Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Decyzją z 9 lutego 2024 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych - (...) Oddział w Ł. odmówił A. W. wznowienia postępowania w sprawie, wskazując, że wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 15 listopada 2023 roku został ogłoszony w Dzienniku Ustaw 16 listopada 2023 roku i od tego dnia wszedł w życie, zaś zgodnie z art. 145a § 2 k.p.a. wnioskodawczyni mogła wnieść do organu rentowego skargę o wznowienie postępowania w terminie 1 miesiąca od dnia wejścia w życie wyroku Trybunału Konstytucyjnego, tj. do 18 grudnia 2023 r. (uwzględniając, że 16 i 17 grudnia to odpowiednio sobota i niedziela). Zdaniem organu ZUS, ponieważ skarga ubezpieczonej została wniesiona w dniu 6 lutego 2024 r. tj. po ustawowym terminie, a wnioskodawczyni nie zwróciła się z wnioskiem o przywrócenie terminu na złożenie skargi o wznowienie postępowania – organ rentowy odmówił wznowienia postępowania. (decyzja k. 55-55 odwrót akt emerytalnych ZUS)

W dniu 8 marca 2024 roku A. W. złożyła odwołanie od powyższej decyzji, wnosząc o jej uchylenie i nakazanie organowi rentowemu ponowne przeliczenia należnego jej świadczenia emerytalno-rentowego. (odwołanie k. 3)

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy podtrzymał stanowisko zawarte

w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji i wniósł o oddalenie odwołania. Organ rentowy wskazał również, iż w dniu 21 lutego 2024 r. wnioskodawczyni wniosła o przywrócenie terminu na złożenie skargi o wznowienie postępowania i decyzją z dnia 29 lutego 2024 roku ZUS (...) Oddział w Ł. odmówił skarżącej przywrócenie terminu do wniesienia skargi o wznowienie, wobec niewykazania przez nią, iż uchybienie terminowi nastąpiło bez jej winy.

Organ rentowy zwrócił również uwagę, iż uprawnienie do wznowienia postępowania

w trybie art. 145a k.p.a. przysługuje wyłącznie emerytom, którzy wystąpili z wnioskiem

o ponowne ustalenie wysokości świadczenia na podstawie ustawy zmieniającej z dnia 24 czerwca 2021 r. i otrzymali decyzję odmawiającą ponownego ustalenia wysokości świadczenia na podstawie art. 17 tej ustawy. Zakład zauważył, że wnioskodawczyni nie złożyła takiego wniosku. Z tego względu w przypadku wnioskodawczyni nie istniałaby podstawa do wznowienia postępowania.

(odpowiedź na odwołanie – k. 6-6 odwrót)

Pismem procesowym z dnia 18 czerwca 2024 r. pełnomocnik skarżącej podtrzymał stanowisko w sprawie. (pismo procesowe k. 27-27 odwrót)

Na rozprawie z dnia 8 sierpnia 2024 r. wnioskodawczyni oświadczyła, że nie odwoływała się od decyzji ZUS z dnia 29 lutego 2024 roku o odmowie przywrócenia terminu do wniesienia skargi o wznowienie postępowania. Pełnomocnik wnioskodawczyni poparł odwołanie

i wniósł o zasądzenie na jej rzecz kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu. Pełnomocnik organu rentowego wniósł zaś o oddalenie odwołania. (końcowe stanowiska procesowe stron e-protokół rozprawy z 8 sierpnia 2024 r. 00:05:27, 00:07:57-00:08:26 – płyta CD k. 50)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

A. W. urodziła się (...). (bezsporne)

Decyzją z 28 czerwca 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w Ł. przyznał ubezpieczonej A. W. emeryturę po osiągnięciu wieku emerytalnego, tj. od dnia 21 czerwca 2016 roku. (bezsporne, a nadto decyzja z 28 czerwca 2016 roku k. 23-26 odwrót akt emerytalnych ZUS)

Wyrok Trybunału Konstytucyjnego w sprawie P 7/22 został ogłoszony w Dzienniku Ustaw w dniu 16 listopada 2023 roku. (niesporne)

Wnioskodawczyni A. W. w dniu 6 lutego 2024 roku złożyła wniosek

o ponowne obliczenie świadczenia emerytalno-rentowego, powołując się na powyższy wyrok Trybunału Konstytucyjnego. (wniosek k. 51-53 akt emerytalnych ZUS)

W dniu 9 lutego 2024 roku, organ rentowy wydał zaskarżoną decyzję. (decyzja k. 55-55 odwrót akt emerytalnych ZUS)

Skarżąca w dniu 22 lutego 2024 roku złożyła wniosek o przywrócenie terminu do złożenia skargi o wznowienie postępowania. (wniosek k. 61-61 odwrót akt emerytalnych ZUS)

Decyzją z 29 lutego 2024 roku organ rentowy odmówił wnioskodawczyni przywrócenia terminu. (decyzja z 29 lutego 2024 r. k. 65-66)

Ubezpieczona nie odwołała się od powyższej decyzji. (niesporne)

Powyższy stan faktyczny niesporny co do faktów, Sąd ustalił na podstawie powołanych dokumentów i oświadczeń.

Jednocześnie Sąd na podstawie art. 235 ² § 1 pkt 2 i 5 k.p.c. pominął wnioski dowodowe zgłoszone w piśmie pełnomocnika wnioskodawczyni z 18 czerwca 2024 r. jako mający wykazać fakt nieistotny dla rozstrzygnięcia i zmierzający jedynie do przedłużenia postępowania.

W sprawie kwestią bezsporną jest to, że skarżąca nie odwołała się od decyzji odmawiającej przywrócenia terminu do wniesienia skargi o wznowienie postępowania jednocześnie, a zatem badanie kwestii braku winy w spóźnionym złożeniu skargi nie jest możliwe na obecnym etapie postępowania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie jest niezasadne.

Przepis art. 190 ust. 4 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. z 1997r. nr 78 poz. 483) stanowi, że orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego o niezgodności

z Konstytucją, umową międzynarodową lub z ustawą aktu normatywnego, na podstawie którego zostało wydane prawomocne orzeczenie sądowe, ostateczna decyzja administracyjna lub rozstrzygnięcie w innych sprawach, stanowi podstawę do wznowienia postępowania, uchylenia decyzji lub innego rozstrzygnięcia na zasadach i w trybie określonych w przepisach właściwych dla danego postępowania. Przepis ten wprost odnosi się do możliwości wzruszania w trybach nadzwyczajnych prawomocnych orzeczeń sądowych, ostatecznych decyzji administracyjnych lub rozstrzygnięć w innych sprawach.

Zgodnie zaś z brzmieniem art. 145a § 1 k.p.a. można żądać wznowienia postępowania w przypadku, gdy Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności aktu normatywnego z Konstytucją, umową międzynarodową lub z ustawą, na podstawie którego została wydana decyzja.

Jednakże zgodnie z art. 145a § 2 k.p.a. w sytuacji określonej w § 1 skargę o wznowienie wnosi się w terminie jednego miesiąca od dnia wejścia w życie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego.

Niespornym w sprawie jest, że wnioskodawczyni złożyła skargę o wznowienie postępowania w sprawie wysokości emerytury po upływie jednego miesiąca od dnia wejścia

w życie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego. Orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego zostało bowiem ogłoszone w Dzienniku Ustaw w dniu 16 listopada 2023 roku – ostatnim dniem na złożenie skargi o wznowienie postępowania w przewidzianym terminie był więc dzień

18 grudnia 2023 roku. Tymczasem ubezpieczona, złożyła skargę w dniu 6 lutego 2024 roku.

Wniosek o przywrócenie terminu wnioskodawczyni wniosła dopiero 22 lutego 2024 roku – wskutek czego organ wydał decyzję z 29 lutego 2024 roku o odmowie przywrócenia terminu do wniesienia skargi o wznowienie postępowania, od której to decyzji ubezpieczona nie złożyła odwołania.

Z uwagi na powyższe, w ocenie Sądu Okręgowego, organ rentowy prawidłowo odmówił wznowienia postępowania, gdyż skarga o wznowienie postępowania została złożona po terminie przewidzianym w art. 145a § 2 k.p.a.

Z tych wszystkich względów na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. Sąd oddalił odwołanie jako bezzasadne.

Sąd przyznał i nakazał wypłacić ze Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Łodzi na rzecz adwokat D. M. kwotę 180 zł tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej – w oparciu o § 15 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 14 maja 2024 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa albo jednostki samorządu terytorialnego kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu (Dz. U. z 2024 r. poz. 764).

SSO Paulina Kuźma