Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 8 września 2025 r. R. S. Polska spóła akcyjna w R. wniosła przeciwko (...) w R. (Łotwa) o wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym.

Jako uzasadnienie właściwości miejscowej tutejszego Sądu, powódka wskazała siedzibę sądu zgodnie wybranego przez strony.

Sąd zważył co następuje:

W ocenie Sądu pozew podlegał odrzuceniu z uwagi na brak jurysdykcji krajowej, co sąd bierze pod rozwagę z urzędu w każdym stanie sprawy, zgodnie z art. 1099 k.p.c.

Badając jurysdykcję krajową mieć trzeba na uwadze przepisy Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr (...) z dnia 12 grudnia 2012 r. w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych z dnia 12 grudnia 2012 r. (Dz.Urz.UE.L Nr 351, str. 1). W niniejszej sprawie powód powoływał się na umowę stron dotyczącą jurysdykcji. Zgodnie z artykułem 25 ust. 1 powołanego rozporządzenia jeżeli strony niezależnie od ich miejsca zamieszkania uzgodniły, że sąd lub sądy państwa członkowskiego powinny rozstrzygać spór już wynikły albo spór przyszły mogący wyniknąć z określonego stosunku prawnego, to sąd lub sądy tego państwa mają jurysdykcję, chyba że umowa ta jest nieważna pod względem materialnym, na mocy prawa danego państwa członkowskiego. Tak określona jurysdykcja jest jurysdykcją wyłączną, o ile strony nie uzgodniły inaczej.

Jak wynika z §10 umowy dostawy wolnostojących konstrukcji podporowych łączącej strony, na który powołuje się powódka, „Wszelkie sprawy nieuregulowane w niniejszej umowie podlegają jurysdykcji sądów polskich w tym przepisom polskiego kodeksu budowlanego i cywilnego. Wszelkie ewentualne spory wynikające z niniejszej umowy, będą rozstrzygane przez sąd właściwy dla siedziby inwestora [tj. (...) w R. – przypis tut. sądu]”.

Mając na uwadze, iż powódka dochodzi zapłaty kwoty stanowiącej wynagrodzenie za dostarczone na terenie Łotwy konstrukcje, a kwestia wynagrodzenia i warunków jego płatności uregulowana jest § 4 umowy, to stwierdzić należy, że „spór wynika z niniejszej umowy”, a tym samym zgodnie z §10 zdanie drugie umowy wyłącznie właściwym do jej rozstrzygania jest sąd siedziby inwestora (w R. na Łotwie). T.. sąd gospodarczy nie jest właściwy do rozpoznania niniejszej sprawy w oparciu o §10 zdanie pierwsze umowy, jako że roszczenie objęte pozwem nie dotyczy „sprawy nieuregulowanej w niniejszej umowie”, to jest sporu pozaumownego, np. deliktu etc.

Ponadto, mając na uwadze należytą staranność w obrocie gospodarczym, zawierając kontrakt na łączną kwotę wynagrodzenia w wysokości 725 850 EURO, nie sposób przyjąć, aby określenie umownej jurysdykcji w zakresie sądu siedziby inwestora miało charakter oczywistej omyłki, zwłaszcza kierując się chęcią zabezpieczenia interesów każdej ze stron. Odstępstwo od tego w ocenie Sądu nie znajduje uzasadnienia w stanowisku powódki, która miałaby się wykazać niedbałością, zawierając umowę na tak znaczną kwotę wynagrodzenia. Na marginesie skoro miejsce dostawy oznaczono na terenie Łotwy, to wybór sądu siedziby inwestora (łotewskiego) do rozpoznania sporów wynikłych z umowy dostawy nie jawi się jako nieracjonalny czy wbrew woli stron umowy, skoro zagwarantowane są minimalne unijne standardy sprawiedliwości innego Unijnego Sądu.

Ponadto tut. sąd gospodarczy nie ma jurysdykcji na podstawie innych przepisów Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr (...) z dnia 12 grudnia 2012 r. w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych z dnia 12 grudnia 2012 r. Jak stanowi art. 4 niniejszego rozporządzenia, z zastrzeżeniem przepisów niniejszego rozporządzenia osoby mające miejsce zamieszkania na terytorium państwa członkowskiego mogą być pozywane, niezależnie od ich obywatelstwa, przed sądy tego państwa członkowskiego. Zasadą jest więc w tej sprawie jurysdykcja sądu łotewskiego.

Natomiast na mocy art. 7 ust. 1 ww. rozporządzenia osoba, która ma miejsce zamieszkania na terytorium państwa członkowskiego może być pozwana w innym państwie członkowskim, w sprawach dotyczących umowy - przed sądy miejsca wykonania danego zobowiązania (a), przy czym dla celów niniejszego przepisu - i o ile nie uzgodniono inaczej - miejscem wykonania danego zobowiązania jest w przypadku sprzedaży rzeczy ruchomych - miejsce w państwie członkowskim, w którym rzeczy te zgodnie z umową zostały albo miały zostać dostarczone, w przypadku świadczenia usług - miejsce w państwie członkowskim, w którym usługi zgodnie z umową były świadczone albo miały być świadczone (b). Jeżeli lit. b) nie ma zastosowania, stosuje się lit. a).

W przypadku umowy dostawy przyjąć należy, że miejscem wykonania umowy, a więc spełnienia świadczenia charakterystycznego dla dostawy, jest miejsce dostarczenia wytworzonego towaru. Wskazane rozporządzenie wskazuje wprost na miejsce, gdzie rzecz miała być dostarczona. Skoro dostawa zamówionej przez inwestora konstrukcji nastąpić miała na placu budowy zlokalizowanym pod adresem w Łotwie (§ 2 umowy), to sąd polski nie ma jurysdykcji w tej sprawie.

Zgodnie z art. 1099 k.p.c. w razie stwierdzenia braku jurysdykcji krajowej sąd odrzuca pozew lub wniosek, z zastrzeżeniem art. 1104 § 2 lub art. 1105 § 6.

Wobec czego orzeczono jak na wstępie.

SSR Kalina Gomuła

ZARZĄDZENIE

(...)

(...)

(...)

3. (...) (...) (...)

4. (...)

(...)