Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 1 sierpnia 2022 r.

Sąd Apelacyjny w Poznaniu w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący: sędzia Przemysław Grajzer

Protokolant: protokolant sądowy Sylwester Leńczuk

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w P. Anny Oszwałdowskiej-Kocur

po rozpoznaniu w sprawie T. U.

zażalenia obrońcy skazanego na postanowienia Sądu Okręgowego w P. z dnia (...) r., w sprawie o sygn. (...) w przedmiocie stwierdzenia prawnej dopuszczalności przejęcia do wykonania w R. w dalszym ciągu kary 12 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności i zastosowaniu tymczasowego aresztowania na okres 3 miesięcy od dnia przekroczenia granicy

na podstawie art. 437 § 1 k.p.k.

p o s t a n o w i ł

utrzymać w mocy zaskarżone postanowienia

UZASADNIENIE

T. U. został skazany prawomocnym wyrokiem Sądu Koronnego w B. z dnia (...) roku o sygnaturze (...) na karę 12 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności za przestępstwo spowodowania śmierci w wyniku pobicia. Na poczet kary zaliczono okres aresztowania w ilości 185 dni.

Decyzją Ministerstwa Spraw Wewnętrznych Z. i I. z dnia 4 maja 2021 roku (znak sprawy: (...)) T. U. został wydalony ze Z. i I. ze stałym zakazem wjazdu. Na T. U. nałożono obowiązek niezwłocznego opuszczenia Z. i I., przy czym zakaz wjazdu zaczyna obowiązywać od chwili, kiedy opuści on jej terytorium.

T. U. rozpoczął wykonywanie orzeczonej wobec niego kary 12 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności na terytorium Z. i I..

Wnioskiem z dnia (...) roku Minister Sprawiedliwości zwrócił się do Sądu Okręgowego w P. o wydanie postanowienia w przedmiocie prawnej dopuszczalności przejęcia do dalszego wykonania w P. kary 12 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej wobec obywatela polskiego T. U. wyrokiem Sądu Koronnego w B. z dnia (...) roku o sygnaturze (...) oraz o rozważenie – w przypadku stwierdzenia dopuszczalności przejęcia orzeczenia do wykonania w P. – zastosowania wobec niego środka zapobiegawczego w postaci tymczasowego aresztowania.

T. U. w pisemnym oświadczeniu wskazał, że nie chce odbywać kary pozbawienia wolności na terytorium R..

Sąd Okręgowy w P. postanowieniem z dnia (...) r. w sprawie (...) orzekł o prawnej dopuszczalności przejęcia do wykonania w R. w dalszym ciągu kary 12 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem Sądu Koronnego w B. z dnia (...) roku o sygnaturze (...) wobec obywatela polskiego T. U.. Nadto w pkt 2 zastosował wobec T. U. środek zapobiegawczy w postaci tymczasowego aresztowania na okres 3 trzech miesięcy od dnia przekroczenia przez niego granicy R..

Zażalenie na powyższe postanowienia złożył obrońca skazanego. Postanowieniu zarzucił obrazę przepisów postępowania, która miała istotny wpływ na treść zaskarżonego postanowienia, a w szczególności art. 611b § 1 pkt 3 k.p.k., polegającą na orzeczeniu o dopuszczalności przejęcia orzeczenia do wykonania w R., mimo że skazany nie wyraził na to zgody. Obrońca wskazywał również na przepisy Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. na prawa obywateli Unii i członków ich rodzin do swobodnego przemieszczenia się. Ponadto obrońca zarzucił naruszenie przepisów stanowiących podstawę stosowania tymczasowego aresztowania. Stawiając tak sformułowany zarzut, obrońca wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia przez orzeczenie o niedopuszczalności przejęcia orzeczenia do wykonania i uchylenie stosowanego tymczasowego aresztowania.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zażalenie obrońcy skazanego T. U. nie było zasadne i nie mogło zostać uwzględnione. Wydając zaskarżone postanowienie, Sąd Okręgowy w P. nie uchybił przepisom prawa znajdującym zastosowanie w tym przypadku, a dokonując ustaleń faktycznych i prawnych w należyty sposób uwzględnił dokumenty dołączone do wniosku Ministra Sprawiedliwości z dnia 11 maja 2022 r.

Jak wynika z dołączonego do akt sprawy wyroku Centralnego Sądu Karnego z dnia (...) r., sygn. akt (...), obywatel polski T. U. skazany został za przestępstwo spowodowania śmierci na 12 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności z zaliczeniem na jej poczet okresu tymczasowego aresztowania w wymiarze 185 dni.

Jednocześnie decyzją Nakazu Deportacji z dnia 4 maja 2021 r. (nr (...)) orzeczono, iż T. U. został zobowiązany do opuszczenia Z. oraz zakazano mu ponownego wjazdu do Z. (k.59).

Z treści wyżej wymienionych dokumentów wynikało, iż zarówno wyrok skazujący, jak i Nakaz deportacji Sekretarza S. w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych są prawomocne. Ponadto do akt sprawy dołączono protokół przesłuchania skazanego przed Sądem, zawierający stanowisko skazanego w przedmiocie przejęcia wymierzonej mu kary pozbawienia wolności do wykonania na terytorium R.. Wynika z niego, że T. U. oświadczył pisemnie, że nie chce, aby orzeczona wobec niego w Z. kara wykonywana była w P.. Fakt ten motywował gorszymi warunkami w p. placówkach penitencjarnych oraz strachem przed rodziną ofiary, która będzie próbowała do niego dotrzeć w P. (k.69).

Zarówno przepis art. 3 ust. 1 lit. d) Konwencji o przekazywaniu osób skazanych, sporządzonej w S. dnia 21 marca 1983 r. (Dz.U. z 1995 r. nr 51, poz. 279), w oparciu o którą toczy się niniejsze postępowanie, jak również przepis art. 611b § 1 pkt 3) polskiego Kodeksu postępowania karnego, jako warunek dopuszczalności przejęcia do wykonania prawomocnie orzeczonej kary pozbawienia wolności ustanawiają zgodę skazanego na takie przejęcie. Podkreślenia wymaga jednak, co akcentował Sąd I instancji, iż R. i Z. są stronami Protokołu dodatkowego do Konwencji o przekazywaniu osób skazanych, sporządzonego w S. dnia 18 grudnia 1997 r. (Dz.U. z 2000 r. nr 43, poz. 490), który w art. 3 ust. 1 stanowi, że na wniosek państwa skazania, państwo wykonania może postanowić o przejęciu skazanego bez jego zgody, o ile wyrokiem skazującym lub decyzją administracyjną będącą jego następstwem orzeczono wydalenie, przewiezienie do granicy państwa lub jakikolwiek inny środek ustanawiający zakaz przebywania skazanego na terytorium państwa skazania, po zwolnieniu z zakładu karnego. Powołany przepis Protokołu dodatkowego, jako przepis szczególny, wyłącza stosowanie przepisów Konwencji w zakresie objętym swym unormowaniem, w tym zwłaszcza w odniesieniu do konieczności uzyskania zgody skazanego na przekazanie w przypadku orzeczenia wydalenia go z kraju skazania. Wskazać ponadto należy, iż art. 3 powołanego protokołu dodatkowego, jako uregulowanie zawarte w ratyfikowanej umowie międzynarodowej, ma pierwszeństwo w stosowaniu przed przepisem prawa krajowego dotyczącym tej samej materii, tj. art. 611b § 1 pkt 3) k.p.k., co potwierdza także brzmienie art. 615 § 2 k.p.k. Tak też jednolicie ujmowano to w judykaturze, począwszy od postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 14 stycznia 2004 r. (sygn. V KK 319/03, OSNKW 2004, z. 3, poz. 27). Z tego też powodu, zarzut podniesiony w zażaleniu obrońcy skazanego, tj. obraza przepisu art. 611b § 1 pkt 3) k.p.k., nie mógł zostać uznany za trafny. Bez znaczenia są przy tym przepisy zawarte w unijnych dyrektywach, które również znajdują zastosowanie do obywateli U. przebywających na terenie W., bowiem nie dotyczą one szczególnych przypadków jak przekazywanie między państwami osób skazanych.

Odnośnie podstaw tymczasowego aresztowania to wręcz niezbędnym jest zapewnienie możliwości transportu skazanego do P. i osadzenie go w zakładzie karnym do czego niezbędne jest tymczasowe aresztowanie. Wprost również mówi o tej konieczności art. 11 ust. 2 wyżej wymienionej Konwencji, który wskazuje na konieczność zastosowania środków zapewniających obecność skazanego w Państwie wykonania. Zważyć należy, że T. U. ma do odbycia surową karę 12 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności, której dalsza część ma być odbyta w polskim zakładzie karnym. Ten fakt sam w sobie tworzy zagrożenie, że bez tymczasowego aresztowania skazany będzie destabilizował tok postepowania, a wręcz wobec postawy skazanego można przypuszczać, że wykonanie pozostałej części kary będzie znacznie utrudnione, a skazany będzie się ukrywać. Oczywistym jest, że tylko tymczasowe aresztowanie umożliwi skuteczny transport skazanego do P. i jego osadzenie w zakładzie karnym, mając na względzie ciążący na nim wymiar kary.

W tym stanie rzeczy zarzuty obrońcy należało uznać za bezzasadne i utrzymać w mocy zaskarżone postanowienie.

P. G.

Pouczenie

Niniejsze postanowienie jest prawomocne i nie podlega zaskarżeniu.