II AKa 160/24 - uzasadnienie Sąd Apelacyjny w Poznaniu z 2024-09-11
UZASADNIENIE
Sąd apelacyjny odstąpił w niniejszej sprawie od sporządzenia pisemnego uzasadnienia wyroku na przewidzianym w art. 99a § 1 k.p.k. formularzu. W orzecznictwie utrwalony uznać należy pogląd, zgodnie z którym sporządzenie uzasadnienia na formularzu jest prawnie dozwolone tylko wówczas, gdy sąd nie dojdzie do przekonania, że materia sprawy nie pozwala mu na sporządzenie tego dokumentu w tej uproszczonej formie bez naruszenia prawa strony do rzetelnego procesu, które to prawo ma absolutny prymat przed uprawnieniem sądu do stosowania rozwiązań o charakterze biurowo-technicznym. Sytuacja taka wystąpiła w realiach niniejszego postępowania odwoławczego, z uwagi na specyficzną sytuację procesową, o której mowa będzie poniżej.
Sąd Okręgowy w P. rozpoznawał sprawę z wniosku M. Dziejmy i W. D. o zadośćuczynienie i odszkodowanie za represje doznane przez ich ojca M. D. w okresie od (...) r. przez radzieckie organy ścigania i organy pozasądowe.
Wyrokiem z dnia (...) roku Sąd Okręgowy w P. w sprawie powyższej ((...)):
1. na podstawie art. 8 ust. 2a w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 23 lutego 1991 roku o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu P.zasądził od Skarbu Państwa na rzecz M. Dziejmy i W. D. kwoty po 400.000 złotych dla każdego z nich tytułem zadośćuczynienia za doznane przez ich ojca M. D. krzywdy z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty, oddalając wniosek o zadośćuczynienie w pozostałym zakresie,
2. na podstawie art. 8 ust. 2a w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 23 lutego 1991 roku o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu P. (1) zasądził od Skarbu Państwa na rzecz M. Dziejmy i W. D. kwoty po 132.061,61 złotych dla każdego z nich tytułem odszkodowania za poniesioną przez ich ojca M. D. szkodę z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty, oddalając wniosek o odszkodowanie w pozostałym zakresie.
Z wyrokiem tym nie zgodziła się pełnomocniczka wnioskodawców, zaskarżając go apelacją.
Pismem datowanym na (...) roku skarżąca cofnęła wywiedzioną apelację za zgodą swoich mocodawców.
Sąd Apelacyjny w P. zważył, co następuje:
Art. 432 k.p.k. nakazuje sądowi odwoławczemu pozostawić cofniętą apelację bez rozpoznania, chyba, że zachodzi jedna z przyczyn określonych w art. 439 k.p.k. lub w art. 440 k.p.k. Tym samym sąd II instancji w obliczu cofnięcia apelacji zobligowany jest do zbadania, czy przyczyny wymienione we wskazanych przepisach nie występują w danej sprawie.
W toku rzeczonego badania sąd apelacyjny ujawnił w sprawie (...) bezwzględną przesłankę odwoławczą z art.439 § 1 pkt 2 k.p.k., co skutkowało uchyleniem wyroku Sądu Okręgowego w P. w całości i przekazaniem sprawy do ponownego rozpoznania. W ocenie sądu odwoławczego bowiem sąd I instancji był nienależycie obsadzony, a rzeczona nienależyta obsada sądu wynikała z udziału w rozpoznaniu jej przez Sąd Okręgowy w P. sędziego D. J..
Zauważyć w tym miejscu należy, że udział sędziego D. J. w składach orzekających w pierwszej instancji był przyczyną wydania przez tutejszy sąd apelacyjny wyroków kasatoryjnych w sprawach: (...), stwierdzających bezwzględną przesłankę odwoławczą określoną w art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k. Argumentację podniesioną w uzasadnieniach wyroków wydanych we wskazanych sprawach sąd apelacyjny w niniejszym składzie w pełni akceptuje i na niej się opiera.
Jak trafnie zauważył Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia (...), zgodnie z uchwałą składu połączonych Izb Sądu Najwyższego: Cywilnej, Karnej oraz Pracy i (...) z dnia (...) r., (...) (...), nienależyta obsada sądu w rozumieniu art.439 § 1 pkt 2 k.p.k. zachodzi m.in. wówczas, gdy w składzie sądu bierze udział osoba powołana na urząd sędziego w sądzie powszechnym albo wojskowym na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa ukształtowanej w trybie określonym przepisami ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 3), jeżeli wadliwość procesu powoływania prowadzi, w konkretnych okolicznościach, do naruszenia standardu niezawisłości i bezstronności w rozumieniu art. 45 ust. 1 Konstytucji R. P., art. 47 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej oraz art. 6 ust. 1 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności. Nie ma więc mowy o jakimkolwiek automatyzmie. Uwaga ta dotyczy zwłaszcza sytuacji, w której dotychczasowy przebieg kariery danego sędziego nie ujawnia nadmiernego, pozamerytorycznego jej przyspieszenia, a nadto brak jest okoliczności, które w szczególny sposób rzutują na negatywną ocenę postępowania sędziego biorącego udział w konkursie przed Krajową Radą Sądownictwa po (...) Sąd Najwyższy wskazywał w tym zakresie na np. podpisywanie list poparcia dla sędziów kandydujących do KRS, uzyskiwanie stanowisk i dodatkowych funkcji, dodatków, itp. Wobec braku takich okoliczności nie ma konieczności dokonywania szczegółowej oceny mającej dowodzić nienależytą obsadę sądu z udziałem takiego sędziego. Sąd Najwyższy akcentował, że nieprawidłowość obsady sądu z udziałem osób powołanych na urząd sędziego w sądzie powszechnym albo wojskowym na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa od 2018 r. wynika z faktu, że od tego czasu organ ten przestał spełniać cechy organu konstytucyjnego, o którym mowa w art.187 ust. 1 Konstytucji RP. Spowodowało to uchylenie domniemania spełnienia kryterium minimum niezawisłości i bezstronności przez osoby powołane przez Prezydenta RP z rekomendacji takiej Krajowej Rady Sądownictwa na stanowisko sędziego (vide: np. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 26.07.2022r., III KK 404/21; czy też z dnia 12.10.2022r., III KK 193/20). Sąd Najwyższy jednoznacznie i kategorycznie zaznaczał, że „dla zachowania mocy obowiązującej wskazanej wyżej uchwały składu połączonych Izb Sądu Najwyższego z dnia 23.01.2020r. nie ma jakiegokolwiek znaczenia prawnego rozstrzygnięcie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 20.04.2020r., sygn. akt U 2/20, OTK-A 2020, poz. 61, ani też inne rozstrzygnięcia Trybunału Konstytucyjnego oraz zmiany ustawy o Sądzie Najwyższym mające na celu wyłącznie zablokowanie orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej oraz Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w zakresie dokonanych przez te organy międzynarodowe interpretacji wiążących Polskę norm traktatowych” (vide: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 25.09.2023r., III KZ 36/23). Sąd Najwyższy przestrzegał przy tym, że „w sytuacji, gdy obalone zostało domniemanie bezstronności sędziego, który uzyskał nominację sędziowską w procedurze przed KRS od 2018 r., konieczna jest w każdym przypadku analiza okoliczności, jakie towarzyszyły powołaniu na urząd sędziego oraz miały miejsce w późniejszym okresie. Chodzi zatem o weryfikację hipotezy, w myśl której gwarancje niezawisłości w przypadku konkretnego sędziego zostały w istotny sposób osłabione ze względu na udział w konkursie przed KRS od 2018r.” (vide: uchwała Sądu Najwyższego z dnia 2.06.2022r., I KZP 2/22). Należy przy tym pamiętać, że oceny bezstronności i niezawisłości sądu dokonuje się w perspektywie obiektywnej, a więc tych okoliczności, które w odbiorze społecznym mogą prowadzić do uznania, że dany skład sądu nie daje gwarancji bezstronności i niezawisłości. Nie ma przy tym znaczenia subiektywne przekonanie osób wyznaczonych do danego składu orzekającego co do własnej bezstronności i niezawisłości.
Sędzia D. J. (1) uzyskał nominację od Prezydenta R. P. na stanowisko sędziego Sądu Okręgowego w P. (...) r. (stosowne postanowienie Prezydent (...)r.), a więc był to efekt przedstawionego wniosku o powołanie na stanowisko sędziego tego sądu, zgłoszonego w trybie art. 3 ust. 1 pkt 2 ustawy z 12 maja 2011 r. o Krajowej Radzie Sądownictwa, przy czym owa Krajowa Rada Sądownictwa, działała jako organ ukształtowany w trybie określonym przepisami ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa oraz niektórych innych ustaw, który ,,nie jest organem tożsamym z organem konstytucyjnym, którego skład i sposób wyłaniania reguluje Konstytucja RP, w szczególności w art. 187 ust. 1” (vide: uchwała połączonych Izb Sądu Najwyższego z 23 stycznia 2020 r. (...) I-4110-1/2, uchwała & sędziów Sądu Najwyższego z 2 czerwca 2022 r. I KZP 2/22, wyrok Sądu Najwyższego 18 października 2023 r. III KK 60/23, LEX nr 3616876).
W zaistniałej sytuacji procesowej sam fakt, że sędzia D. J. (1) uzyskał nominację na stanowisko sędziego Sądu Okręgowego w P. w drodze konkursu przeprowadzanego z udziałem wadliwie ukształtowanej Krajowej Rady Sądownictwa po zmianach dokonanych ustawą z dnia (...) (...) o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 3), sam w sobie nie przesądzał jeszcze a priori o nienależytej obsadzie sądu w przypadku sądu powszechnego. Niemniej jednak ze względu na charakter istotnej dla sprawy bezwzględnej przyczyny odwoławczej, sąd odwoławczy jest nie tylko uprawniony, ale wręcz zobowiązany do szczegółowej analizy okoliczności wskazujących na wątpliwości co do bezstronności sędziego, które stały się znane sądowi czy to na skutek inicjatywy stron postępowania, czy także z urzędu (vide: np. analogicznie wyrok Sądu Najwyższego z dnia 1.05.2024r., II KK 589/22). Wskazać zresztą w tym miejscu trzeba, że w niniejszej sprawie prokurator, przywołując wskazane wyżej judykaty Sądu Apelacyjnego w P. wskazał na istnienie, jego zdaniem, bezwzględnej przesłanki odwoławczej, związanej z osobą sędziego D. J..
Posiłkując się ustaleniami poczynionymi przez Sąd Apelacyjny w P. w sprawach (...) w zakresie przebiegu drogi zawodowej sędziego D. J., sąd apelacyjny w niniejszym składzie stwierdza, co następuje.
D. J. (1) ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie im. M. K. (1) w T. w(...)Po odbyciu aplikacji sądowej złożył w (...) egzamin sędziowski z wynikiem bardzo dobrym. W (...) został mianowany asesorem sądowym w Sądzie Rejonowym wC.. Postanowieniem Prezydenta (...)został powołany na stanowisko sędziego ww. Sądu. Z dniem(...) został na własny wniosek przeniesiony do pełnienia obowiązków orzeczniczych w Sądzie Rejonowym P. w P.. W dniu (...) został przeniesiony (także na własną prośbę) do pełnienia obowiązków orzeczniczych w Sądzie Rejonowym w W. gdzie dodatkowo Minister Sprawiedliwości powierzył mu obowiązki prezesa ww. sądu.
Z uzasadnienia uchwał Krajowej Rady Sądownictwa z dnia (...)nr (...) oraz z dnia (...) nr (...) wynika, że sędzia D. J. (1) zgłosił się do konkursu na stanowisko sędziego Sądu Okręgowego w P. w związku z obwieszczeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia(...) o wolnych stanowiskach sędziowskich (M.P. z (...) r. poz. 283 – pkt 6 : (...) (...)).
Zgłoszenie do konkursu przed Krajową Radą Sądownictwa ukształtowaną ustawą z (...) poprzedzało bezpośrednie udzielenie przez sędziego D. J. poparcia kandydaturze sędziego M. J. na członka Krajowej Rady Sądownictwa (vide: (...) M. J..pdf). Zgłoszenie sędziego M. J. na członka Krajowej Rady Sądownictwa wraz z wykazem sędziów popierających to zgłoszenie wpłynęło do sekretariatu Marszałka Sejmu RP w dniu (...) a zatem sędzia D. J. (1) musiał udzielić poparcia przed tą datą (vide: strona internetowa Sejmu RP: (...) J._M./$file/J._M..pdf). Nie sposób przy tym pominąć, że ww. był nawet pełnomocnikiem sędziego M. J. w omawianym procesie wyboru do ww. organu. Sytuacja ta powtórzyła się także w (...) (...) M._J./$file/zglosz_M._J..pdf). Należy też odnotować, że sędzia D. J. (1) dwukrotnie popierał również kandydaturę do Krajowej Rady Sądownictwa byłego wiceministra sprawiedliwości Ł. P. - osoby pojawiającej się w tzw. (...) (...) L._P..pdf, (...)
W ocenie sądu odwoławczego nie ulega jakichkolwiek wątpliwości, że decyzja o udzieleniu poparcia sędziemu kandydującemu do Krajowej Rady Sądownictwa stanowiła punkt zwrotny w karierze zawodowej sędziego D. J.. Od tego momentu nastąpiło bowiem ponadprzeciętne jej przyspieszenie, które nie znajdowało merytorycznego uzasadnienia. Cytowaną powyżej uchwałą nr (...)Krajowa Rada Sądownictwa przedstawiła Prezydentowi R. P. wniosek o powołanie sędziego D. J. do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego Sądu Okręgowego w P.. Tego rodzaju decyzji nie stał na przeszkodzie fakt, że ww. uzyskał negatywną opinię merytoryczną kwalifikacyjną sędziego wizytatora o swojej dotychczasowej pracy na poziomie sądów rejonowych w określonym okresie. Kolegium Sądu Apelacyjnego w P. na posiedzeniu w dniach (...)wydało pozytywną opinię o jego kandydaturze, jednakże Zgromadzenie Ogólne sędziów apelacji (...) w dniach (...) wydało z kolei w tym zakresie opinię negatywną. W tajnym głosowaniu uzyskał on 8 głosów „za” i 55 „przeciw” na 82 głosy oddane. Jednocześnie 21 osób wstrzymało się od głosu. Tym samym Zgromadzenie Ogólne poparło lepszych merytorycznie kandydatów. Mimo to Krajowa Rada Sądownictwa przedstawiła jego kandydaturę Prezydentowi (...), który w dniu (...). wydał postanowienie ( Nr (...)poz. 8 ) o powołaniu D. J. (1) na stanowisko sędziego Sądu Okręgowego w P.. Niezależnie od tego jeszcze w dniu (...)sędzia D. J. (1) wnioskował do Ministra Sprawiedliwości o delegowanie go z Sądu Okręgowego w P. do wyłącznego orzekania w Sądzie Rejonowym w W. na czas nieoznaczony do czasu zakończenia kadencji Prezesa tegoż sądu. Prezes Sąd Okręgowego zaopiniował ww. wniosek negatywnie. Z dniem (...)Minister Sprawiedliwości powołał ww. do pełnienia funkcji prezesa Sądu Rejonowego w W. na okres kolejnych 4 lat. W dniu 3.11.2022r. Rzecznik Dyscyplinarny Sędziów Sądów Powszechnych P. S. powołał natomiast ww. do pełnienia funkcji Zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego przy Sądzie Okręgowym w P. na 4 letnią kadencję. W dalszej kolejności w dniu(...) Minister Sprawiedliwości powołał ww. sędziego na stanowisko prezesa Sądu Okręgowego w P. z dniem 4.05.2023r. Został też powołany na stanowisko Komisarza Wyborczego w P., a następnie ( od dnia(...) ) w P..
Po objęciu stanowiska Prezesa Sądu Okręgowego w P. sędzia D. J. (1) wydał Zarządzenie z dnia (...) (...), którym przeniósł się z Wydziału III Karnego ( I instancja ) do Wydziału XVII Karnego – Odwoławczego Sądu Okręgowego P., a nadto kolejne o nr (...), w którym z dniem(...) wstrzymał wpływ spraw do swojego referatu do dnia(...)Tego samego dnia wystąpił do Kolegium kierowanego przez siebie Sądu o zwolnienie go z obowiązku rozpoznawania 8 spraw prowadzonych w III Wydziale Karnym, które (...) przydzielił dotychczas do jego referatu. W trakcie posiedzenia Kolegium prezentował swój wniosek, a następnie wziął udział w głosowaniu, w którym organ ten wyraził zgodę na zwolnienie go z obowiązku zakończenia spraw: (...) W wyniku powyższej decyzji sprawy te zostały rozlosowane pomiędzy innych sędziów III Wydziału Karnego, którzy zostali dodatkowo obciążeni obowiązkiem ich rozpoznania. Nadto zwrócił się do ówczesnego Prezesa Sądu Apelacyjnego w P. M. B. o wyłączenie go od przydziału spraw (...) w kategorii „t.50+” rozpoznawanych w XVII Wydziale Karnym – Odwoławczym Sądu Okręgowego w P.. Zarządzeniem nr (...) z dnia (...)( IV W- (...)- (...) ) tego rodzaju wyłączenie uzyskał „ na czas pełnienia funkcji Prezesa Sądu Okręgowego w P. ”.
W dniu 23.01.2024r. sędzia wykonujący funkcję Prezesa Sądu Apelacyjnego w P. zwrócił się z wnioskiem do sędziego D. J. – jako Prezesa Sądu Okręgowego w P. – o zwołanie Zgromadzenia Ogólnego sędziów Sądu Okręgowego w P. i wyznaczenie jego terminu na(...) Przedmiotem obrad miała być ocena sprawowania funkcji Prezesa Sądu Okręgowego w P. przez ww. Wystąpienie to było związane z nierozpoznaniem uprzedniego wniosku sędziów Sądu Okręgowego w P. z (...) o zwołanie posiedzenia Zgromadzenia Ogólnego tego Sądu w powyższym przedmiocie. W praktyce ten wniosek został zignorowany, albowiem termin Zgromadzenia Ogólnego ww. sędzia wyznaczył dopiero na (...) Uzasadniając odległy termin odwołał się do zagrożeń związanych z (...)19 ( vide: pismo z (...) ). W tej sytuacji w dniu(...). sędziowie Sądu Okręgowego w P. wyrazili wobec sędziego D. J. – jako prezesa sądu - votum nieufności. W reakcji na ww. wystąpienie Minister Sprawiedliwości w dniu (...) wszczął procedurę odwołania D. J. (1) ze stanowiska prezesa Sądu Okręgowego w P. i zawiesił ww. w pełnieniu czynności (...)
W odniesieniu do sędziego D. J. wniosek Ministra został uzasadniony „ brakiem współpracy z samorządem tworzonym przez ogół sędziów Sądu Okręgowego w P.. Kolejne zarzuty dotyczyły m.in. braku kompetencji zarządczych, nieefektywnego podziału zadań pomiędzy wiceprezesów Sądu Okręgowego w Poznaniu, ograniczenia swoich obowiązków orzeczniczych poprzez wstrzymanie sobie przydziału spraw, co razem składało się na obraz rażącego i uporczywego niewywiązywania się z obowiązków służbowych”. Po uzyskaniu stosownej opinii Kolegium Sądu Okręgowego w P., z dniem(...)sędzia D. J. (1) został odwołany przez Ministra Sprawiedliwości z funkcji prezesa Sądu Okręgowego w P. ( (...) (...)). W dniu(...)został przeniesiony ponownie do orzekania w III Wydziale Karnym Sądu Okręgowego w P.. W dniu (...) Krajowa Rada Sądownictwa uwzględniła jego odwołanie i uchyliła podział czynności kierujący go z powrotem do orzekania w wydziale karnym pierwszoinstancyjnym.
Reasumując dotychczasowe rozważania należy stwierdzić, że punktem zwrotnym w karierze sędziego D. J. była decyzja o poparciu kandydatury sędziego M. J. na członka Krajowej Rady Sądownictwa w (...) Dotychczas zajmował stanowisko asesora i sędziego sądu rejonowego przez okres trzynastu lat i nie był delegowany do sądu wyższego rzędu. Bezpośrednio po podpisaniu listy dla sędziego J., a tym samym – jak dobitnie określił tego rodzaju postawę Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia (...)– legitymizacji naruszenia porządku prawnego w P., sędzia ten rozpoczął (zakończone sukcesem) starania o stanowisko sędziego sądu okręgowego, został prezesem sądu rejonowego, a następnie sądu okręgowego. Ponadto w krótkim czasie uzyskał stanowisko zastępcy rzecznika dyscyplinarnego oraz komisarza wyborczego na dwie kadencje. W międzyczasie nadal podpisywał listy poparcia dla sędziów kandydujących do Krajowej Rady Sądownictwa - pomimo że nastąpiło to już po wydaniu przez Wielką Izbę (...) wyroku z dnia (...) r. określającego status prawny Krajowej Rady Sądownictwa, a także po cytowanej wcześniej uchwale połączonych Izb Sądu Najwyższego z dnia(...) r. ( (...) (...)). W przypadku poparcia list w (...)r. znane były już wyroki (...) z dnia (...) w sprawie R. przeciwko P. (skarga nr (...)), z dnia (...) D.-F. i O. przeciwko P. (skargi nr (...) i (...)). Powyższe okoliczności świadczą jednoznacznie, że sędzia D. J. (1) nie tylko zaakceptował działania władzy ustawodawczej i wykonawczej mającej na celu instrumentalne wykorzystanie władzy sądowniczej, pozbawienie instytucji państwa prawnego ich ustrojowych funkcji ( vide: np. Trybunał Konstytucyjny ), chaos prawny oraz podporządkowanie sądownictwa interesom politycznym, ale również swoimi działaniami afirmował uzależnienie sądów od władzy wykonawczej. Wyrazem postawy sędziego D. J. był wywiad w Radiu (...) udzielony(...) r. a więc tuż po objęciu funkcji Prezesa Sądu Okręgowego w P., w którym zakwestionował prawo sędziów do wyrażania swoich krytycznych opinii odnoszących się do procesów zmierzających do łamania praworządności oraz konstytucyjnych zasad demokratycznego państwa prawnego na poziome debaty publicznej, mówiąc, że taka postawa ma wymiar polityczny, wręcz podkreślając konstytucyjność Krajowej Rady Sądownictwa, odmawiając uprawnienia sędziów do kwestionowania orzeczeń sądów ukształtowanych w oparciu o niekonstytucyjne rozwiązania.
Szczególnego podkreślenia w tym miejscu wymaga, że działania legitymizujące naruszenia prawa dokonane przez ówczesnych przedstawicieli władzy ustawodawczej i wykonawczej było równoznaczne z osiągnięciem przez ww. sędziego nie tylko realnych korzyści osobistych (awanse, zajmowane stanowiska służbowe, zmniejszony przydział spraw, itp.), ale również majątkowych (dodatkowe wynagrodzenia wynikające z pełnionych funkcji prezesa, zastępcy rzecznika dyscyplinarnego oraz komisarza wyborczego).
Ujawnione wyżej okoliczności z drogi zawodowej sędziego potwierdzają jego silny związek z osobami powiązanymi z władzą wykonawczą, w istocie z Ministrem Sprawiedliwości, pozytywnie wpływając na dalszy rozwój kariery sędziego D. J. (zwrócił na to uwagę również Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia (...)
Mając powyższe na uwadze sąd apelacyjny w niniejszym składzie doszedł do przekonania, że w sprawie prowadzonej przez sędziego D. J. przed Sądem Okręgowym w P. o sygn. akt (...) zmaterializowały się uzasadnione wątpliwości odnośnie do instytucjonalnej bezstronności wskazanego sędziego i przełamania zasady domniemania bezstronności i niezawisłości wynikających z okoliczności otrzymania przez sędziego D. J. nominacji na stanowisko sędziego Sądu Okręgowego w P.. Oznacza, to że sąd z udziałem ww. sędziego był nienależycie obsadzony w rozumieniu art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k. – nie spełniał kryteriów niezależności i bezstronności przynależnych „sądowi ustanowionemu ustawą” w znaczeniu konstytucyjnym i konwencyjnym ( vide: wyrok SN z dnia 18 lipca 2024 roku sygn. akt I KK 86/24). Zaznaczenia również wymaga, że Prokuratura Okręgowa w P., w piśmie z dnia (...) roku, przedstawiła stanowisko, zgodnie z którym w niniejszej sprawie zachodzą okoliczności uzasadniające wystąpienie bezwzględnej przesłanki odwoławczej z art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k. w odniesieniu do składu orzekającego, wydającego wyrok w I instancji.
Sąd apelacyjny ma pełną świadomość, że niniejsze rozstrzygnięcie nie służy przyspieszeniu rozpoznania sprawy, ale rzetelność procesu, przeprowadzonego przez niezależny sąd i niezwisłego sędziego jest wartością nadrzędną, wypływającą z gwarancji w zakresie swobód i wolności obywatelskich, co nakazuje działać w sposób bezkompromisowy, a jednocześnie wyważony.
Finalnie należy ponownie przeprowadzić przedmiotowy proces, co można wykonać przy użyciu rozwiązań formalnych zawartych w procedurze karnej, dających podstawy do bezpośredniego przeprowadzenia dowodów w niezbędnym zakresie, przy konstruktywnych ustaleniach ze stronami procesu oraz osób je reprezentujące, co znajduje swoje oparcie w art. 349 k.p.k., jeżeli sąd meriti uzna taką czynność za pragmatyczną i racjonalną. Przy ponownym rozpoznaniu sprawy sąd okręgowy winien rozważyć zastosowanie instytucji, o której mowa w art.442 § 2 k.p.k., co pozwoli usprawnić i przyspieszyć postępowanie rozpoznawcze i wydanie orzeczenia in meritum.
A. A. M. Ś. K. L.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Poznaniu
Data wytworzenia informacji: