Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 stycznia 2025r.

Sąd Okręgowy w Suwałkach III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

sędzia Cezary Olszewski

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 22 stycznia 2025r. w Suwałkach

sprawy B. W.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o wznowienie postępowania

w związku z odwołaniem B. W.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

z dnia 3 grudnia 2024 r. znak (...)

Oddala odwołanie.

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 3 grudnia 2024 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O., powołując się na Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78 poz. 483), ustawę z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 497 z późn. zm. ) i ustawę z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j.Dz. U. z 2023 r. poz. 1251 z późn. zm.) odmówił B. W. wznowienia postępowania w sprawie emerytury, zakończonego decyzja z dnia

28 listopada 2017 roku, ponieważ wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia

4 czerwca 2024 roku nie został ogłoszony w Dzienniku Ustaw.

W odwołaniu od tej decyzji B. W. domagała się zmiany zaskarżonej decyzji, przeliczenia emerytury, wypłaty wyrównania wraz z odsetkami za okres wypłaty zaniżonej emerytury i przeprowadzenia zaległych waloryzacji ustalonego świadczenia.

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie

i podtrzymał podstawy skarżonej decyzji.

Sąd ustalił, co następuje:

B. W. (ur. (...)) w dniu 17 sierpnia 2006 roku wystąpiła z wnioskiem o emeryturę. Decyzją z dnia 20 września 2006 roku przyznano jej emeryturę od dnia (...) roku (od dnia następnego

po ustaniu zatrudnienia).

W dniu 23 listopada 2017 roku odwołująca wystąpiła z wnioskiem o emeryturę i decyzją z dnia 28 listopada 2017 roku przyznano jej prawo do emerytury w wieku powszechnym, począwszy od dnia (...) roku (od miesiąca, w którym zgłosiła wniosek). Do obliczenia jej wysokości organ rentowy uwzględnił kwotę składek na ubezpieczenie emerytalne oraz kapitału początkowego z uwzględnieniem waloryzacji składki i kapitału początkowego zewidencjowanego na jej koncie

do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługiwała jej wypłata emerytury. Wysokość świadczenia została obliczona zgodnie z zasadami wynikającymi z art. 26 ustawy emerytalnej. Podstawa obliczenia emerytury powszechnej podległa pomniejszeniu o kwotę stanowiącą sumę pobranych przez odwołującą emerytur, w wysokości przed odliczeniem zaliczki na podstawek dochodowy i składki na ubezpieczenie zdrowotne (art. 25pkt.1b ustawy). Emerytura stanowiła równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia emerytury przez średnie dalsze życie. Emerytura powszechna została wyliczona w wysokości (...) zł brutto i jej wypłata nie została zawieszona, ponieważ była świadczeniem mnie korzystnym od dotychczas wypłacanej emerytury, określonej na podstawie

art. 53 ustawy.

W dniu 26listopada 2024 roku B. W. wystąpiła z wnioskiem

o wznowienie postępowaniami w trybie art. 145a k.p.a. w zawiązku z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 4 czerwca 2024 roku sygn. akt SK 140/20, a także wypłatę wyrównania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Przepisem, na podstawie którego może dojść do wznowienia postępowania administracyjnego i wzruszenia prawomocnej decyzji wydanej w oparciu o przepis niezgodny z Konstytucją, jest art. 145a k.p.a., w myśl którego (§1) można żądać wznowienia postępowania w razie, gdy Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności aktu normatywnego z Konstytucją, umową międzynarodową lub ustawą, na podstawie którego została wydana decyzja. W sytuacji określonej w §1 powołanego przepisu skargę o wznowienie wnosi się w terminie jednego miesiąca od dnia wejścia w życie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego.

Mając na uwadze wniosek odwołującej o rozpoznanie jej żądania w oparciu art. 145a k.p.c., należało ocenić, czy wystąpiły określone w tym przepisie przesłanki umożliwiające merytoryczne rozpoznanie wniosku, a zatem, czy Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności aktu normatywnego z Konstytucją, umową międzynarodową lub z ustawą, na podstawie którego została wydana decyzja.

B. W. w odwołaniu, a wcześniej we wniosku z dnia 26 listopada 2024 roku, powoływała się na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 4 czerwca 2024 roku SK140/20, zgodnie z którym art. 25 ust. 1 b ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.

z 2023r. poz. 1251) w zakresie, w jakim dotyczy osób, które złożyły wniosek

o przyznanie świadczeń, o których mowa w tym przepisie, przed 6 czerwca 2012 r., jest niezgodny z art. 67 ust. 1 w związku z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

Wskazane orzeczenie zapadło większością głosów, a w składzie orzekającym zasiadał jako jego członek, a także sprawozdawca J. P..

W dniu 6 marca 2024 roku Sejm Rzeczypospolitej Polskiej podjął uchwałę

w sprawie usunięcia skutków kryzysu konstytucyjnego lat 2015-2023 w kontekście działalności Trybunału Konstytucyjnego (M.P. z 2024 r. poz. 198).

Sejm Rzeczypospolitej Polskiej stwierdził że: uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 15 września 2017r. w sprawie wyboru sędziego Trybunału Konstytucyjnego (dot. J. P.), opublikowana w Monitorze Polskim

z dnia 19 września 2017 r. (poz. 873), - została podjęta z rażącym naruszeniem prawa, w tym Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, a tym samym jest pozbawiona mocy prawnej

i nie wywołała skutków prawnych w niej przewidzianych.

W konsekwencji Sejm Rzeczypospolitej Polskiej uznał, że m.in. J. P. nie jest sędzią Trybunału Konstytucyjnego.

Jak wskazano w cytowanej uchwale: „Organy władzy publicznej mają obowiązek przestrzegać Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, a w szczególności wynikającej z art. 7 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej zasady legalizmu, zgodnie z którą organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej stoi na stanowisku, że uwzględnienie w działalności organu władzy publicznej rozstrzygnięć Trybunału Konstytucyjnego wydanych z naruszeniem prawa może zostać uznane za naruszenie zasady legalizmu przez te organy.”

Z kolei Sąd Najwyższy w Postanowieniu wydanym w Składzie Siedmiu Sędziów Sądu Najwyższego - z dnia 13 grudnia 2023 r. sygn. akt I KZP 5/23 stwierdził, iż aspekty sprzecznego z prawem krajowym wyboru osób na sędziów Trybunału Konstytucyjnego, na miejsca już wcześniej zajęte, zostały precyzyjnie wskazane także w wyroku Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (ETPCz) z dnia 7 maja 2021 r. w sprawie 4907/18, (...) przeciwko Polsce. ETPCz orzekł,

że rozstrzygnięcie sprawy przez skład orzekający Trybunału Konstytucyjnego

z udziałem osoby wybranej na miejsce już zajęte narusza art. 6 ust. 1 Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności (EKPC), ponieważ taki organ nie spełnia wymogu „sądu ustanowionego ustawą”. W takiej sytuacji Sąd Najwyższy uznał, że wobec naruszenia art. 194 ust. 1 Konstytucji RP jedynym możliwym działaniem zgodnym z Konstytucją RP, jest konieczność uznania, że wyrok Trybunału Konstytucyjnego wydany w sprawie z udziałem sędziego wadliwie wybranego nie wywiera skutków z art. 190 ust. 1 i 3 Konstytucji RP(nie posiada mocy powszechnie obowiązującej i nie wchodzi w życie), a zatem, uznać należy, że Trybunał nie rozstrzygnął sprawy objętej wnioskiem.

Sąd okręgowy podziela wskazane wyżej stanowisko wyrażone przez Sąd Najwyższy.

Powyższe okoliczności stanowiły o bezzasadności odwołania.

Mając na uwadze powyżej wskazane okoliczności, na podstawie

art. 477 ¹⁴ §1 k.p.c. Sąd orzekł jak w sentencji.

mt

Sędzia Cezary Olszewski