Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 sierpnia 2023 r.

Sąd Okręgowy w Katowicach XXIV Wydział Własności Intelektualnej

w składzie:

Przewodniczący : Sędzia Mariusz Witkowski

Protokolant : sekretarz sądowy Beata Kobylańska

po rozpoznaniu w dniu 21 sierpnia 2023 r. w Katowicach na rozprawie

sprawy z powództwa Grupa (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W.

przeciwko Ł. Ł. (1) (Ł.)

o zapobieganie i zwalczanie nieuczciwej konkurencji

1.  oddala powództwo;

2.  zasądza od powoda Grupa (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz pozwanego Ł. Ł. (1) kwotę 1 697 zł (jeden tysiąc sześćset dziewięćdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego z ustawowymi odsetkami liczonymi od uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

sędzia Mariusz Witkowski

Sygn. akt XXIV GW 316/23

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 21 sierpnia 2023 r.

Powódka Grupa (...) spółka akcyjna z siedzibą w W. wniosła o:

1)  zakazanie pozwanemu Ł. Ł. (1), prowadzącemu działalność gospodarczą pod firmą (...), z siedzibą w K. o numerze NIP: (...) używania znaku towarowego (...), zarejestrowanego w Urzędzie Patentowym RP pod numerem R. (...) oraz w rejestrze Światowej Organizacji Własności Intelektualnej ( (...)) pod numerem (...) dla towarów z klasy 14 klasyfikacji nicejskiej takich jak: zegarki i ich części oraz futerały do zegarków, to jest wprowadzania do obrotu, oferowania, składowania w celu oferowania, importowania, eksportowania, reklamowania zegarków w opakowaniach opatrzonych ww. znakiem towarowym (...), które to towary wprowadzane są przez niego do obrotu, oferowane, składowane w celu oferowania, importowane, reklamowane, w sposób nielicujący z renomą znaku towarowego oraz wbrew polityce sprzedażowej Producenta – A. - (...) opierającej się na dystrybucji zegarków wyłącznie poprzez selektywnie dobranych, autoryzowanych przedstawicieli spełniających liczne kryteria jakościowe, mających uprawnienia i wiedzę co do sposobu sprzedaży stacjonarnej oraz w formie online zegarków (...), przez co realizuje on znamiona naruszenia renomy znaku towarowego oraz wywołania nieprawdziwego przekonania odbiorców towarów, że pomiędzy uprawnionym do znaku towarowego a nim istnieją powiązania gospodarcze, a w szczególności, że należy on do sieci dystrybucji właściciela znaku towarowego lub że łączą do z uprawnionym do znaku towarowego szczególne stosunki, co powoduje, iż zachodzą względu, które pozwalają uprawnionemu sprzeciwić się dalszej dystrybucji towarów oznaczonych znakiem chronionym towarowym (...);

2)  orzeczenie podania wyroku do publicznej wiadomości, poprzez zobowiązanie pozwanego Ł. Ł. (1), prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...), z siedzibą w K. o numerze NIP: (...) do umieszczenia na własny koszt, w terminie do 14 dni od uprawomocnienia się wyroku, na stronie sklepu internetowego (...) funkcjonującego pod adresie, (...)/ oraz w treści każdej aukcji użytkownika ,,(...)” na portalu Allegro.pl, w górnej części opisu przedmiotu aukcji, w sposób widoczny i czytelny, sporządzonego czcionką Times New Roman koloru czarnego o rozmiarze 12 na białym tle, przez okres 14 dni, oświadczenia informującego o treści sentencji wyroku wraz z informacją o dacie jego wydania, dacie prawomocności, Sądzie orzekającym oraz sygnaturze sprawy o następującej treści i formie: ,,Wyrokiem z dnia […] Sąd Okręgowy w Katowicach zakazał Ł. Ł. (1), prowadzącemu działalność gospodarczą pod firmą (...) z siedzibą w K. o numerze NIP: (...), właścicielowi sklepu internetowego funkcjonującego pod adresem(...), oraz nazwy użytkownika ,,(...)” na portalu allegro.pl wprowadzania do obrotu, oferowania, składowaniu w celu oferowania, importowania, eksportowania, reklamowania zegarków marki (...);

3)  zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki zwrotu kosztów postępowania uwzględniających wysokość opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm prawem przepisanych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie.

Pozwany Ł. Ł. (1) wniósł o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie od strony powodowej na rzecz pozwanego kosztów postępowania wraz z kosztami zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

Powódka Grupa (...) spółka akcyjna z siedzibą w W. prowadzi działalność gospodarczą w przeważającej części w zakresie sprzedaży detalicznej zegarków, zegarów i biżuterii, która to działalność prowadzona jest w wyspecjalizowanych sklepach (dane o powódce w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego – fakty, o których informacja jest powszechnie dostępna w rozumieniu art. 228 § 2 k.p.c.).

(...) Ltd., A. - (...) i (...) SA przysługuje prawo ochronne na słowno-graficzny znak towarowy R. (...) (...) dla produktów zaliczanych do klasy 14 klasyfikacji nicejskiej obejmującej zegarki i ich części oraz futerały do zegarków. Znak towarowy ma następujący wygląd: (dane o znaku R. (...) w rejestrze znaków towarowych Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej – fakty, o których informacja jest powszechnie dostępna w rozumieniu art. 228 § 2 k.p.c.).

(...) Ltd., A. - (...) i (...) SA przysługuje prawo ochronne na słowno-graficzny międzynarodowy znak towarowy nr (...) (...) dla produktów zaliczanych do klasy 14 klasyfikacji nicejskiej obejmującej m. in. przyrządy zegarmistrzowskie i chronometryczne. Znak towarowy ma następujący wygląd: . Powyższy znak towarowy wyznaczony został m. in. dla Polski (wydruk z rejestru znaków towarowych Światowej Organizacji Własności Intelektualnej (...) wraz z tłumaczeniem przysięgłym na język polski – k. 57-60).

(...) Ltd. jest, począwszy od roku 1888, szwajcarskim producentem zegarków marki A.. Powyższe produkty cechuje charakterystyczny elegancki wygląd, a także specjalny sposób wykonania z wysokiej jakości nierdzewnej stali oraz dbałość o detale. Zegarki A. są wytrzymałe, mają stonowane barwy oraz umieszczone są na paskach m. in. z cielęcej skóry. Stanowią produkt o wysokiej cenie i dedykowane są osobom dobrze sytuowanym (katalog reklamowy na sezon (...) – k. 139, dane na stronie (...) - fakty, o których informacja jest powszechnie dostępna w rozumieniu art. 228 § 2 k.p.c.).

Dnia 20 marca 2023 r. powódka zawarła z (...) Ltd. z siedzibą w L. umowę zatytułowaną (...). W preambule niniejszej umowy strony stwierdziły, że jej zawarcie ma na celu rozdystrybuowanie zegarków (...) na terytorium Polski w ramach systemu sprzedaży selektywnej z uwzględnieniem wysokiej jakości, reputacji i uznania zegarków marki (...), które to zegarki cechuje wysoki standard produkcji, technologii, elegancja i charakterystyczne wzornictwo. Strony uzgodniły, że sprzedawca powinien dbać o odpowiednią prezentację, reklamę i marketing.

Zgodnie z pkt 1.1.1 umowy (...) Ltd. prowadzi system dystrybucji selektywnej, w ramach którego sprzedaje produkty wyłącznie wybranym dystrybutorom na rynku hurtowym oraz wybranym sprzedawcom detalicznym na podstawie określonych kryteriów opisanych w załączniku nr I do umowy. A. W. (...) wyznaczył powódkę na dystrybutora hurtowego autoryzowanego sprzedawcę detalicznego do sprzedaży zegarków na terytorium Polski (pkt 2.2.1 umowy). Powódka upoważniona została do sprzedaży zegarków wyłącznie konsumentom lub/i autoryzowanym członkom. Umowa zakazywała jej sprzedaży zegarków podmiotom innym dalszym sprzedawcom, którzy nie są autoryzowanymi członkami sieci A. (pkt 3.3.4 i 3.3.5 umowy).

(...) Ltd. upoważnił powódkę do używania m. in. znaku towarowego (...) nr R. (...) w celu sprzedaży, promocji i reklamy zegarków A. na terytorium Polski w zgodności z warunkami umowy i udzielonymi jej wytycznymi. W tym celu udzielił powódce jednocześnie upoważnienia w odniesieniu do ,,znaków towarowych i nazw marek używanych na produktach i w związku z nimi oraz wszelkich znaków należących do dostawcy ( (...) Ltd.)”(pkt 11.1 i 11.2 umowy).

(...) Ltd. i powódka uzgodniły ponadto, ze zegarki A. będą sprzedawane jedynie w sklepach z zegarkami, biżuterią i innych specjalistycznych punktach sprzedaży zegarków i biżuterii (pkt II.1 załącznika nr I), które to punkty powinny być zlokalizowane w centrach handlowych, pasmach handlowych przy ruchliwych ulicach, w miejscach o wystarczającym natężeniu ruchu pieszego oraz w okolicy, która nie szkodzi wizerunkowi produktów (pkt II.2 załącznika nr I). Wnętrze punktu sprzedaży powinno posiadać witrynę sklepową, odpowiednie oświetlenie, wysoką jakość (czyste i zadbane), odpowiednie proporcje powierzchni i podłogi w stosunku do oferowanych marek w taki sposób, żeby zapewnić pozytywny wpływ na ekspozycję zegarków. Ponadto marka A. powinna mieć wyznaczoną oddzielną przestrzeń w taki sposób, żeby produkty innych marek nie były wyświetlane w przestrzeni zegarków A. (pkt II.3 i III.3.a załącznika nr I), z kolei personel powinien być przeszkolony w zakresie znajomości marki i posiadać odpowiednią wiedzę na jej temat w taki sposób, żeby udzielać w wystarczającym stopniu informacji o wartościach użytkowych produktów A. (pkt IV.1 załącznika nr I)(umowa dystrybucji wraz z załącznikiem i tłumaczeniem przysięgłym na język polski – k. 32-56).

Dnia 12 stycznia 2022 r. A. (...) upoważnił powódkę do występowania na terytorium Polski we wszelkich sprawach związanych z ochroną praw autorskich i praw własności przemysłowej A. (...) w szczególności w sprawach ochrony marki także w zakresie występowania w imieniu A.-W. A. przed sądami (pełnomocnictwo wraz z tłumaczeniem przysięgłym na język polski – k. 22-23).

Powódka dystrybuuje zegarki (...) za pośrednictwem sklepów sieci W. K. i (...) (wydruk strony o domenie (...)– k. 140-145, wydruk strony o domenie (...) – k. 146-161).

Pozwany Ł. Ł. (1) prowadzi pod firmą (...) działalność gospodarczą w przeważającej części w zakresie sprzedaży detalicznej zegarków, zegarów i biżuterii prowadzonej w wyspecjalizowanych sklepach. Miejscem prowadzenia jego działalności jest: ul. (...) lok. (...), (...)-(...) K. (dane o pozwanym w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej – fakty, o których informacja jest powszechnie dostępna w rozumieniu art. 228 § 2 k.p.c.).

Pozwany prowadzi na stronie o domenie (...) sklep internetowy, za pośrednictwem którego oferuje do sprzedaży i sprzedaje zegarki opatrzone oznaczeniem słowno-graficznym (...), które to oznaczenie widoczne jest także w ofertach sprzedaży poszczególnych zegarków. Ma ono następujący wygląd: . Posługuje się jednocześnie odesłaniem do strony internetowej (...)

Na stronie internetowej pozwanego widoczna jest informacja mówiąca, że w ofercie pozwanego znajdują się zegarki różnorakich producentów i marek. Graficzne przedstawienie przedmiotu ofert jest szczegółowe, zawiera dokładnie ukazane poszczególne elementy zegarków, zaś całościowo zegarki lekko połyskują (wydruki ze strony o domenie (...) – k. 64-114, zrzuty ekranu strony o domenie (...) – k. 209-211).

Jednocześnie żona pozwanego prowadzi sprzedaż powyższych zegarków na portalu allegro.pl z wykorzystaniem profilu o nazwie (...). Na profilu tym podany jest następujący adres: ul. (...) (...)-(...) K.. W ofercie sprzedaży znajduje się wiele zegarków (...), które to zegarki oraz ich opakowanie zawierają następujące oznaczenie słowno-graficzne: . Jednocześnie opisy poszczególnych ofert sprzedaży zawierają stwierdzenie, że zegarki marki (...) są towarem luksusowym, zaś ich sformułowanie cechuje wysoki poziom językowy. Ponadto oferty zawierają także fotografie zegarków, które cechuje wysoka jakość wykonania (wydruki z portalu allegro.pl – k. 31 i k. 115-138, przesłuchanie Ł. Ł. (1) w charakterze pozwanego – k. 247-248).

Pozwany Ł. Ł. (1) prowadzi sprzedaż także w sklepie stacjonarnym w K. przy ul. (...). Jest on położony w pobliżu centrum, w bliskiej okolicy hali sportowej (...), hoteli, w tym hotelu należącego do sieci (...) i nowoczesnych apartamentowców. Obok lokalu, w którym umieszczony jest sklep znajdują się markowa piekarnia, restauracja koreańska, sklep rowerowy, zakład fryzjerski, sklep z kawą, gabinet stomatologiczny oraz gabinet medycyny estetycznej (fotografie – k. 165-168, zrzuty ekranu – k. 203-204 i k. 206-208, zeznania K. W. – k. 243-245, zeznania A. W. (1) – k. 245-247, przesłuchanie Ł. Ł. (1) w charakterze pozwanego – k. 247-248).

Sprzedawane przez pozwanego zegarki (...) są oryginałami przeznaczonymi na rynek europejski (zeznania A. W. (1) – k. 245-247, przesłuchanie Ł. Ł. (1) w charakterze pozwanego – k. 247-248).

W ofercie znajdują się jednocześnie zegarki m. in. następujących marek C., L., Pulsar, B., S., T., T., V., B., A., X., B., D., O. S. i (...). Zegarki marki A. umiejscowione są w części sklepu w całości im poświęconej, mianowicie w dedykowanej im gablocie i na półce zawierającej wskazane powyżej oznaczenie słowno-graficzne (...). Poszczególne egzemplarze zegarków ustawione są w równej odległości od siebie, przybierają pozycję pionową, będąc mocno przytwierdzone do podłoża. Ponadto są dobrze oświetlone i wyraźnie dostrzegalne. Obok gabloty poświęconej zegarkom (...) znajduje się wystawa zegarków marki (...) (fotografia – k. 205, zeznania A. W. (1) – k. 245-247, przesłuchanie Ł. Ł. (1) w charakterze pozwanego – k. 247-248).

Powódka pismem z dnia 25 stycznia 2022 r., doręczonym pozwanemu dnia 31 stycznia 2022 r., wezwała go do zaniechania sprzedaży zegarków (...) we wszelkich formach, w szczególności w sklepie stacjonarnym i za pośrednictwem sklepu internetowego oraz do zamieszczenia na jego stronie internetowej oświadczenia o wskazanej tam treści i wysłania go pocztą elektroniczną do nabywców zegarków marki (...) (wezwanie do zaniechania naruszeń – k. 169-171).

Ustalając powyższy stan faktyczny, Sąd oparł się na dokumentach szczegółowo wskazanych przy każdej z okoliczności. Dokumentom tym należało w zdecydowanej większości przypisać walor wiarygodności, ponieważ ich autentyczność, prawdziwość i treść nie zostały podważone, zaś na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału Sąd nie uznał, aby ujawniły się jakiekolwiek okoliczności mogące z urzędu budzić co do nich wątpliwości.

Sąd oparł się jednocześnie na zeznaniach świadków K. W. i A. W. (1) oraz dowodzie z przesłuchania pozwanego Ł. Ł. (1). Należy przy tym zauważyć, że zeznania A. W. (1) i Ł. Ł. (1) okazały się w pełni zgodne z pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym, stąd też Sąd dał im wiarę w całości.

Z kolei zeznania K. W. zasługiwały na wiarę jedynie w części, mianowicie w zakresie standardów stawianych dystrybutorom marki (...) oraz niektórych lokali i sklepów położonych w okolicy sklepu stacjonarnego pozwanego. Zeznania tego świadka okazały się całkowicie niewiarygodne w części obejmującej twierdzenie o nieprzygotowaniu pracownika pozwanego do pełnienia funkcji sprzedawcy zegarków. Należy podkreślić, że w istocie twierdzenie to stanowi jedynie subiektywną opinię świadka i jest, wobec pozostałych dowodów w niniejszej sprawie, nieweryfikowalne. Ponadto, w kontekście przekonania świadka o peryferyjnym charakterze części K., w której znajduje się sklep pozwanego nie zasługiwało ono na zawierzenie głównie dlatego, że świadek ten nie pochodzi i nie mieszka w K., stąd też nie mógł mieć dostatecznej orientacji w powyższej materii. Nie można tego powiedzieć o świadku A. W. (2) oraz o pozwanym, którzy na stale tam mieszkają.

Podkreślić należy, że sąd nie jest zobligowany do wskazania w uzasadnieniu orzeczenia przyczyn niewzięcia pod uwagę dowodów, które nie dotyczyły faktów istotnych dla rozstrzygnięcia i z tego względu nie stanowiły i nie mogły stanowić podstawy dla ustalenia stanu faktycznego sprawy (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 28 września 2000 r., sygn. akt IV CKN 109/00, LEX nr 532102). Niemniej jednak należy wskazać, że pominięciu podlegały dowody z odpisów wyroków Sądu Okręgowego w Warszawie i Sądu Apelacyjnego w Warszawie (k. 212-214), albowiem w postepowaniach, w których zostały one wydane w charakterze pozwanej występowała I. Ł., która nie jest stroną niniejszego postepowania, co też uzasadnia przyjęcie, że dowody te wykazują fakty nieistotne dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy. Pominięciu podlegał także dowód z pisemnego oświadczenia K. W. (k. 162-164), gdyż fakty, które miał on wykazywać okazały się w stopniu bardziej przekonującym wykazane w drodze innych dowodów, w szczególności zeznań świadków oraz fotografii i zrzutów ekranu.

Należało mieć też na uwadze, że Sąd, dokonując oceny zgromadzonego materiału po myśli art. 233 § 1 k.p.c., ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału, w tym wyjaśnień informacyjnych stron, oświadczeń, zarzutów przez nie zgłaszanych, jak i ich zachowania się w trakcie procesu (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 24 marca 1999 r., sygn. akt I PKN 632/98, OSNP z 2000 r., nr 10, poz. 382).

Sąd zważył, co następuje.

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Jako podstawę swoich roszczeń powódka wskazała przepisy ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. – Prawo własności przemysłowej (t.j. Dz. U. z 2021 poz. 324, określanej dalej jako: ,,p.w.p.”).

W pierwszej kolejności należy pochylić się nad kwestią legitymacji procesowej czynnej powódki w zakresie dochodzonych przez nią roszczeń.

Według art. 296 ust. 1 p.w.p. osoba, której prawo ochronne na znak towarowy zostało naruszone, lub osoba, której ustawa na to zezwala, może żądać od osoby, która naruszyła to prawo, zaniechania naruszania, wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści, a w razie zawinionego naruszenia również naprawienia wyrządzonej szkody na zasadach ogólnych albo poprzez zapłatę sumy pieniężnej w wysokości odpowiadającej opłacie licencyjnej albo innego stosownego wynagrodzenia, które w chwili ich dochodzenia byłyby należne tytułem udzielenia przez uprawnionego zgody ma korzystanie ze znaku towarowego.

Zgodnie z art. 163 ust. 1 ¹ p.w.p. o ile umowa licencyjna nie stanowi inaczej, licencjobiorca może wystąpić z powództwem o naruszenie prawa ochronnego na znak towarowy wyłącznie za zgodą uprawnionego z tego prawa. Licencjobiorca wyłączny może jednakże wystąpić z takim powództwem, jeżeli uprawniony z prawa ochronnego na znak towarowy, pomimo wezwania, nie wystąpi w stosownym terminie z powództwem o naruszenie prawa ochronnego na znak towarowy.

W obecnym stanie prawnym legitymacja czynna licencjobiorcy zależy zatem co do zasady od zgody uprawnionego. Dotyczy to wszystkich licencjobiorców, zarówno wyłącznych, jak i niewyłącznych, a także wpisanych, jak i niewpisanych do rejestru. Jednocześnie redakcja w/w przepisu pozwala przyjąć, że licencjobiorca powinien dysponować każdorazowo osobną zgodą uprawnionego na wystąpienie z powództwem. Jednakże należy zauważyć, że strony mają możliwość dokonania uregulowania powyższej kwestii odmiennie w drodze umowy, co pozwala na stwierdzenie, że zgoda uprawnionego na nie będzie wymagana co do każdego powództwa w przypadku, gdy zostanie ona udzielona ex ante w umowie licencyjnej ( K. Osajda (red. serii), Ł. Żelechowski (red. tomu), Prawo własności przemysłowej. Komentarz. Wyd. 2, Warszawa 2022).

Z kolei zgodnie z art. 152 ^6b ust. 1 i art. 152 ^6c ust. 1 p.w.p. międzynarodowy znak towarowy podlega na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej ochronie na mocy decyzji Urzędu Patentowego o uznaniu jego ochrony, przy czy, mając na uwadze treść art. 152 ¹⁶ p.w.p., do roszczeń z tytułu naruszenia prawa z rejestracji międzynarodowego znaku towarowego korzystającego z ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej stosuje się odpowiednio przepisy art. 296-298, z tym że roszczeń tych można dochodzić od dnia ogłoszenia w "Wiadomościach Urzędu Patentowego" o uznaniu jego ochrony.

W oparciu o powyższe można stwierdzić, że zarejestrowany międzynarodowy znak towarowy podlega ochronie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej po uprawomocnieniu się decyzji o uznaniu jego ochrony, w związku z czym roszczenia wywodzone z faktu jego naruszenia powstać mogą jedynie po w/w dacie, zaś wystąpienie z powództwem o te roszczenia możliwe jest od dnia ogłoszenia w "Wiadomościach Urzędu Patentowego" o uznaniu jego ochrony. W celu ich wykazania uprawniony powinien zatem przedstawić dowody w postaci decyzji o uznaniu ochrony oraz treść ,,Wiadomości Urzędu Patentowego” obejmującą informację o uznaniu ochrony.

Przekładając powyższe na stan faktyczny niniejszej sprawy należy w pierwszej kolejności zauważyć, że powódka nie przedstawiła dowodów w postaci decyzji Urzędu patentowego Rzeczypospolitej Polskiej o uznaniu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej ochrony międzynarodowego znaku towarowego (...) nr (...) oraz ,,Wiadomości Urzędu Patentowego”, w treści których zostałyby opublikowane informację o uznaniu ochrony w/w znaku. W związku z tym należało uznać, że z materiału dowodowego nie wynika, że w/w znak podlega na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej ochronie prawnej oraz, że możliwe jest występowanie w stosunku do niego z roszczeniami w postępowaniu sądowym, w związku z czym roszczenia w zakresie w jakim oparte zostały na naruszeniu prawa ochronnego na międzynarodowy znak towarowy już z tego powodu należało uznać za bezzasadne i w konsekwencji w powyższym zakresie powództwo oddalić.

W kontekście roszczeń opartych na naruszeniu prawa ochronnego na znak towarowy nr R. (...) należy stwierdzić, że powódka nie wykazała w ich zakresie legitymacji procesowej czynnej. Tytułem przypomnienia należy wskazać, że, jako licencjobiorca, mogła ich dochodzić za zgodą uprawnionego do prawa.

W realiach niniejszej sprawy, Sąd uznał, że powódka skutecznie uzyskała od (...) Ltd. licencję w zakresie sprzedaży, reklamy, promocji i udzielania sublicencji względem zegarków (...). Niemniej jednak nie sposób uznać, żeby uzyskała od licencjodawcy zgodę na wystąpienie z powództwem o naruszenie prawa ochronnego na w/w znak towarowy. Umowa dystrybucyjna nie zawiera żadnych postanowień odnoszących się do kwestii udziału w postępowaniach sądowych, w tym wytaczania powództw w zakresie naruszenia. Należy jednocześnie zauważyć, że po zawarciu umowy powódka nie uzyskała takiej zgody. Co prawda dnia 3 listopada 2021 r. uzyskała zgodę do występowania na terytorium Polski we wszelkich sprawach związanych z ochroną praw autorskich, praw własności przemysłowej, w tym do występowania przed polskimi sądami, jednakże zostało udzielone przez A. - (...) i ograniczało się do ochrony interesu tego podmiotu.

Należy podkreślić, że A. - (...) nie udzielił powódce licencji, o której mowa powyżej, co więcej nie sposób stwierdzić, żeby pomiędzy powódką a A. - (...) istniał jakikolwiek stosunek prawny. W związku z tym, pomimo że jest jednym z uprawnionych do znaku towarowego, nie mógł on udzielić zgody, o której mowa w art. 163 ust. 1 ¹ p.w.p., podmiotowi, z którym nie łączy go żaden stosunek prawny, w tym stosunek licencji. Powódka, celem skutecznego wykazania legitymacji procesowej czynnej, powinna była uzyskać zgodę od tego z uprawnionych, z którym łączy ją stosunek licencji tj. (...) Ltd., nie zaś od innego z uprawnionych. Tym samym należało przyjąć, że powódka nie dysponuje legitymacją procesowa czynną w niniejszym postępowaniu na podstawie art. 163 ust. 1 ¹ zd. 1 p.w.p.

Jednocześnie, brak jest dowodu wskazującego na fakt dokonania przez powódkę wezwania (...) Ltd. do wystąpienia z powództwem przeciwko pozwanemu, co nakazuje przyjąć, że powódka nie była legitymowana do wystąpienia z roszczeniami objętymi pozwem także na podstawie art. 163 ust. 1 ¹ zd. 2 p.w.p.

Biorąc powyższe pod uwagę należało stwierdzić, że powództwo właśnie ze wskazanych powodów podlegało jako bezzasadne oddaleniu.

Niemniej jednak, nawet w przypadku wykazania legitymacji procesowej czynnej oraz przyznania ochrony międzynarodowemu znakowi towarowemu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (czego powódka nie wykazała) powództwo i tak podlegałoby oddaleniu ze wskazanych poniżej powodów.

Prawo wyłączne zostało przyznane, aby umożliwić właścicielowi znaku towarowego ochronę jego szczególnych interesów, zadbanie o to, aby znak ten mógł spełniać właściwe mu funkcje wskazywania konsumentom pochodzenia towaru lub usługi oraz gwarantowania ich jakości, a także funkcje komunikacyjną, reklamową i inwestycyjną. Wykonywanie prawa wyłącznego jest zastrzeżone dla przypadków, w których używanie przez osoby trzecie określonego oznaczenia wpływa lub może negatywnie wpływać na pełnione przez znak funkcje (por. wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 22 września 2011 r. w sprawie C-482/09 Budějovický Budvar, Národní Podnik v. Anheuser-Busch Inc., ZOTSiS 2011/8-9B/I-8701-8776).

Z art. 153 ust. 1 i 2 p.w.p., wynika, że prawo ochronne na znak towarowy jest bezwzględnym prawem podmiotowym o czasowo i terytorialnie ograniczonej skuteczności. Przepis ten stanowi podstawę do wyodrębnienia strony pozytywnej, obejmującej swym zakresem prawo wyłącznego używania znaku w sposób zarobkowy lub zawodowy na całym terytorium Polski oraz strony negatywnej obejmującej roszczenia służące uprawnionemu na wypadek wkroczenia przez naruszyciela w zakres przysługującego mu prawa wyłącznego.

Według art. 155 ust. 1 p.w.p. prawo ochronne na znak towarowy nie rozciąga się na działania dotyczące towarów ze znakiem, polegające w szczególności na ich oferowaniu do sprzedaży lub dalszym wprowadzaniu do obrotu towarów oznaczonych tym znakiem, jeżeli towary te zostały uprzednio wprowadzone do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez uprawnionego lub za jego zgodą. Z kolei art. 155 ust. 2 p.w.p. stanowi, że nie stanowi również naruszenia prawa ochronnego na znak towarowy import oraz inne działania, o których mowa w ust. 1, dotyczące towarów oznaczonych tym znakiem towarowym, jeżeli towary te zostały uprzednio wprowadzone do obrotu na terytorium Europejskiego Obszaru Gospodarczego przez uprawnionego lub za jego zgodą.

Jednocześnie należy mieć na uwadze, że zgodnie z art. 155 ust. 3 p.w.p., wskazanych powyżej przepisów nie stosuje się, jeżeli przemawiają za tym uzasadnione względy, które pozwalają uprawnionemu sprzeciwić się dalszej dystrybucji towarów, w szczególności jeżeli po wprowadzeniu do obrotu zmieni się lub pogorszy stan towarów.

W doktrynie wskazuje się, że uzasadnione względy w rozumieniu powyższego unormowania zachodzą w przypadku postępowania z produktami w taki sposób, który stwarza co najmniej ryzyko pomniejszenia reputacji znaku towarowego lub stwarza ryzyko wprowadzenia odbiorcy w błąd do co powiązań gospodarczych pomiędzy uprawnionym a podmiotem oferującym lub wprowadzającym do obrotu produkty opatrzone znakiem (K. Osajda (red. serii), Ł. Żelechowski (red. tomu), Prawo własności przemysłowej. Komentarz. Wyd. 2, Warszawa 2022).

Pierwszy z powyższych przypadków jest właściwy znakom towarowym cieszącym się wizerunkiem prestiżu i luksusu. Przyjmuje się, że działanie na szkodę renomy znaku towarowego może co do zasady stanowić uzasadniony powód dający podstawy do tego, by uprawniony sprzeciwił się dalszemu obrotowi towarami prestiżowymi, które zostały wprowadzone do obrotu w EOG przez niego lub za jego zgodą.

Szczególnym przypadkiem jest prowadzenie sprzedaży poza systemem dystrybucji selektywnej, tj. poza autoryzowanymi przez uprawnionego dystrybutorami, na których ciąży obowiązek dbałości o sposób prezencji towaru oraz stosowanych metod sprzedaży w celu zachowania wizerunku produktów jako luksusowych. Niemniej jednak należy podkreślić, że sam fakt sprzedaży towaru podmiotowi poza siecią dystrybucji nie powinien stanowić uzasadnionego powodu wyłączającego skutek wyczerpania, gdyż do tego konieczne jest, każdorazowo w okolicznościach faktycznych danej sprawy, jednoczesne wykazanie, że godzi to w wizerunek produktów opatrzonych znakiem jako prestiżowych (wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 23 kwietnia 2009 r. C-59/08, Dior/Copad, LEX nr 491723).

Aby powołać się na naruszenie renomy uprawniony musi przy tym wykazać, że jego znak cieszy się reputacją, szczególnym wizerunkiem, co jest możliwe zwłaszcza w przypadku towarów luksusowych, na promocję i w kreowanie wizerunku których uprawniony poświęca znaczne nakłady (K. Osajda (red. serii), Ł. Żelechowski (red. tomu), Prawo własności przemysłowej. Komentarz. Wyd. 2, Warszawa 2022).

Należy w związku z tym wywnioskować, że w przypadku zaistnienia sytuacji, w której wizerunek znaku wystawiony będzie na niebezpieczeństwo doznania uszczerbku w jego postrzeganiu jako będącego nośnikiem luksusu/prestiżu wyłączony jest skutek wyczerpania i w związku z tym obrót produktami oznaczonymi znakiem, także tymi wprowadzonymi do obrotu na terytorium EOG przez uprawnionego lub za jego zgodą, uznany winien być za naruszenie prawa ochronnego.

W realiach niniejszej sprawy Sąd uznał, że powódka zdołała wykazać, że produkty oznaczone znakami (...) cieszą się reputacją i że uprawniony do znaków zabiega o zachowanie wytworzonej wokół znaków aury luksusu. Wskazuje na to treść umowy dystrybucyjnej zawarte z powódką szczegółowo wskazującej zasady i reguły obrotu zegarkami (...), w tym wymogi co di ich prezencji w miejscu sprzedaży.

W dalszej kolejności należy wskazać, że pozwany wprowadzał do obrotu i oferował do sprzedaży oryginalne zegarki (...) z naruszeniem zasad stosowanych przez (...) Ltd., na które wskazuje umowa dystrybucyjna zawarta przez ten podmiot z powódką. Zakazuje ona bowiem sprzedaży tych produktów przez internet oraz stawia wymóg umieszczenia produktów w sklepie stacjonarnym w taki sposób, żeby w ich tle brak było zegarków innych producentów. Pozwany natomiast sprzedawał zegarki w internecie oraz w sąsiedztwie zegarków mniej poważanej marki (...). Ponadto dokonywał on powyższego poza systemem sprzedaży selektywnej.

W pozostałym zakresie powódka nie zdołała wykazać, aby pozwany dystrybuował zegarki z naruszeniem zasad stosowanych przez producenta, mianowicie brak jest dowodu na brak merytorycznego przygotowania pracownika, zaś dowody wskazują, że okolica ulokowania sklepu nie zagraża reputacji znaku. Należy bowiem zauważyć, że sklep jest umieszczony przy ruchliwej ulicy w obszarze bogatym z nowoczesne budynki, prestiżowy hotel i gabinety lekarskie. Ponadto sklep pozwanego zapewnia odpowiednie oświetlenie produktów (...) oraz posiadają one wydzieloną witrynę.

W odniesieniu do obrotu poza systemem sprzedaży selektywnej powódka nie wykazała, aby dokonywał się on w sposób mogący doprowadzić do pomniejszenia reputacji zegarków (...). Należy bowiem zauważyć, że oferty sprzedaży zamieszone zarówno na stronie internetowej pozwanego, jak i w portalu Allegro cechowało zawarcie dokładnego opisu ze wskazaniem, że zegarki (...) są produktem luksusowym, zamieszczenie wysokiej jakości zdjęć przedstawiających dokładnie szczegóły zegarków, zamieszczenie jednocześnie ofert zegarków innych marek o wysokiej rozpoznawalności i reputacji i określenie odpowiednio wysokich cen. Zdaniem Sądu powyższe wyklucza możliwość przyjęcia przez odbiorcę, że nie ma on do czynienia z zegarkiem klasy premium, a z produktem pospolitym. Jednocześnie ogłoszenia te nie zawierały elementów właściwych ofertom sprzedaży zegarków tanich i skierowanych do szerokiego kręgu odbiorców. Co się natomiast tyczy prezentacji zegarków w sklepie stacjonarnym, również tam posiadają one wydzieloną witrynę, w której są zaprezentowane w sposób odpowiadający ich randze. Mianowicie są one dobrze oświetlone i widoczne, umiejscowione są na półce z wyraźnie widocznym znakiem (...) oraz, wbrew twierdzeniom powódki, nie są chaotycznie ustawione i poprzewracane. Ponadto w tym samym sklepie dostępne są także inne zegarki o wysokiej reputacji, jak chociażby T..

W kontekście natomiast potencjalnego wprowadzenia w błąd co do istniejących pomiędzy pozwanym a uprawnionymi do znaku podmiotami zdaniem Sądu ryzyko takie w niniejszej sprawie nie zachodzi. Należy zwrócić uwagę, że pozwany wyraźnie informuje na swojej stronie internetowej, że posiada on w ofercie produkty różnych producentów, zaś w sklepie nie ma informacji, że jest on producentem zegarków (...). Powyższa sytuacja zdaniem Sądu wyklucza możliwość przyjęcia przez klientów, że pozwany jest oficjalnym dystrybutorem lub producentem w/w zegarków.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd uznał, że w niniejszej sprawie nie zachodzą uzasadnione względy umożliwiające uprawnionego do znaku do sprzeciwienia się dokonywania czynności względem oryginałów wprowadzonych do obrotu na terytorium EOG przez uprawnionego lub za jego zgodą. Co za tym idzie należało stwierdzić, że w niniejszej sprawie nie zaszło wyłączenie skutku wyczerpania prawa ochronnego na znak towarowy, w związku z czym pozwany działał w granicach wyznaczonych przez art. 155 ust. 1 i 2 p.w.p. Dlatego też powódka nie była władna do zakazania pozwanemu dokonywania obrotu spornymi produktami.

Stąd też powództwo musiałoby podlegać oddaleniu także z tego powodu.

W pierwszym rzędzie, jak powyżej uzasadniono, powództwo zostało oddalone, albowiem powódka nie była legitymowana do wystąpienia z roszczeniami objętymi pozwem także na podstawie art. 163 ust. 1 ¹ zd. 2 p.w.p.

O kosztach postępowania orzeczono zgodnie z art. 98 k.p.c., który stanowi, że strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony.

Pozwany w sprawie był reprezentowany przez adwokata i z tego powodu poniósł w sumie koszty 1697 zł.

Mając na uwadze wynik sprawy, na koszty postępowania obciążające powoda w łącznej kwocie 1697 zł składały się kwota 1680 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego zgodnie z § 8 pkt. 19 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 r. poz. 1800) oraz kwota 17,00 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa zgodnie art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1923 z późn. zm.).

Dnia 29 sierpnia 2023 r.

Sędzia Mariusz Witkowski