Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

S., dnia 21 lipca 2020 r.

Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie, Wydział XI Gospodarczy,

w składzie:

Przewodniczący: SSR Dariusz Plewczyński

Protokolant: Marta Majchrzyk

po rozpoznaniu w dniu 21 lipca 2020 r. w Szczecinie na rozprawie

sprawy z powództwa F. S., P. Ł.

przeciwko (...) Towarzystwu (...) Spółce Akcyjnej w W.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego (...) Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz powodów F. S., P. Ł. solidarnie kwotę 5100 zł (pięć tysięcy sto zł) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od kwot:

- 4750 zł od dnia 25 marca 2019 r. do dnia zapłaty,

- 350 zł od dnia 3 maja 2019 r. do dnia zapłaty,

II.  oddala powództwo co do pozostałej części odsetek,

III.  zasądza od pozwanego na rzecz powodów kwotę 2581 zł (dwa tysiące pięćset osiemdziesiąt jeden zł) tytułem zwrotu kosztów procesu.

XI GC 1634/19

UZASADNIENIE

Sprawa rozpoznana w postępowaniu „zwykłym”

Pozwem z dnia 20 sierpnia 2019 r. powodowie F. S. i P. Ł. wnieśli przeciwko (...) Towarzystwu (...) spółce akcyjnej w W. o zapłatę kwoty 5100 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 21 marca 2019 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu, wskazali, iż dnia 21 lutego 2019 r. doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazd marki A. nr rej. (...), należący do P. Ż.. Sprawca zdarzenia posiadał ważną polisę ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych zawartą z (...) Towarzystwem (...) spółką akcyjną w W.. W związku z wszczętym postępowaniem likwidacyjnym ubezpieczyciel sprawcy szkody ustalił wysokość szkody na kwotę 1399,90 zł.

Poszkodowany kwestionując wysokość przyznanego odszkodowania, zwrócił się do niezależnego rzeczoznawcy o ustalenie kosztów naprawy uszkodzonego pojazdu. W sporządzonej na zlecenie poszkodowanego kalkulacji naprawy ustalono koszt naprawy na kwotę 6819,66 zł. Poszkodowany udzielił pełnomocnictwa F. S., który odwołał się od decyzji ubezpieczyciela wnosząc o przyznanie dalszego odszkodowania w kwocie 5769,76 zł oraz kwoty 350 zł tytułem kosztu sporządzenia kalkulacji. Pozwany odmówił wypłaty dalszego odszkodowania. Na mocy umowy cesji wierzytelności zawartej dnia 29 maja 2019 r. z poszkodowanym, powodowie nabyli przysługująca mu wierzytelność tytułem odszkodowania za zdarzenie z dnia 21 lutego 2019 r.

Niniejszym pozwem powodowie dochodzą jedynie części należnego odszkodowania w kwocie 5100 zł, na którą składają się kwoty 4750 zł tytułem części odszkodowania za uszkodzenie pojazdu oraz 350 zł tytułem koszów sporządzenia prywatnej kalkulacji naprawy.

Nakazem zapłaty z dnia 4 października 2019 r. orzeczono zgodnie z żądaniem pozwu.

W przepisanym terminie (...) Towarzystwo (...) spółka akcyjna w W. wniosło sprzeciw od ww. nakazu zapłaty, zaskarżając go w całości, wnosząc o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu sprzeciwu, pozwany podniósł, iż wypłacona dotychczas kwota odszkodowania- łącznie 1339,90 zł brutto, w pełni zaspokaja roszczenie powodów, zaś koszt naprawy wskazany w prywatnej kalkulacji został znacznie zawyżony. Nadto poszkodowany nie skorzystał z oferty naprawy w warsztacie współpracującym z ubezpieczycielem zwiększając tym samym rozmiar szkody.

W toku postępowania strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Dnia 21 lutego 2019 r. doszło do zdarzenia drogowego w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazd marki A. nr rej. (...) należący do P. Ż.. Sprawca zdarzenia objęty był ochroną ubezpieczeniową na podstawie ważnej polisy ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych zawartej z (...) Towarzystwem (...) spółką akcyjną w W..

Poszkodowany dokonał zgłoszenia szkody ubezpieczycielowi sprawcy szkody który przyjął na siebie odpowiedzialność co do zasady i wszczął postępowanie likwidacyjne.

Dowód:

- akta szkody 23853908/1, płyta CD k. 74;

- zeznania świadka P. Ż. k. 101;

Na podstawie kalkulacji naprawy z dnia 1 marca 2019 r. ustalono wysokość szkody w pojeździe poszkodowanego na kwotę 1399,90 zł brutto, wobec czego decyzją z dnia 20 marca 2019 r. ubezpieczyciel szkody przyznał poszkodowanemu odszkodowanie w kwocie 1399,90 zł brutto.

Dowód:

- decyzja (...) z dnia 20 marca 2019 r. k. 14-15;

- kalkulacja (...) z dnia 1 marca 2019 r. k. 5-13;

- zeznania świadka P. Ż. k. 101;

Dnia 11 marca 2019 r. na zlecenie poszkodowanego niezależny rzeczoznawca M. M. sporządził kalkulację naprawy pojazdu poszkodowanego, ustalając jej koszt na kwotę 6819,66 zł brutto.

Dnia 12 marca 2019 r. M. M. wystawił na rzecz poszkodowanego fakturę VAT nr (...) na kwotę 350 zł brutto tytułem sporządzenia kalkulacji naprawy nr 05/03/2019 dotyczącej pojazdu marki A. nr rej. (...).

Dowód:

- kalkulacja z dnia 11 marca 2019 r. k. 26-30;

- zeznania świadka P. Ż. k. 101;

- faktura VAT k. 31;

Pismem z dnia 20 marca 2019 r. doręczonym 1 kwietnia 2019r powodowie jako pełnomocnicy poszkodowanego wezwali pozwane towarzystwo ubezpieczeń do zapłaty łącznej kwoty 5769,76 zł na którą składały się kwoty 5419,76 zł tytułem kosztów naprawy oraz kwota 350 zł tytułem kosztów sporządzenia kalkulacji naprawy.

Dowód:
­ - wezwanie do zapłaty z dania 20 marca 2019 r. k. 21-24;

- dowód nadania i odbioru k. 25 -25v;

Decyzją z dnia 17 kwietnia 2019 r. pozwane towarzystwo ubezpieczeń odmówiło wypłaty dalszego odszkodowania, wskazując na ustalenie dotychczasowych kosztów naprawy pojazdu w prawidłowej wysokości.

Dowód:

- decyzja (...) z dnia 17 kwietnia 209 r. k. 32-34

Dnia 29 maja 2019 r. poszkodowany P. Ż. zawarł z powodami- F. S. i P. Ł. umowę cesji wierzytelności, na podstawie której przelał na rzecz powodów, wierzytelność przysługującą mu w stosunku do (...) Towarzystwa (...) spółki akcyjnej w W., z tytułu zdarzenia z dnia 21 lutego 2019 r.

Dowód:

- umowa cesji wierzytelności z dnia 29 maja 2019 r. k. 16-17;

- zawiadomienie o cesji z dnia 31 maja 2019 r. k. 18;

- wiadomości e-mail z dnia 31 maja 2019 r. k. 19;

Hipotetyczny koszt naprawy pojazdu marki A. (...) nr rej. (...) zgodnie z technologią producenta w zakresie uszkodzeń będących wynikiem zdarzenia z dnia 21 lutego 2019 r. i przy użyciu do naprawy wyłącznie nowych, oryginalnych części zamiennych sygnowanych logo producenta pojazdu wynosił 6168,99 zł brutto ( (...),4 zł netto).

W omawianym przypadku części o jakościach (...) i (...) nie były dostępne, zatem naprawa pojazdu możliwa była tylko przy użyciu części oryginalnych sygnowanych logo producenta pojazdu, jakości O. Lakierowanie wierzchnie drzwi przednich lewych było niezbędne, dlatego, że jako element sąsiadujący z częścią uszkodzoną zgodnie z technologią naprawy podlegały one tzw. cieniowaniu. W kalkulacji uwzględniono 50% amortyzację na lakierowanie tego elementu z uwagi na jego wcześniejsze uszkodzenia.

Zastosowanie do przedmiotowej naprawy nowych i oryginalnych części zamiennych nie spowodowałoby wzrostu wartości pojazdu.

Dowód:

- opinia biegłego sądowego W. S. k. 110-122, 142;

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo jest uzasadnione w przeważającej części.

Podstawę prawną żądania pozwu stanowi art. 822 § 1 i 2 k.c., zgodnie z którym przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na której rzecz została zawarta umowa ubezpieczenia. Umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, o których mowa w §1, będące następstwem przewidzianego w umowie wypadku, który miał miejsce w okresie ubezpieczenia. Odpowiedzialność pozwanego towarzystwa ubezpieczeń wynikała również z art. 35 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, zgodnie z którym, ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu. Obowiązkiem odszkodowawczym ubezpieczyciela wobec poszkodowanego są objęte wszelkie postaci szkody wyrządzone tej osobie, a więc zarówno szkody na osobie, jak i szkody na mieniu, co wynika z art. 34 ust. 1 powołanej ustawy.

W niniejszej sprawie bezspornym jest, iż pojazd sprawcy wypadku, w którym doszło do uszkodzenia pojazdu należącego do poszkodowanych ubezpieczony był od odpowiedzialności cywilnej u pozwanej. Nabycie wierzytelności przez powodów, nie było kwestionowane przez pozwaną na etapie postępowania likwidacyjnego, ani w toku procesu. Potwierdza je także złożona umowa cesji.

Powodowie w pozwie domagają się zapłaty dalszych kosztów z tytułu odszkodowania uznając, że wypłacona przez pozwaną kwota 1399,90zł brutto była niewystarczająca do naprawienia szkody. Żądanie obejmuje koszty naprawy.

Spór dotyczy więc nie zasady odpowiedzialności pozwanej ale wysokości odszkodowania.

W dotychczasowych judykatach podkreślano wielokrotnie, że uznanie wydatków związanych z naprawą pojazdu za element szkody musi być oceniane indywidualnie w realiach każdej konkretnej sprawy. Przy ustaleniu wysokości odszkodowania z tego tytułu stosować należy metodę dyferencyjną, zgodnie z którą za szkodę poczytać należy różnicę między stanem majątku poszkodowanego, który powstał po wystąpieniu zdarzenia sprawczego a hipotetycznym stanem jaki istniałby, gdyby do zdarzenia tego nie doszło. Ustalenie odszkodowania w omawianym zakresie wymaga przede wszystkim udowodnienia przez poszkodowanego wysokości szkody.

Jednocześnie w myśl art. 361 §1 k.c. jedynie w sytuacji gdy koszty poniesione na naprawę pojazdu będą kwalifikowały się jako normalne (zwykłe) następstwa zdarzenia sprawczego, uznać je można będzie za składnik (element) szkody w przedstawionym wyżej rozumieniu.

Podkreśla się, że na wierzycielu (poszkodowanym) spoczywa obowiązek zapobiegania szkodzie i zmniejszania jej rozmiarów wywodzony z regulacji art. 354 §2 k.c., 362 k.c. i 826 §1 k.c.). Zatem szkody nie będzie stanowił każdy wydatek poniesiony celem naprawy, a jedynie taki, który w realiach konkretnej sprawy zostanie uznany w świetle powołanych przepisów za niezbędny i celowy dla zapobieżenia szkodzie .

Reasumując - o zakwalifikowaniu wydatku związanego z naprawą pojazdu jako szkody decydować muszą realia konkretnej sprawy, w tym zwłaszcza celowość poniesionych kosztów i ich uzasadnienie ekonomiczne.

Szkoda powstaje w chwili uszkodzenia pojazdu, na co wielokrotnie zwracał uwagę Sąd Najwyższy. Obowiązek naprawienia szkody nie jest zależny od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy samochodu i czy w ogóle zamierzał dokonać takiej naprawy w przyszłości. Jeżeli poszkodowany zbył wierzytelność odszkodowawczą, to bez znaczenia są dalsze czynności dotyczące pojazdu. Stanowisko, że szkoda wyraża się hipotetycznymi kosztami naprawy, mimo sprzedaży pojazdu zostało ostatnio wyrażone w wyrokach Sądu Najwyższego z dnia 8 marca 2018r (sygn.. akt II CNP 32/17) oraz z dnia 12 kwietnia 2018r (sygn.. II CNP 41/17), w których stwierdzono niezgodność orzeczenia sądu niższej instancji z prawem. Natomiast, że istotny jest profesjonalny koszt naprawy na prawidłowych częściach, wskazano w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2018r (sygn.. II CNP 43/17). Dalej zauważyć należy, że w sprawie III CZP 51/18 (i połączonych sprawach III CZP 72/18, III CZP 74/18, III CZP 64/18 i III CZP 73/18) w dniu 7 grudnia 2018r Sąd Najwyższy odmówił odpowiedzi na pytanie Sądu Okręgowego w Szczecinie „Czy w przypadku wyrządzenia szkody w pojeździe mechanicznym, stanowiącej szkodę częściową, w przypadku, gdy przed ustaleniem wysokości odszkodowania dojdzie do naprawy pojazdu przywracającej ten pojazd do stanu sprzed powstania szkody, odszkodowanie należne poszkodowanemu w ramach ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego ograniczone jest do równowartości wydatków faktycznie poniesionych celem naprawy pojazdu, czy też powinno być ustalone jako równowartość hipotetycznie określonych kosztów przywrócenia pojazdu do stanu poprzedniego?”​ W uzasadnieniu wskazano, że wcześniejsze stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w jego orzeczeniach w tym zakresie jest jasne. Kolejny raz Sąd Najwyższy odmówił odpowiedzi na podobne pytanie Sądu Okręgowego w dniu 20 lutego 2019r (III CZP 91/18).

Zwrócić w tym miejscu należy też uwagę na swoistą politykę ubezpieczycieli, w tym pozwanej. Wypłacają oni odszkodowania, które nie pozwalają na naprawę według standardu odpowiedniego dla danego auta, a w sytuacji gdy poszkodowany nie chce lub nie może dołożyć własnych środków finansowych i próbuje przeprowadzić naprawę tak aby się zmieścić w wypłaconych kwotach (często systemem gospodarczym lub przy użyciu części na które tylko starczy środków – często części niskiej jakości, używanych, z niepewnego źródła itp.) pojawia się zarzut ubezpieczyciela, że jednak naprawa jest wykonana, stan przywrócony, poszkodowany z pojazdu korzysta. Działań takich Sąd nie aprobuje. Odszkodowanie powinno stanowić koszt przywrócenia pojazdu do stanu sprzed wypadku we wszystkich płaszczyznach (technicznej, estetycznej, finansowej).

Sąd nie prowadzi ustaleń teoretycznych ale ocenia czy konkretne żądanie pozwu jest uzasadnione czy nie. Pozwem objęta jest kwota 5100zł tytułem dopłaty do odszkodowania (pismo w zakresie rozszerzenia powództwa zostało zwrócone).

Niewątpliwie odrzucić należy wariant naprawy wskazywany przez pozwaną jako podstawa ustalenia wysokości odszkodowania na kwotę 1399,90zł. Jak wynika z opinii biegłego wyliczenie to nie obejmowało wszystkich procesów technologicznych, przyjmowało nieprawidłowe części oraz nierealne stawki za roboczogodzinę, które znacznie odbiegają od ustalonych przez biegłego.

Z uwagi na brak części alternatywnych o odpowiedniej jakości, na co wskazał biegły, jako zasadny przyjąć należy wariant kosztów naprawy na częściach oryginalnych sygnowanych znakiem producenta pojazdu. Biegły szczegółowo wyjaśnił jaki zakres prac zgodnie z technologią naprawy był niezbędny w celu przywrócenia pojazdu do stanu poprzedniego. Prace te obejmowały w szczególności lakierowanie drzwi przednich lewych. Biegły wyjaśnił przy tym, że lakierowanie wierzchnie tego elementu było potrzebne nie dlatego, że był on uszkodzony ale dlatego, że jako element sąsiadujący z częścią uszkodzoną zgodnie z technologią naprawy podlega tzw. cieniowaniu (chodzi o to żeby element naprawiany nie odróżniał się od pozostałych elementów karoserii). W kalkulacji biegły uwzględnił fakt istnienia uszkodzeń tych drzwi niezwiązanych z wypadkiem ubezpieczeniowym, przyjmując 50% amortyzację na lakierowanie tych drzwi. Biegły na rozprawie odnosząc się do pozostałych zarzutów pozwanej wyjaśnił też, że uzasadnione jest użycie nowych elementów mocujących, gdyż w technologii naprawy traktuje się je jako elementy jednorazowe, a nadto często przy demontażu ulegają one uszkodzeniu.

Biegły posiada wiedzę i wieloletnie doświadczenie nie ma podstaw by poddawać w wątpliwość jego ustalenia. Sąd nie ma kompetencji do poczynienia odmiennych od biegłego ustaleń technicznych, gdyż nie dysponuje stosowną wiedzą. Dlatego też jako zasadny koszt naprawy przyjęto podaną w opinii kwotę 6168,99zł. Dotychczas wypłacono 1399,90zł. Biorąc pod uwagę zakres żądania pozwu, zasądzeniu podlega z tego tytułu dalsza kwota 4750zł. Rozliczenie w kwocie brutto wynika z obowiązujących przepisów i nie było sporne między stronami. Odsetki od tej kwoty przyznano na podstawie 817 k.c. od dnia 25 marca 2019r.

W ocenie Sądu zasadnym jest też zwrot kosztów kalkulacji naprawy. W celu ustalenia choćby szacunkowej wartości kosztów naprawy, która pozwoliłaby ocenić wysokość odszkodowania, a później ewentualnie zakres żądania w postępowaniu sądowym niezbędne było skorzystanie przez poszkodowanego z fachowej pomocy (por. Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 18 maja 2004 r., sygn. III CZP 24/04). Podkreślić należy, że w niniejszej sprawie opinię zlecił bezpośredni poszkodowany (właściciel pojazdu) i to jego dane widnieją na fakturze, a nie nabywcy wierzytelności. Nie miał on wiedzy ani możliwości by samodzielnie oszacować koszty naprawy, a biorąc pod uwagę niską kwotę wypłaconego odszkodowania wątpliwości co do jego wysokości były uzasadnione. Podane koszty kalkulacji naprawy nie są zawyżone. Są one m.in. zdecydowanie niższe niż koszty biegłych sądowych.

Odsetki od kwoty 350zł przyznano na podstawie 817 k.c. od dnia 3 maja 2019r uwzględniając zgłoszenie żądania w tym zakresie w dniu 1 kwietnia 2019r (k.21-25). oraz przypadający w dniu 1 maja dzień wolny.

Istotne elementy materiału dowodowego omówione zostały we wcześniejszej fazie uzasadnienia. Dla porządku wskazać należy, że Sąd dokonał ustaleń w oparciu o częściowo niesporne twierdzenia stron, dowody z dokumentów dowód z zeznań świadka P. Ż. oraz dowód z opinii biegłego. Zeznania świadka Sąd uznał za wiarygodne. Autentyczność i treść dokumentów nie była kwestionowana, strony wyprowadzały z nich jedynie częściowo odmienne wnioski.

Dowód z opinii biegłego stosownie do utrwalonych w nauce i orzecznictwie poglądów, ze względu na swoją specyfikę może być oceniany przez sąd jedynie w płaszczyźnie poprawności logicznej, zgodności z zasadami doświadczenia życiowego i wiedzy powszechnej (por. Wyrok SN z dnia 7 kwietnia 2004r, sygn. akt II CK 572/04, Lex nr 151656). Sąd może oceniać opinię biegłego pod względem fachowości, rzetelności czy logiczności. Może pomijać pomyłki czy błędy rachunkowe. Nie może jednak nie podzielać poglądów biegłego, czy w ich miejsce wyprowadzać własne stwierdzenia (por. wyrok SN z dnia 19 grudnia 1990r sygn. akt I PR 148/90 opubl. Lex nr 5319, OSP 1991/11/300, wyrok SN z dnia 13 października 1987 r., II URN 228/87 opubl. PiZS 1988, nr 7, poz. 62, Komentarz do art.278 kodeksu postępowania cywilnego, [w:] Bodio J., Demendecki T., Jakubecki A., Marcewicz O., Telenga P., Wójcik M.P., Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, Oficyna, 2008, wyd. III.). Biegły sporządzający opinię jest stałym i długoletnim biegłym sądowym. Nie ma podstaw do podważania jego kwalifikacji, wyjaśnień i metodyki opartych na wiedzy i doświadczeniu. W ocenie Sądu biegły sporządził prawidłową opinię uwzględniając zgromadzony w aktach materiał. Na rozprawie odniósł się też do zarzutów strony pozwanej.

Sąd rozstrzyga o kosztach w każdym orzeczeniu kończącym sprawę w instancji (art. 108 § 1 k.p.c.). Podstawę rozstrzygnięcia o kosztach stanowi art. 100 zd.2 k.p.c., gdyż powodowie ulegli nieznacznie.

Na zasądzone koszty składa się: opłata od pozwu 255zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa 34zł, połowa kosztów biegłego 492zł oraz wynagrodzenie pełnomocnika 1800zł. Wysokość kosztów wynagrodzenia pełnomocnika ustalono w wysokości stawki minimalnej tj. na podstawie §2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U.2015.1804 ze zm.).

Mając na uwadze powyższe rozstrzygnięto jak w punkcie III sentencji.

Pozostała część zaliczek zostaną zwrócona stronom po uprawomocnieniu się wyroku.

ZARZĄDZENIE

1.(...)

2. (...)

(...)

3. (...)