Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 grudnia 2019 roku

Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie, Wydział XI Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Sądu Rejonowego Mariusz Zawicki

Protokolant: Angelika Sykut

po rozpoznaniu w dniu 9 grudnia 2019 roku w Szczecinie

na rozprawie

sprawy z powództwa K. M.

przeciwko (...) spółka akcyjna w W.

o zapłatę

1.  oddala powództwo;

2.  zwraca powodowi od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie kwotę 501 (pięćset jeden) złotych i 20 (dwadzieścia) groszy tytułem nadpłaconej zaliczki;

3.  zwraca pozwanemu od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie kwotę 501 (pięćset jeden) złotych i 20 (dwadzieścia) groszy tytułem nadpłaconej zaliczki;

4.  zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 2.115 (dwa tysiące sto piętnaście) złotych i 80 (osiemdziesiąt) groszy tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygnatura akt: XI GC 1794/18

Sprawa rozpoznana w postępowaniu zwykłym

UZASADNIENIE

Pozwem złożonym w dniu 22 sierpnia 2018 roku powód K. M. wniósł o zasądzenie na jego rzecz od pozwanej (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W. kwoty 5.100 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 16 listopada 2015 roku oraz kosztami postępowania. Uzasadniając żądanie pozwu powód wskazał, że w dniu 18 sierpnia 2015 roku uszkodzeniu uległ pojazd należący do M. P.. Powód podniósł, że w związku z uszkodzeniem pojazdu poszkodowany wynajął od niego pojazd zastępczy, a koszt najmu obejmującego okres od 19 sierpnia 2015 roku do dnia 23 września 2015 roku tj. 36 dni, przy stawce dobowej 400 zł netto, wyniósł 17.712 zł brutto. Powód podał, że w wyniku zgłoszenia szkody pozwana przyznała odszkodowanie w kwocie 5.842 zł dokonując weryfikacji stawki dobowej do kwoty 250 zł netto oraz okresu najmu do 19 dni. Powód stwierdził, że nie zgodził się ze stanowiskiem pozwanej i wezwał ją do zapłaty kwoty 11.869,50 zł tytułem pełnej rekompensaty, jednak ubezpieczyciel podtrzymał swoje stanowisko. Powód wyjaśnił, że roszczenie nabył od poszkodowanego w drodze umowy cesji, a dochodzona kwota obejmuje jedynie część żądania odszkodowawczego, w związku z czym zastrzega sobie możliwość rozszerzenia powództwa.

W dniu 5 września 2018 roku Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym (sygn. akt XI GNc 2106/18).

Pozwana wniosła sprzeciw od przedmiotowego nakazu zapłaty i zaskarżając go w całości wniosła o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów postępowania. Pozwana wskazała, że szkoda powstała w pojeździe została zakwalifikowana jako całkowita. W sprawie przyjęcia odpowiedzialności za sprawcę, pozwana wskazała, że opóźnienie w wydaniu przedmiotowej decyzji opóźniło się ze względu na toczące postepowanie karne. Ostatecznie wyrokiem karnym sąd skazał sprawcę zdarzenia drogowego z dnia 18 sierpnia 2015 roku, co umożliwiło pozwanej przyjęcie odpowiedzialności z tytułu ubezpieczenia OC. Pozwana stwierdziła, że po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego przyznała i wypłaciła na rzecz powoda kwotę tytułem kosztów najmu kwotę 5.842,50 zł brutto, wskazując, że w całości wyczerpuje ona roszczenie. Pozwana zakwestionowała okres najmu pojazdu zastępczego w zakresie wskazywanym przez powoda, podając, najem był zasadny od dnia szkody, tj. 19 sierpnia 2015 roku do dnia poinformowania o wyliczeniu szkody całkowej w dniu 31 sierpnia 2015 roku oraz dodatkowe 7 dni wystarczające na zagospodarowanie pozostałości uszkodzonego pojazdu i zakup nowego. W opinii pozwanej wypłacona kwota z tytułu najmu pojazdu zastępczego obejmująca 19 dni jest adekwatna do wysokości powstałej szkody. Powód nie wykazał zasadności najmu przez 36 dni, w szczególności dowodów na to, kiedy zbył uszkodzony pojazd i kiedy zakupił nowy, ani czy dokonał naprawy uszkodzonego. Co więcej, powód nie wskazał aby zastosowana przez niego stawka najmu nie była rażąca i nie odbiegała od stawek rynkowych stosowanych przez konkurencyjne wypożyczalnie. Odnośnie do klasy pojazdu wynajmowanego, nie ma znaczenia, że klasa pojazdu wynajmowanego była niższa od klasy pojazdu uszkodzonego, skoro w równym stopniu zapewniała zaspokajanie potrzeb życiowych. Ponadto, powód na poparcie swojego roszczenia przedstawia cenniki międzynarodowych wypożyczalni stosujących wyższe stawki, niż firmy polskie, wobec czego nie czyni zadość obowiązkowi minimalizacji szkody.

W toku procesu strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 18 sierpnia 2015 roku doszło do kolizji drogowej, w wyniku której uszkodzeniu uległ pojazd marki M. (...) nr rej. (...) należący do M. P.. Szkoda została zgłoszona ubezpieczycielowi sprawcy szkody (...) spółce akcyjnej z siedzibą w W. i zarejestrowana przez zakład ubezpieczeń pod nr (...).

Niesporne.

W dniu 19 sierpnia 2015 roku poszkodowany M. P. wynajął od powoda K. M. pojazd zastępczy marki C. (...) o nr rej. (...) Dobową stawkę najmu ustalono na kwotę 400 zł netto.

Najem trwał od dnia 19 sierpnia 2015 roku do dnia 23 września 2015 roku. W tym czasie poszkodowany nie miał innego pojazdu. Nie posiadał również środków na zorganizowanie pojazdu zastępczego we własnym zakresie. W czasie po zdarzeniu drogowym, przez okres 2-3 tygodni poszkodowany pracował w R.. Transport na budowę do pracy i z pracy był mu zapewniany przez pracodawcę. W tym samym okresie poszkodowany musiał stawiać się w S. – na przesłuchania w prokuraturze. Transport w tym zakresie musiał zorganizować sam. Poszkodowany nie używał pojazdu zastępczego codziennie przez cały okres najmu.

Nowy pojazd zakupił po dwóch latach od zdarzenia, dopiero po wypłacie odszkodowania.

Przy zgłaszaniu szkody ubezpieczyciel nie przedstawił mu oferty najmu pojazdu zastępczego. Poszkodowany skorzystał z oferty powoda z polecenia innych znanych mu osób, które korzystały z jego usług.

Dowód:

−

zeznania świadka M. P. k. 109-110,

−

akta szkody na płycie CD k. 84,

−

decyzja ubezpieczyciela k 11,

−

umowa najmu k. 12,

−

potwierdzenie zwrotu pojazdu k. 15,

W dniu 31 marca 2017 roku pozwana przyznała odszkodowanie w kwocie 5.842,50 zł tytułem najmu pojazdu zastępczego.

Dowód:

−

decyzja ubezpieczyciela k 11,

−

akta szkody k. 86,

W dniu 29 września 2015 roku K. M. wystawił M. P. fakturę VAT nr (...) tytułem wynajmu pojazdu zastępczego przez 36 dni przy stawce 400 zł netto, na łączną kwotę 17.712 zł brutto.

W 23 września 2015 poszkodowany zawarł z K. M. umowę cesji wierzytelności, na podstawie której przeniósł na powoda swoją wierzytelność przysługującą mu z tytułu faktury VAT nr (...) względem pozwanego zakładu ubezpieczeń, w związku z szkodą zarejestrowaną pod nr (...).

Dowód:

−

umowa cesji k. 38,

−

faktura Vat k. 17,

−

umowa najmu k. 12,

Pismem z dnia 20 kwietnia 2017 roku K. M. zwrócił się do pozwanego zakładu ubezpieczeń o zapłatę kwoty 11.869,50 zł tytułem zwrotu kosztów wynajęcia pojazdu zastępczego.

W piśmie z dnia 16 maj 2017 roku pozwany zakład ubezpieczeń poinformował, że nie znajduje podstaw do zmiany stanowiska.

Dowód:

−

zgłoszenie roszczenia z potwierdzeniem nadania k. 24-26,

−

decyzja ubezpieczyciela z dnia 6 maja 2017 roku, k. 27-29,

Pozwany ubezpieczyciel współpracuje z profesjonalnym podmiotem – firmą (...) spółką akcyjną z siedzibą w W.. W ramach umowy o współpracy strony ustaliły, że to partnerzy wynajmującego będą realizować umowę poprzez wynajem pojazdów zastępczych osobom poszkodowanym.

Średnia stawka za dobę najmu pojazdu zastępczego klasy E w firmach partnerskich (...) S.A. w W. przy najmie powyżej 12 dni wyniosła 195 zł netto.

Dowód:

−

umowa o współpracę z dnia 16 grudnia 2015 roku – k. 86-89,

−

załącznik nr 2 w postaci cennika partnerów k. 90,

Stawka dobowa najmu pojazdu odpowiadającego klasie pojazdu uszkodzonego – klasie (...) na dzień 18 sierpnia 2015 roku wynosiła 437,80 zł netto za dobę, natomiast wynajętego – klasie (...) wynosiła 180,32 zł netto za dobę w opcji bez limitu kilometrów przy uwzględnieniu pełnego zakresu ubezpieczenia OC/AC/NW oraz wykupionym udziałem własnym w szkodach dla rozliczeń bezgotówkowych.

Niemożliwe było skorzystanie z bieżących informacji ze względu na datę szkody – roku 2015 i sugerował się ofertami znajdującymi się między innymi w aktach sprawy. Biegły posługiwał się również systemem A. w zakresie warunków niemieckich.

Dowód:

−

opinia biegłego sądowego M. M. k. 114-118,

−

ustna uzupełniająca opinia biegłego sądowego k. 174-174v,

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo okazało się niezasadne.

Jego podstawę prawną stanowi przepis art. 822 § 1 k.c., zgodnie z którym przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz której została zawarta umowa ubezpieczenia. Umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, o których mowa w § 1, będące następstwem przewidzianego w umowie wypadku, który miał miejsce w okresie ubezpieczenia (§ 2). Zgodnie z § 4 art. 822 k.c., uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń.

Dla przyjęcia odpowiedzialności ubezpieczyciela konieczne jest zaistnienie przesłanek odpowiedzialności, a więc zdarzenia, z którym umowa wiąże obowiązek odszkodowawczy, powstania szkody oraz związku przyczynowego między zdarzeniem sprawczym a faktem, z którego szkoda wynika, przy czym zgodnie z art. 361 k.c. powinien to być adekwatny związek przyczynowy.

W rozpoznawanej sprawie niespornym był fakt zawarcia przez sprawcę zdarzenia umowy ubezpieczenia OC z pozwanym i zaistnienie powodującego szkodę zdarzenia, za które odpowiadała osoba ubezpieczona. Z kolei legitymację do dochodzenia roszczeń na własną rzecz powodowie wywodzili z przedłożonej przez nich umowy cesji oraz art. 509 i 510 k.c., zgodnie z którymi wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania; wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki. Umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia wierzytelności przenosi wierzytelność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły. Podstawą (causą) umowy wierzytelności było zwolnienie z długu.

Pozwany kwestionował długość i stawkę najmu. Z tytułu najmu pojazdu zastępczego ubezpieczyciel wypłacił kwotę 5.824 złotych, uznając za zasadne 19 dni najmu. Powód żądał zapłaty w wyższej stawce aniżeli uznana przez pozwanego, w okresie 36 dni.

Zasadność i potrzebę najmu powinien był wykazać powód. O ile pozwany uznał za zasadne pewne okresy i samą zasadę najmu, to uczynił to w postępowaniu likwidacyjnym, operując konkretnym zespołem środków dowodowych. W świetle poczynionych przez sąd ustaleń, stanowisko to nie musiało pozostać niezmienione.

Sąd ustalił potrzebę najmu a w zasadzie jej brak na podstawie niekwestionowanych zeznań świadka. Przypomnieć należy, że potrzebę i zasadność (co do okresu) najmu powinien był wykazać powód. Świadek zeznał zaś, że po rozpoczęciu najmu udał się do pracy do innej miejscowości na okres 2 do 3 tygodni. Nieprecyzyjność zeznań świadka nie może obciążać pozwanego, to powód powinien był bowiem wykazać zasadność najmu w określonym przez niego 36. dniowym okresie. Stąd należało przyjąć, że wyjazd poszkodowanego (świadka) trwał 3 tygodnie zatem 21 dni. Podczas wyjazdu świadek mógł korzystać i korzystał z pojazdu służbowego na miejscu. Co więcej, świadek nie pamiętał, czy wynajętym pojazdem był w pracy w R., czy też na ów okres 2-3 tygodnie zostawił go pod domem. Świadek pamiętał zaś, że nikt poza nim nie korzystał z tego pojazdu. Brak jest zatem również podstaw do przyjęcia, że pojazd zastępczy był świadkowi potrzebny aby dojechać do R. i stamtąd po 2 – 3 tygodniach wrócić. Nawet, gdyby wbrew zeznaniom świadka, przyjąć, że pojechał do pracy na 2 – 3 tygodnie a z R. stawił się do prokuratury aby złożyć zeznania, pojazd zastępczy w okresie tych 2 – 3 tygodni był mu potrzebny nie więcej niż przez 4 dni. W tym miejscu zauważyć należy, że najem kosztował (przyjmując stawkę powoda netto) za okres 14 dni 5.600 złotych, zaś przy właściwym przyjęciu okresu 3 tygodni 8.400 złotych. Zdaniem sądu, w tym okresie świadek mógł zorganizować sobie po niższych kosztach ewentualny przejazd do R. i prokuratury. Najem zatem przy takiej stawce w opisanym wyżej okresie okazał się niezasadny. Warto przy tym powtórzyć, że ubezpieczyciel uznał za zasadny okres 19 dni najmu, który to okres jest i tak dłuższy aniżeli czas faktycznego najmu (36 dni) pomniejszony o 21 dni (trzy tygodnie pracy świadka w innej miejscowości, gdzie z pojazdu co do zasady nie korzystał).

Przechodząc do wysokości stawki najmu, biegły rozróżnił najem pojazdu odpowiadającego klasie pojazdowi uszkodzonemu (stawka najmu wynosiła 437,80 złotych netto) oraz najem pojazdu odpowiadającego klasie pojazdu wynajętego. Stawka najmu takiego pojazdu wynosiła 180,32 złote netto. Jeśli zatem poszkodowany zgodził się zastąpić swój (wyższej klasy) pojazd pojazdem o innych właściwościach, nie przewyższających właściwości pojazdu uszkodzonego, brak jest podstaw do tego aby taki faktyczny najem rekompensować stawkami najmu dla pojazdu wyższej klasy, który nie został wynajęty.

Niezasadne okazały się argumenty powoda, wyartykułowane w sprzeciwie a wskazujące na to, że należy uwzględnić dodatkowe opcje najmu, gwarantowane przez wynajmującego. Świadek nie zeznał o żadnych swoich szczególnych potrzebach. Z pojazdu w zasadzie nie korzystał, stąd nie było potrzeby najmu pojazdu bez limitu kilometrów, nie korzystali z niego inni kierowcy aniżeli poszkodowany, nie wyjeżdżał za granicę, nie wskazano aby pojazd uszkodzony posiadał ubezpieczenie AC, stąd wynajęcie pojazdu z pełnym pakietem ubezpieczeń stanowiłoby wzbogacenie świadka i naruszenie zasady minimalizacji szkody.

Iloraz kwoty wypłaconej przez ubezpieczyciela pozostałych do rozliczenia 15 dni najmu (36 dni najmu faktycznego – 21 dni pracy w R.) daje stawkę dzienną przewyższającą znacznie stawkę średnią wskazaną przez biegłego w opinii. Podobnie z przyjęciem dwutygodniowej nieobecności poszkodowanego w związku z jego wyjazdem. Stąd powództwo okazało się niezasadne.

W wyroku orzeczono również o rozliczeniu zaliczek uiszczonych przez strony. Koszt sporządzenia opinii przez biegłego wyniósł 944,64 zł, powodowie i pozwany uiścili zaliczki po 800 złotych sąd na podstawie art. 80 art. 82 w związku z art. 84 ust. 2 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych zwrócono powodom nadpłaconą zaliczkę w kwocie 773,44złotych. Na poczet opinii biegłego rozdysponowano całą zaliczkę uiszczoną przez pozwanego.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu znajduje podstawę prawną w art. 98 § 1 k.p.c. . pozwany wygrał sprawę w całości. Na koszty poniesione przez pozwanego składa się opłata od pełnomocnictwa 17 złotych, wynagrodzenie pełnomocnika w kwocie 1.800 złotych oraz kwota 298,80 złotych poniesione przez pozwanego na wynagrodzenie biegłego, które pokryto zaliczkami powoda i pozwanego po połowie.

Pozostałe części zaliczki zwrócono stronom w myśl art. 82 i art. 84 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

W tym stanie rzeczy orzeczono jak w sentencji.

Zarządzenia;

1. (...)

2. (...)

3. (...)