Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 7 marca 2024 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w Ł., po rozpatrzeniu wniosku P. G. z dnia 8 stycznia 2024 roku odmówił mu prawa do emerytury pomostowej. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, iż odmawia przyznania emerytury, ponieważ:

- wnioskodawca nie udowodnił okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszącego co najmniej 15 lat,

- po dniu 31 grudnia 2008 r. wnioskodawca nie wykonywał prac w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 niniejszej ustawy.

Organ rentowy wskazał, że do prac w szczególnych warunkach nie zostały uwzględnione okresy zatrudnienia od 1 października 1985 r. do 31 grudnia 1988 r., od

1 stycznia 1989 r. do 31 marca 1994 r. oraz od 1 kwietnia 1994 r. do 31 grudnia 2008 r. ponieważ wnioskodawca wykonywał prace równocześnie na dwóch różnych stanowiskach

w obrębie dwóch różnych działów zarządzenia resortowego. Ponadto w przedłożonych dokumentach występowały rozbieżności dotyczące zajmowanych przez wnioskodawcę stanowisk pracy. W świadectwie pracy pracodawca wskazał, że wykonywał prace na stanowisku „starszy elektromonter rozdzielni i sieci elektroenergetycznych, natomiast

w świadectwach wykonywania prac w szczególnych warunkach pracodawca podał stanowiska „robotnik budowlany”, „kierowca sam. ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym pow. 3,5 tony”, „operator sprzętu”, „monter sieci elektroenergetycznych” oraz „elektromonter rozdzielni i sieci elektroenergetycznych”.

Zakład zauważył również, że od 1 stycznia 2009 r. wnioskodawca nie został zgłoszony w ZUS jako pracownik zatrudniony w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze. (decyzja z dnia 7 marca 2024 r. k. 17-17 odwrót akt ZUS o emeryturę pomostową)

Odwołanie od powyższej decyzji złożył P. G. nie zgadzając się z nią i wnosząc o zmianę decyzji i przyznanie mu emerytury pomostowej na podstawie doręczonego świadectwa pracy z firmy (...) S.A., wskazując, że przez cały okres zatrudnienia wykonywał on montaż sieci energetycznych niskiego, średniego oraz wysokiego napięcia, jak również montaż rozdzielni. Jednocześnie wnioskodawca zwrócił uwagę, że po dniu 31 grudnia 2008 r. świadczył pracę w tym samym zakładzie tj. (...) S.A., na tych samych zasadach oraz w tych samych warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze.

(odwołanie k. 3)

W odpowiedzi na odwołanie, Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w Ł. wniósł o oddalenie odwołania powołując się na argumenty, jak w zaskarżonej decyzji, dodatkowo wskazując, iż co do okresu sprzed 31 grudnia 2008 r., to do stażu pracy

w warunkach szczególnych organ nie zaliczył zatrudnienia w okresie:

- od 1 października 1985 r. do 31 grudnia 1988 r.;

- od 1 stycznia 1989 r. do 31 marca 1994 r.;

- od 1 kwietnia 1994 r. do 31 grudnia 2008 r. (zatrudnienie w (...) S.A. w Ł.), ponieważ ze świadectwa pracy w warunkach szczególnych wynika, że wnioskodawca wykonywał prace równocześnie na dwóch różnych stanowiskach w obrębie dwóch różnych działów zarządzenia resortowego.

( odpowiedź na odwołanie k. 4-4 odwrót)

Na rozprawie z dnia 23 września 2024 r. wnioskodawca poparł odwołanie, natomiast pełnomocnik organu rentowego wniósł o oddalenie odwołania.

(stanowiska końcowe stron e-protokół rozprawy z 23 września 2024 r. 00:16:30 – płyta CD k. 47)

Sąd Okręgowy w Łodzi ustalił następujący stan faktyczny:

P. G. urodził się w dniu (...) Legitymuje się wykształceniem zawodowym w zawodzie elektromechanika.

(bezsporne)

W dniu 8 stycznia 2024 r. ubezpieczony złożył wniosek o emeryturę pomostową. (wniosek k. 1-2 odwrót akt ZUS o emeryturę pomostową)

W toku postępowania przed organem rentowym wnioskodawca udokumentował w sposób bezsporny ogólny staż pracy w wymiarze w wymiarze 35 lat, 9 miesięcy i 17 dni, w tym 33 lata, 4 miesiące i 28 dni okresów składkowych oraz 1 rok 7 miesięcy i 11 dni okresów nieskładkowych.

(bezsporne, a nadto karta przebiegu zatrudnienia k. 18-18 odwrót akt ZUS o emeryturę pomostową)

W okresie od 1 października 1985 roku do 31 grudnia 2012 roku wnioskodawca był zatrudniony w Zakładzie (...) w Ł. przekształcony z dniem 1 maja 1992 r. w (...) S.A. w Ł..

(świadectwo pracy k. 14-15 akt ZUS o emeryturę pomostową)

Za okres od 1 października 1985 roku do 31 grudnia 1988 roku pracodawca wystawił wnioskodawcy świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach, w którym wskazano, że wnioskodawca był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku robotnika budowlanego wykonującego stale prace pomocnicze lub inne na wysokościach oraz prace kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym pow. 3,5 t oraz operatora sprzętu. Wymienionym w wykazie A dziale V poz. 2 pkt 6 oraz wykazie A dziale VIII poz. 2 pkt 2 wykazu stanowiącego załącznik nr 1 do zarządzenia nr 17 Ministra Górnictwa i Energetyki z dnia 12 sierpnia 1983 r. w sprawie określenia stanowisk pracy w resorcie górnictwa i energetyki, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach. Pracodawca wskazał, że prace te były pracami przy budowie oraz remoncie chłodni kominowych i kominów przemysłowych, pracami kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, specjalistycznych/specjalnych pojazdów członowych i ciągników samochodowych balastowych, autobusów o liczbie miejsc powyżej 15, samochodów uprzywilejowanych w ruchu w rozumieniu przepisów o ruchu na drogach publicznych trolejbusów i motorniczych tramwajów oraz ciężkimi pracami załadunkowe i wyładunkowe oraz przeładunek materiałów sypkich, pylistych, toksycznych, żrących lub parzących w transporcie.

(świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach k. 4 akt ZUS o emeryturę pomostową)

Za okres od 1 stycznia 1989 roku do 31 marca 1994 roku pracodawca wystawił wnioskodawcy świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach, w którym wskazano, że wnioskodawca był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku był zatrudniony na stanowisku montera sieci elektroenergetycznych oraz kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym pow. 3,5 tony, wymienionym w wykazie A dziale II poz. 1 pkt 31 oraz wykazie A dziale VIII poz. 2 pkt 2 wykazu stanowiącego załącznik nr 1 do zarządzenia nr 17 Ministra Górnictwa i Energetyki z dnia 12 sierpnia 1983 r. w sprawie określenia stanowisk pracy w resorcie górnictwa i energetyki, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach.

Pracodawca wskazał, że prace te były pracami przy wytwarzaniu i przesyłaniu energii elektrycznej i cieplnej oraz przy montażu, remoncie i eksploatacji urządzeń elektroenergetycznych i cieplnych, pracami kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, specjalistycznych/specjalnych pojazdów członowych i ciągników samochodowych balastowych, autobusów o liczbie miejsc powyżej 15, samochodów uprzywilejowanych w ruchu w rozumieniu przepisów o ruchu na drogach publicznych trolejbusów i motorniczych tramwajów.

(świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach k. 5 akt ZUS o emeryturę pomostową)

Za okres od 1 kwietnia 1994 roku do 31 grudnia 2008 roku pracodawca wystawił wnioskodawcy świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach, w którym wskazano, że wnioskodawca był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, wymienionym w wykazie A dziale II poz. 1 pkt 31 oraz wykazie A dziale VIII poz. 2 pkt 2 wykazu stanowiącego załącznik nr 1 do zarządzenia nr 17 Ministra Górnictwa i Energetyki z dnia 12 sierpnia 1983 r. w sprawie określenia stanowisk pracy w resorcie górnictwa i energetyki, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach.

Pracodawca wskazał, że prace te były pracami przy wytwarzaniu i przesyłaniu energii elektrycznej i cieplnej oraz przy montażu, remoncie i eksploatacji urządzeń elektroenergetycznych i cieplnych, pracami kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, specjalistycznych/specjalnych pojazdów członowych i ciągników samochodowych balastowych, autobusów o liczbie miejsc powyżej 15, samochodów uprzywilejowanych w ruchu w rozumieniu przepisów o ruchu na drogach publicznych trolejbusów i motorniczych tramwajów.

(świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach k. 6 akt ZUS o emeryturę pomostową)

Wnioskodawca nie został zgłoszony w ZUS jako pracownik zatrudniony w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze 1 stycznia 2009 r.

(bezsporne)

Wnioskodawca nie wykonywał prac w warunkach szczególnych u jakiegokolwiek innego pracodawcy.

(bezsporne)

Wnioskodawca pracując w Zakładach (...), a następnie w (...) Spółka Akcyjna w Ł. najpierw zawoził pracowników na teren, gdzie następnie wspólnie z nimi wykonywał prace instalacyjne w systemie dwuzmianowym. Wówczas wnioskodawca pełnił funkcję kierowcy samochodu ciężarowego. Wnioskodawca zawoził także pracowników na delegacje np. w okolice granicy z Niemcami. Następnie – na miejscu budowy wnioskodawca dowoził i odwoził pracowników z miejsca, gdzie pracownicy nocowali na plac budowy, po czym sam również wykonywał prace elektromontera, czyli podobnie jak pozostali pracownicy. Wnioskodawca dokonywał montażu elektrosieci na wysokościach. Takie delegacje miały miejsce raz na dwa tygodnie.

W 1989 roku wnioskodawca uzyskał uprawnienia montera sieci elektroenergetycznych

i wykonywała dalej tę samą prace. W 1994 roku wnioskodawca uzyskał kolejne uprawnienia jako elektromonter rozdzielni.

Pracując w (...) S.A. P. G. budował nowe sieci elektroenergetyczne, remontował stare i naprawiał uszkodzone sieci. Połowa prac była wykonywana pod napięciem, a pozostałe bez. Wnioskodawca około 30% prac wykonywał przy awariach sieci.

(zeznania wnioskodawcy e protokół rozprawy z 23 września 2024 r. 00:03:46-00:16:30 – płyta CD k. 47)

Sąd Okręgowy powyższy stan faktyczny odtworzył na podstawie powołanych dokumentów znajdujących się w aktach niniejszej sprawy, w tym w aktach ZUS-owskich, których autentyczności żadna ze stron nie kwestionowała, a i Sąd z urzędu nie znalazł powodów by to czynić.

Ponadto Sąd oparł się o zeznania ubezpieczonego, które znajdują swoje potwierdzenie we wskazanych powyżej dokumentach. Jednakże uznanie zeznań wnioskodawcy za wiarygodne nie sprawia, że Sąd podziela ocenę prawną stanu faktycznego w niniejszej sprawie, którą prezentuje ubezpieczony.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

Odwołanie podlega oddaleniu.

W myśl art. 4 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 roku o emeryturach pomostowych, która weszła w życie w dniu 1 stycznia 2009 r. (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 164 z późn. zm., dalej: ustawa pomostowa), prawo do emerytury pomostowej, z uwzględnieniem art. 5-12, przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

1)  urodził się po dniu 31 grudnia 1948 r.;

2)  ma okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat;

3)  osiągnął wiek wynoszący co najmniej 60 lat dla mężczyzn;

4)  ma okres składkowy i nieskładkowy, ustalony na zasadach określonych w art. 5 - 9 i art. 11 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, co najmniej 25 lat dla mężczyzn;

5)  po dniu 31 grudnia 2008 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3.

Możliwość uzyskania emerytury pomostowej, przez osoby, niespełniające warunku z art. 4 pkt 6, przewiduje art. 49 ustawy, według którego prawo do emerytury pomostowej, przysługuje również, osobie, która:

1)  po dniu 31 grudnia 2008 r. nie wykonywała pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3;

2)  spełnia warunki określone w art. 4 pkt 1-5 i art. 5-12;

3)  w dniu wejścia w życie ustawy (to jest w dniu 1 stycznia 2009 r.) miała wymagany w przepisach, o których mowa w pkt 2, okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3.

Przytoczony przepis zmienia wymagania konieczne do uzyskania emerytury pomostowej dla osób niespełniających warunku z art. 4 pkt 6 ustawy, zwalniając je z konieczności wykonywania po 31 grudnia 2008 r. pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 tej ustawy, jednakże wprowadza w to miejsce wymaganie, aby ubiegający się o rozważane świadczenie spełniał w dniu wejścia w życie ustawy (tj. 1 stycznia 2009 r.) warunek posiadania co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3. Warunek ten został jasno wyrażony, wynika wprost z literalnego brzmienia art. 49 pkt 3 ustawy i jest zgodny z jej celem.

A zatem stosownie do powołanego powyżej przepisu, prawo do emerytury pomostowej może nabyć również osoba, która po dniu 31 grudnia 2008 r. nie wykonywała pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3, jednakże w dniu wejścia w życie ustawy miała okres wymaganych 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze z tym, że praca ta musi być pracą w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów tej ustawy tj. art. 3 ust. 1 i 3, a nie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (por. min. wyrok Sądu Najwyższego z 4.12.2013 r. II UK 159/13, LEX nr 1405231, wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z 13.03.2014 r., III AUa 1531/13, LEX nr 1441422, wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 27.02.2014 r., III AUa 1045/13, LEX nr 1439028, wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z 14.01.2014 r. III AUa 577/13, LEX nr 1441543, wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z 9.01.2014 r., III AUa 705/13, LEX nr 1415788, wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z 7.11.2013 r., III AUa 343/13, LEX nr 1403681).

Należy przy tym podkreślić, że jedynie, łączne, spełnienie wszystkich przesłanek, uprawnia do uzyskania prawa do wskazanej emerytury. Przesłanki nabycia prawa do emerytury na podstawie przepisów o emeryturach pomostowych muszą być spełnione łącznie. Oznacza to, że brak choćby jednego z tych warunków powoduje niemożność nabycia uprawnień emerytalnych (por: wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z 26.04.2012 roku, III AUa 252/12, LEX nr 1164689). Innymi słowy, niespełnienie jednej z przesłanek wymienionych w art. 4 lub 49 cytowanej ustawy, pozbawia wnioskodawcę prawa do emerytury pomostowej.

W myśl art. 51 w/w ustawy o emeryturach pomostowych, płatnik składek jest zobowiązany do wystawiania zaświadczeń o okresach pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3, za okresy przypadające przed dniem 1 stycznia 2009 r. Przepis art. 12 stosuje się odpowiednio.

Natomiast zgodnie z art. 38 ust. 1 cytowanej ustawy płatnik składek przekazuje informację o pracowniku, za którego był obowiązany opłacać składkę na (...), zawierającą następujące dane: 1) nazwisko i imię, 2) datę urodzenia, 3) numer PESEL, a w razie gdy pracownikowi nie nadano numeru PESEL - serię i numer dowodu osobistego lub paszportu, 4) okres wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, 5) kod pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, o którym mowa w przepisach art. 33 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych - zwaną dalej „zgłoszeniem danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze”. Ustęp 2 tego artykułu stanowi, że zgłoszenie danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze płatnik składek przekazuje do Zakładu do dnia 31 marca danego roku kalendarzowego za poprzedni rok kalendarzowy. W przypadku wystąpienia pracownika z wnioskiem o przyznanie emerytury pomostowej, zgłoszenie danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w danym roku kalendarzowym, płatnik składek przekazuje do Zakładu w terminie 7 dni od dnia zgłoszenia wniosku. (ust. 3). Jeżeli z wnioskiem o przyznanie emerytury pomostowej pracownik wystąpi przed przekazaniem zgłoszenia danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze za poprzedni rok kalendarzowy, w terminie, o którym mowa w ust. 3, płatnik składek przekazuje do Zakładu także zgłoszenie za poprzedni rok kalendarzowy (ust. 4).

Prace w szczególnych warunkach w myśl art. 3 ust. 1 ustawy o emeryturach pomostowych to prace związane z czynnikami ryzyka, które z wiekiem mogą z dużym prawdopodobieństwem spowodować trwałe uszkodzenie zdrowia, wykonywane w szczególnych warunkach środowiska pracy, determinowanych siłami natury lub procesami technologicznymi, które mimo zastosowania środków profilaktyki technicznej, organizacyjnej i medycznej stawiają przed pracownikami wymagania przekraczające poziom ich możliwości, ograniczony w wyniku procesu starzenia się jeszcze przed osiągnięciem wieku emerytalnego, w stopniu utrudniającym ich pracę na dotychczasowym stanowisku; wykaz prac w szczególnych warunkach określa załącznik nr 1 do ustawy.

Z kolei zgodnie z art. 3 ust. 3 powyższej ustawy prace o szczególnym charakterze to prace wymagające szczególnej odpowiedzialności oraz szczególnej sprawności psychofizycznej, których możliwość należytego wykonywania w sposób niezagrażający bezpieczeństwu publicznemu, w tym zdrowiu lub życiu innych osób, zmniejsza się przed osiągnięciem wieku emerytalnego na skutek pogorszenia sprawności psychofizycznej, związanego z procesem starzenia się; wykaz prac o szczególnym charakterze określa załącznik nr 2 do ustawy.

Zgodnie zaś z art. 3 ust. 7 ustawy o emeryturach pomostowych, za pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze uważa się również osoby wykonujące przed dniem wejścia w życie ustawy prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

W niniejszym postępowaniu, niesporne było, iż wnioskodawca, który wiek 60 lat osiągnął 2 grudnia 2023 r., udowodnił ogólny staż pracy w wymiarze w wymiarze 35 lat, 4 miesiące

i 28 dni, w tym 33 lat, 9 miesięcy i 17 dni okresów składkowych oraz 1 rok 7 miesięcy i 11 dni okresów nieskładkowych – spełnił więc warunek wieku i okresu składkowego.

W zaskarżonej decyzji Zakład Ubezpieczeń Społecznych podnosił jednak, iż wnioskodawca nie udowodnił okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszącego co najmniej 15 lat, a po dniu 31 grudnia 2008 roku nie wykonywał prac szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, gdyż nie został zgłoszony do ZUS jako pracownik zatrudniony w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze.

W odwołaniu od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wnioskodawca podnosił, iż w okresie od dnia 1 października 1985 roku do dnia 31 grudnia 2012 roku wykonywał pracę w szczególnych warunkach w (...) S.A. Według odwołującego się okres ten powinien zostać zaliczony do pracy w szczególnych warunkach. Wnioskodawca wskazał, że przez cały okres zatrudnienia wykonywał prace elektromontera przy budowie elektrosieci na wysokościach, jak również montaż rozdzielni, a także przewoził innych elektromonterów na teren budowy. Wnioskodawca wskazał również, że pracę w tym samym zakładzie, na tych samych zasadach i w tych samych warunkach szczególnych świadczył po 31 grudnia 2008 roku.

Organ rentowy nie uznał wyżej wymienionego okresu pracy jako pracy w warunkach szczególnych, ponieważ wnioskodawca wykonywał pracę równocześnie na różnych stanowiskach w obrębie dwóch różnych działów zarządzenia resortowego, co w opinii ZUS-u wyklucza możliwość zaliczenia takiego okresu do pracy w warunkach szczególnych. Jednocześnie organ wskazał, że od 1 stycznia 2009 r. wnioskodawca nie został zgłoszony w ZUS jako pracownik zatrudniony w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze.

Mając na względzie powyższe, Sąd przeprowadził postępowanie dowodowe celem ustalenia rzeczywistego charakteru i rodzaju pracy wykonywanej przez skarżącego w okresie zatrudnienia w w/w zakładzie pracy, i w tym celu przesłuchał wnioskodawcę, a także dokonał analizy dokumentów.

Przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało, że ubezpieczony w okresie zatrudnienia w Zakładzie (...) w Ł., przekształconego następnie w (...) S.A.” nie tylko zajmował się instalowaniem i naprawą linii na powietrzu (jako elektromonter), ale także był kierowcą (dowoził pracowników na budowę, prowadził samochód ciężarowy w trakcie delegacji).

W tym miejscu należy zauważyć, że katalog prac w szczególnych warunkach

i o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i ust. 3 ustawy o emeryturach pomostowych jest znacznie zawężony w porównaniu z wykazem prac w szczególnych warunkach w rozumieniu rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r. nr 8 poz. 43). Wyjaśniając najprościej – aby być uprawnionym do emerytury pomostowej, trzeba albo wykonywać pracę w szczególnych warunkach

w rozumieniu przepisów rozporządzenia z 1983 roku przez co najmniej 15 lat przed 1 stycznia 2009 roku oraz wykonywać pracę wymienioną w załączniku nr 1 lub nr 2 do ustawy o emeryturach pomostowych po dniu 31 grudnia 2008 roku , albo przez co najmniej 15 lat przed 1 stycznia 2009 roku wykonywać pracę wymienioną w załączniku nr 1 lub nr 2 do ustawy o emeryturach pomostowych.

Tym samym należy uznać, że wnioskodawca nie wykonywał pracy w szczególnych warunkach w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy o emeryturach pomostowych lub pracy

o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 3 ustawy o emeryturach pomostowych ani po 31 grudnia 2008 roku, ani przez okres 15 lat przed 1 stycznia 2009 roku, gdyż prace przez niego wykonywane zarówno przed 1 stycznia 2009 roku, jak i po 31 grudnia 2008 roku nie należały do prac wymienionych w załączniku nr 1 lub nr 2 do ustawy o emeryturach pomostowych.

W tym miejscu należy jednak podkreślić, że prace wskazane pod poz. 17 załącznika nr 2 do ustawy o emeryturach pomostowych dotyczą prac elektromonterów bezpośrednio przy usuwaniu awarii oraz eksploatacji napowietrznych sieci elektroenergetycznych w warunkach prac pod napięciem. Prace elektromonterów muszą więc być wykonywane bezpośrednio przy usuwaniu awarii napowietrznych sieci elektroenergetycznych w warunkach pod napięciem i eksploatacji napowietrznych sieci elektroenergetycznych w warunkach prac pod napięciem. Nie są tu kwalifikowane jako prace w szczególnym charakterze tylko same prace bezpośrednio przy usuwaniu awarii napowietrznych sieci elektroenergetycznych, bez warunków prac pod napięciem. Przepis wszakże wskazany w poz. 17 załącznika 2 co do warunków pracy pod napięciem dotyczy awarii i eksploatacji napowietrznych sieci elektroenergetycznych. Gdyby dotyczył on usuwania awarii tych sieci bez warunków prac pod napięciem, to po słowach „przy usuwaniu awarii” nie byłby przerwany słowami „oraz eksploatacji”. Poza tym słowa „przy usuwaniu awarii" nie wiadomo czego dotyczyłyby. Tak więc słowa „przy usuwaniu awarii” i „oraz eksploatacji” trzeba czytać łącznie, jako dotyczących napowietrznych sieci elektroenergetycznych w warunkach prac pod napięciem. Prace pod napięciem to wszelkie prace, podczas których pracownik ma kontakt z częściami pod napięciem lub sięga w strefie pod napięciem dowolną częścią ciała albo trzymanymi narzędziami, elementami wyposażenia lub sprzętu (por. wyrok Sądu Okręgowego w Łodzi z 18.09.2023 r., VIII U 2334/22, LEX nr 3620603).

Prawidłowa interpretacja rodzaju prac wykonywanych w szczególnym charakterze, a wymienionych pod liczbą porządkowa 17 załącznika nr 2 do ustawy o emeryturach pomostowych wskazuje, że praca wnioskodawcy stanowiłaby pracę w szczególnym charakterze, o której mowa w art. 3 ust. 3 ustawy pomostowej, gdyby wnioskodawca zajmował się usuwaniem awarii napowietrznych sieci energetycznych w warunkach prac pod napięciem, lub eksploatacją napowietrznych sieci energetycznych w warunkach prac pod napięciem (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z 7.05.2015 r., III AUa 99/15, LEX nr 1683315).

Przy tak rozumianym zapisie poz. 17 załącznika nr 2 wymieniającym prace wykonywane w warunkach szczególnych, w świetle dostępnych dowodów, a zwłaszcza zeznań wnioskodawcy, nie można zatem zaliczyć żadnego z wymienionych powyżej okresów do stażu pracy wykonywanej w warunkach szczególnych w rozumieniu ustawy o emeryturach pomostowych. Wnioskodawca jednoznacznie wskazał, iż jedynie około połowy prac wykonywał pod napięciem, a pozostałe bez napięcia. Do obowiązków skarżącego należały także obowiązki kierowcy samochodu ciężarowego, która to praca również nie jest pracą wymienioną w załącznikach do ustawy o emeryturach pomostowych.

Załącznik nr 2 do ustawy o emeryturach pomostowych, pod poz. 8-10 jako prace

o szczególnym charakterze wymienia bowiem jedynie prace wykonywane przez kierowców następujących pojazdów:

- autobusów, trolejbusów oraz motorniczych tramwajów w transporcie publicznym,

- pojazdów uprzywilejowanych oraz

- pojazdów przewożących towary niebezpieczne wymagające oznakowania pojazdu tablicą ostrzegawczą barwy pomarańczowej, zgodnie z przepisami Umowy europejskiej dotyczącej międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych (ADR), sporządzonej w G. dnia 30 września 1957 r.

Prace kierowców innych pojazdów samochodowych, w tym „zwykłych” ciężarówek nie zostały więc zaliczone przez ustawodawcę do prac o szczególnym charakterze w rozumieniu „nowych” przepisów.

Biorąc powyższe pod uwagę, wnioskodawca nie wykazał faktu wykonywania pracy w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych.

Należy dodać, że wnioskodawca nie spełnia również warunków do przyznania emerytury pomostowej na podstawie art. 49 ustawy o emeryturach pomostowych, ponieważ na dzień 1 stycznia 2009 r. nie udowodnił wymaganego 15–letniego stażu pracy w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 w/w ustawy.

Nie można bowiem pominąć, iż w myśl art. 49 ustawy pomostowej, wymagany okres 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze musi obejmować takowe prace, które w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy pomostowej są pracami w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, zatem odpowiednie prace winny być uwzględnione w wykazach stanowiących załączniki 1 i 2 do wyżej wymienionej ustawy. Jak już zostało powyżej wskazane, praca świadczona przez wnioskodawcę nie miała takiego charakteru.

Mając na względzie wszystkie okoliczności sprawy oraz poczynione rozważania prawne, Sąd uznał, iż wnioskodawca nie może nabyć prawa do emerytury pomostowej na podstawie powołanych w treści uzasadnienia przepisów.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie, jako bezzasadne.