Treść orzeczenia II AKa 233/18 - Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

II AKa 233/18 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Apelacyjny w Gdańsku z 2019-04-11

Sygn. akt II AKa 233/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 kwietnia 2019 r.

Sąd Apelacyjny w Gdańsku II Wydział Karny

w składzie:

Przewodniczący: SSA Sławomir Steinborn (spr.)

Sędziowie: SSA Wojciech Andruszkiewicz

SSA Dorota Rostankowska

Protokolant: st. sekr. sądowy Joanna Tomaszewska

przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej w S. del. do Prokuratury Okręgowej w G. M. Ł.

po rozpoznaniu w dniu 28 marca 2019 r.

sprawy

J. B. (1), s. J., ur. (...) w S.,

K. P. (1), s. A., ur. (...) w G.,

oskarżonego o czyny z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 296 § 1, 2 i 3 k.k. w zw. z art. 12 k.k.; art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 296 § 1, 2 i 3 k.k. w zw. z art. 12 k.k.; art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 296 § 1, 2 i 3 k.k. w zw. z art. 12 k.k.; art. 20 § 2 k.k.s. i art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 56 § 1 k.k.s. w zw. z art. 6 § 2 k.k.s.; art. 20 § 2 k.k.s. i art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 56 § 1 k.k.s. w zw. z art. 6 § 2 k.k.s.; art. 20 § 2 k.k.s. i art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 56 § 1 k.k.s. w zw. z art. 6 § 2 k.k.s.; art. 20 § 2 k.k.s. i art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 56 § 1 k.k.s. w zw. z art. 6 § 2 k.k.s.; art. 20 § 2 k.k.s. i art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 56 § 1 k.k.s. w zb. z art. 76 § 1 k.k.s. w zw. z art. 7 § 1 k.k.s. w zw. z art. 6 § 2 k.k.s.;

M. P. (1), s. K., ur. (...) w G.,

oskarżonego o czyny z art. 296 § 1, 2 i 3 k.k. w zw. z art. 12 k.k.; art. 296 § 1, 2 i 3 k.k. w zw. z art. 12 k.k.; art. 299 § 1 i 5 k.k.; art. 299 § 1 i 5 k.k.; art. 56 § 1 k.k.s. w zw. z art. 6 § 2 k.k.s.; art. 56 § 1 k.k.s. w zw. z art. 6 § 2 k.k.s.; art. 56 § 1 k.k.s. w zw. z art. 6 § 2 k.k.s.; art. 56 § 1 k.k.s. w zw. z art. 6 § 2 k.k.s.;

P. S. (1), s. A., ur. (...) w G.,

oskarżonego o czyny z art. 296 § 1, 2 i 3 k.k. w zw. z art. 12 k.k.; art. 299 § 1 i 5 k.k.; art. 56 § 1 k.k.s. w zw. z art. 6 § 2 k.k.s.; art. 56 § 1 k.k.s. w zw. z art. 6 § 2 k.k.s.;

P. M., s. W., ur. (...) w W.,

oskarżonego o czyny z art. 296 § 1, 2 i 3 k.k. w zw. z art. 12 k.k.; art. 299 § 1 i 5 k.k.; art. 56 § 1 k.k.s. w zb. z art. 76 § 1 k.k.s. zw. z art. 37 § 1 pkt 1 k.k.s. w zw. z art. 7 § 1 k.k.s. w zw. z art. 6 § 2 k.k.s.;

J. N. (1), s. J., ur. (...) w K.,

E. N., c. M., ur. (...) w W.,

oskarżonej o czyn z art. 299 § 1 i 5 k.k.;

M. R., s. J., ur. (...) w G.,

oskarżonego o czyny z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 299 § 1 i 5 k.k.; art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 299 § 1 i 5 k.k.;

G. K., s. H., ur. (...) w R.,

oskarżonego o czyn z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 299 § 1 i 5 k.k.;

Ł. P., c. P., ur. (...) w S.,

oskarżonej o czyny z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 296 § 1, 2 i 3 k.k.; art. 20 § 2 k.k.s. i art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 56 § 1 k.k.s. w zb. z art. 76 § 1 k.k.s. w zw. z art. 7 § 1 k.k.s.;

na skutek apelacji wniesionej przez prokuratora od wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 9 maja 2017 r., sygn. akt IV K 130/10,

I. utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok;

II. na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze (tekst jedn. Dz.U. z 2018 r. poz. 1184 z późn. zm.) oraz § 2 pkt 1, § 4 ust. 1 i 3 oraz § 17 ust. 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (tekst jedn. Dz.U. z 2019 r., poz. 18) zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. S. (1) – Kancelaria Adwokacka w G. kwotę 738 (siedemset trzydzieści osiem) złotych brutto tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu G. K. w postępowaniu przed Sądem Apelacyjnym z urzędu;

I. na podstawie art. 636 § 1 k.p.k. kosztami procesu za postępowanie odwoławcze obciąża Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

J. B. (1) został oskarżony o to, że:

1) od 25 kwietnia 2001 r. do 31 grudnia 2005 r. w P. działając jako prokurent (...) Sp. z o.o. i będąc osobą uprawnioną do wystawiania faktur VAT w imieniu spółki, realizując z góry powzięty zamiar, udzielił pomocy prezesowi zarządu (...) Sp. z o.o. M. P. (1) w wyrządzeniu poprzez nadużycie uprawnień szkody majątkowej w wielkich rozmiarach w kwocie 2.815.259,94 zł w mieniu (...) Sp. z o.o. w G. w ten sposób, że podejmując czynności samodzielnie lub przekazując polecenia innym osobom wystawił dla (...) Sp. z o.o. w G. faktury VAT (wskazane w zarzucie), stwierdzające nieprawdę co do okoliczności wykonywania usług remontowych przez (...) Sp. z o.o. na rzecz (...) Sp. z o.o. w G., na podstawie których dokonano przelewu wynikających z nich należności z rachunków bankowych należących do (...) Sp. z o.o. na rachunki bankowe należące do (...) Sp. z o.o. w łącznej kwocie nie mniejszej niż 2.815.259,94 zł, czym działał na szkodę (...) sp. z o.o. w G.,

-: tj. czyn z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 296 § 1, 2 i 3 k.k. w zw. z art. 12 k.k.;

2) od 11 kwietnia 2003 r. do 31 lipca 2005 r. w P.działając jako prokurent (...) Sp. z o.o. i będąc osobą uprawnioną do wystawiania faktur VAT w imieniu spółki, realizując z góry powzięty zamiar, udzielił pomocy członkom zarządu (...) Sp. z o.o. M. P. (1) i P. S. (1) w wyrządzeniu poprzez nadużycie uprawnień szkody majątkowej w wielkich rozmiarach w kwocie 4.650.776,00 zł w ten sposób, że podejmując czynności samodzielnie lub przekazując polecenia innym osobom wystawił dla (...) Sp. z o.o. w G. faktury VAT (wskazane w zarzucie), stwierdzające nieprawdę co do okoliczności wykonywania usług remontowych przez (...) Sp. z o.o. na rzecz (...) Sp. z o.o. w G., na podstawie których dokonano przelewu wynikających z nich należności z rachunków bankowych należących do (...) Sp. z o.o. na rachunki bankowe należące do (...) Sp. z o.o. w łącznej kwocie nie mniejszej niż 4.650.776,00 zł, czym działał na szkodę (...) sp. z o.o. w G.

-: tj. czyn z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 296 § 1, 2 i 3 k.k. w zw. z art. 12 k.k.;

3) od 4 marca 2002 r. do 31 maja 2005 r. w P. działając jako prokurent (...) Sp. z o.o. i będąc osobą uprawnioną do wystawiania faktur VAT w imieniu spółki, realizując z góry powzięty zamiar, udzielił pomocy członkom zarządu (...) Sp. z o.o. w W. P. M. i J. N. (1) w wyrządzeniu poprzez nadużycie uprawnień szkody majątkowej w wielkich rozmiarach w kwocie 1.969.021,00 zł w mieniu (...) Sp. z o.o. w ten sposób, że podejmując czynności samodzielnie lub przekazując polecenia innym osobom wystawił dla (...) Sp. z o.o. w W. faktury VAT (wskazane w zarzucie), stwierdzające nieprawdę co do okoliczności wykonywania usług remontowych przez (...) Sp. z o.o. na rzecz (...) Sp. z o.o. w W., na podstawie których dokonano przelewu wynikających z nich należności z rachunków bankowych należących do (...) Sp. z o.o. na rachunki bankowe (...) Sp. z o.o., czym działał na szkodę (...) sp. z o.o. w W.

-: tj. czyn z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 296 § 1, 2 i 3 k.k. w zw. z art. 12 k.k.;

4) od 18 czerwca 2001 r. do 31 grudnia 2005 r. w G., działając jako prokurent (...) Sp. z o.o., współwłaściciel (...) s.c., pełnomocnik szczególny (...) (...) i będąc osobą uprawnioną do wystawiania faktur VAT w imieniu tych podmiotów, realizując z góry powzięty zamiar, wspólnie z innymi osobami, podjął czynności mogące znacznie utrudnić lub udaremnić stwierdzenie miejsca umieszczenia i wykrycia środków pieniężnych stanowiących korzyści związane z popełnieniem przestępstw z art. 296 § 1, 2 i 3 k.k., polegających na przekazaniu środków finansowych z rachunków bankowych należących do (...)Sp z. o.o. w G. na rachunek bankowy należący do (...) Sp. z o.o. i przestępstw karnoskarbowych polegających na zmniejszeniu o kwotę nie mniejszą niż 375.412 zł obciążeń podatkowych z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych (...) Sp. z o.o. w ten sposób, że podejmując czynności samodzielnie lub przekazując polecenia innym osobom doprowadził do tego, że (...) Sp. z o.o. wystawiała fakturę dla (...) Sp. z o.o., następnie (...) (...) wystawiała fakturę dla (...) Sp z o.o. lub (...) S.C. J. B. (1) W. B. wystawiała fakturę dla (...) Sp. z o.o. (wskazane w zarzucie), a następnie na podstawie w/w faktur dokonywano przelewów środków pieniężnych z rachunków bankowych (...) Sp. z o.o. na rachunki bankowe (...) Sp. z o.o. w kwocie nie mniejszej niż 3.080.189,94 zł i z tych rachunków na rachunki bankowe (...) (...) oraz z rachunków bankowych (...) Sp. z o.o. na rachunki bankowe (...) S.C. i z tego rachunku na rachunki bankowe (...) (...) a następnie z rachunku bankowych (...) (...) na rachunki należące do M. P. (1) i J. B. (1) oraz innych osób

-: tj. czyn z art. 299 § 1 i 5 k.k.;

5) od 11 kwietnia 2004 r. do 31 lipca 2005 r. w G., działając jako prokurent (...) Sp. z o.o., współwłaściciel (...) s.c., pełnomocnik szczególny (...) (...)i będąc osobą uprawnioną do wystawiania faktur VAT w imieniu tych podmiotów, realizując z góry powzięty zamiar, wspólnie z innymi osobami, podjął czynności mogące znacznie utrudnić lub udaremnić stwierdzenie miejsca umieszczenia i wykrycia środków pieniężnych stanowiących korzyści związane z popełnieniem przestępstw z art. 284 § 2 k.k., polegających na przekazaniu środków finansowych z rachunków bankowych należących do (...) Sp z. o.o. w G. na rachunek bankowy należący do (...) Sp. z o.o. i przestępstw karnoskarbowych polegających na zmniejszeniu o kwotę 1.499.404 zł obciążeń podatkowych z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych (...) Sp z. o.o. w ten sposób że podejmując czynności samodzielnie lub przekazując polecenia innym osobom doprowadził do tego, że (...) Sp. z o.o. wystawiała fakturę dla (...)Sp z. o.o., następnie (...) (...) wystawiała fakturę dla (...) Sp z o.o. lub (...) S.C. J. B. (1) W. B. wystawiała fakturę dla (...) Sp. z o.o. lub (...) K. G. wystawiał fakturę dla (...) Sp. z o.o. (wskazane w zarzucie), a następnie na podstawie w/w faktur dokonywano przelewów środków pieniężnych z rachunków bankowych (...) Sp. z o.o. na rachunki bankowe (...) Sp. z o.o. w kwocie nie mniejszej niż 5.502.097,00 zł i z tych rachunków na rachunki bankowe (...) K. G. oraz z rachunków bankowych (...) Sp. z o.o. na rachunki bankowe (...) S.C. i z tego rachunku na rachunki bankowe (...) (...), a następnie z rachunku bankowych (...) (...) na rachunki należące do M. P. (1), J. B. (2) i J. B. (1)

-: tj. czyn z art. 299 § 1 i 5 k.k.;

6) od 4 marca 2002 r. do 31 maja 2005 r. w G., działając jako prokurent (...) Sp. z o.o., dyrektor ds. handlowych (...) Sp. z o.o., współwłaściciel (...) s.c., pełnomocnik szczególny(...) (...) i będąc osobą uprawnioną do wystawiania faktur VAT w imieniu tych podmiotów, realizując z góry powzięty zamiar, wspólnie z innymi osobami i w celu osiągniecia korzyści majątkowej, podjął czynności mogące znacznie utrudnić lub udaremnić stwierdzenie miejsca umieszczenia i wykrycia środków pieniężnych stanowiących korzyści związane z popełnieniem przestępstw z art. 296 § 1, 2 i 3 k.k., polegających na przekazaniu środków finansowych z rachunków bankowych należących do (...) Sp z. o.o. w W. na rachunek bankowy należący do (...) Sp. z o.o. i (...) Sp. z o.o. i przestępstw karnoskarbowych polegających na zmniejszeniu o kwotę nie mniejszą niż 237.988 zł obciążeń podatkowych z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych (...) Sp z. o.o. za rok 2004, w ten sposób że podejmując czynności samodzielnie lub przekazując polecenia innym osobom doprowadził do tego, że (...) Sp. z o.o. wystawiała fakturę dla (...) Sp z. o.o., a następnie (...) S.C. J. B. (1) W. B., (...) G. K., (...) K. G. oraz (...) (...) wystawiały faktury dla (...) Sp. z o.o. i siebie nawzajem (wskazane w zarzucie), a następnie na podstawie w/w faktur dokonywano przelewów środków pieniężnych z rachunków bankowych (...) Sp. z o.o. na rachunki bankowe (...) Sp. z o.o. w łącznej kwocie nie mniejszej niż 2.815.259,94 zł i z tych rachunków na rachunki bankowe w/w podmiotów, a następnie z rachunku bankowego (...) (...) na rachunki należące do E. N. i J. B. (1) oraz innych osób

-: tj. czyn z art. 299 § 1 i 5 k.k.;

7) w okresie od 6 stycznia 2004 r. do 31 października 2004 r. w P. działając jako prokurent (...) Sp. z o.o. i będąc osobą uprawnioną do wystawiania faktur VAT w imieniu tego podmiotu, realizując z góry powzięty zamiar, wspólnie z innymi osobami udzielił pomocy prezesowi zarządu (...) Sp. z o.o. w G. M. P. (1) w uszczupleniu podatku dochodowego od osób prawnych poprzez wystawienie fikcyjnych faktur VAT powodujących zawyżenie kosztów uzyskania przychodów (...)Sp z o.o. o wartości wynikające z tych faktur, w ten sposób że (...) Sp. z o.o. wystawiła następujące faktury (wskazane w zarzucie) o łącznej wartości 1.215.300,00 zł stwierdzające nieprawdę co do okoliczności wykonywania usług remontów statków na rzecz (...) Sp. z o.o. w G., przez co nastąpiło uszczuplenie należności podatkowych Skarbu Państwa z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych o kwotę 230.907 zł

-: tj. czyn z art. 20 § 2 k.k.s. i art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 56 § 1 k.k.s. w zw. z art. 6 § 2 k.k.s.;

8) w okresie od 18 marca 2005 r. do 31 grudnia 2005 r. w P. działając jako prokurent (...) Sp. z o.o. i będąc osobą uprawnioną do wystawiania faktur VAT w imieniu tego podmiotu, realizując z góry powzięty zamiar, wspólnie z innymi osobami udzielił pomocy prezesowi zarządu (...) Sp. z o.o. w G. M. P. (1) w uszczupleniu podatku dochodowego od osób prawnych poprzez wystawienie fikcyjnych faktur VAT powodujących zawyżenie kosztów uzyskania przychodów (...)Sp z o.o. o wartości wynikające z tych faktur, w ten sposób że (...) Sp. z o.o. wystawiła następujące faktury (wskazane w zarzucie) o łącznej wartości 760.553,20 zł stwierdzające nieprawdę co do okoliczności wykonywania usług remontów statków na rzecz (...) Sp. z o.o. w G., przez co nastąpiło uszczuplenie należności podatkowych Skarbu Państwa z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych o kwotę 144.505 zł

-: tj. czyn z art. 20 § 2 k.k.s. i art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 56 § 1 k.k.s. w zw. z art. 6 § 2 k.k.s.;

9) w okresie od 23 czerwca 2004 r. do 31 sierpnia 2004 r. w P. działając jako prokurent (...) Sp. z o.o. i będąc osobą uprawnioną do wystawiania faktur VAT w imieniu tego podmiotu, realizując z góry powzięty zamiar, wspólnie z innymi osobami udzielił pomocy członkom zarządu (...) Sp. z o.o. M. P. (1) i P. S. (1) w uszczupleniu podatku dochodowego od osób prawnych poprzez wystawienie fikcyjnych faktur VAT powodujących zawyżenie kosztów uzyskania przychodów (...) Sp z o.o. o wartości wynikające z tych faktur, w ten sposób że (...) Sp. z o.o. wystawiła następujące faktury (wskazane w zarzucie) o łącznej wartości 2.399.597,00 zł stwierdzające nieprawdę co do okoliczności wykonywania usług remontów statków na rzecz (...) Sp. z o.o., przez co nastąpiło uszczuplenie należności podatkowych Skarbu Państwa z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych o kwotę 455.924 zł

-: tj. czyn z art. 20 § 2 k.k.s. i art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 56 § 1 k.k.s. w zw. z art. 6 § 2 k.k.s.;

10) w okresie od 20 stycznia 2005 r. do 31 grudnia 2005 r. w P. działając jako prokurent (...) Sp. z o.o. i będąc osobą uprawnioną do wystawiania faktur VAT w imieniu tego podmiotu, realizując z góry powzięty zamiar, wspólnie z innymi osobami udzielił pomocy członkom zarządu (...) Sp. z o.o. w G. M. P. (1) i P. S. (1) w uszczupleniu podatku dochodowego od osób prawnych poprzez wystawienie fikcyjnych faktur VAT powodujących zawyżenie kosztów uzyskania przychodów (...) Sp z o.o. o wartości wynikające z tych faktur, w ten sposób że (...) Sp. z o.o. wystawiła następujące faktury (wskazane w zarzucie) o łącznej wartości 5.492.000,00 zł stwierdzające nieprawdę co do okoliczności wykonywania usług remontów statków na rzecz (...) Sp. z o.o., przez co nastąpiło uszczuplenie należności podatkowych Skarbu Państwa z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych o kwotę 1.043.480 zł

-: tj. czyn z art. 20 § 2 k.k.s. i art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 56 § 1 k.k.s. w zw. z art. 6 § 2 k.k.s.;

11) w okresie od 28 stycznia 2004 r. do 31 sierpnia 2004 r. w P. i S. działając jako prokurent (...) Sp. z o.o. w P. i dyrektor ds. handlowych (...) Sp. z o.o. w S. i będąc osobą uprawnioną do wystawiania faktur VAT w imieniu tych podmiotów, realizując z góry powzięty zamiar, wspólnie z innymi osobami udzielił pomocy członkom zarządu (...) Sp. z o.o. w W. w uszczupleniu podatku dochodowego od osób prawnych poprzez wystawienie fikcyjnych faktur VAT powodujących zawyżenie kosztów uzyskania przychodów (...) Sp z o.o. o wartości wynikające z tych faktur, a także udzielił pomocy w/w we wprowadzeniu w błąd uprawnionego organu podatkowego – Urzędu Skarbowego W.-U. w W., poprzez wystawienie poniższych fikcyjnych faktur VAT, który kwoty podatków naliczonego zostały następnie wskazane w deklaracjach podatków od towarów i usług wyżej wskazanych podmiotów, czym naraził Skarb Państwa na bezpodstawne zaliczenie tych kwot na poczet zobowiązań podatkowych i zaniżenie tym podatku należnego, w ten sposób że (...) Sp. z o.o. wystawiła następujące faktury (wskazane w zarzucie), a w (...) Sp. z o.o. wystawiono fakturę (wskazaną w zarzucie), które to faktury stwierdzały nieprawdę co do okoliczności wykonywania usług na rzecz (...) Sp. z o.o., przez co nastąpiło uszczuplenie należności podatkowych Skarbu Państwa z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych o kwotę 237.988 zł, a podatku od towarów i usług o kwotę 293.385 zł

-: tj. czyn z art. 20 § 2 k.k.s. i art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 56 § 1 k.k.s. w zb. z art. 76 § 1 k.k.s. w zw. z art. 7 § 1 k.k.s. w zw. z art. 6 § 2 k.k.s.

K. P. (1) został oskarżony o to, że:

12) od 25 kwietnia 2001 r. do 31 grudnia 2005 r. w P. działając jako prezes zarządu (...) Sp. z o.o. w P. i będąc osobą uprawnioną do wystawiania faktur VAT w imieniu spółki, realizując z góry powzięty zamiar, udzielił pomocy prezesowi zarządu (...) Sp. z o.o. M. P. (1) w wyrządzeniu poprzez nadużycie uprawnień szkody majątkowej w wielkich rozmiarach w kwocie 2.815.259,94 zł w mieniu (...) Sp. z o.o. w G. w ten sposób, że podejmując czynności samodzielnie lub przekazując polecenia innym osobom wystawił dla (...) Sp. z o.o. w G. faktury VAT (wskazane w zarzucie), stwierdzające nieprawdę co do okoliczności wykonywania usług remontowych przez (...) Sp. z o.o. na rzecz (...) Sp. z o.o. w G., na podstawie których dokonano przelewu wynikających z nich należności z rachunków bankowych należących do (...) Sp. z o.o. na rachunki bankowe należące do (...) Sp. z o.o. w łącznej kwocie nie mniejszej niż 2.815.259,94 zł, czym działał na szkodę (...) sp. z o.o. w G.

-: tj. czyn z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 296 § 1, 2 i 3 k.k. w zw. z art. 12 k.k.;

13) od 11 kwietnia 2003 r. do 31 lipca 2005 r. w P. działając jako prezes zarządu (...) Sp. z o.o. w P. i będąc osobą uprawnioną do wystawiania faktur VAT w imieniu spółki, realizując z góry powzięty zamiar, udzielił pomocy członkom zarządu (...) Sp. z o.o. M. P. (1) i P. S. (1) w wyrządzeniu poprzez nadużycie uprawnień szkody majątkowej w wielkich rozmiarach w kwocie 4.650.776,00 zł w ten sposób, że podejmując czynności samodzielnie lub przekazując polecenia innym osobom wystawił dla (...) Sp. z o.o. w G. faktury VAT (wskazane w zarzucie), stwierdzające nieprawdę co do okoliczności wykonywania usług remontowych przez (...) Sp. z o.o. na rzecz (...) Sp. z o.o. w G., na podstawie których dokonano przelewu wynikających z nich należności z rachunków bankowych należących do (...) Sp. z o.o. na rachunki bankowe należące do (...) Sp. z o.o. w łącznej kwocie nie mniejszej niż 4.650.776,00 zł, czym działał na szkodę (...) sp. z o.o. w G.

-: tj. czyn z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 296 § 1, 2 i 3 k.k. w zw. z art. 12 k.k.;

14) od 4 marca 2002 r. do 31 sierpnia 2004 r. w P. działając jako prezes zarządu (...) Sp. z o.o. oraz prezes zarządu (...) Sp. z o.o. w S. i będąc osobą uprawnioną do wystawiania faktur VAT w imieniu spółki, realizując z góry powzięty zamiar, udzielił pomocy członkom zarządu (...) Sp. z o.o. w W. P. M. i J. N. (1) w wyrządzeniu poprzez nadużycie uprawnień szkody majątkowej w wielkich rozmiarach w kwocie 1.969.021,00 zł w mieniu (...) Sp. z o.o. w ten sposób, że podejmując czynności samodzielnie lub przekazując polecenia innym osobom wystawił dla (...) Sp. z o.o. w W. faktury VAT (wskazane w zarzucie), stwierdzające nieprawdę co do okoliczności wykonywania usług remontowych przez (...) Sp. z o.o. na rzecz (...) Sp. z o.o. w W., na podstawie których dokonano przelewu wynikających z nich należności z rachunków bankowych należących do (...) Sp. z o.o. na rachunki bankowe (...) Sp. z o.o., czym działał na szkodę (...) sp. z o.o. w W.

-: tj. czyn z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 296 § 1, 2 i 3 k.k. w zw. z art. 12 k.k.;

15) w okresie od 6 stycznia 2004 r. do 31 października 2004 r. w P. działając jako prezes zarządu (...) Sp. z o.o. i będąc osobą uprawnioną do wystawiania faktur VAT w imieniu tego podmiotu, realizując z góry powzięty zamiar, wspólnie z innymi osobami udzielił pomocy prezesowi zarządu (...) Sp. z o.o. w G. M. P. (1) w uszczupleniu podatku dochodowego od osób prawnych poprzez wystawienie fikcyjnych faktur VAT powodujących zawyżenie kosztów uzyskania przychodów (...) Sp z o.o. o wartości wynikające z tych faktur, w ten sposób że (...) Sp. z o.o. wystawiła następujące faktury (wskazane w zarzucie) o łącznej wartości 1.215.300,00 zł stwierdzające nieprawdę co do okoliczności wykonywania usług remontów statków na rzecz (...) Sp. z o.o. w G., przez co nastąpiło uszczuplenie należności podatkowych Skarbu Państwa z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych o kwotę 230.907 zł

-: tj. czyn z art. 20 § 2 k.k.s. i art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 56 § 1 k.k.s. w zw. z art. 6 § 2 k.k.s.;

16) w okresie od 18 marca 2005 r. do 31 grudnia 2005 r. w P. działając jako prezes zarządu (...) Sp. z o.o. i będąc osobą uprawnioną do wystawiania faktur VAT w imieniu tego podmiotu, realizując z góry powzięty zamiar, wspólnie z innymi osobami udzielił pomocy prezesowi zarządu (...) Sp. z o.o. w G. M. P. (1) w uszczupleniu podatku dochodowego od osób prawnych poprzez wystawienie fikcyjnych faktur VAT powodujących zawyżenie kosztów uzyskania przychodów (...) Sp z o.o. o wartości wynikające z tych faktur, w ten sposób że (...) Sp. z o.o. wystawiła następujące faktury (wskazane w zarzucie) o łącznej wartości 760.553,20 zł stwierdzające nieprawdę co do okoliczności wykonywania usług remontów statków na rzecz (...) Sp. z o.o. w G., przez co nastąpiło uszczuplenie należności podatkowych Skarbu Państwa z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych o kwotę 144.505 zł

-: tj. czyn z art. 20 § 2 k.k.s. i art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 56 § 1 k.k.s. w zw. z art. 6 § 2 k.k.s.;

17) w okresie od 28 czerwca 2004 r. do 31 sierpnia 2004 r. w P. działając jako prezes zarządu (...) Sp. z o.o. i będąc osobą uprawnioną do wystawiania faktur VAT w imieniu tego podmiotu, realizując z góry powzięty zamiar, wspólnie z innymi osobami udzielił pomocy członkom zarządu (...) Sp. z o.o. w G. M. P. (1) i P. S. (1) w uszczupleniu podatku dochodowego od osób prawnych poprzez wystawienie fikcyjnych faktur VAT powodujących zawyżenie kosztów uzyskania przychodów (...)Sp z o.o. o wartości wynikające z tych faktur, w ten sposób że (...) Sp. z o.o. wystawiła następujące faktury (wskazane w zarzucie) o łącznej wartości 2.399.597,00 zł stwierdzające nieprawdę co do okoliczności wykonywania usług remontów statków na rzecz (...) Sp. z o.o., przez co nastąpiło uszczuplenie należności podatkowych Skarbu Państwa z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych o kwotę 455.924 zł

-: tj. czyn z art. 20 § 2 k.k.s. i art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 56 § 1 k.k.s. w zw. z art. 6 § 2 k.k.s.;

18) w okresie od 20 stycznia 2005 r. do 31 lipca 2005 r. w P. działając jako prezes zarządu (...) Sp. z o.o. i będąc osobą uprawnioną do wystawiania faktur VAT w imieniu tego podmiotu, realizując z góry powzięty zamiar, wspólnie z innymi osobami udzielił pomocy członkom zarządu (...) Sp. z o.o. w G. M. P. (1) i P. S. (1) w uszczupleniu podatku dochodowego od osób prawnych poprzez wystawienie fikcyjnych faktur VAT powodujących zawyżenie kosztów uzyskania przychodów (...) Sp z o.o. o wartości wynikające z tych faktur, w ten sposób że (...) Sp. z o.o. wystawiła następujące faktury (wskazane w zarzucie) o łącznej wartości 5.492.000,00 zł stwierdzające nieprawdę co do okoliczności wykonywania usług remontów statków na rzecz (...) Sp. z o.o., przez co nastąpiło uszczuplenie należności podatkowych Skarbu Państwa z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych o kwotę 1.043.480 zł

-: tj. czyn z art. 20 § 2 k.k.s. i art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 56 § 1 k.k.s. w zw. z art. 6 § 2 k.k.s.;

19) w okresie od 28 stycznia 2004 r. do 31 sierpnia 2004 r. w P. i S. działając jako prezes zarządu (...) Sp. z o.o. w P. i będąc osobą uprawnioną do wystawiania faktur VAT w imieniu tego podmiotu, realizując z góry powzięty zamiar, wspólnie z innymi osobami udzielił pomocy członkom zarządu (...) Sp. z o.o. w W. w uszczupleniu podatku dochodowego od osób prawnych poprzez wystawienie fikcyjnych faktur VAT powodujących zawyżenie kosztów uzyskania przychodów (...) Sp z o.o. o wartości wynikające z tych faktur, a także udzielił pomocy w/w we wprowadzeniu w błąd uprawnionego organu podatkowego – Urzędu Skarbowego (...) w W., poprzez wystawienie poniższych fikcyjnych faktur VAT, który kwoty podatków naliczonego zostały następnie wskazane w deklaracjach podatków od towarów i usług wyżej wskazanych podmiotów, czym naraził Skarb Państwa na bezpodstawne zaliczenie tych kwot na poczet zobowiązań podatkowych i zaniżenie tym podatku należnego, w ten sposób że (...) Sp. z o.o. wystawiła następujące faktury (wskazane w zarzucie), stwierdzające nieprawdę co do okoliczności wykonywania usług na rzecz (...) Sp. z o.o., przez co nastąpiło uszczuplenie należności podatkowych Skarbu Państwa z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych o kwotę 211.388 zł, a podatku od towarów i usług o kwotę 262.585 zł

-: tj. czyn z art. 20 § 2 k.k.s. i art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 56 § 1 k.k.s. w zb. z art. 76 § 1 k.k.s. w zw. z art. 7 § 1 k.k.s. w zw. z art. 6 § 2 k.k.s.

M. P. (1) został oskarżony o to, że:

20) od 25 kwietnia 2001 r. do 31 grudnia 2005 r. w G. działając jako prezes zarządu (...) Sp. z o.o., realizując z góry powzięty zamiar, wspólnie z innymi osobami, działając w celu osiągniecia korzyści majątkowej i w krótkich odstępach czasu oraz będąc zobowiązanym do zajmowania się sprawami majątkowymi (...) Sp. z o.o. w G. wyrządził poprzez nadużycie uprawnień szkodę majątkową w wielkich rozmiarach w kwocie nie mniejszej niż 3.080.189,94 zł w mieniu (...) Sp. z o.o. w G. w ten sposób, że w oparciu o poświadczające nieprawdę co do wykonania usług przez (...) Sp. z o.o. faktury VAT (wskazane w zarzucie), doprowadził do dokonania wynikających z powyższych faktur przelewów należności na rachunki bankowe (...) Sp. z o.o., działając tym na szkodę (...) sp. z o.o.

-: tj. o czyn z art. 296 § 1, 2 i 3 k.k. w zw. z art. 12 k.k.;

21) od 23 czerwca 2004 r. do 31 lipca 2005 r. w G. działając jako członek zarządu (...) Sp. z o.o., realizując z góry powzięty zamiar, wspólnie z innymi osobami, działając w celu osiągniecia korzyści majątkowej i w krótkich odstępach czasu oraz będąc zobowiązanym do zajmowania się sprawami majątkowymi (...) Sp. z o.o. w G. wyrządził poprzez nadużycie uprawnień szkodę majątkową w wielkich rozmiarach w kwocie nie mniejszej niż 5.502.097,00 zł w mieniu (...) Sp. z o.o. w G. w ten sposób, że w oparciu o poświadczające nieprawdę co do wykonania usług przez (...) Sp. z o.o. faktury VAT (wskazane w zarzucie), doprowadził do dokonania wynikających z powyższych faktur przelewów należności na rachunki bankowe (...) Sp. z o.o., działając tym na szkodę (...) sp. z o.o.

-: tj. o czyn z art. 296 § 1, 2 i 3 k.k. w zw. z art. 12 k.k.;

22) od 18 czerwca 2001 r. do 31 grudnia 2005 r. w G., działając jako prezes zarządu (...) Sp. z o.o., realizując z góry powzięty zamiar, wspólnie z innymi osobami, podjął czynności mogące znacznie utrudnić lub udaremnić stwierdzenie miejsca umieszczenia i wykrycia środków pieniężnych stanowiących korzyści związane z popełnieniem przestępstw z art. 296 § 1, 2 i 3 k.k., polegających na przekazaniu środków finansowych z rachunków bankowych należących do (...) Sp z. o.o. w G. na rachunek bankowy należący do (...) Sp. z o.o. i przestępstw karnoskarbowych polegających na zmniejszeniu o kwotę nie mniejszą niż 375.412 zł obciążeń podatkowych z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych (...) Sp. z o.o. w ten sposób że podejmując czynności samodzielnie lub przekazując polecenia innym osobom doprowadził do tego, że (...) Sp. z o.o. wystawiała fakturę dla (...) Sp. z o.o., następnie (...) Limited wystawiała fakturę dla (...)Sp z o.o. lub (...) S.C. J. B. (1) W. B. wystawiała fakturę dla (...) Sp. z o.o. (wskazane w zarzucie), a następnie na podstawie w/w faktur dokonywano przelewów środków pieniężnych z rachunków bankowych (...) Sp. z o.o. na rachunki bankowe (...) Sp. z o.o. w kwocie nie mniejszej niż 3.080.189,94 zł i z tych rachunków na rachunki bankowe (...) (...) oraz z rachunków bankowych (...) Sp. z o.o. na rachunki bankowe (...) S.C. i z tego rachunku na rachunki bankowe (...) (...) a następnie z rachunku bankowych (...) (...) na rachunki należące do M. P. (1) i J. B. (1) oraz innych osób

-: tj. o czyn z art. 299 § 1 i 5 k.k.;

23) od 11 kwietnia 2004 r. do 31 lipca 2005 r. w G., działając jako członek zarządu (...) Sp. z o.o. w G., realizując z góry powzięty zamiar, wspólnie z innymi osobami, podjął czynności mogące znacznie utrudnić lub udaremnić stwierdzenie miejsca umieszczenia i wykrycia środków pieniężnych stanowiących korzyści związane z popełnieniem przestępstw z art. 296 § 1, 2 i 3 k.k., polegających na przekazaniu środków finansowych z rachunków bankowych należących do (...) Sp z. o.o. w G. na rachunek bankowy należący do (...) Sp. z o.o. i przestępstw karnoskarbowych polegających na zmniejszeniu o kwotę 1.499.404 zł obciążeń podatkowych z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych (...) Sp z. o.o. w ten sposób, że podejmując czynności samodzielnie lub przekazując polecenia innym osobom doprowadził do tego, że (...) Sp. z o.o. wystawiała fakturę dla (...)Sp z. o.o., następnie (...) (...) wystawiała fakturę dla (...) Sp z o.o. lub (...) S.C. J. B. (1) W. B. wystawiała fakturę dla (...) Sp. z o.o. lub (...) K. G. wystawiał fakturę dla (...) Sp. z o.o. (wskazane w zarzucie), a następnie na podstawie w/w faktur dokonywano przelewów środków pieniężnych z rachunków bankowych (...) Sp. z o.o. na rachunki bankowe (...) Sp. z o.o. w kwocie nie mniejszej niż 5.502.097,00 zł i z tych rachunków na rachunki bankowe (...) (...), z rachunków bankowych (...) Sp. z o.o. na rachunki bankowe (...) K. G. oraz z rachunków bankowych (...) Sp. z o.o. na rachunki bankowe (...) S.C. i z tego rachunku na rachunki bankowe (...) (...), a następnie z rachunków bankowych (...) (...) na rachunki należące do M. P. (1), J. B. (2) i J. B. (1)

-: tj. o czyn z art. 299 § 1 i 5 k.k.;

24) w okresie od 6 stycznia 2004 r. do 31 października 2004 r. w G. działając jako prezes zarządu (...) Sp. z o.o., realizując z góry powzięty zamiar, wspólnie z innymi osobami w celu uszczuplenia podatku dochodowego od osób prawnych przedłożył nieprawdziwe dane ujęte w deklaracji podatkowej złożonej w Urzędzie Skarbowym w G., zawyżając koszty uzyskania przychodów o wartości wynikające z następujących faktur stwierdzających nieprawdę co do okoliczności wykonania usług o łącznej wartości 1.215.300,00 zł, przez (...) Sp. z o.o. na rzecz (...) Sp. z o.o. (wskazane w zarzucie) o łącznej wartości 1.215.300,00 zł stwierdzające nieprawdę co do okoliczności wykonywania usług remontów statków, przez co nastąpiło uszczuplenie należności podatkowych Skarbu Państwa z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych o kwotę 230.907 zł

-: tj. o czyn z art. 56 § 1 k.k.s. w zw. z art. 6 § 2 k.k.s.;

25) w okresie od 18 marca 2005 r. do 31 grudnia 2005 r. w G. działając jako działając jako prezes zarządu (...) Sp. z o.o., realizując z góry powzięty zamiar, wspólnie z innymi osobami, w celu uszczuplenia podatku dochodowego od osób prawnych, przedłożył nieprawdziwe dane ujęte w deklaracji podatkowej złożonej w Urzędzie Skarbowym w G., zawyżając koszty uzyskania przychodów o wartości wynikające z następujących faktur stwierdzających nieprawdę co do okoliczności wykonania usług o łącznej wartości 760.553,20 zł przez (...) Sp. z o.o. na rzecz (...) Sp. z o.o. (wskazane w zarzucie) o łącznej wartości 760.553,20 zł stwierdzające nieprawdę co do okoliczności wykonywania usług remontów statków na rzecz (...) Sp. z o.o. w G., przez co nastąpiło uszczuplenie należności podatkowych Skarbu Państwa z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych o kwotę 144.505 zł

-: tj. o czyn z art. 56 § 1 k.k.s. w zw. z art. 6 § 2 k.k.s.;

26) w okresie od 23 czerwca 2004 r. do 31 sierpnia 2004 r. w G. działając jako członek zarządu (...) Sp. z o.o. w G., realizując z góry powzięty zamiar, wspólnie z innymi osobami, w celu uszczuplenia podatku dochodowego od osób prawnych przedłożył nieprawdziwe dane ujęte w deklaracji podatkowej złożonej w Trzecim Urzędzie Skarbowym w G., zawyżając koszty uzyskania przychodów o wartości wynikające z następujących faktur stwierdzających nieprawdę co do okoliczności wykonania usług o łącznej wartości 2.399.597,00 zł przez (...) Sp. z o.o. na rzecz (...) Sp. z o.o. (wskazane w zarzucie), przez co nastąpiło uszczuplenie należności podatkowych Skarbu Państwa z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych o kwotę 455.924 zł

-: tj. o czyn z art. 56 § 1 k.k.s. w zw. z art. 6 § 2 k.k.s.;

27) w okresie od 20 stycznia 2005 r. do 31 lipca 2005 r. w G. działając jako członek zarządu (...) Sp. z o.o. w G., realizując z góry powzięty zamiar, wspólnie z innymi osobami, w celu uszczuplenia podatku dochodowego od osób prawnych przedłożył nieprawdziwe dane ujęte w deklaracji podatkowej złożonej w Trzecim Urzędzie Skarbowym w G., zawyżając koszty uzyskania przychodów o wartości wynikające z następujących faktur stwierdzających nieprawdę co do okoliczności wykonania usług o łącznej wartości 5.492.000,00 zł przez (...) Sp. z o.o. na rzecz (...) Sp. z o.o. (wskazane w zarzucie), co stanowiło uszczuplenie należności podatkowych Skarbu Państwa z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych o kwotę 1.043.480 zł

-: tj. o czyn z art. 56 § 1 k.k.s. w zw. z art. 6 § 2 k.k.s.

P. S. (1) został oskarżony o to, że:

28) od 23 czerwca 2004 r. do 31 lipca 2005 r. w G. działając jako prezes zarządu (...) Sp. z o.o., realizując z góry powzięty zamiar, wspólnie z innymi osobami, działając w celu osiągniecia korzyści majątkowej i w krótkich odstępach czasu oraz będąc zobowiązanym do zajmowania się sprawami majątkowymi (...) Sp. z o.o. w G. wyrządził poprzez nadużycie uprawnień szkodę majątkową w wielkich rozmiarach w kwocie nie mniejszej niż 5.502.097,00 zł w mieniu (...) Sp. z o.o. w G. w ten sposób, że w oparciu o poświadczające nieprawdę co do wykonania usług przez (...) Sp. z o.o. faktury VAT (wskazane w zarzucie), doprowadził do dokonania wynikających z powyższych faktur przelewów należności na rachunki bankowe (...) Sp. z o.o., działając tym na szkodę (...) sp. z o.o.

-: tj. o czyn z art. 296 § 1, 2 i 3 k.k. w zw. z art. 12 k.k.;

29) od 23 czerwca 2004 r. do 31 lipca 2005 r. w G., działając jako prezes zarządu (...) Sp. z o.o. w G., realizując z góry powzięty zamiar, wspólnie z innymi osobami, podjął czynności mogące znacznie utrudnić lub udaremnić stwierdzenie miejsca umieszczenia i wykrycia środków pieniężnych stanowiących korzyści związane z popełnieniem przestępstw z art. 296 § 1, 2 i 3 k.k., polegających na przekazaniu środków finansowych z rachunków bankowych należących do (...) Sp z. o.o. w G. na rachunek bankowy należący do (...) Sp. z o.o. i przestępstw karnoskarbowych polegających na zmniejszeniu o kwotę 1.499.404 zł obciążeń podatkowych z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych (...) Sp z. o.o. w ten sposób, że podejmując czynności samodzielnie lub przekazując polecenia innym osobom doprowadził do tego, że (...) Sp. z o.o. wystawiała fakturę dla (...)Sp z. o.o., następnie (...) (...) wystawiała fakturę dla (...) Sp z o.o. lub (...) S.C. J. B. (1) W. B. wystawiała fakturę dla (...) Sp. z o.o. lub (...) K. G. wystawiał fakturę dla (...) Sp. z o.o. (wskazane w zarzucie), a następnie na podstawie w/w faktur dokonywano przelewów środków pieniężnych z rachunków bankowych (...) Sp. z o.o. na rachunki bankowe (...) Sp. z o.o. w kwocie nie mniejszej niż 5.502.097,00 zł i z tych rachunków na rachunki bankowe (...) (...), z rachunków bankowych (...) Sp. z o.o. na rachunki bankowe (...) K. G. oraz z rachunków bankowych (...) Sp. z o.o. na rachunki bankowe (...) S.C. i z tego rachunku na rachunki bankowe (...) (...), a następnie z rachunków bankowych (...) (...) na rachunki należące do M. P. (1), J. B. (2) i J. B. (1)

-: tj. o czyn z art. 299 § 1 i 5 k.k.;

30) w okresie od 28 czerwca 2004 r. do 31 sierpnia 2004 r. w G. działając jako prezes zarządu (...) Sp. z o.o., realizując z góry powzięty zamiar, wspólnie z innymi osobami, w celu uszczuplenia podatku dochodowego od osób prawnych przedłożył nieprawdziwe dane ujęte w deklaracji podatkowej złożonej w Trzecim Urzędzie Skarbowym w G., zawyżając koszty uzyskania przychodów o wartości wynikające z następujących faktur stwierdzających nieprawdę co do okoliczności wykonania usług o łącznej wartości 2.399.597,00 zł przez (...) Sp. z o.o. na rzecz (...) Sp. z o.o. (wskazane w zarzucie), przez co nastąpiło uszczuplenie należności podatkowych Skarbu Państwa z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych o kwotę 455.924 zł

-: tj. o czyn z art. 56 § 1 k.k.s. w zw. z art. 6 § 2 k.k.s.;

31) w okresie od 20 stycznia 2005 r. do 31 lipca 2005 r. w G. działając jako prezes zarządu (...) Sp. z o.o., realizując z góry powzięty zamiar, wspólnie z innymi osobami, w celu uszczuplenia podatku dochodowego od osób prawnych przedłożył nieprawdziwe dane ujęte w deklaracji podatkowej złożonej w Trzecim Urzędzie Skarbowym w G., zawyżając koszty uzyskania przychodów o wartości wynikające z następujących faktur stwierdzających nieprawdę co do okoliczności wykonania usług o łącznej wartości 5.492.000,00 zł przez (...) Sp. z o.o. na rzecz (...) Sp. z o.o. (wskazane w zarzucie), przez co nastąpiło uszczuplenie należności podatkowych Skarbu Państwa z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych o kwotę 1.043.480 zł

-: tj. o czyn z art. 56 § 1 k.k.s. w zw. z art. 6 § 2 k.k.s.

P. M. został oskarżony o to, że:

32) od 4 marca 2002 r. do 31 maja 2005 r. w W. działając jako członek zarządu (...) Sp. z o.o. w W., realizując z góry powzięty zamiar, wspólnie z innymi osobami, działając w celu osiągniecia korzyści majątkowej i w krótkich odstępach czasu oraz będąc zobowiązanym do zajmowania się sprawami majątkowymi (...) Sp. z o.o. wyrządził poprzez nadużycie uprawnień szkodę majątkową w wielkich rozmiarach w kwocie nie mniejszej niż 4.692.121,00 zł w mieniu (...) Sp. z o.o. w W. w ten sposób, że w oparciu o poświadczające nieprawdę co do wykonania usług przez (...) Sp. z o.o. i (...) Sp. z o.o. faktury VAT (wskazane w zarzucie), doprowadził do dokonania wynikających z powyższych faktur przelewów należności na rachunki bankowe (...) Sp. z o.o. i (...) Sp. z o.o., w łącznej kwocie nie mniejszej niż 2.266.371,00 zł, oraz doprowadził do zakupu w okresie od czerwca 2004 r. do maja 2005 r. przez (...) Sp. z o.o. za pośrednictwem (...) Sp. z o.o. 1565 sztuk podstaw pod oprawy oświetleniowe KOP-1 w cenie 1.740 zł za sztukę – łącznie 2.723.100 zł, podczas gdy towar ten mógł być kupiony w cenie nie większej niż 190 zł za sztukę – łącznie 297.350 zł, w wyniku czego powstała szkoda o wartości 2.425.750 zł, czym działał na szkodę (...) sp. z o.o. w W.

-: tj. o czyn z art. 296 § 1, 2 i 3 k.k. w zw. z art. 12 k.k.;

33) od 4 marca 2002 r. do 31 maja 2005 r. w W., działając jako członek zarządu (...) Sp. z o.o. w W., realizując z góry powzięty zamiar, wspólnie z innymi osobami, podjął czynności mogące znacznie utrudnić lub udaremnić stwierdzenie miejsca umieszczenia i wykrycia środków pieniężnych stanowiących korzyści związane z popełnieniem przestępstw z art. 296 § 1, 2 i 3 k.k., polegających na przekazaniu środków finansowych z rachunków bankowych należących do (...) Sp. z. o.o. na rachunek bankowy należący do (...) Sp. z o.o. i (...) Sp. z o.o. i przestępstw karnoskarbowych polegających na zmniejszeniu o kwotę nie mniejszą niż 237.988 zł obciążeń podatkowych z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych (...) Sp z. o.o. w ten sposób, że podejmując czynności samodzielnie lub przekazując polecenia innym osobom doprowadził do tego, że (...) Sp. z o.o. wystawiała fakturę dla (...) Sp z. o.o., następnie (...) S.C. J. B. (1) W. B. wystawiała fakturę dla (...) Sp. z o.o. lub (...) K. G., (...) G. K., (...) K. G. oraz (...) Limited wystawiały fakturę dla (...) Sp. z o.o. i siebie nawzajem (wskazane w zarzucie), a następnie na podstawie w/w faktur dokonywano przelewów środków pieniężnych z rachunków bankowych (...) Sp. z o.o. na rachunki bankowe (...) Sp. z o.o. w kwocie nie mniejszej niż 2.815.259,94 zł i z tych rachunków na rachunki bankowe w/w podmiotów, a następnie z rachunku bankowego (...) (...) na rachunki należące do E. N. i J. B. (1)

-: tj. o czyn z art. 299 § 1 i 5 k.k.;

34) w okresie od 28 stycznia 2004 r. do 31 sierpnia 2004 r. w W. działając jako członek zarządu (...) Sp. z o.o. w W., realizując z góry powzięty zamiar, wspólnie z innymi osobami, w celu uszczuplenia podatku dochodowego od osób prawnych przedłożył nieprawdziwe dane ujęte w deklaracji podatkowej złożonej w Urzędzie Skarbowym (...) w W., zawyżając koszty uzyskania przychodów o kwotę 1.252.571,00 wynikającą z następujących faktur wystawionych przez (...) Sp. z o.o. na rzecz (...) Sp. z o.o. (wskazane w zarzucie) i przez (...) Sp. z o.o. na rzecz (...) Sp. z o.o. (wskazaną w zarzucie) stwierdzających nieprawdę co do okoliczności wykonania usług na rzecz (...) Sp. z o.o. przez co nastąpiło uszczuplenie należności podatkowych Skarbu Państwa z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych o kwotę 237.988 zł, a nadto wprowadził w błąd Urząd Skarbowy (...) w W. poprzez wskazanie w deklaracjach podatku od towarów i usług, jako podatek naliczony, kwot ujętych w fikcyjnych fakturach VAT wskazanych powyżej, czym naraził Skarb Państwa na bezpodstawne zaliczenie na poczet zobowiązań podatkowych łącznej kwoty 293.385,00 zł

-: tj. o czyn z art. 56 § 1 k.k.s. w zb. z art. 76 § 1 k.k.s. w zw. z art. 37 § 1 pkt 1 k.k.s. w zw. z art. 7 § 1 k.k.s. w zw. z art. 6 § 2 k.k.s.

J. N. (1) został oskarżony o to, że:

35) od 4 marca 2002 r. do 31 maja 2005 r. w W. działając jako członek zarządu (...) Sp. z o.o. w W., realizując z góry powzięty zamiar, wspólnie z innymi osobami, działając w celu osiągniecia korzyści majątkowej i w krótkich odstępach czasu oraz będąc zobowiązanym do zajmowania się sprawami majątkowymi (...) Sp. z o.o. wyrządził poprzez nadużycie uprawnień szkodę majątkową w wielkich rozmiarach w kwocie nie mniejszej niż 4.692.121,00 zł w mieniu (...) Sp. z o.o. w W. w ten sposób, że w oparciu o poświadczające nieprawdę co do wykonania usług przez (...) Sp. z o.o. i (...) Sp. z o.o. faktury VAT (wskazane w zarzucie), doprowadził do dokonania wynikających z powyższych faktur przelewów należności na rachunki bankowe (...) Sp. z o.o. i (...) Sp. z o.o., w łącznej kwocie nie mniejszej niż 2.266.371,00 zł, oraz doprowadził do zakupu w okresie od czerwca 2004 r. do maja 2005 r. przez (...) Sp. z o.o. za pośrednictwem (...) Sp. z o.o. 1565 sztuk podstaw pod oprawy oświetleniowe KOP-1 w cenie 1.740 zł za sztukę – łącznie 2.723.100 zł, podczas gdy towar ten mógł być kupiony w cenie nie większej niż 190 zł za sztukę – łącznie 297.350 zł, w wyniku czego powstała szkoda o wartości 2.425.750 zł, czym działał na szkodę (...) sp. z o.o. w W.

-: tj. o czyn z art. 296 § 1, 2 i 3 k.k. w zw. z art. 12 k.k.;

36) od 4 marca 2002 r. do 31 maja 2005 r. w W., działając jako członek zarządu (...) Sp. z o.o. w W., realizując z góry powzięty zamiar, wspólnie z innymi osobami, podjął czynności mogące znacznie utrudnić lub udaremnić stwierdzenie miejsca umieszczenia i wykrycia środków pieniężnych stanowiących korzyści związane z popełnieniem przestępstw z art. 296 § 1, 2 i 3 k.k., polegających na przekazaniu środków finansowych z rachunków bankowych należących do (...) Sp. z. o.o. na rachunek bankowy należący do (...) Sp. z o.o. i (...) Sp. z o.o. i przestępstw karnoskarbowych polegających na zmniejszeniu o kwotę nie mniejszą niż 237.988 zł obciążeń podatkowych z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych (...) Sp z. o.o. w ten sposób, że podejmując czynności samodzielnie lub przekazując polecenia innym osobom doprowadził do tego, że (...) Sp. z o.o. wystawiała fakturę dla (...) Sp z. o.o., następnie (...) S.C. J. B. (1) W. B. wystawiała fakturę dla (...) Sp. z o.o. lub (...) K. G., (...) G. K., (...) K. G. oraz (...) Limited wystawiały fakturę dla (...) Sp. z o.o. i siebie nawzajem (wskazane w zarzucie), a następnie na podstawie w/w faktur dokonywano przelewów środków pieniężnych z rachunków bankowych (...) Sp. z o.o. na rachunki bankowe (...) Sp. z o.o. w kwocie nie mniejszej niż 2.815.259,94 zł i z tych rachunków na rachunki bankowe w/w podmiotów, a następnie z rachunku bankowego (...) (...) na rachunki należące do E. N. i J. B. (1)

-: tj. o czyn z art. 299 § 1 i 5 k.k.;

37) w okresie od 28 stycznia 2004 r. do 31 sierpnia 2004 r. w W. działając jako członek zarządu (...) Sp. z o.o. w W., realizując z góry powzięty zamiar, wspólnie z innymi osobami, w celu uszczuplenia podatku dochodowego od osób prawnych przedłożył nieprawdziwe dane ujęte w deklaracji podatkowej złożonej w Urzędzie Skarbowym(...) w W., zawyżając koszty uzyskania przychodów o kwotę 1.252.571,00 wynikającą z następujących faktur wystawionych przez (...) Sp. z o.o. na rzecz (...) Sp. z o.o. (wskazane w zarzucie) i przez (...) Sp. z o.o. na rzecz (...) Sp. z o.o. (wskazaną w zarzucie) stwierdzających nieprawdę co do okoliczności wykonania usług na rzecz (...) Sp. z o.o. przez co nastąpiło uszczuplenie należności podatkowych Skarbu Państwa z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych o kwotę 237.988 zł a nadto wprowadził w błąd Urząd Skarbowy (...) w W. poprzez wskazanie w deklaracjach podatku od towarów i usług, jako podatek naliczony, kwot ujętych w fikcyjnych fakturach VAT wskazanych powyżej, czym naraził Skarb Państwa na bezpodstawne zaliczenie na poczet zobowiązań podatkowych łącznej kwoty 293.385,00 zł

-: tj. o czyn z art. 56 § 1 k.k.s. w zb. z art. 76 § 1 k.k.s. w zw. z art. 37 § 1 pkt 1 k.k.s. w zw. z art. 7 § 1 k.k.s. w zw. z art. 6 § 2 k.k.s.;

E. N. została oskarżona o to, że:

38) w okresie od 1 kwietnia 2005 r. do 29 czerwca 2005 r. w W., realizując z góry powzięty zamiar, wspólnie z innymi osobami, podjęła czynności mogące znacznie utrudnić lub udaremnić stwierdzenie miejsca umieszczenia i wykrycia środków pieniężnych stanowiących korzyści związane z popełnieniem przestępstw z art. 296 § 1, 2 i 3 k.k., polegających na przekazaniu środków finansowych z rachunków bankowych należących do (...) Sp. z. o.o. na rachunek bankowy należący do (...) Sp. z o.o. i (...) Sp. z o.o. i przestępstw karnoskarbowych polegających na zmniejszeniu o kwotę nie mniejszą niż 237.988 zł obciążeń podatkowych z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych (...) Sp z. o.o., w ten sposób, że udostępniając należący do niej rachunek bankowy nr (...) przyjęła pochodzące z wymienionych przestępstw środki pieniężne z rachunku bankowego należącego do (...) nr (...) w łącznej kwocie 744.000 zł i z rachunku bankowego należącego do J. i J. B. (2) nr (...) w łącznej kwocie 20.000 zł oraz działając przez swojego męża J. N. (1) jako pełnomocnika, aktem notarialnym z dnia 10.03.2005 r. oznaczonym Repertorium A nr (...) Notariusza w G. H. W. ze środków pieniężnych pochodzących z wymienionych przestępstw nabyła za kwotę 313.259,55 zł nieruchomość opisaną w księdze wieczystej KW nr (...) prowadzonej przez Sąd Rejonowy w W. Zamiejscowy Wydział Ksiąg Wieczystych w P., w postaci lokalu mieszkalnego nr (...) o pow. 45,08 m2 wraz z przynależnym pomieszczeniem gospodarczym, położoną w J., obręb J. ul. (...)

-: tj. o czyn z art. 299 § 1 i 5 k.k.

M. R. został oskarżony o to, że:

39) od 7 lipca 2004 r. do 31 sierpnia 2004 r. w G., będąc pełnomocnikiem K. G., działając jako prowadzący działalność gospodarczą (...) K. G. i będąc osobą uprawnioną do wystawiania faktur VAT w imieniu tego podmiotu, realizując z góry powzięty zamiar, wspólnie z innymi osobami i w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, udzielił pomocy J. B. (1), P. M. i J. N. (1) w podjęciu czynności mogących znacznie utrudnić lub udaremnić stwierdzenie miejsca umieszczenia i wykrycia środków pieniężnych stanowiących korzyści związane z popełnieniem przestępstw z art. 296 § 1, 2 i 3 k.k., polegających na przekazaniu środków finansowych w kwocie nie mniejszej niż 2.815.259,94 zł z rachunków bankowych należących do (...) Sp. z. o.o. na rachunek bankowy należący do (...) Sp. z o.o. i przestępstw karnoskarbowych polegających na zmniejszeniu o kwotę nie mniejszą niż 237.988 zł obciążeń podatkowych z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych (...) Sp z. o.o. za 2004 rok, w ten sposób, że wystawił niżej wymienione faktury stwierdzające nieprawdę co do okoliczności wykonywania usług przez (...) K. G. na rzecz (...) G. K. na podstawie których dokonano przelewu kwot z rachunku bankowego (...) G. K. na rachunek bankowy (...) K. G., a następnie ukrycia tych kwot (faktury wymienione w zarzucie)

-: tj. o czyn z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 299 § 1 i 5 k.k.

40) od 17 czerwca do 30 czerwca 2005 r. w G., będąc pełnomocnikiem K. G., działając jako prowadzący działalność gospodarczą (...) K. G. i będąc osobą uprawnioną do wystawiania faktur VAT w imieniu tego podmiotu, realizując z góry powzięty zamiar, wspólnie z innymi osobami i w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, udzielił pomocy J. B. (1), M. P. (1) i P. S. (1) w podjęciu czynności mogących znacznie utrudnić lub udaremnić stwierdzenie miejsca umieszczenia i wykrycia środków pieniężnych stanowiących korzyści związane z popełnieniem przestępstw z art. 296 § 1, 2 i 3 k.k., polegających na przekazaniu środków finansowych w kwocie nie mniejszej niż 4.650.776,00 zł z rachunków bankowych należących do (...) Sp. z. o.o. na rachunek bankowy należący do (...) Sp. z o.o. i przestępstw karnoskarbowych polegających na zmniejszeniu o kwotę nie mniejszą niż 471.131 zł obciążeń podatkowych z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych (...) Sp z. o.o., w ten sposób, że wystawił niżej wymienione faktury stwierdzające nieprawdę co do okoliczności wykonywania usług przez (...) K. G. na rzecz (...) Sp. z o.o., na podstawie których dokonano przelewu kwot z rachunku bankowego (...) Sp. z o.o. na rachunek bankowy (...) K. G., a następnie ukrycia tych kwot (faktury wymienione w zarzucie)

-: tj. o czyn z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 299 § 1 i 5 k.k.

G. K. został oskarżony o to, że

41) od 2 lipca 2004 r. do 31 sierpnia 2004 r. w G., działając jako prowadzący działalność gospodarczą (...) G. K. i będąc osobą uprawnioną do wystawiania faktur VAT w imieniu tego podmiotu, realizując z góry powzięty zamiar, wspólnie z innymi osobami i w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, udzielił pomocy J. B. (1), P. M. i J. N. (1) w podjęciu czynności mogących znacznie utrudnić lub udaremnić stwierdzenie miejsca umieszczenia i wykrycia środków pieniężnych stanowiących korzyści związane z popełnieniem przestępstw z art. 296 § 1, 2 i 3 k.k., polegających na przekazaniu środków finansowych w kwocie nie mniejszej niż 2.815.259,94 zł z rachunków bankowych należących do (...) Sp. z. o.o. na rachunek bankowy należący do (...) Sp. z o.o. i przestępstw karnoskarbowych polegających na zmniejszeniu o kwotę nie mniejszą niż 237.988 zł obciążeń podatkowych z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych (...) Sp z. o.o. za 2004 rok, w ten sposób, że wystawił niżej wymienione faktury stwierdzające nieprawdę co do okoliczności wykonywania usług przez (...) G. K. na rzecz (...) s.c. i (...) Sp. z o.o., na podstawie których dokonano przelewu kwot z rachunku bankowego (...) s.c. i (...) Sp. z o.o. na rachunek bankowy (...) G. K. oraz przyjmował niżej wymienione faktury stwierdzające nieprawdę co do okoliczności wykonywania usług przez (...) K. G. dla (...) G. K., na podstawie których dkonano przelewu kwot z rachunku bankowego (...) G. K. n rachunek bankowy (...) K. G., a następnie ukrycia tych kwot (faktury wymienione w zarzucie)

-: tj. o czyn z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 299 § 1 i 5 k.k.

Ł. P. została oskarżona o to, że:

42) od 23 kwietnia do 31 kwietnia 2004 r. w S. działając jako prezes zarządu (...) Sp. z o.o. i będąc osobą uprawnioną do wystawiania faktur VAT w imieniu spółki, realizując z góry powzięty zamiar, udzieliła pomocy członkom zarządu (...) Sp. z o.o. w W. P. M. i J. N. (1) w wyrządzeniu poprzez nadużycie uprawnień szkody majątkowej w wielkich rozmiarach w kwocie 1.969.021,00 zł w mieniu (...) Sp. z o.o. w ten sposób, że podejmując czynności samodzielnie lub przekazując polecenia innym osobom wystawił dla (...) Sp. z o.o. w W. fakturę VAT (wskazaną w zarzucie) na kwotę netto 140.000 zł za pośrednictwo w doprowadzeniu do zawarcia umowy kredytowej, stwierdzając nieprawdę co do okoliczności wykonywania tej usługi przez (...) Sp. z o.o. na rzecz (...) Sp. z o.o. w W., na podstawie której dokonano przelewu wynikającej z niej należności z rachunku bankowego należącego do (...) Sp. z o.o. na rachunek bankowy (...) Sp. z o.o., czym działała na szkodę (...) sp. z o.o. w W.

-: tj. o czyn z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 296 § 1, 2 i 3 k.k. w zw. z art. 12 k.k.

43) w okresie od 23 kwietnia do 31 kwietnia 2004 r. w S. działając jako prezes zarządu (...) Sp. z o.o. w S. i będąc osobą uprawnioną do wystawiania faktur VAT w imieniu tych podmiotów, realizując z góry powzięty zamiar, wspólnie z innymi osobami udzieliła pomocy członkom zarządu (...) Sp. z o.o. w W. w uszczupleniu podatku dochodowego od osób prawnych poprzez wystawienie faktury VAT (wskazanej w zarzucie) i powodującej zawyżenie kosztów uzyskania przychodów (...) Sp z o.o. o wartość wynikającą z tej faktury, a także udzieliła pomocy w/w we wprowadzeniu w błąd uprawnionego organu podatkowego – Urzędu Skarbowego (...) w W., poprzez wystawienie poniższej fikcyjnej faktury VAT, której kwota podatku naliczonego została następnie wskazana w deklaracjach podatków od towarów i usług wyżej wskazanych podmiotów, czym naraziła Skarb Państwa na bezpodstawne zaliczenie tej kwoty na poczet zobowiązań podatkowych i zaniżenie tym podatku należnego, przez co nastąpiło uszczuplenie należności podatkowych Skarbu Państwa z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych o kwotę 26.600 zł, a podatku od towarów i usług o kwotę 30.800 zł

-: tj. o czyn z art. 20 § 2 k.k.s. i art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 56 § 1 k.k.s. w zb. z art. 76 § 1 k.k.s. w zw. z art. 7 § 1 k.k.s.

Sąd Okręgowy w Gdańsku wyrokiem z dnia 9 maja 2017 r. w sprawie IV K 130/10, uniewinnił wszystkich oskarżonych od popełnienia zarzucanych im czynów, a kosztami procesu obciążył Skarb Państwa.

Od wskazanego wyroku apelację wniósł Prokurator Okręgowy w Gdańsku, zaskarżając go w całości na niekorzyść oskarżonych i zarzucił mu:

1) błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mający wpływ na jego treść, poprzez uznanie, że oskarżeni swoim zachowaniem nie wypełnili znamion żadnego przestępstwa, podczas gdy analiza dowodów przedstawionych w sprawie, a w szczególności dokumentów zabezpieczonych w trakcie postępowania przygotowawczego i zeznań świadków, a także wyjaśnień oskarżonego K. P. (1), przeprowadzona w oparciu o zasady prawidłowego rozumowania, wskazania wiedzy i doświadczenia życiowego prowadzi do wniosku, że oskarżeni działając z zamiarem bezpośrednim dopuścili się zarzucanych im przestępstw,

2) obrazę przepisów postępowania, mogącą mieć wpływ na treść orzeczenia – art. 424 § 1 k.p.k. – poprzez nieustosunkowanie się w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia do wszystkich dowodów zgromadzonych w postępowaniu przygotowawczym i przeprowadzonych przed sądem, a w szczególności wszystkich wyjaśnień oskarżonego K. P. (1), dowodów z dokumentacji bankowej i dowodów z zabezpieczonych dokumentów.

W petitum apelacji prokurator wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelację prokuratora należało uznać za bezzasadną i to w stopniu oczywistym.

Na wstępie należy zauważyć, że postępowanie jurysdykcyjne w polskim procesie karnym oparte jest na zasadzie skargowości (zob. art. 14 § 1 k.p.k.). W powiązaniu z zasadą domniemania niewinności (art. 5 § 1 k.p.k.) wynika z tego, że ciężar dowodowego wykazania zasadności wniesionego do sądu oskarżenia spoczywa w pierwszym rzędzie na oskarżycielu. Skoro bowiem oskarżyciel występuje z oskarżeniem, to do niego musi należeć wykazanie za pomocą odpowiednich dowodów zasadności swoich twierdzeń w stopniu wymaganym do udowodnienia winy i obalenia domniemania niewinności. W tym zakresie co do zasady nie może on zostać przez kogokolwiek zastąpiony, skoro to oskarżyciel dokonał analizy materiału dowodowego pod kątem możliwości pociągnięcia oskarżonego do odpowiedzialności karnej, nadał kształt zarzutom przedstawionym oskarżonemu i podjął decyzję o wniesieniu oskarżenia do sądu. Skoro oskarżyciel jest autorem koncepcji oskarżenia, to też on powinien jej zasadność wykazać przed sądem. Jego zadaniem jest więc zrealizowanie swoistego planu, jaki stanowi akt oskarżenia i wykazanie, że zarzuty postawione oskarżonemu są zasadne. Innymi słowy, na oskarżycielu spoczywa materialny ciężar dowodu. Rola prokuratora jako oskarżyciela publicznego nie kończy się w momencie wniesienia oskarżenia do sądu, lecz dopiero wtedy staje on przed zasadniczym swoim zadaniem, jakim jest wykazanie w toku postępowania dowodowego zasadności zarzutów zawartych w akcie oskarżenia. Oczywistym również w związku z tym jest, że konsekwencja niepowodzenia w realizacji tego zadania jaką niewątpliwie stanowi uniewinnienie oskarżonego, obciąża oskarżyciela.

Zasada skargowości kształtuje również postępowanie odwoławcze, co także ma konsekwencje dla określenia kształtu ciężarów procesowych spoczywających na poszczególnych uczestnikach procesu. Należy bowiem zwrócić uwagę, że zgodnie z art. 433 § 1 k.p.k. sąd odwoławczy co do zasady rozpoznaje sprawę w granicach zaskarżenia i podniesionych zarzutów, a jedynie w ograniczonym zakresie z urzędu bierze pod uwagę określone uchybienia. Oznacza to, że na stronie wnoszącej środek odwoławczy od orzeczenia spoczywa ciężar wykazania, że jest ono dotknięte takimi uchybieniami, które uzasadniają jego zmianę lub uchylenie. Skarżący powinien zatem w treści środka odwoławczego przedstawić argumentację zdolną przekonać sąd odwoławczy o tym, że zaskarżone orzeczenie jest wadliwe i nie może w takim kształcie funkcjonować w obrocie prawnym.

W przedmiotowej sprawie oskarżyciel publiczny nie zaprezentował działań skutecznie czyniących zadość obu wskazanym powyżej ciężarom procesowym. Z jednej strony w toku postępowania pierwszoinstancyjnego nie przedstawił materiału dowodowego, który w ocenie Sądu a quo byłby wystarczający do uznania, że oskarżeni dopuścili się zarzuconych im przestępstw, a następnie w treści wniesionej apelacji nie podniósł żadnych zarzutów i wspierającej je argumentacji, które w przekonujący sposób prowadziłyby do wniosku, że zaskarżony wyrok uniewinniający jest wadliwy i powinien zostać uchylony.

Przechodząc do szczegółowej analizy zarzutów podniesionych przez skarżącego należy w pierwszej kolejności zająć się zarzutem naruszenia art. 424 § 1 k.p.k., któremu – choć podniesiony został jako drugi – to jednak poświęcono przeważającą część uzasadnienia apelacji. Prokurator wskazał w nim w szczególności dowody oraz inne kwestie, do których Sąd I instancji nie odniósł się w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, choć w ocenie skarżącego powinien był to uczynić.

Przypomnieć należy, że art. 424 § 1 k.p.k. określa wymogi, które spełniać powinno uzasadnienie wyroku Sądu I instancji. Zgodnie z nim powinno ono zawierać zwięzłe wskazanie, jakie fakty sąd uznał za udowodnione lub nieudowodnione, na jakich w tej mierze oparł się dowodach i dlaczego nie uznał dowodów przeciwnych, a także wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku.

Jednocześnie należy zauważyć, że zgodnie z obowiązującym od dnia 1 lipca 2015 r. art. 455a k.p.k. nie można uchylić wyroku z tego powodu, że jego uzasadnienie nie spełnia wymogów określonych w art. 424 k.p.k. Przepis ten został dodany przez ustawę z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 396). W momencie wejścia tej ustawy z życie postępowanie przed Sądem Okręgowym w sprawie IV K 130/10 było w toku, a zatem rozprawa została rozpoczęta jeszcze przed wejściem w życie przepisu art. 455a k.p.k., jednak wyrok został wydany w dniu 9 maja 2017 r., a zatem uzasadnienie zostało sporządzone oraz apelacja wniesiona w czasie, gdy art. 455a k.p.k. już obowiązywał. Rodzi to w pierwszym rzędzie konieczność rozstrzygnięcia kwestii intertemporalnej, czy przepis art. 455a k.p.k. znajduje zastosowanie w przedmiotowym postępowaniu. Należy zauważyć, że wskazana ustawa nowelizująca wprowadziła zmiany zarówno w ustawie z dnia 27 września 2013 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania karnego i niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 297), jak bezpośrednio w kodeksie postępowania karnego. Jednocześnie jednak ustawa ta nie zawiera odrębnej regulacji intertemporalnej dotyczącej zmian w prawie procesowym. O ile więc zmiany w ustawie z dnia 27 września 2013 r. miały ten skutek, że objęte były regulacją intertemporalną zawartą w tej właśnie ustawie, to z kolei wobec braku przepisów intertemporalnych odnoszących się wprost do zmian dokonywanych przez ustawę z dnia 20 lutego 2015 r. bezpośrednio w kodeksie postępowania karnego, kwestię ich stosowania należy rozstrzygać w myśl reguł ogólnych. Oznacza to, że przepis art. 455a k.p.k. zgodnie ze stanowiącą domyślną regułę intertemporalną regułą „chwytania w locie” ma zastosowanie do wszystkich postępowań będących w toku w momencie jego wejścia w życie (por. uchwałę SN z dnia 29 listopada 2016 r., I KZP 10/16, OSNKW 2016, z. 12, poz. 79). Dotyczy to również aktualnego postępowania apelacyjnego wywołanego wniesieniem apelacji przez oskarżyciela publicznego od wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 9 maja 2017 r. w sprawie IV K 130/10.

Kwestia powyższa ma istotne znaczenie z punktu widzenia oceny zasadności zarzutu naruszenia art. 424 § 1 k.p.k., choć nie można zapominać, że również i przed wejściem art. 455a k.p.k. w życie podniesienie w apelacji zarzutu naruszenia wymogów, jakie powinno spełniać uzasadnienie wyroku, wymagało ukształtowania zarzutu odwoławczego w szczególny sposób. Rzecz bowiem w tym, że zgodnie z art. 438 pkt 2 k.p.k. do zmiany lub uchylenia zaskarżonego orzeczenia prowadzi jedynie taka obraza przepisów postępowania, która mogła mieć wpływ na treść orzeczenia. Oczywistym zatem jest, że skoro uzasadnienie wyroku jest dokumentem sprawozdawczym, które prezentuje tok rozumowania sądu I instancji, a jednocześnie jest sporządzane już po wydaniu tego wyroku, to samo niedopełnienie wymagań określonych w art. 424 k.p.k. nie może automatycznie prowadzić do wniosku o wadliwości zaskarżonego wyroku, skutkującej jego zmianą lub uchyleniem. Skarżący powinien bowiem wykazać – tak jak w przypadku każdego innego zarzutu uchybienia prawu procesowemu – że podniesiona przez niego wadliwość uzasadnienia zaskarżonego wyroku świadczy o tym, że merytoryczną wadliwością może być dotknięte samo zaskarżone rozstrzygnięcie. W przypadku zarzutu naruszenia przepisów określających wymogi, jakie powinno spełniać uzasadnienie wyroku, z uwagi na treść art. 455a k.p.k. konieczne jest wykazanie przez skarżącego, że wady uzasadnienia wyroku (np. brak oceny określonych dowodów, pominięcie przedstawienia uzasadnienia dotyczącego podstawy prawnej określonego rozstrzygnięcia itp.) w rzeczywistości świadczą o tym, że wadliwe jest samo zaskarżone rozstrzygnięcie. Chodzi zatem o taką sytuację, że wobec braku należytego wyjaśnienia w uzasadnieniu podstawy faktycznej lub prawnej określonego rozstrzygnięcia, nie jest możliwe odtworzenie rozumowania sądu I instancji, a jednocześnie własna ocena zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego lub wykładnia prawa dokonana przez skarżącego, którą następnie podzielił sąd odwoławczy, prowadzić powinna do odmiennych wniosków niż przyjęte przez sąd I instancji. Tylko w takim przypadku można uznać, że nieprawidłowo uzasadnione rozstrzygnięcie jest wadliwe. W odniesieniu do uzasadnienia podstawy faktycznej wyroku oznacza to konieczność dojścia do wniosku, że gdyby Sąd I instancji uwzględnił całość zgromadzonego materiału dowodowego, a więc również dowody pominięte lub też dokonał prawidłowej oceny tego materiału, rozważając kwestie podniesione przez skarżącego, to powinien był dojść do wniosków, które nakazywały wydanie odmiennego treściowo rozstrzygnięcia. W konsekwencji skarżący zmierzając do skutecznego podniesienia zarzutu art. 424 § 1 k.p.k. nie może poprzestać na wskazaniu braków lub wad uzasadnienia (np. pominiętych dowodów, braku oceny określonego zespołu dowodów), lecz powinien przekonująco zaprezentować własne rozumowanie wskazujące na to, że dane rozstrzygnięcie nie tylko jest wadliwie uzasadnione, ale również, że jest co do meritum wadliwe. Innymi słowy, wadliwość uzasadnienia stanowić powinna dla skarżącego jedynie pewien instrument, mający na celu wykazanie merytorycznej wadliwości zaskarżonego rozstrzygnięcia, jednak argumentacja prowadząca do skutecznego postawienia takiego zarzutu odwoławczego musi w gruncie rzeczy dotykać merytorycznej oceny prawidłowości zaskarżonego rozstrzygnięcia, a nie tylko poprzestawać na wykazaniu wadliwości uzasadnienia tego rozstrzygnięcia.

Trafny zatem jest wyrażony w orzecznictwie pogląd, iż kontrola instancyjna nie polega wyłącznie na analizie uzasadnienia wyroku, ale na analizie czynności procesowych dokonywanych przez sąd i treści przeprowadzonych dowodów w kontekście stawianych orzeczeniu zarzutów. Środek odwoławczy w konsekwencji nie powinien wyłącznie ograniczać się do krytyki sporządzonego uzasadnienia wyroku, ale dla wykazania uchybień w rozstrzygnięciu sądu powinien odwoływać się do zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego i konkretnych czynności sądu w przebiegu rozprawy głównej. Analiza podniesionych w tym zakresie zarzutów dotyczyć zatem powinna nie prawidłowości konstrukcji uzasadnienia wyroku i wykazywanych w tym kontekście ułomności, ale tego, czy ustalenia sądu oparte zostały na ujawnionych dowodach i czy przy tych ustaleniach uwzględnione zostały wszystkie okoliczności na korzyść i niekorzyść oskarżonego (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 28 czerwca 2018 r., II AKa 141/15, LEX nr 2545204). Dopiero uznanie, że uwzględnienie tych okoliczności mogłoby prowadzić do odmiennego treściowo rozstrzygnięcia, upoważnia sąd odwoławczy do ingerencji w treść zaskarżonego wyroku, a w przypadkach określonych w art. 437 § 2 k.p.k. nawet do jego uchylenia.

W kontekście zarzucanych przez skarżącego pominięć w treści uzasadnienia zaskarżonego wyroku należy wskazać, że braki uzasadnienia zaskarżonego wyroku, choćby bardzo poważne, mogą oznaczać, że do jego wydania doszło z istotną obrazą art. 410 k.p.k., mającą wpływ na jego treść, tylko w sytuacji, gdy z jednej strony w treści pisemnych motywów wyroku nie zostały przedstawione rozważania dotyczące istotnych, czy wręcz fundamentalnych dla rozstrzygnięcia okoliczności, co może wskazywać, że te okoliczności nie były przedmiotem analizy sądu przed wydaniem wyroku, a zatem zostały przez sąd pominięte, z drugiej zaś sąd odwoławczy dojdzie do wniosku, że przy prawidłowym rozważeniu tych okoliczności w kontekście całokształtu zgromadzonego materiału dowodowego zaskarżone rozstrzygnięcie mogłoby uzyskać inną treść (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 28 listopada 2017 r., II AKa 314/17, LEX nr 2451332).

Z perspektywy powyższych uwag należy zauważyć, że całkowicie bezproduktywne było przywoływanie przez skarżącego w uzasadnieniu apelacji stanowiska judykatury i doktryny dotyczącego wymogów, które spełniać powinno uzasadnienie wyroku Sądu I instancji. Po pierwsze, poglądy wyrażane w przytoczonych przez skarżącego orzeczeniach – pochodzących notabene głównie z lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych XX w. – były prezentowane w odmiennych realiach normatywnych, przede wszystkim na gruncie silnie zakorzenionego rewizyjnego, a więc m.in. kontrolnego charakteru postępowania odwoławczego. W aktualnym modelu postępowania odwoławczego sąd ad quem posiada dość szerokie kompetencje do merytorycznego orzekania, a zatem nie jest wystarczające wykazanie, że uzasadnienie nie umożliwia przeprowadzenia kontroli zaskarżonego orzeczenia, lecz nacisk położony został na kwestię stwierdzenia rzeczywistych uchybień w treści zaskarżonego orzeczenia. Po drugie, skarżący całkowicie pominął kwestię konsekwencji popełnienia przez Sąd I instancji uchybień dotyczących treści uzasadnienia wyroku. Kwestia ta jest zaś – jak wskazano powyżej – kluczowa dla oceny skuteczności wniesionej apelacji.

Już w tym miejscu należy stwierdzić, że skarżący nawet w podstawowym stopniu nie sprostał przedstawionym wyżej wymaganiom w zakresie wykazania nieprawidłowości zaskarżonego wyroku uniewinniającego jako konsekwencji wadliwości jego uzasadnienia. Prokurator poprzestał bowiem na wskazaniu, do jakich dowodów Sąd Okręgowy nie odniósł się w uzasadnieniu swojego wyroku i jakich kwestii nie wyjaśnił, natomiast nie podjął nawet próby wykazania, że podniesione przez niego uchybienia mogły mieć wpływ na treść zaskarżonego wyroku, albowiem gdyby Sąd te kwestie i dowody rozważył, to nie doszłoby do wydania wyroku uniewinniającego oskarżonych. Argumentacji opartej na takim wnioskowaniu na próżno w apelacji prokuratora szukać. Symptomatycznym przykładem argumentacji, która w ocenie skarżącego miałaby przekonywać o konieczności uchylenia zaskarżonego wyroku, jest przywołanie na poparcie stanowiska, że uzasadnienie wyroku nie pozwala na poznanie toku rozumowania Sądu I instancji, fragmentu uzasadnienia, w którym Sąd Okręgowy zamieścił niedokończoną frazę „ Firma (...) współpracowała” (s. 4 uzasadnienia). Oczywistym jest, że wszystkie zdania zawarte w uzasadnieniu wyroku powinny być dokończone i wyrażać jasną myśl, jednak sam fakt, że takie uchybienie – świadczące bardziej o braku odpowiedniej korekty przed podpisaniem uzasadnienia, niż o wadliwości jego treści – zaistniało, trudno uznać za poważny argument zdolny do przekonania Sądu Apelacyjnego o nieprawidłowości zaskarżonego wyroku. Posłużenie się takim argumentem może być wręcz odebrane jako dowód na deficyt poważniejszych zarzutów, które skarżący mógłby w apelacji wykorzystać.

W ocenie Sądu Apelacyjnego, żadna z kwestii podniesionych przez skarżącego jako pominięte w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku Sądu Okręgowego, jeśli rozważyć ją z punktu widzenia znaczenia dla prawidłowości rozstrzygnięcia, nie prowadzi do wniosku, iż zaskarżony wyrok uniewinniający dotknięty jest uchybieniem, o którym mowa w art. 438 pkt 2 k.p.k. Skarżący wskazując owe pominięcia niejednokrotnie zaniechał jakiegokolwiek bliższego wyjaśnienia, na czym miałoby dane uchybienie polegać, nie wspominając już o wykazaniu, w czym miałby przejawiać się wpływ tego uchybienia na treść orzeczenia. Dobitnie widoczne jest to w przypadku pierwszej kwestii, którą jako pominiętą w uzasadnieniu wskazał skarżący, a mianowicie iż Sąd Okręgowy „nie zaprezentował logicznego procesu myślowego, który doprowadził Sąd do wniosku o niewinności oskarżonych”. Skarżący poprzestał jedynie na zaprezentowaniu takiej enigmatycznej opinii, w żaden sposób nie wskazując bliżej, na czym miałyby w jego ocenie polegać logiczny proces myślowy czy też jakie dostrzega błędy logiczne w rozumowaniu, które Sąd Okręgowy zaprezentował w uzasadnieniu wyroku.

Trudno również podzielić zarzut, że Sąd Okręgowy zaprezentował i ocenił zbiorczo dowody dotyczące zdarzeń gospodarczych opisanych w zarzutach, zamiast odnieść się do każdego zdarzenia z przywołaniem dowodów, na podstawie których ustalił określone fakty. Lektura uzasadnienia zaskarżonego wyroku wskazuje bowiem, że na s. 3-9 przedstawione zostały ustalenia dotyczące działalności spółki (...) wraz ze wskazaniem dowodów, na których je oparto, na s. 9-12 przedstawiono ustalenia dotyczące działalności spółek (...) i (...) wraz ze wskazaniem dowodów, zaś na s. 12-18 ustalenia dotyczące działalności spółki (...) wraz ze wskazaniem dowodów. Z kolei w części uzasadnienia zawierającej ocenę zgromadzonego materiału dowodowego Sąd a quo dokonał analizy poszczególnych dowodów, zwłaszcza zeznań świadków – na s. 55-70 dotyczących transakcji między spółkami (...) a (...), zaś na s. 70-89 dowodów dotyczących transakcji między spółkami (...) a (...) i (...). Wprawdzie materiał dowodowy nie został pogrupowany z wyraźnym zaznaczeniem, której z kwestionowanych przez oskarżyciela transakcji gospodarczych dotyczy, co może nieco zacierać obraz stanu faktycznego, zwłaszcza w odniesieniu do remontów statków na zlecenie (...) i (...), których to zleceń było dość dużo, to jednak lektura uzasadnienia nie pozostawia większych wątpliwości co do tego, o jakie transakcje przy poszczególnych omawianych dowodach chodzi. Wielu z przesłuchanych w toku postępowania świadków, zwłaszcza pracowników stoczni i firm remontowych, czy też firm, dla których zlecenia wykonywała spółka (...), zeznawało w odniesieniu do jednej konkretnej transakcji lub zlecenia. Podkreślić jednocześnie trzeba, że skarżący nie wskazał w apelacji, aby jakakolwiek kwestionowana transakcja objęta zarzutami w przedmiotowej sprawie została w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku pominięta.

Zarzucany przez skarżącego brak odniesienia się w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku do załączników zawierających m.in. dokumentację remontów poszczególnych jednostek pływających koresponduje z przewijającym się w apelacji bardziej generalnym stanowiskiem prokuratora, że Sąd Okręgowy w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku uwypuklił dowody osobowe, zaś zmarginalizował dowody z dokumentów, które tymczasem w ocenie skarżącego odgrywają w sprawie kluczową rolę. Należy tu w pierwszym rzędzie zauważyć, że dokumentacja, którą przedstawił oskarżyciel nie ma charakteru kompletnego, co istotnie utrudnia wysnuwanie z niej uprawnionych wniosków. Jeśli idzie przykładowo o dokumentację dotyczącą remontów statków, to została ona uzyskana przede wszystkim ze spółek (...)i (...). Co istotne, organy ścigania nie zabezpieczyły w toku postępowania przygotowawczego kompletnej dokumentacji księgowej spółki (...). W konsekwencji Sąd I instancji nie dysponował kompletnym materiałem dowodowym, który pozwoliłby mu dokonać całościowej analizy relacji gospodarczych między wskazanymi spółkami oraz – co najistotniejsze – relacji między spółką (...) a jej pracownikami, zleceniobiorcami i dalszymi kontrahentami, którym zlecano wykonywanie prac zlecanych z kolei spółce (...) przez spółki (...),(...) i (...). Jak wynika tymczasem z wyjaśnień J. B. (1), Raga zatrudniała pracowników i podwykonawców, którzy w jej imieniu realizowali prace przy remontach statków (k. 13305/t. 67). Nie bez znaczenia pozostaje również fakt, że oskarżyciel nie uzyskał żadnej dokumentacji dotyczącej cypryjskiej spółki (...) (...), co przy jednocześnie dość ograniczonej treści zeznań sekretarza tej spółki N. A. sprawiło, że niemożliwe stało się zweryfikowanie, czy rzeczywiście zlecenia prac przy remontach statków poza granicami Polski były wykonywane przez osoby, którym zleciła to (...) (...). Konsekwencje braku takiej dokumentacji – zgodnie ze wskazanymi na wstępie regułami ciężaru dowodu – muszą obciążać oskarżyciela publicznego, a nie oskarżonych.

Oskarżyciel formułując zarzuty wobec oskarżonych, a następnie podnosząc zarzuty apelacyjne, skoncentrował się na wnioskach – jakie w jego ocenie – płyną z dowodów z dokumentów zgromadzonych w sprawie, pomijając fakt, że dokumentacja ta nie ma charakteru kompletnego, skoro nie uzyskano dokumentów dotyczących choćby spółek (...) i (...) (...), jak również, że fakt, iż określone okoliczności nie znajdują wyraźnego potwierdzenia w uzyskanych dokumentach, nie uprawnia jeszcze do formułowania wniosku, że nie miały one miejsca w rzeczywistości. Dane zawarte w dokumentach muszą bowiem być zestawione z wnioskami, jakie wypływają z dowodów osobowych przeprowadzonych w sprawie, tj. zeznań świadków i wyjaśnień oskarżonych. Fakt, że w dokumentacji spółki (...) znalazły się dokumenty świadczące o wykonywaniu prac przez tę spółkę i innych podwykonawców co do tej samej jednostki, co do której fakturę wystawiła spółka (...), nie dowodzi jeszcze, że spółka (...) nie wykonywała żadnych prac. W celu stwierdzenia, że (...)nie prowadziła prac konieczne byłoby porównanie szczegółowej dokumentacji remontowej i ustalenie, jaki był dokładny zakres prac wykonywanych przez poszczególnych podwykonawców oraz przez samą spółkę (...). Nawet, jeśli istnieją faktury wystawione przez dwóch różnych podwykonawców na zbliżony zakres prac, to nie musi to oznaczać, że chodzi o dokładnie te same prace, a więc, że jedna z tych faktu stwierdza nieprawdę. Faktury zawierają przecież skrótowy opis prac, których dotyczy dana należność. Jednocześnie należy mieć na względzie, że spółki (...) i (...) zlecały spółce (...) wykonywanie prac przygotowawczych poprzedzających właściwy remont, a także z uwagi na konieczność zachowania renomy nie ujawniały w kosztorysach udziału takich podwykonawców jak (...) (zob. wyjaśnienia M. P. – k. 20084, 20085v/t. 100). Z kolei fakt, że spółka (...) wystawiła podmiotowi zlecającemu remont statku fakturę obejmującą zakres prac, który pokrywa się z pracami zleconymi spółce (...), czy też istnienie takiej dokumentacji jak potwierdzenie wykonanych prac, aneks do umowy z wartościami poszczególnych prac, oferty cenowe, w żaden sposób nie dowodzi, że spółka (...) nie wykonywała części prac jako podwykonawca (...), skoro to spółka (...) lub (...) była kontrahentem armatora, a zatem wystawiała fakturę obejmującą całość wykonanych prac niezależnie od tego, czy zostały one wykonane przez pracowników tej spółki, czy też przez podwykonawców. Oczywistym jest, że spółka (...) lub (...) jako podmiot, który zawarł umowę na remont statku, odpowiadała za całość prac zleconych niezależnie od tego, czy były one wykonywane bezpośrednio przez spółkę, czy też przez jej podwykonawców. W konsekwencji musiały powstać dokumenty obrazujące wykonanie określonych prac przez (...) wobec kontrahenta je zlecającego i nie mogły one być zastąpione przez dokumenty wytworzone między (...) a jej podwykonawcami. Jednocześnie istnienie dokumentów dotyczących wykonania przez (...) prac remontowych nie dowodzi jeszcze, że określone prace nie były zlecane podwykonawcom.

Wadliwość rozumowania skarżącego obrazuje zbyt daleko idące i bezkrytyczne oparcie się na opinii biegłej z zakresu rachunkowości D. M. i wyprowadzenie z niej przez oskarżyciela zbyt daleko idących wniosków. Tymczasem w uzupełniającej opinii ustnej biegła wyraźnie przyznała, że pracowała wyłącznie na materiale, który został zgromadzony w przedmiotowej sprawie, to jest na fakturach i księgach, przy czym nie dysponowała kompletem dokumentów, bowiem spółka (...) zakończyła swoją działalność zanim Urząd Kontroli Skarbowej przeprowadził dokładne badania obrotu spółek (...),(...) i (...). W związku z tym biegła nie badała sprawozdań finansowych w połączeniu z księgami. Zadaniem biegłej było jedynie zweryfikowanie danych zawartych w akcie oskarżenia i wskazanie wszystkich faktur, które były wymienione w akcie skarżenia oraz ustalenie jaki był wpływ tych faktur na koszty i związany z tym podatek VAT. Podstawowym zadaniem biegłej było ustalenie, jakie faktury są wymienione w akcie oskarżenia, znalezienie ich w zbiorze, upewnienie się czy w sytuacji, gdy faktura jest kilka razy wymieniona w akcie oskarżenia, to czy jest to jedna i ta sama faktura, a jeżeli jest błąd pisarski, to ustalić w którym miejscu (k. 22713-22719/t. 113). Z powyższego wynika, że opinia biegłej zakresu rachunkowości ograniczała się wyłącznie do zestawienia zakwestionowanych aktem oskarżenia faktur, ich rachunkowego zsumowania, natomiast w żaden sposób nie stanowi materiału dowodowego, który dawałoby podstawy do oceny w przedmiocie tego, czy transakcje, które zostały wskazane w zakwestionowanych fakturach rzeczywiście miały miejsce w obrocie gospodarczym.

Oczywiście bezzasadny jest zarzut, iż Sąd Okręgowy nie ustosunkował się do wyjaśnień K. P. (1) złożonych w postępowaniu przygotowawczym (k. 16591-16608, 16841-16843). Wprawdzie o tyle rację ma skarżący, że w uzasadnieniu wyroku rzeczywiście brak jest analizy tych wyjaśnień oskarżonego K. P., jednak gdyby skarżący zapoznał się z ich treścią, to stałoby się dla niego jasne, z jakich względów nie było żadnego powodu, aby zajmować się w treści uzasadnienia tymi wyjaśnieniami. Podczas przesłuchania w dniu 30 kwietnia 2010 r. (k. 16593-16607/t. 82) K. P. (1) na wstępie oświadczył, że będzie odpowiadać wyłącznie na pytania w odniesieniu do okazywanych mu faktur VAT i wskazania, czy wystawiał je i podpisywał. W związku z tym całe przesłuchanie sprowadziło się do odnoszenia się podejrzanego do okazywanych mu poszczególnych faktur wystawionych przez (...) sp. z o.o. i wskazywania, czy je podpisał, czy też nie. W odniesieniu do niektórych faktur podejrzany miał wątpliwości, czy na danej fakturze widnieje jego podpis, czy jest to jego pieczęć. Z wyjaśnień podejrzanego wynika, że podpisał on większość okazanych mu faktur, niektóre z nich podpisał zaś J. B. (1), co miało miejsce, gdy K. P. (1) znajdował się poza T.. Jednocześnie K. P. (1) wyjaśnił, że nie wypisywał tych faktur, bowiem zajmowała się tym księgowość, a jego rolą było wyłącznie podpisanie faktury. Na podkreślenie zasługuje, że w żaden sposób K. P. (1) nie odnosił się do tego, czy okazywane mu faktury dokumentują rzeczywiste zdarzenia gospodarcze. Oczywistym zatem jest, że skoro Sąd Okręgowy doszedł w oparciu o analizę materiału dowodowego do wniosku, że zakwestionowane przez oskarżyciela faktury dokumentują rzeczywiste zdarzenia gospodarcze, to kwestia tego, kto podpisywał w imieniu (...) sp. z o.o. poszczególne faktury, pozostawała bez znaczenia. Ta okoliczność miałaby bowiem znaczenie tylko wówczas, gdyby Sąd Okręgowy doszedł do odmiennego przekonania, bowiem wtedy rodziłaby się konieczność ustalenia zakresu odpowiedzialności osób uprawnionych w imieniu (...) sp. z o.o. do podpisywania faktur, czyli K. P. (1) i J. B. (1).

Jeszcze bardziej oczywiste jest pominięcie w uzasadnieniu odniesienia się do wyjaśnień K. P. (1) złożonych podczas przesłuchania w dniu 26 maja 2010 r. (k. 16843/t. 84). Oświadczył on bowiem wówczas wyłącznie, że zrozumiał przedstawione mu zarzuty, że nie przyznaje się do winy i nie chce składać wyjaśnień. Nie było zatem nic w tych wyjaśnieniach, co wymagałoby analizy Sądu a quo w uzasadnieniu wyroku.

Podobnie przedstawia się kwestia pominięcia odniesienia się do danych uzyskanych z firm(...)S.A. i (...). Zapoznanie się z treścią uzyskanych w toku postępowania pism tych firm oraz przekazanych przez nie danych dotyczących kont poczty elektronicznej należących do J. N. (1) i E. N. nie pozostawia żadnych wątpliwości co do przyczyny takiego stanu rzeczy. Otóż, jak wynika z pisma (...) (k. 16720-16723/t. 83) dotyczącego kont: (...) i (...), firma (...) nie posiada zawartości drugiego konta. Natomiast przekazane dane z konta (...)pochodzą z okresu kwietnia i maja 2010 r. i zawierają wyłącznie prywatną korespondencję, która nie ma żadnego związku z zarzutem przedstawionym E. N.. Z kolei pismo i dane przekazane przez (...)S.A. (k. 16983-16704/t. 84), dotyczące konta(...), dowodzą, że wskazane materiały zawierają wyłącznie dane dotyczące logowań do konta oraz treść jednej wiadomości zapisanej na koncie, która nie ma żadnego związku ze sprawą. Z pisma wynika, że inne wiadomości zostały usunięte, a (...) nie archiwizuje takich wiadomości.

Skarżący zarzucił również, że Sąd Okręgowy nie dokonał w uzasadnieniu oceny poszczególnych twierdzeń w wyjaśnieniach oskarżonych, przede wszystkim J. B. (1), P. M. i M. P. (1), uznając je w całości za logiczne, spójne i konkretne. Tak powierzchownie sformułowany zarzut może być przedmiotem kontroli jedynie w ograniczonym zakresie, bowiem skarżący wskazał tylko na kilka kwestii, co do których ocena wyjaśnień tych oskarżonych jest wadliwa, a przy tym w zasadzie nie sprecyzował w czym dokładnie upatruje tej wadliwości z perspektywy kryteriów określonych w art. 7 k.p.k. Poprzestanie przez skarżącego na stwierdzeniu, że co do określonych kwestii w wyjaśnieniach oskarżonych występują sprzeczności i niedorzeczności, przy jednoczesnym zaniechaniu krótkiego choćby uzasadnienia, z jakich względów skarżący uznaje tę ocenę za wadliwą, innymi słowy – na czym miałyby te sprzeczności lub niedorzeczności polegać – nadaje takim zarzutom charakter gołosłownej polemiki z ustaleniami i oceną dowodów dokonanymi przez Sąd Okręgowy. Rolą skarżącego, a nie Sądu odwoławczego jest przecież wskazanie na czym polegają wady w ocenie materiału dowodowego.

Jeśli idzie o sposób prowadzenia spółki (...), to skarżący w żaden sposób nie wskazał konkretnie na czym miałyby polegać sprzeczności w tym zakresie w wyjaśnieniach oskarżonych J. B. (1) – prokurenta spółki (...) oraz K. P. (1) – prezesa zarządu tej spółki. Warto jedynie wskazać, że J. B. (1) nie kwestionował, iż będąc prokurentem (...) sp. z o.o. wystawiał i podpisywał faktury w jej imieniu (k. 13305/t. 67). W spółce był zarząd, jednak w razie potrzeby decyzje podejmował również J. B. (1) (k. 13306/t. 67). Przyznawał także, że podpisywał protokoły odbioru robót (k. 13307/t. 67). J. B. (1) odnosząc się do początków działalności spółki (...), wskazał, że w związku z rozwojem spółki zwrócił się do swojego znajomego – K. P. (1), który miał wiedzę techniczną, o pomoc przy koordynowaniu współpracy z takimi firmami jak (...) czy (...). K. P. (1) potrafił komunikować się z kontrahentami w przypadku konkretnych zadań, które należało wykonać, natomiast nie posiadał kontaktów biznesowych, które umożliwiłyby mu prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej w takim zakresie, w jakim zajmowała się spółka (...) (k. 20118v/t. 100). Z kolei K. P. (1) wyjaśniał, że J. B. (1) zaproponował mu nabycie udziałów w spółce (...), za które zapłacił środkami pochodzącymi z własnych oszczędności i pożyczek. (k. 13466/t. 68). Ponieważ oskarżony nie miał doświadczenia związanego z prowadzeniem spółki, więc J. B. (1) został powołany jako prokurent i mógł w pełnym zakresie zajmować się sprawami spółki. Oskarżony K. P. (1) miał wiedzę o kontrahentach spółki i zakresie jej działalności, jednak przyznawał, że szczegółową wiedzę dotyczącą współpracy z niektórymi kontrahentami ma J. B. (1), gdyż to on przeprowadzał rozmowy z ich przedstawicielami (k. 13468-13469/t. 68). Trudno w powyższych wyjaśnieniach dopatrzyć się sprzeczności, skoro zarówno z depozycji J. B. (1), jak i K. P. (1) jasno wynika, iż to pierwszy z oskarżonych miał wiodącą rolę w działalności biznesowej spółki (...), co było naturalną konsekwencją jego szerokich kontaktów biznesowych, zaś drugi oskarżony udzielał pomocy w powadzeniu spółki (...), podejmując przede wszystkim działania pomocnicze przy realizacji konkretnych kontraktów. Kwestia, że to K. P. (1) był prezesem zarządu, a J. B. (1) jej prokurentem, nie podważa takiego podziału zadań, skoro jest to wewnętrzną sprawą wspólników, komu powierzają kierowanie spółką. Okoliczność ta pozostaje zresztą bez znaczenia dla rozstrzygnięcia o zasadności oskarżenia w przedmiotowej sprawie.

W wyjaśnieniach J. B. (1) i M. P. (1) nie można doparzyć się istotnych sprzeczności, jeśli idzie o przyczyny podjęcia współpracy między spółkami (...)i (...). J. B. (1) wyjaśnił, że w latach dziewięćdziesiątych prowadził szeroką działalność handlową oraz wytwórczą, natomiast ekspansja dużych sklepów powierzchniowych spowodowała skurczenie się jego obrotów. W związku z tym musiał poszukiwać nowych kierunków biznesowych. Zauważył, że jest zapotrzebowanie na realizację różnych prac remontowych przez mniejsze firmy, gdyż duże firmy z branży stoczniowej w ten sposób radziły sobie z dużym zatrudnieniem i zmienną ilością zleceń. Podwykonawcy tacy, jak spółki (...) i (...), byli bardzo dobrymi partnerami dla firm(...)i (...), ponieważ rozwiązywano w ten sposób problem zatrudnienia wykwalifikowanej kadry. Podwykonawcy brali bowiem na siebie organizowanie i wykonywanie zleconych im zadań (k. 20119-20118v/t. 100). Zbliżony obraz podjęcia współpracy między spółkami (...) i (...) wyłania się z wyjaśnień M. P. (1). Wskazał on, że spółka (...) pojawiła się jako podwykonawca w trudnym okresie dla przemysłu stoczniowego, w latach 2001-2002, kiedy były kłopoty z płatnościami. Raga była kontrahentem, który miał możliwość kredytowania działalności (...). (...) kupowała materiał, szczególnie stal, po dobrych cenach i z odroczoną płatnością i ten materiał dostarczała (...) do remontu danego statku. (...) również organizowała ludzi i wykonywała prace przy remontach statków, przede wszystkim w zakresie prac kadłubowych, ślusarskich i innych prac niewymagających szczególnych uprawnień (k. 13667/t. 67; k. 20016-20017/t. 100). Z powyższego wynika, że wprawdzie J. B. (1) nie wskazywał w swoich wyjaśnieniach na kwestię kredytowania zakupu materiałów potrzebnych (...) do remontów statków, jednak należy zwrócić uwagę, że ten aspekt współpracy (...)i (...) nie był przedmiotem stawianych mu przez prokuratora zarzutów, a jednocześnie chodzi o zdarzenia sprzed długiego okresu czasu. Istotne natomiast jest, że obaj oskarżeni byli zgodni co do tego, że powodem podjęcia współpracy były trudności, w jakich znalazł się przemysł stoczniowy na początku XXI w. i konieczność uzyskania wsparcia finansowego i organizacyjnego przy realizacji kontraktów na remonty statków. Co istotne, współpraca między spółkami (...)i (...) nie była niczym szczególnym, skoro jak wynika z wyjaśnień M. P. (1) i dokumentacji dotyczącej remontów statków, spółki (...)i (...) realizowały kontrakty na remonty statków przy pomocy wielu podwykonawców.

Skarżący zakwestionował też ocenę wyjaśnień oskarżonych w odniesieniu do twierdzenia M. P. (1) o rzekomo bezprawnym korzystaniu przez kilka osób z jednej przepustki uprawniającej do wejścia na teren Stoczni (...). Samo stwierdzenie prokuratora, że takie wyjaśnienia są niedorzecznością trudno jednak uznać choćby za namiastkę merytorycznej argumentacji. Warto w tym kontekście zwrócić uwagę, że Sąd Okręgowy nie dał wiary tym wyjaśnieniom w oderwaniu od pozostałego materiału dowodowego. Świadek K. D., który jako pracownik Stoczni (...) nadzorował remonty z ramienia tej stoczni, zeznał, że dla Stoczni nie miało znaczenia, czy do wykonania remontu były zatrudnione jakieś obce firmy, bowiem Stocznia zawierała umowę z firmą (...) i nie interesowały jej rozliczenia finansowe pomiędzy zatrudnianymi firmami przez (...). Co istotne, wskazał on, że na koniec każdego remontu negocjowano i rozliczano ilość wystawionych przepustek, bowiem ich ilość wpływała na wysokość rozliczeń (k. 20428/t. 102). Również świadek A. A. (2), który nadzorował z ramienia (...) remonty statków, wskazał, że firmy wykonujące prace remontowe występowały o przepustki dla swoich pracowników, ale też często korzystały z pracowników Stoczni (...), którzy pracowali na drugą lub trzecią zmianę albo w czasie urlopu, jak również pracownicy podwykonawców do wejścia na teren stoczni wykorzystywali przepustki innych osób (k. 21062/t. 105). Z kolei R. W. (1), pracownik Stoczni (...), zeznał, iż spółka (...) przygotowywała listy osób, które mają uzyskać uprawnienie do wejścia na teren stoczni, jednak nie musiały one zawierać informacji, które z nich są osobami zatrudnianymi przez podwykonawców (...). Przyznał też, że nieoficjalnie słyszał o takich praktykach, iż pracownicy Stoczni (...) po godzinach wykonywali prace na rzecz innych firm (k. 21516/t. 107). Ten materiał koresponduje z wyjaśnieniami M. P. (1), który wskazywał, że w okresie, kiedy przeprowadzano kwestionowane remonty, przepustki do Stoczni (...)nie miały zdjęcia osoby, dla której była przepustka wystawiona, a kontrola na bramach wejściowych nie była dokładna. W związku z tym dla zmniejszenia kosztów na jedną przepustkę mogło wejść kilka osób, a jednocześnie miejscowi stoczniowcy w ogóle ich nie potrzebowali. Firmy prowadzące remonty zamawiały więc tylko połowę liczby przepustek, które potrzebowały, a nieraz nawet żadnych przepustek. Ponieważ stocznia o tym wiedziała, zawsze na koniec był problem z rozliczeniem tych przepustek (k. 20021/t. 100). Twierdzenia powyższe uprawdopodobnia fakt, że w latach 2001-2005 w Stoczni (...) przepustki rzeczywiście nie zawierały zdjęcia osoby uprawnionej do wejścia na jej teren (zob. k. 20013). Nie sposób zatem zrozumieć w czym skarżący upatruje niedorzeczności w wyjaśnieniach oskarżonego M. P., skoro znajdują one potwierdzenie w zgromadzonym materiale dowodowym.

Jeśli idzie o kwestionowane przez skarżącego uznanie za pożyczkę udzieloną przez J. B. (1) kwoty 71.912,84 zł, to również i w tym przypadku prokurator bliżej nie wskazał w czym upatruje niedorzeczności w wyjaśnieniach oskarżonych dotyczących tej kwestii. Z dokumentów przedstawionych przez E. N. wynika, iż lokal w J.został przez nią odebrany w dniu 10 lipca 2004 r. (k. 19244/t. 96), zaś ostatnia wpłata w kwocie 71.912,84 zł została dokonana w dniu 22 lipca 2004 r. (k. 19247/t. 96). Z deklaracji w sprawie podatków od czynności cywilnoprawnych (k. 17403-17407/t. 86) wynika, że J. B. (1) udzielił J. N. (1) pożyczki krótkoterminowej na cele mieszkaniowe w kwocie 71.912,84 zł na okres od 19 lipca 2004 do 2 sierpnia 2004 r., przy czym deklaracja ta została złożona w dniu 16 października 2007 r. wraz oświadczeniem o czynnym żalu, w którym wskazano, że przyczyną niezłożenia deklaracji był brak pisemnej umowy pożyczki oraz jej krótkotrwały charakter. Kwestia oceny tej transakcji między J. B. (1) a J. N. (1) pozostaje jednak bez znaczenia dla rozstrzygnięcia o zasadności zarzutu postawionego E. N., skoro zgodnie z jego treścią działania w ramach tzw. prania pieniędzy miała ona podejmować w okresie od 1 kwietnia do 29 czerwca 2005 r., przy czym jak wynika z dokumentacji bankowej (k. 19249-19258/t. 96) wskazany w zarzucie rachunek bankowy E. N. został otwarty dopiero w dniu 10 marca 2005 r. Tymczasem nie budzi żadnych wątpliwości, że w momencie zawierania aktu notarialnego przeniesienia własności lokalu znajdującego się w J.– w dniu 10 marca 2005 r. – wszystkie należności za ten lokal były już uregulowane, a ostatnia płatność – jak wskazano powyżej – miała miejsce w lipcu 2004 r. Prokurator nie podważył zaś twierdzeń oskarżonych, iż zakup lokalu w J. został sfinansowany ze środków pochodzących ze sprzedaży innego lokalu znajdującego się w W. (zob. wyjaśnienia J. N. – k. 19806). Co zaś najistotniejsze w kontekście zarzutu postawionego E. N. – fakt, że w 2005 r. na jej rachunek bankowy wpływały środki pieniężne od (...) Limited oraz J. B. (1) nie dowodzi jeszcze, że oskarżona obejmowała swoją świadomością zespół znamion stypizowanych w przepisie art. 299 § 1 i 5 k.k. Prokurator oskarżając E. N. całkowicie przeoczył konieczność dowodowego wykazania umyślności zarzucanego jej działania, co jest o tyle istotne, że w świetle zgromadzonego materiału dowodowego nie budzi wątpliwości – skoro prokurator nie przedstawił dowodów przeciwnych – że oskarżona nie zajmowała się prowadzeniem spółki (...), co było domeną jej męża, nie miała wiedzy na temat jej działalności, lecz zajmowała się prowadzeniem domu i sprawami rodziny. Sam zatem fakt, że na jej konto wpłynęły określone środki pieniężne – w czym prokurator upatruje działań noszących znamiona prania pieniędzy – bynajmniej nie dowodzi jeszcze świadomości oskarżonej, iż dopuszcza się takiego przestępstwa, nie wspominając o realizowaniu zamiaru podjęcia działań opisanych w art. 299 § 1 k.k.

Skarżący nie wyjaśnił również z jakiego względu za niedorzeczne uznaje zlecanie (...) sp. z o.o. wykonania specjalistycznych usług, w tym m.in. opracowania dotyczącego warunków technicznych związanych z instalacją i uruchomieniem systemów oświetlenia lotniska i lądowiska śmigłowców dla (...). Ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynika, iż spółka (...) przy realizacji otrzymywanych zleceń korzystała nie tylko ze swoich pracowników, lecz również z podwykonawców i innych osób, którym zlecała poszczególne prace. Jednocześnie z zeznań świadków J. S. (1) (k. 8965/t. 45), J. N. (3) (k. 20663/t. 103) i W. S. (k. 9355-9358/t. 47) wynika, iż w 2002 r. mogły być prowadzone prace projektowe dotyczące oświetlenia na lotnisku w G. – B. oraz lądowiska śmigłowców, jednak nie mieli oni bliższych informacji na ten temat. Z kolei J. M., były szef (...) (...) Oddziału (...) w G., zeznał, że firmy prowadzące prace na lotnisku nie miały obowiązku informowania Oddziału, czy prace wykonują podwykonawcy (k. 20661v-20662/t. 103). W konsekwencji nie można uznać, aby oskarżyciel dowiódł, że takich prac projektowych nie prowadzono, a wskazane przez skarżącego opracowanie nigdy nie powstało. Co więcej, jak wynika z wyjaśnień J. N. (1), właśnie w oparciu o to opracowanie zostały w 2012 r. przeprowadzone prace montażowe oświetlenia drogi startowej i dróg kołowania na lotnisku w B. (k. 19774/t. 98).

Oceniając trafność zarzutu, że Sąd Okręgowy nie odniósł się do dowodów z dokumentacji bankowej, które w ocenie skarżącego potwierdzają przekazywanie środków pieniężnych bez faktycznego tytułu z rachunków zarządzanych przez J. B. (1) na inne rachunki, w tym rachunki J. N. (1) i P. M., należy w pierwszej kolejności zwrócić uwagę na specyficzne powiązanie między zarzutami, jakie przedstawiono większości oskarżonych. Na akt oskarżenia składają się bowiem trzy grupy zarzutów: pierwsza to zarzuty wyrządzenia szkody majątkowej w mieniu spółki (...), (...) lub (...) poprzez dokonanie przelewów należności z tytułu faktur dokumentujących nieprawdziwe zdarzenia gospodarcze (art. 296 § 1, 2 i 3 k.k.), ewentualnie pomocnictwo do tego przestępstwa, druga to pranie pieniędzy stanowiących korzyść z tego pierwszego przestępstwa kwalifikowanego z art. 296 k.k. (art. 299 § 1 i 5 k.k.), trzecia zaś to uszczuplenie podatku dochodowego od osób prawnych w oparciu o takie faktury dokumentujące nieprawdziwe zdarzenia gospodarcze (art. 56 § 1 k.k.s.). Taki układ zarzutów i ich wzajemne powiązanie powodują, że kluczowe znaczenie dla rozstrzygnięcia o zasadności oskarżenia w przedmiotowej sprawie ma ustalenie czy transakcje gospodarcze wskazane we fakturach wystawionych przez spółkę (...) na rzecz spółek(...), (...) i (...) rzeczywiście miały miejsce. Innymi słowy, podstawowe (pierwotne) ustalenia dotyczyć muszą tego, czy owe faktury mają fikcyjny charakter, czy też odzwierciedlają rzeczywiste zdarzenia gospodarcze. Oczywistym bowiem jest, że w razie ustalenia, iż kwestionowane przez oskarżenie faktury VAT, wystawione przez (...) sp. z o.o., dotyczą rzeczywistych zdarzeń gospodarczych, nie można mówić o popełnieniu przestępstwa skarbowego z art. 56 § 1 k.k.s., skoro faktury te odzwierciedlały rzeczywiste koszty uzyskania przychodów zmniejszające należny podatek dochodowy od osób prawnych.

Analogicznie przedstawia się kwestia przestępstwa z art. 299 § 1 i 5 k.k. Źródłem pochodzenia wartości majątkowych stanowiących "brudne pieniądze" ma być zachowanie realizujące znamiona konkretnego typu czynu zabronionego pod groźbą kary. Dla realizacji znamion przestępstwa z art. 299 § 1 k.k. nie jest więc wystarczające ustalenie, że określone wartości majątkowe pochodzą z jakiejkolwiek czynności bezprawnej, czy też nieujawnionego lub "nielegalnego" źródła. Nie jest także wystarczające w tym zakresie ogólne wskazanie, że korzyść majątkowa pochodzi z działalności przestępczej, jakiegoś bliżej nieokreślonego czynu zabronionego, czy też pewnej grupy przestępstw (np. przestępstw przeciwko mieniu czy oszustw podatkowych) bez sprecyzowania, o jaki konkretnie typ przestępstwa chodzi (zob. wyrok SN z dnia 4 października 2011 r., III KK 28/11, OSNKW 2011, z. 11, poz. 101; wyrok SN z dnia 20 maja 2013 r., III KK 455/12, LEX nr 1321751). Ustalenie, że przyjęte w zarzucie z art. 299 § 1 k.k. tzw. przestępstwo bazowe nie miało jednak miejsca, skutkuje zdekompletowaniem znamion określonych w art. 299 § 1 k.k. i tym samym prowadzi do ustalenia, że do popełnienia zarzucanego przestępstwa nie doszło.

Świadomość powyższych zależności powoduje, że zrozumiałym staje się skoncentrowanie się Sądu Okręgowego na ustaleniach dotyczących tego, czy kwestionowane przez oskarżenie faktury VAT dokumentują rzeczywiste zdarzenia gospodarcze, czy też stwierdzają one nieprawdę. Bezprzedmiotowe było szczegółowe odnoszenie się w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku do okoliczności dotyczących zarzutów z art. 299 § 1 i 5 k.k. oraz z art. 56 § 1 k.k.s., skoro Sąd Okręgowy doszedł do przekonania, iż oskarżeniu nie udało się udowodnić, że kwestionowane faktury VAT zawierają w swej treści nieprawdziwe dane, bowiem wskazane w nich zdarzenia gospodarcze nie miały miejsca. Z tej perspektywy fakt, że z dokumentacji bankowej, dokumentów zatrzymanych u J. B. (1) wynika, iż między spółkami (...), (...), (...) oraz niektórymi oskarżonymi miały miejsce przepływy finansowe o nie w pełni czytelnych tytułach, ma wtórne znaczenie dla zasadności oskarżenia w sprawie. Podstawowe znaczenie ma bowiem kwestia, czy faktury dotyczą rzeczywistych zdarzeń gospodarczych. Wskazane przepływy finansowe mogą bowiem mieć źródło w całkowicie różnych sytuacjach i relacjach między wskazanymi spółkami i osobami. Oskarżyciel zarówno w toku postępowania pierwszoinstancyjnego, jak i w apelacji nie wykazał, w jaki sposób ta wskazana dokumentacja bankowa powinna wpłynąć na ocenę materiału dowodowego dotyczącego kwestii rzeczywistego charakteru zdarzeń gospodarczych wskazanych w kwestionowanych fakturach VAT. W konsekwencji nie można uznać, aby ta dokumentacja bankowa i wynikające z niej dane o przepływach finansowych same w sobie świadczyły o fikcyjności zdarzeń gospodarczych wskazanych we fakturach. W tym bowiem zakresie pierwszoplanowe znaczenie mają dowody dotyczące tych konkretnych zdarzeń gospodarczych i relacji biznesowych między spółką (...) a spółkami (...), (...) i (...).

Z powyższych względów nie przekonuje również zarzut dotyczący tego, że Sąd Okręgowy nie odniósł się do dokumentów ujawnionych podczas przeszukania w mieszkaniu zajmowanym przez oskarżonego J. B. (1), w tym do wydruków e-maili przesłanych przez J. N. (1) z odręcznymi notatkami, z których wynika, że J. B. (1) przekazywał na rachunki wskazane przez J. N. (1) środki pieniężne pod fikcyjnymi – w ocenie oskarżyciela – tytułami.

Jeśli idzie o wydruki korespondencji poczty elektronicznej z notebooka ujawnionego u J. B. (1), to należy dodatkowo zauważyć, iż dane z tego notebooka były przedmiotem opinii biegłego Z. R. (1) (k. 17735-17883/t. 88-89). Jak jednak wynika z opinii biegłego z zakresu informatyki P. S. (2) (k. 22571-22573/t. 112), której Sąd Okręgowy zasięgnął w toku rozprawy głównej, przy zabezpieczaniu i badaniu przez biegłego Z. R. danych z dysku notebooka należącego do J. B. (1) doszło do nieodwracalnego zniszczenia tego dysku. Jednocześnie zabezpieczony przez biegłego Z. R. materiał dowodowy nie posiada cech tzw. klonu dysku twardego, ponieważ na płytach znajduje się zrzut danych niespełniający wymogów kopii, bowiem nie umożliwia ona odtworzenia pełnych danych. Z kolei z uwagi na fizyczne zniszczenie dysku nie ma możliwości odtworzenia danych z dysku źródłowego i porównania ich z treścią materiału dowodowego dołączonego do opinii biegłego Z. R.. Biegły P. S. wskazał również, że przy zabezpieczaniu dowodów z dysku notebooka nie były stosowane nawet minimalne obowiązujące w czasie sporządzania opinii przez biegłego Z. R. normy (normy ISO oraz zasady ogłoszone przez Izbę Rzeczoznawców oraz Sekcję Informatyki Sądowej Polskiego Towarzystwa Informatycznego), zgodnie z którymi powinno nastąpić zabezpieczenie dowodów elektronicznych. Wobec śmierci biegłego Z. R. (1) nie było możliwe jego przesłuchanie i wyjaśnienie wskazanych wątpliwości. W konsekwencji na etapie postępowania sądowego nie było już możliwości ustalenia, czy zabezpieczony materiał elektroniczny był poddawany jakimkolwiek modyfikacjom. Z tego względu za trafne należy uznać stanowisko Sądu Okręgowego, zgodnie z którym odmówił on dania wiary opiniom opracowanym przez biegłego Z. R. (1). Zauważyć dodatkowo należy, że prokurator w toku rozprawy nie kwestionował stanowiska zaprezentowanego przez biegłego P. S. (2), a zwłaszcza nie przedstawił dowodów, które podważałyby wnioski wyrażone w opinii tego biegłego. Również w apelacji skarżący w żaden sposób nie zakwestionował przyjętej przez Sąd a quo oceny opinii tego biegłego, a jedynie ograniczył się do wskazania, że Sąd Okręgowy w uzasadnieniu nie odniósł się do „wydruków korespondencji elektronicznej z notebooka ujawnionego u J. B. (1)”. Tymczasem jak wynika z powyższego, powodem pominięcia tych dowodów były błędy, jakie na etapie postępowania przygotowawczego popełniono przy zabezpieczaniu dowodów elektronicznych. Wobec braku obecnie możliwości weryfikacji procesu zabezpieczenia danych, ocenę wyrażoną przez Sąd Okręgowy należy uznać za trafną. Konsekwencje wadliwego gromadzenia materiału dowodowego w toku postępowania przygotowawczego i błędów, które popełnione zostały przez biegłego, którym posłużył się prokurator, muszą obciążać oskarżyciela publicznego, a nie oskarżonych.

Już tylko na marginesie trzeba zauważyć, że samo wskazywanie przez skarżącego na pominięcie „wydruków korespondencji elektronicznej” budzi uzasadnione wątpliwości co do poprawności takiego ujęcia materiału dowodowego w sprawie. Dowodem w sprawie w przypadku korespondencji poczty elektronicznej nie są bowiem same wydruki e-maili, bowiem łatwo mogą one podlegać modyfikacjom, lecz dowodem jest odpowiedni plik zawierający dane elektroniczne (tzw. nagłówki wiadomości, które zawierają szczegółowe informacje dotyczące nadawcy, odbiorcy, drogi przesyłania wiadomości itp.). Fakt, że w aktach sprawy znalazły się wydruki wiadomości e-mail przygotowane przez biegłego Z. R. (1) nie oznacza jeszcze, że jest to niebudzący wątpliwości materiał dowodowy. Wydruk taki pełnić może bowiem wyłącznie rolę pomocniczą względem wersji elektronicznej.

Nie można też uznać, aby na treść zaskarżonego rozstrzygnięcia mógł wpłynąć brak odniesienia się w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku do przyczyn uchylenia przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w W. decyzji Dyrektora Izby Skarbowej w W. odnośnie spółki (...) w zakresie dotyczącym podatku VAT za 2004 r. oraz do przyczyn umorzenia postępowań prowadzonych przeciwko tej spółce. Należy wskazać, że Dyrektor Urzędu Kontroli Skarbowej w W. decyzjami z dnia 16 czerwca 2015 r. i 14 grudnia 2015 r. (k. 22784, 22785/t. 113) umorzył postępowanie kontrolne w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych i podatku VAT za 2004 r. wobec (...) sp. z o.o. Z treści tych decyzji wynika, że powodem umorzenia postępowania było wykreślenie (...) sp. z o.o. w likwidacji z Krajowego Rejestru Sądowego, które nastąpiło postanowieniem Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w Warszawie, prawomocnym z dniem 22 maja 2015 r. Z pisma Naczelnika II (...) Urzędu Skarbowego w W. z dnia 13 lutego 2017 r. (k. 23016/t. 115) wynika, że kwestionowany w związku z fakturami, których dotyczy przedmiotowe postępowanie, podatek VAT i CIT za 2004 r. został zwrócony (...) sp. z o.o. lub rozliczony.

Należy jednak mieć na względzie, że jak wynika z uzasadnienia wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego W. z dnia 22 kwietnia 2015 r., sygn. III SA/Wa 2872/14 (k. 22773-22782/t. 113), powodem uchylenia decyzji Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej w W. określającej wysokość zobowiązania podatkowego w odniesieniu do podatku dochodowego od osób prawnych za 2004 r. była krytyczna ocena sądu administracyjnego dotycząca podstawy faktycznej zaskarżonych decyzji organów skarbowych. Sąd administracyjny stwierdził bowiem, że brak jest jednoznacznych dowodów potwierdzających fikcyjny charakter czynności ujętych w fakturach zakwestionowanych przez Urząd Kontroli Skarbowej. W postępowaniu kontrolnym doszło również do naruszenia praw strony poprzez nieprowadzenie zawnioskowanych przez spółkę (...) dowodów dotyczących tej właśnie kwestii. Z kolei z wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 30 stycznia 2014 r., sygn. II FSK 47/12, wynika, że w odniesieniu do wystawionej na rzecz (...) przez (...) Sp. z o.o. faktury dotyczącej usługi pośrednictwa przy zawieraniu umowy kredytowej, należy uwzględnić, iż brak jakiegokolwiek dowodu potwierdzającego świadczenie przez tę spółkę usług pośrednictwa przy zawieraniu umowy kredytowej był wynikiem zaniechania organów podatkowych w zakresie przeprowadzenia dowodów wnioskowanych przez skarżącą spółkę. Sąd administracyjny wskazał, że organy podatkowe powinny były przesłuchać dodatkowych świadków oraz J. B. (1).

Z powyższego wynika, że nie ma żadnych podstaw do twierdzenia, iż powodem umorzenia postępowania kontrolnego były wyłącznie przyczyny formalne związane z wykreśleniem spółki (...) z Krajowego Rejestru Sądowego. W rzeczywistości bowiem w postępowaniu kontrolnym należało w szerszym zakresie niż pierwotnie przeprowadzić postępowanie dowodowe, uwzględniając między innymi wnioski dowodowe złożone przez spółkę, a następnie dokonać całościowej oceny zgromadzonego materiału dowodowego. W konsekwencji nie ma jakichkolwiek podstaw do przyjmowania założenia, że wynik ponownego postępowania kontrolnego przyniósłby analogiczny rezultat w postaci decyzji podatkowej jak w postępowaniu pierwotnym. Trzeba mieć również na względzie, że dowody, o których przeprowadzenie w postępowaniu kontrolnym wnioskowała spółka (...), zostały przeprowadzone w przedmiotowym postępowaniu karnym przez Sąd Okręgowy i poddane stosownej ocenie. Fakt zatem, że bezpośrednią przyczyną umorzenia postępowania kontrolnego wobec spółki (...) było jej wykreślenie z KRS wcale nie oznacza, że wyniki postępowania kontrolnego – gdyby doszło do jego merytorycznego zakończenia – wskazywałyby, iż doszło do uszczuplenia należności podatkowych z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych za 2004 r. od spółki (...).

Powyższa analiza wskazuje nie tylko na bezzasadność zarzutu dotyczącego wadliwości uzasadnienia zaskarżonego wyroku, ale jednocześnie dowodzi, że prokurator nie podniósł istotnych argumentów, które wskazywałyby na zasadność zarzutu dokonania błędnych ustaleń faktycznych dotyczących tego, że oskarżeni nie dopuścili się zarzucanych im przestępstw. Warto zwrócić uwagę, że zarzut ten ma charakter polemiczny, a jego uzasadnienie – zawierające się na nieco ponad jednej stronie tekstu – ma niezwykle ogólnikowy charakter. Tymczasem zarzut dokonania przez Sąd a quo błędnych ustaleń faktycznych mógłby zostać uznany za słuszny tylko wtedy, gdyby skarżący przedstawił przekonujące argumenty dowodzące, że zasadność ocen i wniosków dokonanych przez Sąd Okręgowy na podstawie okoliczności ujawnionych w toku przewodu sądowego albo wprost nie odpowiada treści przeprowadzonych konkretnych dowodów albo też jest wynikiem wadliwej oceny materiału dowodowego, a zatem nie odpowiada bądź przesłankom logicznego rozumowania, bądź wskazaniom doświadczenia życiowego. Należy zaakcentować, iż omawiany zarzut nie może sprowadzać się do prostego zaprzeczenia, czy też samej polemiki z ustaleniami Sądu wyrażonymi w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, lecz musi zmierzać do wykazania, jakich konkretnych uchybień w zakresie logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego dopuścił się Sąd rozpoznający w ocenie zebranego w sprawie materiału dowodowego. Aby zatem zarzut ten mógł zostać uznany za zasadny, niezbędne było wykazanie przez skarżącego konkretnych uchybień w ocenie materiału dowodowego, jakich dopuścił się Sąd Okręgowy w świetle zasad logicznego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego. Nie wystarczy bowiem poprzestanie na zaprezentowaniu przez skarżącego własnej wersji ustaleń i oceny dotyczących zachowania oskarżonego.

W tym miejscu należy wskazać, że w ocenie Sądu Apelacyjnego ustalenia dokonane przez Sąd Okręgowy oraz ocena materiału dowodowego, jaką zaprezentowano w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, zasługują generalnie na aprobatę. Ocena ta nie budzi zastrzeżeń z punktu widzenia reguł określonych w przepisie art. 7 k.p.k. Wobec ogólnikowości zarzutu podniesionego przez prokuratora należy ograniczyć się do kilku kwestii, które nie zostały jeszcze dotychczas poruszone.

Po pierwsze, jeśli idzie faktury wystawiane przez (...) sp. z o.o. na rzecz spółek (...) i (...), dotyczące prac przy remontach statków, to należy zauważyć, iż Sąd Okręgowy przeprowadził drobiazgowe postępowanie dowodowe, mające na celu ustalenie, czy rzeczywiście spółka (...) realizowała prace, które zgodnie z treścią faktur były jej zlecane przez spółki (...) i (...). W tym celu przesłuchano kilkudziesięciu świadków, którzy byli pracownikami różnych podmiotów i pracowali przy remontach realizowanych przez (...) i (...). Skarżący wyprowadza jednak z tego materiału dowodowego błędne wnioski. Nie ulega wątpliwości, że część przesłuchanych w sprawie świadków nie miała wiedzy co do tego, czy pracownicy lub osoby zaangażowane przez spółkę (...) wykonywały określone prace remontowe w czasie, gdy świadkowie ci pracowali przy remontach statków realizowanych przez spółki (...) i (...). W żaden jednak sposób nie można depozycji tych świadków, iż nie wiedzą, czy przy remontach pracowały osoby angażowane przez spółkę (...), traktować jako dowodu, iż spółka (...) nie realizowała żadnych prac jako podwykonawca (...) i (...), a zatem że kwestionowane faktury VAT nie dokumentują rzeczywistych zdarzeń gospodarczych. Oczywistym przecież jest, że w sytuacji, gdy przy remoncie dużej jednostki pracuje kilkudziesięciu podwykonawców zatrudniających łącznie nawet kilkaset osób, to szeregowi pracownicy jednego z podwykonawców wcale nie muszą dysponować wiedzą co do tego, jaki konkretnie podwykonawca zatrudnia inne osoby pracujące przy tym samym remoncie. Wiedzą taką powinny bowiem dysponować przede wszystkim osoby, które koordynowały lub nadzorowały prowadzone prace remontowe. W tym zakresie warto zwrócić uwagę, że świadkowie A. A. (2) (k. 21061/t. 105) i A. R. (k. 21167, 21170/t. 105; k. 21210/t. 106), którzy taką właśnie rolę pełnili, rzeczywiście wskazywali na udział osób angażowanych przez spółkę (...) przy remontach statków. A. A. (2) wprost podał, że firma (...) w krytycznych momentach potrafiła zorganizować ludzi, którzy wykonywali prace ślusarskie, konserwacyjno-malarskie oraz prace związane z wymianą stali. Również A. R. podawał, że spółka (...) wspomagała (...) pracownikami w sytuacjach terminowo napiętych. Fakt korzystania przez spółki (...)i (...) z podwykonawców nie budzi żadnych wątpliwości. Jednocześnie należy mieć na względzie, że wśród świadków przesłuchanych w toku postępowania przed Sądem I instancji były osoby, które potwierdzały zarówno fakt, że osoby z firmy (...) pracowały przy remontach statków (F. G. – k. 21052/t. 105), jak i fakt osobistego wykonywania określonych prac przy remontach na zlecenie spółki (...) lub też otrzymywania od niej wynagrodzenia za wykonane prace (J. S. (2) – k. 20454v-20455v/t. 102; A. H. – k. 20457/t. 102; J. K. – k. 20457v-20458/t. 102; S. D. – k. 20458/t. 102; J. H. – k. 4868-4869/t. 25; H. L. – k. 20567/t. 102; C. G. – k. 20452-20452v/t. 102; R. W. (2) – k. 20453-20453v/t. 102; B. M. – k. 20450-20450v/t. 102; T. F. (1) – k. 20454/t. 102; M. S. (2) – k. 20456/t. 102; S. C. – k. 20468-20468v/t. 102; H. B. – k. 4863-4865/t. 25; k. 20470-20470v/t. 102). Niektórzy z tych świadków dodatkowo przedstawili dokumenty (umowy, zeznania podatkowe) potwierdzające fakt współpracy ze spółką (...). W tym kontekście nie sposób intepretować braku wiedzy innych świadków jako dowodu, iż spółka (...) jako podwykonawca nie wykonywała jakichkolwiek prac przy remontach statków na zlecenie (...) i(...).

Analogicznie przedstawia się kwestia wykonywania prac remontowych na zlecenie firmy (...). Świadek M. K. potwierdził wykonywanie prac przy remoncie żurawi pokładowych na zlecenie firmy (...) (k. 21818v-21819/t. 109). Wykonywanie przez (...) prac przy remontach statków na rzecz (...) potwierdził również świadek T. F. (2) (k. 22057/t. 110).

Po drugie, jeśli idzie o relacje biznesowe między spółkami (...) i (...) to trudno uznać, aby przekonującym argumentem na rzecz ustalenia, że relacje te były fikcyjne i zakwestionowane faktury wystawione przez (...) na rzecz (...) nie odzwierciedlały rzeczywistych zdarzeń gospodarczych, mogłoby być to, że (...), (...) i (...)nie zatrudniały osób posiadających specjalistyczną wiedzę, która wymagana jest do wykonania usług opisanych w kwestionowanych fakturach. Jednocześnie trudno uznać samo tylko twierdzenie skarżącego zawarte w uzasadnieniu apelacji za dowodowe wykazanie, że podmioty te nie zlecały takich prac osobom posiadającym specjalistyczną wiedzę. Warto tu przypomnieć, że prokurator nie uzyskał w toku postępowania dokumentacji spółki (...), która mogłaby stanowić podstawę ustaleń w tym zakresie. Jednocześnie trzeba wskazać, że oskarżeni J. N. (1) i P. M. złożyli niezwykle drobiazgowe wyjaśnienia, odnosząc się szczegółowo do materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie i poszczególnych transakcji między (...) i (...), a oskarżyciel w żaden sposób – ani w toku postępowania pierwszoinstancyjnego, ani choćby w apelacji – nie przedstawił konkretnych argumentów, których podzielenie nakazywałoby odmowę dania wiary tym depozycjom. Wyjaśnienia te znajdują potwierdzenie w szeregu innych dowodów. Jedynie tytułem przykładu – skoro skarżący nie pokusił się w apelacji o przedstawienie konkretnych argumentów korespondujących z konkretnymi dowodami – można wskazać, że współpracę ze spółkami (...)i (...) potwierdzili świadkowie M. S. (3), T. H., H. D. (k. 22825-22830/t. 114), pracownicy firmy (...) z Holandii, producenta świateł ostrzegawczych dla samolotów, czy też S. J. (k. 22689-22693/t. 113), który przesłuchany w drodze pomocy prawnej zeznał, że przedstawiciel (...) uczestniczył w rozmowach biznesowych w Finlandii, zaś (...) zajmowała się obsługą transakcji (...) z (...). Z kolei świadek M. D. (k. 20394v-20399/t. 101), pracownik (...), nie wykluczał, że przepustki jednorazowe uprawniające do wejścia na teren portu lotniczego mogły być wydawane różnym osobom, przy czym rejestry przepustek nie zachowały się, gdyż były przechowywane wyłącznie przez rok. Z kolei J. B. (3) (k. 20400-20400v/t. 101), specjalista ds. bezpieczeństwa na lotnisku K.-B., podał, że portu nie interesowało, czy firma (...) korzystała z podwykonawców, port interesowało tylko, aby został wykonany kontrakt. Te zeznania nie dają zatem podstaw do twierdzenia, że (...)nie realizowała zleceń jako podwykonawca (...).

Po trzecie, trudno poddać analizie argument skarżącego, że wobec lakoniczności uzasadnienia nie sposób dostrzec, czy Sąd uznał, że każda z usług wykonywanych dla (...) sp. z o.o. była uzasadniona ekonomicznie i potrzebna oraz kto z osób fizycznych faktycznie ją wykonywał. Skarżący poza postawieniem pytania wyrażającego wątpliwości w tym zakresie nie podjął najmniejszej próby wskazania, jakie transakcje między spółkami (...)i (...) uznaje za nieuzasadnione ekonomicznie i z jakich względów. Jest to o tyle istotne, że oskarżony J. N. (1) w swoich wyjaśnieniach szeroko omówił warunki, w jakich (...) prowadziła działalność w latach 2001-2005, zwracając uwagę m.in. na problem zapewnienia odpowiedniego finansowania tej działalności i zabezpieczenia realizacji coraz większych kontraktów, jakie spółka realizowała. W konsekwencji (...)wspierała (...) nie tylko w zakresie realizacji określonych zleceń jako podwykonawca, ale również jako podmiot udzielający wsparcia finansowego. Skarżący w apelacji nie przedstawił jakichkolwiek argumentów podważających wyjaśnienia oskarżonego J. N. (1).

Reasumując, prokurator w swojej apelacji ograniczył się do wskazania wad, którymi w jego ocenie dotknięte jest uzasadnienie zaskarżonego wyroku, a jednocześnie zaniechał wykazania, w jaki sposób te wady mogłyby mieć wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia. Skarżący w zasadzie poprzestał na swoistym zrecenzowaniu uzasadnienia jako dokumentu przedstawiającego motywy rozstrzygnięcia, zapominając jednocześnie, że spoczywa na nim ciężar wykazania wadliwości wyroku, a nie jego uzasadnienia. Trudno jednocześnie za takie skuteczne wykazanie tej wadliwości było uznać zarzut błędu w ustaleniach faktycznych, skoro ogranicza się on do polemiki z ustaleniami Sądu a quo, natomiast nie został poparty konstruktywną argumentacją odwołującą się do konkretnych dowodów i ustaleń oraz rozumowania leżącego u podstaw oceny materiału dowodowego. W konsekwencji apelację prokuratora należało uznać za bezzasadną w całości.

Ze względu na treść rozstrzygnięcia Sądu Apelacyjnego kosztami procesu za postępowanie odwoławcze należało zgodnie z art. 636 § 1 in fine k.p.k. obciążyć Skarb Państwa.

Dodano: 28 czerwca 2024, Opublikował(a): Monika Nowacka
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Gdańsku
Osoba, która wytworzyła informację: Sławomir Steinborn, Wojciech Andruszkiewicz , Dorota Rostankowska
Data wytworzenia informacji: 11 kwietnia 2019