Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 21 lutego 2014 r.

Sąd Okręgowy w Rzeszowie Wydział VI Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Andrzej Borucki

Sędziowie: SO Beata Hass-Kloc (spr.)

SO Barbara Frankowska

Protokolant: asyst. sędziego Jarosław Różycki

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 21 lutego 2014 r.

sprawy z powództwa W. P.

przeciwko (...) z/s w D., Irlandia

o zapłatę

na skutek zażalenia powoda na postanowienie Sądu Rejonowego w Tarnobrzegu

z dnia 12 grudnia 2013 r., sygn. akt V GC 480/13 w przedmiocie zawieszenia postępowania

postanawia: uchylić zaskarżone postanowienie w całości i sprawę przekazać Sądowi Rejonowemu w Tarnobrzegu do dalszego prowadzenia, pozostawiając temu Sądowi orzeczenie o kosztach postępowania zażaleniowego.

Sygn. akt VI Gz 24/14

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Rejonowy uwzględnił wniosek strony pozwanej i zawiesił postępowanie wskazując jako podstawę art. 174 § 1 pkt 4 k.p.c. Sąd ten wskazał, iż zostało otwarte zbiorowe postępowanie upadłościowe przeciwko pozwanej (...) z/s w D. ( Company examinership) i został ustanowiony tymczasowy zarządca spółki ( examiner).

W związku z czym Sąd I instancji doszedł do przekonania, iż jest zobligowany do zawieszenia postępowania, z uwagi na art. 15 Rozporządzenia Rady (WE) nr 1346/2000 z dnia 29 maja 2000 r.

Powyższe postanowienie zażaleniem zaskarżył powód, zarzucając jednocześnie błędną wykładnię w/w przepisów oraz błędne przyjęcie, że dołączone dokumenty przez pozwaną spółkę wskazują na wszczęcie postępowania upadłościowego w rozumieniu w/w rozporządzenia.

Sąd Okręgowy mając na uwadze powyższe zważył, co następuje:

Zażalenie powoda okazało się uzasadnione.

Stanowisko uzewnętrznione w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia i przeciwstawiona temu stanowisku argumentacja skarżącego nie pozostawia wątpliwości, że kierunek rozstrzygnięcia niniejszej sprawy uzależniony jest wprost od oceny korelacji, w jakiej pozostaje żądanie wywodzone ze stanu faktycznego podlegającego subsumcji do normy art. 2 pkt a, art. 15 i 26 Rozporządzenia Rady (WE) nr 1346/2000 z dnia 29 maja 2000 r.(Dz.UE.L. 2000.160.1 z późn. zm), która odnosi się do postępowania upadłościowego toczącego się w Państwie Członkowskim, a w szczególności, czy zachodzą podstawy do uznania na obecnym etapie, iż w stosunku do pozwanego zostało wszczęte postępowanie upadłościowe.

Konsekwencją charakterystycznego dla Prawa upadłościowego

i naprawczego wspólnego dochodzenia wierzytelności w stosunku do niewypłacalnego dłużnika jest zawieszenie toczących się postępowań oraz zakaz wszczynania procesów przeciwko dłużnikowi przez wierzycieli. Stosownie do art. 15 Rozporządzenia Rady (WE) nr 1346/2000 z dnia 29 maja 2000 r. podstawę prawną takiego skutku postępowania upadłościowego stanowi prawo państwa członkowskiego, w którym toczy się postępowanie.

Zgodnie z art. 174 § 1 pkt 4 k.p.c. sąd zawiesza postępowanie z urzędu, jeżeli postępowanie dotyczy masy upadłości i ogłoszono upadłość

z możliwością zawarcia układu, a strona pozbawiona została prawa zarządu masą upadłości, albo ogłoszono upadłość obejmującą likwidację majątku powoda. Zawieszenie ma skutek od chwili zdarzeń, które je spowodowały. Zawieszając postępowanie sąd z urzędu uchyla orzeczenia wydane po nastąpieniu tych zdarzeń, chyba że nastąpiły one po zamknięciu rozprawy (art. 174 § 2 k.p.c.).

Aby ocenić, jaki wpływ wywołuje ogłoszenie upadłości likwidacyjnej na postępowanie sądowe o wierzytelność, które toczy się z udziałem upadłego przed sądami innego niż Polska państwa członkowskiego UE (z wyjątkiem Danii), należy zastosować rozporządzenie Rady (WE) nr 1346/2000 z dnia 29 maja 2000 roku w sprawie postępowania upadłościowego. Regulacja ta znajduje bezpośrednie zastosowanie na terytorium Polski.

Wspomniane rozporządzenie zawiera zespół norm kolizyjnych, które zastępują w zakresie ich stosowania wewnętrzne przepisy prawa prywatnego międzynarodowego. Normy te decydują o tym, jakie prawo krajowe stosuje się dla oceny skutków o charakterze transgranicznym (w ramach Unii Europejskiej, z wyłączeniem Danii), które wiążą się ze wszczęciem przez sąd państwa członkowskiego UE jednego z postępowań upadłościowych wskazanych

w załączniku A do rozporządzenia. Postępowanie upadłościowe obejmujące likwidację majątku upadłego, podlegające regulacji Prawa upadłościowego

i naprawczego, jest wskazane w tym załączniku (jako „Upadłość obejmująca likwidację”), a więc jest objęte zakresem zastosowania rozporządzenia.

Rozporządzenie ustanawia dwie fundamentalne zasady: zasadę automatycznego uznania (art. 16 ust. 1 rozporządzenia) i zasadę automatycznego skutku uznania (art. 17 ust. 1 rozporządzenia) orzeczenia dotyczącego wszczęcia głównego postępowania upadłościowego wydanego przez sąd jednego państwa członkowskiego UE na terytorium każdego innego państwa członkowskiego UE (z wyjątkiem Danii). Zgodnie z tymi zasadami każdy sąd państwa członkowskiego UE jest zobowiązany uznać i respektować skutki orzeczenia sądu polskiego o ogłoszeniu względem dłużnika upadłości likwidacyjnej, będącej głównym postępowaniem upadłościowym w rozumieniu rozporządzenia.

Zgodnie z w/w Rozporządzeniem dla oceny skutków postępowania upadłościowego właściwe jest zawsze prawo państwa członkowskiego UE,

w którym postępowanie to zostało wszczęte chyba, że samo rozporządzenie przewiduje od tej zasady wyjątek (art. 4 ust. 1 rozporządzenia). Jeden z takich wyjątków zawiera się w art. 15 rozporządzenia. Zgodnie z tym przepisem „wpływ postępowania upadłościowego na toczące się postępowanie dotyczące przedmiotu albo prawa wchodzącego w skład masy podlega wyłącznie prawu Państwa Członkowskiego, w którym toczy się postępowanie”. Na podstawie tej regulacji przyjmuje się, iż skutki, jakie postępowanie upadłościowe odnosi względem wszczętego przed datą ogłoszenia upadłości postępowania sądowego o wierzytelność, która podlega zgłoszeniu w postępowaniu upadłościowym, określają przepisy prawa tego państwa członkowskiego UE, przed którego sądem toczy się to postępowanie sądowe.

W toku sprawy Sąd I instancji, w oparciu o wniosek pełnomocnika pozwanego - ustalił, że w stosunku do pozwanej spółki w dniu 23 października 2013 r. tj., zostało otwarte postępowanie Company examinership w Irlandii,

tj. postępowanie upadłościowe w rozumieniu art. 2 lit. a Rozporządzenia Rady (WE) nr 1346/2000 w sprawie postępowania upadłościowego (Załącznik A), oraz ustanowiono Zarządcę examinier w osobie M. (...).

W ocenie Sądu II instancji powyższe ustalenie Sądu jest nietrafne. Słusznie podnosi zażalenie, iż z dołączonych przez stronę pozwaną dokumentów nie wynika, iż doszło do wszczęcia procedury mającej charakter postępowania określonego w załączniku A w/w Rozporządzenia, również z dokumentów tych nie wynika, że M. (...) został w rozumieniu określonego w załączniku C zarządcą.

Zaznaczyć należy, iż przedłożonego postanowienia Sądu Wyższej Instancji w D., w żaden sposób nie wynika, iż procedura obejmuje Postępowania upadłościowe, o których mowa w art. 2 lit. a) tj.:

– C. winding-up by the court

– B.

– (...) administration in bankruptcy of the estate of persons dying insolvent

– W.-up in bankruptcy of partnerships

– C.' voluntary winding-up (with confirmation of a court)

– A. under the control of the court which involve the vesting of all or part of the property of the debtor in the O. A. for realisation and distribution

– Company examinership

Również należy zauważyć, iż M. (...), został powołany przez Sąd w Dublinie jako I. E. , tymczasem w załączniku C do w/w Rozporządzenia wymienia się obligatoryjnie osoby i instytucje pełniące rolę Zarządcy, zgodnie z art. 2 lit. b) Rozporządzenia tj.:

– L.

– O. A.

– T. in bankruptcy

– P. L.

– E.

Mając powyższe na uwadze w oparciu o powołane wyżej Rozporządzenie, należało stwierdzić, iż postępowanie odnośnie pozwanej spółki nie jest postępowaniem upadłościowym w rozumieniu cytowanych już przepisów. W chwili wniesienia wniosku przez pozwanego o zawieszenie niniejszego postępowania, Sąd Wyższej Instancji w D. wyznaczył jedynie– I. E., który miał za zadanie ustalić, możliwości finansowe spółki i czy w związku z tym jest możliwa restrukturyzacja spółki. Postępowanie takie zatem nie jest jeszcze w rozumieniu przedmiotowego Rozporządzenia postępowaniem upadłościowym a jedynie prowadzi do rozważenia możliwości restrukturyzacji spółki i dopiero ewentualny brak takiej możliwości będzie mógł prowadzić do złożenia wniosku do o ogłoszenie upadłości.

Chociaż wydawało by się to celowe to zakres stosowania Rozporządzenia nie obejmuje krajowych postępowań, w ramach których przewiduje się restrukturyzację przedsiębiorstwa na etapie przed upadłością („postępowanie przedupadłościowe”) lub postępowań, w ramach których nie dokonuje się zmiany istniejącego zarządu („postępowanie hybrydowe”). Problem ten został już zauważony przez Parlament Europejski i Radę albowiem istnieje już projekt (nr (...) z dnia 12.12.2012r.) w/w podmiotu w formie rozporządzenia zmieniającego w/w rozporządzenia Rady (WE) nr 1346/2000 w sprawie postępowania upadłościowego, mocą którego te postępowania mają być włączone do kręgu postępowań upadłościowych, o których stanowi przedmiotowe rozporządzenie.

Mając powyższe na uwadze Sąd Odwoławczy uznał, iż zawieszenie postępowanie na obecnym etapie przez Sąd Rejonowy było przedwczesne.

Sąd Rejonowy mając na uwadze treść art. 316 kpc w związku z art. 361 kpc zwróci się do pozwanego celem ustalenia, czy dysponuje on dalszymi orzeczeniami sądowymi, które zapadły w toku postępowania jakie toczy się w Irlandii wobec pozwanego i oceni czy wniosek pozwanego zasługuje na uwzględnienie czy też brak jest podstaw – w świetle powyższych rozważań – do jego uwzględnienia.

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd Okręgowy na mocy art. 386 § 4 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. orzekł jak w sentencji postanowienia.