Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

wyroku zaocznego dnia 21 marca 2025 r.

W pozwie złożonym do tu. Sądu w dniu 13 grudnia 2024r. powód O. C. sp z o.o. z siedzibą w W., reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika wniósł o zasądzenie od M. O. kwoty 5.993,24 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Wniósł także o zasądzenie kosztów postępowania. (k. 5-10)

Ponadto powód wskazał, iż w dniu 24 września 2024r. wniósł przeciwko pozwanemu pozew w elektronicznym postępowaniu upominawczym, w które, postanowieniem z dnia 15 października 2024r. wobec braku podstaw do wydania nakazu, postępowanie zostało umorzone (k.15-16).

W uzasadnieniu podniósł, powołując się na treść art. 3 ust. 1 i ust. 2 pkt. 1 ustawy o kredycie konsumenckim, że w dniu 20 lutego 2023 r. pozwany wraz z poprzednikiem powoda - E. (...) zawarli umowę karty kredytowej nr (...), zgodnie z którą kredytodawca zobowiązał się do udzielenia kredytobiorcy kredytu w maksymalnej kwocie 3.497,16 - tzw. limit kredytowy w formie przyznania linii kredytowej. Kwota kredytu została w całości wypłacona stronie pozwanej w formie międzynarodowej karty kredytowej z kredytem odnawialnym lub częściowo w formie przelewu na wskazany przed kredytobiorcę rachunek bankowy. Zawarcie umowy wymagało uprzedniego założenia konta klienta na platformie. Kredytobiorca miał zatem możliwość pobrania i zapoznania się z dokumentacją, akceptacji umowy za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej. Strona pozwana podpisała umowę elektronicznie i w całości otrzymała finasowanie określone umową. Udzielnie karty kredytowej nastąpiło w momencie przekazania kredytobiorcy kwoty udzielonego finansowania kredytu, zgodnie z umową zmienioną kolejnymi aneksami. Pozwany ostatecznie nie wywiązał się z warunków umowy dlatego też umowa została wypowiedziana. Roszczenie stało się wymagalnie 7 lutego 2024r. Na kwotę objętą żądaniem składa się niespłacona kwota wykorzystanego limitu w wysokości 3.497,16 zł, niespłacone odsetki od wykorzystanego limitu (rodziła IV art. 10 umowy) – 324,75 zł, opłaty z t tytułu udzielenia i administrowania limitem kredytowym oraz inne opłaty dodatkowe naliczone z zgodnie z postanowieniami umowy (rodziła IV art. 12 umowy) - 2.018,33 zł a także odsetki karne w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie liczone od kwoty udzielonego finasowania powiększonej o pozaodsetkowe koszty kredytu od dnia wymagalności (7.02.2024r.) do dnia poprzedzającego złożenie pozwu - 153 zł. do Na mocy umowy cesji z 21 sierpnia 2024r. powód nabył prawo do przedmiotowej wierzytelności.

Pozwany, mimo skutecznego doręczenia odpisu pozwu, w wyznaczonym terminie nie złożył odpowiedzi na pozew, nie zajął stanowiska w sprawie oraz nie stawił się na rozprawie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W wydruku umowy nr (...) zawierającym dane E. (...) oraz M. O. zostało przewidziane, że umowa miała zostać zawarta na odległość, bez obecności obu stron. Środkiem komunikacji, ale i do potwierdzenia przyjęcia i zawarcia umowy miał być adres poczty elektronicznej - email. Przed podpisaniem umowy kredytobiorca miał otrzymać formularz informacyjny.

Przedmiotem tej umowy było udzielnie kredytobiorcy kredytu w maksymalnej kwocie 3.500 zł (limit kredytowy) w formie przyznania linii kredytowej, z którego można było skorzystać w sposób opisany w art. 3 i 4 umowy (odnawialny kredyt konsumencki). W ramach umowy kredytodawca udostępniał również instrument płatniczy - kartę kredytową, która powinna była zostać wysyłana w terminie dwóch dni na adres wskazany we wniosku. Kredytobiorca mógł skorzystać z limitu kredytowego wyłącznie poprzez dokonywanie transakcji płatniczych za pomocą karty w sposób opisany w art. 5 (2).

Przed zawarciem umowy, kredytobiorca miał również otrzymać na trwałym nośniku w formie pliku PDF: umowę , warunki korzystania z karty , wzór oświadczenia o odstąpieniu i inne dokumenty.

Kredytobiorca mógł wykorzystać środki do maksymalnej kwoty limitu niezwłocznie po aktywacji karty i wejściu w życie niniejszej umowy. Wykorzystana kwota stanowiła sumę wszystkich transakcji dokonanych przy użyciu karty do wysokości maksymalnej kwoty limitu kredytowego w dowolnym momencie w czasie obowiązywania niniejszej umowy, które nie zostały spłacone przez kredytobiorcę. Kredytobiorca był obowiązany do zapłaty odsetek od wykorzystanej kwoty obliczone według stałej rocznej stopy procentowej w wysokości 20 % przy czym stopa nie mogła przekroczyć maksymalnej wysokości odsetek określonych w art. 359 § 2 k.p.c.

Ponadto umowa przewidywała, że kredytobiorca jest obowiązany do zapłaty opłat wskazanych w taryfie tj. za usługę wypłaty i same wypłaty z bankomatu poza terenem Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz w jego ramach, zakupy z usługą (...), czy prowizję za nieuzasadnione transakcje a nadto do zapłaty miesięcznej prowizji za udzielenie limitu kredytowego w wysokości 16 % od wykorzystanej kwoty według stanu na dany miesiąc która jest obliczana w stosunku dziennym w wysokości 0,333 % do kwoty 10 % oraz dodatkowo wysokości miesięcznej 6 % wykorzystanej kwoty naliczanej pierwszego dnia po upływie okresu płatności.

Kredytobiorca był nadto zobowiązany do spłaty co najmniej 20 % wykorzystanej kwoty, lecz nie więcej niż kwoty całkowitego zobowiązania, każdego miesiąca następującego po miesiącu w którym po raz pierwszy skorzystał z limitu kredytowego (minimalna kwota do zapłaty). Kredytobiorca by obowiązany do spłaty minimalnej kwoty do zapłaty w okresie rozpoczynającym się pierwszego i kończącym się piątego dnia danego miesiąca. Po wpłacie kwoty minimalnej, dostępny limit wzrastał wraz z kwotą spłaconego kapitału.

Umowa miała zostać zawarta na czas nieokreślony do momentu jej rozwiązania przez jedną ze stron, aczkolwiek okres spłaty jakiegokolwiek wykorzystanego limitu nie mógł być dłuższy niż okres 12 miesięcy od daty transakcji.

Całkowite zobowiązanie kredytobiorcy obejmowało wykorzystaną kwotę limitu kredytowego, należne od niej odsetki, prowizje za udzielenie limitu, odsetki za opóźnienie jeśli są naliczane. W przypadku limitu w wysokości 3.500 zł, całkowita kwota do zapłaty była równa kwocie 12.126,74 zł przyjmując powyższe założenia.

Kredytobiorca miał prawo do spłaty w każdym czasie całości lub części wynikających z umowy zobowiązań poprzez zapłatę należnych kwot w tym wykorzystanej kwoty, wszelkich opłat, prowizji i obciążeń, na jeden z rachunków bankowych kredytodawcy.

Dodatkowo, zgodnie z umową kredytobiorca miał otrzymać od kredytodawcy miesięczny wyciąg transakcji dokonanych przy użyciu karty. Wyciąg miał być dostępny na spersonalizowanej stronie - koncie osobistym. Każdego pierwszego dnia miesiąca, kredytobiorca miał otrzymać bezpłatnie krótką wiadomość tekstową na wskazany przez siebie numer telefonu, która miała zawierać informacje o kwocie całkowitego zobowiązania według stanu na pierwszy dzień danego miesiąca. W czasie obowiązywania umowy, informacja o całkowitym zobowiązaniu kredytodawcy miała być również dostępna na koncie osobistym.

W dokumencie wskazano, iż podpisując umowę, strony oświadczają, że kredytodawca będzie miął prawo wysyłać kredytobiorcy na jego konto osobiste wszelkie zawiadomienia dotyczące wykonania i używania karty, w szczególności formularz informacyjny dotyczący kredytu konsumenckiego, informacje o transakcjach, miesięczne wyciągi transakcji przy użyciu karty, załączniki, zawiadomienia o zablokowaniu karty, zawiadomienia o zmniejszeniu limitu, jednostronne oświadczenia o zmianie postanowień umowy. Wszelkie wyciągi i zawiadomienia skierowane na konto osobiste będą traktowane jako otrzymane przez kredytobiorcę osobiście.

Umowa uległa rozwiązaniu miedzy innymi bez zachowania okresu wypowiedzenia przez kredytodawcę, w przypadku zalegania ze spłatą należności za pełne dwa okresy rozliczeniowe lub za dwumiesięcznym pisemnym wypowiedzeniem wysłanym na adres kredytobiorcy lub za pomocą wiadomości email.

Natomiast formularz informacyjny przewidywał między innymi, że w dniu zawarcia umowy kredytobiorca mógł wykorzystać do 80 % limitu kredytowego otrzymanego przelewem na wskazany rachunek bankowy a resztę -20 % limitu, po aktywacji karty.

Umowa nie zawiera podpisu pozwanego ani poprzednika powoda.

dowód: wydruk umowy nr (...) z 1.02.2023r. – k.30-36, formularz informacyjny - k.25-27, załącznik nr 1 – warunki korzystania – k.28-32, załącznik nr 2 – tabela całkowitej kwoty do zapłaty– k.23

Tego samego dnia zostały sporządzone również dwa aneksy do umowy o udzielenie limitu kredytowego. Jeden z aneksów przewidywał możliwość szybkiego przelewu bezgotówkowego z rachunku karty na rachunek kredytobiorcy (80 %) oraz drugi aneks - 30. dniowy okres promocyjny bez żadnych kosztów w- aktywny tylko w przypadku skorzystania z limitu kredytowego lub aktywacji karty, a w trackie którego roczna stopa oprocentowania kredytu mającego zastosowanie do wykorzystanej kwoty kredytu wynosiła 0% a zatem całkowita kwota do zapłaty 3.500 zł. Warunkiem przystąpienia do promocji była spłata wykorzystanego limitu kredytowego od 5 dnia miesiąca następującego po upływie 30 dniowego terminu od dnia pierwszego wykorzystania części lub całości przyznanej kwoty limitu. Promocyjne warunki przewidywały zatem przyznanie rabatu w wysokości 100 % na koszty kredytu w postaci prowizji oraz odsetek od wykorzystanego kapitału.

Aneksy nie zawieją podpisu żadnej ze stron.

dowód: aneksy – k.24, k. 24/v

W dniu 16 lutego 2023r. E. (...) dokonał przelewu kwoty 2.800 zł na rachunek bankowy numer (...) na dane pozwanego. W tytule wskazano umowę nr (...).

dowód: potwierdzenie przelewu - k.34

Następnie w dniu 16 sierpnia 2024 r. E. (...) sporządziła pismo zatytułowane „oświadczenie o rozwiązaniu umowy”. Jako adresat został wskazany pozwany. W treści pisma pożyczkodawca wezwał do zapłaty kwoty 5.840,24 zł i złożył oświadczenie o wypowiedzeniu ze skutkiem natychmiastowym.

dowód: pismo z 16.08.2024r. - k. 35

E. (...) - spółka prawa bułgarskiego z siedzibą w O. S. oraz (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. w dniu 21 sierpnia 2024r. zawarły umowę przelewu wierzytelności. Wykaz wierzytelności odnosi się do umowy nr (...) i zawiera również dane pozwanego.

dowód: umowa cesji z 21.08.2024r. – k.17, pełnomocnictwa i wydruki z rejestrów k/18, wykaz wierzytelności k.19

Pismem z dnia 30 sierpnia 2024r. wierzyciel wystosował do pozwanego pismo zawierające informacje o przelewie wierzytelności.

dowód: pismo z 30.08.2024r. – k.36

Powyższy stan faktyczny sąd ustalił w oparciu o przedłożone przez powoda dokumenty.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 339 k.p.c., jeżeli pozwany w wyznaczonym terminie nie złożył odpowiedzi na pozew, sąd na posiedzeniu niejawnym może wydać wyrok zaoczny. Ponadto Sąd wyda wyrok zaoczny, jeżeli mimo niezłożenia odpowiedzi na pozew skierowano sprawę do rozpoznania na rozprawie, a pozwany nie stawił się na tę rozprawę, albo mimo stawienia się nie bierze w niej udziału. Wyrok wydany w nieobecności pozwanego nie będzie zaoczny, jeżeli pozwany żądał przeprowadzenia rozprawy w swej nieobecności lub składał już w sprawie wyjaśnienia ustnie lub na piśmie (art. 340 k.p.c.)

W takim przypadku przyjmuje się za prawdziwe twierdzenia powoda o faktach zawarte w pozwie lub pismach procesowych doręczonych pozwanemu przed posiedzeniem, chyba że budzą one uzasadnione wątpliwości albo zostały przytoczone w celu obejścia prawa.

Powód domagał się od pozwanego M. O. łącznie kwoty 5.993,24 zł wraz z odsetkami maksymalnymi za opóźnienie. Podstawę swojego roszczenia upatrywał w zawartej pomiędzy pozwanym a poprzednikiem prawnym w dniu 20 lutego 2023r. umowie pożyczki (przy czym na dołączonym wydruku widnieje data 1 lutego 2023r.), w ramach której pożyczkodawca miał udzielić pozwanemu do wykorzystania limit odnawialny wraz z kartą kredytową w wysokości 3.500 zł. Umowa kolejnymi aneksami w zakresie kosztów kredytu i szybkich przelewów była zmieniana. Wykorzystany kapitał wraz z należnymi odsetkami i prowizjami - jak wskazywał powód, nie został zwrócony.

W przedmowie sprawie jednakże, twierdzenia o faktach powoływanych w pozwie, budzą uzasadnione wątpliwości i nie są na tyle przekonujące aby tak sformułowane żądnie można było uwzględnić. Wymaga nadto zauważenia, niezależnie od wynikającego z art. 339 § 2 k.p.c. domniemania prawdziwości twierdzeń powoda z rzeczywistym stanem rzeczy, sąd ma obowiązek każdorazowo krytycznego ustosunkowania się do twierdzeń powoda z punktu widzenia ich ewentualnej zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy (wyrok SN z dnia 20 października 1998r. I CKU 85/98, Lex nr 1216211). Sąd jest zatem zobowiązany rozważyć, czy w świetle przepisów obowiązującego prawa materialnego twierdzenia powoda znajdują uzasadnienie, a w przypadku ustaleń negatywnych skutkuje to wydaniem wyroku zaocznego oddalającego powództwo ( wyrok SN. z 7 czerwca 1972r. III CRN 30/72, Lex nr 7094).

W ocenie Sądu, strona powodowa nie zdoła skutecznie wykazać swojego roszczenia zarówno co do zasady, ale i przede wszystkim co do wysokości. Nie sposób doszukiwać się potwierdzenia podnoszonych w pozwie okoliczności w zaoferowanych przez powoda dokumentach. Ciężar dowodu w tym zakresie spoczywał na powodzie, albowiem to on jest obowiązany do wykazania okoliczności powodujących uwzględnienie powództwa. Zgodnie z treści art. 6 k.c. ciężar uwodnienia faktu spoczywa na stronie, która z tego faktu wywodzi skutki prawne. W myśl art. 232 k.p.c. strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne.

Powód celem wykazania stosunku prawnego z którego wywodzi skutki prawne załączył do akt wydruk umowy nr (...) oraz wydruki aneksów. Żaden z tych dokumentów nie zawiera podpisu pozwanego ani poprzednika powoda. Co nie budzi wątpliwości, przepisy prawa dopuszczają możliwość zawarcia tego typu umowy pożyczki (kredytu konsumenckiego) na odległość i do zawarcia umowy nie jest konieczna forma pisemna, wola zawarcia umowy mogła być przez pozwanego również wyrażona w inny sposób. Nie mniej jednak powód powinien ten fakt wykazać - udowodnić, to że faktycznie pozwany wyraził wolę związania umową o takiej treści i następnie, że tego samego dnia, w którym miała zostać ona zawarta, wyraził zgodę na zmianę jej postanowień. Tych jednakże faktów, w ocenie Sądu powód nie zdołał skutecznie udowodnić. Powód nie zaoferował ani jednego dokumentu, z którego by bezsprzecznie wynikało, że pozwany złożył oświadczenie woli związania umową, a nadto po pierwsze założył konto klienta na portalu poprzednika, co było warunkiem koniecznym wnioskowania o kredyt. Nie wykazał aby pozwany w ogóle wnioskował o jej zawarcie i na takich właśnie warunkach. W umowie zastrzeżono, że strony będą się porozumiewać za pośrednictwem poczty elektronicznej i również w taki sposób pozwany miał także otrzymać potwierdzenie zawarcia umowy, tym czasem, takich dokumentów powód także nie przedłożył, tak jak i żadnego potwierdzenia, że już po zawarciu umowy, pozwany otrzymywał jakiekolwiek informacje o stanie swojego zadłużenia, jakiekolwiek wyciągi, informacje dotyczące wykonania umowy, używania karty, miesięczne wyciągi. Tego typu dokumentów powód nie dołączył do akt i tym samym nie wykazał - gdyby fatycznie doszło do zawarcia umowy, czego dowodem mogłoby być jedynie potwierdzenie wykonania przelewu, ale tylko na kwotę 2.800 zł i również brak jest informacji by rachunek bankowy należał do pozwanego (nie wynika to z wydruków umów) - w jakiej dokładnie wysokości pozwany wykorzystał dostępny limit i by było to na pewno w takiej wysokości jak domaga się tego aktualnie powód w pozwie. Ponadto z niewiadomych dla Sądu przyczyn data rzekomego przelewu (16.02.2023) nie jest tożsama ani z datą wskazaną na wydruku umowy (01.02.2023) ani nawet z datą umowy wskazaną przez powoda w pozwie (20.02.2023), a powód nie dołączył żadnego dokumentu z którego by wynikało, iż pozwany, żądał dodatkowo wypłaty tej kwoty przelewem. Wymaga zauważania, że gdyby nawet pozwanemu część środków udostępniono w formie przelewu, chociaż umowa główna takiego sposobu nie przewidywała a brak jest jakichkolwiek przekonujących dowodów potwierdzających zawarcie aneksów i jeszcze tego samego dnia co umowa, to i tak powód nie wykazał aby udostępnił pozwanemu kartę kredytową (kiedy miałoby to nastąpić) i by pozwany w ogóle się nią posługiwał , a jeśli już to w jakiej faktycznie wysokości wykorzystał środki. Na tę okoliczności powód również nie dołączył żadnego dokumentu.

Należy nadto podkreślić, że samo przyznanie limitu, jak wynika z zapisów umowy, nie rodziło jeszcze obowiązku jego zwrotu poprzez kredytobiorcę, a który był obowiązany do zwrotu, ale tylko wykorzystanego limitu. Ponadto każda wpłata kwoty minimalnej powodowała wzrost dostępnego limitu wraz z kwotą spłaconego kapitału. Tym samym, to to w jakiej wysokości pozwany rzeczywiście wykorzystał limit powinien również udowodnić powód, czego także nie zdołał uczynić. Z kolei od wykorzystanego limitu zależała wysokość należnych powodowi odsetek i prowizji, a których nie sposób ustalić bez właśnie tej wartości. Powód powinien wykazać, że pozwany wykorzystał przyznany limit, w jakiej wysokości, jak kształtowały się jego spłaty minimalne, następnie odsetki, jak limit się odnawiał i ostatecznie jakie było saldo. Tylko wtedy możliwe byłoby ustalenie jakie jest zadłużanie pozwanego i czy pokrywa się z kwotą jakiej domaga się powód.

W umowie dodatkowo, co jest szczególnie istotne, nie zostało przewidziane dokładnie w jakiej kwotowo wysokości należy się powodowi prowizja czy odsetki, ale zostało to wskazane jako działanie matematyczne - uzależnione właśnie od kotwy wykorzystanego kapitału, którego Sąd nie jest, w okolicznościach tej sprawy, w stanie ustalić. Stosownego rozliczenia nie przedstawił także powód i jak wyżej wskazywano, nie wykazał jaką pozwany wykorzystał kwotę i kiedy to uczynił i aby była to na pewno kwota objęta żądaniem. Co więcej powód domaga się kwoty 2.018,33 zł podając ogólnikowo , iż są to opłaty z tytułu udzielania limitu (którego udzielenia powód nie wykazał) i za administrowanie limitem oraz inne opłaty dodatkowo naliczone zgodnie z umowa. I tutaj znów powód nie był w stanie nawet wskazać, jakie są to dokładnie opłaty, jakie składają się na tą żądną kwotę i jak zostały wyliczone, tym bardziej, że właśnie w umowie wartości tych wszystkich dodatkowych opłat nie podano kwotowo. Jest to również o tyle istotne, że jak wynika z jednego z aneksów, kredytobiorca miał także otrzymać promocję na koszty w wysokości 100 % (k.24), miał nie ponosić kosztów kredytu.

Koniecznie należy również wskazać, że zaoferowane przez powoda dokumenty nie pozwalają ustalić w jakiej wysokości pozwany miał być obwiązany do zwrotu kwoty minimalnej, jaki był termin płatności kwot minimalnych i tym samym jak kształtowały się również się odsetki. A takich także żąda powód.

Na marginesie, Sąd pragnie nadto zważyć, że zapisy odnoszące się od ustalania prowizji, odsetek czy nawet wysokości kwoty minimalnej mogą budzić wątpliwość i być niejasne dla przeciętnego konsumenta, który w momencie zawarcia umowy nie jest w stanie określić tak istotnych dla siebie parametrów jak chociażby wysokość kosztów jakie będzie musiał ponieść w związku z zawarciem umowy. Mogą one zatem być ocenione jako klauzule abuzywne (art. 385 ¹ k.c.).

Finalnie, powód nie wykazał także wymagalności swojego roszczenia. W pozwie jako datę wymagalności powód podaje datę 7 lutego 2024r. Po pierwsze data ta jest zupełnie nieweryfikowalna dla Sądu, a chociażby już z tej przyczyny iż dołączona do akt kopia oświadczenia o wypowiedzeniu umowy (nawet niepotwierdzona przez występującego w sprawie pełnomocnika) jest datowana na 16 sierpnia 2024r. czyli sześć miesięcy po wskazanej dacie wymagalności, od której zatem błędnie naliczano odsetki karne. Właśnie na to wypowiedzenie umowy, uzasadniając datę wymagalności roszczenia powołuje się powód w pozwie (k.8-8/v). Ponadto powód nie dołączył potwierdzenia doręczenia oświadczenia o wypowiedzeniu umowy pozwanemu. Sąd zatem nie jest w stanie ustalić, kiedy faktycznie roszczenie stało się wymagalne, przy czym trzeba zwrócić uwagę dodatkowo na to, że zgodnie z umową kredytobiorca był również obowiązany do zapłaty kwoty minimalnej miesięcznie a także uregulowania kwoty wykorzystanego kapitału najpóźniej w terminie 12 miesięcy od daty transakcji. Tym samym dla tych części roszczenia wymagalność kształtowałaby się różnie, a dopiero dla pozostałej części roszczenia - na skutek wypowiedzenia umowy zawartej na czas nieokreślony. Te wszystkie okoliczności nie zostały jednak należycie przez powoda wykazane ani nawet wyjaśnione. Wobec czego powód nie udowodnił, iż jest uprawniony do żądania całej kwoty wynikającej z umowy a także naliczania odsetek karnych w taki sposób jak to uczynił.

Zważywszy zatem na te wszystkie niejasności, Sąd nie mógł uznać, aby żądanie powoda zostało prawidłowo i skutecznie wykazane co do zasady, ale przede wszystkim również co do wysokości, dlatego też nie mogło zostać uwzględnione. W tym stanie rzeczy należało je oddalić, o czym orzeczono jak w wyroku.

Sędzia Agnieszka Poręba

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

(...)