Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VII Ka 324/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Kętrzynie z dnia 16 marca 2023 r., sygn. akt II K 453/22

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca oskarżonego

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany

w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,

jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów

(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1

Obrazy przepisu prawa materialnego, a mianowicie art. 191 § I a kk, poprzez błędną jego wykładnię, gdzie Sąd orzekający w sprawie niesłusznie przyjął, że zajmowanie lokalu mieszkalnego to tylko i wyłącznie faktyczne przebywanie przez osobę fizyczną w tym lokalu, które stanowi jednocześnie zorganizowane centrum życiowe danej osoby, co w rzeczywistości odpowiada definicji zamieszkiwania, podczas gdy zajmowanie lokalu oznacza nie tylko zamieszkiwanie, lecz także jedynie przechowywanie tam różnych przedmiotów, gdyż przez zajmowanie lokalu mieszkalnego, zgodnie z jego potocznym znaczeniem, rozumieć należy zapełnienie sobą lub czymś jakiejś przestrzeni lub powierzchni, co w rezultacie doprowadziło do błędu w ustaleniach faktycznych, mającego wpływ na treść wyroku, polegającego na niesłusznym uznaniu, iż pokrzywdzony W. P. nie zajmował lokalu mieszkalnego w K., gm. B. i w konsekwencji skutkowało uniewinnieniem oskarżonej od popełnienia zarzucanego jej czynu.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Apelacja prokuratora okazała się zasadna.

Na wstępie podnieść należy, że Sąd I instancji prawidłowo ustalił, że oskarżona J. S. (1) wymieniła zamki w drzwiach w miejscowości K., na skutek czego pokrzywdzony W. P., drugi współwłaściciel mieszkania nie mógł tam wejść, a ponadto nie wydała mu nowego klucza do tego mieszkania.

Pomimo takiego ustalenia zachowaniem Sąd Rejonowy uznał, że wymieniona swoim zachowaniem nie wyczerpała znamion czynu zabronionego z art. 191 § 1a kk albowiem w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku wskazał, że poprzez pojęcie zajmowany lokal mieszkalny należy rozumieć faktyczne przebywanie w lokalu mieszkalnym, które stanowi jednocześnie zorganizowane centrum życiowe danej osoby a zatem o popełnieniu czynu z art. 191 § 1a kk można mówić, wyłącznie w sytuacji gdy oskarżony i pokrzywdzony zajmują wspólnie lokal mieszkalny. Tymczasem pokrzywdzony W. P. wyprowadził się w 2019 r. z mieszkania w K. i zamieszkał w jednym z mieszkań w K., gdzie stale przebywał i tam znajdowało się jego centrum życiowe.

W ocenie Sądu Okręgowego stanowisko to nie jest słuszne. Zgodzić się bowiem należy ze skarżącym, że Sąd I instancji orzekający w sprawie przyjmując, że zajmowanie lokalu mieszkalnego, w rozumieniu przepisu art. 191§ 1a kk, to tylko i wyłącznie faktyczne przebywanie przez osobę fizyczną w tym lokalu, niesłusznie ograniczył zakres pojęciowy analizowanego wyrażenia, zrównując go tym samym z pojęciem zamieszkiwania. Trafnie bowiem w apelacji wskazano, że „pojęcie „zajmowania" lokalu i „zamieszkiwania" w lokalu nie są tożsame, gdyż pojęcie „ zajmowania" ma znacznie szerszy zakres znaczeniowy niż pojęcie „ zamieszkiwania". Prokurator prawidłowo również odwołał się do normy z art. 25 kodeksu cywilnego oraz słusznie zauważył odwołując się do stanowiska wyrażonego w wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 21 marca 2018 r., w sprawie o sygn. akt III Ca 1469/17 co do tego, że zajmowanie lokalu odnosi się zarówno do osób i rzeczy; w powołanym wyroku miedzy innymi stwierdzono, że „pozwani mimo braku faktycznego stałego zamieszkiwania w spornym lokalu, to ciągle go zajmowali i z niego korzystali, chociażby na skutek tego, iż przechowywali tam swoje rzeczy". W zakresie poglądów doktryny to zaaprobować należało odwołanie się przez apelującego do stanowiska zgodnie, z którym zajmowanie lokalu oznacza nie tylko zamieszkiwanie, lecz także jedynie przechowywanie tam różnych przedmiotów- porównaj Kodeks karny. Komentarz, wyd. III, pod red. Violetty Konarskiej - Wrzosek, komentarz do art. 191 § 1 a kk, WKP 2020).

Nie budzi przy tym wątpliwości, że zmiana zamków w drzwiach i uniemożliwienie dostępu do lokalu wyczerpuje znamiona strony przedmiotowej przestępstwa z art.191 § 1a kk w zakresie stosowania innej przemocy niż przemoc wobec osoby a skierowanej przeciwko rzeczy.

Brak jest przy tym podstaw do zakwestionowania zeznań pokrzywdzonego W. P., który faktycznie nie mieszkał w K., lecz ze znajdującego się tam swojego mieszkania chciał początkowo zabrać swoje rzeczy, w tym dokumenty i rzeczy osobiste oraz kilka razy chciał przenocować w tym mieszkaniu w okresie żniw. W tym zakresie zwrócić należy uwagę na wnioski płynące z treści protokołu rozprawy rozwodowej z k.213 oraz z protokołu o wymeldowanie k. 204., z których wynika, że W. P. korzystał z lokalu mieszkalnego w K. przechowując w nim swoje rzeczy osobiste, jak też usiłował korzystać z tego lokalu w ten sposób, iż chciał spędzać w nim noce w okresie intensywnych prac polowych, które prowadził w pobliżu mieszkania w K.. Oznacza to, zatem, iż lokal ten był zajmowany przez W. P. i bez znaczenia pozostaje tu okoliczność, iż wymieniony w sposób stały zamieszkiwał w K., gdzie posiadał drugie mieszkanie.

Wniosek

O uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Kętrzynie do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

W orzeczeniu Sądu I instancji stwierdzono zrzucaną obrazę prawa materialnego, jednakże wobec ustalenia znikomego stopnia społecznej szkodliwości czynu nie uwzględniono wniosku o przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Kętrzynie do ponownego rozpoznania.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☒ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

Wyrok Sądu Rejonowego w Kętrzynie z dnia 16 marca 2023 r., sygn. akt II K 453/22

uchylono w zakresie rozstrzygnięcia z pkt I sentencji i na podstawie art.1§2 kk w zw. z art.17§1 pkt 3 kpk postępowanie co do zarzucanego aktem oskarżenia oskarżonej J. S. (1) czynu umorzono, a w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymano w mocy.

Mając na uwadze wskazane okoliczności stwierdzić należy, że wyczerpanie przez oskarżoną dyspozycji art.191§1a kk zostało udowodniony przeprowadzonymi dowodami.

Jednocześnie mając na uwadze okoliczności sprawy, wprost wynikające z ustalonego stanu faktycznego, Sąd Okręgowy uznał, że zachowanie J. S. uznać należy za cechujące się znikomym stopniem społecznej szkodliwości. Wskazać należy, że zakończyło się małżeństwo stron, które są teraz uczestnikami postępowania o podział majątku. Ponadto tak pokrzywdzony jak i oskarżona dysponują odrębnymi lokalami mieszkalnymi stanowiącymi ich centra życiowe. Na uwadze należy mieć także wynik postępowania w sprawie II Kp 157/22, w którym to J. S. miała status pokrzywdzonej- k. 145.

Tym samym konieczne było wyważenie proporcji pomiędzy potrzebą pociągnięcia sprawczyni do odpowiedzialności karnej za popełniony czyn, a wagą rzeczywistej szkodliwości czynu w wymiarze społecznym. Zachowania oskarżonej w kontekście art. 191§1a kk w żadnym wypadku nie można aprobować i winno się ono spotkać z negatywną oceną, lecz nie w formie sankcji karnej i w konsekwencji zważywszy na okoliczności czynu, uznać należy, że czyn oskarżonej winien być oceniony jako społecznie szkodliwy w stopniu znikomym w rozumieniu art. 1 § 2 kk. To dało podstawę do umorzenia postępowania karnego co do tego czynu w oparciu o art. 17 § 1 pkt 3 kpk w zw. z art. 1 § 2 kk.

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III

Na podstawie art.632pkt2 kpk koszty procesu za postępowanie odwoławcze ponosi Skarb Państwa.

7.  PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Rejonowego w Kętrzynie z dnia 16 marca 2023 r., sygn. akt II K 453/22

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany

w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,

jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana