Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 11 kwietnia 2019 r. powódka (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą we W. wniosła przeciwko I. P. o zapłatę kwoty 21 088,62 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonymi od dnia 24 października 2018 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

Uzasadniając żądanie pozwu powódka wskazała, że stronę pozwaną łączyła umowa o współpracy z Krajowym Rejestrem Długów Biurem (...) spółką akcyjną z siedzibą we W., w ramach której pozwany korzystał z elektronicznego panelu klienta, gdzie miał możliwość zlecenia windykacji należności powodowej spółce, zawierając umowę w formie elektronicznej. Powódka podniosła, że umowa taka została zawarta w dniu 31 sierpnia 2018 r., a na jej mocy powódka miała przeprowadzić działania polubowne, zaś pozwany uiścić wynagrodzenie prowizyjne w wysokości 12%, w przypadku przekroczenia terminu działań powyżej 30 dni. Powódka w dniu 1 września 2018 r. roku rozpoczęła działania windykacyjne, w wyniku których dłużnik pozwanego zawarł z nim porozumienie i dokonał korekty windykacyjnej należności. Wobec powyższego powódka wystawiła na rzecz pozwanego fakturę VAT tytułem wynagrodzenia prowizyjnego na kwotę 21 088,62 zł, która pozwany był zobowiązany do uregulowania do dnia 23 października 2018 r.

Pozwany nie uiścił należności, zatem powódka wezwała go do zapłaty pismem z dnia 2 kwietnia 2019 r. Wezwanie nie odniosło rezultatu.

Nakazem zapłaty z dnia 24 kwietnia 2019 r. Sąd orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

W sprzeciwie od wydanego w sprawie nakazu zapłaty pozwany zaskarżył przedmiotowy nakaz w całości oraz wniósł o oddalenie powództwa i obciążenie powódki kosztami postępowania. W uzasadnieniu sprzeciwu podniósł, iż wniósł o ustalenie nieistnienia zobowiązania w stosunku do pozwanej, wobec nieważności umowy o dochodzenie wierzytelności od dłużnika pozwanego, w związku ze składanym zapewnieniem o naliczaniu wynagrodzenia prowizyjnego od odzyskanych kwot. Nadto pozwany własnym działaniem doprowadził do zawarcia porozumienia z dłużnikiem, o czym poinformował powoda, odmawiając tym samym zapłaty.

W toku procesu strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwany I. P. prowadzi działalność gospodarczą w zakresie produkcji mebli. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej I. P. sprzedał (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ś. towary stanowiące wyposażenie pokoi gościnnych (tj. łóżka, materace, pościele itp.) i z tego tytułu wystawił tej spółce faktury VAT nr (...) na kwotę 72.360,90 zł oraz nr 10/07/2018 na kwotę 70.515,90 zł, płatne do dnia 23 lipca 2018 roku.

Bezsporne.

Spółka (...) nie regulowała przedmiotowych należności, w związku z czym córka pozwanego A. P. (1) zamierzała sprawdzić wpisy dotyczące tej spółki w Krajowym Rejestrze Długów. W toku tych czynności z A. P. (1) skontaktował się pracownik Krajowego Rejestru Długów z zapytaniem o zakres sprawdzeń i wysokość wierzytelności. Następnie z córką pozwanego skontaktowała się pracownica powódki (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa we W. - A. P. (2), która zaoferowała usługi windykacji. Pozwany po wielokrotnych kontaktach telefonicznych pracowników pozwanej zlecił powódce przeprowadzenie windykacji należności w ramach usługi (...) do zapłaty plus”. Umowa zawierana była podczas rozmowy telefonicznej, w toku której pracownik powódki instruował A. P. (1), którą pozwany upoważnił do zawarcia przedmiotowej umowy, w jaki sposób zalogować się do systemu powódki i jak wypełnić wymagane dane. W trakcie wpisywania dłużnika do Rejestru, A. P. (1) otrzymała od powódki wiadomość poczty elektronicznej z Ogólnymi Warunkami Umowy, jednak podczas tej procedury nie miała czasu się z nimi zapoznać. Powódka informowała ją, że wynagrodzenie za usługi uzależnione jest od skuteczności działań i nie ma żadnych opłat wstępnych. Ponadto wskazywała, że rozliczenie następuje prowizyjnie od realnie odzyskanych kwot.

Dowód:

- przykładowe wydruki z procesu rejestracji zlecenia windykacji k. 13-22;

- wiadomość e-mail z dnia 25 lipca 2018 r. k. 72;

- wiadomość e-mail z dnia 28 sierpnia 2018 r. k. 73;

- zapis rozmów telefonicznych płyta CD k. 135;

- zeznania świadka A. P. (1) k. 194-195v.;

-przesłuchanie pozwanego I. P. k. 195v.-196v.;

Zgodnie z Ogólnymi Warunkami realizacji zlecenia windykacji w ramach umowy na usługę wezwanie do zapłaty plus, szczegółowy tryb prowadzenia zlecenia przez (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą we W. (zwaną dalej (...)) składa się – na mocy punktu 1 OW – podejmowanie negocjacji sposobu oraz terminu zapłaty wierzytelności, przedstawianie klientowi do zaakceptowania istotnych postanowień ugody przed jej zawarciem, dochodzenie zobowiązania powiększonego o koszty dochodzenia należności, wystawienie noty obciążeniowej w przypadku dokonania przez dłużnika wpłat, ewentualne usuwanie informacji gospodarczych wpisanych do (...), wysyłanie wezwań do zapłaty, wysyłanie powiadomień o wpisaniu dłużnika do (...) oraz poszukiwanie potencjalnych nabywców wierzytelności.

Stosownie do postanowień punktu 5 OW spłata zobowiązania lub zmiana kwoty zobowiązania na niższe w systemie (...) dokonana w terminie od dnia wysłania wezwania do zapłaty z ostrzeżeniem o zamiarze przekazania danych do (...) do 120 dni po jego wysłaniu stanowi podstawę do wystawienia klientowi przez K. I. faktury VAT tytułem wynagrodzenia z terminem płatności 10 dni od daty wystawienia. Wysokość wynagrodzenia wynosi 9% na etapie polubownym (do 30 dni od dnia wysłania do dłużnika wezwania do zapłaty), a 12% na etapie windykacyjnym (do 90 dni od zakończenia postępowania polubownego), przy czym w obu przypadkach wynagrodzenie nie może wynosić mniej niż 510 zł. Zgodnie z OWU za spłatę zobowiązania uważane były wszelkie rozliczenia klienta z dłużnikiem dokonane od dnia przyjęcia zlecenia, w szczególności; kompensata, zwrot towaru, przelew wierzytelności, potrącenie ustawowe i umowne, odnowienie, przejecie długu, zaspokojenie przez osobę trzecią, zwolnienie z długu i inne przypadki wygaśnięcia roszczenia lub powodujące pomniejszenie kwoty roszczenia przez klienta w toku realizacji zalecenia.

Umowy, których integralną częścią były przedmiotowe ogólne warunki realizacji zlecenia windykacji były zawierane na czas nieokreślony. Koszty windykacji winny być uregulowane przez klienta, a następnie możliwe było obciążenie nimi dłużnika.

Pozwany w późniejszym czasie zapoznał się treścią Ogólnych Warunków zlecenia windykacji powódce.

Dowód:

- ogólne warunki realizacji zlecenia windykacji k. 75-76;

-przesłuchanie pozwanego I. P. k. 195v.-196v.;

W dniu 31 sierpnia 2018 r. pozwany zlecił powódce dochodzenie należności w jego imieniu, w stosunku (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Ś. na kwotę 142 876,80 zł – z prowizją wynoszącą 12%.

Dowód:

- raport ze spraw przekazanych k. 11;

- zapis rozmów telefonicznych, płyta CD k. 135;

- zeznania świadka A. P. (1) k. 194-195v.;

- przesłuchanie pozwanego I. P. k. 195v.-196v.;

Powódka w dniu 1 września 2018 r., wskazując, iż działa w imieniu pozwanego sporządziła wezwanie do zapłaty w stosunku do (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Ś. na kwotę 142 876,80 zł, wskazując źródło zobowiązania, numer konta klienta, na który należy dokonać spłaty oraz zakreślono 14-dniowy termin na spełnienie świadczenia. W odpowiedzi spółka (...) poinformowała powódkę, iż nie będzie płacić za towar, który nie spełnia jej wymagań i wskazała, że towar jest gotowy do odbioru. Powódka poinformowała powoda pozwanego o stanowisku spółki (...).

Dowód:

- wezwanie do zapłaty z dnia 1 września 2018 r. k. 23-24, 27-28;

- dowód nadania k. 25;

- wiadomość e-mail z dnia 1 września 2018 r. k. 12, 26;

- zeznania świadka A. P. (1) k. 194-195v.;

- zeznania świadka G. M. k. 237-238;

Wiadomością e-mail z dnia 14 września 2018 r. powódka ponowiła wezwanie do zapłaty, wzywając do zapłaty łącznej kwoty 14 4329,05 zł w terminie 3 dni.

Dowód :
- wiadomość e-mail z dnia 14 września 2018 r. k. 30;

- wezwanie do zapłaty z dnia 14 września 2018 r. k. 31-32;

- zeznania świadka A. P. (1) k. 194-195v.;

- zeznania świadka G. M. k. 237-238;

Wiadomością e-mail z dnia 27 września 2018 r. powódka ponowiła wezwanie do zapłaty, wzywając do zapłaty łącznej kwoty 14 4685,27 zł.

Dowód :
- wiadomość e-mail z dnia 27 września 2018 r. k. 33;

- wezwanie do zapłaty z dnia 27 września 2018 r. k. 34;

- zeznania świadka A. P. (1) k. 194-195v.;

- zeznania świadka G. M. k. 237-238;

Pozwany uzyskał informację, że spółka (...) nie reguluje zobowiązań wobec wielu kontrahentów, a wobec jej reprezentantów toczą się sprawy karne. Pozwany obawiał się także konieczności uiszczenia podatku VAT, mimo braku zapłaty. W związku z tym, uznając że zapłata za towar nie jest realna, podjął starania mające na celu odzyskanie towaru. Wiadomością e-mail z dnia (...) córka pozwanego A. P. (1) zwróciła się do powódki o poradę w związku z obawą poniesienia dodatkowych kosztów wynikających z zawarcia porozumienia w postaci 26 000 zł podatku.

W odpowiedzi, wiadomością e-mail z dnia 29 września 2018 r. poinformowano córkę pozwanego, iż kwestia odbioru towaru jest indywidulną decyzją pozwanego, zaś powódka prowadzi jedynie szeroko rozumiane działania windykacyjne.

W dniu 29 września 2018 roku zawarł ze spółką (...) umowę oznaczoną jako „Porozumienie stron umowy sprzedaży”, w której strony zgodnie oświadczyły, że rozwiązują ze skutkiem natychmiastowym umowy sprzedaży potwierdzone fakturami VAT nr (...), a spółka (...) zobowiązała się do wydania pozwanemu dostarczonych towarów w terminie 7 dni od dnia wezwania, nie później niż do dnia 1 maja 2019 roku. Zgodnie z zawartą umową spółka (...) zobowiązała się do zapłacenia na rzecz pozwanego kwoty 20.000 zł w terminie do dnia 1 maja 2019 roku tytułem odszkodowania.

Umowę tą przygotował dla powoda jego pełnomocnik w osobie adwokata P. W.. Pozwany tytułem usług prawniczych ww. adwokata, tj. sporządzenia projektu porozumienia do faktur VAT nr (...) uiścił wynagrodzenie w kwocie 861 zł brutto,

Dowód:
- korespondencja e-mail k. 74;

- porozumienie z dnia 29 września 2018 r. k. 39-40;

- wyrok z dnia 17 listopada 2016 r. X K 1177/13 k. 161-166;

- faktura VAT nr (...) k. 67;

- zeznania świadka A. P. (1) k. 194-195v.;

- zeznania świadka G. M. k. 237-238;

- zeznania świadka A. P. (1) k. 194-195v.;

- przesłuchanie pozwanego I. P. k. 195v.-196v.;

Wiadomością e-mail córka pozwanego poinformowała powódkę, iż pozwany zwarł z dłużnikiem ugodę, korygując pierwotną fakturę VAT, która została zgłoszona do organów skarbowych.

W dniu 9 października 2018 roku powódka wystawiła pozwanemu fakturę VAT nr (...) na kwotę 21.088,62 zł tytułem prowizji za zlecenie (...) od kwoty 142.876,80 zł.

Pismem z dnia 31 października 2018 roku wezwała go do zapłaty kwoty 21.088,62 zł w terminie 7 dni.

W odpowiedzi, pismem z dnia 7 listopada 2018 roku pozwany oświadczył, że wynagrodzenie nie jest powódce należne, gdyż nie wykonała ona czynności windykacyjnych. W kolejnych pismach strony podtrzymywały swoje dotychczasowe stanowiska.

Należność powódki nie została ujęta w rejestrze VAT pozwanego.

Dowód:

- wiadomość e-mail z dnia 9 października 2018 r. k. 35;

- wezwanie do zapłaty z dnia 9 października 2018 2018 r. k. 36-37;

­- faktura VAT nr (...) k. 41, 68;

- pismo z dnia 7 listopada 2018 r. k. 77-79;

- rejestr VAT za okres od października 2018 r. do stycznia 2019 r. k. 110-123;

- zeznania świadka A. P. (1) k. 194-195v.;

- zeznania świadka G. M. k. 237-238;

Pismem z dnia 29 listopada 2018 r. powódka poinformowała pełnomocnika pozwanego, iż wobec zlecenia powódce działań windykacyjnych, pozwany zaakceptował warunki realizacji zlecenia, zaś zgodnie z ich zapisem, za spłatę zobowiązania rozumie się wszelkie rozliczenie klienta z dłużnikiem od dnia przyjęcia zlecenia w szczególności kompensatę, zwrot towaru, przelew wierzytelności, potracenie itp., wobec czego należność wynikająca z faktury VAT nr (...) jest zasadna.

Dowód:

- pismo z dnia 29 listopada 2018 r. k. 80;

W związku z brakiem płatności, powódka wystawiła zadłużenie pozwanego na Giełdzie Wierzytelności. Krajowy Rejestr Długów poinformował pozwanego, iż powódka pozwana przekazała do Rejestru informację o niezapłaconych zobowiązaniach w kwocie 21.088,62 zł. Powód złożył wniosek o udzielenie kredytu na kwotę 500.000 zł, który został rozpatrzony odmownie, z uwagi na wpisanie jego danych do rejestru dłużników w (...).

Dowód:

- wydruk raportu k. 69-71

- zeznania świadka A. P. (1) k. 194-195v.;

- przesłuchanie pozwanego I. P. k. 195v.-196v.;

Pismem z dnia 18 grudnia 2018 r. pełnomocnik pozwanego wniósł sprzeciw dłużnika do Krajowego Rejestru Długów (...) spółki akcyjnej we W., wnosząc o wykreślenie zadłużenia pozwanego w stosunku do powódki z uwagi na nieistnienie zobowiązania.

Dowód:

- pismo z dnia 18 grudnia 2018 r. k. 81-82;

Pismem z dnia 21 stycznia 2019 r. powódka poinformowała pełnomocnika pozwanego o podtrzymaniu swojego dotychczasowego stanowiska, podnosząc iż wpis do (...) S.A. jest nadal zasadny.

Dowód:
­- pismo z dnia 21 stycznia 2019 r. k. 83-84;

Pismem z dnia 4 lutego 2019 r. (...) S.A. poinformowała pełnomocnika pozwanego, o uznaniu sprzeciwu za bezzasadny.

Dowód:

­- pismo z dnia 4 lutego 2019 r. k. 85;

Pozwem z dnia 22 lutego 2019 r. złożonym do Sądu Rejonowego w Kamieniu Pomorskim pozwany wystąpił przeciwko powódce o ustalenie nieistnienia zobowiązania powódki w kwocie 21 088,62 zł wynikającego z faktury VAT nr (...) oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

Sprawa została przekazana do tutejszego Sądu i zarejestrowana pod sygnaturą X GC 620/19.

W odpowiedzi na pozew powódka wniosła o oddalenie powództwa.

Dowód:

­ - pozew z dnia 15 lutego 2019 r. k. 96-103;

- odpowiedź na pozew k. 104-107;

Pismem z dnia 2 kwietnia 2019 r. powódka wezwała pozwanego do zapłaty kwoty 21 088,62 zł wraz z odsetkami w terminie do dnia 8 kwietnia 2019 r.

Dowód:

- wezwanie do zapłaty z dnia 2 kwietnia 2019 r. k. 42;

- dowód nadania k. 43-44;

Wyrokiem z dnia 8 listopada 2019 r. tutejszy Sąd w sprawie X GC 620/19 oddalił powództwo pozwanego przeciwko powódce o ustalenie nieistnienia zobowiązania w związku z brakiem interesu prawnego z uwagi na toczący się proces w sprawie niniejszej.

Bezsporne, nadto dowód:

- protokół rozprawy z dnia 28 października 2019 r. k. 140-142;

- wyrok z dnia 8 listopada 2019 r. k. 143-147.

Dokonując ustaleń faktycznych w sprawie, Sąd oparł się na zgromadzonej w aktach sprawy dokumentacji, której strony nie kwestionowały, częściowo wyprowadzając odmienne wnioski, a w ocenie Sądu nie budziła ona żadnych wątpliwości co do jej autentyczności. Sąd uwzględnił również przedłożone nagrania rozmów telefonicznych. Za podstawę swoich ustaleń Sąd przyjął również zeznania świadków i pozwanego, nie znajdując powodów, by odmówić im wiary. Zeznania te były zbieżne z naprowadzonymi w sprawie dowodami z dokumentów, czym innym jest natomiast ocena przytaczanych przez przesłuchane osoby faktów.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w nieznacznej części.

W rozpoznawanej sprawie powódka domagała się od pozwanego zapłaty tytułem wynagrodzenia prowizyjnego za świadczone na jego rzecz usługi windykacyjne dotyczące przysługujących pozwanemu, nieuregulowanych należności za sprzedane towary.

Stosunek prawny stanowiący podstawę faktyczną żądania pozwu zakwalifikować należało jako umowę o świadczenie usług, do której zastosowanie znajdują odpowiednio przepisy o zleceniu (por. art. 750 k.c.). Podstawę prawną powództwa stanowił zatem przepis art. 734 § 1 k.c. oraz art. 735 k.c. Zgodnie z ich treścią przez umowę zlecenia przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie. Jeżeli ani z umowy, ani z okoliczności nie wynika, że przyjmujący zlecenie zobowiązał się wykonać je bez wynagrodzenia, za wykonanie zlecenia należy się wynagrodzenie.

Sprzeciwiając się roszczeniu powódki pozwany zarzucał, że przed zawarciem umowy został zapewniany, że poniesie koszty windykacji od efektywnie ściągniętych kwot, a porozumienie z dłużną spółką o rozwiązaniu umowy sprzedaży i zwrocie zakupionego towaru zostało zawarte przy udziale pełnomocnika pozwanego.

W ocenie Sądu zebrany w sprawie materiał dowodowy okazał być się wystarczający dla ustalenia, że strony postępowania nawiązały stosunek zobowiązaniowy, na podstawie którego powódka zobowiązała się do świadczenia na rzecz pozwanego usług windykacyjnych w ramach oferty „Wezwanie do zapłaty plus”.

Z treści rozmowy telefonicznej, która miała miejsce przed zawarciem umowy, upoważniona przez pozwanego jego córka będąc instruowaną przez pracownika powódki zleciła powódce windykację roszczeń względem swojego dłużnika. Okoliczność ta została potwierdzona w toku przesłuchania przed Sądem. Faktem jest, że w trakcie tej rozmowy córka pozwanego czy sam pozwany nie zapoznał się z treścią Ogólnych Warunków (...) Zlecenia. Jednakże jak wynika z przesłuchania pozwanego miał on możliwość zapoznania się z ich treścią w późniejszym czasie; co też zresztą uczynił, kiedy został wezwany do zapłaty spornej faktury.

Wobec braku oświadczenia pozwanego o uchyleniu się od skutków prawnych oświadczenia woli złożonego pod wpływem błędu w wymaganej formie, brak było podstaw do uznania, że postanowienia zawartej z powódką umowy nie wiążą stron.

Zgodnie z art. 84 § 1 k.c. w razie błędu co do treści czynności prawnej można uchylić się od skutków prawnych swego oświadczenia woli. Jeżeli jednak oświadczenie woli było złożone innej osobie, uchylenie się od jego skutków prawnych dopuszczalne jest tylko wtedy, gdy błąd został wywołany przez tę osobę, chociażby bez jej winy, albo gdy wiedziała ona o błędzie lub mogła z łatwością błąd zauważyć; ograniczenie to nie dotyczy czynności prawnej nieodpłatnej. Stosownie natomiast do treści art. 88 k.c. uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia woli, które zostało złożone innej osobie pod wpływem błędu lub groźby, następuje przez oświadczenie złożone tej osobie na piśmie (§ 1). Uprawnienie do uchylenia się wygasa: w razie błędu – z upływem roku od jego wykrycia, a w razie groźby - z upływem roku od chwili, kiedy stan obawy ustał (§ 2).

Jak słusznie wskazuje się w literaturze oświadczenie woli złożone pod wpływem błędu nie jest bezwzględnie nieważne, ale wzruszalne. Czynność prawna, w skład której weszło oświadczenie złożone pod wpływem błędu lub groźby, jest ważna i skuteczna, może być jednak wzruszona, jeżeli osoba, która złożyła oświadczenie obarczone wadą uchyli się od jego skutków (por. K. Osajda, Kodeks cywilny. Komentarz, wyd. 20, Legalis/el. 2018) . Nieważność ma zatem w tym przypadku charakter względny, co oznacza, że dopóki uprawniony nie złoży oświadczenia o uchyleniu się od skutków prawnych, czynność prawna jest wiążąca i wywołuje skutki prawne. W przedmiotowej sprawie takie oświadczenie nie zostało złożone. Co więcej, kwestia ta nie była przedmiotem powództwa o ustalenie w odwrotnym układzie procesowym stron w sprawie X GC 620/19. Dlatego umowę stron uznać należało za wiążącą. Wobec powyższego uznać należało, że powódka oraz pozwany zawarli umowę, przedmiotem której była windykacja należności od (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

Szczegółowe informacje dotyczące sposobu ustalenia wynagrodzenia, jego wymagalności i sposobu płatności zostały natomiast uregulowane w dokumencie zatyt. „Ogólne Warunki (...) Zlecenia Windykacji w ramach umowy na usługę wezwanie do zapłaty plus”. Powódka powołuje się na postanowienie zawarte w OW, że za spłatę zobowiązania uważa się wszelkie rozliczenia klienta z dłużnikiem dokonane od dnia przyjęcia zlecenia, w szczególności kompensatę, zwrot towaru, przelew wierzytelności, potrącenie ustawowe i umowne, odnowienie, przejęcie długu, zaspokojenie przez osobę trzecią, zwolnienie z długu i inne przypadki wygaśnięcia roszczenia lub powodujące pomniejszenie kwoty roszczenia przez klienta, w toku realizacji zlecenia. Niezależnie od formy zakończenia zlecenia wszystkie rozliczenia dokonywane przez dłużnika na rzecz klienta w okresie obsługi sprawy, traktowane były jako efekt pracy K. I., niezależnie od treści oświadczeń klienta towarzyszących wpłacie. Zaznaczono, że wszystkie kwoty, o których mowa w OWU są kwotami netto, do których należy doliczyć podatek VAT, w obowiązującej wysokości.

Ogólne warunki realizacji zlecenia stanowią wzorzec umowy w rozumieniu art. 384 k.c. W okolicznościach niniejszej sprawy zastosowanie niewątpliwie znajdował art. 384 § 4 k.c., który nakłada na proponenta obowiązek udostępnienia treści wzorca umowy w postaci elektronicznej kontrahentowi przed jej zawarciem w taki sposób, aby mógł on wzorzec przechowywać i odtwarzać w zwykłym toku czynności. Takich gwarancji nie daje udostępnienie wzorca umownego na stronie www, natomiast za spełniające wymogi należy uznać przesłanie drugiej stronie wzorca pocztą elektroniczną albo zapisanego na takich nośnikach danych elektronicznych jak płyta CD lub pendrive (por. C. Żuławska [w:] G. Bieniek (red.) Komentarz do Kodeksu cywilnego. Księga trzecia. Zobowiązania, tom 1, LexisNexis 2011, s. 151, A. Olejniczak [w:] A. Kidyba (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, Wolters Kluwer 2010, s. 204)).

Sąd ustalił, że pozwany miał możliwość odtworzenia, zapoznania się z postanowieniami wzorca umownego, tj. postanowieniami dokumentu zatyt. „Ogólne Warunki (...) Zlecenia Windykacji w ramach umowy na usługę wezwanie do zapłaty plus”. Co też zresztą uczynił w późniejszym czasie po zawarciu umowy. Kwestia niezapoznania się przez córkę pozwanego z OW nie ma zatem znaczenia dla rozstrzygnięcia.

Podkreślenia jednak wymaga, że umowa o świadczenie usług, jest umową wzajemną co oznacza, że obowiązek zapłaty wynagrodzenia – w braku innych postanowień umownych – powstaje dopiero z chwilą wykonania usługi. Decydującą dla oceny żądania powódki, przy uwzględnieniu windykacyjnego celu świadczonych przez nią usług, okazało się zatem ustalenie, czy do wyegzekwowania należności od dłużnika pozwanej, doszło na skutek działań windykacyjnych podjętych przez spółkę (...). Zgodnie z art. 6 k.c. w zw. z art. 232 k.p.c. ciężar wykazania tych okoliczności spoczywał na powódce.

W ocenie Sądu powódka nie wykazała, że dłużnik pozwanego zawarł porozumienie o rozwiązaniu umowy i zwrocie towaru właśnie w wyniku prowadzonych przez nią działań windykacyjnych. W tym zakresie wskazać należy, że przedmiotem zlecenia były należności (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością względem pozwanego wynikające z dwóch faktur VAT na łączną kwotę 142.876,80 zł z terminem płatności określonym na dzień 23 lipca 2018 roku. W dacie zlecenia usługi należność wynikająca z faktur była już wymagalna. Sąd w oparciu o dostępny w sprawie materiał dowodowy ustalił, że windykator powódki kierował do dłużnej spółki i jej przedstawicieli wezwania do zapłaty należności, w szczególności drogą elektroniczną, pod rygorem zgłoszenia do rejestru dłużników. Wezwania te napotkały się z odmową kontrahenta pozwanego; niezależnie od tego pozwany samodzielnie podjął we własnym zakresie kroki do odzyskania towaru, celem uniknięcia zapłaty podatku VAT mimo braku zapłaty należności. To przede wszystkim na skutek działań pełnomocnika pozwanego będącego adwokatem i świadczonych usług prawniczych w zakresie sporządzenia projektu umowy, doszło finalnie do zawarcia porozumienia z dłużną spółką z dnia 29 września 2018 roku. Powódka nie wykazała, że dochodzone pozwem wynagrodzenie dotyczące wyegzekwowania należności wynikających z faktur dłużnika pozwanego nastąpiła wyłącznie w wyniku prowadzonych przez nią działań windykacyjnych. Natomiast pozwany wykazał, że porozumienie zostało zawarte zasadniczo na skutek działań pozwanego i jego adwokata, za które to usługi opłacił pełnomocnikowi wynagrodzenie w kwocie wielokrotnie niższej od tego dochodzonego pozwem.

Tym niemniej nie można wykluczyć, że kierowana do dłużnika pozwanego wezwania do zapłaty przez profesjonalną firmę windykacyjną z zagrożeniem wpisu do rejestru dłużników przyczyniły się w jakimś stopniu do zmotywowania dłużnika do podjęcia negocjacji z pozwanym. Efektem skumulowanych działań windykatora powódki, pozwanego i jego pełnomocnika mogło być skłonienie dłużnej spółki do podjęcia rozmów z pozwanym i zawarcie porozumienia w zakresie zwrotu towaru. Przy czym nie ulega wątpliwości, że to ze strony pozwanego i jego pełnomocnika wyszła inicjatywa zawarcia tego porozumienia, powódka nie redagowała jego treści, nie uczestniczyła w jego zawarciu.

Mając na uwadze, że windykator pozwanej podjął pewne czynności windykacyjne, kierując wezwania do zapłaty sąd uznał, że jego wynagrodzenie może co najwyżej odpowiadać w przeliczeniu na walutę polską kwoty 40 euro tytułem rekompensaty za dochodzenie należności, od każdej z dwóch faktur dochodzonej względem spółki (...), zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych o terminach zapłaty w transakcjach handlowych. Gdyż taką zryczałtowaną kwotą odzyskiwania należności pozwany mógłby obciążyć swojego dłużnika za brak zapłaty faktur w terminie.

Równowartość kwoty 40 euro według stosownego kursu euro NBP ostatniego dnia roboczego miesiąca czerwca poprzedzającego wymagalność obu faktur płatnych do 23 lipca 2018 roku, to kwota 170,08 zł. Windykacja dotyczyła dwóch faktur stąd zasądzeniu podlegała dwukrotność tej kwoty, tj. 340,16 zł.

Roszczenie odsetkowe od tej kwoty znajduje podstawę prawną w treści art. 7 ust. 1 w zw. z art. 4 pkt 1 ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych.

Wobec powyższego orzeczono jak w pkt I sentencji wyroku, a dalej idące powództwo oddalono (pkt II sentencji).

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu w pkt III znajduje postawę prawną w art. 100 zdanie drugie k.p.c. i obciążył powódkę wszystkimi kosztami procesu pozwanego. Pozwany w nieznacznej tylko części przegrał proces (w ok. 2%), określenie wysokości należnego powódce roszczenia uzależnione było od wszechstronnej oceny sądu, nadto niniejszej rozstrzygnięcie uwzględnia w wnioski pozwanego zaprezentowane w procesie z jego powództwa przeciwko powódce w sprawie X GC 620/19. Na poniesione przez pozwanego koszty złożyło się wynagrodzenie pełnomocnika w stawce minimalnej adekwatnie do wartości sporu zgodnie z § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie i opłata od pełnomocnictwa 17 zł.

W punkcie IV sentencji sąd obciążył powódkę kosztami stawiennictwa zawnioskowanego świadka przed sądem wezwanym (art. 113 ust. 1 u.k.s.c.).

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

4.  (...)

(...) K. G.