Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

We wniosku z dnia 24 stycznia 2019 roku, nr Dz. Kw. 3273/19 wnioskodawca wnosił o dokonanie w dziale III księgi wieczystej (...) wpisu ostrzeżenia o toczącym się przed Ministrem Finansów postępowaniu administracyjnym, wszczętym na wniosek Skarbu Państwa – Prezydenta Miasta Ł., w sprawie zastosowania w stosunku do nieruchomości położonej w Ł. przy ul. (...), dla której prowadzona jest księga wieczysta (...), ustawy z dnia 9 kwietnia 1968 roku o dokonywaniu w księgach wieczystych wpisów na rzecz Skarbu Państwa w oparciu o międzynarodowe umowy o uregulowaniu roszczeń finansowych (Dz. U. Nr 12 poz. 65). Do wniosku, jako podstawę żądanego wpisu wnioskodawca załączył zawiadomienie o wszczęciu postępowania administracyjnego Ministra (...) i Finansów z dnia 12 kwietnia 2017 roku.

Postanowieniem z dnia 23 maja 2019 roku referendarz sądowy oddalił wniosek, wskazując, że żądany przez wnioskodawcę wpis o toczącym się postepowaniu nie mieści się w katalogu praw i roszczeń, które podlegają ujawnieniu w księdze wieczystej, stosownie do przepisu art. 16 ustawy o księgach wieczystych i hipotece. Nie należy też do kategorii wpisów ograniczeń w rozporządzaniu nieruchomością. Również kodeks postępowania administracyjnego nie przewiduje, jako formy zabezpieczenia wpisu w księdze wieczystej ostrzeżenia o toczącym się postępowaniu.

Dnia 10 czerwca 2019 roku Skarb Państwa – Prezydent Miasta Ł. złożył skargę na orzeczenie referendarza sądowego i wniósł o dokonanie wpisu zgodnie z wnioskiem. Skarżący podniósł, że przywołane postępowanie administracyjne prowadzone przed Ministrem Finansów w stosunku do przedmiotowej nieruchomości, w sytuacji, gdy była ona objęta umową indemnizacyjną, prowadzi do niezgodności stanu prawnego ujawnionego w księdze wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym, w konsekwencji zdaniem skarżącego zasadnym jest zamieszczenie w księdze wieczystej ostrzeżenia o toczącym się postępowaniu również z urzędu, na podstawie art.626 ⁹ k.p.c. W ocenie skarżącego, z załączonego do wniosku zawiadomienia o wszczęciu postępowania administracyjnego jednoznacznie wynika, że za przedmiotową nieruchomość spadkobiercom jej byłych właścicieli przyznane zostało stosowne odszkodowanie, a tym samym Skarb Państwa nabył prawa do nieruchomości.

Postanowieniem z dnia 13 sierpnia 2019r. Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi oddalił wniosek o wpis.

W uzasadnieniu rozstrzygnięcia Sąd I instancji podniósł, że wnioskodawca nie złożył dokumentu, który pozwoliłby na dokonanie wpisu zgodnego z wnioskiem. Zawiadomienie o wszczęciu postępowania administracyjnego w stosunku do nieruchomości w oparciu o ustawę dnia 9 kwietnia 1968 r. o dokonaniu w księgach wieczystych wpisów na rzecz Skarbu Państwa w oparciu o międzynarodowe umowy o uregulowaniu roszczeń finansowych ( Dz.U. Nr 12 poz. 65) nie stanowi podstawy do dokonania żądanego wpisu. W tym stanie rzeczy Sąd I instancji oddalił wniosek o wpis w oparciu o przepis art. 626 ⁹ § 1 i 2 k.p.c.

Apelację od powyższego rozstrzygnięcia złożył wnioskodawca.

Skarżący zarzucił rozstrzygnięciu naruszenie art. 626 ⁹ k.p.c. w zw. z art. 626 ¹³ k.p.c. poprzez zastosowanie i niewłaściwe przyjęcie, że brak jest podstaw prawnych do dokonania żądanego wpisu, a w konsekwencji oddalenia wniosku w sytuacji powzięcia przez Sąd wiadomości o niezgodności stanu prawnego ujawnionego w księdze wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym i obowiązkiem wpisu ostrzeżenia tym zakresie również z urzędu.

W konkluzji skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia i uwzględnienie wniosku poprzez zamieszczenie w dziale III księgi wieczystej (...) ostrzeżenia o toczącym się przed Ministrem Finansów postępowaniu administracyjnym w sprawie zastosowania ustawy dnia 9 kwietnia 1968 r. o dokonaniu w księgach wieczystych wpisów na rzecz Skarbu Państwa w oparciu o międzynarodowe umowy o uregulowaniu roszczeń finansowych ( Dz.U. Nr 12 poz. 65).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie jest zasadna.

Wbrew zarzutom skarżącego podniesionym w apelacji, Sąd I nie naruszał przepisu art. 626 ⁹ k.p.c. w zw. z art. 626 ¹³ k.p.c.

Zakres kognicji sądu w postępowaniu wieczystoksięgowym określa dyspozycja art. 626 ⁸ § 2 k.p.c., zgodnie z którym rozpoznając wniosek o wpis, sąd bada jedynie treść i formę wniosku, dołączonych do wniosku dokumentów oraz treść księgi wieczystej.

Sąd w postępowaniu wieczystoksięgowym nie jest uprawniony do rozstrzygania jakichkolwiek sporów, w tym sporów, co do prawa własności nieruchomości i nie prowadzi w tym zakresie postępowania dowodowego.

Zgodzić należy się z Sądem I instancji co do tego, że żądany przez wnioskodawcę wpis ostrzeżenia o toczącym się postępowaniu administracyjnym, wszczętym na podstawie ustawy z dnia 9 kwietnia 1968 r. o dokonaniu w księgach wieczystych wpisów na rzecz Skarbu Państwa w oparciu o międzynarodowe umowy o uregulowaniu roszczeń finansowych ( Dz.U. Nr 12 poz. 65), nie mieści się w katalogu praw i roszczeń, które podlegają ujawnieniu w księdze wieczystej w oparciu o art. 16 ustawy z dnia 6 lipca 1982r. o księgach wieczystych i hipotece ( tekst jednolity Dz.U. z 2018r. poz. 1916). Żądany wpis nie należy też do kategorii wpisów ograniczeń w rozporządzaniu nieruchomością. Kodeks postępowania administracyjnego również nie przewiduje, jako formy zabezpieczenia, wpisu w księdze wieczystej ostrzeżenia o toczącym się postępowaniu.

Także ustawa z dnia 9 kwietnia 1968 r. o dokonaniu w księgach wieczystych wpisów na rzecz Skarbu Państwa w oparciu o międzynarodowe umowy o uregulowaniu roszczeń finansowych ( Dz.U. Nr 12 poz. 65) nie zawiera żadnych regulacji w zakresie wpisów w księgach wieczystych ostrzeżeń o wszczęciu takiego postępowania.

Zgodzić należy się także z Sądem I instancji, że w rozpoznawanej sprawie nie zachodzą podstawy do podejmowania przez sąd działania z urzędu, mającego skutkować dokonaniem wpisu ostrzeżenia o niezgodności stanu prawnego ujawnionego w księdze wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym.

Nie sposób zgodzić się ze skarżącym, że z załączonego do wniosku zawiadomienia o wszczęciu postępowania administracyjnego jednoznacznie wynika, że występuje niezgodność stanu prawnego nieruchomości ujawnionego w księdze wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym.

Samo wszczęcie postępowania administracyjnego nie stanowi takiej podstawy, bowiem w żadnym razie wszczęcie postępowania nie przesądza o jego wyniku.

W chwili obecnej brak jest dokumentu, który mógłby stanowić podstawę do twierdzenia, że stan prawny nieruchomości ujawniony w księdze wieczystej jest niezgodny z rzeczywistym stanem prawnym nieruchomości.

Wnioskodawca nie złożył żadnych dokumentów, których treść pozwalałaby na dokonanie wpisu zgodnie z wyrażonym żądaniem wniosku. Skarżący zdaje się nie dostrzegać, że stosownie do przepisów ustawy dnia 9 kwietnia 1968 roku o dokonywaniu w księgach wieczystych wpisów na rzecz Skarbu Państwa w oparciu o międzynarodowe umowy o uregulowaniu roszczeń finansowych oraz wydanych na jej podstawie przepisów wykonawczych – rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 9 maja 1968 roku w sprawie trybu dokonywania w księgach wieczystych wpisów na rzecz Skarbu Państwa w oparciu o międzynarodowe umowy o uregulowaniu roszczeń finansowych (Dz. U. Nr 17, poz. 109), prawomocna decyzja Ministra Finansów stanowi podstawę wpisu prawa własności Skarbu Państwa w księdze wieczystej. Decyzji takiej wnioskodawca nie przedłożył.

Mając na uwadze powyższe okoliczności, w ocenie Sądu Okręgowego, oddalenie wniosku o wpis było w pełni uzasadnione.

W tym stanie rzeczy, Sąd Okręgowy oddalił apelację, jako bezzasadną na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c.