X C 1248/23 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Toruniu z 2024-02-20
Sygn. akt X C 1248/23
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 20 lutego 2024 r.
Sąd Rejonowy w Toruniu X Wydział Cywilny w składzie:
Przewodnicząca: Asesor sądowy Anna Bindas-Smoderek
Protokolant: sekretarz sądowy Paulina Pietrzyńska
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 lutego 2024 r. w T. sprawy
z powództw S. C. oraz E. W.
przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W.
o zapłatę
I. zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powoda S. C. kwotę 3.821,75 złotych (trzy tysiące osiemset dwadzieścia jeden złotych i siedemdziesiąt pięć groszy) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 11 września 2023 r. do dnia zapłaty;
II. zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powódki E. W. kwotę 1.500 złotych (tysiąc pięćset złotych) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 11 września 2023 r. do dnia zapłaty;
III. oddala powództwa w pozostałej części;
IV. zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powoda S. C. kwotę 1.045,46 złotych (tysiąc czterdzieści pięć złotych i czterdzieści sześć groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty;
V. zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powódki E. W. kwotę 600 złotych (sześćset złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.
Asesor sądowy Anna Bindas-Smoderek
Sygn. akt X C 1248/23
UZASADNIENIE
Pozwem z dnia 18 lipca 2023 r. (data nadania: 19.07.2023 r.) wniesionym przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W. powód S. C. wniósł o zasądzenie od pozwanego kwoty 4.321,75 złotych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia doręczenia pozwu do dnia zapłaty oraz kosztów procesu, a powódka E. W. wniosła o zasądzenie od pozwanego kwoty 2.000 złotych wraz z o ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia doręczenia pozwu do dnia zapłaty oraz kosztów procesu.
W uzasadnieniu pozwu powodowie podnieśli, że wraz z małoletnią córką zgłosili się do pozwanego w odpowiedzi na ofertę imprezy turystycznej. Zdaniem powodów pozwany nienależycie wykonał usługę turystyczną poprzez jednostronne narzuconą, bez wcześniejszego uzgodnienia, zmianę przewoźnika lotniczego i zmianę godzin przelotów. Wobec zmian godzin lotów, które miały odbyć się w godzinach popołudniowych/wieczornych na wczesnoporanne powód S. C. dochodzi odszkodowania w kwocie 2.321,75 złotych tytułem obniżenia ceny oraz kwoty 2.000 zł zadośćuczynienia, a powódka E. W. kwoty 2.000 zł tytułem zadośćuczynienia.
Strona pozwana odebrała pozew w dniu 11 września 2023 r.
Pełnomocnik pozwanej pismem z dnia 19 września 2023 r. wniósł odpowiedź na pozew. Zarządzeniem Przewodniczącego z dnia 3 października 2023 r. zarządzono o zwrocie ww. odpowiedzi na pozew albowiem w piśmie nie zawarto oświadczenia o doręczeniu odpisu odpowiedzi na pozew pełnomocnikowi strony powodowej albo o jego nadaniu na adres pełnomocnika powoda za pośrednictwem operatora, o którym mowa w art. 165 § 2 k.p.c. Kolejno, zarządzeniem z dnia 22 listopada 2023 r. zarządzono fizyczny zwrot ww. odpowiedzi na pozew.
Postanowieniem z dnia 14 grudnia 2023 r. Sąd oddalił wniosek pełnomocnika pozwanej z dnia 6 grudnia 2023 r. o stwierdzenie niewłaściwości sądu i przekazanie sprawy do Sądu Rejonowego (...) w W..
Na rozprawie w dniu 20 lutego 2024 r. pełnomocnik pozwanego wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasadzenie kosztów procesu. Zarzucając niezasadność powództwa co do zasady jak i wysokości. Według strony pozwanej zawarta pomiędzy stronami umowa przewidywała możliwość zmiany warunków imprezy turystycznej polegającej na zmianie godzin przelotu, albowiem według umowy godziny mogły ulec zmianie. Strona pozwana podkreśliła przy tym, że w wyniku zmian godzin wylotu i powrotu nie uległy zmianie doby wypoczynku. Przesunięcie miało miejsce w przód - powodowie nie stracili żadnego dnia wypoczynku ani posiłku. Ponadto zdaniem strony pozwanej roszczenie odszkodowawcze jest błędnie sformowane, albowiem dochodzić może go każdy podróżny, a nie tylko ten podróżny, który opłacił imprezę. Z tego powodu brak jest legitymacji procesowej po stronie powoda S. C. w zakresie świadczeń na rzecz pozostałych uczestników imprezy. Według pozwanego powodowie nie ponieśli szkody, a pozwany był uprawniony do nieznacznych zmian w umowie w sposób jednostronny.
Strona powodowa podtrzymała dotychczasowe stanowisko w sprawie, podnosząc, że zarzuty strony pozwanej są niezasadne i nie zasługują na uwzględnienie.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny sprawy.
S. C. i E. W. planowali wspólnie wycieczkę na majówkę 2023 r., której miejscem wypadowym miała być M., a celem zwiedzenie południowego wybrzeża (...). Podczas 4-dniowego pobytu planowali zwiedzić: miejscowości S., G., R. oraz M.. Na wycieczkę miała z nimi jechać córka S. K. C..
Od początku S. C. i E. W. planowali że ma być to krótki, długoweekendowy majowy wyjazd i od około marca 2023 r. szukali w tym celu odpowiednich biletów lotniczych. W tym czasie orientowali się co do godzin przelotów oraz cen biletów. Jednocześnie planowali, że po znalezieniu odpowiednich biletów lotniczych znajdą ofertę hotelu na portalu B. oraz ofertę wynajmu samochodu na miejscu, który był im potrzebny celem przemieszczania się z hotelu do ww. miejscowości, które chcieli zwiedzić.
S. C. i E. W. znaleźli na stronie przewoźnika W. ofertę biletów do (...), które odpowiadały ich wymaganiom w szczególności co do godzin wylotu i powrotu, uwzględniającego podróż z miejsca zamieszkania tj. P. pod T. na lotnisko w G., a także plan co do ostatniego dnia pobytu i zwiedzania w M..
Według rozkładu odpowiadające im loty rejsowe przewoźnika W. przewidywały wylot z G. do M. we wtorek 2 maja o godz. 16.50, a powrót z M. do G. w dniu 6 maja o godzinie 20.50.
Ww. godziny lotów odpowiadał S. C. i E. W.. Mając już doświadczenie w podróżach uwzględniali bowiem, że z reguły doba hotelowa zaczyna się w godzinach popołudniowych, a kończy się w okolicach do południa (11.00-12.00). Dlatego też zależało im na lotach popołudniowych. W takim przypadku, lot 2 maja o godz. 16.50 był odpowiedni aby mogli się wyspać przez podróżą, zjeść śniadanie, a nawet wczesny obiad w domu i wyruszyć na lotnisk, co wiązało się z co najmniej dwugodzinną podróżą samochodem, na około 4 godziny przed wylotem.
Wybierając popołudniowe loty S. C. i E. W. mieli również na uwadze, że po przylocie tj. po godz. 20.50 pokój hotelowy by już na nich czekał. Wtedy mogliby się odświeżyć po podróży i zjeść kolację w (...).
Ponadto przy takim planie podróży S. C. i E. W. mieli już plany i zarezerwowany samochód, który miał być podstawiony 3 maja na 4 dni. Wówczas w środę, czwartek i piątek zaplanowali zwiedzić miejscowości S., G.i R., a w ostatni dzień – dzień wylotu M., ponieważ hotel był niedaleko M.. Tym samym, pomimo, że wylot w dniu 6 maja z M. do G. miał odbyć się dopiero w godzinach wieczornych tj. 20.50, odpowiadało to powodom, bo mogli wyspać się, zjeść spokojnie śniadanie w hotelu, wymeldować się z hotelu i ostatnie godziny przed wylotem spędzić – dzięki wynajętemu samochodowi - na wspomnianej wycieczce do M.. Następnie po wyciecze mogli wrócić do hotelu, zdać samochód oraz udać się transferem na lotnisko na wieczorny lot. Nie przeszkadzało powodom, że przylecieli by do G. w okolicach północy albowiem byliby po przespanej nocy i podróż powrotna do domu nie była znacznym utrudnieniem.
Dowód:
Zeznania S. C. w charakterze strony powodowej, k. 124verte-127.
Po znalezieniu ww. odpowiadających przelotów S. C. skontaktował się z agentem turystycznym (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. albowiem chciał nabyć bilety lotnicze za jego pośrednictwem. Wynikało to z faktu, że miał on vochery na zakupy w ww. agencji, co zmniejszało koszt planowanej wycieczki.
Agent turystyczny wskazał S. C., że może mu sprzedać same bilety na interesujące go loty liniami W.. Jednocześnie jednak agent przedstawił mu ofertę (...) Spółki Akcyjnej w W., która przewidywała wylot i powrót do i z M. dokładnie tymi popołudniowymi lotami rejsowymi, które interesowały S. C. i E. W.. Oferta agenta zawierała dodatkowo ofertę hotelu, transferu hotel-lotnisko oraz śniadania w hotelu. Po przeliczeniu kosztów samodzielnej organizacji wycieczki, w tym wynajęcia hotelu bez udziału agencji turystycznej oraz opłat za transfery lotniskowe, S. C. i E. W. zdecydowali o wyborze oferty (...) Spółki Akcyjnej w W. albowiem koszty te były podobne. Najważniejsze i najistotniejsze dla powodów było to, że ww. oferta zawiera dokładnie wybrane przez nich loty liniami W..
Dowód:
Zeznania S. C. w charakterze strony powodowej, k. 124verte-127.
W dniu 3 kwietnia 2023 r. S. C. – za pośrednictwem agenta (...) (...) zawarł umowę udziału w imprezie turystycznej z (...) Spółką Akcyjną z siedzibą w W.. Zgodnie z umową i oczekiwaniami powodów wylot z lotniska w G. miał być w dniu 2 maja 2023 r. o godz. 16.50, a przylot do M. w dniu 2 maja 2023 r. o godz. 20.30 liniami W. (samolot rejsowy), natomiast powrót miał być z lotniska w M. w dniu 6 maja 2023 r. o godz. 20.50, a przylot do G. w dniu 7 maja 2023 r. o godz. 00.30. Umowa przewidywała pobytu w hotelu (...)- (...)* w miejscowości B. z wyżywieniem BB, zameldowaniem w dniu 2 maja 2023 r. oraz wymeldowaniem w dniu 6 maja 2023 r.
W umowie była informacja, że doba hotelowa rozpoczyna się od godz. 14.00 do 16.00 i kończy w godz. 10.00-12.00 w zależności od hotelu. Cena wycieczki wynosiła dla S. C. kwotę 3.469 zł, w tym obejmowała cenę za bagaż rejestrowany 20 kg w kwocie 350 zł, dla E. W. kwotę 3.149 zł, a dla K. C. 2.669 zł. Łącznie cena wycieczki wynosiła 9.287 zł. Wycieczka została opłacona przez S. C. w całości.
Dowód:
Zeznania S. C. w charakterze strony powodowej, k. 124verte-127,
Korespondencja e-mail, k. 18-20,
Potwierdzenie rezerwacji z dnia 3 kwietnia 2023 r., k. 21-22,
Zgłoszenie – umowa udziału w imprezie turystycznej wstępna wraz z OWU i Ważnymi informacjami dla turystów, k. 23-30.
Zgodnie z pkt II.1 Ogólnych Warunków Uczestnictwa stronami umowy są Organizator i Podróżny. W przypadku zawierania przez Podrożonego Umowy na rzecz osoby trzeciej, Podróżny wskazuje tę osobę w Umowie lub Zgłoszeniu.
Zgodnie z pkt II.5 zdanie drugie OWU Zgłaszający (pierwsza osoba wymieniona w potwierdzeniu rezerwacji/dokumentach podróży lub płatnik) przyjmuje na siebie odpowiedzialność za zapłatę całej ceny Imprezy za wszystkie osoby wymienione w umowie.
Zgodnie z pkt II.10 OWU Podróżny podpisując Umowę lub akceptując zgłoszenie zobowiązuje się do zapłaty ceny Imprezy wskazanej na Umowie lub Zgłoszeniu.
Dowód
Ogólne Warunki Uczestnictwa, k. 26verte-27verte i 33verte-35verte
W Ważnych Informacjach Dla Turystów zawarto informację, że godziny przelotów są orientacyjne (w przypadku przelotów czarterowych), ogólnodostępne i na bieżąco aktualizowane na stronie internetowej Organizatora www.(...).pl w zakładce (...). Przeważnie czas wylotu jest potwierdzany przez Organizatora na 24 godziny przed wylotem. Pierwszy i ostatni dzień imprezy samolotowej przewidziany jest na przelot, a nie na właściwy wypoczynek. Godziny przelotów ustalane są przez przewoźnika lotniczego w porozumieniu z danym portem lotniczym oraz Urzędem Lotnictwa Cywilnego. Przy specyfice siatki połączeń linii lotniczych nie można zagwarantować, że wyloty będą odbywały się godzinach rannych, a przyloty w godzinach wieczornych. W przypadku zaistnienia jakichkolwiek zmian Klienci będą bezzwłocznie o nich informowani. Zakres świadczeń otrzymywanych na miejscu (noclegi, wyżywienie) limitowany jest godzinami przelotów.
Z ww. informacji wynika również, że doba hotelowa zwyczajowo rozpoczyna się w dniu przylotu zwykle w godzinach 14.00-17.00 i kończy dnia następnego o godz. 10.00-12.00. Wcześniejszy przyjazd lub późny wyjazd nie uprawnia do dłuższego korzystania z pokoju i/lub wybranej opcji wyżywienia. Pokój hotelowy należy zwolnić do czasu obowiązywania doby hotelowej w dniu wylotu. Przedłużenie korzystania z pokoju i/lub wybranej opcji wyżywienia możliwe jest poprzez indywidualne uzgodnienie z recepcją. Pobierana jest wtedy dodatkowa opłata, zgodnie z obowiązującym cennikiem hotelowym.
Dowód
Ważne informacje dla turystów, k. 28-30 i 36-38
Około dwóch tygodni po zawarciu umowy S. C. oczekiwał informacji o odnośnie do przelotu. Powód, za pośrednictwem agenta (...), uzyskał informację, że (...) S.A. ma stronę internetową dzięki której można zalogować się na panel klienta i sprawdzić co się dzieje z daną rezerwacją. S. C. zalogował się na konto klienta pod koniec kwietnia 2023 r.
Wówczas zorientował się, że umowa została zmieniona co do przelotów do i z M. w tym doszło do zmiany przewoźnika. Według danych na koncie klienta wylot z G. miał odbyć się w dniu 2 maja o godz. 7.10, z przylotem do M. o godz. 11.15, a wylot z M. miał być w dniu 6 maja o godz. 6.10 z przylotem do G. o godz. 10.15. Loty miały się odbyć się lotami rejsowymi linii R..
Dowód:
Zeznania S. C. w charakterze strony powodowej, k. 124verte-127,
Korespondencja e-mail, k. 18-20,
Zgłoszenie – umowa udziału w imprezie turystycznej – potwierdzona wraz z OWU i Ważnymi Informacjami dla Turystów, k. 31-38.
Po stwierdzeniu powyższej zmiany umowy S. C. próbował kontaktować się z (...) Spółką Akcyjną z siedzibą w W. uzyskał jednak informacje, że powinien w sprawie umowy kontaktować się za pośrednictwem swojego agenta.
Wówczas powód – za pośrednictwem agenta – zgłosił pisemnie reklamacje dotyczącą zmiany godzin lotów.
W swojej reklamacji S. C. wskazywał na to, że wybierając ofertę powodowie kierowali się przede wszystkim komfortowymi – według ich oceny – godzinami przelotów. Ponadto, powód wskazał, że loty którymi byli i nadal są zainteresowani są dostępne, loty nie zostały odwołane. Zauważył, że widział na stronie W. zostały przesunięte godziny wylotów z 16.50 na 16.25 z G. oraz z 20.50 na 21.10 z M., co powodowie akceptują. Powód podniósł, że ceny przelotów w godzinach porannych liniami R. są tańsze od wybranych przez nich lotów liniami W.. Wobec tego powód zauważył iż wnioskuje, to, że organizator zmienił przeloty nie z powodów leżących po stronie przewoźnika, a z powodu chęci osiągnięcia dodatkowego nieuczciwego zysku sprzedając tańszą ofertę w cenie droższej, czemu się sprzeciwia. Ponadto zarzucił, że zmiana wymagała jego akceptacji z możliwością rezygnacji i zwrotu kosztów.
S. C. w swojej reklamacji podkreślił uciążliwość związaną ze zmianą godzin lotów, a polegającą na konieczności wstania na dwa loty w godzinach nocnych (nad ranem), a także nieskorzystaniem przez powodów z opłaconego już śniadania w dniu wylotu (z uwagi na bardzo wczesny transfer na lotnisko). S. C. w swojej reklamacji wniósł o przywrócenie oferty do stanu pierwotnego lub przedstawienie innej możliwości porozumienia w tej spornej sprawie jak np. zmiana wylotu z M. na pierwotnie planowany lub obniżenie ceny uwzględniające nie tylko bezpośrednie straty materialne związane ze zmianą oferty, ale również niematerialne związane z dużym dyskomfortem obecnej propozycji.
Za pośrednictwem agenta turystycznego S. C. otrzymał informację o nieuwzględnieniu reklamacji z powodu tego, że bilety R. są bezzwrotne, a według organizatora zachowano daty imprezy i cenę z potwierdzonej umowy. W przypadku rezygnacji koszt wynosiłby 95% wartości umowy i zostałby poniesiony przez Podróżnego albowiem (...) S.A. jako organizator ma prawo zmienić przewoźnika, a godziny przelotu nie są nigdy gwarantowane.
Dowód:
Zeznania S. C. w charakterze strony powodowej, k. 124verte-12,
Korespondencja e-mail z 25 kwietnia 2023 r., k. 14-17,
Wydruki ze strony W., k. 39-40.
S. C. i E. W. pomimo odmowy uwzględnienia ich reklamacji zdecydowali się skorzystać z usług (...) Spółki Akcyjnej w W. i odbyć podróż według zmienionych warunków umowy. S. C. zależało na zapewnieniu wycieczki i atrakcji dla córki, która wspólnie z nimi podróżowała i jako dziecko bardzo cieszyła się z tego wyjazdu. E. W. nie była zadowolona ze zmian umowy i nie miała woli jechać na tę wycieczkę. Pomiędzy partnerami dochodziło z tego powodu do sprzeczek. Ostatecznie partnerzy zdecydowali się wyjechać z uwagi na córkę powoda. Jednocześnie, o decyzji powodów przesądził fakt, że według stanowiska powodów utraciliby 95% wartości wycieczki, nie posiadali natomiast środków by wykupić inną wycieczkę w to miejsce, nadto pozostawało już niewiele dni do wyjazdu.
Dowód:
Zeznania S. C. w charakterze strony powodowej, k. 124verte-127,
Zeznania E. W. w charakterze strony powodowej, k. 127.
Wobec zmian godzin lotu powodowie aby dotrzeć na lotnisko na co najmniej 2 godziny przed wylotem w dniu 2 maja na godz. 6.50 musieli wyjechać z domu o godz. 02.00 w nocy. Podróż na lotnisko odbywali samochodem, kierowcą był S. C.. Podróż była dla nich uciążliwa i męcząca z powodu nieprzespanej nocy. Córka powoda nie jest przyzwyczajona do wstawania o takich godzinach. Wymagała obudzenia w domu, następnie po podróży samochodem, na lotnisku oraz po podróży samolotem.
Na skutek skorzystania z porannego lotu powodowie przyjechali do hotelu około południa. Doba hotelowa zaczynała się od godz. 16.00, a więc zaraz po przyjeździe powodowie nie mogli zameldować się w pokoju. Powodowie byli głodni, niewyspani, z niewyspanym dzieckiem i musieli siedzieć na walizkach w lobby hotelowym, nie wiedząc co mają ze sobą zrobić. W hotelu nie było restauracji, do której mogliby sobie pójść i zjeść. Wówczas w H.było prawie 30 stopni, a powodowie nie mieli ochoty iść do restauracji, bo byli spoceni, a nie mieli możliwości odświeżenia się po podróży. Ostatecznie jednak powodowie zostawili walizki w hotelu i udali się do pobliskiej restauracji by zjeść posiłek, nie czuli się jednak komfortowo.
Obsługa hotelu w ramach uprzejmości starała się udostępnić pokój jak najszybciej, ale to i tak stało się to dopiero po godz. 15.00. Po odbiorze pokoju powodowie odświeżyli się i poszli spać, bo byli przemęczeni podróżą.
Dowód:
Zeznania S. C. w charakterze strony powodowej, k. 124verte-127,
Zeznania E. W. w charakterze strony powodowej, k. 127.
Na skutek zmiany godzin lotów powodowie nie skorzystali z zarezerwowanego na 4 dni samochodu. Z uwagi na to, że powodowie musieli opuścić hotel 6 maja nad ranem, nie mogliby już tego dnia oddać samochodu. Firma nie zgodziła się na wynajem samochodu krótszy niż 4 dni samochodu z uwagi na wysokie zapotrzebowanie związane z weekendem majowym. Odwołana przez powodów rezerwacja samochodu była dla korzystna cenowo - za dobę wynajmu samochodu mieli zapłacić 25 euro. Jednocześnie, na tydzień przed weekendem majowym powodom nie udało się zarezerwować samochodu w innej firmie. Dopiero na miejscu dzięki uprzejmości pracowników hotelu powodom udało się zorganizować najem samochodu na jeden dzień i odbyć wycieczkę do R.. Za wynajem zapłacili 50 euro za dobę.
Z uwagi na konieczność rezygnacji z wynajmu samochodu, powodowi stracili możliwość realizacji swoich planów wycieczki i zwiedzenia miejscowości S., G.i M.. Pozostało im korzystanie z oferty hotelu, co sprowadzało się do odpoczynku na plaży, co nie było celem ich podróży.
Dowód:
Zeznania S. C. w charakterze strony powodowej, k. 124verte-127.
Powodowie nie odczuwali satysfakcji z wycieczki. Wobec wczesnych godzin lotów byli zestresowani i zmęczeni zarówno w dniu przyjazdu oraz powrotu. Stres związany z podróżą towarzyszył im przez cały okres imprezy.
W dniu 6 maja 2023 r. aby zdążyć na lot powrotny o godz. 6.10 i związany z tym transfer o godzinie 2.50 na lotnisko powodowie musieli wstać po godzinie 1.00 w nocy. W tym dniu powodowie nie zjedli śniadania które było przewidziane w umowie.
Dowód:
Zeznania S. C. w charakterze strony powodowej, k. 124verte-127.
Loty liniami W., którymi pierwotnie chcieli lecieć powodowie nie zostały odwołane, zostały one nieznacznie przesunięte w czasie do godzin wskazanych w umowie. Odbyły się według rozkładu lotów tj. w dniu 2 maja 2023 r. wylot o godz. 16.25 z G. z przylotem o 20.30 na lotnisko w M. oraz w dniu 6 maja 2023 r. wylot o godz. 21.10. z M. z przylotem w dniu 7.05.2023 r. o godz. 01.10 na lotnisko w G..
Dowód:
Zeznania S. C. w charakterze strony powodowej, k. 124verte-127.
Printsreen z (...), k. 39-40.
Pismem z dnia 16 maja 2023 r. S. C. i E. W. wezwali (...) Spółkę Akcyjną z siedzibą w W. do zapłaty kwot dochodzonych niniejszym pozwem.
Pismem z dnia 30 maja 2023 r. (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. odmówiła zapłaty powołując się na zapisy Ważnych Informacji dla Turystów dotyczących przelotów.
Dowód:
Ostateczne przedsądowe wezwanie do zapłaty z dnia 16 maja 2023 r., k. 41-44,
Pismo(...)., k. 45.
Przedstawiony wyżej stan faktyczny sprawy Sąd ustalił w oparciu o powołane wcześniej dokumenty prywatne, które uznał za wiarygodne w całości. Treść i autentyczność tych dokumentów nie budziła wątpliwości Sądu, a nadto nie była kwestionowana przez strony procesu.
Podstawę ustaleń faktycznych w sprawie stanowiły także zeznania powodów S. C. i E. W. przesłuchanych w charakterze strony. Zeznaniom tym jako spójnym, logicznym i korelującym z pozostałym materiałem dowodowym, zgromadzonym w sprawie, Sąd dał im wiarę w całości. Sąd zwrócił uwagę na logiczny i zgodny z doświadczeniem życiowym sposób zaplanowania wycieczki, przyczyny reklamowania zmiany godzin przelotów, a także podnoszone uciążliwości które z nich wynikały. Dodatkowo, o wiarygodności zeznań powoda świadczyły jego emocjonalne wypowiedzi o pozwanym. Sąd odnotował, że były one czasem atakujące pozwanego i w tym sensie niepotrzebne. Jednak związane były z naturalnym okazywaniem przez powoda negatywnych odczuć co do zmian umowy dokonanych przez pozwanego.
Sąd zważył, co następuje.
Powództwa zasługiwały na uwzględnienie co do zasady oraz w zasadniczej części co do wysokości.
Strony łączyła umowa o świadczenie usług w postaci organizacji imprezy turystycznej do której zastosowanie znajdują przepisy ustawy z dnia 24 listopada 2017 r. o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych (Dz. U. z 2022 r., poz. 511 ze zm., dalej: „u.o.i.t.”).
Zgodnie z art. 48 ust. 1 u.o.i.t. organizator turystyki ponosi odpowiedzialność za wykonanie usług turystycznych objętych umową o udział w imprezie turystycznej, bez względu na to, czy usługi te mają być wykonane przez organizatora turystyki, czy przez innych dostawców usług turystycznych.
Z powyższego wynika szeroko zakreślony zakres odpowiedzialności organizatora, albowiem odpowiada on nie tylko za działania własne, ale również działania osób, z pomocą których zobowiązanie wykonuje. Organizator imprezy turystycznej nie może zwolnić się z odpowiedzialności poprzez powołanie się na brak winy w nadzorze nad tymi osobami lub w brak winy w ich wyborze. Jedyną podstawą prawną do wyłączenia jego odpowiedzialności jest wykazanie zaistnienia ściśle określonych w ustawie przesłanek egzoneracyjnych. Zakres okoliczności, za jakie odpowiada organizator turystyki musi uwzględniać wysoki miernik staranności, jakiego należy wymagać od profesjonalisty (art. 355 § 2 k.c.).
Art. 48 ust. 2 u.o.i.t. stanowi, że podróżny ma obowiązek zawiadomić organizatora turystyki niezwłocznie, w miarę możliwości w trakcie trwania imprezy turystycznej, z uwzględnieniem okoliczności danej sprawy, o stwierdzeniu niezgodności.
Z kolei stosownie do treści art. 48 ust. 3 u.o.i.t. jeżeli którakolwiek z usług turystycznych nie jest wykonywana zgodnie z umową o udział w imprezie turystycznej, organizator turystyki usuwa niezgodność, chyba że jest to niemożliwe albo wiąże się z kosztami, które są niewspółmiernie wysokie w stosunku do zakresu niezgodności i wartości usług turystycznych, których one dotyczą. W przypadku nieusunięcia niezgodności przepisy art. 50 stosuje się odpowiednio.
Zgodnie z art. 50 ust. 1 i 2 u.o.i.t. podróżnemu przysługuje obniżka ceny za każdy okres, w trakcie którego stwierdzono niezgodność, chyba że została ona spowodowana wyłącznym działaniem lub zaniechaniem podróżnego. Podróżnemu przysługuje odszkodowanie lub zadośćuczynienie za poniesione szkody lub krzywdy, których doznał w wyniku niezgodności. Organizator turystyki niezwłocznie wypłaca odszkodowanie lub zadośćuczynienie.
W przypadku niewykonania lub nienależytego wykonania usług turystycznych (definiowanego przez ustawę jako niezgodność) podróżnemu przysługują zatem łącznie roszczenia wskazane w art. 50 ust. 1 i 2 u.o.i.t., tj. żądanie obniżenia ceny za każdy okres, w trakcie którego stwierdzono niezgodność oraz odszkodowanie lub zadośćuczynienie za poniesione szkody lub krzywdy, których doznał podróżny. Oznacza to, że klienci imprezy turystycznej mogą domagać się od organizatora wyrównania szkód majątkowych poniesionych wskutek nienależytego wykonania umowy o świadczenie usług turystycznych, ale ich uprawnieniem jest także żądanie zadośćuczynienia ich szkodom niemajątkowym, polegającym na dyskomforcie psychicznym jako konsekwencji niewłaściwego wykonania usługi przez biuro turystyczne (zadośćuczynienie za zmarnowany urlop).
W niniejszej sprawie niesporne było to, że strony łączyła umowa z dnia 3 kwietnia 2023 r., dotycząca udziału powodów oraz małoletniej K. C. w imprezie turystycznej w dniach od 2 do 6 maja 2023 r. Niesporny było również fakt zmiany godzin wylotu w stosunku do uprzednio przewidywanych w tej umowie polegający, na tym, że wylot został przesunięty w dniu 2 maja 2023 r. z godziny 16.50 na godzinę 7.10, to jest blisko 10 godzin wcześniej, zaś godzina powrotu w dniu 6 maja 2023 r. z godziny 20.50 na godzinę 6.10 (w tym opuszczenia hotelu) została przesunięta na blisko 15 godzin wcześniej. Okolicznością bezsporną było również to, że o powyższej zmianie strona powodowa uzyskała informacje około tygodnia przed planowaną datą rozpoczęcia imprezy turystycznej, zaś zgłaszane przez powoda, jeszcze przed wykonaniem umowy, żądanie reklamacyjne, w tym w szczególności żądanie obniżenia ceny, nie zostało uwzględnione przez stronę pozwaną. Ostatecznie, mimo rozczarowania powodów ofertą, z uwagi na istotną dla niego zmianę godzin wylotu, powodowie przystąpili do wykonania umowy, biorąc udział w imprezie turystycznej.
Pozwany wnosząc zarzuty przeciwko żądaniu pozwu powoływał się przede wszystkim na okoliczność możliwości dokonania przesunięć godzin wylotów przez linie lotnicze co było wskazywane w umowie, a sama zmiana stanowiła zmianę nieznaczną.
W świetle powyższych zarzutów należy wskazać, że zakres informacji przekazywanych podróżnemu jeszcze przed zawarciem umowy oraz elementy istotne w umowie zostały wymienione w art. 40 i 42 u.o.i.t. W tym zakresie należy wskazać, że zgodnie z art. 40 i 42 zarówno przed zawarciem umowy jak i w umowie organizator powinien zawrzeć informacje takiej rodzaj, klasę, kategorię lub charakter środka transportu, a także informacje dotyczące przejazdów, w szczególności czas i miejsce wyjazdów oraz postojów, a jeżeli dokładny czas nie został jeszcze określony - o przybliżonym czasie wyjazdu i powrotu (art. 40 ust. 1 pkt 1 lit. b w zw. z art. 42 ust. 4 u.o.i.t.).
Z treści dokumentów załączonych do pozwu wynika niewątpliwie, że pierwotne informacje i umowa jaką powodowie zawierali dotyczyła imprezy turystycznej obejmującej bilety lotnicze na interesujące ich popołudniowe rejsowe loty liniami W. (k. 23). Następnie jednak doszło do zmiany poprzez zmianę przelotów na poranne rejsowe loty liniami R. (k. 31).
Zgodnie natomiast z art. 46 ust. 1 u.o.i.t. organizator turystyki przed rozpoczęciem imprezy turystycznej może dokonać jednostronnie zmiany warunków umowy o udział w imprezie turystycznej także w przypadku, gdy łącznie spełnia następujące warunki: 1) zastrzegł sobie prawo do tego w umowie; 2) zmiana jest nieznaczna; 3) poinformuje podróżnego o zmianie w sposób jasny, zrozumiały i widoczny, na trwałym nośniku.
O ile należy uznać, że pozwany zastrzegł sobie prawo do dokonywania zmian w umowie, to nie była to zmiana nieznaczna.
W tym zakresie wypada wskazać na motyw 33 preambuły dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2302 z dnia 25 listopada 2015 r. w sprawie imprez turystycznych i powiązanych usług turystycznych, zmieniająca rozporządzenie (WE) nr 2006/2004 i dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/83/UE oraz uchylająca dyrektywę Rady 90/314/EWG, która została implementowana do polskiego porządku prawnego poprzez ustawę z dnia 24 listopada 2017 r. o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych.
Zgodnie z tym motywem w niektórych przypadkach organizatorzy powinni mieć możliwość jednostronnego wprowadzania zmian do umowy o udział w imprezie turystycznej. Podróżni powinni mieć jednak prawo do rozwiązania umowy o udział w imprezie turystycznej, jeżeli zmiany w znaczący sposób zmieniają którąkolwiek z głównych właściwości usług turystycznych. Może mieć to miejsce na przykład w przypadku, gdy obniży się jakość lub wartość usług turystycznych. Zmiany czasów wyjazdu lub przyjazdu wskazanych w umowie o udział w imprezie turystycznej należy uznać za znaczące, jeżeli, na przykład, spowodowałyby po stronie podróżnego znaczne niedogodności lub dodatkowe koszty, na przykład dodatkowe zorganizowanie transportu lub zakwaterowania.
W ocenie Sądu przesunięcie w czasie godzin wylotów z lotniska w G. i z powrotem z lotniska w M. w świetle okoliczności sprawy stanowiła zmianę istotną warunków umowy, a wobec niepoinformowania powodów o możliwości w takim wypadku bez kosztowego odstąpienia od umowy, przesądzało o tym, że umowa o świadczenie usług turystycznych nie została wykonana należycie przez jej organizatora.
Niewątpliwie zmiana godzin wylotu, w stosunku do godzin wskazanych jako przewidywane w przedmiotowej umowie, mająca istotny wpływ tak na rozpoczęcie, jak też zakończenie imprezy turystycznej, organizowanej przez pozwaną, prowadzi do wniosku, że pozwana jako organizator tej imprezy ponosi względem powoda pełną odpowiedzialność z tego tytułu.
W odniesieniu do zarzutów strony pozwanej należy wskazać, że choć wobec przesunięcia godzin lotów nie doszło do „skrócenia” pobytu powodów w (...)rozumianego poprzez liczbę godzin spędzonych na imprezie turystycznej. Jednakże zmiana ta diametralnie wpłynęła na jakość odpoczynku powodów i zaplanowaną przez nich formę wypoczynku. Z okoliczności sprawy wynika, że powodowie przywiązywali ogromną wagę do tego, aby dopracowane zostały wszystkie szczegóły związane z tym wyjazdem, a wypoczynek był szczegółowo planowany przez powoda na długo przed rozpoczęciem urlopu, i to w sposób bardzo przemyślany (m.in. łącznie z organizacją wynajęcia samochodu w (...), zaplanowaniem codziennych wycieczkę), tak aby powodowie mogli osiągnąć pełną satysfakcję z majówkowego urlopu.
Podkreślić przy tym należy, że wbrew zarzutom strony pozwanej – strona powodowa w świetle ww. motywów dyrektywy 2015/2302 nie działała w zakresie ani upoważnień ustawowych ani tym bardziej umownych. Należy zauważyć, że w zakresie postanowień umownych powoływanych przez stronę powodową nie dotyczą one lotów rejsowych, na które bilety kupili powodowie. W Ważnych Informacjach Dla Turystów zawarto informację, że godziny przelotów są orientacyjne ale dotyczy to przelotów czarterowych, wówczas są one ogólnodostępne i na bieżąco aktualizowane na stronie internetowej Organizatora www.(...).pl w zakładce (...). W sprawie zarówno pierwotnie wybrane przez powodów loty, jak i te którymi docelowo udali się na urlop były lotami rejsowymi.
Powodowie prawidłowo odnotowali, że zmiana godzin imprezy turystycznej nie miała żadnego związku ze zmianą godzin lotów w wyniku działań przewoźnika lotniczego. Loty popołudniowe które powodowie wybrali jako najbardziej ich satysfakcjonujące, a jednocześnie pierwotnie oferowane w ramach imprezy turystycznej którą zakupili u pozwanego, nie zostały odwołane przez W.. Loty te jako loty rejsowe odbyły się, przy czym na skutek korekt rozkładów zostały przesunięte o około 30 minut, co w świetle przedmiotu sporu można byłoby właśnie uznać za zmianę nieznaczną.
W art. 40 ust. 1 pkt 1 lit. b u.o.i.t. wskazano, że organizator turystyki lub agent turystyczny, w przypadku gdy impreza turystyczna jest sprzedawana za jego pośrednictwem, udziela podróżnemu, zanim podróżny ten zwiąże się jakąkolwiek umową o udział w imprezie turystycznej lub odpowiadającą jej ofertą, następujących informacji: rodzaj, klasę, kategorię lub charakter środka transportu, a także informacje dotyczące przejazdów, w szczególności czas i miejsce wyjazdów oraz postojów, a jeżeli dokładny czas nie został jeszcze określony - o przybliżonym czasie wyjazdu i powrotu. Jednakże, co wynika wprost z tego przepisu uprawnienie wynikające z tego przepisu in fine do wskazania przybliżonego czasu wyjazdu i powrotu dotyczy sytuacji gdy dokładna godzina nie jest jeszcze znana. Nie dotyczyło to zatem stanu faktycznego niniejszej sprawy w której godziny lotu rejsowego były znane jeszcze na długo przed zawarciem przez powodów przedmiotowej umowy (powodowie już od marca 2023 r. orientowali się w zakresie lotów).
Odnotować należy, że zmiana godzin wylotów łączyła się ze znacznymi niedogodnościami. Plan powodów na spokojny, zgodny z ich zainteresowaniami wypoczynek przez pełne 4 dni w (...)uległ zakłóceniu. Za zgodne z doświadczeniem życiowym należy uznać stanowisko powodów, że wybierając loty popołudniowe kierowali się swoim komfortem i dlatego zarówno w dniu wylotu jak i powrotu, chcieli wyspać się, zjeść spokojnie śniadanie w godzinach na to przeznaczonych, i w dniu wylotu mieć możliwość spokojnego dotarcia z P. do G. „za dnia”, a w dniu powrotu – mając możliwość skorzystania z wynajętego samochodu – pomimo opuszczenia hotelu w B. o godz. 12.00 gdy upłynęła doba hotelowa – zwiedzenia pobliskiej miejscowości i dotarcia transferem na wieczorny lot.
Zdaniem Sądu strona pozwana formując twierdzenia, że wypoczynek rozpoczęty o godz. 11.00, po trwającym od godziny 7.10 locie samolotem, w przypadku nieprzespanej nocy poświęconej na dotarcie na lotnisko, nieotrzymania pokoju hotelowego zaraz po przyjeździe do miejsc docelowego wypoczynku, ma taką samą jakość jak przemyślany co do swoich upodobań i warunków osobistych przylot wieczorny, umożliwiający nie tylko swobodne przygotowanie się do wyjazdu ale i odbiór pokoju hotelowego zaraz po przylocie, nie tylko mija się z doświadczeniem życiowym, ale również ideą przyświecającą imprezom turystycznym. Pozwany zdaje się nie zauważać, że jego usługi mają służyć klientom w celu wypoczynku.
Sąd odnotował, że wprawdzie racje ma pozwany, że zastrzega w ogólnych warunkach umowy, że pierwszy i ostatni dzień imprezy samolotowej przewidziany jest na przelot, a nie na właściwy wypoczynek. Jednakże, skorzystanie z tego rodzaju postanowienia umownego w stanie faktycznym będącym przedmiotem oceny w sprawie stanowi nadużycie przyznanych sobie – jednostronnie (na skutek narzucenia powodom jako konsumentom wzoru umowy i OWU – uprawnień. Powodowie zdecydowali się skorzystać z usług pozwanego albowiem pierwotnie przedstawiał on ofertę imprezy turystycznej zawierającą bilety lotnicze odpowiadające planom ich wycieczki. Do zmiany umowy w tym zakresie nie doszło na skutek niedających się przewidzieć okoliczności jak chociażby odwołanie tych konkretnych lotów, lecz na skutek arbitralnej i jednostronnej decyzji strony pozwanej. Jednocześnie wobec okresu trwania samej imprezy (4 doby), a także wszystkich składników oferty która oprócz ww. biletów lotniczych obejmowała hotel o określonym standardzie, wyżywienia – w opcji same śniadania oraz transfer lotniskowy, należy uznać, że godziny lotów samolotem stanowiły jej istotny składnik. Inaczej bowiem postrzega się i wybiera ofertę biura turystycznego na kilka dni (weekend), a inaczej gdy jest to oferta „typowej” wycieczki na 7 czy 14 dni.
Nadto wobec przesunięcia godzin wylotów w tym w szczególności powrotu powodowie byli zmuszeni zrezygnować z zaplanowanego przez nich wynajmu samochodu, który miał służyć im podczas wyjazdu. Na skutek zmiany godziny wylotu o prawie 15 godzin wcześniej w dniu 6 maja, nie byliby oni bowiem w stanie zwrócić i rozliczyć się z najmu samochodu, który mieli zaplanowany tego dnia do godzin popołudniowych.
Sumując zmiana godzin wylotu w świetle okoliczności sprawy była zmianą istotnych warunków umowy. Oznacza to, że w okolicznościach sprawy powodowie otrzymując od strony pozwanej informację o zmianie godzin lotów zgodnie z ustawą powinni mieć możliwość rezygnacji bez poniesienia kosztów tej rezygnacji. W okolicznościach niniejszej sprawy należy wskazać, że powodowie zostali przez biuro podróży wprowadzeni w błąd odnośnie do braku takiej możliwości odstąpienia od umowy na skutek zmian godzin lotu. Wszelkie postanowienia umowne, które w sposób wyraźny lub pośrednio próbowałyby wyłączać takie prawo należałoby uznać w sposób jednoznaczny za nieważne jako mniej korzystne dla klientów niż postanowienia ustawy.
Warto przy tym wskazać, że powodowie wypełnili obowiązek wynikający z treści art. 48 ust. 2 u.o.i.t. zgodnie z którym podróżny zawiadamia organizatora turystyki niezwłocznie, w miarę możliwości w trakcie trwania imprezy turystycznej, z uwzględnieniem okoliczności danej sprawy, o stwierdzeniu niezgodności. Powód bowiem niezwłocznie po stwierdzeniu zmiany umowy, co odkrył logując się na panelu klienta, najpierw próbował kontaktować się ze stroną pozwaną osobiście, a następnie za pośrednictwem agenta z (...)złożył reklamację.
W świetle powyższego ziściły się ustawowe odpowiedzialności odszkodowawczej – w zakresie żądania przez powoda obniżenia ceny.
Tu po pierwsze należało uznać, że wbrew zarzutom strony pozwanej powód S. C. był legitymowany do żądania obniżenia ceny, także w zakresie dotyczącym usług świadczonych na rzecz innych podróżnych bowiem z treści umowy wynika, że to wyłącznie on był podmiotem który miał obowiązek jej uiszczenia. Zgodnie z pkt II.5 i II.10 zdanie drugie OWU Zgłaszający (pierwsza osoba wymieniona w potwierdzeniu rezerwacji/dokumentach podróży lub płatnik) przyjął na siebie odpowiedzialność za zapłatę całej ceny Imprezy za wszystkie osoby wymienione w umowie.
Zdaniem Sądu w kontekście żądania obniżenia ceny znaczenie ma nie to, kto brał udział w imprezie, lecz to na kim spoczywał obowiązek zapłaty. W sytuacji gdy powód S. C. zawarła umowę ze stroną przeciwną i miał obowiązek uiszczenia ceny nie sposób uznać, by żądanie jej obniżenia dzieliło się proporcjonalnie na wszystkich uczestników imprezy, nawet tych którzy, chociażby z racji wieku, nie ponieśli ekonomicznych kosztów zapłaty za usługę.
Nie zasługiwało na uwzględnienie stanowisko pozwanego, również w zakresie tego, że ewentualnemu obniżeniu powinien podlegać cena wycieczki bez uwzględnienia dodatkowej ceny uiszczonej za bagaż rejestrowany. Przede wszystkim z wykładni art. 50 ust. 1 u.i.t. wynika, że obniżeniu ulega cena imprezy (obejmująca również marżę), a nie koszty poniesione przez organizatora. Przeciwne stanowisko skutkowałoby ograniczeniem odpowiedzialności strony pozwanej wyłącznie do poniesionych przez niego wydatków, co nie znajduje oparcia w ustawie. Idąc tym tokiem myślenia jeżeli pozwany wcale nie zorganizowała by lotu, powód mógłby obniżyć cenę o kwotę kosztów organizacji transportu. Brak jest podstaw prawnych do ograniczania obowiązku odszkodowawczego z wyłączeniem opłaty za bagaż w kwocie 350 złotych. Potwierdza to też fakt, że w umowie cena imprezy turystycznej określona została w sposób zbiorczy, bez rozbicia na poszczególne usługi turystyczne.
Co do wysokości żądania w zakresie obniżenia ceny Sąd uznał je za uzasadnione w kwocie dochodzonej pozwem tj. 2.321,75 złotych. W treści pozwu strona powodowa wskazała, że ww. kwota stanowi 25% ceny zapłaconej za imprezę turystyczną i że ustalając powyższy stopień obniżenia ceny uwzględniała zapisy Karty Frankfurckiej. Karta Frankfurcka została opracowana przez Izbę Cywilną Wyższego Sądu Krajowego w Niemczech, nie ma mocy wiążącej (nie jest prawem stanowionym), jednakże jej postanowienia są powszechnie stosowane zarówno przez niemieckie biura turystyczne, jak i sądy. W orzecznictwie sądów polskich również przyjęto jej pomocnicze stosowanie.
W sprawie najbardziej zbliżone do niedogodności jakiej w związku z imprezą turystyczną doznali powodowej jest pozycja w pkt IV Transport, w którym odnośnie do zmian godzin lotów w przypadku odlotu przesuniętego w czasie o ponad 4 godziny przewidziano obniżenie ceny (odszkodowanie) w wysokości 5% udziałowej ceny podróży za jeden dzień za każdą kolejną godzinę.
W świetle powyższego należało odnotować, że koszt 1 doby wypoczynku powodów wynosił 2.321,75 zł, a zatem 5% za każdą kolejną godzinę wynosił kwotę 116,09 złotych. Wylot do M. został przesunięty powodom o 9 godzin i 40 minut, a powrót z M. o 14 godzin i 40 minut wcześniej. Tym samym łącznie przesunięcie dotyczyło 23 pełnych godzin. Mając na wglądzie powyższe wyliczenia można zatem stwierdzić, że kwota 2.321,75 zł w pełni odpowiada zmianie polegającej na przesunięciu godzin lotu o ponad 23 godzin (23 x 116,09 zł = 2.670,07 złotych). Zaznaczenia wymaga, że takie oszacowanie wartości odszkodowania ma jedynie charakter szacunkowy. Niemniej w świetle okoliczności takich jak łączny czas trwania imprezy (4 doby) i połączona z nim konieczność dwóch nocnych (nad ranem) transferów na lotnisko związanych z brakiem snu i realnego nocnego wypoczynku, a w konsekwencji utratą przyjemności z wyjazdu, również uzasadnia żądanie obniżenia ceny na poziomie 25%.
Zgodnie z ww. dyrektywą 2015/2302 transponowaną do polskiego porządku prawnego poprzez wprowadzenie ustawy o imprezach turystycznych z 2017 r. podróżnemu obok odszkodowania przysługuje zadośćuczynienie za poniesione szkody lub krzywdy, których doznał w wyniku niezgodności (art. 50 ust. 2 u.o.i.t.). Nie jest sporne w orzecznictwie, że podróżny ma prawo żądać od organizatora wyjazdu wynagrodzenia za naruszenie prawa do niezakłóconego wypoczynku. Takie dobra jak odpoczynek, regeneracja sił, unikanie stresu, komfort psychiczny, przyjemność ze spędzenia czasu w wybrany sposób, podróż bez zakłóceń, bez nieprzyjemności, zasługują z całą pewnością na ochronę. Natomiast na skutek zmiany godzin wylotów powodowie niewątpliwie w ciągu pobytu w (...)takiego wypoczynku nie zaznali.
Roszczenie to stanowi formę rekompensaty finansowej i jest ściśle związane z osobą pokrzywdzonego. W tym zakresie rację ma bowiem strona pozwana, że wszyscy podróżni (którymi zgodnie z brzmieniem art. 3 ust. 6 u.o.i.t. jest każdy, kto chce zawrzeć umowę lub jest uprawniony do podróżowania na podstawie umowy zawartej w zakresie stosowania ustawy) mogą domagać się od organizatora zadośćuczynienia ich szkodom niemajątkowym, polegającym na dyskomforcie psychicznym jako konsekwencji niewłaściwego wykonania usługi przez biuro turystyczne („zmarnowany urlop”). Tym samym odnośnie tego roszczenia każdy z powodów realizował własne roszczenie z tytułu negatywnych przeżyć związanych z korzystaniem z usług turystycznych zorganizowanych przez pozwaną spółkę.
Sąd uznał, żądania powodów w zakresie zadośćuczynienia za usprawiedliwione co do kwot po 1.500 złotych (wobec dochodzonych 2.000 złotych). Sąd zważył bowiem, że chociaż niewątpliwie powodowie skorzystali z wycieczki poprzez wypoczynek w hotelu, to jednakże nie był to wypoczynek zgodny z ich zamierzeniami i oczekiwaniami. Powodowie od wyjazdu majowego oczekiwali wypoczynku zarówno w czasie wyjazdu, ale również w komforcie dojazdu i powrotu z imprezy czego nie doznali z uwagi na konieczność nocnych transferów. Powyższe było na tyle niedogodne dla powodów, że łączyło się dla nich ze stresem i utratą przyjemności z wyjazdu, jeszcze przed jego rozpoczęciem. Powodowie musieli również uwzględniać podróż na lotnisko, które w ich przypadku wynosiła 2 godziny. Wyjazd łączył się z niezadowoleniem z powodu utraty możliwości zwiedzenia miejscowości S., M. i G.. Na tej płaszczyźnie dochodziło pomiędzy powodami do sprzeczek. Nadto zwiedzenie chociażby jeden z punktów zaplanowanej wycieczki łączyło się z uciążliwościami i stresem, a zostało umożliwione tylko dzięki uprzejmości obsługi hotelu, która pomogła powodom w organizacji środka transportu chociaż na jeden dzień.
Powodowie decydując się na wybór oferty w biurze podróży liczyli na korzyści niematerialne takie jak przyjemność, spokój, wypoczynek w miejscu, które zostało przez nich wybrane z uwzględnieniem odpowiedniego czasu trwania tegoż wypoczynku i zaplanowanych we własnym zakresie. Nie uzyskali jednak pełnej satysfakcji ze swojego urlopu ze względu na zaistniałe po stronie pozwanej uchybienia. W efekcie, zdaniem Sądu, powodowie mają podstawy uważać, że inwestycja w jego odpoczynek w części została zmarnowana.
Niewątpliwe też pomiędzy niewłaściwym wykonaniem umowy, tj. zmianą godzin wylotu, przekładającą się na czas i jakość pobytu w pierwszej i ostatniej dobie na imprezie turystycznej, a powstałą krzywdą w postaci cierpień psychicznych związanych ze zmarnowanym urlopem zaistniał adekwatny związek przyczynowy, o którym mowa w art. 361 §1 k.c. Gdyby bowiem pozwana w sposób właściwy wykonała pierwotnie zaakceptowaną przez strony umowę, powodowie nie ponieśli by owej krzywdy.
Z tych wszystkich przyczyn Sąd uznał, że kwoty po 1.500 złotych zadośćuczynienia, które w przybliżeniu odpowiadają połowie ceny wycieczki za udział w imprezie jednej osoby (por. umowa k. 23 i 31) stanowią zarówno odpowiednią rekompensatę, jak i nie prowadzą do nadmiernego wzbogacenia strony powodowej.
O odsetkach ustawowych za opóźnienie od roszczeń zasądzonych na rzecz powodów Sąd orzekł – na podstawie art. 481 § 1 k.c. w związku z art. 455 k.c. – zgodnie z żądaniem pozwu zasądzając je od dnia 11 września 2023 r., tj. od dnia doręczenia pozwanemu odpisu pozwu. Z dokumentów dołączonych do pozwu wynikało bowiem, że przed wniesieniem pozwu powodowie wzywali pozwanego do zapłaty pismem z dnia 16 maja 2023 r., a zatem jeszcze przed wniesieniem pozwu w niniejszej sprawie postawili swoje żądania w stan wymagalności i przed procesem umożliwili stronie pozwanej dobrowolne spełnienie żądania, z czego strona pozwana nie skorzystała.
O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 § 1, 1 1 i 3 k.p.c. w związku z art. 100 k.p.c. W sprawie pomiędzy powodami zachodziło współuczestnictwo formalne, które uzasadniało odrębne rozliczenie kosztów na rzecz każdego z powodów.
Powód S. C. poniósł łączne koszty procesu w kwocie 1.300 złotych na które składały się kwoty: 400 zł tytułem opłaty od pozwu oraz kwota 900 zł tytułem kosztów wynagrodzenia pełnomocnika (§ 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie, Dz. U. z 2023 r., poz. 1964). Pozwany w związku z powództwem S. C. poniósł koszty w kwocie 900 złotych tytułem wynagrodzenia pełnomocnika (§ 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych, Dz. U. z 2023 r., poz. 1935). Wobec tego, że powód wygrał proces w 88,43% (3.821,75 zł/4.321,75 zł x 100%) na jego rzecz należne były koszty w kwocie 1.149,58 złotych. Pozwany wygrał proces w 11,57%, a zatem na jego rzecz należne były koszty w kwocie 104,13 zł. Po wzajemnym rozliczeniu na rzecz powoda należało zasądzić kwotę 1.045,46 złotych tytułem kosztów procesu wraz z odsetkami o których mowa w art. 98 § 1 1 k.p.c. o czym orzeczono jak w pkt IV wyroku.
Powódka E. W. poniosła łączne koszty procesu w kwocie 1.100 złotych na które składały się kwoty: 200 zł tytułem opłaty od pozwu oraz kwota 900 zł tytułem kosztów wynagrodzenia pełnomocnika (§ 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie, Dz. U. z 2023 r., poz. 1964). Pozwany w związku z powództwem E. W. poniósł koszty w kwocie 900 złotych tytułem wynagrodzenia pełnomocnika (§ 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych, Dz. U. z 2023 r., poz. 1935). Wobec tego, że powódka wygrała proces w 75% (1.500 zł/2.000 zł x 100%) na jej rzecz należne były koszty w kwocie 825 złotych. Pozwany wygrał proces w 25%, a zatem na jego rzecz należne były koszty w kwocie 225 zł. Po wzajemnym rozliczeniu na rzecz powódki należało zasądzić kwotę 600 złotych tytułem kosztów procesu wraz z odsetkami o których mowa w art. 98 § 1 1 k.p.c. o czym orzeczono jak w pkt V wyroku.
Asesor sądowy Anna Bindas-Smoderek
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Toruniu
Osoba, która wytworzyła informację: Asesor sądowy Anna Bindas-Smoderek
Data wytworzenia informacji: