wyjazdowy, a później w związku z ustawą o Państwowym Ratownictwie Medycznym - zespół ratownictwa medycznego. Praca taka niosła za sobą takie same odciążenie organizmu i ewentualne skutki zdrowotne. Powyższe wynikało wprost z zeznań wnioskodawcy i powołanych w sprawie świadków. Nie ma zatem powodu aby prace członków tak dawnego pogotowia ratunkowego jak obecnie członków zespołu ratownictwa medycznego traktować odmiennie (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 5.02.2016r. III AUa 1511/15).

Reasumując – ustalone w sprawie okoliczności skutkują uznaniem, że odwołujący spełnił warunki uprawniające go do przyznania prawa do emerytury pomostowej.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o emeryturach pomostowych, prawo do emerytury pomostowej powstaje z dniem spełnienia warunków wymaganych do nabycia tego prawa.

Na mocy art. 129 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. orzekł jak w punkcie 1 sentencji wyroku.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. zasądzając od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddziału w Ł. na rzecz wnioskodawcy kwotę 180 złotych – stosownie do treści § 9 ust 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2018 r., poz. 265) – punkt 2 sentencji wyroku.

z/ odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełn. wnioskodawcy przez PI i pełn. ZUS, wypożyczając akta ZUS

05.12.22r.