Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 531/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Oławie z dnia 19 stycznia 2022 r., sygn. akt II K 1096/18

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany

w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,

jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów

(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Obrońca oskarżonego zarzucił:

1. naruszenie przepisów prawa procesowego mające wpływ na treść orzeczenia, tj.:

- art. 17 § 1 pkt 8 k.p.k., podnosząc, że oskarżony jako sprawca nie podlega sądownictwu polskiemu, albowiem jest posiada obywatelstwo niemieckie i zarzucany mu czyn miał popełnić na terenie Niemiec i tam też w firmie (...) mającej siedzibę w G. oraz na koncie pokrzywdzonego w D. Banku w Niemczech nastąpił skutek,

- art. 2 § 2 k.p.k. poprzez brak dokonania prawdziwych ustaleń faktycznych,

- art. 4 k.p.k. poprzez brak zbadania i uwzględnienia okoliczności przemawiających zarówno na korzyść jak i na niekorzyść oskarżonego,

- art. 6 k.p.k. oraz art. 204 § 1 pkt 2 i § 2 k.p.k. poprzez naruszenie prawa oskarżonego do obrony w postępowaniu przygotowawczym i sądowym poprzez zaniechanie przetłumaczenia materiałów dowodowych zebranych w postępowaniu przygotowawczym na język niemiecki i doręczenie ich oskarżonemu w jego języku ojczystym, albowiem oskarżony nie zna dostatecznie języka polskiego, przez co oskarżony został pozbawiony możliwości obrony swoich praw,

- art. 7 k.p.k. poprzez dokonanie dowolnej a nie swobodnej oceny dowodów, z wyjaśnień oskarżonego, które uznane zostały za niewiarygodne wobec tego, że nie korespondują z zeznaniami pokrzywdzonego,

- art. 170 § 2 k.p.k. w zw. z art. 193 § 1 k.p.k. poprzez oddalenie wniosków dowodowych oskarżonego o dopuszczenie dowodu z: pełnej historii konta bankowego należącego do pokrzywdzonego R. J. o numerze właściwym dla prowadzonej działalności pod firmą (...) z siedzibą w O. ul. (...) oraz rachunku bankowego pokrzywdzonego założonego w D. Banku o nr (...), za okres od maja 2013 r. do lipca 2014 i od września 2013 r. do lipca 2014 r., opinii biegłego sądowego z zakresu rachunkowości i finansów, opinii biegłego sądowego z zakresu informatyki śledczej, z informacji z portali internetowych, w tym kont R. J. i jego firmy na tych portalach odnośnie regulaminów korzystania przez niego z tych portali, zabezpieczeń, płatności i potwierdzenia transakcji sprzedaży, przesłuchania w charakterze świadka B. S.;

2. naruszenie przepisów prawa materialnego, które miało istotny wpływ na zaskarżone orzeczenie, tj.:

- art. 286 § 1 k.k. poprzez bezpodstawne jego zastosowanie w stosunku do oskarżonego i przyjęcie, że oskarżony swoim zachowaniem wypełnił dyspozycję tego przepisu, mimo że do wyczerpania dyspozycji ww. przepisu należało wykazać, że oskarżony w celu osiągnięcia korzyści majątkowej doprowadził pokrzywdzonego R. J. do niekorzystnego rozporządzenia swoim własnym mieniem za pomocą wprowadzenia go w błąd albo wyzyskania błędu pokrzywdzonego; zdaniem obrony zachowanie pokrzywdzonego pozbawione jest elementu dobrowolności rozporządzenia mieniem,

- art. 303 § 1 k.k. w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu poprzez przyjęcie, że oskarżony dopuścił się popełnienia opisanego w części wstępnej wyroku czynu opisanego w art. 303 k.k.,

- art. 271 § 3 k.k. poprzez jego zastosowanie w sprawie oskarżonego;

3. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, który mógł mieć wpływ na treść orzeczenia, polegający na:

- przyjęciu, że oskarżony F. B. był zatrudniony w firmie pokrzywdzonego R. J. i uprawniony do prowadzenia dokumentacji działalności gospodarczej tej firmy i dokumentację tę prowadził w sposób niezgodny z prawdą, czym naruszył przepisy art. 286 i 303 k.k., mimo że pokrzywdzony wskazywał, że oskarżony nie był zobowiązany do prowadzenia dokumentacji działalności gospodarczej pokrzywdzonego R. J., a w swoim piśmie pokrzywdzony wskazał: ,,F. B. nie miał kontaktu z gotówką, nie miał dostępu do towarów ani żadnych uprawnień do bankowości elektronicznej. Do jego obowiązków należało: - odbieranie telefonów od klientów, wystawianie towarów na aukcje i na portalach niemieckich, prowadzenie strony internetowej”,

- przyjęciu, że F. B. swoim zachowaniem w okresie od września 2013 r. do lipca 2014 r. spowodował u pokrzywdzonego szkodę w wysokości 22.968 euro.

Pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego zarzucił rażącą niewspółmierność kary 1 (jednego) roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby lat 2 (dwóch) za przestępstwo z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 303 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i 12 k.k., w sytuacji, gdy prawidłowe zastosowanie dyrektyw wymiaru kary winno skutkować przyjęciem, że kara pozbawienia wolności powinna zostać wymierzona w wymiarze 2 (dwóch) lat bez możliwości warunkowego zawieszenia jej wykonania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarówno apelacja obrońcy oskarżonego, jak i pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego nie zasługiwały na uwzględnienie, a zarzuty zawarte w obu wniesionych w niniejszej sprawie apelacjach były bezzasadne.

Na wstępie Sąd Okręgowy uważa za stosowne przypomnieć, że wniesienie środka odwoławczego, niezależnie od jego granic i zakresu, każdorazowo obliguje sąd odwoławczy do zbadania ewentualności wystąpienia uchybień, o jakich mowa w art. 439 k.p.k. i 440 k.p.k.

W niniejszej sprawie Sąd Okręgowy nie stwierdził wskazanych tam uchybień, a zarzutów co do ich występowania nie formułowali również skarżący.

Odnosząc się już bezpośrednio do zarzutów obrońcy oskarżonego, w pierwszej kolejności Sąd rozpoznający apelację pragnie wskazać na bezzasadność zarzutu dotyczącego obrazy przez Sąd I instancji przepisów postepowania, tj. art. 17 § 1 pkt 8 k.p.k., który stanowi, iż nie wszczyna się postępowania, a wszczęte umarza, gdy sprawca nie podlega orzecznictwu polskich sądów karnych. Podstawową kwestią związaną z przesłanką niepodlegania jurysdykcji polskich sądów karnych jest pojęcie jurysdykcji krajowej. Ogólnie definiując wskazane zagadnienie, należy stwierdzić, że jest to uprawnienie danego kraju do wymierzania sprawiedliwości. Podstawowym przepisem rzutującym na zakres przedmiotowy przesłanki niepodlegania orzecznictwu polskich sądów karnych jest art. 5 k.k., wprowadzający zasadę terytorialności. Przepis ten stanowi, że ustawę karną polską stosuje się do sprawcy, który popełnił czyn zabroniony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jak również na polskim statku wodnym lub powietrznym, chyba że umowa międzynarodowa, której Rzeczpospolita Polska jest stroną, stanowi inaczej. Polski Kodeks karny szeroko określa miejsce popełnienia przestępstwa, przyjmując zasadę równowartości miejsca działania (lub zaniechania), miejsca skutku i miejsca skutku planowanego. Zgodnie bowiem z art. 6 § 2 k.k. czyn zabroniony uważa się za popełniony w miejscu, w którym sprawca działał lub zaniechał działania, do którego był obowiązany, albo gdzie skutek stanowiący znamię czynu zabronionego nastąpił lub według zamiaru sprawcy miał nastąpić. A zatem każde z wymienionych trzech miejsc uważa się za miejsce popełnienia czynu zabronionego. Jedno i to samo przestępstwo może być przeto popełnione w kilku miejscach. Przy czym do stosowania polskiej ustawy wystarczy, aby tylko jedno z ustalonych miejsc popełnienia czynu zabronionego znajdowało się na terytorium RP bądź na polskim statku wodnym lub powietrznym. Z zebranego materiału dowodowego wynika, że oskarżony dopuścił się przypisanego mu czynu działając z siedziby firmy pokrzywdzonego w O. w Polsce. Wskazują na to zeznania m.in. zeznania pokrzywdzonego R. J. złożone na rozprawie w dniu 9 grudnia 2021 r., oraz świadków W. K., A. B., H. M., A. Z. i T. I.. Sam oskarżony w swoich wyjaśnieniach podał, że pracował w siedzibie firmy pokrzywdzonego w O. od rana do wieczora. Na podstawie dokumentów przekazywanych przez oskarżonego F. B. był następnie wydawany towar z magazynu pokrzywdzonego. Dlatego też z uwagi m.in. na miejsce, w którym oskarżony działał, które znajdowało się na terenie firmy pokrzywdzonego w O., zarzut, że oskarżony nie podlega orzecznictwu polskich sądów karnych Sąd Okręgowy uznaje za chybiony.

Ponadto stwierdzić należy, iż kontrola odwoławcza zaskarżonego wyroku prowadzi do wniosku, że Sąd I instancji dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych, a orzekając wziął pod uwagę wszystkie przeprowadzone dowody. Sąd I instancji w jasny i przekonywujący sposób w pisemnym uzasadnieniu swojego wyroku przedstawił tok swojego rozumowania.

Powyższe stanowisko potwierdza analiza akt sprawy i uzasadnienie wyroku, w którym prawidłowo wskazano, jakie fakty zostały uznane za udowodnione i jakie dowody były podstawą ich przyjęcia. Ocena materiału dowodowego nie budzi zastrzeżeń, albowiem nie wykracza poza ramy swobodnej ich oceny, jest dokładna i nie wykazuje błędów logicznych.

Zgodnie z zasadami trafnej reakcji karnej (art. 2 § 1 pkt 1 k.p.k.), prawdy materialnej (art. 2 § 2 k.p.k.), obiektywizmu (art. 4 k.p.k.) i swobodnej oceny dowodów (art. 7 k.p.k.), Sąd meriti był zobowiązany do poddania w toku procesu, w tym w szczególności w fazie wyrokowania, szczegółowej analizie wszelkie okoliczności sprawy istotne z punktu widzenia prawidłowego rozstrzygnięcia o przedmiocie procesu. Z taką samą uwagą i według tożsamych reguł Sąd ten powinien rozważyć i ocenić dowody obciążające jak i odciążające. Następnie zaś niezbędnym jest, w odniesieniu do powyższych kwestii, zajęcie kompleksowego, logicznego i wyczerpującego stanowiska w części motywacyjnej.

Zdaniem Sądu Okręgowego, Sąd Rejonowy dokonał oceny zebranego w sprawie i w całości ujawnionego materiału dowodowego w sposób czyniący zadość wyżej wskazanym standardom. Stanowisko to potwierdza analiza akt sprawy i uzasadnienie wyroku, w którym prawidłowo wskazano, jakie fakty zostały uznane za udowodnione i jakie dowody były podstawą ich przyjęcia. Ocena materiału dowodowego nie budzi zastrzeżeń, albowiem nie wykracza poza ramy swobodnej ich oceny, jest dokładna i nie wykazuje błędów logicznych. Należy przy tym wskazać, że wypowiedź pokrzywdzonego cytowana przez obrońcę oskarżonego w apelacji (zarzut 3a) była wyrwana z kontekstu, zaś pod uwagę należy brać całokształt zebranego w sprawie materiału dowodowego. I tak np. na rozprawie w dniu 9 grudnia 2021 r. R. J. zeznał: ,,Pan K. otrzymywał faktury, które pan B. wypisywał i z tymi fakturami mając do niego zaufanie pobierał towar do magazynu”. Znacząca rola oskarżonego w obiegu dokumentacji w firmie pokrzywdzonego została wykazane ponadto pozostałymi dowodami znajdującymi się w aktach sprawy. Zeznania pokrzywdzonego i świadków wskazują na zakres czynności, za które odpowiadał oskarżony. Wbrew zarzutom oskarżonego Sąd I instancji prawidłowo ustalił, że oskarżony swoim działaniem wyrządził pokrzywdzonemu R. J. szkodę w kwocie nie mniejszej niż 22.968 euro, przy czym wysokość szkody została wyliczona prawidłowo i nie zawiera omyłek rachunkowych, co uzasadniało orzeczenie obowiązku naprawienia szkody.

Mając na uwadze powyższe, należało uznać, iż Sąd I instancji w żaden sposób nie dopuścił się obrazy przepisów postępowania, tj. art. 2 § 2 k.p.k., art. 4 k.p.k. czy art. 7 k.p.k. Sąd ten w sposób prawidłowy ocenił zgromadzone w sprawie dowody, zaś czynności te doprowadziły go do ustalenia prawidłowego stanu faktycznego w sprawie.

Chybiony był także zarzut obrazy art. 6 k.p.k. i art. 204 k.p.k. Warunkiem uzasadniającym wezwanie tłumacza jest stwierdzenie, że osoba przesłuchiwana bądź nie rozumie w stopniu dostatecznym zadawanych jej pytań, bądź też na tle słabej znajomości języka polskiego nie może swobodnie sformułować swych myśli, w tym odtwarzać przebiegu zdarzeń, stanowiących przedmiot postępowania ( vide: wyrok SN z dnia 3 kwietnia 2003 r., III KKN 143/01, Lex nr 78914). Konieczność wezwania tłumacza (art. 204 pkt 2 k.p.k.) powstaje wówczas, gdy oskarżony nie może pojąć znaczenia i sensu dokonywanych czynności procesowych albo nie ma możliwości wysłowienia się w języku polskim, chyba że istnieją uzasadnione podstawy do przekonania, że wbrew deklaracjom, w wystarczającym stopniu posługuje się językiem polskim (wyrok SA w Warszawie z dnia 9 lutego 2000 r., II Aka 484/99, OSA 2000/10/74). Tymczasem w realiach niniejszej sprawy dostrzec należało, iż żaden ze świadków nie wskazywał, że w kontaktach z oskarżonym F. B. istniała jakakolwiek bariera języka, a przecież kontakt z nim miało wiele osób, w tym m.in. R. J., H. M., T. I. czy W. K.. Co istotne, sam oskarżony na etapie postępowania przygotowawczego w toku przesłuchania wyjaśnił, że od ponad ośmiu lat przebywa w Polsce, zna język polski w mowie i radzi sobie w piśmie.

W świetle powyższych uwag, nie sposób było uznać, aby oskarżony był ,,osoba niewładającą językiem polskim”, a to właśnie o takiej osobie jest mowa w art. 204 k.p.k. Niezależnie od powyższego oskarżonemu w toku przesłuchań na etapie postępowania przygotowawczego towarzyszyła na wszelki wypadek jako tłumacz Pani K. H.. Kolejno dostrzec należy, że w toku postępowania przygotowawczego oskarżony nie żądał udziału tłumacza przysięgłego w czynnościach, natomiast w toku postepowania sądowego czynności przeprowadzane były już z udziałem tłumacza przysięgłego. W czasie postępowania jurysdykcyjnego zagwarantowany był oskarżonemu nie tylko udział tłumacza przysięgłego, lecz także oskarżonego reprezentował profesjonalny obrońca. W ocenie Sadu Okręgowego nie można było zatem zgodzić się z zarzutem, że doszło do obrazy art. 6 k.p.k. i art. 204 k.p.k. poprzez naruszenie prawa oskarżonego do obrony.

Sąd Okręgowy nie dopatrzył się również naruszenia przez Sąd Rejonowy przepisów prawa procesowego, w tym art. 170 § 1 i 2 k.p.k. i art. 193 § 1 k.p.k., poprzez oddalenie wniosków dowodowych oskarżonego o dopuszczenie dowodu z pełnej historii konta bankowego, z opinii biegłego z zakresu rachunkowości i finansów, z opinii biegłego z zakresu informatyki śledczej, z informacji z portali internetowych oraz z przesłuchania w charakterze świadka B. S.. Uznanie bowiem przez Sąd Rejonowy ww. wniosków dowodowych oskarżonego za nieprzydatne było zdaniem Sądu Okręgowego w pełni prawidłowe. W tym miejscu należy wskazać, iż dowód z pełnej historii konta bankowego pokrzywdzonego jest nieprzydatny do stwierdzenie tego, czy pokrzywdzony otrzymał zapłatę za towar, albowiem nie tylko pokrzywdzony temu stanowczo zaprzeczył, ale także w zakresie towarów, które zostały ,,wyprowadzone” z firmy pokrzywdzonego przez oskarżonego ustalono schemat wskazujący niewątpliwie na sprawstwo i winę oskarżonego.

Ponadto zauważyć należy, że w sprawie zwrócono się o pomoc prawną do Niemiec i uzyskano dokumentację dot. rachunków bankowych oskarżonego, natomiast dyski twarde komputerów nie zostały zabezpieczone bezpośrednio po dokonaniu przez oskarżonego zarzucanego mu czynu, w związku z czym ewentualny biegły z zakresu informatyki śledczej nie będzie dysponował materiałem dowodowym do badania w postaci np. danych logowania dot. spornych transakcji. Dowód z opinii biegłego z zakresu informatyki śledczej jest zbędny także wobec pozostałego zebranego w sprawie materiału dowodowego. Zeznania pokrzywdzonego i świadków, okoliczności popełnienia czynu, a zwłaszcza znajomość przez oskarżonego języka niemieckiego, dostęp i znajomość do danych logowania, próba zacierania śladów poprzez zabór dysku twardego z firmy pokrzywdzonego w O., a następnie jego sformatowanie, wskazują, że nikt inny w okresie wskazanym w akcie oskarżenia, nie mógł dokonywać sprzedaży produktów i uzyskiwać w sposób bezprawny płatności.

W okolicznościach niniejszej sprawy nieprzydatność dowodu z opinii biegłego z zakresu rachunkowości i finansów wynika m.in.. z faktu, że przedmiotem postępowania nie jest badanie prawidłowości prowadzonej u oskarżonego dokumentacji rachunkowej, czy też częstotliwości i jakości spisów inwentarzowych. Z materiału dowodowego wynika natomiast w sposób niebudzący wątpliwości, że to na skutek przestępczej działalności oskarżonego towary były wyprowadzane z firmy pokrzywdzonego.

Sąd Rejonowy słusznie także oddalił wniosek dowodowy o przesłuchanie świadka B. S.. Wniosek dowodowy został złożony dopiero na rozprawie w dniu 16 lutego 2021 r., na której planowano zamknięcie przewodu sądowego (co też nastąpiło). Biorąc pod uwagę czas trwania postępowania, jak również znaczną ilość terminów rozpraw, niewątpliwie ten wniosek dowodowy w sposób oczywisty zmierzał do przedłużenia postępowania (oskarżony miał wiele okazji, aby taki wniosek wcześniej złożyć, albowiem zna świadka od wielu lat, a nawet zatrudniał go). Niezależnie od powyższego wskazywany dowód był nieprzydatny do stwierdzenie okoliczności, na które był powołany. B. S. był krojczym w firmie pokrzywdzonego. Jego nazwisko nie padło ani razu w toku postępowania w kontekście obiegu dokumentacji wewnątrz firmy. Słusznie Sąd I instancji ustalił przy tym, że okoliczności, na które miałby zeznawać świadek zostały już wymazane innymi środkami dowodowymi, w szczególności zeznaniami szeregu dotychczas przesłuchanych świadków.

Kolejno za bezzasadne Sąd Okręgowy uznał podniesione przez obrońcę oskarżonego w apelacji zarzuty naruszenia prawa materialnego. Oskarżony stawia tezę, że istotnym elementem przestępstwa oszustwa jest ,,dobrowolność rozporządzenia mieniem przez pokrzywdzonego – co nie miało miejsca”. Wskazać należy, iż Sąd I Instancji ustalił, że oskarżony wystawiał fikcyjne faktury na firmę (...) jedynie po to, aby pobrać towar należący do pokrzywdzonego z magazynu, natomiast towary te ,,w dobrej wierze wydawane były przez pracowników firmy” ( vide: pkt 2.2. uzasadnienia wyroku Sadu Rejonowego), działających w imieniu i na rzecz R. J.. Faktura taka nie trafiała do kupującego, lecz była wystawiana w celu uzyskania produktu i jego wysłania. Dowodami transakcji były faktury wystawione na rzecz R. oraz (...) F. B., protokoły wysyłki firmy kurierskiej (...), transakcje P. z należącym do oskarżonego przyporządkowanym kontem, a także częściowo wyciąg z rachunku bankowego oskarżonego. Następnie towar był wysyłany przez firmę kurierską, a płatność następowała na rachunek oskarżonego. Oskarżony niewątpliwie działał w zamiarze bezpośrednim kierunkowym. Wprowadzał w błąd pokrzywdzonego poprzez m.in. przedłożenie mu fikcyjnej faktury na dane firmy (...) celem wyprowadzenia towaru z magazynu. Błąd polegał najczęściej na tym, że pokrzywdzony wydawał oskarżonemu towar będąc przekonanym, że załata za ten towar nastąpi na rachunek pokrzywdzonego, zgodnie z wystawioną fakturą na firmę (...). W związku z tym, że na skutek działań oskarżonego płatność za towar następowała na rachunek P. oskarżonego, skutkowało to niekorzystnym rozporządzeniem przez pokrzywdzonego swoim mieniem w wyniku czynności sprawczych oskarżonego. Powyższe stanowi podstawę, aby uznać, że zachowanie oskarżonego wypełnia wszystkie znamiona czynu z art. 286 § 1 k.k.

Nie zasługiwały na uwzględnienie także zarzuty obrazy art. 303 § 1 k.k. i art. 271 § 3 k.p.k. W ocenie Sądu Okręgowego przyjęta przez Sąd Rejonowy kwalifikacja prawna przypisanego oskarżonemu czynu jest prawidłowa. Wystawione przez oskarżonego faktury/rachunki na firmę pokrzywdzonego nie dokumentowały rzeczywistej transakcji pomiędzy pokrzywdzonym a kupującym, lecz służyły jedynie wyprowadzeniu przez oskarżonego towaru z magazynu pokrzywdzonego, natomiast za transakcję kupujący rozliczał się już na rachunek oskarżonego. Zachowanie oskarżonego stanowiło tym samym prowadzenie dokumentacji działalności gospodarczej pokrzywdzonego w sposób nierzetelny lub niezgodny z prawdą w myśl art. 303 k.k. Skutkiem tej działalności było z kolei wyrządzenie po stronie R. J. szkody w kwocie nie mniejszej niż 22968 euro.

Oskarżony wystawiając nierzetelną fakturę, działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, wypełnił również dyspozycję art. 271 § 3 k.k., przewidującego typ kwalifikowany przestępstwa fałszerstwa materialnego ( vide: uchwała SN (7) z 30.09.2003 r., I KZP 22/03, OSNKW 2003/9–10, poz. 75; wyrok SN z 20.01.2004 r., IV KK 183/03, LEX nr 83757).

Odnosząc się do apelacji oskarżyciela posiłkowego R. J., Sąd Okręgowy wskazuje, iż nie podzielił zawartych w tejże apelacji argumentów zmierzających do wykazania rażącej niewspółmierności orzeczonej wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności, a w konsekwencji nie znalazł podstaw do zmiany zaskarżonego wyroku w postulowany przez skarżącego sposób tj. wymierzenia kary pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania. Odnosząc się wprost do jedynego zarzutu sformułowanego przez tego apelującego, a mianowicie rażącej niewspółmierności kary, stwierdzić należy, że w ocenie Sądu Okręgowego nie jest on trafny.

Z rażącą niewspółmiernością kary (rozumianej jako całokształt kar i środków karnych) mamy do czynienia wówczas, gdy na podstawie wszystkich okoliczności mających wpływ na jej wymiar można ustalić, że zachodzi wyraźna różnica pomiędzy karą wymierzoną przez Sąd I Instancji, a karą jaką należałoby wymierzyć w instancji odwoławczej przy prawidłowym zastosowaniu dyrektyw wymiaru kary zawartych w art. 53 k.k. i dalszych. Zarzut rażącej niewspółmierności kary jako zarzut z kategorii ocen można zasadnie podnosić tylko wówczas, gdy kara jakkolwiek mieści się w granicach ustawowego zagrożenia, nie uwzględnia w sposób właściwy zarówno okoliczności popełnienia przestępstwa, jak i osobowości sprawcy – innymi słowy, gdy w społecznym odczuciu jest karą niesprawiedliwą ( vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 5 listopada 2009 r. w sprawie o sygn. akt II AKa 297/09, LEX nr 553884, wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 28 lutego 2013 r. w sprawie o sygn. akt II AKa 21/13, LEX nr 1292670, wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 12 lipca 2000 r. w sprawie o sygn. akt II AKa 116/00, Prok. i Pr. - wkł. 2002/1/30).

W przedmiotowej sprawie, zdaniem Sądu Okręgowego, taka ocena całokształtu dolegliwości i skutków prawnych, wynikających z kary orzeczonej względem oskarżonego jest wykluczona.

Wbrew stanowisku skarżących, Sąd I instancji, wymierzając oskarżonemu F. B. za przypisane mu przestępstwo karę pozbawienia wolności w wymiarze 1 roku z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 2 lat próby, uwzględnił wszystkie istotne okoliczności, mające wpływ na kształt powyższej reakcji karnej zawarte w art. 53 kk oraz art. 69 § 1 i 2 kk. Zdaniem Sądu II instancji, Sąd Rejonowy ocenił je w sposób właściwy, w tym przede wszystkim stopień społecznej szkodliwości czynu oraz rozmiar winy oskarżonego. Uwzględnił także i odpowiednio wyważył wszystkie ujawnione w toku sprawy okoliczności obciążające oraz łagodzące, jakie w stosunku do oskarżonego zachodziły. Na podstawie tych okoliczności doszedł do słusznego wniosku, że oskarżony zasługiwał na wymierzenie mu kary orzeczonej w zaskarżonym wyroku.

Podnoszone przez pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego okoliczności, które mają stanowić w jego ocenie okoliczności obciążające, nie stanowią, według Sądu II instancji, przesłanki na tyle znaczącej, by mogły one doprowadzić do zaostrzenia wymierzonej oskarżonemu kary. Surowsze potraktowanie czynu oskarżonego, tj. orzeczenie postulowanej przez pełnomocnika kary w wymiarze 2 lat bez możliwości warunkowego zawieszenia jej wykonania nie jest uzasadnione ze względu na charakter naruszonego przez niego dobra prawnego oraz społeczną szkodliwość jego czynu i stopień zawinienia oskarżonego. Zdaniem Sądu II instancji, wymierzona wobec oskarżonego kara, jest należycie wyważona i bez wątpienia nie nosi cech kary rażąco łagodnej. Sąd I instancji odniósł się w wystarczającym stopniu do wszystkich okoliczności mających wpływ na zasadność powyższego rozstrzygnięcia i słusznie uznał, iż wobec oskarżonego zachodzi pozytywna prognoza kryminologiczna.

Przesłanką decydującą o tym, czy kara ma być orzeczona w postaci bezwzględnej, czy też z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, jest ocena, w jakiej postaci kara ta osiągnie cele wobec sprawcy przestępstwa, a więc rozstrzygnięcie to musi znajdować uzasadnienie w pozytywnej lub negatywnej prognozie kryminologicznej.

Wbrew twierdzeniom oskarżyciela posiłkowego słusznie Sąd Rejonowy ocenił sylwetkę oskarżonego przez pryzmat przesłanek z art. 69 § 1 i 2 kk, zwracając przede wszystkim uwagę na to, że oskarżony nie był przed popełnieniem przedmiotowego przestępstwa karany, po popełnieniu czynu przestrzegał porządku prawnego, ma ustabilizowaną sytuację.

W konsekwencji, w przekonaniu Sądu II instancji, wymierzona oskarżonemu przez Sąd I Instancji kara 1 roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 2 lat próby, nie cechuje się rażącą łagodnością. Wyznaczony przez Sąd Rejonowy dwuletni okres próby, był konieczny w realiach niniejszej sprawy i zarazem okres ten jest wystarczający do tego, aby zweryfikować przyjętą pozytywną prognozę kryminologiczną. Fakt, iż w razie popełnienia przez F. B. kolejnego przestępstwa możliwe będzie zarządzenie wykonania zawieszonej kary, niewątpliwie będzie motywował oskarżonego do przestrzegania prawa, a tym samym przyczyni się do spełnienia wychowawczych celów kary.

Wniosek

Wniosek apelacji oskarżonego o uniewinnienie oskarżonego od popełnienia zarzucanego mu czynu, ewentualnie o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sadowi Rejonowemu w Oławie.

Wniosek apelacji oskarżyciela posiłkowego o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez podwyższenie wymierzonej oskarżonemu kary pozbawienia wolności do 2 (dwóch) lat i uchylenie rozstrzygnięcia o warunkowym zawieszeniu jej wykonania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Apelacje stron w zakresie podniesionych w nich zarzutów nie zasługiwały na uwzględnienie, dlatego wobec niestwierdzenia uchybień określonych w art. 439 i 440 k.p.k., podlegających uwzględnieniu z urzędu, Sąd Okręgowy utrzymał zaskarżony wyrok w mocy.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok Sądu Rejonowego w Oławie z dnia 19 stycznia 2022 r., sygn. akt II K 1096/18

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Apelacja obrońcy oskarżonego i apelacja pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego nie zasługiwały na uwzględnienie.

W świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego i dokonanych na podstawie oceny tych dowodów ustaleń faktycznych, Sąd Odwoławczy uznał, że sprawstwo i wina oskarżonego w zakresie popełnienia przypisanego mu czynu nie budzi wątpliwości. Omówione wyżej zarzuty obrony mające na celu zanegowanie sprawstwa i winy oskarżonego okazały się nieskuteczne, gdyż za ich pomocą obrońca nie zdołał podważyć dokonanej przez Sąd I instancji oceny w tym przedmiocie.

Za utrzymaniem w mocy ww. wyroku przemawiało również uznanie za bezzasadną apelacji oskarżyciela posiłkowego w zakresie zarzutu opartego o przepis art. 438 pkt 4 k.p.k.

W sprawie nie dopatrzono się nadto uchybień, które podlegałyby uwzględnieniu niezależnie od kierunku i granic zaskarżenia, wobec czego wyrok Sądu Rejonowego utrzymano w mocy.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II.

Rozstrzygnięcie oparto o art. 627 k.p.k. Wysokość zasądzonej kwoty ustalono na podstawie § 11 ust 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie.

III.

Orzeczono na podstawie art.624 §1 k.p.k., uznając, że uiszczenie przez oskarżonego kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze byłoby dla niego zbyt uciążliwe ze względu na jego sytuację rodzinną i majątkową.

7.  PODPIS

SSO Marcin Sosiński