XI GC 1733/18 - uzasadnienie Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie z 2019-04-08
Sygn. akt XI GC 1733/18
UZASADNIENIE
Powód P. G. wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) spółki akcyjnej w W. kwoty 2410 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 16 kwietnia 2018 roku do dnia zapłaty wraz z kosztami procesu, w tym kosztami zastępstwa procesowego wg norm przepisanych. W uzasadnieniu swojego roszczenia wskazał, że dochodzona pozwem kwota stanowi należne odszkodowanie w związku ze zniszczeniem przez sprawcę ubezpieczonego u pozwanego samochodu A. (...) o nr rej. (...) należącego do A. D. (1). Wskazał, że pozwany wycenił samochód w stanie nieuszkodzonym na kwotę 11390 zł, natomiast wg powoda wart on był 13500 zł. Miedzy stronami nie było sporu co do tego że wrak warty był 2900 zł. Na tej podstawie pozwany wypłacił odszkodowanie 8490 zł, a powód stoi na stanowisku, że powinno ono wynosić 10600 zł. Powód dochodzi różnicy powiększonej o 300 zł wydatkowanych na wycenę.
Dnia 5 września 2018 roku Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, zgodnie z żądaniem powoda.
W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na swoją rzecz kosztów procesu według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego. W uzasadnieniu swojego stanowiska pozwany wskazał, ze ustalona porze niego wartośc samochodu w stanie sprzed kolizji na 11390 zł jest właściwa.
Sąd ustalił, co następuje:
W dniu 4 stycznia 2018 roku doszło do kolizji w wyniku, której zniszczony został samochód A. (...) o numerze rejestracyjnym (...) należący do A. D. (2). Sprawca kolizji był ubezpieczony u pozwanego.
Bezsporne
W dniu 24 stycznia 2018 roku poszkodowany sprzedał wrak za kwotę 2900 zł. Poszkodowany w dniu 24 lutego 2018 r. jako cedent zawarł z powodem jako cesjonariuszem, umowę cesji wierzytelności, na której podstawie cedent przelał na cesjonariusza wierzytelność z ww. szkody komunikacyjnej. Powód w dniu 25 lutego 2018 r. dokonał samodzielnej wyceny ww. pojazdu w stanie nieuszkodzonym na kwotę 13500 zł, wystawiła tą wycenę poszkodowanemu fakturę na kwotę 300 zł i pismem z dnia 3 marca 2018 r. doręczonym pozwanemu w dniu 16 marca 2018 r. wezwał go do zapłaty kwoty 10600 zł, stanowiącej różnicę między kwotami 13500 zł i 2900 zł oraz dodatkowo kwoty 300 zł za wycenę. Pismem z dnia 5 kwietnia 2018 r. pozwany odmówił przyjęcia odpowiedzialności, ze względu na brak osoby jednoznacznie odpowiedzialnej za kolizję. Po skazaniu sprawcy wyrokiem z dnia 25 maja 2018 r. i po kolejnym wezwaniu do zapłaty z dnia 16 lipca 2018 r., pozwany przyjął swoją odpowiedzialność za skutki ww. zdarzenia, ustalił wartość rynkową nieuszkodzonego samochodu na 11390 zł, wartość pozostałości na 2900 zł i decyzją z dnia 23 sierpnia 2018 roku przyznał powodowi odszkodowanie w kwocie 8490 zł.
Dowód:
- -
-
umowa sprzedaży k. 16
- -
-
umowa cesji wierzytelności k. 22
- -
-
wycena kk. 13,
- -
-
faktura k.14
- -
-
pismo z 03.03.2018 r. k. 11,
- -
-
potwierdzenie odbioru k. 12
- -
-
pismo z 05.04.2018 r. k. 17
- -
-
wyrok k. 8
- -
-
wezwanie do zapłaty k. 18
- -
-
decyzja o przyznaniu odszkodowania k. 21
Średnia wartość rynkowa ww. samochodu według stanu sprzed zdarzenia z dnia 4 stycznia 2018 roku wynosiła 12400 zł.
Dowód:
- opinia biegłego W. S. k. 49-54
Sąd zważył, co następuje.
W świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego oraz na podstawie poczynionych ustaleń roszczenie powoda podlegało uwzględnieniu w części.
Podstawę prawą żądania pozwu stanowi norma wyrażona w art. 822 § 1 k.c., zgodnie z którą przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, o jakich mowa w § 1, będące następstwem przewidzianego w umowie wypadku, który miał miejsce w okresie ubezpieczenia (§ 2). Zgodnie z normą wyrażoną w § 4 art. 822 k.c., uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń. Odpowiedzialność pozwanej wynika również z ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Norma zawarta w art. 35 ustawy stanowi, iż ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu. Obowiązek odszkodowawczy ubezpieczyciela wobec poszkodowanego obejmuje szkody na osobie oraz szkody w mieniu (art. 34 ust. 1 powołanej ustawy).
Odpowiedzialność ubezpieczyciela pokrywa się z odpowiedzialnością sprawcy szkody. Zgodnie z normą wyrażoną w art. 436 § 2 k.c., w razie zderzenia się mechanicznych środków komunikacji poruszanych za pomocą sił przyrody ich posiadacze mogą wzajemnie żądać naprawienia poniesionych szkód na zasadach ogólnych. Oznacza to, że odpowiedzialność za skutki takiego zdarzenia oparta jest na zasadzie winy (art. 415 k.c.). Natomiast zgodnie z normą zawartą w art. 361 § 1 k.c., zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Rolą odszkodowania jest wyrównanie uszczerbku majątkowego poszkodowanego – również przy cesji wierzytelności. Stąd zawsze dla ustalenia odszkodowania konieczne jest określenie faktycznego uszczerbku w majątku poszkodowanego.
Legitymacja powoda do dochodzenia roszczeń na własną rzecz wynika z przedłożonej przez niego umowy cesji oraz z art. 509 k.c. Zgodnie z normą zawartą w art. 509 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki. Z kolei norma zawarta w art. 510 § 1 k.c. stanowi, iż umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia wierzytelności przenosi wierzytelność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.
W niniejszej sprawie bezspornym jest, iż pojazd sprawcy wypadku, w którym doszło do uszkodzenia pojazdu, ubezpieczony był od odpowiedzialności cywilnej u pozwanego. Poza sporem pozostawała także legitymacja procesowej strony powodowej. Sporna natomiast była wysokość szkody, gdyż powód wskazywał, że wypłacone przez pozwanego odszkodowanie w wysokości 8490 zł jest zaniżone.
Zgodnie z art. 361 § 2 k.c. w powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Norma zawarta w tym przepisie wskazuje na dwie postaci szkody majątkowej – stratę i utracone korzyści. Każdorazowo istnienie szkody majątkowej stwierdza się za pomocą metody dyferencyjnej. Szkoda polega na rzeczywistym zmniejszeniu wartości majątku poszkodowanego, w porównaniu ze stanem rzeczy, jaki zaistniałby, gdyby nie wystąpiło zdarzenie powodujące uszczerbek. Majątek ten przedstawia zatem niższą wartość właśnie wskutek pojawienia się czynnika szkodzącego. W tej sprawie zniszczeniu uległ samochód A. (...) o nr rej. (...). W tym przypadku dla określenia szkody konieczne jest określenie wartości wskazanego pojazdu. Przy czym przy szkodzie polegającej na zniszczeniu rzeczy, szkodę umniejsza wartość odzyskanych przez jej właściciela nadal użytecznych części – czyli w tej sprawie wartość wraku. Niesporne jest między stronami, że wrak ten wart był 2900 zł. Na podstawie opinii biegłego Sąd ustalił wartość pojazdu w stanie bezpośrednio przed kolizją na 12400 zł. Co oznacza, że strata wynosi 9500 zł. Odejmując od tej kwoty już wypłacone odszkodowanie powództwo zasadne było w zakresie kwoty 1010 zł.
Z kolei roszczenie powoda odnośnie kwoty 300 zł tytułem sporządzenia prywatnej kalkulacji nie zasługiwało na uwzględnienie, bowiem w tej sprawie kalkulacja została sporządzona przez powoda praktycznie dla siebie i to jako dla podmiotu profesjonalnie zajmującego dochodzeniem odszkodowań, który nie dokonał naprawy we własnym zakresie, jednakże z uwagi na dziedzinę którą się zajmuje posiada wystarczająca wiedzę do oceny wysokości szkód w pojazdach. Jak wskazał Sąd Najwyższy w uchwale z 18 maja 2014 r. (III CZP 24/04, OSNC 2005/7-8/117), odszkodowanie przysługujące z umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów może - stosownie do okoliczności sprawy - obejmować także koszty ekspertyzy wykonanej na zlecenie poszkodowanego. Każdorazowo należy więc ocenić, czy w danej sprawie poniesienie tego wydatku było obiektywnie konieczne. Obowiązek wykazania takiej konieczności spoczywa na żądającym zwrotu takich kosztów (art. 6 k.c.), a więc w tym przypadku na powódce. Sam fakt poniesienia kosztów nie przesądza automatycznie o tym, że zakład ubezpieczeń powinien je zwrócić. W niniejszej sprawie fakturę VAT powód wystawił na poszkodowanego, ale dokonał tego po cesji wierzytelności, co oznacza że kwota ta nie mogła być przedmiotem cesji. Niezależnie od powyższego wycena była wadliwa, odbiegająca od ustaleń Sądu, co powoduje, że nie jest zasadne domaganie się kosztów jej zwrotu.
Podstawą prawną orzeczenia o odsetkach od kwoty zasądzonej w pkt I stanowią normy zawarte w art. 481 § 1 k.c. i w art. 817 § 1 k.c. Zgodnie z normą zawartą w art. 481 § 1 k.c. jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Stosownie do treści art. 817 § 1 k.c. ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku. Szkoda nastąpiła w dniu 4 stycznia 2018 r., zgłoszono szkodę w dniu 16 marca 2018 r. (k. 12), a co za tym idzie ubezpieczyciel miał od tej daty 30 dni na wypłatę odszkodowania, odsetki więc liczyć należy po upływie tego terminu, czyli od 16 kwietnia 2018 roku.
W pozostałym zakresie powództwo Sąd oddalił.
Stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów oraz opinii biegłego z zakresu techniki samochodowej W. S., której żadna ze stron sporu nie kwestionowała.
Sąd rozstrzyga o kosztach w każdym orzeczeniu kończącym sprawę w instancji (art. 108 § 1 k.p.c.). Podstawę rozstrzygnięcia o kosztach procesu stanowił art. 98 k.p.c. zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Powód wygrał sprawę w 42 %. Poniósł on koszty na poziomie 1451,28 zł na które składa się 121 zł opłaty od pozwu, 900 złotych tytułem kosztów zastępstwa procesowego - § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie, 413,28 zł tytułem kosztów sporządzenia opinii (wykorzystana zaliczka) i 17 zł opłaty skarbowej od udzielonego pełnomocnictwa. 42 % z 1451,28 zł to 609,54 zł i taką kwotę powinien zwrócić pozwany. Pozwany sam poniósł koszty na poziomie 413,28 zł tytułem kosztów sporządzenia opinii. Stosownie do zakresu w jakim pozwany wygrał sprawę zwrotowi podlega 58 % - czyli 239,70 zł. Po skompensowaniu tych kwot Sąd zasądził w punkcie III wyroku od pozwanego na rzecz powoda kwotę 369,84 zł.
O zwrocie nadpłaconych przez strony zaliczek orzeczono na podstawie art. 84 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2016 r. poz. 623). Koszt pisemnej opinii biegłego wyniósł 826,56 zł. Strony uiściły zaliczki na biegłego w wysokości po 800 zł. Z każdej zaliczki została pobrana kwota w wysokości 413,28 zł tytułem wynagrodzenia biegłego. Mając na uwadze powyższe należało zwrócić każdej stronie kwotę 386,72 zł, o czym orzeczono w pkt. IV.
Zarządzenia:
1. (...)
2. (...)
3. (...)
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie
Data wytworzenia informacji: